Η Parighasana ή Gate Pose, ή θέση της πύλης, είναι μία γονατιστή asana, που κάνει βαθιά και έντονη πλάγια κάμψη στα πλευρά του σώματος. Ίσως καμία άλλη στάση δεν δημιουργεί τόσο εκτεταμένο αλλά και υποστηριζόμενο τέντωμα, σε όλο το πλαϊνό σώμα. Υπάρχει επίσης μια δυσκολία αλλά και ανακούφιση στο αποτέλεσμα του ανοίγματος του πλαϊνού σώματος, καθότι το πλαϊνό σώμα είναι ίσως το πιο δύσκαμπτο μέρος του σώματος.

Τα οφέλη της θέσης
Η Parighasana βελτιώνει τη στάση του σώματος και εξουδετερώνει τις επιπτώσεις του πολύωρου καθίσματος σε καρέκλα για παρατεταμένες χρονικές περιόδους. Η συνήθης κακή στάση του σώματος που οι περισσότεροι άνθρωποι υιοθετούν, μπορεί να οδηγήσει σε σφιγμένους μεσοπλεύριους μύες.
Η Parighasana θα βοηθήσει το αναπνευστικό σύστημα, καθότι διατείνει και ενεργοποιεί τα πλευρά, έτσι ώστε ο θώρακας και οι πνεύμονες ν’ αποκτήσουν περισσότερο χώρο. Είναι πολύ ευεργετική θέση για όσους πάσχουν από ΧΑΠ ή άσθμα.
Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη της Parighasana είναι ότι κάνει ένα είδος μασάζ σε όργανα όπως το πάγκρεας, τα έντερα, το στομάχι, το σπλήνα, το ήπαρ και τους νεφρούς. Αυτό διατηρεί την ορμονική ισορροπία ανέπαφη και αποτρέπει τον κίνδυνο ασθενειών αυτών των οργάνων.
Στην εγκυμοσύνη, οι πλευρικές διατάσεις όπως η θέση της Parighasana, μπορούν να βοηθήσουν στην ευκαμψία με ασφάλεια, καθότι δεν επιβαρύνεται το βρέφος, καθώς το σώμα της γυναίκας αλλάζει σχήμα και αποκτά δυσκαμψία. Η Parighasana ενισχύει το πλαϊνό σώμα, συμπεριλαμβανομένων των πλαϊνών καθώς και των μεσοπλεύριων μυών. Τεντώνει και διατείνει τους μεγάλους μύες της πλάτης όπως τον πλατύ ραχιαίο και τους μύες δίπλα στη σπονδυλική στήλη. Δυναμώνει επίσης τους αστραγάλους και τα πόδια.

Οδηγίες βήμα προς βήμα
Ξεκίνησε γονατίζοντας, με τα πόδια σου να βρίσκονται στο άνοιγμα της λεκάνης. Φέρε τα χέρια σου στους γοφούς σου.
Κράτησε τη λεκάνη σου σε ουδέτερη θέση, χωρίς να γέρνεις προς τα εμπρός ή προς τα πίσω. Βγάλε το αριστερό σου πόδι σε ευθεία στο πλάι του σώματος, στην ίδια ευθεία με το δεξί σου γόνατο, με το πέλμα σου να πατάει στο ματ. Στο δεξί σου πόδι τα δάχτυλά σου να πατούν κάτω, ώστε να μπορέσεις στη συνέχεια να ενεργοποιήσεις το κέντρο σου.
Πίεσε την εξωτερική άκρη του αριστερού σου ποδιού και το αριστερό μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σου στο πάτωμα. Κράτησε το δεξί σου ισχίο ακριβώς πάνω από το γόνατό σου.
Ενεργοποίησε το κέντρο σου, τη mula bandha, το σημείο που είναι στο κόκκυγά σου, γυρίζοντας την ουρά σου προς τα μέσα και κάτω. Κρατώντας την ενεργοποίηση αυτή, εισέπνευσε και βγάλε το δεξί σου χέρι στο πλάι, περιστρέφοντας εξωτερικά έτσι ώστε η παλάμη σου να βλέπει προς την οροφή. Αυτή η στροφή της παλάμης θα σου δώσει μεγάλο άνοιγμα.
Εξέπνευσε και γείρε προς το τεντωμένο πόδι σου, αφήνοντας το αριστερό σου χέρι να γλιστρήσει στο αριστερό σου πόδι, τόσο όσο να είναι άνετο.
Γύρισε το κεφάλι σου για να κοιτάξεις κάτω από το ανασηκωμένο δεξί σου χέρι. Στρέψε απαλά το στήθος σου προς την οροφή. Φρόντισε να κρατάς την επάνω ωμοπλάτη σου προς τα πίσω, για να αποφύγεις τη στρογγυλοποίηση της σπονδυλικής σου στήλης, προς τα εμπρός. Χρησιμοποίησε τις εισπνοές σου για να επιμηκύνεις τη σπονδυλική σου στήλη και τις εκπνοές σου για και να εμβαθύνεις στο πλάγιο τέντωμα του σώματος. Για να απελευθερώσεις τη στάση, επαναφέρεις το σώμα σου πίσω σε κάθετη θέση, κατά τη στιγμή της εισπνοής σου. Επανέλαβε από την άλλη πλευρά. Αν υπάρχει ευαισθησία στο γόνατο μπορείς να χρησιμοποιήσεις κουβέρτα, που την τοποθετείς κάτω απ’ το γόνατό σου.

Κοινά λάθη που πρέπει να αποφύγεις
Βαρύ χέρι: Πρόσεξε να μην βάζεις πολύ βάρος στο χέρι που ακουμπάει στο πόδι σου. Κράτησε ένα ελαφρύ άγγιγμα, ώστε ο πυρήνας σου να παραμένει ενεργός και να μην ασκείς πίεση στο γόνατο. Πτώση στήθους ή ώμων: Χρειάζεται ο θώρακάς σου να είναι ανοιχτός και ο κορμός σου να είναι ευθυγραμμισμένος με τον μηρό σου. Μην αφήνεις τους ώμους ή το στήθος σου να πέφτουν προς τα εμπρός. 

Ασφάλεια και προφυλάξεις
Απέφυγε να εκτελέσεις αυτή τη στάση, εάν έχεις τραυματισμό στο γόνατο, στο ισχίο, στη μέση, ή στον ώμο. Εάν έχεις τραυματισμό στον αυχένα, μην γυρίσεις το πρόσωπό σου προς τα πάνω, αλλά συνέχισε να κοιτάς μπροστά. Εάν αισθάνεσαι πόνο ή έντονη δυσφορία κατά τη διάρκεια της θέσης, τότε βγες απαλά από την θέση.

Επίλογος
Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Hatha Yoga, η Parighasana είναι η πύλη που χρειάζεται να ανοίξει ο γιόγκι, ώστε να τη διαβεί για να περάσει σε ένα άλλο επίπεδο συνειδητότητας. Τα πιο δύσκαμπτα σημεία του σώματος είναι τα πλευρά, γι’ αυτό και η θέση αυτή αποκαλείται «πύλη». Το άνοιγμά τους θα επιτρέψει την είσοδο σε αυτή την πύλη. Άλλωστε η μεθοδολογία της Hatha Yoga έχει φτιαχτεί πάνω στο ανθρώπινο σώμα, ώστε ξεκινώντας απ’ το σώμα, να προχωράς σε πιο εσωτερικά επίπεδα της ύπαρξης.

Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine 

Η βία στις ανθρώπινες σχέσεις και η έκφρασή της και στη σφαίρα της σεξουαλικότητας δεν είναι βέβαια κάτι νέο. Οι συνθήκες όμως που παρακολουθούμε να εξελίσσονται και να παίρνουν μεγάλη έκταση μέσα από την πληροφόρηση και τη δημοσιότητα αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής όλων, επηρεάζοντας και τραυματίζοντας σε συνειδητό ή υποσυνείδητο επίπεδο το σύνολο του κοινωνικού σώματος -και αυτό είναι κάτι μάλλον πρωτόγνωρο. Επιπλέον, στα πλαίσια νέων πραγματικοτήτων που δημιουργούνται μέσα από τη χρήση της τεχνολογίας, πολλά νέα παιδιά, ακόμη και της παιδικής ηλικίας, καλούνται να μυηθούν στον κόσμο των στενών διαπροσωπικών σχέσεων με οδηγό αποτροπιαστικές ειδήσεις, αλλά και παραστάσεις πορνογραφίας, συμπεριφορών bullying στα σχολεία, εκφοβισμών και εκβιασμών κ.α. Η κοινωνία εμφανίζεται αρκετά ευαισθητοποιημένη στο να τιμωρούνται οι παραβιάσεις αφού συμβούν, υπάρχει όμως λίγη έως καθόλου μέριμνα πρόληψης και ψυχικής αγωγής μέσα από την παροχή θετικών προτύπων που θα προστατεύουν από ψυχοπαθητικές (αντικοινωνικές, psychopathic) εκδηλώσεις και θα προάγουν μια υγιή ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη και συμπεριφορά. Αθέατη είναι επίσης η μεγάλη ζημιά που γίνεται στην ψυχή, τόσο μέσα από τα βιώματα, σε όσους αυτά έχουν συμβεί, όσο και μέσα από το γενικότερο βαθύτατα αρρωστημένο κλίμα μέσα στο οποίο καλούνται τα νεαρά άτομα να αναπτυχθούν και να δομήσουν την ταυτότητά τους και τις προσδοκίες τους από τη ζωή.

Από πλευράς ανθοϊαμάτων υπάρχουν ευτυχώς αρκετά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να απαλυνθεί ή και να επουλωθεί αυτού του είδους το τραύμα και να διατηρηθεί υγιής και ανέπαφος ο ιερός αυτός χώρος της ψυχής. Στην συλλογή της Flower Essence Society συμπεριλαμβάνονται πολλές προτάσεις για την ψυχική προστασία και θεραπεία προβλημάτων που απορρέουν από ακατάλληλα ψυχοσεξουαλικά βιώματα και τραυματικές συμπεριφορές. Το ανθοΐαμα HIBISCUS (Hibiscus moscheutos red), ένα ανθοΐαμα με διαχρονική χρησιμότητα, εμφανίζεται εντελώς επίκαιρο στην ιδιαίτερα απαιτητική στον τομέα αυτόν εποχή που ζούμε. Σαν συνέπεια της εκμετάλλευσης και της εμπορευματοποίησης της σεξουαλικότητας, κατεξοχήν της γυναικείας -αν και στις σημερινές συνθήκες όχι μόνον- αλλά και γενικότερα του αρνητικού και χυδαίου γενικά τρόπου με τον οποίο οι κοινωνίες μας αναφέρονται τόσο συχνά στη σεξουαλικότητα, η ψυχή πληγώνεται βαθιά και συχνά δημιουργείται εντός του ατόμου ένα ψυχικό ‘διαζύγιο’ ανάμεσα στη σεξουαλικότητά του και στα βαθύτερα συναισθήματα αγάπης και ψυχικής ζεστασιάς που προέρχονται από την καρδιά. Το συναίσθημα παγώνει, το σώμα ‘αυτονομείται’ και αποσύρεται και η επαφή ανάμεσα στο σώμα και την ψυχή στον τομέα αυτόν διακόπτεται, ως ο μόνος τρόπος για να διασώσουν υποσυνείδητα πολλές γυναίκες κάποια ίχνη της πληγωμένης τους ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το ανθοΐαμα βοηθά στην κάθαρση και την απελευθέρωση από τις επιδράσεις των αρρωστημένων προτύπων και στην αποκατάσταση της αυτονομίας της σεξουαλικότητας σαν κάτι που πηγάζει πρωτογενώς από το εσωτερικό του ανθρώπου σε αρμονία με την πραγματική του φύση και όχι σαν κάτι που υπακούει και διαμορφώνεται από παραβιαστικές εξωτερικές συνθήκες.  Βοηθητικό για τις γυναίκες που έχουν βιώσει σεξουαλικό τραύμα αλλά και για όλες όσες νοιώθουν να πληγώνονται και να αποσύρονται λόγω της βίας, της παραμόρφωσης και του διασυρμού της γυναικείας σεξουαλικότητας, όπου αυτή εκδηλώνεται.

