Οι άνδρες συνήθως δεν σκέφτονται τον προστάτη τους μέχρι να αρχίσει να τους ενοχλεί. Ο μικρός αυτός αδένας -που συχνά συγκρίνεται με ένα καρύδι- βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, εκτελώντας αθόρυβα και άχαρα το ατελείωτο και ζωτικό του έργο, αναμειγνύοντας ένζυμα και συστατικά στο σπερματικό πλάσμα για να επιτρέπει στο σπέρμα να ρέει ελεύθερα, μέχρι που μια μέρα ο άνδρας μπορεί να παρατηρήσει ότι ξαφνικά κάνει συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα στη μέση της νύχτας ή ότι η ροή του δεν είναι τόσο καλή όσο ήταν.

Ο Kevin McNamara, παρατήρησε ξαφνικά ότι έπρεπε να περιμένει λίγο και να καταβάλλει προσπάθεια για να ουρήσει το πρωί, κάτι που του φάνηκε περίεργο. Έτσι επισκέφτηκε τον γιατρό του.

Ο McNamara πέρασε από το πρωτόκολλο προστάτη της συμβατικής ιατρικής. Έκανε εξέταση αίματος PSA όπου έδειξε υψηλή τιμή 6 στην κλίμακα που προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία και τη φυλή. Η μαγνητική τομογραφία έδειξε ότι ο προστάτης του ήταν διογκωμένος, οπότε προγραμματίστηκε βιοψία προστάτη.

Οι βιοψίες χρεώνονται ως μια απλή 10λεπτη διαδικασία που είναι "άβολη", αλλά μπορεί επίσης να είναι βασανιστική και επικίνδυνη. Οι γιατροί συνήθιζαν να λένε ότι δεν είναι επώδυνες. Τώρα χρησιμοποιούν συνήθως αναισθητικό.

Μια βιοψία μπορεί να οδηγήσει σε στυτική δυσλειτουργία,¹ και στο 2 - 5 % των βιοψιών, προκύπτει σήψη, που συχνά απαιτεί νοσηλεία.² Επίσης παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το αν ο καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί από τον προστάτη μέσω των ιχνών της βελόνας βιοψίας. Μια ανασκόπηση μελετών για τον κίνδυνο αυτό, διαπίστωσε ότι η λεγόμενη "διασπορά όγκου" μέσω της βελόνας βιοψίας συμβαίνει σε λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων,³ αλλά το γεγονός ότι συμβαίνει εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία.

Για τη διενέργεια της βιοψίας, μια βελόνα με κοίλη αιχμή εισάγεται μέσω του τοιχώματος του ορθού για να φτάσει στον προστάτη και εξάγονται 10 - 12 (μερικές φορές έως και 45) μικρά κομμάτια ιστού από τον αδένα, σε έναν αγώνα πιθανοτήτων να βρεθεί ο καρκίνος εάν βρίσκεται στον αδένα –είναι σαν να μαζεύεις 12 μπίλιες από μια σακούλα με 1.000 μπίλιες για να βρεις μια κόκκινη.

Η βιοψία του McNamara ήταν θετική για καρκίνο του προστάτη -μια διάγνωση που έγινε 1,3 εκατομμύρια φορές παγκοσμίως το 2018, καθιστώντας τον το δεύτερο πιο συχνό καρκίνο στους άνδρες. Ο γιατρός του συνέστησε να το αφαιρέσει.

Η "μετάνοια για τη θεραπεία του προστάτη" δεν είχε ακόμη μπει στο ιατρικό λεξικό το 2012, όταν προτάθηκε η προστατεκτομή του McNamara, ο οποίος όμως είχε τις δικές του ιδέες για την επέμβαση και δεν ήταν έτοιμος γι’ αυτήν. Παρακολούθησε ένα σεμινάριο από τον Αμερικανό Don Tolman (έναν "Whole Foods Cowboy" που κηρύσσει το μήνυμα της υγείας μέσω της διατροφής, του ήλιου, της υγιεινής ζωής και του διαλογισμού) και τον κέρδισε. Αντί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, επισκέφθηκε τον Tolman, έναν εκκεντρικό χαρακτήρα με μαύρο μουστάκι και καουμπόικο καπέλο, και υιοθέτησε την αντικαρκινική του αγωγή με χυμούς φρούτων και λαχανικών, μεγάλες ποσότητες από κουρκουμά για την αντιφλεγμονώδη δράση του και χορτοφαγική διατροφή για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Η επιστήμη όμως συναντά τον καουμπόη της υγιεινής διατροφής. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από ερευνητές του Κέντρου Έρευνας Ουροποιογεννητικών Κακοηθειών της Cleveland Clinic ανέλυσε τα βασικά επίπεδα των θρεπτικών συστατικών του εντέρου και των μεταβολιτών (υποπροϊόντα της πέψης) στον ορό του αίματος σχεδόν 700 ανθρώπων.

Συνέκριναν τα επίπεδα στον ορό μεταξύ ανδρών που έλαβαν αργότερα διάγνωση καρκίνου του προστάτη και εκείνων που πέθαναν από τη νόσο με υγιείς άνδρες, οι οποίοι είχαν προηγουμένως εγγραφεί στη μελέτη για τον καρκίνο του προστάτη, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και των ωοθηκών του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου. Η σύγκριση αποκάλυψε ότι οι άνδρες που είχαν υψηλά επίπεδα ενός μορίου που ονομάζεται PAGln (φαινυλακετυλογλουταμίνη) στο έντερό τους είχαν έως και τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με μια επιθετική μορφή καρκίνου του προστάτη.

Αποδεικνύεται ότι ο αρνητικός μεταβολίτης PAGln παράγεται όταν τα μικρόβια στο έντερο διασπούν ένα αμινοξύ που ονομάζεται φαινυλαλανίνη, το οποίο βρίσκεται στο κρέας, τα φασόλια, τη σόγια, τον κρόκο αυγού και τα γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Δύο άλλα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται σε αφθονία στο κρέας, τον κρόκο αυγού και τα γαλακτοκομικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά - η χολίνη και η βεταΐνη - επίσης συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο για επιθετικό καρκίνο του προστάτη.⁴

"Διαπιστώσαμε ότι οι άνδρες με υψηλότερα επίπεδα ορισμένων μορίων που σχετίζονται με τη διατροφή έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν επιθετικό καρκίνο του προστάτη", δήλωσε ο Dr Nima Sharifi, διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Ουροποιογεννητικών Κακοηθειών και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

"Καθώς συνεχίζουμε την έρευνά μας σε αυτόν τον τομέα, η ελπίδα μας είναι ότι μια μέρα αυτά τα μόρια θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρώιμοι βιοδείκτες του καρκίνου του προστάτη για να βοηθήσουν στον εντοπισμό ασθενών που μπορούν να τροποποιήσουν τον κίνδυνο της νόσου τους κάνοντας αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής τους".⁵

Αυτό λειτούργησε για τον Kevin McNamara. Έπεσε με τα μούτρα στο αντικαρκινικό πρωτόκολλο του Don Tolman για 90 ημέρες και έκοψε το κρέας, τα αβγά και τα γαλακτοκομικά. Ξεκινούσε κάθε πρωί με ένα πλούσιο σε φυτικές ίνες πρωινό με βρώμη, λιναρόσπορο και χυμό εσπεριδοειδών. Έπινε επίσης έναν πατενταρισμένο χυμό του Tolman (με καρότα, τρία μήλα, ένα παντζάρι στο μέγεθος μια σφιγμένης γροθιάς και ένα λεμόνι) και έριχνε μέσα πολύ από το αντιφλεγμονώδες ινδικό μπαχαρικό κουρκουμά.

