Για πολλούς ανθρώπους, η ανθρωποσοφική ιατρική είναι μια δύσκολη έννοια. Όμως στην πραγματικότητα, είναι αρκετά εύκολο να εξηγηθεί. Είναι μια ενοποιητική μορφή ιατρικής, προερχόμενη από δύο πηγές: από τη μία πλευρά, "υλική επιστημονική ιατρική" με τις μεθόδους και τα αποτελέσματά της, και από την άλλη "πνευματικά επιστημονικά" ευρήματα. Καμία από αυτές τις πηγές δεν μπορεί να ληφθεί μεμονωμένα.
Ένα άτομο δεν είναι απλά ένα σώμα, πρέπει να ληφθούν υπόψη και η ψυχή καθώς και η προσωπικότητα. Οι Ανθρωπόσοφοι γιατροί θεωρούν τη σωματική και ψυχική ύπαρξη μαζί με την προσωπικότητα ως μια μονάδα, όπου κάθε στοιχείο έχει την ικανότητα να επηρεάζει τα άλλα. Μία από τις θεμελιώδεις πτυχές της ανθρωποσοφικής ιατρικής είναι ότι το λαμβάνουν αυτό υπόψη κατά τη διάρκεια της διάγνωσης και της θεραπείας.
Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι μια «εναλλακτική ιατρική» - δεν αποσκοπεί στο να αντικαταστήσει τη συμβατική ιατρική. Αντίθετα, βασίζεται στην αποδεκτή ιατρική επιστήμη και απλώς προχωρά ένα βήμα παραπέρα. Η ανθρωποσοφική ιατρική κάνει χρήση όλων όσων έχει αποκαλύψει η επιστημονική έρευνα ότι είναι προς όφελος της ανθρώπινης ύπαρξης. Επιπλέον, συμπληρώνει την "υλική επιστήμη" με πτυχές της πνευματικής επιστήμης, προκειμένου να εκτιμηθεί το άτομο ως μια αδιάσπαστη ενότητα. Για παράδειγμα, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη γλώσσα του σώματος, το προσωπικό ιστορικό, την αναπνοή και πολλές άλλες πτυχές, οι οποίες καθορίζουν την προσωπικότητα του ατόμου. Η ανθρωποσοφική ιατρική επιχειρεί επομένως να περιλαμβάνει την ατομικότητα του ασθενούς, καθώς και τα αποδεκτά χαρακτηριστικά μιας ασθένειας, κατά τη διαδικασία της θεραπείας. Γιατί όπως κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, έτσι και κάθε θεραπεία είναι μοναδική- αν και ορισμένες φαίνεται να μπορούν να εφαρμόζονται σε πολλούς ανθρώπους.
Η ανθρωποσοφική ιατρική δεν είναι προκαθορισμένη. Αποφεύγει την απλή ρουτίνα. Ακόμη και αν, λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα τους, συνεχώς επαναλαμβάνονται οι ίδιες νοσολογικές εικόνες, κάθε ασθένεια εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε ασθενή - μια εκδήλωση αδιαχώριστη από τη μοναδικότητα του ατόμου. Ως εκ τούτου, η ανθρωποσοφική ιατρική έχει ως στόχο να σχηματίσει μια εικόνα για τις υλικές, ψυχολογικές και προσωπικές συνθήκες που οδήγησαν στην εκδήλωση μιας ασθένειας. Η εκτίμηση αυτών των παραγόντων κατά τη διάγνωση και τη θεραπεία καθώς και η εφαρμογή εκ νέου της διαδικασίας σε κάθε νέο ασθενή, υπό την καθοδήγηση επιστημονικών ευρημάτων, ιατρικής εμπειρίας, προσωπικής διάκρισης και διαίσθησης, είναι θεμελιώδους σημασίας για την ανθρωποσοφική ιατρική. Κάθε ιατρική που αγνοεί τη μοναδικότητα κάθε ατόμου δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι αληθινή ανθρώπινη ιατρική.
