Η σχέση μεταξύ των βακτηρίων του εντέρου και της ανθρώπινης υγείας είναι γνωστή. Ωστόσο, το πώς διαφέρουν οι βακτηριακές κοινότητες στα διάφορα μέρη των μήλων και αν επηρεάζονται από τη μέθοδο καλλιέργειας, δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για τα ίδια τα φυτά, αλλά και για τον μικροβιακό αποικισμό στον άνθρωπο. Μια μελέτη των Wassermann κ.ά. (2019) συνέκρινε το μικροβίωμα μήλων βιοδυναμικής και συμβατικής καλλιέργειας [1]. Αποδείχθηκε ότι, αν και ο αριθμός των βακτηρίων δεν επηρεάστηκε από τη μέθοδο καλλιέργειας, η ποικιλομορφία και η ομοιομορφία στην κατανομή των βακτηρίων ήταν πολύ αυξημένες στα βιοδυναμικά καλλιεργούμενα μήλα και περιείχαν λιγότερους παθογόνους οργανισμούς.

Τα βακτήρια διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην υγεία του ανθρώπου και των φυτών. Η μικροβιακή ποικιλομορφία των λαχανικών, των φρούτων και των αρωματικών φυτών και η αλληλεπίδρασή τους με το περιβάλλον είναι ακόμη ελάχιστα μελετημένη. Για παράδειγμα, η ποικιλομορφία καθορίζεται, μεταξύ άλλων, από τον γονότυπο του φυτού, ποικίλλει μεταξύ υπόγειων και υπέργειων δομών και επηρεάζεται σημαντικά από την ποιότητα του εδάφους. Τα μήλα είναι ένα από τα πιο ευρέως καταναλισκόμενα φρούτα στον κόσμο. Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση μήλων μπορεί να αλλάξει τη σύνθεση της εντερικής βακτηριακής χλωρίδας στον άνθρωπο, οδηγώντας σε οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, λίγα είναι ακόμη γνωστά για το πώς ακριβώς αποικίζουν το έντερο οι βακτηριακές κοινότητες από τα μήλα. Ένα ερευνητικό ερώτημα της μελέτης των Wassermann κ.ά. (2019) ήταν σε ποιο βαθμό το μικροβίωμα των μήλων επηρεάζεται από τη μέθοδο καλλιέργειας, βιοδυναμική έναντι συμβατικής, και αν η ποσότητα και η σύνθεση των βακτηρίων διαφέρει στους διάφορους ιστούς των φρούτων [1]. 

Διεξαγωγή της μελέτης

Για τη μελέτη χρησιμοποιήθηκε η ποικιλία μήλου «Arlet». Τα βιοδυναμικά (Demeter) και τα συμβατικά παραγόμενα μήλα καλλιεργήθηκαν στη Στυρία (Αυστρία). Σε αντίθεση με τα μήλα Demeter, τα συμβατικά μήλα αντιμετωπίστηκαν ως εξής μετά τη συγκομιδή: αποθηκεύτηκαν σε ελεγχόμενη ατμόσφαιρα για σύντομο χρονικό διάστημα αμέσως μετά τη συγκομιδή, πλύθηκαν και συσκευάστηκαν σε μεμβράνη PE προς πώληση. Στο εργαστήριο, οι ερευνητές επιθεώρησαν οπτικά όλα τα μήλα ως προς το σχήμα, το μέγεθος, το χρώμα, την ποιότητα, τη σφριγηλότητα και τη φρεσκάδα. Επέλεξαν τέσσερα μήλα από κάθε τύπο καλλιέργειας και εξήγαγαν μικροοργανισμούς από το στέλεχος, το άκρο του στελέχους, το άκρο του κάλυκα, τη φλούδα, τον πολτό του καρπού και τους σπόρους. Ομογενοποίησαν τα αντίστοιχα δείγματα ξεχωριστά. Στη συνέχεια ανέλυσαν το DNA των δειγμάτων, συνέκριναν τα αποτελέσματα με βάσεις δεδομένων και μέτρησαν τόσο τον αριθμό των γονιδιακών αντιγράφων ανά γραμμάριο όσο και τη μικροβιακή ποικιλομορφία και για τα δύο συστήματα καλλιέργειας, εξετάζοντας το πρότυπο αποικισμού των βακτηρίων χρησιμοποιώντας φθορίζοντα in situ υβριδισμό.