"Πριν τελειώσουν οι 90 ημέρες, ουρούσα σαν πυροσβεστικός σωλήνας!" δήλωσε η McNamara. "Ο προστάτης μου είχε επανέλθει στο φυσιολογικό του μέγεθος και δεν πάλευα πλέον να ουρήσω". Μετά από περίπου πέντε μήνες, έκανε ξανά εξέταση PSA και η τιμή του είχε πέσει από 6 σε 2.

Αυτό που είναι καλό για τον προστάτη, όπως ανακαλύφθηκε, είναι επίσης καλό και για άλλες πτυχές της υγείας των ανδρών -συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς. Ένας από τους συνεργάτες της ομάδας της Cleveland Clinic, ο Stanley Hazen, έχει βρει μια παρόμοια σχέση μεταξύ των μεταβολιτών του εντέρου και του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου. Το 2020, αυτός και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν τα ευρήματά τους ότι το PAGln αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου.⁶

"Ενδιαφέρον είναι ότι διαπιστώσαμε ότι το PAGln συνδέεται στους ίδιους υποδοχείς με τους β-αναστολείς, τα οποία είναι φάρμακα που συνήθως συνταγογραφούνται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και του επακόλουθου κινδύνου καρδιακών επεισοδίων", δήλωσε ο Dr Hazen. "Αυτό δείχνει ότι ένα μέρος της ισχυρής αποτελεσματικότητας των β-αναστολέων μπορεί να οφείλεται στον αποκλεισμό της δραστηριότητας του μεταβολίτη".

Ενώ η ομάδα της Cleveland Clinic έχει ξεκινήσει να διερευνά τα πλεονεκτήματα της χρήσης των β-αναστολέων για τον καρκίνο του προστάτη, ιδού μερικά πράγματα που μπορούν να αλλάξουν άμεσα για να βελτιωθεί η υγεία του προστάτη και της καρδιάς.

Να κάνω ή όχι την εξέταση;
Η συνήθης διαγνωστική εξέταση για την υγεία του προστάτη είναι η εξέταση PSA, που αναφέρεται στο ειδικό προστατικό αντιγόνο, ένα ένζυμο που διασπά τις πρωτεΐνες που εκκρίνει ο αδένας του προστάτη.

Το PSA μπορεί να διαρρεύσει στο αίμα και η ποσότητα που ανιχνεύεται μπορεί να υποδείξει εάν υπάρχει καρκίνος στον αδένα. Ωστόσο, το τεστ PSA είναι πολύ προβληματικό - έχει ανιχνευθεί σε γυναίκες και σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα σε έγκυες γυναίκες. Έχει βρεθεί ακόμη και στο μητρικό γάλα.

Τα τεστ PSA εμφανίζουν συχνά ψευδώς θετικά αποτελέσματα και χάνουν μία στις επτά περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη με ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα. Ένα θετικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι ενδεικτικό του μεγέθους και της ηλικίας παρά του καρκίνου, και έχει συνδεθεί με άλλες καταστάσεις όπως η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, η φλεγμονή και η λοίμωξη.

Ένα θετικό τεστ PSA έχει ως στόχο να δώσει στους πάσχοντες άνδρες την ευκαιρία να καταπολεμήσουν τον καρκίνο όσο αυτός είναι μικρός και ακίνδυνος, αλλά αυτό δεν συμβαίνει απαραίτητα. Περισσότερο από το 70% των ανδρών άνω των 80 ετών θα αναπτύξουν τη νόσο, αλλά οι περισσότεροι δεν θα πεθάνουν από αυτήν - θα πεθάνουν μαζί της.¹ Έτσι, η εξέταση μπορεί να οδηγήσει σε περιττή, επώδυνη και επικίνδυνη θεραπεία για κάτι που σε πολλούς άνδρες θα ήταν μια καλοήθης, ίσως ακόμη και απαρατήρητη, υπερπλασία, ενώ έχουν 24 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από κάτι άλλο εκτός από καρκίνο του προστάτη.²

Αυτοί οι περιορισμοί, αν και αγνοούνταν επί δεκαετίες, αναγνωρίζονται πλέον ανοιχτά. Σήμερα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι άνδρες άνω των 50 ετών ενθαρρύνονται να διαβάσουν στο διαδίκτυο πληροφορίες σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της εξέτασης, τονίζοντας ότι μπορεί να χάσει ορισμένους καρκίνους, ότι μπορεί να οδηγήσει σε περιττή ανησυχία και ιατρικές εξετάσεις, ότι δεν μπορεί να διακρίνει μεταξύ επιθετικού, επικίνδυνου καρκίνου και αργά αναπτυσσόμενης καλοήθους ανάπτυξης και ότι "μπορεί να σας κάνει να ανησυχήσετε, αν βρει έναν αργά αναπτυσσόμενο καρκίνο που μπορεί να μην προκαλέσει ποτέ προβλήματα".³

Η εξέταση PSA μπορεί να συνοδεύεται από ψηφιακή πρωκτική εξέταση (η οποία περιλαμβάνει την ψηλάφηση του προστάτη με ένα δάχτυλο με γάντι) για να βελτιωθεί οριακά η αξιοπιστία της εξέτασης PSA.

Τα αποτελέσματα οδηγούν σχεδόν πάντα σε μια δίνη όλο και περισσότερων εξετάσεων. Οι βιοψίες είναι επεμβατικές και έχουν τους δικούς τους κινδύνους. Αυτές ακολουθούνται από επιφυλακή (ενεργή επιτήρηση και περισσότερες εξετάσεις PSA), ακτινοβολία, ορμονοθεραπεία, χειρουργική επέμβαση ή συνδυασμό - όλα αυτά ακολουθούμενα από πιο τακτικούς ελέγχους PSA.

Στους άνδρες λέγεται ότι οι εξετάσεις σώζουν ζωές και ιστορίες ανδρών που εξετάστηκαν νωρίς και πρόλαβαν τον καρκίνο τους νωρίς παρουσιάζονται ως ιατρικοί θρίαμβοι. Όμως η αλήθεια είναι πολύ πιο σκοτεινή.

Ενώ τα ποσοστά επιβίωσης έχουν αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αυτό μπορεί να οφείλεται στη βελτίωση της θεραπείας και όχι στην αύξηση του ελέγχου.⁴ Δεν υπάρχει κανένα μαγικό τζίνι που να λέει ποια θεραπεία είναι η καλύτερη, και οι θεραπείες για τον καρκίνο δεν αποδίδουν πάντα.

Ενώ ο ιατρικός κλάδος έχει αναγνωρίσει το άγχος και την υπερθεραπεία που προκύπτουν από τις εξετάσεις PSA, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο κλάδος λαμβάνει μέτρα για τον περιορισμό τους. Μια έκθεση αγοράς προβλέπει ότι η αξία της βιομηχανίας διαγνωστικών για τον καρκίνο του προστάτη θα εκτοξευθεί από 3,32 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 σε 7,65 δισεκατομμύρια δολάρια το 2027.⁵

Διακόψτε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος
Το κόκκινο κρέας έχει μετατραπεί σε ένα είδος σύγχρονης αντι-υπερτροφής καθώς η υψηλή κατανάλωσή του συνδέεται με τον καρκίνο και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Μεγάλο μέρος του κρέατος που πωλείται στα παντοπωλεία προέρχεται από μονάδες μαζικής εντατικής εκτροφής ζώων, όπου τα ζώα συνωστίζονται και στρεσάρονται, τρέφονται με δίαιτες δημητριακών και καλαμποκιού αντί να αφήνονται να βοσκήσουν ελεύθερα την τροφή τους και τα γεμίζουν εμβόλια, αντιβιοτικά και, συχνά, αυξητικές ορμόνες.