Το ανθοΐαμα BABY BLUE EYES (Nemophila menziesii, της FES) καλείται να βοηθήσει  στην επανεύρεση και την αποκατάσταση της χαμένης αθωότητας στον ψυχισμό του ατόμου. Τα άμεσα ή και έμμεσα τραυματικά βιώματα στην περίπτωση αυτή έχουν στερήσει από το άτομο τη δυνατότητα να εμπιστεύεται, να επιθυμεί την κοντινότητα και να περιμένει από τους ανθρώπους που εμφανίζονται στη ζωή του αλλά και από τον κόσμο γενικότερα να είναι καλοί, να φέρονται όμορφα, να δίνουν, να σέβονται, να μην το εκμεταλλεύονται και να μην το απογοητεύουν. Το ανθοΐαμα θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμο στις περιπτώσεις όπου από τη ζωή του ατόμου απουσιάζει μια υγιής σχέση με τον πατέρα ή με ένα πατρικό πρότυπο που έχει αποτελέσει πηγή προστασίας και καθοδήγησης στα παιδικά χρόνια αλλά και σε όλες τις περιπτώσεις όπου τραυματικά και απογοητευτικά βιώματα στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις έχουν κλονίσει και πρακτικά εξαφανίσει μέσα στην ψυχή του ατόμου την πίστη στους άλλους και την ελπίδα ότι θα μπορέσει να εμπιστευτεί, να πιστέψει και να αγαπήσει ξανά. Το ανθοΐαμα έχει την θαυμαστή ικανότητα να απαλείφει από την ψυχή την έντονη αρνητική προσδοκία και να επιτρέπει την επανεμφάνιση της ελπίδας και της πίστης στον άλλο άνθρωπο, έτσι ώστε το άτομο να θελήσει να ελπίσει και να δοκιμάσει ξανά, και να δώσει ευκαιρίες όταν η ζωή φέρει τη δυνατότητα για μια νέα αρχή, ιδιαίτερα μάλιστα στον ευαίσθητο τομέα των στενών διαπροσωπικών σχέσεων και των ερωτικών επαφών.

Ο μεγάλος διχασμός που ενυπάρχει εσωτερικά σε πολλούς ανθρώπους σχετικά με το κατά πόσον η σεξουαλικότητα είναι κάτι ‘βρώμικο’, ‘κατώτερο’ και ‘ταπεινό’ οδηγεί αρκετά συχνά σε μια εσωτερική διάσπαση, όπου η προσωπικότητα διχάζεται, με το ένα μέρος της να παραμένει ‘συνεπές’ προς μια ‘ανώτερη θεώρηση’ και συμπεριφορά (‘ενάρετος, καθωσπρέπει άνθρωπος’) και το άλλο να αφήνεται έρμαιο ισχυρών ενστικτωδών παρορμήσεων οι οποίες βρίσκουν τρόπο να εκφραστούν μόνον μέσα από κρυφές σεξουαλικές φαντασιώσεις ή και παραβατικές συμπεριφορές. Είναι η λυπηρή πραγματικότητα που ευθύνεται για πολλές περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης, σωματικής και ψυχικής. Το ανθοΐαμα BASIL (Ocimum basilicum) της FES βοηθά τον άνθρωπο που επιθυμεί να απελευθερωθεί από τη φαινομενικά αδιέξοδη αυτή συνθήκη, να συμφιλιωθεί ουσιαστικά με τη σεξουαλικότητά του διαποτίζοντας με ψυχή το ενστικτώδες στοιχείο, αποκαθιστώντας μια σχέση μεταξύ νοοτροπίας και υγιούς σεξουαλικά ψυχισμού και υποβοηθώντας τελικά μια ενοποίηση μέσα από την οποία το άτομο δεν αισθάνεται την ανάγκη να διχάζεται ή και να παρεκτρέπεται.

Επουλωτικά για την ψυχική εμπειρία του τραύματος δρα η ARNICA (Arnica mollis) της FES, βοηθώντας τα μουδιασμένα και ‘αποκομμένα’ τμήματα της ψυχής να επουλώσουν τις πληγές τους και να ξαναγίνουν μέρος της συνολικής έκφρασης και εμπειρίας του ατόμου. Η τραυματική εμπειρία ‘μεταβολίζεται’ εσωτερικά ώστε το άτομο να μπορεί να επανακτήσει σε σημαντικό βαθμό την υγεία, την αυθεντικότητα και τον αυθορμητισμό που σαν αποτέλεσμα της κακοποίησης και του τραύματος είχε στερηθεί.

Η Rosa Damascena Bifera (Autumn Damask, pink) της Pegasus φαίνεται να βοηθά σημαντικά στο ξεπέρασμα των εξαρτητικών τάσεων στην προσωπικότητα. Είναι γνωστό ότι πολλά από τα άσχημα συμβαίνοντα στις κακοποιητικές σχέσεις και στις βίαιες συμπεριφορές που μπορεί να τις συνοδεύουν απορρέουν από μια έντονη ψυχολογική εξάρτηση των ατόμων μεταξύ τους (το να θεωρούν ότι ο άλλος ‘τους ανήκει’, ότι ‘δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς αυτόν/ήν’ κλπ). Το ανθοΐαμα αυτό, το οποίο έχει προφανώς ευρύτερες ενδείξεις όσον αφορά τις εξαρτήσεις, βοηθά την προσωπικότητα να έχει και να εμπεδώσει το βίωμα του να ‘στέκεται στα πόδια της’ χωρίς την ακραία ψυχολογική προσκόλληση σε σχέσεις ή σε υποκατάστατά τους.

Η WISTERIA (Wisteria sinensis) των Australian Bush Flower Essences συστήνεται για προβλήματα στην γυναικεία σεξουαλική συμπεριφορά που αποτελούν συνέπεια ακαταλληλότητας στη διαπαιδαγώγηση ή και κακοποίησης. Βοηθητικό επίσης και στην αντρική ‘macho’ στάση ζωής που αρνείται να αντιληφθεί, να αναγνωρίσει και να συνδεθεί με τις πιο ευαίσθητες και συναισθηματικές όψεις της ανθρώπινης φύσης, που σε μια υγιή πραγματικότητα αποτελούν μέρος και του αντρικού ψυχισμού.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Με το άνοιγμα των σχολείων, πολλά είναι τα παιδάκια που αφήνουν για πρώτη ή για μια ακόμη φορά μακριά το κλειστό, προστατευμένο οικογενειακό περιβάλλον για να βρεθούν μέσα στον ευρύτερο κόσμο του σχολείου, των συμμαθητών και των δασκάλων. Τα περισσότερα το περιμένουν αυτό με ευχαρίστηση ή και ενθουσιασμό, χαρούμενα που βρίσκονται ανάμεσα στις παρέες τους από τις προηγούμενες χρονιές ή στις καινούριες που καλούνται να φτιάξουν. Για κάποια παιδιά όμως, το σχολείο, οι εξωσχολικές και λοιπές κοινωνικές δραστηριότητες και γενικότερα η παρουσία τους ανάμεσα σε κόσμο, αποτελούν μια πραγματική δοκιμασία.

Είναι τα παιδιά που είναι ‘ντροπαλά’ και συνεσταλμένα. Κρατιούνται μακριά από τους άλλους όταν και όσο μπορούν, σαν να φοβούνται, αν και θα ήθελαν πολύ να είναι και αυτά μέρος της παρέας. Η καρδούλα τους χτυπάει δυνατά όποτε πρέπει να γίνουν το επίκεντρο της προσοχής. Όταν χρειαστεί να μιλήσουν, μπορεί να κοκκινίζουν, η φωνή τους να τρέμει ή να ακούγεται αλλοιωμένη από την αγωνία και το τρακ. Είναι πολύ ήσυχα και πειθαρχημένα και η δασκάλα λέει στους γονείς ότι ‘δεν κινούνται’ στην τάξη, δεν συμμετέχουν στο μάθημα, δεν σηκώνουν το χέρι να ρωτήσουν ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις. Όταν όμως ερωτηθούν, τελικά απαντούν σωστά. Γενικά έχουν την τάση να είναι ‘αόρατα’, να περνούν απαρατήρητα. Τα παιδάκια αυτά δεν ζηλεύουν ούτε νοιώθουν ανταγωνιστικά προς τους συμμαθητές τους που είναι θαρραλέοι, δημοφιλείς, διεκδικητικοί, και που διακρίνονται για την αξία και τις επιδόσεις τους. Αντίθετα, τους θαυμάζουν και θα ήθελαν πολύ να ήταν και αυτά όπως εκείνοι, πιστεύουν όμως ότι δεν μπορούν. Ο φόβος της αποτυχίας και της πιθανής γελοιοποίησης τα τρομάζει υπερβολικά. Συνήθως έχουν έναν μεγάλο φόβο ‘για τον δάσκαλο’, από τον οποίο κατά βάθος περιμένουν τιμωρίες και απόρριψη για το παραμικρό. Αυτή η χαμηλή τους αυτοπεποίθηση και ο συνεχής φόβος, τα εμποδίζει να είναι χαρούμενα και ευτυχισμένα και δυσχεραίνει την ψυχολογική τους εξέλιξη και ωρίμανση μέσα από τις σχέσεις με τους συνομήλικούς τους, σχέσεις τις οποίες τείνουν να αποφεύγουν λόγω της μεγάλης τους ευαισθησίας. Ο φόβος, η χαμηλή αυτοπεποίθηση και η απροθυμία τους να προβάλουν τα επιτεύγματα και τις ικανότητές τους μπορεί επίσης να υπονομεύουν την πρόοδό τους στο παρόν και την κοινωνική και επαγγελματική τους εξέλιξη στο μέλλον.

Το παιδί που αντιμετωπίζει προβλήματα όπως αυτά μπορεί να αντλήσει τεράστια βοήθεια από τα ανθοϊάματα, η οποία βοήθεια μάλιστα, εφόσον παρασχεθεί στη μικρή αυτή ηλικία, θα επηρεάσει θετικά τη ζωή του παιδιού μέσα από τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Ολόκληρη η πορεία των βιωμάτων της ζωής, αν φροντιστεί σε εκείνη τη μικρή ηλικία, θα είναι πολύ περισσότερο θετική, πολύ διαφορετική από ότι αν το παιδί είχε αφεθεί στην τύχη του, οπότε και θα είχε βιώσει αρκετά σοβαρά ψυχικά τραύματα, από τα οποία θα προσπαθεί αργότερα στη ζωή με αρκετή δυσκολία να απαλλαγεί. Ακόμη και αν τα καταφέρει, θα είναι και πάλι αδύνατον να γυρίσει πίσω το χρόνο, να αλλάξει τα βιώματα και να ανακτήσει τις ευκαιρίες που έχασε μέχρι τότε. Η παιδική ηλικία είναι μια εξαιρετική περίοδος της ζωής κατά την οποία μπορεί να συμβεί πρόληψη και να αναπληρωθούν και να αναπτυχθούν ικανότητες και δεξιότητες που διάφοροι παράγοντες και προβλήματα εμποδίζουν.

Τα παιδιά ανταποκρίνονται στα ανθοϊάματα άμεσα. Οι αλλαγές συμβαίνουν γρήγορα και είναι θεαματικές. Το κατεξοχήν ανθοΐαμα Bach που αναπτύσσει και ενισχύει την αυτοπεποίθηση ονομάζεται Larch. Με τη βοήθειά του το παιδί αρχίζει μέρα με την ημέρα όλο και περισσότερο να αισθάνεται ότι είναι το ίδιο καλό και ικανό με τα άλλα παιδιά, ότι αξίζει όσο αυτά και ότι μπορεί να αναλάβει και να καταφέρει πράγματα με εξίσου επιτυχημένο τρόπο. Η κοινωνική αυτοπεποίθηση επίσης αυξάνεται και το παιδί νοιώθει πιο άνετα να είναι μέλος της ομήγυρης των συμμαθητών και φίλων. Αντίστοιχα το ανθοΐαμα Bach Mimulus θα βοηθήσει εξαιρετικά στη ντροπαλότητα και στο φόβο, κάνοντας το παιδί πιο τολμηρό και άνετο στις συναναστροφές και στην όλη του συμπεριφορά. Αν μάλιστα συνδυαστεί με το ανθοΐαμα Violet της FES, θα δούμε το παιδάκι που πριν κοιτούσε φαινομενικά αδιάφορο και από απόσταση τα άλλα παιδιά να δημιουργούν παρέες, να μιλούν, να παίζουν στο σχολείο, στο διάλειμμα ή στα παιδικά πάρτi και στις γιορτές, λαχταρώντας μέσα του αλλά μη τολμώντας και μη νοιώθοντας άνετα να τα πλησιάσει, να αισθάνεται ξαφνικά άνετα να αναμειχθεί με τη συντροφιά των άλλων παιδιών και να αρχίσει να τα συναναστρέφεται.

Συχνά η ανασφάλεια και ο φόβος της γελοιοποίησης εξαιτίας ενός λάθους κάνουν το παιδί να σιωπά επειδή αμφιβάλλει για τις γνώσεις του ή δεν τολμά να πει τη γνώμη του από φόβο μήπως αποδειχθεί ότι δεν είναι σωστή. Το ανθοΐαμα Bach Cerato είναι σωτήριο στο να ενισχύσει αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ‘διανοητική αυτοπεποίθηση’, δηλαδή την εμπιστοσύνη στις γνώσεις μας, στην κρίση μας, στην άποψή μας και γενικά στην αντίληψή μας. Είναι ένα ανθοΐαμα θεμελιώδους σημασίας για την ανάπτυξη μιας υγιούς, ελεύθερης και συγκροτημένες προσωπικότητας, που γνωρίζει ‘πού πατά’ και ‘τι της γίνεται’.