Αποτελέσματα

Συνολικά, η ποσότητα των βακτηρίων δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ βιοδυναμικών και συμβατικών μήλων (4,85 x 107 έναντι 4,67 x 107 αντιγράφων γονιδίων rRNA ανά γραμμάριο). Ωστόσο, διέφερε έντονα και ως επί το πλείστον σημαντικά μεταξύ των ιστών που αναλύθηκαν. Το στέλεχος και ο σπόρος είχαν την υψηλότερη βακτηριακή αφθονία (περίπου 1,54 x 108 και 1,26 x 108 αντίγραφα γονιδίων ανά γραμμάριο αντίστοιχα), ενώ η φλούδα είχε τη χαμηλότερη (4,49 x 104). Όσον αφορά την ποικιλομορφία, αποδείχθηκε ότι τα μήλα Demeter είχαν σημαντικά πιο ποικιλόμορφη μικροβιακή χλωρίδα από τα συμβατικά μήλα. Η διαφορά ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν συγκρίναμε τους διαφορετικούς ιστούς των μήλων των δύο μεθόδων καλλιέργειας. Με εξαίρεση το άκρο του κάλυκα, όλα τα μέρη (βλαστός, άκρο βλαστού, φλούδα, πολτός καρπού, σπόροι) παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερη ποικιλότητα στα μήλα Demeter. Ήταν μάλιστα υψηλότερη στον πολτό φρούτων και τη φλούδα.

Συμπέρασμα

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθούν οι διαφορές στον μικροβιακό αποικισμό, τόσο όσον αφορά την ποσότητα όσο και την ποικιλότητα, στους διάφορους ιστούς των μήλων. Αυτό είναι απολύτως λογικό. Μεγάλη ποσότητα βακτηρίων βρέθηκε στα δείγματα των σπόρων, των στελεχών και των άκρων των στελεχών, ενώ η φλούδα και ο πολτός φρούτων ήταν λιγότερο αποικισμένα σε πυκνότητα. Ωστόσο, τα δύο τελευταία είχαν την υψηλότερη ποικιλομορφία. Οι διαφορές αυτές σχετίζονται με τις διαφορετικές λειτουργίες των διαφόρων ιστών. Η φλούδα και ο πολτός των καρπών προστατεύουν τους σπόρους και επιτρέπουν την ανάπτυξή τους. Η ποικιλομορφία είναι υψηλή σε αυτές τις περιοχές. Στους ίδιους τους σπόρους, από την άλλη πλευρά, η ποσότητα των βακτηρίων είναι υψηλή, η οποία με τη σειρά της είναι σημαντική για την αναπαραγωγή. Η μορφή της καλλιέργειας έχει επίσης επίδραση εδώ: αν υπάρχει πλούσιος μικροβιόκοσμος στις περιοχές των σπόρων του φυτού, το φυτό είναι σε θέση να αναπτυχθεί υγιώς.

Ένα φρεσκοκομμένο μήλο φιλοξενεί περίπου 100 εκατομμύρια αντίγραφα βακτηριακών γονιδίων. Ωστόσο, δεν είναι τόσο η ποσότητα όσο η ποικιλομορφία των μικροοργανισμών που είναι καθοριστική για την επίδραση στην υγεία. Εάν τα φυτά αναπτύσσονται σε υγιές έδαφος που καλλιεργείται χωρίς χημικά λιπάσματα, μπορεί να αναπτυχθεί μια πλούσια ποικιλία βακτηρίων όχι μόνο στο έδαφος αλλά και στα φυτά. Αυτό αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης. Περαιτέρω μελέτες έχουν δείξει ότι τα βακτήρια που σχετίζονται με τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να ανιχνευθούν στο ανθρώπινο έντερο [2]. Εάν η ποικιλομορφία είναι υψηλή, τα παθογόνα βακτήρια καταστέλλονται. Οι ερευνητές υποψιάζονται επίσης μια σχέση μεταξύ των βακτηρίων που βρίσκονται στα μήλα Demeter και του χαμηλότερου κινδύνου αλλεργίας στα μήλα. Τα βακτήρια έχουν δομές που, παρόμοιες με τις πολυφαινόλες του μήλου, μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τις αλλεργικές αντιδράσεις. Αντίθετα, τα συμβατικά μήλα είχαν πιθανά παθογόνα. Αυτές οι συσχετίσεις υπογραμμίζουν πόσο σημαντικός είναι ο άξονας εδάφους-φυτών-εντερικού μικροβιώματος [1]. Αν το εξετάσουμε περαιτέρω, γίνεται σαφές από το πλαίσιο ότι η υγεία μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν όλα τα μέρη, από το έδαφος μέχρι το πιάτο, είναι υγιή. Πρόκειται επομένως για τη μία και μοναδική υγεία για τον άνθρωπο και τον πλανήτη.