Ωστόσο, πολλές από τις μελέτες που κακολογούν το κρέας δεν κάνουν διάκριση μεταξύ του επεξεργασμένου κρέατος, μαζικής εντατικής εκτροφής και των βιολογικών, ελευθέρας βοσκής ή ζώων που τρέφονται με χορτάρι, οπότε τα αποτελέσματα είναι δύσκολο να ερμηνευτούν. Ένα πλήθος συγχυτικών παραγόντων, όπως τα επίπεδα δραστηριότητας και το βάρος, μπερδεύουν επίσης τα αποτελέσματα.

Μια πρόσφατη μελέτη αναδεικνύει το πρόβλημα. Σε μια ευρέως δημοσιευμένη μελέτη του 2021, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης εξέτασαν μια τεράστια βάση δεδομένων 474.985 ενηλίκων μέσης ηλικίας που προσλήφθηκαν στη μελέτη UK Biobank μεταξύ 2006 και 2010 και παρακολουθήθηκαν μέχρι το 2017, συνδέοντας τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με την πρόσληψη κρέατος με δεδομένα για εισαγωγές σε νοσοκομεία και θνησιμότητα.

Οι τακτικοί κρεατοφάγοι που κατανάλωναν κατά μέσο όρο 70 γραμμάρια κρέατος την ημέρα, είτε επεξεργασμένου είτε μη επεξεργασμένου (αλλά άγνωστων πρακτικών εκτροφής και διατροφής), είχαν 15% περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από καρδιακές παθήσεις, 30% περισσότερες πιθανότητες να πάθουν διαβήτη και σχεδόν το ένα τρίτο (31%) περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πνευμονία στο μέλλον.

Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα από τα προβλήματα που σχετίζονται με την υγεία μειώθηκαν όταν λήφθηκε υπόψη ο Δείκτης Μάζας Σώματος. Τα προβλήματα αναπτύχθηκαν κυρίως σε άτομα που ήταν υπέρβαρα και παχύσαρκα, οπότε παραμένει ένα ερώτημα ως προς το κατά πόσο η κρεατοφαγία συμβάλλει στο υπερβολικό βάρος, το οποίο μπορεί να είναι ο πραγματικός κίνδυνος.⁷

Το πρόβλημα με το TMAO
Μια χημική ουσία - το Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης (TMAO) - έχει επισημανθεί ως ένοχος για τις καρδιακές παθήσεις που οφείλονται στο κρέας, με μελέτες που δείχνουν ότι μπορεί να επηρεάσει τους μηχανισμούς πήξης και εναπόθεσης χοληστερόλης.

Το TMAO είναι ένα υποπροϊόν της πέψης που σχηματίζεται από τα βακτήρια του εντέρου και προέρχεται εν μέρει από θρεπτικά συστατικά που είναι συγκεντρωμένα στο κόκκινο κρέας. Ένα αυξανόμενο πλήθος μελετών συνδέει τα υψηλότερα επίπεδα TMAO με μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής νόσου, καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου. Τα άτομα με τα υψηλότερα επίπεδα TMAO στο αίμα έχουν 62% περισσότερες πιθανότητες να έχουν καρδιαγγειακές παθήσεις σε σύγκριση με τα άτομα με τα χαμηλότερα επίπεδα.⁸

Ο Dr Hazen της μελέτης προστάτη της Κλινικής Cleveland συμπεριέλαβε 113 υγιείς άνδρες και γυναίκες σε μια κλινική δοκιμή και τους χορήγησε τρεις διαφορετικές δίαιτες με τυχαία σειρά, την καθεμία για ένα μήνα. Όλα τα γεύματα ετοιμάστηκαν για τους συμμετέχοντες και περιείχαν το ένα τέταρτο των θερμίδων τους από πρωτεΐνες, είτε από κόκκινο κρέας, είτε από λευκό κρέας, είτε από μη-ζωικές πηγές.

Στους λάτρεις του κόκκινου κρέατος δόθηκε το ισοδύναμο μιας μπριζόλας οκτώ ουγγιών καθημερινά ή δύο μπιφτέκια βοδινού κρέατος βάρους ενός τετάρτου του κιλού. Μετά από ένα μήνα σε αυτή τη δίαιτα, τα επίπεδα της TMAO στο αίμα εκτοξεύτηκαν στο τριπλάσιο των επιπέδων τους στις δίαιτες που βασίζονταν είτε σε λευκό κρέας είτε σε μη-ζωικές πηγές πρωτεΐνης. Οι συμμετέχοντες στη δοκιμή που τοποθετήθηκαν σε εκδοχές των τριών διαιτών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά (με ίσο αριθμό θερμίδων) δεν είχαν αυξημένα επίπεδα TMAO.

Αυτό που έδειξε ξεκάθαρα η μελέτη ήταν ότι οι αυξήσεις της TMAO ήταν αναστρέψιμες. Όταν οι συμμετέχοντες διέκοψαν τη δίαιτα με κόκκινο κρέας και έτρωγαν είτε τη δίαιτα με λευκό κρέας είτε τη δίαιτα χωρίς κρέας για έναν ακόμη μήνα, τα επίπεδα TMAO μειώθηκαν.

"Αυτή η μελέτη δείχνει για πρώτη φορά πόσο δραματική επίδραση έχει η αλλαγή της διατροφής σας στα επίπεδα του TMAO, το οποίο συνδέεται όλο και περισσότερο με τις καρδιακές παθήσεις", δήλωσε ο Hazen.

"Τα ευρήματα αυτά ενισχύουν τις τρέχουσες διατροφικές συστάσεις που ενθαρρύνουν όλες τις ηλικίες να ακολουθούν ένα υγιεινό για την καρδιά διατροφικό πρόγραμμα που περιορίζει το κόκκινο κρέας", λέει η ερευνήτρια διατροφής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ Dr Charlotte Pratt. "Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τρώμε μια ποικιλία τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά και φυτικών πηγών πρωτεΐνης, όπως τα φασόλια και ο αρακάς".⁹

Καμία επίδραση από τα ψάρια
Μια μελέτη cohort του 2020 που πραγματοποιήθηκε σε όλες τις ΗΠΑ, η οποία συμπεριέλαβε συνολικά 29.682 Αμερικανούς ενήλικες που δεν είχαν καρδιαγγειακή νόσο στην αρχή, κατέγραψε τη διατροφική πρόσληψη των συμμετεχόντων και τους παρακολούθησε για 30 χρόνια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι "η πρόσληψη επεξεργασμένου κρέατος, μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος ή πουλερικών σχετιζόταν σημαντικά με περιστατικά καρδιαγγειακής νόσου, αλλά η πρόσληψη ψαριών όχι".

Ο αυξημένος κίνδυνος από την κατανάλωση κρέατος δεν ήταν τεράστιος - ο αντίκτυπος στους σχετικούς κινδύνους καρδιαγγειακής νόσου και συνολικής θνησιμότητας κυμαινόταν από περίπου 3% έως 7%. "Οι αυξημένοι απόλυτοι κίνδυνοι ήταν λιγότεροι από 2% κατά τη διάρκεια των 30 ετών παρακολούθησης", δήλωσαν οι συγγραφείς.

Τρώτε περισσότερα φυτά
Μια άλλη μελέτη cohort που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition τον Νοέμβριο του 2021 εξέτασε τον αντίκτυπο της φυτικής διατροφής στον καρκίνο του προστάτη χρησιμοποιώντας δεδομένα από 47.239 άνδρες της Health Professionals Follow-up Study (1986-2014).

Στους άνδρες κάτω των 65 ετών, αλλά όχι στους άνδρες άνω των 65 ετών, η μεγαλύτερη κατανάλωση φυτικών προϊόντων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη συνολικά, καθώς και με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προχωρημένων, θανατηφόρων και θανατηφόρων μορφών της νόσου.¹⁰

Ντομάτες
Αν υπάρχει ένα φυτό που θα μπορούσε να θεωρηθεί "υπερτροφή" για την υγεία των ανδρών, αυτή θα μπορούσε να είναι η ντομάτα, καθώς έχουν αναγνωριστεί ευρέως τα οφέλη της στην καρδιαγγειακή υγεία εδώ και δεκαετίες.