Όταν ένα παιδί φοβάται και δεν νοιώθει αυτοπεποίθηση ανάμεσα στα άλλα, είναι πολύ συνηθισμένο να προσπαθεί να κρύψει την αγωνία του και την ταραχή που βιώνει. Ο τρόπος που το κάνει φυσικά είναι είτε με το να προσποιείται ότι είναι ήρεμο και αδιάφορο είτε και με το να προσπαθεί να φαίνεται ευδιάθετο, χαμογελαστό και χαρούμενο. Έτσι πιστεύει ότι θα είναι περισσότερο ‘αποδεκτό’ από τους άλλους και θα το θέλουν στην παρέα τους ή ότι τουλάχιστον δεν θα το απορρίπτουν και πολύ. Αυτή η εσωτερική καταπίεση και μεταμφίεση των πραγματικών συναισθημάτων και ο φόβος του να μην αποκαλυφθεί το πώς νοιώθει πραγματικά είναι πολύ βασανιστικά. Το Bach Agrimony θα βοηθήσει το παιδί να είναι ‘ο εαυτός του’ και να νοιώθει άνετα με αυτό, απελευθερώνοντάς το και βοηθώντας το να εκφράζεται με φυσικότητα και αυθορμητισμό.

Ένα ακόμη πολύ συνηθισμένο πρόβλημα στα ντροπαλά και με χαμηλή αυτοπεποίθηση παιδιά είναι το να μη τους αρέσει η εμφάνισή τους ή κάτι στον τρόπο που μιλούν, κινούνται, εκφράζονται κλπ. Νοιώθουν πραγματική απελπισία συγκρίνοντας τον εαυτό τους με άλλα, πιο ‘προικισμένα’ παιδιά, και αυτοαπορρίπτονται ή προσπαθούν μάταια να ‘διορθώσουν τις ατέλειές τους’, τις οποίες μάλιστα συχνά μεγαλοποιούν. Tα φαινόμενα bullying που δυστυχώς τόσο συχνά παρατηρούνται στις παιδικές κοινότητες, μπορεί να τραυματίζουν ψυχικά το παιδί που έχει μικρές ή μεγαλύτερες ‘ατέλειες’ στην εμφάνισή του, στην ομιλία του κλπ, το οποίο στη συνέχεια απορρίπτει τον εαυτό του και μεγαλοποιεί τα προβλήματά του, είτε υπαρκτά ή ίσως και ουσιαστικά ανύπαρκτα. Το Bach Crab Apple θα μεταβάλει γρήγορα την άσχημη εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους ως προς τέτοια θέματα και θα τα βοηθήσει να νοιώσουν όμορφα και άνετα με αυτό που είναι.

Το ντροπαλό και φοβισμένο παιδί γίνεται γενικά συχνά στόχος bullying, καθώς οι ‘δυνατοί’ συμμαθητές, που αντλούν αίσθηση αξίας και δύναμης μέσα από την κακοποίηση και την ταπείνωση των πιο ‘αδύναμων’ βρίσκουν σε αυτό ένα εύκολο θύμα. Το παιδί αυτό θα χρειαστεί Centaury (Bach) για να αποκτήσει δυναμισμό και αποφασιστικότητα προκειμένου να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να γίνει πιο δυνατό και υπολογίσιμο από τους άλλους, και ίσως και Rock Rose (Bach) για τον τρόμο που μπορεί να νοιώθει για τα άτομα αυτά. Το Mountain Pride (FES) θα βοηθήσει άμεσα το παιδί να εκφραστεί με σθένος και αξιοπρέπεια, υψώνοντας το ανάστημά του και υπερασπιζόμενο τα δίκαιά του.

Το παιδί που το πρόσωπό του είναι συχνά θλιμμένο χωρίς λόγο, θα βοηθηθεί από το Bach Mustard.

Το υποβόλιμο παιδί, που ταυτίζεται με το πώς το βλέπουν οι άλλοι και καταλήγει να νοιώθει έτσι παρόλο που μέσα του γνωρίζει ότι αυτό δεν είναι αληθινό, θα βοηθηθεί από το FES Pink Yarrow. Η κατάσταση αυτή είναι πολύ συνηθισμένη, ιδιαίτερα ανάμεσα σε ευαίσθητα άτομα που το περιβάλλον τους, οικογενειακό, σχολικό κλπ, δεν αντιλαμβάνεται καθαρά τη φύση και την προσωπικότητά τους και αποδίδει σε αυτά χαρακτηριστικά και προβλήματα που δεν τα χαρακτηρίζουν πραγματικά (πχ. ‘είναι φοβιτσιάρης’, ‘είναι τεμπέλα’, ‘δεν έχει αντίληψη’ κλπ).

Φυσικά, πάρα πολλά ακόμη ανθοϊάματα μπορούν να είναι χρήσιμα ή και απολύτως απαραίτητα ανάλογα με τις ιδιαίτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί, και όπως πάντα είναι καλό να υπάρχει εξειδικευμένη αντιμετώπιση της κάθε ξεχωριστής περίπτωσης. Η βοήθεια όμως που θα προσφέρουν πάντα τα ‘κλασσικά’ αυτά για το θάρρος και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης ανθοϊάματα που αναφέρθηκαν, θα είναι καθοριστική.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Η ανάγκη για αγάπη και οι προσπάθειες για την απόκτηση και τη διατήρησή της είναι χαρακτηριστικά πανανθρώπινα, είτε η επιδίωξη γι’ αυτά είναι φανερή και άμεση είτε εκδηλώνεται με έμμεσους τρόπους, είτε ακόμη και αν φαινομενικά ο άνθρωπος αποφεύγει το να συνδεθεί στενά με τους άλλους προκειμένου να αυτοπροστατευτεί. Παρόλη τη καλή διάθεση, την ισχυρή ανάγκη και τη λαχτάρα με την οποία οι άνθρωποι πλησιάζουν ο ένας τον άλλον όμως, πολύ συχνά η κατάληξη δεν μοιάζει με αυτό που είχαν ονειρευτεί. Η εμπειρία της συμβίωσης, μεταξύ συντρόφων, μεταξύ γονέων και παιδιών, κάποτε και μεταξύ στενών φίλων και συνεργατών, συχνά αποδεικνύεται απογοητευτική, καταπιεστική ή και βασανιστική, καθώς η οικειότητα, το μοίρασμα των εμπειριών και η ανάγκη για κοινά βιώματα φαίνεται να αντιστρατεύεται εξ ορισμού την ελευθερία, την αυτονομία, την αυτοδιάθεση και την εξέλιξη γενικά του ανθρώπου σαν άτομο. Συχνός λόγος γι’ αυτό είναι, μεταξύ άλλων, και το ότι στη συνείδηση πολλών, αγάπη σημαίνει το να μας αγαπούν με τον τρόπο που εμείς αγαπάμε, να επιθυμούν να τους δίνουμε αγάπη με τον τρόπο που εμείς έχουμε την ανάγκη ή την επιθυμία να δώσουμε, να μας συμπεριφέρονται όπως εμείς θέλουμε και γενικά να εκδηλώνουν την αγάπη τους σύμφωνα με την εικόνα που έχουμε στο νου μας για το πώς κάποιος ‘πρέπει’ να εκδηλώνει την αγάπη. Αναζητούμε δηλαδή στην πράξη κάποιους που να είναι ακριβώς όπως εμείς. Θεωρούμε πρακτικά ότι ιδανική σχέση είναι μια σχέση ταύτισης, έτσι ώστε -ιδίως στις μακροχρόνιες σχέσεις- να μην υπάρχουν αιτίες διαπραγμάτευσης, ματαίωσης και τριβών αλλά να είναι πάντα ‘όλα καλά’. Διαφορετικά, μπορεί να νοιώσουμε απογοήτευση, θυμό, αίσθηση αμοιβαίας καταπίεσης, και τελικά να οδηγούμαστε σε διακοπή των σχέσεων ή να τις συντηρούμε μέσα από ένα κλίμα αδιαφορίας, παραίτησης και πικρίας.  

Πολλά λέγονται για την ανάγκη της διατήρησης της ελευθερίας μέσα στις στενές σχέσεις, και για τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζει η οριοθέτηση μέσα σ’ αυτές. Το θέμα είναι φυσικά τεράστιο και μια διεξοδική προσέγγισή του εκφεύγει των δυνατοτήτων ενός απλού άρθρου. Η οριοθέτηση προϋποθέτει βέβαια το να μπορεί κανείς να αντιλαμβάνεται τον άλλον ως κάτι ουσιαστικά ξεχωριστό από τον ίδιον, με διαφορετική προσωπικότητα, διαφορετικές ανάγκες και τρόπους συμπεριφοράς (ακόμη και εκεί που φαίνεται να υπάρχει μεγάλο ‘ταίριασμα’) και όχι σαν προέκταση του εαυτού του - και να μπορεί να σέβεται αυτή τη διαφορά χωρίς να αισθάνεται ‘μοναξιά’ και ‘εγκατάλειψη’ εξαιτίας της. Να μπορεί κανείς να είναι ‘μαζί’ με τον άλλον, και συγχρόνως ‘μόνος’. Να ξεχωρίσει την αγάπη από την συγχώνευση. Να μπορεί να γεμίζει το εσωτερικό του κενό χωρίς να θεωρεί ότι ο άλλος ‘οφείλει’ να γεμίσει αυτό το κενό, χωρίς να καθιστά υπεύθυνο για το εσωτερικό του κενό τον ‘άλλον’, τον σύντροφο, το παιδί του ή και τους φίλους ή άλλους κοντινούς του ανθρώπους. Να αισθάνεται ότι η ανάγκη πλήρωσης του εσωτερικού του κενού είναι μια διαδικασία φυσική, ενδιαφέρουσα και ευχάριστη που αφορά τον ίδιον και μόνον, και όχι μια ‘λύση ανάγκης’ που του επιβάλλεται ‘βάναυσα’ από τους άλλους επειδή ‘αρνούνται’ να του καλύψουν αυτό το κενό.  

Δεν είναι πολύ δύσκολο το να αναλύει κανείς αυτές τις καταστάσεις ούτε και το να περιγράφει επακριβώς το τι χρειάζεται να κάνει και το πώς να νοιώθει ώστε να βιώνει υγιείς, λειτουργικές και οριοθετημένες σχέσεις. Το δύσκολο είναι να το καταφέρει αυτό στην πράξη, το να μπορέσει να μετασχηματίσει τα συναισθήματα που τον οδηγούν σε ψυχολογία και συμπεριφορές εξάρτησης. Τα ανθοϊάματα, επιλεγμένα με γνώση που βασίζεται στη θεωρητική πληροφορία με ταυτόχρονη αίσθηση του εσωτερικού βιώματος, θαυματουργούν στις περιπτώσεις αυτές και αυτό είναι κυριολεκτικό. Ας πάρουμε για παράδειγμα το Bach Flower Chicory, που αναφέρεται στο άτομο που εύκολα νοιώθει ότι δεν το αγαπούν αρκετά ή με τον τρόπου που πρέπει, και αυτό το ωθεί στο να αισθάνεται εγκατάλειψη, πικρία, θυμό, ψυχικό πόνο και παράπονο, συχνά να παραφέρεται, να ξεσπά με θυμό ή να κλείνεται στον εαυτό του, να γίνεται κουραστικό και -συχνά χωρίς να το αντιλαμβάνεται- ψυχολογικά χειριστικό προς τους συναισθηματικά σημαντικούς άλλους, με τρόπο που αυτοί φτάνουν τελικά να απομακρύνονται και να το αποφεύγουν, να κάνουν δηλαδή αυτό ακριβώς που φοβάται και για το οποίο απελπίζεται. Το ανθοΐαμα  μπορεί να μεταμορφώσει ένα πλήθος από δυστυχισμένες, καταπιεστικές σχέσεις, απελευθερώνοντας τον ‘θύτη’ στον ίδιο ή και σε μεγαλύτερο ακόμη βαθμό από ότι το ‘θύμα’, βοηθώντας το εξαρτητικό, υπερευαίσθητο, απαιτητικό και καταπιεστικό μέλος της σχέσης να νοιώσει και να ανακαλύψει το θείο δώρο της ψυχικής αυτονόμησης και της εσωτερικής ελευθερίας, ανακαλύπτοντας ότι αυτό που ζητούσε από τον/τους αγαπημένο/ους, βρίσκεται ουσιαστικά μέσα του, και που όταν το βιώνει μη έχοντας την ανάγκη να το απαιτεί από τους άλλους, οι άλλοι, ελεύθεροι και ανακουφισμένοι, συχνά προς έκπληξή του, του το παρέχουν απλόχερα.