Σε τι διαφέρει η ανθρωποσοφική ιατρική από τα άλλα συστήματα;
Η κύρια διαφορά της ανθρωποσοφικής ιατρικής από τη συμβατική ιατρική, είναι ότι δεν αναζητά την ασθένεια στη προσωπικότητα του ατόμου, αλλά μάλλον την προσωπικότητα του ατόμου στην ασθένεια. Οι διαγνωστικές διαδικασίες και τα συμπτώματα που παρατηρούνται μπορεί να είναι τα ίδια, αλλά μια ολιστική ερμηνεία μπορεί να οδηγήσει στο να προταθούν διαφορετικές θεραπείες, ή συμβατικές θεραπείες, που συμπληρώνονται με πρόσθετα θεραπευτικά σχήματα.
Η ιατρική που βασίζεται αποκλειστικά στην υλική επιστήμη, περιορίζεται στο να εξηγήσει μια ασθένεια αποκλειστικά με βάση τους νόμους της φυσικής και της χημείας. Η ανθρωποσοφική ιατρική είναι πιο φιλόδοξη. Λαμβάνει υπόψη επιπλέον παράγοντες, τόσο γενικούς όσο και ατομικούς, που μπορεί να επηρεάζουν τη ζωή, το νου και την ψυχή του ασθενούς, και τη φυσική τους εκδήλωση: στην ανάπτυξη, την αναγέννηση, τη μικροκυκλοφορία, την κατακράτηση υγρών, το δέρμα, τον μυϊκό τόνο, τους βιορυθμούς, την κατανομή της θερμότητας, τη στάση του σώματος, την ευθύτητα, το βάδισμα, την ψυχική εστίαση και την ομιλία.
Όταν εμφανίζεται η ασθένεια, η εξέταση των παραπάνω μπορεί να αποκαλύψει αποκλίσεις, ανισορροπίες και ακραίες καταστάσεις - επιπρόσθετες διαγνωστικές παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την επιλογή της θεραπείας. Επίσης η ανθρωποσοφική ιατρική κατανοεί διαφορετικά το ρόλο που διαδραματίζει ο ασθενής στην καταπολέμηση της ασθένειας. Ο ασθενής δεν είναι απλώς παθητικός αποδέκτης ιατρικών δεξιοτήτων, αλλά ισότιμος συνεργάτης με τον γιατρό. Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τον ασθενή καλύτερα από ό, τι ο ίδιος ο ασθενής τον εαυτό του. Κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας, ο ασθενής έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει σε τι κατάσταση ανισορροπίας σώματος και ψυχής έχει φθάσει, να την κατανοεί και να την διορθώνει. Η ασθένεια μπορεί να παράσχει μια ευκαιρία στο άτομο να μάθει νέους τρόπους συμπεριφοράς, να αναπτύξει περαιτέρω ιδέες, και να αποκτήσει μεγαλύτερη ωριμότητα.
Οι ανθρωποσοφικοί γιατροί προσφέρουν υποστήριξη στον ασθενή κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Ενισχύουν την αυτονομία του ασθενή, αναγνωρίζουν την ευθύνη του και προωθούν το δικαίωμά του να συμμετέχει στην επιλογή κατάλληλης θεραπείας.
Μέθοδοι & Δυνατότητες - Ασθένεια και Υγεία
Το εκκρεμές της ζωής μας ταλαντεύεται μεταξύ της ασθένειας και της υγείας και αυτός είναι ο λόγος που οι γιατροί της ανθρωποσοφικής ιατρικής πάντοτε εξετάζουν και τις δύο πλευρές μαζί.