Πλούσια πηγή λυκοπενίου, β-καροτενίου, φυλλικού οξέος, καλίου, βιταμίνης C, φλαβονοειδών και βιταμίνης Ε, οι ωμές και οι μαγειρεμένες ντομάτες έχουν διαφορετικό διατροφικό προφίλ. Το μαγείρεμα αυξάνει τη διαθεσιμότητα του λυκοπενίου, για παράδειγμα, αλλά μειώνει άλλα θρεπτικά συστατικά, οπότε υπάρχει όφελος από την κατανάλωση και των δύο.

"Πολλά από αυτά τα θρεπτικά συστατικά μπορεί να λειτουργούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό για την προστασία των λιποπρωτεϊνών και των αγγειακών κυττάρων από την οξείδωση, την πιο ευρέως αποδεκτή θεωρία για τη γένεση της αθηροσκλήρωσης", αναφέρουν ερευνητές από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας σε μια ανασκόπηση για το θέμα. "Άλλες καρδιοπροστατευτικές λειτουργίες που παρέχονται από τα θρεπτικά συστατικά της ντομάτας μπορεί να περιλαμβάνουν τη μείωση της χοληστερόλης των λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (LDL), της ομοκυστεΐνης, της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων και της αρτηριακής πίεσης".¹¹

Μια μετα-ανάλυση της ιατρικής βιβλιογραφίας για τις ντομάτες το 2019 εξέτασε 28 μελέτες σχετικά με την κατανάλωση λυκοπενίου και τα επίπεδα λυκοπενίου στο αίμα και διαπίστωσε ότι η υψηλή διαιτητική πρόσληψη ή η υψηλή συγκέντρωση λυκοπενίου στον ορό σχετίζεται με σημαντική μείωση του κινδύνου θανάτου (37%), εγκεφαλικού επεισοδίου (26%) και καρδιαγγειακής νόσου (14%).¹²

Αρκετές επιδημιολογικές μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι οι ντομάτες επηρεάζουν την υγεία του προστάτη και προλαμβάνουν τον καρκίνο, αν και μια ανασκόπηση του 2021 δεν διαπίστωσε καμία επίδραση συνολικά.¹³

Κουρκουμάς
Η πορτοκαλί ρίζα από την οικογένεια του τζίντζερ που χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να καρυκεύει το ινδικό φαγητό είναι άλλη μία φυτική ουσία που έχει γίνει διάσημη για τις ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές της ιδιότητες. Μια ανασκόπηση του 2021 σε 11 μελέτες που περιελάμβαναν συνολικά 745 ασθενείς με προστάτη βρήκε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο κουρκουμάς ή το ενεργό συστατικό του, η κουρκουμίνη, έχουν ευεργετικές επιδράσεις στα επίπεδα του PSA και στην ποιότητα ζωής, μαζί με το οξειδωτικό στρες, το αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης, τη συχνότητα ούρησης, τη διακοπτόμενη ούρηση, την επείγουσα ούρηση, την αδύναμη ροή, το σφίξιμο και τη νυχτερινή ούρηση.¹⁴

Ο ρόλος του κουρκουμά στην υγεία της καρδιάς είναι επίσης καλά τεκμηριωμένος. Μια μετα-ανάλυση του 2020 της εκτεταμένης βιβλιογραφίας σχετικά με την κουρκουμίνη για τις καρδιαγγειακές παθήσεις υποστηρίζει ότι "διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην προστασία των ανθρώπων και των ζώων από την καρδιαγγειακή δυσλειτουργία, η οποία είναι πάντα το πρωταρχικό βήμα για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της αθηροσκλήρωσης, του ανευρύσματος της αορτής, του εμφράγματος του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικού επεισοδίου".

Μελέτες έχουν αναφέρει την αποτελεσματικότητά του στη βελτίωση της διάτασης της καρδιάς, της καρδιακής ανεπάρκειας και των διαβητικών καρδιαγγειακών επιπλοκών. Δεδομένης της ασφάλειάς της σε δόσεις έως και 12 γραμμάρια ημερησίως, "η κουρκουμίνη θα γίνει ένα συμπλήρωμα διατροφής ρουτίνας, όπως οι βιταμίνες και το ιχθυέλαιο, για την πρόληψη ή τη θεραπεία των καρδιαγγειακών νοσημάτων", κατέληξε η διεθνής ομάδα ερευνητών.¹⁵

Οι μελέτες δίνουν συνήθως δόσεις κουρκουμίνης 400-500mg ημερησίως. Ωστόσο, μια μελέτη του 2012 σε 121 ασθενείς που αξιολόγησε την επίδραση των κουρκουμινοειδών σε υψηλότερη δόση (4g/ημέρα) για την πρόληψη καρδιακής προσβολής μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass), διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής κατά την παραμονή στο νοσοκομείο μειώθηκε από 30% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου σε 13% στην ομάδα που έλαβε θεραπεία και είδε και άλλες μετρήσεις για τις καρδιαγγειακές παθήσεις να βελτιώνονται.¹⁶

Προσοχή στα PFAS και στις δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά
Οι υπερ- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS) είναι τεχνητές χημικές ουσίες που έχουν σχεδιαστεί για να αντιστέκονται στο λίπος, το λάδι, το νερό και τη θερμότητα. Χρησιμοποιούνται σε αντικολλητικές επιστρώσεις σε κατσαρόλες και τηγάνια, σε συσκευασίες fast food, σε σπρέι χαλιών που δεν αφήνουν λεκέδες και σε αφρό πυρόσβεσης και συνδέονται με προβλήματα γονιμότητας, θυρεοειδοπάθειες¹⁷, καρδιαγγειακά νοσήματα¹⁸ και καρκίνο¹⁹.

Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που χρησιμοποιούσαν οδοντικό νήμα που περιείχε φθόριο είχαν υψηλότερα επίπεδα PFAS στο αίμα τους.²⁰ Μια άλλη πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα PFAS μολύνουν την παροχή νερού 200 εκατομμυρίων Αμερικανών.²¹

Ενώ τα PFAS είναι δύσκολο να αποφευχθούν και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ αναφέρουν ότι βρίσκονται στο αίμα του 97% των Αμερικανών που πήραν δείγμα, μια μελέτη του 2021 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrients δείχνει ότι άλλοι ελεγχόμενοι παράγοντες μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις τους.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στην Urbana-Champaign και το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο διαπίστωσαν ότι ποντίκια στα οποία εγχύθηκαν κακοήθη καρκινικά κύτταρα του προστάτη είχαν ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης του όγκου όταν έτρωγαν δυτικού τύπου δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και εκτέθηκαν σε PFAS, σε σύγκριση με ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα ελέγχου ή ποντίκια που εκτέθηκαν είτε σε δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είτε μόνο σε PFAS.²²

Η προπόνηση HIIT βοηθά
Τα οφέλη της άσκησης για τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τη συνολική υγεία δεν χρειάζεται να αναφερθούν. Και μια νέα έρευνα δείχνει ότι η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT) -επαναλαμβανόμενες εκρήξεις αερόβιας δραστηριότητας υψηλής έντασης, μέγιστης προσπάθειας που ακολουθούνται από σύντομες περιόδους ανάπαυσης- μπορεί να βελτιώσει την έκβαση των ανδρών που βρίσκονται σε ενεργό επιτήρηση για καρκίνο του προστάτη μετά από υψηλές τιμές PSA.