Το Bach Flower Red Chestnut, για την υπερβολική ανησυχία και το φόβο για τους αγαπημένους, για την ασφάλειά τους, την υγεία τους και για ό,τι τους αφορά γενικά, θα απελευθερώσει από την βαθιά, τυραννική προσκόλληση και ανάγκη για υπερβολική κοντινότητα που κρύβει κατά βάθος μια τέτοια στάση και θα ανακουφίσει βαθιά, επιτρέποντας και στους αγαπημένους να ζουν περισσότερο ελεύθεροι και να εξελιχτούν χωρίς ενοχές, φοβίες και άχρηστα εμπόδια.

Το Bach Flower Heather θα εξισορροπήσει την ανάγκη του να ασχολείται υπερβολικά με τον εαυτό του κανείς και θα τον βοηθήσει να πάψει να αντιλαμβάνεται την οικειότητα σαν μονόπλευρη ‘επικοινωνία’ που εξαντλείται στην αυτοέκφραση ή/και στην αυτοπροβολή.

Το Australian Bush Green Spider είναι εξαιρετικό στο να ‘απαλείφει’ την τάση για ταύτιση μέσα από την σχεδόν ψυχαναγκαστική ανάγκη του ‘να τα λέει όλα’ κανείς και να ‘μοιράζεται’ τα πάντα (άρα, αν και συνήθως χωρίς να το συνειδητοποιεί, ‘να δίνει αναφορά’) μέσα μια κοντινή σχέση, συχνά κατά την επικοινωνία του ‘παιδιού’ με τον γονέα και πάντοτε χαρακτηριστικό δυσλειτουργικότητας. Το άτομο στην περίπτωση αυτή αποτυγχάνει να διατηρεί ένα στοιχειώδη χώρο για ιδιωτικότητα, ψυχική αυθυπαρξία και ελεύθερη, αυτόνομη ανάπτυξη, μέσα από την καθημερινότητα ενός τέτοιου αυτοματικού ‘μοιράσματος’ που το θεωρεί αγάπη, εμπιστοσύνη, κοντινότητα και συντροφιά, και που του έχει γίνει δεύτερη φύση.

Το Tyrolite (Pegasus) παρέχει μια άμεση εμπειρία του τι σημαίνει αγάπη με ταυτόχρονη ελευθερία και ανεξαρτησία που δεν απειλεί τη σχέση αλλά αντίθετα την εμπλουτίζει και της ανοίγει ορίζοντες που ικανοποιούν όλους. Το Bird of Paradise (Pegasus) προσδίδει αίσθηση ελευθερίας και χιούμορ στις σχέσεις. Το ανθοΐαμα αυτό είναι κατάλληλο και για ανθρώπους που έχουν ‘κλειστεί’ στην απομόνωσή τους και δεν θεωρούν εφικτό ή επιθυμητό το να ‘ανοιχτούν’ στη ζωή και να επιχειρήσουν να σχετιστούν μέσα από ένα ανάλαφρο πνεύμα χαρούμενης εξερεύνησης της ανθρώπινης συναναστροφής.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Η Virabhadrasana-I, στην Αγγλική γλώσσα Warrior-I και στα Ελληνικά Πολεμιστής-1, είναι μια δυναμική και δύσκολη στάση, που απαιτεί από τον ασκούμενο να ξεπεράσει τους σωματικούς, διανοητικούς και συναισθηματικούς περιορισμούς του, για να μπορέσει να φθάσει σε μια βαθύτερη έκφραση της asana. Είναι επίσης μια ευκαιρία, να εστιάσει και να εξασκηθεί στην τόλμη και στην αποφασιστικότητα, αλλά και στην εξισορρόπηση που χρειάζεται ο πολεμιστής της καθημερινής ζωής.

Εκ πρώτης όψεως ακούγεται περίεργο μία στάση γιόγκα, να έχει το όνομα ενός πολεμιστή. Αν και οι γιόγκις είναι γνωστοί για τη μη βίαιη φύση τους (ahimsa-μη βία, είναι το πρώτο yamas στη φιλοσοφία του Patantzali), αξίζει να θυμηθούμε ότι ένα από τα πιο «ιερά» κείμενα της Yoga, η Bhagavad Gita, είναι ο διάλογος μεταξύ δύο μυθικών και διάσημων πολεμιστών, του Θεού αρματηλάτη Κρίσνα και του ήρωα τοξότη Άρτζουνα, που εκτυλίσσεται σε ένα πεδίο μάχης μεταξύ δύο μεγάλων στρατών, που προετοιμάζονται για έναν εμφύλιο και επικό πόλεμο.

Εννοιολογικά, αυτό που πιο εσωτερικά υφίσταται στην καθαρά πολεμική στάση αυτής της θέσης, είναι ο «πνευματικός πολεμιστής», ο οποίος μάχεται γενναία με τον παγκόσμιο εχθρό των ανθρώπων, την άγνοια του εαυτού (avidya), δηλαδή την απόλυτη πηγή όλων των παθών μας.

Αλλά και ο Virabhadra υπήρξε ένας μυθικός πολεμιστής και ήρωας της Ινδικής μυθολογίας, που αποτέλεσε μία από τις ενσαρκώσεις του Θεού Shiva.

Ο Virabhadrasana-I είναι μία δύσκολη σχετικά θέση λόγω της δυσκαμψίας της λεκάνης και των ώμων που έχουμε οι δυτικοί άνθρωποι, σε σχέση με τους ανατολίτες. Στη στάση απαιτούνται αρκετές και δύσκολες ευθυγραμμίσεις, που όταν ολοκληρωθούν προσφέρουν μια ξεχωριστή «πολεμική» εμπειρία του σώματος.

Οι δυσκολίες της θέσης
Η Virabhadrasana-Ι είναι μία απαιτητική στάση που δεν είναι εύκολη για αρχάριους. Χρειάζεται προσπάθεια για να την κατακτήσει ο ασκούμενος. Π.χ. όταν προσπαθείς να γειώσεις το πίσω πόδι, χάνεται η ανύψωση του θώρακα, ή όταν προσπαθείς να ανυψώσεις τα χέρια, χάνεται η ευθυγράμμιση του μπροστινού γονάτου. Έτσι προσπαθώντας να φτιάξεις ένα κομμάτι, χάνεις την ευθυγράμμιση σε ένα άλλο και εκεί εντοπίζεται η δυσκολία της θέσης.
Αλλά αυτή είναι και η ομορφιά της Yoga. Κάθε εμπόδιο και δυσκολία είναι μία πρόκληση για κατάκτηση και συνειδητότητα. Το καθήκον ενός γιόγκι σε οποιαδήποτε στάση, είναι να παρατηρήσει την σχέση μεταξύ όλων των μερών του σώματος, αρχικά ως σημείο και συνέχεια ως όλον. Το κάθε μέρος του σώματος χρειάζεται να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με κάθε άλλο.
Έτσι, στη Virabhadrasana-I, η γείωση του πίσω ποδιού μπορεί να γίνει μια συνειδητή προσπάθεια για τη μη κατάρρευση του πίσω γονάτου και για ανύψωση του θώρακα. Το ευρύ άνοιγμα των χεριών προς τα πάνω, θα δημιουργήσει χώρο στη λεκάνη για να επιμηκυνθεί ο κορμός.
Έτσι κάθε μέρος μαθαίνει να συνεργάζεται με τα άλλα μέρη μέσα από μία γραμμή συνείδησης και όταν όλα τα μέρη πλέον επικοινωνήσουν μεταξύ τους επιτυγχάνεται η ολότητα, συνειδησιακά αλλά και σωματικά.
Μέσα απ’ τη Virabhadrasana-I, θα διατείνετε τους αστραγάλους και τις γάμπες, θα δυναμώσετε τον τετρακέφαλο και την πλάτη, θα επιμηκύνετε την κίνηση της λεκάνης και των ισχίων και θα τεντώσετε το πάνω μέρος του σώματος και τα χέρια σας. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα μέρος του σώματος, που να μην αποκομίζει τα οφέλη του μέσα από τη θέση αυτή.

Τα οφέλη της θέσης
Διατείνει το στήθος.

• Διευρύνει τους πνεύμονες.
• Ανοίγει τους ώμους και το λαιμό.
• Τεντώνει τους μύες της κοιλιάς και τον λαγονοψοΐτη.
• Ανοίγει τη βουβωνική χώρα και τα ισχία.
• Ενισχύει τους ώμους, τα χέρια και τους μυς της πλάτης.
• Τεντώνει τις γάμπες, τους αστραγάλους και τους μηρούς.
• Δυναμώνει τους τετρακεφάλους μυς.

Virabhadrasana-I. Οδηγίες βήμα προς βήμα
Από τη θέση του κάτω σκύλου (Adho Mukha Svanasana), φέρε το δεξί σου πόδι προς τα εμπρός, ανάμεσα στα χέρια σου. Γύρισε και πάτησε το πίσω πέλμα σου στο πλάι, με τα δάχτυλα να κοιτούν λοξά και μπροστά. Οι φτέρνες σου να είναι σε μία ευθεία σε σχέση με το ματ. Λύγισε το μπροστινό σου γόνατο 90^ο μοίρες (ή λίγο λιγότερο). Το μπροστινό γόνατό σου χρειάζεται να βρίσκεται σε ευθεία με το δεύτερο δάχτυλο του πέλματός σου και το πίσω πέλμα σου να πατά καλά στο πάτωμα.
Με μία βαθιά εισπνοή σήκωσε τα χέρια σου ψηλά, στρέφοντας τον κορμό μπροστά. Ταυτόχρονα σήκωσε τα χέρια σου ψηλά σε ανάταση, διευρύνοντάς τα προς τα πάνω και κράτησέ τα παράλληλα μεταξύ τους, με τις παλάμες σου αντικριστά. Ξεκινώντας την ευθυγράμμιση απ’ τα θεμέλιά σου (τα πόδια σου), πάτησε καλά στο πάτωμα την έξω μεριά του πίσω και αριστερού πέλματός σου, τραβώντας το αριστερό μηριαίο σου οστό προς τα πίσω, έτσι ώστε το πίσω γόνατο να είναι ίσιο και να μην καταρρέει.
Ενώ συνεχίζεις να κρατάς το πίσω πέλμα σου καλά γειωμένο στο ματ, ταυτόχρονα ενεργοποιείς τη mula bandha και το κέντρο σου, τραβώντας την ουρά σου προς το έδαφος. Αυτή η ενεργοποίηση θα σου δώσει την ασφάλεια στη μέση σου και θα ανυψώσει κι άλλο τον κορμό σου διευρύνοντάς τον. Τράβηξε τώρα μαλακά το κάτω μέρος της κοιλιάς σου προς τα πίσω και προς τα πάνω μακριά από τον δεξιό μηρό σου, για να δημιουργήσεις χώρο στη λεκάνη σου.
Κρατώντας αυτές τις ευθυγραμμίσεις, άφησε τις ωμοπλάτες σου να ανοίξουν προς τα πίσω και πάνω προς τις εξωτερικές μασχάλες σου, μακραίνοντας τη σπονδυλική σου στήλη. Κάνε έξω στροφή στους δικέφαλους μυς των χεριών σου, τραβώντας τα προς τα πίσω, για ν’ ανοίξει κι άλλο ο θώρακάς σου. Κράτα τα χέρια σου τεντωμένα και σε παράλληλη θέση και με τις παλάμες σου να κοιτούν η μία την άλλη. Ενεργοποίησε τα χέρια σου πιέζοντάς τα προς τα μέσα, με την αίσθηση ότι κρατάς μία μπάλα. Αν έχεις ανοιχτό θώρακα και ώμους, μπορείς να ενώσεις τις παλάμες σου μαζί και να κοιτάξεις ψηλά προς τους αντίχειρές σου.
Άφησε την μυϊκή ενέργεια που ανεβαίνει αρχικά από τα πόδια σου στο κέντρο του σώματός σου να ρέει προς τα πάνω και κατά μήκος της σπονδυλικής σου στήλης, διευρύνοντάς σε προς τον ουρανό, μέσα από το στέμμα του κεφαλιού σου και το 7^ο chakra.
Κράτησε τη θέση δυναμικά έχοντας την αίσθηση της ανοδικής ροής της ενέργειάς σου, ταυτόχρονα με σταθερή γείωση των ποδιών σου, αναπνέοντας βαθιά για 5–10 αναπνοές.
Τελειώνοντας και με την εκπνοή, κατεβάζεις τα χέρια σου στο πάτωμα και επιστρέφεις στον κάτω σκύλο (Adho Mukha Svanasana). Επαναλαμβάνεις την ίδια διαδικασία και από την άλλη πλευρά.
Οι συμβουλές αυτές για καλύτερη ευθυγράμμιση της asana, θα σε βοηθήσουν να προστατευτείς από τραυματισμούς, βοηθώντας να έχεις και μία καλύτερη και πιο δυναμική εμπειρία. 