Η υγεία παράγεται όταν τα δύο πολικά άκρα της ζωής βρίσκονται σε δυναμική ισορροπία: εγρήγορση και ύπνος, ακινησία και κίνηση, χαρά και θλίψη. Προκύπτει από την αναζήτηση και επιλογή της διαδρομής που κάνουμε ως άτομα στον κόσμο και πίσω στον εαυτό μας. Υπάρχουν, ως εκ τούτου, τόσες πολλές καταστάσεις υγείας όσες και οι άνθρωποι στον κόσμο. Η υγεία δεν είναι αυτοσκοπός, απλώς μας βοηθά να διάγουμε το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής. Οι Ανθρωπόσοφοι γιατροί δεν αντιμετωπίζουν μόνο την ασθένεια, αλλά επίσης προσπαθούν να προάγουν την υγεία του ατόμου και να ενισχύσουν τη δική του αποφασιστικότητα ώστε να παραμένει υγιές.
Οι γιατροί της ανθρωποσοφίας θα προτείνουν όλες τις διαθέσιμες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας;
Οι Ανθρωπόσοφοι γιατροί είναι εξοικειωμένοι με όλο το φάσμα των διαγνωστικών και θεραπευτικών δυνατοτήτων. Πα’ όλα αυτά, δεν χρησιμοποιούν κατ' ανάγκη όλα αυτά τα μέσα. Είναι ιδιαίτερα επικριτικοί στην τάση να χρησιμοποιούνται ορισμένες συμβατικές διαδικασίες ή φάρμακα ως κάτι το αυτονόητο. Διερωτώνται κατά πόσον αυτές οι γνωστές μέθοδοι είναι πραγματικά κατάλληλες για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος του ασθενούς. Η θεραπεία πρέπει να γίνεται μόνον όταν η διαγνωστική ή θεραπευτική πορεία δράσης θα ωφελήσει το ατομικό προφίλ του ασθενούς - τίποτα δεν πρέπει να γίνεται απλά επειδή «αυτός είναι ο τρόπος που είναι πάντα». Τα οφέλη πρέπει πάντα να υπερτερούν σημαντικά των ενδεχόμενων κινδύνων που συνδέονται με τη διαγνωστική ή θεραπευτική διαδικασία.
Χρησιμοποιείται επίσης ιατρική τεχνολογία
Στη διάγνωση μιας ασθένειας, οι γιατροί της ανθρωποσοφικής ιατρικής χρησιμοποιούν όλες τις διαδικασίες που προσφέρονται από τη συμβατική ιατρική. Παρ’ όλα αυτά, όταν πρόκειται για ιατρικές ενισχύσεις, προτιμούν αρχικά να βασίζονται στις δικές τους αισθήσεις.
Εξετάζουν το άτομο από την κορυφή μέχρι τα νύχια, παρατηρώντας τη γλώσσα του σώματος, εκφράσεις και χειρονομίες, τη χειραψία του ασθενούς, το βάδισμα, τη στάση - στην πραγματικότητα, ολόκληρη την εμφάνισή του. Νιώθουν πόσο ζεστό ή κρύο είναι το δέρμα και τα άκρα, αν είναι υγρό ή ξηρό στο άγγιγμα, και επίσης αισθάνονται και ακούνε το σώμα. Ακούν την εκτίμηση του ίδιου του ασθενή για τη σωματική και ψυχική του υγεία, και αξιολογούν πόσο ισχυρή είναι η θέληση του ασθενούς να ζήσει – τώρα και σε σχέση με την προσωπική του ιστορία στο παρελθόν.