Οι ερευνητές έβαλαν 52 άνδρες σε ενεργό επιτήρηση (με μέση ηλικία 63 ετών) είτε να κάνουν μια επιβλεπόμενη προπόνηση HIIT σε διάδρομο τρεις ημέρες την εβδομάδα για 12 εβδομάδες είτε να ακολουθήσουν τη συνήθη ρουτίνα άσκησης χαμηλής έντασης. Στη δοκιμή, οι προπονήσεις περιλάμβαναν δύο λεπτά άσκησης στο 85% έως 95% της VO₂max ενός ατόμου (η μέγιστη ποσότητα οξυγόνου που μπορεί να χρησιμοποιήσει το σώμα κατά τη διάρκεια της άσκησης), ακολουθούμενη από δύο λεπτά αποκατάστασης στο 40% της VO₂max, που επαναλήφθηκαν πέντε έως οκτώ φορές.

Σε σύγκριση με τους άνδρες που έκαναν τη συνήθη άσκηση χαμηλότερης έντασης, οι άνδρες στην ομάδα HIIT είχαν χαμηλότερα επίπεδα PSA, χαμηλότερα ποσοστά μεταβολής των επιπέδων PSA με την πάροδο του χρόνου και βραδύτερη ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του προστάτη. Ως παράπλευρο όφελος, είχαν επίσης βελτιωμένη καρδιαγγειακή φυσική κατάσταση - ένα μπόνους, δεδομένου ότι, όπως σημείωσαν οι ερευνητές, οι άνδρες σε ενεργό παρακολούθηση έχουν κατά μέσο όρο τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακά νοσήματα παρά από καρκίνο του προστάτη.²³

Θεραπεία ή όχι;
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, είναι συχνό μεταξύ ανδρών με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη να μετανιώνουν για τη θεραπεία που έκαναν, ιδίως εκείνοι που έχουν αφαιρέσει χειρουργικά τον προστάτη τους.

Οι ερευνητές του Νοσοκομείου Mount Sinai στο Τορόντο του Καναδά διεξήγαγαν μια πληθυσμιακή, μελέτη cohort που συμπεριέλαβε 2.072 άνδρες με καρκίνο του προστάτη και τους ρώτησαν για την ικανοποίησή τους από τις θεραπείες στις οποίες υποβλήθηκαν, πέντε χρόνια μετά τη διάγνωσή τους. Από αυτούς, 279 άνδρες (13%) ανέφεραν ότι μετάνιωσαν για την επιλογή τους.

Για τους άνδρες που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, η μετάνοια ήταν μεγαλύτερη, σε ποσοστό 16%. Για όσους υποβλήθηκαν σε ακτινοθεραπεία, το 11% μετάνιωσε για την απόφασή του, όπως και το 7% των ανδρών που επέλεξαν την ενεργό παρακολούθηση (με επαναλαμβανόμενες εξετάσεις και διαγνωστικά τεστ).

Μία κύρια αιτία που μετάνιωσαν είναι η σεξουαλική δυσλειτουργία, σύμφωνα με τη μελέτη, αν και ο διαρκής πόνος και η ακράτεια είναι επίσης αναγνωρισμένοι παράγοντες.¹

Το πρωϊνό του Kevin McNamara

Συστατικά:

- Περίπου μισό μπολ βρώμης
- Λιναρόσποροι
- Λεμόνι
- Μισό πορτοκάλι
- Βιολογικό έλαιο από φύτρο σιταριού
- Βρασμένο νερό
- Μπανάνα (προαιρετικά)

Ο McNamara βάζει περίπου μισό μπολ με βρώμη, πασπαλίζει από πάνω περίπου ένα τέταρτο του φλιτζανιού λιναρόσπορο, ρίχνει το χυμό (και τη σάρκα) μισού φρέσκου πορτοκαλιού και ενός ολόκληρου λεμονιού, ρίχνει το λάδι από φύτρο σιταριού από το πορτοκάλι, ανακατεύει και αφήνει το μπολ να σταθεροποιηθεί όλη τη νύχτα. Το πρωί, βράζει στον βραστήρα και ρίχνει ζεστό νερό για να ζεστάνει τον χυλό και κόβει μια μπανάνα σε φέτες από πάνω. "Το ονομάζω μαγικό", λέει. "Συρρικνώνει τον προστάτη σας. Το έκανε για τον δικό μου".

Βιβλιογραφία & αναφορές

1 Urologia, 2019; 86(3): 145–7
2 Urology, 2019; 133: 11–5
3 BJU Int, 2015; 115(5): 698–704
4 Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2021 Oct 28.  doi: 10.1158/1055-9965.EPI-21-0766
5 Cleveland Clinic Newsroom, News Release Oct 28, 2021
6 Cell, 2020; 180(5): 862–77.e22
7 BMC Med, 2021; 19: 53
8 J Am Heart Assoc, 2017; 6(7): e004947
9 Eur Heart J, 2019; 40(7): 583–94
10 Am J Clin Nutr, 2021; nqab365
11 Crit Rev Food Sci Nutr, 2003; 43(1): 1–18
12 Crit Rev Food Sci Nutr, 2019; 59(1): 141–58
13 Front Nutr, 2021; 8: 625185
14 Adv Exp Med Biol, 2021; 1291: 345–62
15 Biotechnol Adv, 2020; 38: 107343
16 Am J Cardiol, 2012; 110(1): 40–4
17 Reprod Toxicol, 2017; 69: 53–9
18 Int J Mol Sci, 2020; 21(2): 399
19 Environ Res, 2021; 194: 110690
20 J Expo Sci Environ Epidemiol, 2019; 29(2): 206–17
21 Environ Sci Technol Lett, 2020; 7(12): 931–6
22 Nutrients, 2021; 13(11): 3902
23 JAMA Oncol, 2021; 7(10): 1487–95

Να κάνω ή όχι την εξέταση;
1 “Prostate Cancer: A Guide for Aging Men.” www.aging.com
2 J Clin Oncol, 2015; 33(30): 3379–85
3 National Health Service, “Should I have a PSA test?” www.nhs.uk
4 Cancer, 2012; 118(23): 5955–63
5 Grand View Research, Feb 2020, “Prostate Cancer Diagnostics Market Size, Share & Trends Analysis Report By Test Type (Preliminary, Confirmatory (PCA3, Trans-rectal Ultrasound, Biopsy)), By Region, And Segment Forecasts, 2020 – 2027.” www.grandviewresearch.com

Θεραπεία ή όχι;
1 JAMA Oncol, 2021; e215160

Copyright 2022© Holistic Life - Εκδόσεις Etra
*Σημείωση: Το άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν μπορει να αντικαταστήσει τη γνώμη του ιατρού σας ή άλλου ειδικού της υγείας.