Συμβουλές για αρχάριους, παραλλαγές
Όσοι δεν έχουν προχωρήσει σε θέματα ευλυγισίας στη Hatha yoga, θα δυσκολευτούν λίγο με την Virabhadrasana-I. Συγκεκριμένα οι αρχάριοι, όταν λυγίζουν το μπροστινό γόνατο, έχουν την τάση να γέρνουν τη λεκάνη τους προς τα εμπρός και κάτω, μαζί με τον κορμό. Έτσι η ισορροπία της θέσης χαλάει, με το σώμα να γέρνει μπροστά, κλείνοντας έτσι το εύρος της λεκάνης και συμπιέζοντας το κάτω μέρος της πλάτης.
Επίσης θα δυσκολευτούν να κρατήσουν την πίσω φτέρνα γειωμένη, το πίσω γόνατο χωρίς να καταρρέει και το κάτω μέρος της πλάτης επιμηκυμένο, σε αυτή τη στάση. Εδώ ως παραλλαγή θα χρειαστεί τα πέλματά τους να έχουν απόσταση μεταξύ τους, τοποθετώντας τα στις δύο άκρες του ματ, για να μην είναι σε ευθεία οι φτέρνες τους. Αυτό θα δώσει χώρο στη λεκάνη και θα αποσυμφορήσει τη μέση τους, βοηθώντας τους ταυτόχρονα να ανασηκώσουν τον κορμό πιο εύκολα, χωρίς να καταρρέει το πίσω γόνατο.
Τέλος ενδέχεται οι αρχάριοι μαθητές με προβλήματα δυσκαμψίας στους ώμους, να δυσκολευτούν να ανοίξουν τα χέρια τους προς τα πάνω και πίσω. Εδώ πιο εύκολη επιλογή είναι τα χέρια τους να τα κρατούν παράλληλα μεταξύ τους (ή ελαφρώς πιο φαρδιά από παράλληλα), αντί να ενώσουν τις παλάμες τους μαζί. Εναλλακτικά, τα χέρια μπορεί να είναι σε θέση προσευχής στο ύψος της καρδιάς. 

Αντενδείξεις

• Πόνος στο γόνατο
• Υψηλή πίεση του αίματος
• Πολύ αρχάριοι μαθητές
• Προβλήματα μέσης

Προπαρασκευαστικές στάσεις

Tadasana (θέση του βουνού)
Adho Mukha Svanasana (κάτω σκύλος)
Anjaneyasana (θέση του μισοφέγγαρου)
High Lunge (προβολή)
Parsvottanasana (θέση της πυραμίδας)
Virabhadrasana II (πολεμιστής-II)

Παρατηρώντας την asana
Παρατηρώντας τον πολεμιστή Virabhadra-I από μπροστά, θα δεις μία μικρή στενή λωρίδα σώματος, όπως συμβαίνει και με τον Virabhadra-II. Αυτό εξασφαλίζει στον πολεμιστή μικρό μέγεθος προσβολής του σώματός του, απ’ τον αντίπαλο. Η δε θέση του σε πλήρη ανάπτυξη, υποδεικνύει έναν πολεμιστή που έχει σηκώσει το σπαθί του και ετοιμάζεται να κόψει χτυπώντας αποφασιστικά, με στόχευση και με έλεγχο του σώματός του.
Πραότητα και αφοβία είναι τα δύο βασικά συναισθήματα ενός σοφού πολεμιστή. Αυτό άλλωστε αντιπροσωπεύει και το σπαθί. Εδώ μπαίνει η ιδέα ότι η γιόγκα, δεν είναι μόνο ειρήνη και μη βία. Άλλωστε για να έχεις ειρήνη, χρειάζεται να είσαι πάντοτε έτοιμος για πόλεμο, όπως ο μεγάλος μυθικός ήρωας Virabhadra…

Επίλογος
Η Virabhadrasana-I, επιτρέπει στον γιόγκι μια ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ της δυναμικής των χεριών, των ποδιών, της πλάτης και του έλεγχου του νου. Εξασκώντας τη σταθερότητα και την ισορροπία ανάμεσα στις αντίθετες δυνάμεις που ασκούνται στον Πολεμιστή-1, μπορείς κάποιος να αποκομίσει τα βαθύτερα οφέλη της θέσης, που είναι η αυτοπεποίθηση και το θάρρος, ώστε να αντιμετωπίσει τις δύσκολες καταστάσεις που θα συναντήσει στη ζωή του. Ο πολεμιστής εδώ ζωντανεύει μέσα απ’ τη θέση ως ένα ζωντανό και σοφό ον, όπου μέσα από την αστείρευτη ψυχική του δύναμη, θα οδηγήσει την δική του εξαγνισμένη prana, να ενωθεί ταυτόχρονα με τη γη και τον ουρανό.

Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine

Ο βελονισμός μπορεί να ανακουφίσει τους ανθρώπους με έντονους χρόνιους πονοκεφάλους, όπως δείχνει μία νέα μικρή κινεζική μελέτη.
Οι πονοκέφαλοι με ένταση συχνά δημιουργούν ένα αίσθημα πίεσης ή σφιξίματος και στις δύο πλευρές του κεφαλιού. Οι εν λόγω πονοκέφαλοι δεν επιδεινώνονται με τη σωματική δραστηριότητα και δεν δημιουργούν αίσθημα ναυτίας. Θεωρούνται χρόνιοι όταν συμβαίνουν τουλάχιστον 15 ημέρες τον μήνα. Όχι σπάνια, οι πάσχοντες καταφεύγουν σε εναλλακτικές μεθόδους ιατρικής και η νέα μελέτη δείχνει ότι τουλάχιστον ο βελονισμός μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα, μειώνοντας τον μέσο αριθμό των ημερών του μήνα με πονοκέφαλο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Γινγκ Λι του Πανεπιστημίου Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής στην Τσενγκντού, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Neurology» της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, μελέτησαν 218 ανθρώπους διαγνωσμένους με χρόνιους πονοκεφάλους, συνοδευόμενους με αίσθημα έντασης κατά μέσο όρο επί 11 έτη και για 22 ημέρες τον μήνα.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες, μία που έκανε πραγματικό βαθύ βελονισμό και μία που έκανε μόνο επιφανειακό βελονισμό. Και οι δύο ομάδες έκαναν σε νοσοκομείο δύο έως τρεις συνεδρίες βελονισμού την εβδομάδα, συνολικά 20 σε δύο μήνες, και στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν επί έξι μήνες για να διαπιστωθεί εάν υπήρξε αλλαγή στους πονοκεφάλους τους.
Διαπιστώθηκε ότι στην πρώτη ομάδα του αληθινού σε βάθος βελονισμού το 68% ή οι δύο στους τρεις ασθενείς ανέφεραν κατά μέσο όρο μία μείωση κατά τουλάχιστον 50% στον αριθμό των ημερών με πονοκέφαλο, σε σύγκριση με 50% των ασθενών στη δεύτερη ομάδα του επιφανειακού βελονισμού.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο αριθμός των ημερών με πονοκέφαλο μειώθηκε από 20 σε επτά ημέρες μηνιαίως μετά τον πραγματικό βαθύ βελονισμό και από 23 σε 12 ημέρες τον μήνα μετά τον επιφανειακό βελονισμό. Οι όποιες παρενέργειες ήταν ήπιες και στις δύο περιπτώσεις.
«Μολονότι η μελέτη έδειξε ότι ο βελονισμός μπορεί να μειώσει τους πονοκεφάλους, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα του βελονισμού και πώς αυτός συγκρίνεται με άλλες θεραπευτικές επιλογές», δήλωσε ο Λι.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η Δημοσίευση: physiciansweekly.com

 Πολλά βότανα έχουν την ιδιότητα να επιδρούν στο νευρικό σύστημα ώστε να διευκολύνουν τον ύπνο. Η σύγχρονη δυτική Βοτανοθεραπεία μπορεί να προτείνει βότανα που έχουν χαλαρωτικές και ήπιες υπνωτικές ιδιότητες για την αντιμετώπιση της αϋπνίας. Τα περισσότερα δημοφιλή “υπνωτικά” βότανα της ιστορίας πλέον θεωρούνται επικίνδυνα, λόγω της τοξικότητάς τους. Βότανα με έντονη υπνωτική δράση έχουν χρησιμοποιηθεί ως αναλγητικά αλλά και αναισθητικά από τους γιατρούς της αρχαιότητας αλλά και μέχρι και τις αρχές του προηγούμενου αιώνα στη δυτική ιατρική, ενώ σε άλλους πολιτισμούς είναι ακόμα διαδεδομένα.

Ιστορικά, το πιο γνωστό υπνωτικό φυτό της Ευρώπης και της Ασίας είναι η υπνοφόρος παπαρούνα (ή Μήκων η υπνοφόρος) (Papaver somniferum). Σε ένα μύθο αναφέρεται πως ο ίδιος ο θεός Ύπνος έφτιαξε την παπαρούνα για να ανακουφίσει τη θεά Δήμητρα από τον πόνο της απώλειας της Περσεφόνης. Ως γνωστόν, αυτό είναι το είδος της παπαρούνας από το οποίο παράγεται το όπιο και γνωστά παράγωγα υπνωτικά φάρμακα. Η χρήση της στη Βοτανοθεραπεία είναι πλέον απαγορευμένη, επειδή το όπιο είναι εθιστική ναρκωτική ουσία. Από το ίδιο φυτό προέρχονται βέβαια οι παπαρουνόσποροι της μαγειρικής, στους οποίους αποδίδονται επίσης χαλαρωτικές ιδιότητες. Υπάρχουν κάποια είδη, όπως η Καλιφορνέζικη παπαρούνα (Eschscholzia californica) και η κοινή παπαρούνα του αγρού (Papaver rhoeas), που θεωρούνται ασφαλή και χρησιμοποιούνται ως χαλαρωτικά και υπνωτικά στη βοτανοθεραπεία.
Αντίστοιχα, από τις ιστορικές αναφορές προκύπτει πως τα γνωστότερα φυτά που έχουν χρησιμοποιηθεί ως υπνωτικά, έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί και ως δηλητήρια. Τέτοια φυτά έχουν συνήθως ισχυρά αλκαλοειδή τα οποία μπορεί να προκαλέσουν έντονες παρενέργειες ή και θάνατο. Παραδείγματα αυτών των φυτών είναι ο υοσκύαμος (Hyoscyamus nigra) και η μπελαντόνα (Atropa belladonna), τα οποία επιτρέπονται για χρήση από βοτανοθεραπευτές και μόνο, σε ορισμένες περιπτώσεις και με μεγάλη προσοχή (αλλά όχι πλέον για την αντιμετώπιση της αϋπνίας). Επίσης η βρυώνια (Bryonia spp.), το κώνειο (Conium maculatum) και ο μανδραγόρας (Mandragora officinale) τα οποία θεωρούνται δηλητήρια και έχει απαγορευτεί η θεραπευτική τους χρήση.
Αν στους μύθους ο ύπνος έρχεται άμεσα όταν κάποιος μυρίσει ή γευτεί ένα βότανο, στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία η αντιμετώπιση της αϋπνίας δεν είναι πάντα τόσο απλή διαδικασία. Πράγματι, υπάρχουν κάποια βότανα τα οποία μπορεί να έχουν άμεση επίδραση σε κάποιους ανθρώπους. Ωστόσο η αντιμετώπιση του κάθε θεραπευόμενου διαφέρει ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του και τις ειδικές αιτίες που μπορεί να του προκαλούν αϋπνία. Πέρα από την αξιολόγηση του εκτενούς ιατρικού ιστορικού που λαμβάνεται στις συνεδρίες βοτανοθεραπείας, μπορεί να χρειάζονται επιπλέον διαγνωστικές εξετάσεις και γνωμάτευση ειδικού γιατρού για να εξακριβωθούν οι αιτίες, ειδικά της χρόνιας αϋπνίας. Οι αιτίες μπορεί να είναι νευρολογικές, ορμονολογικές ή να σχετίζονται με κάποια άλλη σωματική δυσλειτουργία, όπως για παράδειγμα προβλήματα του πεπτικού συστήματος, σακχαρώδη διαβήτη, ή να σχετίζονται με τη λήψη κάποιων φαρμάκων. Αν οι αιτίες είναι ψυχολογικής προέλευσης, είναι χρήσιμη παράλληλα με τη βοτανοθεραπεία κάποιας μορφής ψυχοθεραπεία ή άλλη κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη. Βοηθούν συνδυαστικά κάποιες αλλαγές σε καθημερινές συνήθειες που μπορεί να διευκολύνουν ύπνο, όπως ενδεχομένως η διακοπή του καφέ και του αλκοόλ, η άσκηση, το σταθερό ωράριο ξυπνήματος, η έκθεση στον ήλιο, η απομάκρυνση των ηλεκτρονικών συσκευών και οθονών από τον χώρο του ύπνου.
Η προσέγγιση της βοτανοθεραπείας για την αντιμετώπιση της αϋπνίας είναι ολιστική και προσωποκεντρική. Επιλέγονται βότανα που υποστηρίζουν όλα τα συστήματα τα οποία μπορεί να επηρεάζουν την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου, όπως για παράδειγμα το μυοσκελετικό, το πεπτικό ή το ουροποιητικό, σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε θεραπευόμενου. Συνήθως προτείνονται συνδυασμοί που περιλαμβάνουν βότανα που έχουν όλες τις θεραπευτικές δράσεις που χρειάζεται ο θεραπευόμενος. Συχνά προτείνεται ένα μείγμα για καθημερινή χρήση, που θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούν την αϋπνία, και ένα βραδινό μείγμα για συμπτωματική αντιμετώπιση, που λαμβάνεται πριν τον ύπνο.
Τα κυριότερα βότανα που προτείνονται είναι βότανα χαλαρωτικά ή υπνωτικά/ “υπναγωγά”, σπασμολυτικά και προσαρμογόνα (που βοηθούν δηλαδή τον οργανισμό να προσαρμοστεί και να ανταπεξέλθει στο στρες).
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο στρες στον οργανισμό, εφόσον από μόνη της εξαντλεί το νευρικό σύστημα, προκαλώντας ακόμα περισσότερο στρες που συντηρεί την αϋπνία.
Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να υποστηρίξουμε το νευρικό σύστημα με

