Η βιταμίνη C, γνωστή και ως L-ασκορβικό οξύ, είναι μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη. Ο άνθρωπος δεν έχει την ικανότητα να την συνθέσει και πρέπει να την λαμβάνει από την διατροφή του. Η βιταμίνη C είναι ένας απαραίτητος συμπαράγοντας σε πολλές ενζυµικές αντιδράσεις, όπως η βιοσύνθεση κολλαγόνου, καρνιτίνης, νευροπεπτιδίων, ενώ επίσης συμβάλει στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Επιπλέον είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό.

Η ανεπάρκεια της βιταμίνης C μπορεί να δημιουργήσει συμπτώματα όπως η κακή επούλωση των τραυμάτων, η ανεπαρκής σύνθεση κολλαγόνου, καρνιτίνης και κατεχολαμινών. Ένα ακόμα σύμπτωμα που μπορεί να δημιουργήσει η ανεπάρκεια της Βιταμίνης C, είναι η διοξυγενάση, που εμπλέκεται στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης.

Τα βιοφλαβονοειδή είναι μία μεγάλη οικογένεια, με περισσότερες από 5000 υδροξυλιωμένες πολυφαινολικές ενώσεις, που εκτελούν βασικές λειτουργίες στα φυτά, όπως η προσέλευση εντόμων επικονίασης, ενώ βοηθούν στην καταπολέμηση του περιβαλλοντικού στρες και την ρύθμιση ανάπτυξης των κυττάρων. Στους ανθρώπους η βιοδιαθεσιμότητα και οι βιολογικές τους δραστηριότητες φαίνεται να επηρεάζονται έντονα από τη χημική τους φύση. Μερικά από τα πιο γνωστά φλαβονοειδή είναι η κερσετίνη, η ρουτίνη και η εσπεριδίνη. Όσο πιο πολύχρωμο είναι ένα τρόφιμο, τόσο πιο πλούσιο είναι σε φλαβονοειδή. Έχει αποδειχθεί ότι παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη, αντιθρομβογόνο, αντιδιαβητική, αντικαρκινική και νευροπροστατευτική δράση. Αυτά τα ένζυμα, όπως απόδειξαν οι έρευνες, συμβάλλουν στη επιγενετική ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης, καταλύοντας αντιδράσεις, που εμπλέκονται στην απομεθυλίωση του DNA και των ιστονών.

Μελέτες επίσης έδειξαν ότι υψηλότερα ποσοστά βιταμίνης C, σχετίζονται με χαμηλότερους κινδύνους υπέρτασης, στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικών. Επίσης θεωρείται ως ένα χρήσιμο συμπλήρωμα για την μείωση του μυοκαρδιακού τραυματισμού και αρρυθμίας μετά από την καρδιοχειρουργική επέμβαση σε ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο.

Η τακτική χρήση συμπληρωμάτων βιταμίνης C μειώνει την διάρκεια του κρυολογήματος. Το ασκορβικό οξύ ρυθμίζει την απορρόφηση, την μεταφορά και την αποθήκευση του σιδήρου. Επίσης, σε συνδυασμό με βιοφλαβονοειδή, ρυθμίζουν την σύνθεση των προσταγλανδινών και έτσι ασκούν την προστατευτική τους δράση που επεκτείνεται:

• Σε κιρσούς, φλεβίτιδα (ρουτίνη), λόγω της στήριξης που παρέχει στα τοιχώματα των φλεβών.
• Στις αιμορροΐδες, λόγω της βελτίωσης της μικροκυκλοφορίας, της ροής των τριχοειδών και του αγγειακού τόνου.
• Στην καρδιαγγειακή υγεία, όπου μελέτες απέδειξαν ότι υψηλότερες προσλήψεις φλαβονοειδών συσχετίστηκαν σημαντικά με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων.
• Στην ηπατίτιδα. Το πράσινο τσάι matcha, έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τους ανθρώπους, που πάσχουν από οξεία ιογενή ηπατίτιδα (κατεχίνη).
• Σε μώλωπες (όταν τα αιμοφόρα αγγεία σπάνε εύκολα) συνιστάται σύγχρονη λήψη φλαβονοειδών και βιταμίνης C για την ενίσχυση των τριχοειδών αγγείων. Επίσης η εσπεριδίνη αυξάνει την αποτελεσματικότητα της βιταμίνης C.
• Επιχείλιος έρπης. Τα βιοφλαβονοειδή μαζί με την βιταμίνη C μπορεί να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της επούλωσης του έρπητα.
• Αλλεργίες (κυρίως η κερσετίνη). Η κερσετίνη είναι ένα φυσικό αντισταμινικό και αντιφλεγμονώδες, που μπορεί να μειώσει τις επιπτωσεις της εποχιακής αλλεργίας, των τροφικών αλλεργιών, καθώς και του άσθματος και των δερματικών αντιδράσεων. Μπορεί να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της απελευθέρωσης ισταμίνης από ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα την μείωση του βήχα, καταρροής, ερεθισμού οφθαλμών, κνίδωσης και δυσπεψίας.
• Υπέρταση. Η δράση τους προστατεύει από εμφάνιση αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων (μειώνουν την υπέρταση και τη πρόληψη εμφάνισης υπέρτασης).

Τα βιοφλαβονοειδή βοηθούν στην μεγιστοποίηση των οφελών της βιταμίνης C, αναστέλλοντας την διάσπασή της στο σώμα. Προσοχή σε όσους παίρνουν αντιπηκτικά, διότι μπορούν να επηρεάσουν στη δράση των βιοφλαβονοειδών. Μπορεί να αυξήσουν την τοξικότητα φαρμάκων, όταν λαμβάνονται σε μεγάλες δόσεις. Τα φλαβονοειδή των εσπεριδοειδών έχουν συσχετιστεί με βελτιωμένα καρδιαγγειακά αποτελέσματα, καθαρίζουν τις ελεύθερες ρίζες, βελτιώνουν την ανοχή στην γλυκόζη και την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ρυθμίζουν τον μεταβολισμό των λιπιδίων και την διαφοροποίηση των λιποκυττάρων, καταστέλλουν την φλεγμονή, την απόπτωση και βελτιώνουν την δυσλειτουργία του ενδοθηλίου.

Ο ψευδάργυρος είναι ένα απαραίτητο μικροθρεπτικό συστατικό για τον ανθρώπινο μεταβολισμό. Καταλύει περισσότερα από 100 ένζυμα, διευκολύνει την αναδίπλωση των πρωτεϊνών και βοηθά στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Η ανεπάρκεια του ψευδαργύρου έχει τα εξής συμπτώματα:

• Καθυστέρηση ανάπτυξης, διάρροια, αλωπεκία, γλωσσίτιδα, δυστροφία νυχιών, μειωμένη ανοσία και υπογοναδισμός στους άνδρες.
• Είναι ενεργητικός στη πρόληψη λοίμωξης ανώτερου αναπνευστικού και μαζί με αντιοξειδωτικά μπορεί να είναι ενεργητικός στην επιβράδυνση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Επίσης αποτελεί μία αποτελεσματική θεραπεία για την νόσο Wilson.

Ο ψευδάργυρος απορροφάται στο λεπτό έντερο και είναι ένας απαραίτητος συμπαράγοντας για τη θυμουλίνη, μία θυμική ορμόνη που είναι απαραίτητη για την ωρίμανση του Τ-κυττάρου. Κατά την διάρκεια της πανδημίας από το SARS-COV-2, έγιναν έρευνες και υπήρξαν ενδείξεις ότι η χρήση της βιταμίνης C μαζί με τον ψευδάργυρο ήταν ευεργετικές για την καλύτερη αντιμετώπιση της λοίμωξης και του μετριασμού των δυσμενών φυσιολογικών επιπτώσεων του COVID-19. Επίσης κρίσιμος είναι ο ρόλος, που διαδραματίζει η βιταμίνη C σαν ένας μεσολαβητής, στην επιγενετική ρύθμιση της αντιοξειδωτικής άμυνας και στη ρύθμιση του μεταγραφικού παράγοντα που επάγεται από την υποξία (παράγοντας 1α [HIF-1a]), πράγμα που έχει αποδειχθεί προστατευτικό έναντι του COVID-19.

Η δε συγχορήγηση του ψευδαργυρου μαζί με την βιταμίνη C, ευνοεί τον μετριασμό του υπερβολικού οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής, ρυθμίζοντας την θυμουλίνη, υπεύθυνη για την λειτουργία του επιθηλιακού φραγμού και με την σειρά της την λειτουργία του ανοσοποιητικού. Επίσης ενισχύει την παραγωγή αντιφλεγμονωδών κυτοκινών. Ως εκ τούτου, η επαρκής πρόσληψη της βιταμίνης C και των συνοδών βιοφλαβονοειδών και η ενίσχυση της πρόσληψης του ψευδαργύρου παίζει σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση της ανοσοαπάντησης του αμυντικού μας συστήματος σε πολλές καταστάσεις, αλλά και στην καλύτερη αντιμετώπιση των εποχικών λοιμώξεων.

Περίπου το 50% των γυναικών θα βιώσουν μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος στη διάρκεια της ζωής τους, με συμπτώματα όπως  επίμονη ανάγκη για ούρηση, η αίσθηση καύσου ή και πόνο κατά την ούρηση. Περίπου το 20-30% αυτών των γυναικών θα εμφανίσουν μία δεύτερη ουρολοίμωξη εντός έξι μηνών,¹ και το 6% θα υποφέρουν από τρεις ή περισσότερες ουρολοιμώξεις κατά τη διάρκεια του έτους.² 
Αυτές οι δυσάρεστες λοιμώξεις προκαλούνται συνήθως από βακτήρια που εισέρχονται στον ουροποιητικό σωλήνα μέσω της ουρήθρας και πολλαπλασιάζονται στην ουροδόχο κύστη. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες λόγω της ανατομίας τους – της εγγύτητας της ουρήθρας με τον πρωκτό και της μικρής απόσταση από το ουρηθρικό άνοιγμα προς την ουροδόχο κύστη.
Η συμβατική απάντηση τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία είναι τα αντιβιοτικά, αλλά αυτά μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες, από αναπνευστικά προβλήματα και ζημιά στο ήπαρ (που συνδέεται με τη νιτροφουραντοΐνη) έως μόνιμη νευρική βλάβη και αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς (παρενέργεια από τις φθοροκινολόνες).³
Υπάρχει επίσης το αυξανόμενο πρόβλημα της αντοχής στα αντιβιοτικά και η καταστροφή που προκαλείται από τα φάρμακα στο μικροβίωμα, το οποίο παίζει ζωτικό ρόλο στη συνολική υγεία.⁴
Αλλά υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις αντί για τα αντιβιοτικά που μπορείτε να δοκιμάσετε και που θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τις ουρολοιμώξεις.

Αυξήστε την πρόσληψη βιταμίνης D
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με αυξημένη πιθανότητα λοιμώξεων του ουροποιητικού.⁵ Είναι λογικό, επειδή η βιταμίνη D παίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόληψη λοιμώξεων. Ελέγξτε τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό σας και ζητήστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας που μπορεί και να σας συμβουλέψει σχετικά με την κατάλληλη δόση βιταμίνης D που πιθανώς να χρειαστεί να πάρετε.