Από την ήπια ανησυχία, την ευερεθιστότητα, τη μειωμένη διάθεση και τη δυσκολία στον ύπνο έως τα πιο σοβαρά συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης, αϋπνίας και νευρικής εξάντλησης, οι επιπτώσεις του χρόνιου στρες είναι συχνά σοβαρές, συνεχείς και εξαιρετικά συνηθισμένες.
Εκτιμάται ότι το 29% των ανθρώπων θα υποφέρει κάποια στιγμή από επίμονο άγχος, ένα 18% από σοβαρή κατάθλιψη, ενώ το 25% των ανθρώπων αντιμετωπίζουν σοβαρό άγχος, κόπωση και εξάντληση. Σχεδόν το 20% των ανθρώπων έχουν δυσκολία στον ύπνο, κάτι που σχετίζεται στενά με το χρόνιο στρες.
Το στρες μπορεί να επηρεάσει τη χημεία του εγκεφάλου, δημιουργώντας αίσθημα συνεχούς άγχους, ανησυχίας αλλά και προβλήματα ύπνου. Το χρόνιο στρες μπορεί επίσης να εξελιχθεί σε χρόνια κόπωση, δημιουργώντας απάθεια, κατάθλιψη και συνεχή κόπωση (εξάντληση).
Ευτυχώς, με κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής και με την υποστήριξη φυσικών συμπληρωμάτων διατροφής, μπορεί να επανέρθει η ισορροπία του νευρικού συστήματος και να ανακάμψει από την επίδραση του στρες.
Ο καθημερινός τρόπος ζωής έχει βαθιά επίδραση στην ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε το στρες. Δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο, όταν είμαστε υπό πίεση η διατροφή και ο τρόπος ζωής μας υποφέρουν συχνά, κάνοντας τα πράγματα πολύ χειρότερα. Η έλλειψη άσκησης, η ανθυγιεινή διατροφή και η απουσία χρόνου για χαλάρωση ή η έλλειψη χρόνου με τους αγαπημένους μας μπορεί να μας οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερο άγχος και φυσικά στις σοβαρές συνέπειές του, οπότε είναι χρήσιμες οι παρακάτω 3 σημαντικές συμβουλές:

1. Θρέψε τον εγκέφαλο και το νευρικό σου σύστημα.
Η σωστή διατροφή βοηθά στη διασφάλιση ενός υγιούς νου και σώματος. Στην πραγματικότητα, η έρευνα έχει δείξει ότι οι φυσικές, ελάχιστα επεξεργασμένες, φυτικές δίαιτες προστατεύουν από την ανάπτυξη σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται με το στρες, όπως η διαρκής ανησυχία και η κατάθλιψη. Καταναλώστε πολλά φρέσκα φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σπόρους, δημητριακά ολικής αλέσεως και άπαχη πρωτεΐνη και παραλείψτε τα υπόλοιπα.

2. Ενεργοποίησε την αίσθησης ευεξίας
Η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι ένα από τα πιο ισχυρά αντικαταθλιπτικά και έχει αποδειχθεί ότι μειώνει το άγχος και βελτιώνει τον ύπνο. Λειτουργεί ενεργοποιώντας χιλιάδες γονίδια που κυριολεκτικά «ενεργοποιούν» την καλή υγεία. Βάλτε στόχο τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας σωματικής άσκησης, όπως π.χ. έναν γρήγορο περίπατο, καθημερινά. Μπορεί να σας εκπλήξει το πόσο υπέροχα θα νιώσετε.

3. Ενεργοποίησε τον εσωτερικό σου χίπη με πρακτικές νου-σώματος.
Στην πραγματικότητα, οι πρακτικές νου-σώματος δεν θεωρούνται πλέον «εναλλακτικές» και χρησιμοποιούνται στην ιατρική για τη θεραπεία ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η γιόγκα και ο διαλογισμός ειδικότερα είναι πολύ ισχυρά «φάρμακα» για την ψυχοσωματική υγεία. Είναι σημαντικό να μπορείτε να κάνετε αυτές τις πρακτικές μέρος του τρόπου ζωής σας. Βρείτε μια ομάδα γιόγκα ή διαλογισμού κοντά σας, ή κάνετε μαθήματα από το διαδίκτυο. Μόνο 15-30 λεπτά την ημέρα θα σας βοηθήσουν να μεταμορφώσετε τη ζωή σας.

Συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν
Μελέτες έχουν δείξει ότι κάποια φυσικά συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν με ασφάλεια στη γρήγορη ανακούφιση των συμπτωμάτων του στρες βελτιώνοντας την ψυχική εστίαση.
Για τη βελτίωση της πνευματικής διαύγειας και για ευδιαθεσία, η Αγιουρβέδα χρησιμοποιεί το brahmi. Το συγκεκριμένο βότανο ενεργεί δυσδιάστατα: καταρχάς, συμβάλλει σε μια πιο συγκροτημένη αντίδραση του εγκεφάλου απέναντι σε στρεσογόνα ερεθίσματα∙ μειώνει την επίδραση του στρες στον εγκέφαλο και βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του. Ταυτόχρονα, ρυθμίζει την ορμόνη ντοπαμίνη, αυξάνοντας τα ευχάριστα συναισθήματα και βελτιώνοντας τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Για την καταλληλότερη για σας μορφή πρόσληψης του βοτάνου και τη σωστή δοσολογία, συμβουλεύεστε το γιατρό και το βοτανοθεραπευτή σας.

Η L-Theanine (L-θειανίνη), η οποία απαντάται φυσικά στο πράσινο τσάι και το Lemon Balm (μελισσόχορτο), ένα μαγειρικό βότανο που έχει χρησιμοποιείται παραδοσιακά για χαλάρωση, έχουν αποδειχθεί σε μια σειρά επιστημονικών μελετών ότι μειώνουν γρήγορα τις επιπτώσεις του στρες και φαίνεται να το κάνουν αυτό ηρεμώντας το νου και το νευρικό σύστημα. Για παράδειγμα, 300 mg εκχυλίσματος Lemon Balm δύο φορές ημερησίως παρουσιάστηκε σε μια πρόσφατη μελέτη ότι ανακουφίζουν σημαντικά τα συμπτώματα του άγχους και της αϋπνίας μέσα σε 15 μέρες. Έχει αποδειχθεί επίσης ότι 200mg L-Theanine αυξάνουν τα κύματα άλφα στον εγκέφαλο και μειώνουν τα συναισθήματα του στρες, παρόμοια με την επίδραση του διαλογισμού.

Η Ashwagandha (Withania somnifera) αποτελεί ένα τονωτικό που προάγει τη σωματική και ψυχική υγεία, αναζωογονεί το σώμα σε συνθήκες εξασθένησης και αυξάνει τη μακροζωία. Η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζει τη χρήση της ως έναν αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο για τη μείωση της ανησυχίας και του άγχους. Μελέτη διαπίστωσε ότι η καθημερινή λήψη 125mg - 250mg ενός εκχυλίσματος Ashwagandha υψηλής ποιότητας (τυποποιημένη με 8% withanolides) μπόρεσε να μειώσει σημαντικά την ορμόνη του στρες κορτιζόλη και να ανακουφίσει από κόπωση, αϋπνία, κακή μνήμη, ευερεθιστότητα, δυσκολία συγκέντρωσης και άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος, μέσα σε μόλις ένα μήνα κανονικής χρήσης.

Η καθημερινή λήψη ενός συμπληρώματος B-Complex (σύμπλεγμα βιταμινών Β) είναι ένας πολύ καλός τρόπος για τόνωση του νευρικού συστήματος, ενέργεια και βελτίωση της διάθεσης. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι μετά από 30 μέρες λήψης συμπληρώματος B-complex, παρατηρήθηκε βελτίωση στη διάθεση, την ενέργεια, τη νοητική λειτουργία και το πνευματικό σθένος.

Η ανεπάρκεια μαγνησίου είναι πολύ συχνή και έχει συσχετιστεί με συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους και αϋπνίας. Είναι δύσκολο να ληφθεί η συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα μόνο από την τροφή και συνήθως υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη σε περιόδους άγχους, οπότε είναι σημαντικό ένα καθημερινό συμπλήρωμα μαγνησίου.

Η αρκτική ρίζα γνωστή ως Rhodiola rosea στο φυσικό της περιβάλλον στη Σιβηρία, είναι ένα σκληρό μικρό φυτό που έχει αποδεδειγμένη και γρήγορη δράση κατά του στρες και της κόπωσης, ενώ βελτιώνει αισθητά τη διάθεση. 