• χαλαρωτικά βότανα, όπως το χαμομήλι, η βερμπένα, η πασιφλόρα (δείτε στον πίνακα με τα υπνωτικά βότανα παρακάτω)
• βότανα που έχουν θρεπτική/ επουλωτική επίδραση στους νευρώνες, όπως το βαλσαμόχορτο και τα στάχυα της άγριας βρώμης
• και προσαρμογόνα βότανα

Προσαρμογόνα βότανα με χαλαρωτική δράση θεωρούνται:

• η ασγουαγκάντα (Withania somnifera) - ένα ινδικό φυτό το οποίο χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα και για τις χαλαρωτικές του ιδιότητες)
• η ροντιόλα (Rhodiola rosea) - ένα φυτό της Βορείου Ευρώπης και Ασίας που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του χρόνιου άγχους
• το γκότου-κόλα (Centella asiatica) - ένα φυτό της Ινδίας που χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων και για την αντιμετώπιση του άγχους και της χρόνιας εξάντλησης.

Από τα προσαρμογόνα βότανα χρειάζεται να αποφύγουμε αυτά που έχουν διεγερτική επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, όπως όλα τα είδη τζινσενγκ (Panax ginseng, Panax quinquefolius), ειδικά το βράδυ.
Από τα βότανα με υπνωτική δράση υπάρχουν κάποια με ήπια δράση και κάποια πιο ισχυρά. Ακόμα και τα ισχυρότερα από αυτά τα βότανα δεν προκαλούν λήθαργο, όπως τα περισσότερα υπνωτικά φάρμακα. Τα ηπιότερα υπνωτικά βότανα μπορεί να έχουν άμεση υπνωτική δράση σε κάποιους. Αυτός είναι ο λόγος που προτιμάται αρχικά να ληφθούν βότανα με ήπια δράση, επειδή συχνά αρκούν. Τα αποτελέσματα των βοτάνων που προτείνονται στη βοτανοθεραπεία, μπορεί να φανούν άμεσα ή εντός λίγων εβδομάδων από την αρχή της καθημερινής λήψης σε θεραπευτική δοσολογία.

***όλα τα βότανα ενδέχεται να έχουν παρενέργειες, αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις και όλα έχουν συγκεκριμένες προτάσεις για θεραπευτικές δοσολογίες. Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό και ερευνήστε τις παρενέργειες πριν αποφασίσετε να καταναλώσετε βότανα, ειδικά εάν έχετε χρόνια ή σοβαρά προβλήματα υγείας, αν χρησιμοποιείτε φάρμακα, αν είστε έγκυος ή θηλάζουσα.

Η Κωνσταντίνα Λίτσα σπούδασε Βοτανοθεραπεία στη Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Napier στο Εδιμβούργο,στη Σκωτία. Έπειτα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη "Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Δημόσια Υγεία" και εκπαιδεύτηκε στη Συμβουλευτική (Solution Focused Counseling και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική). Από το 2007 εργάστηκε ως Φυτοθεραπεύτρια στη Βρετανία, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και σε κοινοτικά προγράμματα σχεδιασμένα για ευάλωτες ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Για 3 χρόνια ήταν μέλος της ομάδας Αγωγής Υγείας του Δήμου του Εδιμβούργου, όπου εργαζόταν με εφήβους σε Γυμνάσια και έλαβε μέρος σε Βρετανικά προγράμματα εκπαίδευσης που αφορούσαν στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης και περιβαλλοντολογικής συνείδησης σε σχολεία. Συμμετείχε για 7 χρόνια στην ομάδα Herbal Scotland, όπου προσέφερε Πρώτες Βοήθειες με Βότανα σε Διεθνή Φεστιβάλ. Από τον Αύγουστο του 2011, ζει στην Ελλάδα, όπου εργάζεται ως Βοτανοθεραπεύτρια και προωθεί τις αρχές της Αειφόρου Καλλιέργειας (Permaculture).Έχει συνεργαστεί με πολλές τοπικές ομάδες και παραδίδει σεμινάρια αυτάρκειας και πρακτικά εργαστήρια με στόχο την εκπαίδευση για την αυτοδιαχείριση της υγείας και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.