Βιβλιογραφία

[1] Wassermann B, Müller H, Berg G (2019): «Ένα μήλο την ημέρα: Ποια βακτήρια τρώμε με βιολογικά και συμβατικά μήλα;» Front. Microbiol. 10:1629.doi: 10.3389/fmicb.2019.01629

[2] Wicaksono WA, Cernava T, Wassermann B, Abdelfattah A, Soto-Giron MJ, Toledo GV, Virtanen SM, Knip M, Hyöty H, Berg G (2023): «The edible plant microbiome: evidence for the occurrence of fruit and vegetable bacteria in the human gut» Gut Microbes, 15:2, 2258565.

Κυκλοφόρησε το καλοκαιρινό τεύχος του περιοδικού Holistic Life με νέα, πάντα επίκαιρη, θεματολογία και νέες  έρευνες από το χώρο της φυσικής (ολιστικής) ιατρικής, των εναλλακτικών και συμπληρωματικών θεραπειών & της διατροφής!

Η θεματολογία αυτού του τεύχους σε τίτλους: 

- Ομοιοπαθητική: Ένα σημαντικό βήμα προς το τέλος μιας διαμάχης (Dr. M. Oberbaum)
- Το σημαντικό όφελος του μητρικού θηλασμού (journals.plos.org)
- Το 12% των παιδιών στις ΗΠΑ έχουν ΔΕΠΥ (Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology)
- 3 εκατομμύρια θάνατοι που πιθανώς να έχουν προκληθεί από τα εμβόλια Covid (BMJ Health)
- Εξερευνώντας τη βιοδυναμική μελισσοκομία (Γ. Κατραμάδος)- Ανθοϊάματα: Μητέρες που αγαπάνε πολύ! (Μ. Αγγελή)
- Αποτοξίνωση: Πώς να την πετύχετε με διατροφικά και φυτικά συστατικά (Μ. Δημόπουλος)- Πολυβιταμίνες Ειδικά Σχεδιασμένες για Γυναίκες και Άνδρες! (Ομάδα Am Health)
- Ηλεκτρολύτες: η ενέργεια του καλοκαιριού! (Μ. Κόκκου)- H σύνδεση δέρματος – εντέρου. (ομάδα Ιπποκράτειας Διαβίωσης)
- Στέρηση Ύπνου: Μας αφορά όλους! (Π. Κασαρτζιάν)- Λοιμώξεις του ουροποιητικού: Φυσικές λύσεις για να τις αντιμετωπίσετε! (Τ. Έβανς)
- Bicom: Αντιμετώπιση της ουρολοίμωξης και της προστατίτιδας (Κ. Μουγιάκου)
- Ayurveda: Αποκτήστε ένα υγιές πεπτικό σύστημα (Ομάδα Botanica)
- Τριπλή φυσική προστασία: Αντιϊκή - Αντιμικροβιακή – Αντιμυκητισιακή (Ομάδα Oti Hellas)
- Αποκατάσταση μικροβιώματος εντέρου (Κ. Μοντάνα)
- Κβαντική βιοανάδραση: Aποκατάσταση εντερικού μικροβιώματος. (Β. Αννίνου)
- Το κλειδί για δυνατά οστά (W. Tyler)
- Ολιστική Ομοιοπαθητική οδοντιατρική θεραπεία (Μ. Ρηγάτος)
- Bemer: Αρθρίτιδα & Φυσική Αγγειακή θεραπεία (Α. Κοντίδου)

Ξεφυλλίστε το τεύχος 122

Μέχρι το επόμενο τεύχος να θυμάστε να αναζητάτε πάντα εναλλακτικές λύσεις σε προβλήματα που φαίνονται αδιέξοδα. 

www.holisticlife.gr | Facebook: holisticlifegr | Holistic life TV

H σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου είναι κάτι που ακούγεται όλο και πιο συχνά στις μέρες μας. Έρευνες δείχνουν ότι η υγεία του γαστρεντερικού συστήματος σχετίζεται με το μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο μπορεί να επηρεάσει άμεσα τη χημεία του εγκεφάλου και τη διάθεσή μας.
Μία από τις κύριες οδούς για την επικοινωνία εντέρου-εγκεφάλου είναι το πνευμονογαστρικό νεύρο, μέσω του οποίου ο εγκέφαλος στέλνει σήματα στο έντερο και το έντερο στέλνει σήματα στον εγκέφαλο. Μπορεί να φαίνεται παράξενο ότι το έντερο έχει τόση δύναμη στην ψυχική μας κατάσταση, αλλά όποιος έχει αισθανθεί πεταλούδες στο στομάχι όταν είναι ερωτευμένος ή ένα σφίξιμο πριν από μια ομιλία ή έχει νευρικό στομάχι μετά από ένα ξαφνικό σοκ, μπορεί να κατανοήσει αυτή τη σχέση.