Πιείτε χυμό κράνμπερι
Ο χυμός κράνμπερι είναι μία δημοφιλής φυσική λύση για τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού, η οποία στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα. Αν και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία ότι μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά όταν υπάρχει ήδη μία οξεία φάση ουρολοίμωξης, η κατανάλωση χυμού κράνμπερι ή η λήψη δισκίων κράνμπερι ή σκόνης φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματική ως μέσο πρόληψης.
Σε μια συγκεντρωτική ανάλυση επτά δοκιμών, η λήψη κράνμπερι μείωσε τον κίνδυνο λοιμώξεων του ουροποιητικού περισσότερο από ένα τέταρτο.⁶ Φαίνεται να λειτουργεί εμποδίζοντας τα βακτήρια που προκαλούν ουρολοίμωξη από το να κολλήσουν στα τοιχώματα του ουροποιητικού συστήματος, οπότε είναι πιο πιθανό να αποβληθούν από το σώμα μέσω της ούρησης.⁷
(Προτεινόμενη δοσολογία: 300-500 mL / ημέρα χυμού κράνμπερι χωρίς ζάχαρη ή 400mg συμπυκνωμένου εκχυλίσματος κράνμπερι δύο φορές την ημέρα.)

Δοκιμάστε D-mannose
Η μαννόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που βρίσκεται στα φρούτα και φαίνεται να λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο με τα προϊόντα κράνμπερι - εμποδίζοντας τα βακτήρια να κολλήσουν στον ουροποιητικό σωλήνα.⁸ Μια πρόσφατη ανασκόπηση διαπίστωσε ότι παρέχει προστασία έναντι των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ουροποιητικού, με «πιθανώς παρόμοια αποτελεσματικότητα με τα αντιβιοτικά.»⁹
Τα συμπληρώματα D-μαννόζης διατίθενται ευρέως στο διαδίκτυο, συχνά σε συνδυασμό με εκχύλισμα κράνμπερι.
(Προτεινόμενη δοσολογία: ακολουθήστε τις οδηγίες της ετικέτας.)

Φάτε σκόρδο
Το σκόρδο είναι ένα ισχυρό αντιμικροβιακό και τα εργαστηριακά στοιχεία δείχνουν ότι τα εκχυλίσματα σκόρδου είναι αποτελεσματικά έναντι βακτηρίων που είναι ανθεκτικά σε πολλά φάρμακα που εμπλέκονται σε τις λοιμώξεις του ουροποιητικού.¹⁰
Δοκιμάστε να προσθέσετε ακατέργαστο σκόρδο στο φαγητό σας όσο το δυνατόν περισσότερο ή πάρτε το ως συμπλήρωμα διατροφής.
(Προτεινόμενη δοσολογία: 1.000 mg / ημέρα εκχύλισμα σκόρδου ψυχρής ωρίμανσης.)

Ακολουθήστε χορτοφαγική διατροφή
Σε μια πρόσφατη μελέτη Ταϊβανών Βουδιστών, η χορτοφαγική διατροφή συσχετίστηκε με 16% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ουρολοιμώξεων σε σύγκριση με την κατανάλωση κρέατος. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι το κρέας είναι μια σημαντική δεξαμενή για στελέχη βακτηρίων που συνήθως προκαλούν λοιμώξεις του ουροποιητικού, ανέφεραν οι ερευνητές. Ή μπορεί να έχει να κάνει περισσότερο με τις χορτοφαγικές δίαιτες που είναι πλούσιες σε φυτοχημικά που καταπολεμούν τα μικρόβια και μπορούν να αποτρέψουν τις ουρολοιμώξεις.¹¹
Απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να εγκαταλείψετε το κρέας για να δείτε αν αυτό κάνει τη διαφορά (απλώς φροντίστε να κάνετε την έρευνά σας εκ των προτέρων σχετικά με το πώς μπορείτε να ακολουθείτε μια υγιεινή, ποικίλη χορτοφαγική διατροφή). Ή απλώς μειώστε το κρέας και εστιάστε στην κατανάλωση περισσότερων φυτικών γευμάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας ευρείας ποικιλίας ωφέλιμων φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών.

Αποκτήστε καλά βακτήρια
Τα προβιοτικά που περιέχουν Lactobacillus φαίνεται να είναι χρήσιμα για την πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Οι λακτοβάκιλλοι είναι τα κυρίαρχα βακτήρια της κολπικής χλωρίδας και διαθέτουν αντιμικροβιακές ιδιότητες που βοηθούν στην αποφυγή των λοιμώξεων.¹² Σε μια μελέτη μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών που ήταν επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις, ένα προβιοτικό συμπλήρωμα που περιέχει Lactobacillus rhamnosus GR-1 και Lactobacillus reuteri RC-14 μείωσε τον αριθμό των υποτροπιάσεων πάνω από το μισό μέσα σε ένα χρόνο. Το συμπλήρωμα δεν ήταν τόσο αποτελεσματικό όσο τα αντιβιοτικά, αλλά είχε το πλεονέκτημα ότι δεν οδηγεί στην εμφάνιση ανθεκτικών στα φάρμακα βακτηρίων, ούτε βλάπτει την υγεία του πολύ σημαντικού μικροβιώματος.^4,13 Τα κολπικά υπόθετα με Lactobacillus φαίνεται επίσης να λειτουργούν καλά όσον αφορά στη μείωση των επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων.¹⁴
(Προτεινόμενη δοσολογία: επιλέξτε ένα συμπλήρωμα προβιοτικών υψηλής ποιότητας που περιέχει λακτοβάκιλλους και ακολουθήστε τις οδηγίες της ετικέτας, ή δοκιμάστε ένα κολπικό υπόθετο με προβιοτικά.)

Δοκιμάστε τον βελονισμό
Ο βελονισμός είναι ευεργετικός τόσο για τη θεραπεία όσο και για την πρόληψη επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων, σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση - και μπορεί να είναι ακόμη πιο αποτελεσματικός από τα αντιβιοτικά.¹⁵

Βοηθηθείτε από τον ιβίσκο
Ο ιβίσκος (Hibiscus sabdariffa), δείχνει να βοηθά στην πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματικός κατά των βακτηρίων που προκαλούν ουρολοιμώξεις,¹⁸ και μια μελέτη σε άτομα σε κλινικές μακροχρόνιας φροντίδας στα οποία είχε τοποθετηθεί καθετήρας, διαπιστώθηκε ότι η λήψη ιβίσκου ως αφέψημα μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων.¹⁹
(Προτεινόμενη δοσολογία: φτιάξτε τσάι από τα αποξηραμένα άνθη και πίνετε τακτικά.)

Συμπληρώστε βιταμίνη C
Η βιταμίνη C μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και τη θεραπεία των ουρολοιμώξεων αλλάζοντας το pH στα ούρα, δημιουργώντας έτσι ένα εχθρικό περιβάλλον για βακτήρια που προκαλούν λοίμωξη.¹⁶ Σε μία μελέτη σε έγκυες – που είναι γενικά πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις του ουροποιητικού – εκείνες στις οποίες δίνοντας καθημερινά συμπληρώματα που περιλάμβαναν 100mg βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ) καθημερινά είχαν σημαντικά λιγότερες UTI από τις γυναίκες που λάμβαναν συμπληρώματα χωρίς τη συγκεκριμένη βιταμίνη.
(Προτεινόμενη δοσολογία: Από 100 έως 5.000mg/ημέρα ασκορβικό οξύ. Η ποσότητα που θα λάβετε εξαρτάται και από την ανοχή του εντέρου σας).

Δοκιμάστε ένα θεραπευτικό βοτανικό μείγμα σε αφέψημα
Για την αντιμετώπιση ενεργούς λοίμωξης, ο βοτανολόγος Meilyr James, ιδιοκτήτης της Βοτανικής Κλινικής στο Swansea της Ουαλίας προτείνει την παρασκευή συγκεκριμένου αφεψήματος με τα παρακάτω βότανα:
Ένα τσάι είναι ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε τα βότανα, λέει ο James, καθώς το πρόσθετο υγρό βοηθά στην έκπλυση και τον καθαρισμό της ουροδόχου κύστης. Απλώς φροντίστε να δείτε έναν γιατρό εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν μετά από μερικές ημέρες ή αν επιδεινωθούν.

Ο αρκτοστάφυλλος (Uva-ursi) περιέχει την γλυκοσίδη αρμπουτίνη, η οποία έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες, και τανίνες, οι οποίες σφίγγουν και τονώνουν τις βλεννογόνες μεμβράνες του τοιχώματος της ουροδόχου κύστης, συμβάλλοντας στη μείωση της φλεγμονής και στην αποτροπή της προσκόλλησης των μικροοργανισμών.
Τα μουστάκια από το καλαμπόκι (Zea mays) που είναι ένα καταπραϋντικό, διουρητικό φυτό, περιέχουν μία θεραπευτική βλεννώδη ουσία που ηρεμεί τη φλεγμονή και βοηθά στην ανακούφιση της αίσθησης καψίματος κατά την ούρηση.
Το Buchu (Agathosma betulina) είναι ένα βότανο με αντισηπτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που ενθαρρύνει την αυξημένη ούρηση, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση των μικροοργανισμών.
Το Meadowsweet (Filipendula ulmaria) αποτελεί αντισηπτικό ούρων με ανοσοδιεγερτικές ιδιότητες, καθώς και ανακουφιστικά και αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα.

Οδηγίες:
• Συνδυάστε ίσα μέρη των αποξηραμένων βοτάνων.
• Προσθέστε 15g βοτάνων σε 1 λίτρο βραστό νερό και αφήστε το να εγχυθεί για μισή ώρα
• Πιείτε το αφέψημα κατά τη διάρκεια της ημέρας, λαμβάνοντας περίπου το ένα τρίτο κάθε φορά.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε τανίνες, αυτό το τσάι συνιστάται μόνο για βραχυπρόθεσμη χρήση (έως και ένα μήνα). Πιείτε το μόλις εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια ουρολοίμωξης. Για πρόληψη, καταναλώστε το meadowsweet (σπειραία) ως τσάι μόνο του.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1   Am J Public Health, 1990; 80: 331–3.
2   J R Coll Gen Pract, 1983; 33: 411–5.
3   Case Rep Med, 2014; 2014: 698758.
4   Arch Intern Med, 2012; 172: 712–4.
5   Ann Clin Lab Sci, 2019; 49: 134–42; Saudi J Biol Sci, 2020; 27: 2942–7.
6   J Nutr, 2017; 147: 2282–8.
7   Clinics (Sao Paulo), 2012; 67: 661–7.
8   Eur Urol Focus, 2020; S2405-4569(20)30263-7.
9   Am J Obstet Gynecol, 2020; 223: 265.e1–13.
10 Pertanika J Trop Agric Sci, 2015; 38: 271–8.
11 Sci Rep, 2020; 10: 906.
12 Clin Ther, 2008; 30: 453–68.
13 Arch Intern Med, 2012; 172: 704–12.
14 Clin Infect Dis, 2011; 52: 1212–7.
15 BJOG, 2020; 127: 1459–68.
16 Nitric Oxide, 2001; 5: 580–6.
17 Acta Obstet Gynecol Scand, 2007; 86: 783–7.
18 Asian Pac J Trop Dis, 2014; 4: 317–22.
19 J Ethnopharmacol, 2016; 194: 617–25.