Το σύστημα της Αρχαίας Ελληνικής ιατρικής ή ιατρικής Unani είναι ένα ολοκληρωμένο ιατρικό σύστημα, το οποίο ασχολείται σχολαστικά με τις καταστάσεις της ασθένειας και της υγείας. Η ολιστική του προσέγγιση λαμβάνει υπόψη το άτομο σε σχέση με το περιβάλλον του και δίνει έμφαση στην υγεία του σε όλα τα επίπεδα της υπόστασής του σώμα, συναίσθημα, διανόηση και ψυχή. Είναι ένα σύστημα ιατρικής αναγνωρισμένο από τον Π.Ο.Υ ως παραδοσιακή ιατρική. Ιστορικά οι σημαντικοί γιατροί & φιλόσοφοι της Αρχαία Ελληνικής Ιατρικής (Unani Medicine) είναι:

• Πυθαγόρας (580-489 π.Χ.)
• Ιπποκράτης (460-370 π.Χ.)
• Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.)
• Διοσκουρίδης (70 μ.Χ.)
• Γαληνός (131-210 μ.Χ.)
• Ibne Raban Tabari (810- 895 μ.Χ.)
• Abu Bakar Zarakariya Razi (865–925 μ.Χ.)
• Jabir bin Hayyan (717–813 μ.Χ.)
• Avicenna (980-1037AD) Ο συγγραφέας του παγκοσμίου φήμης βιβλίου για τη θεμελιώδη πραγματεία της Unani Medicine σε πέντε τόμους, γνωστό ως ‘Κανόνας της Ιατρικής’.

Στην Αρχαία Ελληνική Ιατρική (Unani Medicine) η «ιδιοσυγκρασία» είναι μια έννοια πρωταρχικής σημασίας. Η ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου αντιπροσωπεύει τη φυσική του συγκρότηση και τις τάσεις του. Η ανισορροπία στην ιδιοσυγκρασία προδιαθέτει το ανθρώπινο σώμα σε διάφορες ασθένειες προκαλώντας ανισορροπία σε αυτό. Όλα τα πράγματα στη φύση αποτελούνται από τα τέσσερα κύρια στοιχεία, τον Αέρα, τη Φωτιά, το Νερό και τη Γη, τα τέσσερα στοιχεία του Εμπεδοκλή. Στην πραγματικότητα, αντιπροσωπεύουν τη βασική διαίρεση της ύλης που βρίσκεται στο σύμπαν. Καθένα από αυτά συνδέεται με σύνθετες ιδιότητες:

• το στοιχείο της Φωτιάς είναι ζεστό & ξηρό,
• ο Αέρας είναι ζεστός & υγρός,
• το Νερό είναι κρύο & υγρό,
• η Γη είναι κρύα & ξηρή.

Με άλλα λόγια η «σύσταση» οποιουδήποτε θέματος ισοδυναμεί με «ιδιοσυγκρασία». Κάθε οργανισμός και ύλη ως σύνολο διαθέτει μια ιδιοσυγκρασία από την οποία εξαρτώνται οι ιδιότητες και οι λειτουργίες της ζωής τους. Τα φάρμακα και τα τρόφιμα ταξινομούνται ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία τους, αντιπροσωπεύοντας μία μοναδική δομική σύνθεση. Αλλά η ιδιοσυγκρασία του ανθρώπινου σώματος καθορίζεται από τους χυμούς (σωματικά υγρά) οι οποίοι αποτελούνται από διαφορετικά στοιχεία.

«Η υγεία μπορεί να διατηρηθεί όσο η συνολική ποιότητα των χυμών είναι σε αρμονία με τη συνολική ποιότητα της ιδιοσυγκρασίας του ατόμου και η χυμική ισορροπία επηρεάζεται από παράγοντες του τρόπου ζωής».

Με βάση την ιδιοσυγκρασία τους οι άνθρωποι κατηγοριοποιούνται σε τύπους οι οποίοι προέρχονται από το κυρίαρχο χυμό στο σώμα τους. Η κατηγοριοποίηση αυτή είναι βασισμένη στη Θεωρία των Τεσσάρων Στοιχείων του Εμπεδοκλή και τη Θεωρία των Χυμών ή Θεωρία της Χυμοπαθολογίας της Ιπποκρατικής σχολής. Οποιαδήποτε αλλαγή στην ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου επιφέρει αλλαγή στην κατάσταση της υγείας του ατόμου. Ως εκ τούτου, η ιδιοσυγκρασία λειτουργεί ως καθοδηγητική δύναμη για τη διατήρηση της υγείας των ατόμων.

Ο Ιπποκράτης είπε ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από τρία μέρη:

• 1. Το Στερεό γνωστό ως όργανα
• 2. Το Υγρό γνωστό ως χυμοί &
• 3. Το Αέριο γνωστό ως πνεύμα

Κατά την Αρχαία Ελληνική Ιατρική (Unani Medicine) οι χυμοί, οι ιδιότητές τους και οι τέσσερις βασικές ιδιοσυγκρασίες αναφέρονται ως εξής:

• 1. ΑΙΜΑ ως «Θερμό & Υγρό». ΑΕΡΑΣ-ΑΙΜΑΤΩΔΗΣ
• 2. ΚΙΤΡΙΝΗ ΧΟΛΗ ως «Θερμή & Ξηρή»· ΦΩΤΙΑ-ΧΟΛΕΡΙΚΟΣ
• 3. ΦΛΕΓΜΑ ως «Ψυχρό & Υγρό». ΝΕΡΟ-ΦΛΕΓΜΑΤΙΚΟΣ
• 4. ΜΑΥΡΗ ΧΟΛΗ ως «Ψυχρή & ξηρή». ΓΗ-ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟΣ

Ο Γαληνός αναφερόταν με τον όρο ιδιοσυγκρασία στις σωματικές προδιαθέσεις, οι οποίες καθόριζαν την ευαισθησία/επιδεκτικότητα ενός ατόμου σε συγκεκριμένες ασθένειες καθώς επίσης και στις συμπεριφορικές και συναισθηματικές τάσεις του ατόμου. Η λέξη ιδιοσυγκρασία χρησιμοποιείται συχνά με ψυχολογική έννοια, αλλά στην Αρχαία Ελληνική Ιατρική εκφράζει και το μίγμα των χυμών που κυριαρχεί στο άτομο, έχει δηλαδή και βιολογική υπόσταση. Κατά συνέπεια, η ιδιοσυγκρασία δημιουργείται με την ανάμειξη των χυμών στο σώμα και παίρνει το όνομά της από τον κυρίαρχο χυμό. Όταν λέμε ότι ένα άτομο έχει θερμή ιδιοσυγκρασία, σημαίνει ότι ο χυμός που έχει κυριαρχήσει σε σχέση με τους άλλους χυμούς είναι ο Χολερικός. Όταν οι χυμοί είναι φυσιολογικοί σε ποσότητα και ποιότητα και καλά αναμειγμένοι τότε επικρατεί η κατάσταση της ευκρασίας στην ιδιοσυγκρασία και ο άνθρωπος παραμένει υγιής. Όταν όμως η ισορροπία διαταράσσεται, επικρατεί δυσκρασία και το άτομο αρρωσταίνει. Όταν οι χυμοί είναι αναμειγμένοι σε ισορροπημένες αναλογίες, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, αυτό αποτελεί την υγεία. Η δυσανάλογη και ακανόνιστη κατανομή τους σε ποσότητα ή ποιότητα προκαλεί ασθένεια. Αυτή η ισορροπία ελέγχεται από μια έμφυτη δύναμη του σώματος που ονομάζεται Φύσις, είναι η Ζωτική μας Δύναμη. Αλλά η κατάσταση των χυμών στο σώμα επηρεάζεται επίσης από εξωτερικούς παράγοντες. Η Αρχαία Ελληνική Ιατρική αναγνωρίζει έξι βασικούς παράγοντες (ονομάζονται επίσης παράγοντες τρόπου ζωής) που επηρεάζουν τη σύνθεση των χυμών του ανθρώπινου σώματος. Αυτοί είναι:

• 1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας.
• 2. Το φαγητό & το ποτό.
• 3. Η σωματική δραστηριότητα & η ανάπαυση.
• 4. Τα συναισθήματα.
• 5. Ο ύπνος & η εγρήγορση.
• 6. Η κατακράτηση υγρών & η εκκένωση αποβλήτων.