Πώς το μικροβίωμα επηρεάζει τη ψυχική υγεία
Το μικροβίωμα του εντέρου είναι σημαντικό για διάφορους λόγους:

• Προστατεύει από μολύνσεις.
• Το 80% του ανοσοποιητικού δημιουργείται στο έντερο.
• Αφομοιώνει θρεπτικά συστατικά.
• Ρυθμίζει τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων.

Πώς όμως επηρεάζει όλη αυτή η αλληλεπίδραση την ψυχική μας υγεία; Το έντερο παράγει νευροδιαβιβαστές. Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικοί αγγελιοφόροι που αποστέλλονται και λαμβάνονται από έναν τύπο εγκεφαλικών κυττάρων (νευρώνες). Βοηθούν στη ρύθμιση του σώματος ποικιλότροπα, από την κίνηση μέχρι και τα συναισθήματα.
Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται την κατάθλιψη και το άγχος ως μια χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο. Αλλά αυτές οι χημικές ουσίες ουσιαστικά δημιουργούνται στο έντερο και όχι στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, περισσότεροι από 30 διαφορετικοί νευροδιαβιβαστές και σχεδόν το 90% της σεροτονίνης (ορμόνη της χαράς), προέρχονται από το έντερο.
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Η ανισορροπία των νευροδιαβιβαστών μπορεί να μην βρίσκεται στον εγκέφαλό σας αλλά στο έντερο σας.

Πώς η ψυχική υγεία επηρεάζει το μικροβίωμα
Ας παρατηρήσουμε τί συμβαίνει κάθε φορά που μας απασχολεί κάτι και αγχωνόμαστε, για να κατανοήσουμε πώς επηρεάζεται και αντίστροφα το μικροβίωμα από την κατάσταση της ψυχικής μας υγείας. Η καρδιά μας, η οποία είναι το όργανο που έρχεται πρώτο σε επαφή με το συναίσθημα, αρχίζει να χτυπάει πιο γρήγορα και δίνει το ερέθισμα στον εγκέφαλο να ενεργοποιήσει την αντίδραση μάχης-φυγής ή παγώματος. Εκκρίνονται μία σειρά από ορμόνες όπως κορτιζόλη, αδρεναλίνη, ντοπαμίνη από τα επινεφρίδια, οι οποίες στέλνονται στο συκώτι το οποίο παράγει σάκχαρα, δηλαδή ενέργεια. Αυτή η ενέργεια πηγαίνει στους μύες για να μπορέσει ο άνθρωπος να διαχειριστεί τον υποτιθέμενο κίνδυνο. Και είναι μία πολύ λογική διαδικασία και πολύ αποτελεσματική εάν σε κυνηγάει κάποιο άγριο ζώο. Στη σημερινή εποχή όμως το άγχος δεν δημιουργείται από κάποιο άγριο ζώο αλλά από καταστάσεις που δεν γνωρίζουμε πώς να τις διαχειριστούμε. Αυτή η ενέργεια εάν δεν χρησιμοποιηθεί από τους μύες (με κάποιο περπάτημα ή με άσκηση) καταλήγει στην αμυγδαλή (κέντρο φόβου του εγκεφάλου) και τον ιππόκαμπο (κέντρο μνήμης, μάθησης, ελέγχου στρες). Οι παρατεταμένες καταστάσεις άγχους έχουν σαν συνέπεια το σώμα να σταματάει βασικές λειτουργίες όπως πέψη, δυνατότητα σκέψης και διαχείρισης καταστάσεων (λειτουργούμε με το ένστικτο) και το ανοσοποιητικό μας σταδιακά αποδυναμώνεται. Εκεί είναι που τα παθογόνα βακτήρια βρίσκουν την ευκαιρία να υπερνικήσουν τα φιλικά με αποτέλεσμα να ασθενήσει ο οργανισμός.