Οι επιδημίες, αν και καταστροφικές, δεν σκοτώνουν τους πάντες. Δεν πέθαναν όλοι από τον Μαύρο Θάνατο (μαύρη πανώλη) ή από την επιδημία της Ισπανικής Γρίπης του 1918 - και πολλοί από εμάς θα καταφέρουμε επιβιώσουμε από τον COVID-19. Όμως γιατί κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν και γιατί τόσοι πολλοί μολυσμένοι έχουν μακροχρόνια συμπτώματα, ακόμα κι αν είναι νέοι και φαινομενικά υγιείς και πώς μειώνουμε τις πιθανότητές μας να μολυνθούμε εξαρχής;
Από τη στιγμή που θα μολυνθούμε, μπορούμε να μεταφέρουμε τον ιό COVID-19 για το υπόλοιπο της ζωής μας, όπως συμβαίνει και με τους ιούς του έρπητα, τους οποίους το 95% από εμάς μεταφέρουμε, ενώ το 90% των ανθρώπων στη Δύση φέρουν τον ιό Epstein-Barr (EBV), ο οποίος προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση και κάποιες φορές συνδέεται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλες αυτοάνοσες ασθένειες.
Οι γιατροί και οι υπηρεσίες υγείας εξεπλάγησαν από το ξέσπασμα του COVID-19. Πολλοί είχαν υποθέσει ότι τα σύγχρονα φάρμακα και οι εμβολιασμοί είχαν κάνει τις ιογενείς επιδημίες παρελθόν. Ωστόσο οι λοιμώξεις συνεχίζουν να μας ακολουθούν και έχουν γίνει οι κύριοι παράγοντες πολλών επικίνδυνων θανατηφόρων ασθενειών, από τους καρκίνους και τη στεφανιαία νόσο έως την άνοια και τον διαβήτη.
Κάποια μικρόβια στο έντερο προκαλούν όγκους του εντέρου και αποτελούν αιτία ψυχιατρικής νόσου και αρθρίτιδας. Οι νευρολογικές ασθένειες είναι από τις πιο κοινές αιτίες θανάτου στη Δύση και όλα τα είδη συνδέονται με κάποιο μολυσματικό παράγοντα.
Αντί να κερδίσουμε τον «αγώνα των όπλων» ενάντια σε ιούς, βακτήρια και μύκητες, έχουμε αποκτήσει μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας από τα φάρμακα και τους εμβολιασμούς.
Οπότε, πώς μειώνουμε τις επιδράσεις του COVID-19 και άλλων ιών εάν μολυνθούμε - και πώς αποφεύγουμε μία λοίμωξη εντελώς; Πρόκειται για μια διπλή επίθεση την οποία διδάσκω σε όλους τους ασθενείς μου με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, που είναι η ειδικότητά μου.
Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι αποτέλεσμα κακών μηχανισμών παροχής ενέργειας και η μυαλγική εγκεφαλίτιδα συμβαίνει όταν η κόπωση συνοδεύεται από φλεγμονή. Αυτή η φλεγμονή προκαλείται συχνά από μικρόβια, όπως οι ιοί του έρπητα και ο ιός Epstein-Barr.
Αυτά τα μικρόβια συνυπάρχουν μαζί μας για εκατομμύρια χρόνια. Το γεγονός ότι αρχίζουν τώρα να προκαλούν λοιμώξεις είναι συμπτωματικό της φθίνουσας ικανότητάς μας να αντιστεκόμαστε σε αυτά και αυτό είναι άμεσο αποτέλεσμα της σύγχρονης δυτικής διατροφής και του τρόπου ζωής.

Η διπλή μου προσέγγιση:
• Διδάσκω μια γενική προσέγγιση για την αποφυγή και τη θεραπεία της λοίμωξης.
• Παρέχω αποτελεσματικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση των μικροβίων που κάνουν δύσκολη τη ζωή του ασθενή που πάσχει από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Αν δεν οργανώσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα, κατευθυνόμαστε προς την καταστροφή. Και αρχίζουμε να χάνουμε τη μάχη από τη στιγμή που είμαστε μωρά. Η καισαρική τομή και η έλλειψη θηλασμού σημαίνουν ότι δεν «εμβολιαζόμαστε» και δεν θρεφόμαστε σωστά˙ η στοματίτιδα, μια μυκητιασική λοίμωξη του στόματος, είναι συχνή στα μωρά και παρόλο που οι γιατροί δεν φαίνεται να ανησυχούν, είναι μία ένδειξη ότι η πρώτη μάχη έχει χαθεί.
Οι μυκητιάσεις στο στόμα οδηγούν σε μυκητιάσεις των εντέρων. Το έντερο εμφανίζει διαρροή - τα μικρόβια στο έντερο μπαίνουν στο σώμα σε μια διαδικασία που ονομάζεται βακτηριακή μετατόπιση - και αυτό προκαλεί πολλές παθολογίες ή ασθένειες.
Όπως και με τον ιό COVID-19, τα περισσότερα μικρόβια εισέρχονται στο σώμα μας μέσω εισπνοής ή κατάποσης όσων τρώμε ή πίνουμε. Όλα όσα εισπνέουμε προσκολλώνται στην κολλώδη βλέννα στην αναπνευστική οδό και μεταφέρονται με τον βήχα ή την κατάποση. Αυτά τα μικρόβια θα πρέπει να καταλήξουν στο όξινο περιβάλλον του στομάχου, το οποίο τα σκοτώνει.
Έτσι, η διατήρηση ενός όξινου στομάχου είναι απαραίτητη άμυνα, ωστόσο η δυτική διατροφή και ο σύγχρονο τρόπος ζωής αναστατώνει αυτόν τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό με πολλούς τρόπους:
• Διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Αυτά τα τρόφιμα ζυμώνονται στο στομάχι αντί να αφομοιώνονται σωστά. Τα μικρόβια που εμπλέκονται σε αυτήν τη ζύμωση προκαλούν φλεγμονή χαμηλού βαθμού στο στομάχι, με αποτέλεσμα τη διαρροή εντέρου. Όσο πιο γρήγορα τα κύτταρα που βρίσκονται στα τοιχώματα του στομάχου αντλούν οξύ στον αυλό, στο εσωτερικό του στομάχου, το οξύ διαρρέει ξανά.
• Αλλεργίες. Τα κοινά αλλεργιογόνα είναι τα γαλακτοκομικά, τα δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, τρόφιμα που προκαλούν φλεγμονή χαμηλού βαθμού με τον ίδιο τρόπο όπως μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και με τα ίδια αποτελέσματα.
• Γλουτένη. Η γλουτένη καταστρέφει τις στενές συνδέσεις μεταξύ των κυττάρων και τα καθιστά διαρρέοντα. Εξαιτίας αυτού, καλό είναι να αποφεύγεται.
• Σνακ. Μεταξύ των γευμάτων, το στομάχι έχει την ευκαιρία να αποκαταστήσει την κανονική του οξύτητα. Αλλά τα συνεχή σνακ ή η κατανάλωση γλυκών τροφών και ποτών τροφοδοτεί άμεσα τα μικρόβια και αποτρέπει τον καθαρισμό του στομάχου.

Κατανόηση του κινδύνου
Ακόμα κι αν δεν είχατε λοίμωξη COVID-19, πώς ξέρετε εάν είστε πιο ευαίσθητοι; Υπάρχουν έξι ενδεικτικά σημάδια που σας δίνουν μια ιδέα:
Οδοντική πλάκα: Η διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες θρέφει τα βακτήρια στο στόμα, αλλά η ζάχαρη στην κυκλοφορία του αίματος θα διαρρεύσει επίσης στο σάλιο. Η πλάκα εμφανίζεται για πρώτη φορά στην εσωτερική επιφάνεια των κάτω δοντιών κοπής, ακριβώς απέναντι από τον σιελογόνο αγωγό. Καλό είναι να ελέγξετε τα επίπεδα οδοντικής πλάκας στα δόντια σας.
Οσμή σώματος: Ο φυσιολογικός ιδρώτας είναι άοσμος, αλλά όταν το υψηλό σάκχαρο στο αίμα χύνεται στον ιδρώτα στο δέρμα, ζυμώνεται από μικρόβια του δέρματος που δημιουργούν την άσχημη οσμή του σώματος.
Μυκητιασικές λοιμώξεις: Οι μύκητες λατρεύουν τη ζάχαρη και μολύνσεις όπως η πιτυρίδα, τα μυκητιασικά νύχια, η τάση εμφάνισης «ποδιού του αθλητή», οι περινεϊκοί ερεθισμοί ή ο δακτυλιοσκώληκας, δείχνουν υψηλό σάκχαρο στο αίμα.
Βήχας και κρυολογήματα: Μπορεί να είναι κοινά, αλλά αποτελούν επίσης ένδειξη της κατάστασης της άμυνας του σώματος και του αδύναμου ανοσοποιητικού συστήματος. Θα ξέρετε ότι κερδίζετε τον αγώνα ενάντια στις ιώσεις όταν ο βήχας και τα κρυολογήματα κατά τη διάρκεια του χρόνου ελαχιστοποιηθούν.
Περίσσεια βάρους: Γνωρίζουμε ότι οι παχύσαρκοι είναι πιο πιθανό να μολυνθούν από COVID και αυτό ισχύει και για τα περισσότερα μικρόβια. Το λίπος γύρω από το έντερο σημαίνει ότι απαιτείται ενέργεια για το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τα μικρόβια στο έντερο.
Πόνοι στις αρθρώσεις και στους μυς και δυσκαμψία: Τα μικρόβια δεν μένουν μόνο στο έντερο, αλλά διαρρέουν στην κυκλοφορία του αίματος. Οι «νέοι» ιοί, όπως ο COVID-19, μπορούν να εισέλθουν σε περιοχές του σώματος όπου υπάρχει βλάβη στους ιστούς και ουλές και να προκαλέσουν φλεγμονή. Το αποτέλεσμα είναι τριβή ή δυσκαμψία και πόνος.
Αυτά είναι όλα σημάδια προειδοποίησης, στάδια της νόσου που μπορούν να αντιστραφούν. Μην προσπαθήσετε να καταστείλετε τα συμπτώματα επειδή αυτό εμποδίζει περαιτέρω την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. Για παράδειγμα, τα φάρμακα κατά της αρθρίτιδας αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Λειτουργούν μπλοκάροντας την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος, καθιστώντας πιο πιθανή τη μόλυνση, και αυτό είναι ένα κίνητρο για καρδιακά προβλήματα και πολλά άλλα.

Βιταμίνη C
Το κλειδί για να προστατευτείτε από ιογενή λοίμωξη είναι μία διατροφή κατά των λοιμώξεων (βλ. παρακάτω). Διαφορετικά, «ταΐζετε» τον εχθρό και σαμποτάρετε όλα όσα κάνετε. Μετά τη συγκεκριμένη διατροφή, το επόμενο πιο σημαντικό πράγμα είναι να λαμβάνετε υψηλές δόσεις βιταμίνης C κάθε μέρα. Η βιταμίνη C είναι το πιο ισχυρό αντιμικροβιακό ευρέος φάσματος που γνωρίζουμε και επιπλέον είναι απολύτως ασφαλής.
Η κατώτερη ποσότητα που συνιστάται να λαμβάνουμε είναι αυτή που απαιτείται για την πρόληψη του σκορβούτου, δηλαδή μόνο 30mg την ημέρα. Το ανώτερο ασφαλές όριο είναι 100mg, και έτσι μια δόση που κυμαίνεται μεταξύ 500 και 1.000 mg περιγράφεται ως υψηλή.
Αλλά κοιτάζοντας τα ζώα που παράγουν τη δική τους βιταμίνη C, πρέπει να παίρνουμε τουλάχιστον 5.000mg την ημέρα - δηλαδή 5 γραμμάρια ή ένα κουταλάκι του γλυκού. Δεν μπορούμε να πάρουμε αυτή την ποσότητα μόνο από τη διατροφή μας. Επιπλέον, αν αρχίσουμε να αυξάνουμε την ποσότητα, πιθανώς να υποφέρουμε από διάρροια, γνωστή ως εντερική ανεκτικότητα. Για να επιτύχουμε ανοχή στο έντερο, θα πρέπει να αυξάνουμε σταδιακά τη δόση η οποία πρέπει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο εάν υποφέρουμε από λοίμωξη.