Ζούμε, σαν κοινωνία και σαν άτομα, καταστάσεις δύσκολες, που δοκιμάζουν τις φυσικές και τις ψυχικές αντοχές μας με τρόπους που δεν γνωρίζαμε στο παρελθόν. Τα γεγονότα που δημιουργούν σοκ, φόβο και αίσθημα αβεβαιότητας ακολουθούν το ένα το άλλο και φαίνεται σαν να μην υπάρχει τρόπος να προστατευτεί και να ηρεμήσει κανείς. Σε τέτοιες περιστάσεις είναι προνόμιο το να υπάρχουν μέσα στον άνθρωπο πνευματικά και ψυχικά αποθέματα και πηγές στις οποίες μπορεί να προσφύγει για να στηριχτεί και να διατηρήσει μια αίσθηση ελέγχου πάνω στη ζωή του, μια αίσθηση εσωτερικής ασφάλειας, την πολύτιμη ηρεμία του νου και γαλήνη ψυχής.
Παράλληλα με όποια άλλη πηγή βοήθειας, στήριξης και αλληλοϋποστήριξης, τα ιάματα των λουλουδιών, οι ισχυροί και εξειδικευμένοι αυτοί αρωγοί στις δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις, μπορούν και εδώ να απαλύνουν την ένταση του εσωτερικού βιώματος και να κάνουν ώστε να αναδυθούν από μέσα μας εκείνα τα συναισθήματα και οι ιδιότητες που χρειαζόμαστε για να αντέξουμε και -γιατί όχι- να βγούμε και ψυχικά κερδισμένοι από αυτές τις εμπειρίες.
Θυμίζουμε ότι ανθοΐάματα όπως το Star of Bethlehem (Bach) και Fringed Violet (Australian Bush) είναι εξαιρετικά κατάλληλα για την ψυχική διευθέτηση του βιώματος του σοκ, ενώ ιάματα όπως το Mimulus (Bach) και Dog Rose (Australian. Bush), βοηθούν πολύ στον φόβο και την ανησυχία μπροστά στα συγκεκριμένα αυτά προβλήματα. Τα Rescue Remedy και Emergency Essence (Bach και Australian Bush αντίστοιχα), το Ίαμα της Διάσωσης (από τη σειρά Ελληνικά Ανθοελιξήρια), το Immediate Relief (από τη σειρά Living Tree Orchids)), είναι εξαιρετικά στο να μας ηρεμήσουν όταν νοιώθουμε τρομαγμένοι, ταραγμένοι και αναστατωμένοι. Προσοχή όμως: Ανθοϊάματα όπως αυτά αφορούν σε καταστάσεις αναστάτωσης και έκτακτης ανάγκης, έχουν δηλαδή, όπως όλα τα ανθοϊάματά, συγκεκριμένες ενδείξεις και δεν είναι πανάκεια για όλες τις καταστάσεις. Ωστόσο, πάρα πολύ συχνά χρησιμοποιούνται σαν λύση για κάθε πρόβλημα από τους μη γνωρίζοντες αρκετά σχετικά με τα ανθοϊάματα, με αποτέλεσμα η βοήθεια που δίνουν σε τέτοιες περιπτώσεις να είναι μικρή έως και ανύπαρκτη.
Πολλοί άνθρωποι, παρόλο που μπορεί να μη το ομολογούν ή και να μη το συναισθάνονται καν, βλέποντας ή ακούγοντας για γεγονότα τρομακτικά που συμβαίνουν ή που μπορεί να συμβούν, νοιώθουν μέσα τους κυριολεκτική απόγνωση. Αυτό μπορεί να μη το βιώνουν, τουλάχιστον συνειδητά, στη διάρκεια της ημέρας, το ζουν όμως βασανιστικά τις ώρες του ύπνου και της ανάπαυσής τους, είτε δυσκολευόμενοι να αποκοιμηθούν είτε ξυπνώντας μέσα στη νύχτα είτε βλέποντας ταραγμένα όνειρα. Αυτή η αίσθηση του ότι δεν έχει ή δεν θα έχει κανείς "πού να στηριχτεί", "πού ν' ακουμπήσει", είτε ως προς τις υλικές συνθήκες της ζωής του ή και ψυχικά, ανακουφίζεται πολύ από το ανθοΐαμα Sweet Chestnut του Bach (ή και το Australian Bush Bottlebrush), συνήθως σε συνδυασμό με το Gorse (Bach) για την απελπισία  που νοιώθει κατά βάθος ο άνθρωπος γι' αυτά. Αν η αγωνία και η αίσθηση απόγνωσης για το μέλλον αφορούν κυρίως τις υλικές ανάγκες της επιβίωσης και γενικότερα τα οικονομικά ζητήματα της ζωής, πολλή βοήθεια έρχεται από το εξαιρετικό γι' αυτές τις καταστάσεις California Valerian της FES. Αν απλά ο άνθρωπος δυσαρεστείται και υποφέρει επειδή δεν έχει ή φοβάται ότι δεν θα έχει όλα όσα θα ήθελε για να νοιώθει ικανοποιημένος ως προς τις ανάγκες και τις επιθυμίες του, το ανθοΐαμα Star Thistle (FES) θα τον βοηθήσει πολύ στο να απαλλάξει το νου και το συναίσθημά του από την βασανιστική αίσθηση της έλλειψης και της ανέχειας.
Υπενθυμίζουμε ότι, για τα προβλήματα αϋπνίας, πολύ αποτελεσματικός στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι ένας συνδυασμός από Cherry Plum, Impatiens και White Chestnut του Bach μαζί με Black Eyed Susan, Boronia και Crowea της Australian Bush. Παρόλο που αυτός ο συνδυασμός είναι γενικά επαρκής για να επιτύχουμε σταδιακά καλό και ποιοτικό ύπνο σε "συνήθεις" συνθήκες στρες, φαίνεται ότι σε εποχές όπως η ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδος που ζούμε χρειάζεται συχνά να ενισχύεται με τα Gorse, Sweet Chestnut και Star of Bethlehem που αναφέρθηκαν ήδη, εν ανάγκη δε και με ακόμη πιο εξειδικευμένα για την κάθε ατομική περίπτωση ιάματα.
Τα μέσα ενημέρωσης με καθημερινές και πολύωρες αναφορές τροφοδοτούν το συνειδητό και το υποσυνείδητό μας με εικόνες φρίκης και απίστευτης βίας και πολλά προβλήματα δημιουργούνται ή ενισχύονται από αυτή την βάρβαρη και ακατάπαυστη έκθεση των αισθήσεων και του ψυχισμού μας στη φρίκη και τον αποτροπιασμό της βίας. Εδώ, το Chaparral (FES), με την ικανότητά του να αποφορτίζει και να "ξεπλένει" το υποσυνείδητο από τις εντυπώσεις της φρίκης, της δυσαρμονίας και της έντασης, είναι πολύτιμο.
Χρειαζόμαστε αισιοδοξία, για το παρόν και για το μέλλον, και ας θυμόμαστε γι' αυτό το Sunshine Wattle της Aus. Bush και φυσικά το Gentian του Bach. Οι γονείς ανησυχούν πολύ για το μέλλον των παιδιών τους και για το αν θα τα καταφέρουν στη ζωή τους και συχνά φοβούνται άσχημα πράγματα γι' αυτά, κάτι που τους κάνει να προσκολλώνται υπερβολικά στα παιδιά για να τα "προστατέψουν" και εν τέλει τους μεταδίδουν τη δική τους ανασφάλεια και τα αποδυναμώνουν. Απαραίτητο εδώ το Red Chestnut (Bach).
Πολλοί θα έχουμε ίσως παρατηρήσει ότι μετά από διάφορα τρομακτικά γεγονότα ή ανησυχητικές εμπειρίες που ακούμε ή ζούμε, μπορεί να νοιώθουμε σαν αν είμαστε εσωτερικά "διαλυμένοι", σαν να "παίζουμε ένα ρόλο" όντας ο εαυτός μας, ενώ ο πραγματικός μας εαυτός έχει κάπου τρομαγμένος αποσυρθεί ή προσπαθεί "να μαζέψει τα κομμάτια του" για να καταφέρει να σταθεί στα πόδια του ξανά. Συχνά ένα δυνατό σοκ μπορεί να έχει ένα τέτοιο αποτέλεσμα, το να νοιώθει ο άνθρωπος "σαν γυαλί σπασμένο", θρυμματισμένος ψυχικά, εξωτερικά "εντάξει" αλλά "απών" εσωτερικά. Ένδειξη για το ανθοΐαμα της Echinacea (FES).
Και βέβαια, αν αγωνιούμε για το αν θα φανούμε ανήσυχοι ή φοβισμένοι, "αδύναμοι" ή "πολύ ευαίσθητοι" κλπ, αν νοιώθουμε την ανάγκη να το "ρίχνουμε στο φαγητό" ή στα γλυκά ή στο τσιγάρο ή στο ποτό ή στο "shopping therapy" ή άλλα ανάλογα, σε βαθμό υπερβολής για να νοιώθουμε "χαρούμενοι" και να αποφεύγουμε ή απλώς να κρύβουμε από τους άλλους τα συναισθήματά μας, το Agrimony (Bach) θα λειτουργήσει λυτρωτικά στην ψυχολογία μας και θα μας δώσει την ικανότητα και την άνεση να είμαστε ψυχικά αυθεντικοί.
Έντονος είναι σε πολλούς ο φόβος, συχνά μάλιστα και τρόμος, για άγνωστες, αόρατες, υπερφυσικές, σκοτεινές δυνάμεις που μπορεί να εκφράζονται και να επηρεάζουν τα γεγονότα που ζούμε. Χωρίς να επιδρούν στις αντιλήψεις καθαυτές, τα Bach Aspen και Aus. Bush Grey Spider Flower θα αντιμετωπίσουν το φόβο που δημιουργούν αυτές οι καταστάσεις, ξαναδίνοντάς μας διαύγεια και ηρεμία και επιτρέποντας στη λογική και στην ψυχραιμία να διασφαλίσουν τη λειτουργικότητά μας και την ικανότητά μας για ισορροπημένη δράση.
Αυτοί που υποφέρουν από σκέψεις όπως ότι δεν υπάρχει μέλλον, ότι η ανθρωπότητα θα καταστραφεί κλπ, με την άμεση και θεαματική επίδραση του Scotch Broom (FES) θα δουν τις σκέψεις αυτές απλώς να παύουν να τριγυρίζουν στο νου τους, την αγωνία να σταματά και την προσοχή τους να μπορεί ξανά να επικεντρώνεται με εποικοδομητικό τρόπο σε θέματα του παρόντος.
Οι ευαίσθητοι άνθρωποι που επηρεάζονται εύκολα από τις ενέργειες και τα συναισθήματα των άλλων θα βιώσουν ένα βαθμό προστασίας με το Walnut (Bach) και το Yarrow (FES). Ένα άλλο φαινόμενο πολύ έντονο την εποχή αυτή είναι η τάση πολλών να συμπαρασύρονται από αυτό που ονομάζουμε "ψυχολογία της μάζας", να φανατίζονται, να χάνουν τον εαυτό τους και την επαφή με τη λογική και με τα πραγματικά, αυθεντικά τους συναισθήματα και να συμπεριφέρονται σαν "οπαδοί", κάνοντας ή λέγοντας πράγματα που δεν θα έκαναν κανονικά, υπό άλλες, πιο ήρεμες συνθήκες. Το Red Clover (FES) θα τους βοηθήσει να μη χάνουν "το κέντρο τους" και να μη πέφτουν θύματα της μαζικής ψυχολογίας κάτω από έντονα ψυχοπιεστικές συνθήκες.
Οι διαφορετικές επιλογές, απόψεις, ιδέες κλπ που υιοθετούν οι άνθρωποι στις συνθήκες αυτές έχουν δυστυχώς δημιουργήσει κλίμα εχθρότητας, μισαλλοδοξίας και μίσους σε πολλούς, κάτι που συχνά γενικεύεται, έτσι που είναι δύσκολο για κάποιον που θέλει να διατηρήσει την αγάπη για τους ανθρώπους, την αντικειμενικότητα και τον σεβασμό για τη διαφορετική άποψη να το καταφέρει αυτό. Ιάματα όπως το Beech (Bach) για την επικριτικότητα και την απόρριψη, Impatiens (Bach) για την δυσκολία να διατηρήσει την υπομονή του κανείς (κάτι που ευθύνεται για τις συγκρούσεις πολύ πιο συχνά από όσο νομίζουμε), Rough Bluebell (Australian Bush) για τις περιπτώσεις όπου τα άσχημα συναισθήματα για τους άλλους αποκτούν το χαρακτήρα απέχθειας και μίσους.
Οι παρατεταμένες συνθήκες εγκλεισμού διατάραξαν σε πολλούς ανθρώπους τις συνήθειες, την ικανότητα, ακόμη και τη διάθεση για κοινωνικότητα. Η αρχική δυσφορία έως και απόγνωση λόγω της απομόνωσης έδωσαν σταδιακά τη θέση τους στην απόσπαση και την απομάκρυνση από φίλους και αγαπημένους μέσα από νέες συνήθειες που δεν συμπεριλαμβάνουν την παρουσία και τη συναναστροφή με τον άλλον σαν κάτι αυτονόητο. Αυτό, αν παραταθεί, δημιουργεί φυσικά συνθήκες εσωτερικής αγωνίας (με στοιχεία μάλιστα υπαρξιακού χαρακτήρα) ή και κατάθλιψης, οι αιτίες της οποίας όμως συχνά δεν είναι εμφανείς, καθώς η αποχή από την κοινωνικότητα βιώνεται από το άτομο σαν "συνειδητή επιλογή". Αν βιώνουμε αυτό το είδος της αγωνίας ή αν απλά θα θέλαμε να βλέπουμε τους φίλους μας αλλά η επιθυμία να είμαστε ήσυχοι στη μοναξιά μας υπερισχύει, το Water Violet (Bach) είναι το ανθοΐαμα που θα ομαλοποιήσει τις ανάγκες μας για υγιή κοινωνικότητα και θα κάνει επιθυμητή και ευχάριστη την παρουσία ανθρώπων στη ζωή μας.
Αν νοιώθουμε την ανάγκη ή απλά επιθυμούμε να αναβαθμίσουμε τον νου και την ικανότητα αντίληψής μας, τόσο σε πρακτικό όσο και σε πνευματικό επίπεδο, ώστε να κατανοούμε βαθύτερα και πιο σφαιρικά τα σύνθετα αυτά γεγονότα και καταστάσεις ζωής και να επινοούμε καλύτερες και καταλληλότερες λύσεις για μας, εντυπωσιακή είναι ως προς αυτό η επίδραση του ανθοϊάματος Hound's Tongue (FES).
Μπροστά στις εικόνες πολέμων, ανθρωπιστικών καταστροφών και άλλων δεινών που επίσης και δυστυχώς χαρακτηρίζουν για άλλη μια φορά την εποχή, εύλογο και βασανιστικό είναι για πολλούς το υπαρξιακό ερώτημα του "γιατί όλα αυτά;" Για τους λάτρεις των ανθοϊαμάτων, που γνωρίζουν ή είναι διατεθειμένοι να εξερευνήσουν περισσότερες ανθοϊαματικές συλλογές όπως πχ η Pegasus, το δώρο του Gem Elixir Tunnelite είναι μια βαθιά "ανακάλυψη" και συνειδητοποίηση του πόσο και πώς το κακό μέσα στον κόσμο, χωρίς να παύει να είναι αποφευκτέο και καταδικαστέο, είναι αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας που προάγει τη συνειδητοποίηση και την πρόοδο προς το καλό. Αυτό βέβαια είναι κάτι που οι περισσότεροι γνωρίζουν και, θεωρητικά τουλάχιστον, αποδέχονται, ωστόσο κάτι μέσα στην ψυχή μας "κλωτσάει" και αδυνατεί να το κατανοήσει, πόσο μάλλον να το αποδεχθεί. Η εμπειρία μέσα από το συγκεκριμένο  ελιξίριο καθιστά την αποδοχή της θεμελιώδους αυτής αλήθειας βιωματική, μεταλλάσσει άμεσα την αγανάκτηση και τη στείρα οργή προς τη ζωή (για πολλούς και προς το Θεό) σε σοφία, αίσθημα εσωτερικής ειρήνης και έμπνευση και κάνει να αναδυθεί μπροστά στα μάτια της ψυχής μας η απάντηση στο "γιατί όλα αυτά;" - μια βαθύτατα ανακουφιστική και λυτρωτική συνειδητοποίηση.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Ο Virabhadrasana II, ή πολεμιστής-2 είναι μια asana-θέση αρκετά συνηθισμένη στα προγράμματα της Hatha Yoga και γι’ αυτό συχνά δεν της δίνεται ιδιαίτερη σημασία. Ωστόσο εάν εκτελεστεί σωστά,  μπορεί να αποτελέσει μια πολύ δυναμική θέση, καθώς  ευθυγραμμίζει και γειώνει ολόκληρο το σώμα, δυναμώνοντας ταυτόχρονα τα πόδια. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ευθυγράμμιση σε αυτή τη θέση και να εξασκείται με την πρέπουσα αξιοπρέπεια, καθώς αντικατοπτρίζει το πνεύμα ενός πολύ μεγάλου και μυθικού πολεμιστή. Μία παραλλαγή της ή καλύτερα προέκτασή της είναι και ο Viparita Virabhadrasana ή ανάστροφος πολεμιστής.

Μυθολογία

Ο Virabhadra γνωστός και ως Veerabadhra στα Σανσκριτικά, υπήρξε ένας διακεκριμένος πολεμιστής και μυθικός ήρωας της Ινδικής μυθολογίας. Απετέλεσε μια ενσάρκωση του Θεού Shiva με άγρια και τρομακτική μορφή, που περιγράφεται ως ένας φλεγόμενος πολεμιστής που είχε χίλια κεφάλια, χίλια χέρια και χίλια πόδια, κρατά χίλια όπλα και φορά δέρμα τίγρης. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο Θεός Shiva είναι ο Διόνυσος του Ελληνικού πανθέου (Φιλόστρατος), όπως και ο Osiris ο Διόνυσος του Αιγυπτιακού (Ηρόδοτος), διαβλέποντας έτσι την σχέση ενός πανάρχαιου παγκόσμιου και ενιαίου προκατακλυσμιαίου πολιτισμού.
Ο μύθος αναφέρει ότι ο Virabhadra γεννήθηκε από την οργή του Shiva, όταν σε μία yajna (θυσία) που οργάνωσε ο Daksha (ο οποίος υπήρξε ένας θεϊκός και μυθικός βασιλιάς-rishi), κατά την οποία η κόρη του Sati που ήταν και σύζυγος του Shiva, αυτοπυρπολήθηκε. Τότε η οργή του θεού Shiva ξεπήδησε σαν φωτιά εκδίκησης από μέσα του, γεννώντας τον ήρωα πολεμιστή Virabhadra, ο οποίος αφού πήρε σάρκα και οστά, κατέστρεψε ολοκληρωτικά το μέρος που γινόταν η θυσία. 
Ο Virabhadra περιγράφεται ως ένας πολεμιστής που κατά την διάρκεια της ζωής του τύφλωσε τον Bhaga, τον Ινδουιστικό Θεό της τύχης (άλλωστε και η τύχη είναι τυφλή), υπέταξε τον Indra  τον πολεμικό Θεό και βασιλιά του ουρανού και των κεραυνών (Θεός παρόμοιος του Διός) και έτριξε τα δόντια του Pushan, ενός ηλιακού Θεού καθοδηγητή των ψυχών, ψυχοπομπός (παρόμοιος του Ερμή). Άλλοι πολεμικοί Θεοί φοβούμενοι έφυγαν από το διάβα του και από τα πεδία των μαχών, ανίκανοι να κοντράρουν την θεϊκή και ανυπέρβλητη δύναμή του.
Στη Hatha Yoga η asana Virabhadrasana-II, ή warrior-II, ή πολεμιστής-2, είναι η δυναμική όρθια θέση, που έχει αφιερωθεί στον σπουδαίο αυτό μυθικό πολεμιστή. Παρατηρώντας τη θέση του πολεμιστή-2, μπορούμε να δούμε ότι ομοιάζει αρκετά με τη πολεμική θέση που έχει το ολόσωμο άγαλμα του Διός ή του Ποσειδώνα, που έχει βρεθεί στα Αντικύθηρα και βρίσκεται στο μουσείο Αθηνών.