Καταστάσεις ψυχικής υγείας που συνδέονται με το μικροβίωμα του εντέρου
Μια ανισορροπία των βακτηρίων μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία του γαστρεντερικού συστήματος και την ψυχική υγεία αλλά και αντιστρόφως μία κακή ψυχική υγεία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στο μικροβίωμα. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομα με συγκεκριμένες πεπτικές διαταραχές είναι αυτοί που είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη και το άγχος. Τα άτομα με πεπτικές διαταραχές όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα - διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για παθήσεις ψυχικής υγείας.Εκτός από την κατάθλιψη και το άγχος όμως, υπάρχουν αρκετές ψυχικές διαταραχές που έχουν συνδεθεί με αλλαγές και ανισορροπίες στο μικροβίωμα:

• Η νόσος Αλτσχάιμερ
• Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής / υπερκινητικότητας
• Ο αυτισμός
• Η διπολική διαταραχή
• Η άνοια
• Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Η διαταραχή μετατραυματικού στρες
• Η σχιζοφρένεια

Πώς να χτίσω ένα υγιές μικροβίωμα
Σίγουρα το να τρώμε τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε προβιοτικά (στελέχη μικροοργανισμών) όπως το πρόβιο γιαούρτι, ο αρακάς, το ξινολάχανο, το κεφίρ, οι ελιές, και το μίσο και πρεβιοτικά (ουσίες που χρησιμεύουν ως τροφή των μικροοργανισμών) όπως το ραδίκι, η πρικαλίδα, οι αγκινάρες, το σκόρδο, το κρεμμύδι, το πράσο, η μπανάνα και η βρώμη, βοηθάνε το έντερό μας. Ο σύγχρονος όμως τρόπος ζωής και η ποιότητα των τροφών δεν αναπληρώνουν πάντα τις ανάγκες του οργανισμού και για αυτό υπάρχει η ανάγκη για τη χρήση πρε- και προβιοτικών σκευασμάτων.

Υπνοθεραπεία για ένα υγιές μικροβίωμα και καλή ψυχική υγεία
Η Υπνοθεραπεία είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος, η οποία είναι άμεση και πολύ αποτελεσματική, διότι διεισδύει στα ασυνείδητα μονοπάτια του μυαλού («η αποθήκη των τραυμάτων και συναισθημάτων»). Βοηθάει στη θεραπεία σωματικών ή ψυχικών ασθενειών και στην αντιμετώπιση ανθυγιεινών πεποιθήσεων. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άγχους, της κατάθλιψης, των καταναγκασμών και των διατροφικών διαταραχών. Οι εθισμοί (π.χ. κάπνισμα) και ο χρόνιος πόνος μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Τι είναι η εντερική Υπνοθεραπεία;
Η εντερική υπνοθεραπεία συνιστάται πλέον από τις εθνικές και διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Είναι η μόνη αιτιολογική θεραπεία που στοχεύει απευθείας στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου και διορθώνει τις ελαττωματικές συνδέσεις εκεί. Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους, η εντερική ύπνωση λαμβάνει επίσης υπόψη τις αιτίες και όχι μόνο τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.

Το 70% ανταποκρίνεται θετικά στη θεραπεία με υπνοθεραπεία
Η αποτελεσματικότητα της υπνοθεραπείας επιβεβαιώνεται και από μελέτη του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης, η οποία δημοσιεύτηκε στο εξειδικευμένο περιοδικό International Journal of Molecular Sciences. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, έως και 1.000 άτομα ανταποκρίθηκαν στην ψυχοσωματική ολιστική θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου μέσω υπνοθεραπείας στην οποία το 70% είχε θετικά αποτελέσματα.
Γίνεται κατανοητή λοιπόν η αμφίδρομη σχέση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας και ειδικότερα η σημαντική επίδραση του μικροβιώματος αλλά και η ανάγκη για φροντίδα τόσο του σώματος αλλά και των συναισθημάτων.