Η δίαιτα κατά της λοίμωξης
Τα μικρόβια όπως ο ιός COVID-19 μπορούν να επιβιώσουν μόνο εάν τρέφονται με υδατάνθρακες ή σάκχαρα. Τα ζωικά κύτταρα, ωστόσο, λειτουργούν με λίπη, αν και μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν υδατάνθρακες. Οι δίαιτες με βάση το λίπος και τις φυτικές ίνες είναι εχθρικές προς τους μικροβιακούς εισβολείς, οι οποίοι ευδοκιμούν στη ζάχαρη και το άμυλο. Οι διαβητικοί είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στις λοιμώξεις λόγω των υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα (γλυκόζη). Εάν δοθεί ζάχαρη, τα βακτήρια και οι μύκητες μπορούν να διπλασιάσουν τον αριθμό τους κάθε 20 λεπτά.
Το σημείο εκκίνησης για την πρόληψη και τη θεραπεία κάθε λοίμωξης είναι η παλαιο-κετογονική δίαιτα, η οποία αναστέλλει το άνω έντερο ζύμωσης - η οποία, με τη σειρά της, βελτιώνει την πέψη και την απορρόφηση των τροφίμων και αποτρέπει τη διαρροή του εντέρου - και μειώνει το τοξικό φορτίο των δυτικών δίαιτων, το οποίο έχει τη δυνατότητα να υπερφορτώσει το συκώτι.
Οι βασικές αρχές της διατροφής αυτής είναι:
• Τρώτε άφθονο λίπος και φυτικές ίνες, όχι ζάχαρη και άμυλο.
• Καταναλώστε δύο καλά γεύματα την ημέρα και μην τσιμπολογάτε ανάμεσα στα γεύματα.
• Αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία παρά την κοινή αντίληψη, δεν είναι φυσικά τρόφιμα.
• Αποφύγετε τη γλουτένη. Δημιουργεί διαρροή εντέρου. Το σύγχρονο σιτάρι μπορεί να είναι 80 τοις εκατό γλουτένη όταν παλαιότερα ήταν μόλις 20 τοις εκατό.
• Καταναλώστε μικροθρεπτικά συστατικά. Ακόμη και με μια καλή διατροφή, είναι πιθανό να μην έχουμε μικροθρεπτικά συστατικά. Πάρτε με μια καλή καθημερινή πολυβιταμίνη.
• Προσθέστε μπαχαρικά και βότανα. Τα φυτά και οι μύκητες περιέχουν φυσικές αντιικές, αντιβακτηριακές και αντιμυκητιασικές τοξίνες.
• Αποφύγετε τα εθιστικά τρόφιμα. Η δυτική δίαιτα είναι επικίνδυνα εθιστική - σοκολάτα, γλυκά, αλμυρά σνακ, καφεΐνη και αλκοόλ - και πιστεύω ότι η ζάχαρη είναι πιο εθιστική και πιο επικίνδυνη από το κάπνισμα.
• Καταναλώστε φυτικές ίνες. Οι ίνες ζυμώνονται από φιλικά μικρόβια στο έντερο, τα οποία δημιουργούν θερμότητα, λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας και βασικές βιταμίνες όπως η βιταμίνη Κ. Τα φιλικά μικρόβια εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να ανταποκρίνεται σε μη φιλικά μικρόβια από το έντερο.

Ιώδιο
Το ιώδιο είναι ένα άλλο απαραίτητο συστατικό. Σκοτώνει όλες τις κατηγορίες παθογόνων σε επαφή, συμπεριλαμβανομένων ιών, βακτηρίων, μυκήτων, ζυμών και πρωτόζωων, και συνήθως εντός 30 δευτερολέπτων. Λειτουργεί σε συνδυασμό με τα αμινοξέα τυροσίνη ή ιστιδίνη για να σκοτώσει μονοκύτταρους οργανισμούς.
Ο Γάλλος γιατρός Jean Lugol ανέπτυξε ένα σκεύασμα που έκανε το ιώδιο ασφαλές για λήψη από το στόμα. Είναι ένα μείγμα 5% ιωδίου με 10% κάλιο και συνταγογραφούσε 300 έως 1.000 mg (12% ιωδίου Lugol, 40 έως 60 σταγόνες, 2 έως 8 mL) καθημερινά για τη θεραπεία λοιμώξεων.
Είναι πιο δύσκολο να υπολογίσετε τη βέλτιστη ημερήσια δόση σας, αλλά είναι πολύ υψηλότερη από τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα (RDA) των 150mcg. Αυτό δεν λαμβάνει υπόψη την ανεπάρκεια ιωδίου, η οποία έχει γίνει πανδημία στη Δύση λόγω του φθορίου στο νερό και της οδοντόκρεμάς μας, και του βρώμιου από επιβραδυντικά πυρκαγιάς σε έπιπλα. Το ιώδιο έχει επίσης καλή συμβιωτική σχέση με τη βιταμίνη C και συνεργάζονται ως ισχυροί μαχητές μικροβίων.

Μικρο-ανοσοθεραπεία
Η χρήση εξαιρετικά αραιωμένων ανοσο-ειδικών ουσιών επαναπρογραμματίζει το ανοσοποιητικό σύστημα για την αντιμετώπιση μιας ιογενούς διαταραχής. Αναπτύχθηκε από τον Dr Maurice Jenaer στη δεκαετία του 1970 και χρησιμοποιείται ευρέως στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Αυστρία.
Η μικρο-ανοσοθεραπεία χρησιμοποιεί μικροσκοπικές, αλλά όχι ομοιοπαθητικές, δόσεις βιο-ταυτόσημων μεσολαβητών (αγγελιοφόροι) φλεγμονής: νευροδιαβιβαστές, κυτοκίνες, αυξητικούς παράγοντες, ορμόνες και συγκεκριμένα νουκλεϊκά οξέα. Μερικοί συνδυασμοί συγκεκριμένων νουκλεϊκών οξέων παρεμποδίζουν την αναπαραγωγή του ιού RNA, και αυτό τους δίνει αντιιικά αποτελέσματα.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε κατάσταση όπου υπάρχει οξεία ή χρόνια φλεγμονή που μπορεί να οφείλεται σε χρόνια ιογενή λοίμωξη (όχι βακτήρια ή μύκητες), αλλεργία ή αυτοανοσία.
Μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπείες. Η μικρο-ανοσοθεραπεία πρέπει να γίνει μέσω ειδικευμένου ιατρού (www.micro-immunotherapy.com). Μην προσπαθήσετε να το κάνετε μόνοι σας.

Οι φυσικές σας άμυνες
Η αριστερή στήλη καταγράφει τις φυσικές άμυνες του σώματος ενάντια στη λοίμωξη – από τα ορατά φυσικά προστατευτικά όρια των οργάνων και των ιστών μέχρι τα μικροσκοπικά λευκά αιμοσφαίρια στο ανοσοποιητικό σύστημα και τους ακόμα μικρότερους χημικούς αγγελιοφόρους που τα βοηθάνε να στοχεύουν στα εισβάλοντα μικρόβια και να αποβάλλουν τα νεκρά κύτταρα από το σώμα – και η δεξιά στήλη καταγράφει τις λειτουργίες τους.

ΑΜΥΝΑ	ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ
Ιστοί και εκκρίσεις
φυσικά φράγματα	δέρμα, βλεννογόνοι κατά μήκος των αεραγωγών, έντερο και περίνεο
εκκρίσεις	σάλιο, δάκρυα, ούρα, βλέννα στο στόμα, έντερο, αναπνευστική οδός
Λευκά αιμοσφαίρια
ουδετερόφιλα	οι «στρατιώτες» του ανοσοποιητικού συστήματος που γεννιούνται στον μυελό των οστών από «μητρικά» βλαστοκύτταρα
Β και Τ λεμφοκύτταρα	αυτά τα λεμφοκύτταρα «δίνουν εντολή» στα ουδετερόφιλα λευκά αιμοσφαίρια
φονικά Τ λεμφοκύτταρα	σκοτώνουν κύτταρα που έχουν καταστραφεί
φυσικά φονικά κύτταρα (ΝΚ)	σκοτώνουν κύτταρα που έχουν καταληφθεί από ιό
βοηθητικά Τ κύτταρα	καθοδηγούν τα φυσικά φονικά κύτταρα (ΝΚ)
Τ ρυθμιστικά λεμφοκύτταρα	ρυθμίζουν την ανοσοαπόκριση και σταματούν την υπεραντίδραση
Β λεμφοκύτταρα	βοηθούν επίσης τα Τ κύτταρα
Χημικοί αγγελιοφόροι
αντισώματα	αναγνωρίζουν και σκοτώνουν τον εχθρό, και προειδοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα να ξεκινήσει τη διαδικασία φλεγμονής
Προσταγλαδίνες, ιντερφερόνες, λευκοτριένες, κυτοκίνες, χημειοκίνες	μόρια σηματοδότησης που ρυθμίζουν την ανοσοαπόκριση και καθορίζουν περιοχές που χρειάζονται φλεγμονή

 

Τα σχέδια μάχης κατά του COVID

Πρόληψη

• Ακολουθήστε μία παλαιο-κετογονική δίαιτα, πλούσια σε λίπη και ίνες, χαμηλή σε υδατάνθρακες. Καταναλώστε προβιοτικά τρόφιμα όπως κεφίρ και ξινολάχανο. Αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τους σπόρους. Φάτε δύο φορές την ημέρα, χωρίς ενδιάμεσα σνακ.
• Πάρτε βιταμίνες. Αυτές περιλαμβάνουν πολυβιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία και βιταμίνη D.
• Βιταμίνη C. Πάρτε 5 γραμμάρια κάθε βράδυ
• Κοιμηθείτε καλά και πολύ, οκτώ έως εννέα ώρες μεταξύ 10μ.μ. και 7π.μ. Κοιμηθείτε περισσότερο το χειμώνα.
• Προσθέστε πολλά βότανα, μπαχαρικά και μανιτάρια στο φαγητό σας.
• Ασκηθείτε τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Φτάστε τον εαυτό σας στο όριό του˙ παράγει γαλακτικό οξύ και διεγείρει νέες μυϊκές ίνες και μιτοχόνδρια, το εργοστάσιο ενέργειας των κυττάρων.
• Κάντε ηλιοθεραπεία όσο πιο συχνά μπορείτε.
• Χρησιμοποιείστε το μυαλό σας. Αποφύγετε προφανείς τρόπους μετάδοσης ιών.

Θεραπεία

• Ακολουθήστε μία παλαιο-κετογονική δίαιτα.
• Νηστέψτε. Μια μέρα περίπου χωρίς φαγητό μπορεί να βοηθήσει στην εκκίνηση του ανοσοποιητικού συστήματος, όμως φροντίστε να πίνετε ενυδατικά υγρά.
• Πάρτε βιταμίνη C σε ποσότητα όση ανέχεται το έντερό σας. Πιο αναλυτικά, ανεβάστε σταδιακά τη δόση κατά 10 γραμμάρια έως ότου προκαλέσετε συμπτώματα διάρροιας και, στη συνέχεια, χαμηλώστε την ημερήσια δόση ακριβώς κάτω από αυτό το επίπεδο.
• Πάρτε μια καλή πολυβιταμίνη.
• Πάρτε ιώδιο Lugol 12%. Δύο σταγόνες σε ένα μικρό ποτήρι νερό κάθε ώρα έως ότου εξαφανιστούν τα συμπτώματα. Περιστρέψτε το στο στόμα σας, κάνετε γαργάρες, μυρίστε και εισπνεύστε τον ατμό.
• Προσθέστε βότανα, μπαχαρικά και μανιτάρια στο φαγητό σας.
• Η ανάπαυση είναι ιδιαίτερα σημαντική εάν πάσχετε από λοίμωξη. Και όταν δεν ξεκουράζεσαι, κοιμάσαι.
• Μην ασκείστε.
• Μείνετε ζεστοί και κάντε ηλιοθεραπεία αν είναι δυνατόν.
• Χρησιμοποιείστε το μυαλό σας. Τα συμπτώματά σας είναι σημάδια που το σώμα καταπολεμά τη μόλυνση. Μην το καταπολεμάτε λαμβάνοντας οτιδήποτε είναι αντιφλεγμονώδες.

Ηλικιωμένοι
Πιθανότατα μεταφέρετε πολλούς ιούς, βακτήρια και άλλα μικρόβια που μπορούν να προκαλέσουν χρόνια προβλήματα υγείας - και όσο μεγαλύτερης ηλικίας είστε, τόσο πιθανότερο είναι να τα έχετε. Έτσι, για τους ηλικιωμένους, το σχέδιο μάχης αλλάζει ξανά.