Μόνο τότε τίθεται το ζήτημα κατά πόσον ή όχι μια τεχνική διαδικασία θα μπορούσε να βοηθήσει τη διάγνωση. Το βασικό ζήτημα είναι πάντα: ποιες νέες πληροφορίες ενδέχεται να αποκαλύψει μία τέτοια έρευνα και ποιο θα είναι το θεραπευτικό αποτέλεσμα; Είναι ένα τέτοιο βήμα ακόμη σχετικό με το συγκεκριμένο ασθενή; Η ιατρική τεχνολογία χρησιμοποιείται μόνο όταν θα μπορούσε να φέρει αναγνωρίσιμα οφέλη για τον ασθενή. Αποφεύγονται, ως εκ τούτου, περιττές έρευνες, πράγμα που σημαίνει ότι οι ανθρωποσοφικοί γιατροί εργάζονται με έναν ιδιαίτερα οικονομικά προσιτό τρόπο. Παρ’ όλα αυτά, κάθε φορά που μία τεχνική μέθοδος θεωρείται κατάλληλη, οι ανθρωποσοφικοί γιατροί είναι πολύ πρόθυμοι να εφαρμόσουν τη σύγχρονη τεχνολογία για το καλό του ασθενούς.
Τι θεραπευτική διαδικασία χρησιμοποιείται;
Από τη μία πλευρά, η ανθρωποσοφική ιατρική χρησιμοποιεί διαδικασίες που απαιτούν παθητική αποδοχή εκ μέρους του ο ασθενούς. Αυτές συμπληρώνονται, ωστόσο, από διαδικασίες που απαιτούν την ενεργό συμμετοχή του ασθενούς.
Ιατρικές διαδικασίες, όπως οι εγχειρήσεις, όλο το φάσμα της φυσιοθεραπείας, και τα αλλοπαθητικά φάρμακα της συμβατικής ιατρικής, δεν απαιτούν την ενεργή συμμετοχή του ασθενούς. Οι καλλιτεχνικές θεραπείες όπως η ορθοφωνία, η μουσική, η ζωγραφική, η γλυπτική, και η θεραπευτική ευρυθμία, η θεραπεία με συζήτηση (ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική), η διατροφή, η κίνηση, και οι τεχνικές χαλάρωσης, από την άλλη πλευρά, εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τη συμμετοχή του ασθενούς.
Η θεραπεία με φάρμακα βασίζεται εν μέρει στη δοσολογία ανθρωποσοφικών φαρμάκων φυσικής προέλευσης, η σύνθεση των οποίων καθορίζεται από τα τυπικά χαρακτηριστικά μιας ασθένειας. Επιπλέον, χορηγούνται άλλες ουσίες προσαρμοσμένες στα μοναδικά χαρακτηριστικά του ασθενούς. Αυτά είναι συχνά ομοιοπαθητικές ουσίες που αποσκοπούν στην τόνωση του οργανισμού και των δυνάμεων της αυτοΐασης.
Πώς ορίζεται ένα ανθρωποσοφικό φάρμακο;
Η θεραπεία με φάρμακα της ανθρωποσοφικής ιατρικής βασίζεται στην αρχαία αρχή: όσο το δυνατόν λιγότερο, τόσο όσο χρειάζεται.
Σε περιπτώσεις σοβαρών και χρόνιων ασθενειών, ή εάν τα αποθέματα του ασθενή έχουν εξαντληθεί, μπορεί να προτιμηθεί η χρήση αλλοπαθητικών φαρμάκων. Ωστόσο, όσο είναι δυνατόν, τα συμπτώματα δεν καταστέλλονται. Αντ’ αυτού είναι σημαντικό να ενεργοποιηθούν οι δυνάμεις αυτοΐασης με τη βοήθεια των ομοιοπαθητικά παραγόμενων ανθρωποσοφικών φαρμάκων, και να τονωθεί ο οργανισμός ώστε να βρει το δικό του φυσικό ρυθμό για μια ακόμη φορά.
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, οι ανθρωποσοφικοί γιατροί προσπαθούν να παρατηρήσουν τι ειδικά ερεθίσματα απαιτεί ο οργανισμός για να έχει μια πλήρη ανάρρωση. Για παράδειγμα, πικρές ουσίες από τη ρίζα της κίτρινης γεντιανής ή του κιχώριου διεγείρουν την παραγωγή των πεπτικών υγρών και προάγουν την κίνηση του εντέρου. Τα αιθέρια έλαια με θερμαντικές ιδιότητες που προέρχονται από το γένος των χειλανθών ή από γηγενή φυτά της Μεσογείου, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της μυϊκής έντασης και να προάγουν την κυκλοφορία του αίματος.