Η M. ήταν 40 ετών όταν ήρθε να με δει, υποφέροντας από ρευματοειδή αρθρίτιδα για οκτώ χρόνια. Έπαιρνε τα φάρμακα που της είχαν συνταγογραφηθεί για να αντιμετωπίσει τους χρόνιους πόνους, τα οποία φάρμακα, αν και ήταν αποτελεσματικά, είχαν παρενέργειες που έβρισκε ανυπόφορες, ιδίως τον πονοκέφαλο, τον πόνο στην κοιλιά, τη ζάλη και τα στοματικά έλκη. Έτσι ταλαντευόταν μεταξύ του πόνου και των παρενεργειών και ήταν πολύ δυστυχισμένη. Είχε προβλήματα σε διαφορετικές αρθρώσεις που πονούσαν κάθε φορά, αλλά η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν στους αντίχειρες, τα δάχτυλα και το ένα ισχίο.
Η Μ. εργαζόταν ως σχεδιάστρια εξωτερικών χώρων, αλλά πλέον δεν μπορούσε να κάνει πολλές εξωτερικές εργασίες σε κήπους. (Καθώς ήταν εξαρχής βιολογική κηπουρός, δεν είχε έρθει σε επαφή με ζιζανιοκτόνα, έτσι μπορούσαμε να τα διαγράψουμε από τον κατάλογο των υπόπτων που ευθύνονται για την κατάστασή της). Ο ρευματολόγος της M είχε μετρήσει τα επίπεδα του ρευματοειδή παράγοντα, ενός βασικού αντισώματος στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, και ήταν πολύ υψηλά.
Τη ρώτησα αν υπήρχαν στιγμές που οι πόνοι στις αρθρώσεις βελτιώνονταν ή χειροτέρευαν. Εκείνη δεν μπορούσε να σκεφτεί καμία, αλλά η σύντροφός της είχε εντοπίσει ότι πάντα χειροτερεύουν όταν βρέχει.
"Ακούγεται ανόητο, το ξέρω", ανάφερε η Μ, "αλλά στο τέλος μιας βροχερής ημέρας υποφέρω πολύ. Όχι μετά από ένα σύντομο ντους, αλλά όταν βρέχει όλη μέρα".
Έμαθα δύο σημαντικά πράγματα από την παραδοχή της: πρώτον, τα συμπτώματα που προκαλούνται από μούχλες χειροτερεύουν πάντα με υγρό καιρό. Οι μύκητες λατρεύουν την υγρασία, καθώς ευδοκιμούν σε αυτήν. Δεύτερον, πάντα να φέρνετε μαζί σας έναν σύντροφο/φίλο/γονέα/ενήλικο παιδί στην επίσκεψη στον ειδικό - θα θυμηθούν πράγματα για την υγεία σας που εσείς ξεχνάτε. (Μπορούν επίσης να κρατούν σημειώσεις για εσάς).
Αποδείχτηκε ότι η M. είχε έρθει πολύ συχνά σε επαφή με σωρούς κομπόστ και είχε επίσης περάσει πολύ χρόνο σκουπίζοντας βρεγμένα φύλλα το φθινόπωρο. Και τα δύο αυτά αποτελούν πηγές μούχλας εξωτερικού χώρου. Αργότερα θυμήθηκε ότι όλες οι αρθρώσεις της ήταν στη χειρότερη κατάσταση το φθινόπωρο - όταν ο αριθμός των μυκήτων μούχλας είναι υψηλότερος.
Υπήρχαν επίσης προφανώς μικρές κηλίδες μαύρης μούχλας στο μπάνιο της, ένας συνηθισμένος κίνδυνος σε δωμάτια που έχουν πάντα ατμούς, ιδίως αν δεν έχετε το παράθυρο ανοιχτό, έναν απορροφητήρα σε λειτουργία και μια πηγή θέρμανσης στο δωμάτιο το χειμώνα.
Οι μύκητες παράγουν τοξίνες που ονομάζονται μυκοτοξίνες και μπορεί να είναι τόσο βλαβερές όσο και οι συνθετικές χημικές ουσίες. Μετρήσαμε τα επίπεδα μυκοτοξινών της M. μέσω μιας εξέτασης ούρων που στάλθηκε σε ειδικό εργαστήριο στις ΗΠΑ Το αποτέλεσμα του τεστ έδειξε πολλές μυκοτοξίνες στα ούρα της M., και μάλιστα σε υψηλά επίπεδα.
Της είπα να αναθέσει όλο το σκούπισμα των φύλλων και το ανακάτωμα του κομπόστ σε συναδέλφους και να ζητήσει από κάποιον άλλο να καθαρίσει το μπάνιο και να αφαιρέσει τη μούχλα με βόρακα. Μια εξέταση κοπράνων έδειξε ότι η M. είχε κάποιους μη φιλικούς μικροοργανισμούς στο μικροβίωμα του εντέρου της, συμπεριλαμβανομένων ζυμομυκήτων και βακτηρίων Klebsiella και Pseudomonas.
Η υπερανάπτυξη της Klebsiella στο έντερο είναι γνωστό ότι σχετίζεται με την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, μια άλλη αυτοάνοση ασθένεια των αρθρώσεων και του συνδετικού ιστού, αλλά συχνά έχω βρει Klebsiella και στις εξετάσεις κοπράνων ασθενών με αρθρίτιδα.
Όταν βγήκε αυτό το αποτέλεσμα, ρώτησα ξανά τη M. για τις συνήθειες του εντέρου της -είπε στην πρώτη συνεδρία ότι ήταν 100% καλά, αλλά αποδείχθηκε ότι στην πραγματικότητα είχε συχνά δυσκοιλιότητα. Απλώς νόμιζε ότι ήταν φυσιολογικό να λειτουργεί το έντερό της μόνο κάθε δύο ή τρεις ημέρες.