• Ακολουθήστε μία παλαιο-κετογονική δίαιτα. Βεβαιωθείτε ότι τρώτε όσο το δυνατόν καλύτερης ποιότητας τροφές και ιδανικά βιολογικής καλλιέργειας.
• Προγραμματίστε τα γεύματά σας μέσα σε ένα παράθυρο 10 ωρών, που σημαίνει ότι θα υπάρχουν 14 ώρες όπου το στομάχι σας ξεκουράζεται και αδειάζει.
• Νηστέψτε μία ημέρα την εβδομάδα. Αυτό δίνει στο έντερο την ευκαιρία να ξεκουραστεί και να ανακάμψει.
• Πάρτε βιταμίνες. Αυτό περιλαμβάνει πολυβιταμίνες, σκευάσματα μετάλλων και ιχνοστοιχείων και βιταμίνη D.
• Πάρτε γλουταθειόνη και ιώδιο, δύο ισχυρά αποτοξινωτικά που είναι αποτελεσματικά σε δόσεις 250mg γλουταθειόνης ημερησίως και 25mg ιωδίου κάθε βδομάδα. Μπορεί να μην μπορείτε να ανεχτείτε το ιώδιο σε υψηλές δόσεις, γι' αυτό ξεκινήστε σταδιακά τη λήψη του.
• Λάβετε βιταμίνη C, 5g το βράδυ πριν τον ύπνο.
• Προσθέστε δύο σταγόνες ιωδιού Lugol 12% σε νερό κάθε μέρα.
• Κοιμηθείτε για οκτώ έως εννέα ώρες την ημέρα μεταξύ 10μμ και 7πμ και πάρτε έναν «υπνάκο» κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Ασκηθείτε, εντός των ορίων σας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αισθάνεστε πλήρως αναρρωμένοι την επόμενη μέρα. Στην ιδανική περίπτωση, θέλετε να αυξήσετε τον παλμό σας έως και 120 παλμούς ανά λεπτό.
• Βοηθήστε τους συνδετικούς ιστούς σας με συμπληρώματα όπως η γλυκοζαμίνη. Ο ζωμός από κόκκαλα είναι ιδανικός.
• Προσθέστε βότανα, μπαχαρικά και μανιτάρια στο φαγητό σας.
• Επιλέξτε βότανα όπως ο αστράγαλος, το cordyceps και η ροντιόλα για να βελτιώσετε την άμυνά σας.
• Επιλέξτε μιτοχονδριακά συμπληρώματα που βοηθούν στην καταπολέμηση της κόπωσης. Συμπεριλάβετε το συνένζυμο Q10 (100 γραμμάρια), την νιασιναμίδη (1.500 mg) και την ακετυλο L-καρνιτίνη (500 mg).
• Ελέγξτε το τοξικό φορτίο σας.
• Ελέγξτε τον χώρο διαμονής σας για ηλεκτρομαγνητική ρύπανση.
• Ελέγξτε τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που λαμβάνετε.
• Ελέγξτε τη λειτουργία των επινεφριδίων και του θυρεοειδούς σας.
• Μείνετε ζεστοί και βγείτε στον ήλιο. Κάντε διακοπές σε ζεστά κλίματα.
• Χρησιμοποιήστε το μυαλό σας. Αποφύγετε οποιαδήποτε επικίνδυνη κατάσταση. Μην παραβλέπετε τυχόν συμπτώματα. Αντιμετωπίστε με σοβαρότητα τυχόν κοψίματα ή εκδορές στο δέρμα.

Ύπνος και ήλιος

Χρειαζόμαστε άφθονο βαθύ, ξεκούραστο ύπνο όπως χρειαζόμαστε και τα λευκά κύτταρά μας που καταπολεμούν τους ιούς. Τα ζώα μπορούν να πεθάνουν από χρόνια έλλειψη ύπνου - επειδή προκαλεί σηψαιμία, που προκαλείται από μικρόβια που διαφεύγουν από το έντερο.
Η βέλτιστη ποσότητα ύπνου είναι μεταξύ οκτώ έως εννέα ωρών, και είναι σημαντικό να προετοιμαστείτε για ύπνο περίπου 30 λεπτά πριν κοιμηθείτε. Προσπαθήστε να κοιμηθείτε μεταξύ 10 μ.μ. και 7 π.μ. και κοιμηθείτε περισσότερο κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών.
Προσπαθήστε να κρατήσετε το δωμάτιο σκοτεινό, χωρίς θόρυβο και δροσερό και απενεργοποιήστε τυχόν ηλεκτρομαγνητικές συσκευές, όπως το Wi-Fi, τα κινητά και τα ασύρματα τηλέφωνα.
Η ζεστασιά είναι επίσης απαραίτητη για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Εάν κρυώνετε, είναι πιο πιθανό να υποστείτε κάποια λοίμωξη. Πρέπει να διατηρήσετε τη θερμοκρασία του σώματός περίπου στους 37° C με μια διακύμανση όχι περισσότερο από 0,3 βαθμούς.
Παρακολουθώντας στενά τη θερμοκρασία σας θα γνωρίζετε επίσης εάν το ενεργειακό σας σύστημα - οι κετόνες, τα μιτοχόνδρια, ο θυρεοειδής και τα επινεφρίδια - λειτουργεί αρμονικά.
Μια καυτή σάουνα ή μπάνιο μπορεί να καταπολεμήσει μια οξεία λοίμωξη - αλλά μην το παρακάνετε. Η υπερθερμία, ή η αυξημένη θερμοκρασία του σώματος, μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών κατά έναν παράγοντα 60, εκτιμά ο Δρ. Friedrich Douwes, και μπορεί να σκοτώσει τα μικρόβια χωρίς φάρμακα.
Ο Douwes χρησιμοποιεί μία μεγάλη θερμοκοιτίδα για να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος σε διάστημα δύο ωρών στους 41,6 ° C, το διατηρεί για δύο ακόμη ώρες και μειώνει αργά τη θερμότητα τις τελευταίες δύο ώρες.
Ο ήλιος είναι η πιο προφανής πηγή φωτός και θερμότητας και οι υπεριώδεις ακτίνες (UV) σκοτώνουν τα μικρόβια. Χρησιμοποιούνται για την αποστείρωση του νερού και των πισινών και η ηλιοφάνεια ήταν η κύρια θεραπεία για φυματίωση πριν από τα αντιβιοτικά. Λειτουργεί επίσης έμμεσα αυξάνοντας τα επίπεδα της βιταμίνης D.
Κάντε ηλιοθεραπεία όσο μπορείτε, αλλά μόνο για να μαυρίσετε ελαφρά. Μην καείτε.

Βότανα και άλλα
Ο απλός κανόνας είναι να χρησιμοποιείτε όσο περισσότερα βότανα, μπαχαρικά και μανιτάρια. Είναι όλα αντιμικροβιακά. Δεν χρειάζεται καν να τα μαγειρέψετε: ο μαϊντανός, η ρόκα (ρόκα) και το άγριο σκόρδο μπορούν να καταναλωθούν ωμά. Τα κύρια βότανα για τη παλαιο-κετογονική διατροφή περιλαμβάνουν σκόρδο, μαύρο πιπέρι, τζίντζερ, δεντρολίβανο, μέντα και θυμάρι.
Τα ινδικά γεύματα είναι πάντα πλούσια σε βότανα και μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς, το κάρδαμο, το κόλιανδρο και το κύμινο.
Τα βότανα που βελτιώνουν την ανοσολογική άμυνα περιλαμβάνουν τον αστράγαλο, τον cordyceps και τη ροντιόλα, τα οποία είναι αντιμικροβιακά και υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Για να καταπολεμήσετε τον COVID-19 και να προστατευτείτε από αυτόν και από πολλούς άλλους ιούς και μικρόβια, πρέπει να αναλάβετε την ευθύνη για τη δική σας υγεία. Η δυτική ιατρική έχει χάσει τον δρόμο της. Οι γιατροί δεν αναζητούν πλέον τις υποκείμενες αιτίες της νόσου, μια διαδικασία που κάποτε λεγόταν διάγνωση, αλλά μάλλον αναζητούν μια «γρήγορη λύση» που θα διώξει τον ασθενή έξω από το γραφείου τους σε λιγότερο από 10 λεπτά.
Αλλά αυτό δεν μπορεί να απαντήσει στις ερωτήσεις που ξεκινήσαμε: γιατί μερικοί αναπτύσσουν ιογενή λοίμωξη και άλλοι όχι και γιατί μερικοί υποφέρουν περισσότερο από άλλους; Ελπίζω να είστε λίγο πιο κοντά στην απάντηση αυτών των ερωτήσεων για τον εαυτό σας.

Το πρωτόκολλο του Dr David Brownstein
Ο Dr David Brownstein και οι συνάδελφοί του στο Michigan αντιμετώπισαν με επιτυχία περισσότερους από 100 ασθενείς με COVID, μερικούς με σοβαρά συμπτώματα και σχεδόν όλους στην κατηγορία των "ευάλωτων" ομάδων με προϋπάρχουσες παθήσεις. Ακολουθούν οι συστάσεις:
Στο πρώτο σημάδι των συμπτωμάτων COVID, λάβετε από το στόμα:
• 100.000 IU βιταμίνης Α
• 1 g βιταμίνης C ανά ώρα έως ότου επιτευχθεί το όριο ανοχής στο έντερο
• 50.000 IU βιταμίνης D καθημερινά
• 25 mg / ημέρα ιωδίου Lugol (μερικές φορές 50-100 mg / ημέρα)

Χρήση νεφελοποιητή:
Για κάθε σάκο αλατούχου διαλύματος 259-cc (αλμυρό νερό), εισάγετε:

• 3 cc υπεροξειδίου υδρογόνου ποιότητας τροφίμων
• 1 cc θειικού μαγνησίου
Ο ασθενής θα πρέπει στη συνέχεια να συμπληρώσει το μείγμα με μία σταγόνα ιωδίου Lugol 5% και να εισπνέει στον νεφελοποιητή ανά ώρα μέχρι να βελτιωθούν τα συμπτώματα.

---

Το παραπάνω κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο με τίτλο "The Infection Game: Life is an Arms Race" (Hammersmith Health Books, London, 2018, revised 2020) των Dr Sarah Myhill και Craig Robinson.

Εάν είναι κάτι που όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε σχετικά με τον εφιάλτη του COVID-19, είναι ότι, στον 21ο αιώνα, εξακολουθούμε να φοβόμαστε πολύ τους ιούς και άλλους αόρατους φορείς ασθένειας.

Η κάλυψη της πανδημίας από τα μέσα ενημέρωσης που μιλούν για δεκάδες χιλιάδες θανάτους παγκοσμίως από τον κοροναϊό έχει προκαλέσει τόσο πανικό όσο ποτέ πριν. Τα lockdowns που προέκυψαν ως μέσο αποφυγής της διάδοσης του ιού έχουν αλλάξει τη ζωή μας με τρόπο που θα φαινόταν σαν επιστημονική φαντασία πριν από λίγους μήνες.