Χρησιμοποιούνται επίσης επιπρόσθετες ουσίες προσαρμοσμένες στην εν λόγω ασθένεια: η σύνθεσή τους βασίζεται στα γενικά χαρακτηριστικά της εικόνας της ασθένειας. Αυτές περιλαμβάνουν παρασκευάσματα φυτικών εκχυλισμάτων, ορυκτών ή ζωικής προέλευσης.
Το ποια ουσία επιλέγει ένας γιατρός, είτε ως καθαρό εκχύλισμα είτε σε ομοιοπαθητική συγκέντρωση, εξαρτάται από τον τύπο και την πορεία της ασθένειας, τα συμπτώματα, τους πόνους, τη διάρκεια της ασθένειας, τη δύναμη του ασθενούς, την ηλικία, αλλά πάνω από όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά επίπεδα δραστηριότητας του ασθενούς.
Τα ανθρωποσοφικά φάρμακα παράγονται με τα πρότυπα ποιότητας της φαρμακοποιίας και όπου διατίθενται σε συγκεκριμένες εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς φαρμακοποιίες.
Ο στόχος του ανθρωποσοφικού φαρμάκου για την κατανόηση τόσο των ασθενών όσο και της ασθένειας, απαιτεί επίσης μια πλουραλιστική, ολιστική προσέγγιση στη φαρμακευτική θεραπεία.
Ένα πολύ σημαντικό βήμα για την αναγνωρισιμότητα της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής σε παγκόσμιο επίπεδο!
Ανταποκρινόμενος στην αυξανόμενη δημοτικότητα της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής παγκοσμίως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε κριτήρια αναφοράς για την εκπαίδευση στην Ανθρωποσοφική Ιατρική. Ο καθορισμός των προτύπων προσόντων του ΠΟΥ για τους επαγγελματίες της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής, αντανακλά τη σημασία της ως παγκόσμιας ιατρικής πρακτικής και παρέχει στους ασθενείς ένα ξεκάθαρο επίπεδο φροντίδας.
Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την Ανθρωποσοφική Ιατρική ώστε να ενσωματωθεί ακόμη περισσότερο στα εθνικά συστήματα υγείας.
"Καθώς όλο και περισσότερες χώρες καθορίζουν πολιτικές για την παραδοσιακή, συμπληρωματική και ολοκληρωμένη ιατρική, ο ΠΟΥ ανέπτυξε τα κριτήρια αναφοράς της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής ως σημείο αναφοράς για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και τους παρόχους εκπαίδευσης", δήλωσε ο Δρ Kim Sungchol, επικεφαλής της μονάδας Παραδοσιακής, Συμπληρωματικής και Ολοκληρωμένης Ιατρικής στον ΠΟΥ.
Η δημοσίευση αυτή αποτελεί το αποτέλεσμα μιας αυστηρής διαδικασίας χαρτογράφησης και αναθεώρησης των προτύπων εκπαίδευσης της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής από εμπειρογνώμονες, σύμφωνα με τα κριτήρια του ΠΟΥ. "Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα. Τα κριτήρια αναφοράς αντικατοπτρίζουν πλήρως αυτό που η κοινότητα της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής θεωρεί ως ελάχιστη εκπαίδευση για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας για την άσκηση της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής", πρόσθεσε ο Δρ Matthias Girke, ειδικός στην εσωτερική ιατρική και επικεφαλής του Ιατρικού Τμήματος στο Goetheanum (Ελβετία), το διεθνές κέντρο συντονισμού της Ανθρωποσοφικής Ιατρικής.