Η θεραπεία ξεκινά από το έντερο

Η πρώτη μου θεραπεία ήταν η συνταγή μου για τη Σκούρα Πράσινη Σούπα, η οποία βοηθάει πάρα πολύ στη δυσκοιλιότητα. Ξεκινήστε όπως θα κάνατε για οποιαδήποτε σούπα λαχανικών, σοτάροντας κρεμμύδια και σκόρδο σε λάδι καρύδας, ελαιόλαδο ή βούτυρο. Προσθέστε άλλα λαχανικά που σας αρέσουν (π.χ. πράσα, κολοκυθάκια, καρότα κ.α.) και στη συνέχεια, δύο λεπτά πριν από το τέλος του μαγειρέματος, προσθέστε μια μεγάλη ποσότητα από σκούρα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, η ρόκα, ο μαϊντανός, το νεροκάρδαμο, το μαρούλι - αυτά τα φύλλα σαλάτας είναι εξαιρετικά και στη σούπα.
Τα σέσκουλα, το λάχανο και το μπρόκολο είναι λίγο πιο σκληρά από τα υπόλοιπα, οπότε ίσως να θέλετε να τα προσθέσετε 10 λεπτά πριν από το τέλος του μαγειρέματος, αντί για 2, ή μπορείτε να τα βράσετε στον ατμό για 5 λεπτά πριν τα ρίξετε στην κατσαρόλα.
Στη συνέχεια, όταν κρυώσει λίγο, χτυπήστε τη σούπα σε μπλέντερ μέχρι να αναμειχθεί πλήρως. Θα πρέπει να έχει σκούρο πράσινο χρώμα. Οι άνθρωποι με δυσκοιλιότητα συχνά χρειάζονται λιγότερη σαλάτα και περισσότερα μαγειρεμένα χόρτα. Καταψύξτε τη σούπα σε μικρές μερίδες, ώστε να μπορείτε να ζεσταίνετε ένα μπολ σούπας πριν από το δείπνο κάθε βράδυ.
Έτσι λύθηκε η δυσκοιλιότητα της M., αλλά έπρεπε ακόμα να αντιμετωπίσουμε τα βλαβερά μικρόβια στο έντερό της και τους μύκητες που ήταν ακόμα στον οργανισμό της. Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των ζυμομυκήτων στο έντερο και της μούχλας στον αέρα - και οι δύο είναι μονοκύτταροι μύκητες. Έτσι, εκτός από το να ενθαρρύνουμε τη M. να αποφεύγει τις πηγές μούχλας στην ατμόσφαιρα, χρησιμοποιήσαμε αντιμυκητιασικά βότανα για να θεραπεύσουμε τους μύκητες στο έντερό της.
Μερικά από τα καλύτερα για αυτό το σκοπό είναι το εκχύλισμα σπόρων γκρέιπφρουτ, η αρτεμισία, η βερβερίνη, το goldenseal, η ρίγανη και το καπρυλικό οξύ (που προέρχεται από την καρύδα). Το υπέροχο είναι ότι αυτά τα φυσικά συστατικά καταπολεμούν επίσης τα μη φιλικά βακτήρια, όχι μόνο τους μύκητες.
Μια επαναληπτική εξέταση κοπράνων μετά από έξι μήνες έδειξε ότι τα βακτήρια είχαν καταπολεμηθεί και οι ζυμομύκητες είχαν σχεδόν εξαφανιστεί. Η επανάληψη της εξέτασης ούρων έδειξε επίσης μεγάλη μείωση του επιπέδου των μυκοτοξινών.
Έδωσα επίσης στη Μ. πολλά διαφορετικά προβιοτικά με εναλλαγή για να έχει το μέγιστο δυνατό όφελος. Έκανε όση αποτοξίνωση της επέτρεπε η πολυάσχολη ζωή της -η Μ. έχει δύο παιδιά σχολικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένης της υδροθεραπείας του παχέος εντέρου, του χυμού λαχανικών και φυσικά των λουτρών με άλατα Epsom, που της έδωσαν σημαντική ανακούφιση από τον πόνο.
Οι αρθρώσεις της M. βελτιώθηκαν πολύ και τα επίπεδα του ρευματοειδούς παράγοντα μειώθηκαν στο φυσιολογικό. Αλλά δεν είχε γίνει ολοκληρωμένη θεραπεία. Οι αντίχειρες και τα δάχτυλά της δεν πονούσαν σχεδόν καθόλου, άλλες οι αρθρώσεις που υπέφεραν σταμάτησαν να τσούζουν και το ισχίο της ήταν πλέον αρκετά καλά, ώστε να μπορεί να τα καταφέρει χωρίς φάρμακα.
Παρ' όλα αυτά, η παραμόρφωση της άρθρωσης του ισχίου της ήταν μόνιμη. Η M. θα χρειαστεί μια μέρα αντικατάσταση ισχίου, μια εξαιρετική και σχεδόν απόλυτα επιτυχημένη επέμβαση. Αλλά η πρόληψη θα ήταν, φυσικά, καλύτερη από τη θεραπεία. Η Μ. ανέφερε: "Μακάρι να είχα βρει αυτή την φυσική ιατρική προσέγγιση πριν από οκτώ χρόνια".
Έδωσα στη Μ. διάφορα φυσικά αντιφλεγμονώδη, όπως ιχθυέλαια και έλαιο νυχτολούλουδου (που λαμβάνονται σε διαφορετικές ώρες της ημέρας για μέγιστο όφελος), βιταμίνη D, κουρκουμίνη/κουρκουμά και boswelia. Η boswelia μπορεί να λαμβάνεται από το στόμα και επίσης να τρίβεται απευθείας στις πονεμένες αρθρώσεις με τη μορφή αιθέριου ελαίου λιβανιού. Μυρίζει καταπληκτικά!
Δεν έκανα ριζικές αλλαγές στη διατροφή της M., εκτός από την εισαγωγή της Σκούρας Πράσινης Σούπας, επειδή η διατροφή της ήταν ήδη καλή και, κυρίως, χωρίς ζάχαρη. Οι ριζικές διατροφικές αλλαγές βοηθούν κάποιους ανθρώπους με αρθρίτιδα, αλλά όχι όλους. Όταν η M. με συμβουλεύτηκε, είχε ήδη προσπαθήσει να κόψει τους συνήθεις ενόχους της αρθρίτιδας - κρέας, σιτάρι, γαλακτοκομικά, εσπεριδοειδή και ντομάτες - για έναν ολόκληρο χρόνο, χωρίς κανένα όφελος.
Παρ' όλα αυτά, αυτό το ιστορικό του περιστατικού καταδεικνύει ένα βασικό σημείο: για τη θεραπεία σχεδόν οποιουδήποτε χρόνιου προβλήματος υγείας, (εκτός, φυσικά από προβλήματα όπως π.χ. κατάγματα κλπ) ξεκινήστε με το έντερο. Η θεραπεία ξεκινά από το έντερο.
Ήμουν τυχερή που η Μ. δεν έπαιρνε βαριά παυσίπονα (π.χ. οπιούχα). Αν έπαιρνε, η απόσυρση από αυτά θα έκανε τη δουλειά μου και το ταξίδι της θεραπείας της ασύγκριτα πιο δύσκολο.