Ωστόσο, οι περισσότεροι από εμάς συναντάμε αυτούς τους ίδιους «δολοφονικούς» ιούς, συμπεριλαμβανομένου του COVID-19, και βιώνουμε μόνο μια ήπια ασθένεια που διαρκεί μερικές ημέρες. Πολλοί δεν έχουν καθόλου συμπτώματα˙ δεν ξέρουν καν ότι έχουν προσβληθεί από ιό. Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τη διαφορά μεταξύ του να περνά κανείς ένα ήπιο κρυολόγημα από ιό και του να κινδυνεύει η ζωή του από πνευμονία;

Ένα πρωτοποριακό πεδίο έρευνας που ονομάζεται "νεο-ιολογία" αρχίζει να αντιλαμβάνεται τους 1031(!) ιούς που κατοικούν στον κόσμο μας με εντελώς διαφορετικό τρόπο.¹

Αυτή η μελέτη των ιών στο ανθρώπινο σώμα, διαπιστώνει ότι υπάρχουν τρισεκατομμύρια ιοί μέσα και πάνω σε σχεδόν κάθε επιφάνεια των υγιών ανθρώπινων σωμάτων: στο σάλιο και τα έντερα, στο δέρμα και στους πνεύμονες. Πολλαπλασιάζονται ακόμη και στο αίμα, το οποίο οι επιστήμονες θεωρούσαν παλαιότερα ότι ήταν στείρο.²

Αν και είναι 10 έως 100 φορές μικρότεροι από τα βακτήρια, οι ιοί ξεπερνούν τα βακτήρια στο σώμα μας, όπως και τα βακτήρια με τη σειρά τους ξεπερνούν τα δικά μας κύτταρα.³

Αντί να τους θεωρεί άκακους ταξιδιώτες ή θανατηφόρους δολοφόνους που περιμένουν να επιτεθούν, η νεο-ιολογία υποστηρίζει ότι οι κρίσιμες επιδράσεις που έχουν αυτοί οι ιοί στη δυναμική του μικροβιώματός μας μπορούν να προάγουν ή να αποτρέψουν την αύξηση άλλων παθογόνων.

Μια λεπτή ισορροπία

Σε μία μελέτη αξιολόγησης του 2020 με τίτλο: "Εχθροί ή ήρωες; Ο λόγος ύπαρξης των ιών", ο διάσημος ιολόγος Γιοσίχιρο Καουόκα του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν αναφέρει ότι οι ιοί προσφέρουν ανεκτίμητα και ουσιαστικά οφέλη στους ανθρώπινους ξενιστές τους. Όπως αναφέρει: "Η μόλυνση με έναν ιό μπορεί να προστατεύσει τον ξενιστή από την υπερμόλυνση από άλλο παθογόνο".⁴

Ως παράσιτα των βακτηριακών ξενιστών τους, ορισμένοι ιοί σκοτώνουν τα βακτήρια που καταλαμβάνουν και έτσι τα εμποδίζουν να καταστρέψουν τον μεγαλύτερο ανθρώπινο ξενιστή τους. Φαίνεται επίσης ότι μεταφέρουν χρήσιμες γονιδιακές λειτουργίες που εμπλέκονται σε ανοσοαποκρίσεις και στο σχηματισμό αιμοπεταλίων. Είναι αλήθεια ότι οι ιοί εξαπλώνονται γρήγορα, αλλά αυτό μπορεί να αποδώσει και τα οφέλη τους.⁵

Μερικές ιογενείς λοιμώξεις πιστεύεται ότι προδιαθέτουν για άλλες ασθένειες αργότερα στη ζωή. Αυτή είναι η υπόθεση του εμβολιασμού κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, για παράδειγμα, αν και ο HPV είναι πραγματικά διαδεδομένος και σπάνια εξελίσσεται σε καρκίνο.⁶

Άλλες ιογενείς λοιμώξεις έχουν σαφώς ευεργετικά αποτελέσματα, λέει ο Καουόκα. "Για παράδειγμα, ο κίνδυνος χρόνιας λεμφοειδούς λευχαιμίας σε άτομα που είχαν ιλαρά στην παιδική ηλικία είναι σχετικά χαμηλός και η μόλυνση από παρωτίτιδα στην παιδική ηλικία μπορεί να προστατεύσει από την ανάπτυξη καρκίνου των ωοθηκών σε ενήλικες."

Όχι μόνο το σώμα μας είναι γεμάτο από ιούς, αλλά και ο αέρας που αναπνέουμε είναι γεμάτος μικρόβια. Σε μία μελέτη βρέθηκαν περίπου 1.800 μικρόβια, συμπεριλαμβανομένων μερικών δυνητικά επιβλαβών παθογόνων, σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από αμερικανικές πόλεις.⁷

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το υπόβαθρο των μικροβίων στον αέρα που αναπνέουμε είναι πολύ πλούσιο και διαφορετικό από αυτό των εδαφών μας και ποικίλλει ανάλογα με την εποχή του χρόνου και τον καιρό, μεταξύ άλλων παραγόντων.

Όπως τα μικρόβια στο χώμα, αυτά στα οποία εκτίθεται καθημερινά το αναπνευστικό μας σύστημα, ακόμη και όταν είναι δυνητικά επικίνδυνα, είναι συνήθως αβλαβή και ίσως επίσης να διαδραματίζουν ρόλο στην αύξηση παρά στην εξάντληση της άμυνάς μας.

Ζήσαμε το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης ιατρικής ιστορίας με το φόβο των βακτηρίων, ανατινάσσοντας τα «μικρόβιά» μας με αντιβιοτικά. Την τελευταία δεκαετία, η έρευνα έδειξε ότι αυτή η παγκόσμια υπερβολική χρήση αντιβιοτικών όχι μόνο δημιούργησε ανθεκτικά μικρόβια ("superbugs") πολύ πιο θανατηφόρα από αυτά με τα οποία ξεκινήσαμε, αλλά λειτούργησε επίσης σαν βόμβα ναπάλμ στις αποικίες των "φιλικών" βακτηρίων μας που ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, αφήνοντάς μας ένα πλήθος από χρόνιες ασθένειες που συνδέονται με μικροβιακή ανισορροπία.

Η αποστείρωση του αέρα και του περιβάλλοντός μας από ιούς, δεν θα μας βοηθούσε περισσότερο από το να ανατινάξουμε τα μικρόβια στο έντερό μας με αντιβιοτικά. Θα μπορούσε πραγματικά να αποδειχθεί θανατηφόρο.

Ο κρίσιμος ρόλος της ρύπανσης – εσωτερικά και εξωτερικά

Ερευνητές που εξέτασαν τα μικρόβια ασθενών που νοσούσαν σοβαρά από COVID-19 τον προηγούμενο Μάρτιο στην Κίνα, διαπίστωσαν σημαντικές ανισορροπίες στη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου τους. Υποστηρίζουν ότι η κατάσταση της μικροβιακής ισορροπίας του εντέρου καθορίζει εάν ένα μολυσμένο άτομο μπορεί να έχει μια υγιή ανοσοαπόκριση που δεν προκαλεί βλάβη στους πνεύμονές του.

Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι "Ο φαύλος κύκλος μεταξύ της ανοσολογικής διαταραχής και της ανισορροπίας του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να αποτελεί υψηλό κίνδυνο θανατηφόρου πνευμονίας". Με άλλα λόγια, οι ανισορροπίες στα μικρόβια του εντέρου μπορεί να κάνουν τη διαφορά μεταξύ εκείνων που δεν εμφανίζουν συμπτώματα, εκείνων που αρρωσταίνουν πολύ και εκείνων που πεθαίνουν.⁸

Όλα αυτά υποστηρίζουν την ιδέα ότι δεν είναι τα μικρόβια που καθορίζουν το πόσο σοβαρή είναι μία λοίμωξη αλλά το πεδίο των σωμάτων στα οποία βρίσκονται. Πολλοί παράγοντες μπορούν να επιδεινώσουν ή να ανακουφίσουν μια ιογενή λοίμωξη, και οι κύριοι που συμβάλλουν στους θανάτους από πνευμονία έχουν μελετηθεί αρκετά:

Ο υποσιτισμός αντιπροσωπεύει περισσότερο από το μισό (57%) όλων των θανάτων από πνευμονία μεταξύ παιδιών κάτω των πέντε ετών παγκοσμίως. Η εσωτερική και η εξωτερική ρύπανση έρχονται στη δεύτερη και τρίτη θέση. Μεταξύ των ενηλίκων άνω των 70 ετών, οι οποίοι εμφανίζουν το δεύτερο μεγαλύτερο κίνδυνο πνευμονίας μετά από τα μικρά παιδιά και είναι πρώτοι στη σειρά σε θανάτους από COVID-19, μια παγκόσμια μελέτη του 2018 αναφέρει στους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου την ατμοσφαιρική ρύπανση του εξωτερικού χώρου και το κάπνισμα.

Το 2017, η ατμοσφαιρική ρύπανση οδήγησε σε περισσότερους από 300.000 θανάτους από πνευμονία μεταξύ των ηλικιωμένων και το κάπνισμα συνέβαλε σε 223.000 θανάτους από πνευμονία σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.⁹

Το υψηλό ποσοστό θανάτου από κοροναϊό που αναφέρεται στην Ιταλία είναι σύμφωνο με αυτά τα δεδομένα. Ο γηράσκων πληθυσμός της Βόρειας Ιταλίας έχει υψηλό ποσοστό καπνιστών και η περιοχή είναι γνωστή για το ότι έχει τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη, η οποία έχει βλάψει τους πνεύμονες των ανθρώπων εδώ και δεκαετίες και αποτελεί τεκμηριωμένο παράγοντα για υψηλή χειμερινή θνησιμότητα εδώ και χρόνια. Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας λόγος για τον οποίο η αναπνευστική ασθένεια σκοτώνει το 13% των ατόμων άνω των 65 ετών στην περιοχή.¹⁰

Από αυτήν την οπτική - ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες και η δική μας εσωτερική οικολογία καθορίζουν εάν τα παθογόνα μας επηρεάζουν σοβαρά - μπορούμε να πάρουμε θάρρος γνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλοί εύκολοι τρόποι για να βελτιώσουμε τον τρόπο που αντιδρά το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Ακολουθεί εδώ μια συνοπτική παρουσίαση των πιο ισχυρών λύσεων κατά των ιών και πώς να αποτρέψετε ή να θεραπεύσετε μια λοίμωξη.

1. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Τίποτα δεν έχει συσχετιστεί περισσότερο με την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος όσο η βιταμίνη C. Ως βασικό μικροθρεπτικό συστατικό για τον άνθρωπο που λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, η βιταμίνη C ενισχύει την ανοσολογική άμυνα υποστηρίζοντας πολλές λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση και η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου καταστρέφουν γρήγορα τα αντιοξειδωτικά, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια βιταμίνης C.¹¹ Όταν οι ιοί επιτίθενται, προκαλούν φλεγμονή και αυξάνουν τον μεταβολισμό, εξαντλώντας επίσης τη βιταμίνη C, με αποτέλεσμα μειωμένη ανοσία και, ως αποτέλεσμα, μεγαλύτερη ευαισθησία σε νέες λοιμώξεις.¹²

Η συμπλήρωση με βιταμίνη C έχει αποδειχθεί επανειλημμένα αποτελεσματική τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία αναπνευστικών λοιμώξεων συμπεριλαμβανομένης της πνευμονίας. Στην πραγματικότητα, η πιο συχνή αιτία θανάτου μεταξύ ατόμων με σκορβούτο ήταν η πνευμονία. Αφού η ανεπάρκεια βιταμίνης C αναγνωρίστηκε ως η αιτία του σκορβούτου, η ένωση απομονώθηκε τη δεκαετία του 1920 και γιατροί πρωτοπόροι, συμπεριλαμβανομένων των Δρ Κλάους Ουάσινγκτον Τζάνγκμπλατ και Δρ Φρέντερικ Κλένερ, άρχισαν να την χρησιμοποιούν σε υψηλές δόσεις για την πρόληψη και τη θεραπεία της πνευμονίας.¹³

Ο Δρ Κλένερ, Αμερικανός ειδικός στις παθήσεις του θώρακα, ανέφερε 41 περιπτώσεις ιογενούς πνευμονίας που είχε θεραπεύσει με τη χρήση βιταμίνης C τη δεκαετία του 1940.¹⁴ Ο Δρ Ρόμπερτ Φ. Κάθκαρτ, ένας από τους προστατευόμενους του Λάινους Πόλινγκ, προχώρησε στη χρήση μεγάλων δόσεων βιταμίνης C στη δεκαετία του 1960 για τη θεραπεία της πνευμονίας, της ηπατίτιδας και της ανοσολογικής ανεπάρκειας.