Περιγραφή της θέσης

Ο Virabhadrasana-II δοκιμάζει τη δύναμη και την αντοχή τόσο των αρχαρίων όσο και των προχωρημένων γιόγκι. Είναι η δεύτερη από τις τρεις asanas-στάσεις που είναι αφιερωμένες στο μεγάλο πολεμιστή Virabhadra, τη θέση Virabhadrasana-I, την II και την III.
Στη Virabhadrasana-II το βάρος του σώματος κατανέμεται ομοιόμορφα ζυγισμένο μεταξύ των δύο ποδιών με το μπροστινό γόνατο λυγισμένο και το πίσω τεντωμένο, τους γοφούς τετραγωνισμένους και τα χέρια απλωμένα σε ευθεία πάνω από τα μπροστινά και τα πίσω πόδια.
Εάν παραμείνει κάποιος στη στάση για κάποια λεπτά, θα αρχίσει να τρέμει, οπότε θα θελήσει να ανασηκωθεί και να δώσει στα πόδια του ένα διάλειμμα, όπως και να κατεβάσει τα χέρια του για να αφήσει τους ώμους του να ξεκουραστούν. Αλλά ο γιόγκι σαν αληθινός πολεμιστής και με το θάρρος του ν’ αναλαμβάνει δράση, θα βρει τελικά τη δύναμη να κρατήσει όσο περισσότερο μπορεί τη στάση.
Ο Virabhadrasana-II διδάσκει στους ασκούμενους την αρετή της υπομονής, της επιμονής και της καρτερικότητας, που χρειάζεται ο γιόγκι-πολεμιστής στην καθημερινότητά του. Ένα άλλο προσόν της θέσης αυτής είναι ότι μπορείς να κινηθείς σε διάφορες άλλες θέσεις-asanas όπως στην Utthitha Parsavakonasana, στην Ardha Chandrasana, ή στην Utthitha Trikonasana.

Οφέλη της θέσης

• Αυξάνει την αντοχή.
• Δυναμώνει τους ώμους.
• Ενισχύει τα πόδια τους τετρακεφάλους, τους προσαγωγούς και το γόνατο.
• Διατείνει και δυναμώνει τους βουβώνες και τους αστραγάλους.
• Τονώνει τα κοιλιακά όργανα.
• Ανοίγει ήπια τα ισχία, τον θώρακα και τους ώμους.
• Ανακουφίζει από τους πόνους στην πλάτη.
• Γειώνει και ευθυγραμμίζει το σώμα.
• Αυξάνει την αντοχή  και την ισορροπία.
• Αυξάνει την επίγνωση του σώματος και βελτιώνει τη σύνδεσή του με το νου. 

Οδηγίες βήμα-βήμα

Ξεκίνησε από την Tadasana (όρθια θέση προσοχής) στο μπροστινό μέρος του ματ. Κάνε ένα μεγάλο βήμα πίσω με το ένα πόδι σου σε θέση προβολής.
Γείωσε καλά τα πέλματά σου στο πάτωμα. Σήκωσε τα χέρια σου, τέντωσέ τα και τοποθέτησέ τα παράλληλα μεταξύ τους και πάνω από τα πόδια σου σε ευθεία. Οι παλάμες σου να κοιτάζουν προς τα κάτω.
Γύρισε το μπροστινό σου πέλμα παράλληλο προς το ματ και στρέψε τα δάχτυλα του πίσω ποδιού σου ώστε να κοιτάζουν κάθετα και λίγο λοξά μπροστά, πάντα σε σχέση με το μπροστινό σου πόδι.
Ευθυγράμμισε τη μπροστινή φτέρνα σου σε ευθεία με την καμάρα του πίσω ποδιού σου.
Λύγισε το μπροστινό σου γόνατο ώστε σταδιακά ο μηρός σου να έρθει σχεδόν παράλληλα με το έδαφος. Φθάσε στο σημείο που δεν σε ενοχλεί το γόνατό σου.
Φέρε το γόνατό σου σε ευθεία με το δεύτερο δάκτυλο του μπροστινού σου ποδιού.
Πίεσε την έξω μεριά του πίσω ποδιού σου στο πάτωμα και ταυτόχρονα ενεργοποίησε τη mula bandha, το κέντρο σου, κατεβάζοντας την ουρά σου προς τα κάτω. Κράτησε την κοιλιακή σου περιοχή ενεργή και επίπεδη.
Επιμήκυνε τον κορμό σου και στρέψε τον κάθετο προς το έδαφος, χωρίς να γέρνει μπροστά. Μην αφήσεις τη λεκάνη σου να γύρει μπροστά και μέσα.
Διεύρυνε την ευθεία των χεριών σου. Κράτησε το βλέμμα σου ευθεία, ώστε να κοιτάζει πέρα από τα δάχτυλα του μπροστινού σου χεριού.
Κράτησε τη θέση για 5–10 βαθιές αναπνοές.
Για να βγεις πάρε μία βαθιά εισπνοή και με την εκπνοή τέντωσε το μπροστινό σου γόνατο, ισιώνοντας το πόδι σου.
Επανέλαβε το ίδιο από την άλλη πλευρά.

Παραλλαγές της θέσης

Εάν οι ώμοι είναι τραυματισμένοι ή σφιχτοί, οι παλάμες μπορούν να έρθουν στο κέντρο του στήθους στην Anjali Mudra.
Εάν υπάρχει πάθηση γονάτου, το λυγισμένο πόδι μπορεί να κατέβει σε λιγότερες μοίρες από τις 90^ο, ίσως και στις μισές 45^ο.

Συχνά λάθη της θέσης

Το γόνατο του πίσω ποδιού κάνει υπερέκταση και κλειδώνει,  ενώ το ισχίο καταρρέει προς τα εμπρός. Το κάτω μέρος της πλάτης ισοπεδώνεται και το πλαϊνό σώμα γέρνει προς τα κάτω, έτσι ώστε ολόκληρο το σώμα καταρρέει στη στάση, αντί να διατηρείται ενεργοποιημένο και ευθυγραμμισμένο.
Ο κορμός δεν μένει κάθετος με το έδαφος και γέρνει μπροστά. Αυτό αλλάζει το κέντρο βάρους και επιβαρύνει το μπροστινό γόνατο.
Η λεκάνη γέρνει μπροστά με αποτέλεσμα να γίνεται λόρδωση στη μέση.
Τα χέρια χάνουν την ευθεία σε σχέση με τα πόδια και τοποθετούνται διαγώνια.

Viparita Virabhadrasana, ανάστροφος πολεμιστής-2, reverse warrior II

Ο Viparita Virabhadrasana ή ανάστροφος πολεμιστής είναι μία δυναμική θέση που έχει αρκετά πλεονεκτήματα. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως προέκταση του Virabhadrasana II.
Η θέση βοηθά στην ενδυνάμωση των γοφών, των τετρακέφαλων, των χεριών, των ώμων, του κορμού και του λαιμού. Βοηθάει στη διάταση των βουβώνων, των ισχίων, των ποδιών και των πλευρών, καθώς και στο άνοιγμα του στήθους και των ώμων. Η στάση βελτιώνει επίσης την ευλυγισία στη σπονδυλική στήλη, τους αστραγάλους και το στήθος. 
Ο Viparita Virabhadrasana αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος μέσα στο σώμα, γεγονός που μπορεί να μειώσει την κούραση και να ηρεμήσει το μυαλό κάποιου. Επιπλέον, μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο στη μέση.
Η προς τα άνω κίνηση του κορμού στον Viparita Virabhadrasana δίνει την αίσθηση της επικοινωνίας του γιόγκι με το ουράνιο στερέωμα.

Αντενδείξεις της θέσης

Ενώ η θέση έχει πολλά οφέλη, θα πρέπει να αποφεύγεται από οποιονδήποτε έχει τραυματισμούς στον αυχένα, το ισχίο, τη σπονδυλική στήλη ή τους ώμους. Τα άτομα με τραυματισμούς στον αυχένα θα πρέπει να φροντίζουν να κρατούν το βλέμμα τους προς τα εμπρός στη στάση, αντί να γέρνουν το κεφάλι προς τα πίσω.

Οδηγίες βήμα-βήμα

Ξεκινώντας από το Virabhadrasana II με το μπροστινό γόνατο λυγισμένο, γύρισε την παλάμη του δεξιού σου χεριού για να κοιτάξει προς τον ουρανό.
Καθώς εισπνέεις, σήκωσε το δεξί σου χέρι ψηλά επάνω. Ταυτόχρονα χαμήλωσε το πίσω σου χέρι και σύρε το προς τα κάτω προς το οπίσθιο πόδι.
Διατήρησε  το μήκος του κορμού σου στα δύο πλευρά και μέση καθώς κινείσαι προς τα πίσω.
Ενεργοποίησε τις ωμοπλάτες σου και τα κάτω πλευρά σου, δεσμεύοντας ελαφρά τους μυς του πυρήνα σου. 
Άνοιξε το θώρακά σου σε μια απαλή κίνηση της πλάτης. 
Κοίταξε το ανασηκωμένο χέρι σου ή λοξά το πίσω πόδι σου εάν έχεις προβλήματα με τον αυχένα ή την ισορροπία.
Μείνε στη στάση για έως και 5 αναπνοές.
Με μία βαθιά εισπνοή επίστρεψε στον Virabhadrasana II.
Επανέλαβε από την άλλη πλευρά.

Επίλογος

Ο Virabhadrasana-II και η προέκτασή του ο Viparita Virabhadrasana, αποτελούν από κοινού μία πολύ καλή κοινή πρακτική και μία πρόκληση, που θα βοηθήσουν τον γιόγκι να  αυξήσει την επίγνωση του σώματός του, την ισορροπία του και τον προσανατολισμό του σώματός του στο χώρο. Έτσι θα βοηθηθεί η αφύπνιση και η σύνδεση σώματος ψυχής και νου, με το περιβάλλον και την παγκόσμια ροή. Μία δοκιμή θα σε πείσει…

Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine

Τα τσάγια βοτάνων δεν έχουν μόνο ωραία γεύση - έχουν επίσης σημαντικά οφέλη για την υγεία, ειδικά για τις γυναίκες.
Ερευνητές πραγματοποίησαν τεστ για τρία αφεψήματα βοτάνων για να ανακαλύψουν ότι βοηθούν τις γυναίκες να κοιμούνται καλύτερα μετά τον τοκετό, μειώνουν τους πόνους του προεμμηνοροϊκού συνδρόμου, το στρες και το άγχος και βοηθούν στον έλεγχο του μεταβολισμού, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Οι άνδρες με οστεοαρθρίτιδα είχαν επίσης μειωμένο πόνο μετά την κατανάλωση του τσαγιού.
Η ερευνήτρια Gill Jenkins εξέτασε εννέα μελέτες που είχαν εξετάσει τα οφέλη για την υγεία του αφεψήματος γερμανικού χαμομηλιού, καρπών αγριοτριαντάφυλλου (rose hip) και δυόσμου. Το χαμομήλι ήταν το πιο αποτελεσματικό, βοηθώντας τις γυναίκες να κοιμηθούν καλύτερα μετά τον τοκετό- επίσης ανακούφισε τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και μείωσε τον πόνο της περιόδου, το στρες και το άγχος. Σε μια άλλη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες, το τσάι βελτίωσε τον μεταβολισμό, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της γλυκόζης και της ινσουλίνης.
Οι καρποί αγριοτριανταφυλλιάς επίσης ανακούφισαν τον πόνο της εμμήνου ρύσεως και το τσάι δυόσμου βελτίωσε τον έλεγχο των ορμονών. Ο δυόσμος βοήθησε επίσης και τα δύο φύλα να διαχειριστούν τον πόνο και τη δυσκαμψία που προκαλεί η οστεοαρθρίτιδα.

(Πηγή: J Nurs Women's Health, 2022; 6: 178)