Η Δρ Τζένι Γκούντμαν αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λιντς το 1982 και είναι μέλος της Βρετανικής Εταιρείας Οικολογικής Ιατρικής. Ειδικεύεται στη Διατροφική και Περιβαλλοντική Ιατρική τα τελευταία 20 χρόνια. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προ-σύλληψη (γονιμότητα και δημιουργία υγιών μωρών) και για τη συνεργασία με παιδιά.  Η Δρ Τζένι Γκούντμαν αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Λιντς το 1982 και είναι μέλος της Βρετανικής Εταιρείας Οικολογικής Ιατρικής. Ειδικεύεται στη Διατροφική και Περιβαλλοντική Ιατρική τα τελευταία 20 χρόνια. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προ-σύλληψη (γονιμότητα και δημιουργία υγιών μωρών) και για τη συνεργασία με παιδιά.  Η Η Δρ Τζένι Γκούντμαν έχει δώσει πολλές διαλέξεις, σε άλλους γιατρούς, σε επαγγελματίες της εναλλακτικής ιατρικής και στο ευρύ κοινό. Διηύθυνε επί 10 χρόνια μια ομάδα συζήτησης περιστατικών, όπου ιατροί και φυσικοπαθητικοί / διατροφολόγοι ανταλλάσσουν γνώσεις και κλινική εμπειρία.