Έκτοτε, έχουν δημοσιευτεί στην ιατρική βιβλιογραφία χιλιάδες μελέτες για τη βιταμίνη C, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας που δείχνει πώς αναστρέφει την οξειδωτική βλάβη στους καπνιστές,¹⁵ την εξαιρετική χρησιμότητά της για τη θεραπεία ασθενών που πάσχουν από θανατηφόρα σήψη,¹⁶ την ικανότητά της να μειώνει τους δείκτες φλεγμονής σε αυτούς τους ασθενείς,¹⁷ και την αποτελεσματικότητά της στη θεραπεία ιών όπως ο Epstein-Barr και ο έρπητας ζωστήρας.¹⁸

«Δεν υπάρχει ιός για τον οποίο η βιταμίνη C δεν έχει λειτουργήσει», λέει ο κορυφαίος γιατρός Ντάμιεν Ντάουνινγκ, πρόεδρος της Βρετανικής Εταιρείας Οικολογικής Ιατρικής. Ο Δρ Ντάουνινγκ επισημαίνει τις δοκιμές ενδοφλέβιας βιταμίνης C υψηλής δόσης που βρίσκονται σε εξέλιξη σε πολλά σημεία που πλήττονται από την πανδημία του κοροναϊού, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και του Γουχάν της Κίνας.¹⁹

Ο Δρ ‘Ενκιν Μάο, επικεφαλής του τμήματος επειγόντων στο Νοσοκομείο Ράιτζιν της Σαγκάης, είδε 359 ασθενείς με COVID-19 σε μονάδες εντατικής φροντίδας να λαμβάνουν υψηλή δόση βιταμίνης C, από 10.000 έως 20.000 mg (10-20 γραμμάρια) την ημέρα, για μια εβδομάδα έως 10 μέρες. Κανένας από αυτούς τους ασθενείς δεν πέθανε.

Τα αποτελέσματα ήταν τόσο ενθαρρυντικά στην Κίνα που οι γιατροί σε μια ομάδα νοσοκομείων στη Νέα Υόρκη δοκιμάζουν τη βιταμίνη C και για ασθενείς με κοροναϊό σε κρίσιμο στάδιο, αν και με χαμηλότερες δόσεις.

Οι αρχικές αναφορές τον Μάρτιο ανέφεραν ότι σε 700 ασθενείς δόθηκαν ενδοφλέβιες δόσεις 1.500mg βιταμίνης C τρεις έως τέσσερις φορές την ημέρα, που είναι 16 φορές η συνιστώμενη ημερήσια δόση των 90mg για τους άνδρες και 75mg για τις γυναίκες, αν και πολύ χαμηλότερη δόση από αυτά που χρησιμοποιούνται από γιατρούς όπως οι Κλένερ και Κάθκαρτ για ιογενείς λοιμώξεις.²⁰

"Βοηθά πάρα πολύ, αλλά δεν αναφέρεται επειδή δεν είναι ένα δημοφιλές νέο φάρμακο", δήλωσε ο Δρ Άντριου Γουέμπερ, πνευμονολόγος και ειδικός στην εντατική φροντίδα της Νόρθγουελ Χέλθ, η οποία διευθύνει 23 νοσοκομεία στη Νέα Υόρκη.

Μια πρόσφατη ανασκόπηση εντόπισε οκτώ κλινικές δοκιμές χρήσης βιταμίνης C σε ασθενείς με αναπνευστήρα, οι οποίες διαπίστωσαν ότι μείωσε τη διάρκεια του μηχανικού αερισμού κατά μέσο όρο 14% για ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας.

Μεταξύ των 685 ασθενών που περιλαμβάνονται στη μετα-ανάλυση, από τον Δρ Χάρι Χέμιλα του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι και την Ελίζαμπεθ Τσόκερ από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, η βιταμίνη C ήταν πιο χρήσιμη για όσους ήταν πιο σοβαρά άρρωστοι. Μεταξύ των 471 ασθενών που ήταν σε αναπνευστήρα για περισσότερο από 10 ώρες, η χορήγηση 1.000 έως 6.000 mg βιταμίνης C καθημερινά μείωσε κατά μέσο όρο 25% τον χρόνο θεραπείας με αναπνευστήρα.²¹

"Δεδομένων των ισχυρών ενδείξεων οφέλους για τους ασθενείς σε σοβαρή κατάσταση, καθώς και των στοιχείων  για πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C σε αυτούς τους ασθενείς, οι ασθενείς της μονάδας εντατικής θεραπείας μπορεί να επωφεληθούν από τη χορήγηση βιταμίνης C", τόνισε ο Δρ. Χέμιλα.

"Εάν δεν κάνετε τίποτα άλλο, πάρτε βιταμίνη C", είπε ο Ντάουνινγκ για την καταπολέμηση του COVID-19. "Πάρτε τουλάχιστον τρία γραμμάρια την ημέρα και μοιράστε τις δόσεις όλη την ημέρα."

Η βιταμίνη C έχει χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση του κρυολογήματος και της γρίπης από "εκατομμύρια, πιθανώς ακόμη και δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο", δήλωσε ο Άντριου Σολ, συγγραφέας του Vitamin C: The Real Story (Basic Health Publications, 2015) και συντάκτης των Orthomolecular News.

Για σοβαρές ιογενείς λοιμώξεις, ο Σολ αναφέρεται στις δημοσιευμένες θεραπείες του Δρ Κλένερ σε ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκαν ενέσεις βιταμίνης C, που κυμαίνονται από 350 έως 1.200 mg ανά kg σωματικού βάρους, που είναι περίπου 20 έως 120 γραμμάρια την ημέρα για έναν ενήλικα. "Αυτή δεν είναι δόση συντήρησης. Πρόκειται για μια θεραπευτική δόση για σοβαρές ζωτικές ασθένειες, όπως η πνευμονία."

"Η βιταμίνη C μπορεί να χρησιμοποιηθεί σωστά μαζί με φάρμακα όταν αυτά ενδείκνυνται", είπε ο Σολ. "Δεν είναι άλλη μία επιλογή. Είναι πολύ σημαντικό να μεγιστοποιηθεί η αντιοξειδωτική ικανότητα του σώματος και η φυσική ανοσία για την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων όταν επιτίθεται ένας ιός."

2. Μείωση του ιικού φορτίου

Η Βρετανή γιατρός Σάρα Μάιχιλ, συγγραφέας του The Infection Game: Life Is an Arms Race (Hammersmith Health Books, 2018), προσθέτει ότι η σοβαρότητα των λοιμώξεων συμπεριλαμβανομένου του κοροναϊού εξαρτάται από τη «δόση ιικού φορτίου» του παθογόνου.

Το ανοσοποιητικό μας σύστημα έχει σχεδιαστεί για να χειρίζεται χαμηλές δόσεις ακόμη και ισχυρών παθογόνων, αλλά όχι συντριπτικές συγκεντρώσεις. "Λάβετε μέτρα για να διατηρήσετε αυτό το ιικό φορτίο χαμηλό, ώστε να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να συσσωρευτεί ο αριθμός των ιογενών σωματιδίων στο σώμα", συμβουλεύει η Δρ Μάιχιλ. "Αυτό δίνει χρόνο στο ανοσοποιητικό σύστημα να δημιουργήσει μια αποτελεσματική απόκριση."

Το ιώδιο έχει χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό για σχεδόν 200 χρόνια. "Δεν υπάρχει ιός ανθεκτικός στο ιώδιο", λέει η Μάιχιλ. "Σκοτώνει τα πάντα όταν έρχεται σε επαφή."

Συνιστά να φτιάξετε ένα μείγμα από 10 μέρη λάδι καρύδας (επίσης αντιικό) σε ένα μέρος διαλύματος ιωδίου Lugol (15% κατά προτίμηση). Διατηρεί διαθέσιμο ένα δοχείο από αυτό το μείγμα για να τρίβει μια σταγόνα στα χέρια της και γύρω από τη μύτη και το στόμα της όταν έχει έρθει σε επαφή με ανθρώπους ή πράγματα που ενδέχεται να μεταφέρουν ιούς.

Το μείγμα ιωδίου λεκιάζει προσωρινά το δέρμα, αφήνοντας ένα κίτρινο χρώμα, αλλά με την πάροδο του χρόνου εξατμίζεται και τελικά εξαφανίζεται, απελευθερώνοντας αντι-ιικούς ατμούς καθώς φεύγει.

Για τη θεραπεία λοιμώξεων του αναπνευστικού, η Μάιχιλ συνιστά επίσης την προσθήκη 1-4 σταγόνων (όσο αυτό είναι ανεκτό) ιωδίου Lugol σε αναπνευστική συσκευή, εισπνέοντας μέσω της μύτης και εκπνέοντας από το στόμα έως και 20 φορές έως ότου εξαφανιστεί η μυρωδιά, κάνοντας επανάληψη αυτής της διαδικασίας δύο ή τρεις φορές την ημέρα.

Εάν δεν έχετε αναπνευστική συσκευή, η Μάιχιλ προτείνει να τοποθετήσετε το ιώδιο Lugol σε βαμβάκι σε ένα άδειο βάζο και να το ανοίξετε για να μυρίζετε μερικές φορές την ημέρα ή να ρίχνετε 2-4 σταγόνες ιωδίου Lugol στην επένδυση της μάσκας προσώπου.

3. Καταπολέμηση του στρες

Έχει αποδειχθεί ότι το χρόνιο άγχος – οποιοδήποτε άγχος που διαρκεί περισσότερο από μερικές ώρες - καταστέλλει τις προστατευτικές ανοσολογικές αντιδράσεις και προκαλεί χρόνια φλεγμονή, η οποία σχετίζεται με σχεδόν κάθε ασθένεια, από καρκίνο έως πνευμονία.²²

Το άγχος πυροδοτεί μια αντίδραση «πάλης ή φυγής» που απελευθερώνει κορτιζόλη στο σώμα, η οποία μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε τη δράση. Τα υψηλά επίπεδα ορμονών άγχους καταστρέφουν τους θρεπτικούς μας πόρους, εξασθενίζουν τη μάθηση και τη μνήμη, επηρεάζουν τη διάθεσή μας και μπορεί να μας κάνουν επιρρεπείς στην κατάθλιψη.

Κατά ειρωνικό τρόπο, οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν από τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας και τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για την προστασία των ανθρώπων από το νέο κοροναϊό εξαπέλυσαν ένα παγκόσμιο παλιρροϊκό κύμα επικίνδυνου χρόνιου στρες.

Εκτός από την οικονομική κατάρρευση, με δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους να βυθίζονται σε τεράστια οικονομική καταστροφή ή αβεβαιότητα, ο φόβος που μεταδίδεται από τα μέσα ενημέρωσης έχει προκαλέσει μια παρατεταμένη αίσθηση κινδύνου.

Προσθέστε σε αυτό το γεγονός ότι εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να στερούνται πολλά πράγματα που τους φέρνουν χαρά και σκοπό και τους ανακουφίζουν από το άγχος (π.χ. τη δουλειά τους, την εκπαίδευση, εξόδους, φίλους και εγγόνια, χόμπι, εκκλησίες, διακοπές και κάθε είδους καθημερινή κοινωνική αλληλεπίδραση.

"Η μοναξιά και οι αδύναμες κοινωνικές συνδέσεις σχετίζονται με μείωση της διάρκειας ζωής παρόμοια με εκείνη που προκαλείται από το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα και ακόμη μεγαλύτερη από αυτήν που σχετίζεται με την παχυσαρκία", δήλωσε ο αμερικανός πρώην στρατιωτικός χειρουργός Βιβέκ Μέρθι για μια μεγάλη έρευνα του 2018 σχετικά με τον αντίκτυπο της κοινωνικής απομόνωσης στην υγεία και τη θνησιμότητα.²³

Πολλές μελέτες συνδέουν επίσης την ανεργία με αυξημένα ποσοστά πρόωρου θανάτου. Σε μία μελέτη δεδομένων από το 1990 έως το 2010, το προσδόκιμο ζωής ήταν μικρότερο κατά 3,8 έως 4,7 έτη, σε περιοχές των ΗΠΑ με υψηλή ανεργία σε σύγκριση με περιφέρειες με χαμηλή ανεργία.

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος, η αυτοκτονία, οι ακούσιοι τραυματισμοί και ο διαβήτης εξήγησαν το 71% του χάσματος στο προσδόκιμο ζωής συνολικά και οι γυναίκες σε περιοχές με αυξημένη ανεργία είχαν επίσης υψηλότερα ποσοστά θανάτου λόγω μολυσματικών ασθενειών και πνευμονίας / γρίπης.²⁴

Μεμονωμένα, ωστόσο, μπορούμε να λάβουμε μέτρα για τη μείωση του άγχους όσο το δυνατόν περισσότερο, για παράδειγμα μέσω της τακτικής άσκησης, του διαλογισμού, της απόλαυσης της μουσικής και της τέχνης και της προσέγγισης φίλων, οικογένειας και πίστης.

Και πάλι, μεγάλες δόσεις βιταμίνης C μπορούν να μετριάσουν τη βλάβη του στρες στο ανοσοποιητικό σύστημα. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Χάνστβιλ, όταν δόθηκε βιταμίνη C σε αρουραίους που ήταν υπό έντονο στρες, βελτίωσε τα επίπεδα ορμονών του στρες και άλλους τυπικούς δείκτες σωματικού και συναισθηματικού στρες, όπως απώλεια βάρους, διεύρυνση των επινεφριδίων και συρρίκνωση του θύμου αδένα και του σπλήνα.

Η θεραπεία με βιταμίνη C αύξησε επίσης τα επίπεδα του κυκλοφορούντος αντισώματος IgG, της κύριας άμυνας του οργανισμού έναντι της συστηματικής λοίμωξης.²⁵

Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η βιταμίνη C μειώνει το σωματικό και ψυχολογικό στρες. Οι ερευνητές υπέβαλαν μια ομάδα 120 ατόμων σε ένα "βέβαιο στρες" - ανάθεση δημόσιας ομιλίας σε συνδυασμό με μαθηματικά προβλήματα. Τα μισά από τα άτομα έλαβαν 1.000 mg βιταμίνης C και τα μισά όχι. Η ομάδα ελέγχου που δεν έλαβε βιταμίνη C είχε τρεις φορές υψηλότερα επίπεδα ορμονών στρες και υψηλότερη αρτηριακή πίεση από την ομάδα που έλαβε βιταμίνη C. Ανέφεραν επίσης ότι ένιωθαν λιγότερο άγχος από όλη αυτή την εμπειρία.²⁶

Πώς ένας ιός γίνεται δολοφόνος;

Οι κοροναϊοί SARS και MERS, οι Ebola, Zika, H1N1, H5N1, HIV, HPV - όλοι αυτοί οι ιοί έχουν γίνει οι σύγχρονες σκιές των μεγάλων επιδημιών της ιστορίας: πολιομυελίτιδα, ευλογιά και μαύρος θάνατος του Μεσαίωνα.

Η λέξη «ιός» προέρχεται από τη λατινική λέξη «δηλητήριο», επειδή όταν οι ιοί ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά στις αρχές του εικοστού αιώνα, ήταν γνωστοί για την ικανότητά τους να σκοτώνουν.

Ο COVID-19 σκοτώνει προκαλώντας υπερβολική αντίδραση από το ανοσοποιητικό σύστημα. Όταν ο κοροναϊός εισέρχεται στους πνεύμονες, το σώμα στέλνει εκεί κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος για να του επιτεθούν.

Όμως σε μερικούς ανθρώπους, ιδιαίτερα στους ανοσοκατασταλμένους, το ανοσοποιητικό σύστημα μπαίνει σε υπερλειτουργία. Απελευθερώνει μια «καταιγίδα κυτοκίνης» - υπερβολικά επίπεδα φλεγμονωδών μορίων - προκαλώντας αλυσιδωτή αντίδραση περισσότερων ανοσοκυττάρων, τα οποία με τη σειρά τους προκαλούν υπερφλεγμονή, πνευμονία και σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο.

Η επικινδυνότητα αυτών των παθογόνων δεν είναι κάτι νέο. Οι ιοί, συμπεριλαμβανομένων των κοροναϊών, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 20 τοις εκατό των κρυολογημάτων, έχουν στοιχίσει τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο, σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα στοιχεία.

Το 2017, 2,56 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πέθαναν από πνευμονία που προκαλείται από μικρόβια, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, μυκήτων και ιών.

Βιταμίνη C στις μονάδες εντατικής θεραπείας

Σε μία μετα-ανάλυση του 2020, ερευνητές ανακάλυψαν ότι η βιταμίνη C μπορεί να μειώσει το χρόνο διασωλήνωσης των ασθενών στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Συγκέντρωσαν στοιχεία κλινικών αποτελεσμάτων από 8 ξεχωριστές μελέτες 885 ασθενών που νοσηλεύονταν σε σοβαρή κατάσταση.

Γενικά, η βιταμίνη C μείωσε το χρόνο των ασθενών στον αναπνευστήρα κατά 14%. Οι ασθενείς που βοηθήθηκαν περισσότερο ήταν αυτοί που βρίσκονταν σε πιο κρίσιμη κατάσταση.

Για τους 471 ασθενείς που ήταν διασωληνωμένοι με αναπνευστήρα για περισσότερες από 10 ώρες – δηλαδή στις πιο σοβαρές περιπτώσεις – η βιταμίνη C μείωσε το χρόνο που χρειαζόταν να μείνουν στον αναπνευστήρα κατά 25%.

Με τα πρώτα σημάδια ιογενούς λοίμωξης...

Η Δρ Σάρα Μάιχιλ συνιστά:

• Πάρτε 10 gr βιταμίνης C (ως σκόνη ασκορβικού οξέος) σε 500 mL νερού ανά ώρα μέχρι τη δόση που ξεκινάτε να έχετε συμπτώματα διάρροιας — αυτό ονομάζεται "ανοχή εντέρου".
• Εισπνεύστε ιώδιο Lugol κάθε δύο ώρες.
• Απομονωθείτε και πηγαίνετε για ύπνο για να αφήσετε το σώμα να παλέψει τη ασθένεια.

Η συμβουλή του ολιστικού γιατρού Ντέιβιντ Μπράουνσταϊν:

• Πάρτε 100,000 μονάδες βιταμίνης A καθημερινά για 4 μέρες. Στη συνέχεια, ή αν δεν είστε άρρωστοι, 5,000 μονάδες τη μέρα (σημείωση: πάρετε βιταμίνη A, όχι βήτα-καροτίνη). Ωστόσο, προτείνει οι γυναίκες σε εγκυμοσύνη να αποφεύγουν τόσο μεγάλες δόσεις, και θα πρέπει να συμβουλευτούν ειδικό για να τους καθορίσει την κατάλληλη δόση για εκείνες.
• Πάρτε 50,000 IU βιταμίνης D3 καθημερινά για 4 μέρες.
• Κόψτε τη ραφιναρισμένη ζάχαρη. "Η ραφιναρισμένη ζάχαρη φαίνεται ότι αλλάζει αρνητικά τη λειτουργία των λευκοκυττάρων για ώρες μετά την πέψη  ," λέει ο Μπράουνσταϊν.
• Ενυδατωθείτε. Η αφυδάτωση θα επηρεάσει τις διαδικασίες εξάλειψης της λοίμωξης. Για παράδειγμα, εάν ζυγίζετε 90 κιλά, στοχεύστε να πίνετε 3 λίτρα κάθε μέρα.

Εμποδίστε την εξέλιξη μιας ίωσης:
Ο Δρ Ντάμιεν Ντάουνινγκ προτείνει ένα κοκτέιλ συμπληρωμάτων διατροφής για την αποφυγή της λοίμωξης από κοροναϊό ή άλλα παθογόνα:

Βιταμίνη C
Συνιστώμενη συνολική ημερήσια δόση: 3.000 mg (3g) ή και περισσότερο καθημερινά. Είναι καλό να διαιρείται η ποσότητα αυτή σε δόσεις μέσα στη μέρα (π.χ. 1000 mg x 3 φορές). Μία άλλη λύση είναι να βάλετε 5.000mg ασκορβικού οξέος σε 1-1.5 λίτρα νερού και να πίνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Βιταμίνη D
Συνιστώμενη ημερήσια δόση: Ξεκινήστε με 5000 IU (125microgram) καθημερινά για 2 εβδομάδες, μετά μειώστε σε 2000IU (50microgram) καθημερινά.

Μαγνήσιο
Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 400mg (σε μορφή citrate, malate, aminoacid chelate ή chloride).

Ψευδάργυρος
Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 20mg (σε μορφή citrate, , aminoacid chelate ή gluconate). Να λαμβάνεται μακριά από την κατανάλωση δημητριακών και άλλων σπόρων για να αποφευχθεί η δέσμευση από το φυτικό οξύ που μειώνει την απορρόφηση.

Σελήνιο
Συνιστώμενη ημερήσια δόση: 100microgram

---

Linus Pauling Institute (vitamin C): lpi.oregonstate.edu/mic/vitamins/vitamin-C

Dr Sarah Myhill: www.drmyhill.co.uk

Dr Damien Downing: www.drdamiendowning.com

Dr David Brownstein: www.drbrownstein.com 

Βιβλιογραφικές αναφορές

1 Virus Res, 2019; 274: 197751

2 J Mol Biol, 2014; 426: 3892-906

3 Curr Opin Virol, 2012; 2: 63-77

4 Clin Transl Immunology, 2020; 9: e01114

5 Microbiome, 2016; 4: 64

6 CDC, HPV Fact Sheet. www.cdc.gov

7 Proc Natl Acad Sci U S A, 2007; 104: 299-304

8 MedRxiv, doi: https://doi.org/ 10.1101/ 2020.03.03.20030650

9 Lancet Infect Dis, 2018; 18: 1191-210

10 BMC Public Health, 2019; 19: 1445; Legambiente, Mal'aria 2019, Jan 22 2019

11 Am J Public Health, 1989; 79: 158-62; Occup Environ Med, 2003; 60: 612-6

12 Nutrients, 2017; 9: 1211

13 Nutrients, 2017; 9: 339

14 Southern Med Surg, 1948; 110(2): 36-8, 46

15 Circulation, 1996; 94: 6-9

16 Nutrients, 2018; 10: 1762

17 J Transl Med, 2014; 12: 32

18 Med Sci Monit, 2012; 18: CR215-24; Med Sci Monit, 2014; 20: 725-32

19 Clinical trial identifier NCT04323514 (Palermo, Italy), NCT04264533 (Wuhan, China); www.clinicaltrials.gov

20 New York Post, March 24, 2020

21 J Intensive Care, 2020; 8: 15

22 Immunol Res, 2014; 58: 193-210

23 Cigna U.S. Loneliness Index, 2018

24 Scientifica (Cairo), 2016; 2016: 8290435

25 American Chemical Society meeting, Aug 23, 1999

26 Psychopharmacology (Berl), 2002; 159: 319-24.

---

 Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας. Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα ή φυσικά σκευάσματα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας με δική σας πρωτοβουλία. Οι φυσικές θεραπείες δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης. Παρακαλούμε συμβουλευτείτε απαραιτήτως τον ιατρό σας για οποιοδήποτε θέμα υγείας και πριν την χρήση οποιουδήποτε βότανου ή θεραπείας. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ βότανα ή οποιαδήποτε θεραπεία κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την συνταγή ειδικού ιατρού.