Η Αρχαία Ελληνική Ιατρική θεωρεί ότι η προσέγγιση για την υγεία & την ενίσχυση της υγείας πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να βασίζεται στην ιδιοσυγκρασία. Η διατήρηση της υγείας και η πρόληψη ασθενειών μπορούν να υποστηριχθούν γνωρίζοντας τον ιδιοσυγκρασιακό τύπο του ασθενή και μέσα από αυτόν γνωρίζοντας πώς να τρώμε, πως να ζούμε και να θεραπευόμαστε σωστά. Οι τροφές, τα ροφήματα, τα βότανα και τα φάρμακα συνταγολογούνται επίσης σε σχέση με την ιδιοσυγκρασία του ατόμου. Σε ένα άτομο που έχει μια συγκεκριμένη ιδιοσυγκρασία δεν συνταγολογείται βότανο ή φάρμακο κατάλληλο για άλλη ιδιοσυγκρασία. ‘Το ανθρώπινο σώμα εμπεριέχει αίμα, φλέγμα, κίτρινη & μαύρη χολή. Τα στοιχεία αυτά συνιστούν τη φύση του σώματος & αποτελούν αιτίες ασθένειας & υγείας. Υγεία υπάρχει όταν τα στοιχεία αυτά βρίσκονται σε αρμονική σχέση μεταξύ τους … Οι δε ασθένειες εκδηλώνονται όταν ένα από τα στοιχεία αυτά λείπει ή πλεονάζει, ή απομονώνεται στο σώμα & δεν αναμιγνύεται με τα υπόλοιπα. Όταν ένα από αυτά τα στοιχεία αποχωριστεί & βρεθεί μόνο του, αναγκαστικά αρρωσταίνει όχι μόνο το μέρος του σώματος από το οποίο αποχωρίστηκε, αλλά & σε οποιοδήποτε μέρος επιχυθεί. Τότε πλημυρίζει το μέρος αυτό προξενώντας πόνο & ενόχληση’.  Ιπποκράτης ‘Περί Φύσεως Ανθρώπου’.

Παράδειγμα, σε ένα χολερικό άτομο στο οποίο κυριαρχεί η θερμότητα & η ξηρότητα δεν θα συνταγολογήσουμε τροφές, ροφήματα, βότανα ή φάρμακο που αυξάνουν αυτές τις δύο ποιότητες. Αν το κάναμε το άτομο θα επηρεαζόταν αρνητικά από μία τέτοια διαχείριση. Ας δούμε παρακάτω την ευνοϊκή διαχείριση των παραγόντων του τρόπου ζωής σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου. Όταν αυτοί οι κανόνες τηρηθούν το άτομο οδηγείται προς την υγεία.

1.ΑΙΜΑΤΩΔΗΣ ΙΔΙΟΣΥΣΤΑΣΙΑ (Θερμή & Υγρή)

Αναγνώριση:
Έχουν οβάλ πρόσωπο και κεφάλι, μέτριο κορμό με περισσότερο μυϊκό ιστό από λιπώδη ιστό, οι αρθρώσεις είναι καλοσχηματισμένες και προεξέχουσες και οι τρίχες της κεφαλής είναι χοντρές και πλούσιες. Η αφή τους είναι ζεστή και ευχάριστη. Έχουν καλή όρεξη, ισορροπημένο και υγιή ύπνο και καλή ικανότητα κρίσης. Αισιόδοξοι με θετική ψυχική προοπτική, είναι εξωστρεφείς, πειστικοί και έχουν καλές κοινωνικές δεξιότητες. Έχουν ρομαντική φύση, τους αρέσει να ταξιδεύουν, να παίζουν παιχνίδια, έχουν αυτοπεποίθηση, ετοιμότητα, είναι χαριτωμένοι και ενθουσιώδεις.
Για να παραμείνουν υγιείς, θα πρέπει να υιοθετήσουν τους ακόλουθους παράγοντες τρόπου ζωής:
Αέρας: Αποφυγή παραμονής σε πολύ ζεστό και υγρό αέρα. Μπορούν να ανεχθούν εύκολα το κρύο.
Τρόφιμα & ποτά: Θα πρέπει κατά προτίμηση να πίνουν κρύο νερό και να αποφεύγουν την υπερβολική ζάχαρη, τις πλούσιες λιπαρές τροφές και την κατανάλωση κρέατος. Το μέτρο στις διατροφικές συνήθειες είναι απαραίτητο για την αποφυγή της κακής θρέψης του οργανισμού.
Φυσική δραστηριότητα: Η ανεπαρκής ανάπαυση και οι επίπονες δραστηριότητες πρέπει να αποφεύγονται. Προπόνηση με ελαφρά βάρη και αερόβια άσκηση για 15-20 λεπτά με παρέα είναι κατάλληλα για αυτή την ιδιοσυγκρασία.
Ύπνος και εγρήγορση: 6-7 ώρες καλός ύπνος είναι απαραίτητος, ο ύπνος για περισσότερες από 8 ώρες θα είναι επιβλαβής.
Συναισθήματα: Ο υπερβολικός ενθουσιασμός, η ανησυχία, ο θυμός ή οι συναισθηματικές υπερβολές πρέπει να αποφεύγονται σε αυτή την ιδιοσυγκρασία, βαθιές ασκήσεις αναπνοής είναι ευεργετικές.
Κατακράτηση υγρών & εκκένωση αποβλήτων: Η υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες στη διατροφή προκειμένου να διατηρηθούν τακτικές κενώσεις του εντέρου είναι απαραίτητη. Αύξηση πρόσληψης νερού για τη διατήρηση κανονικής νεφρικής λειτουργίας. Συνιστάται να κάνουν βεντούζες ή αιμοδοσία δύο φορές το χρόνο (κατά προτίμηση την άνοιξη ή το καλοκαίρι). Η ανισορροπία τους προδιαθέτει σε ασθένειες όπως η ουραιμία, η ουρική αρθρίτιδα, ο διαβήτης, η υψηλή χοληστερόλη, η μειωμένη εντερική κινητικότητα, η αναπνευστική καταρροή, το άσθμα, οι διαταραχές των ουρογεννητικών οργάνων & η συμφόρηση των τριχοειδών.

2.ΧΟΛΕΡΙΚΗ ΙΔΙΟΣΥΣΤΑΣΙΑ (Θερμή & Ξηρή)

Αναγνώριση:
Έχουν έντονες γωνίες στο πρόσωπο, φαρδύ σαγόνι, μέτρια/αδύνατη κατασκευή με κοκκινισμένη επιδερμίδα, λαμπερά διαπεραστικά μάτια, προεξέχουσες φλέβες, ανοιχτόχρωμες τρίχες, συχνά σγουρές και λεπτές. Καλή πέψη, έντονη και γρήγορη όρεξη. Ανήσυχο και διαταραγμένο ύπνο, συχνά τείνουν να ξυπνούν νωρίς ή στη μέση της νύχτας. Είναι τολμηροί, κυριαρχικοί και έχουν λαμπρή διάνοια, αλλά είναι ανυπόμονοι, οξύθυμοι και ευέξαπτοι. Συχνά μετατρέπονται σε ατρόμητους και επαναστάτες ηγέτες.
Για να παραμείνουν υγιείς, θα πρέπει να υιοθετήσουν τους ακόλουθους παράγοντες τρόπου ζωής:
Αέρας: Η αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα τους επηρεάζει περισσότερο, πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση στον ήλιο ή το ζεστό κλίμα. Πρέπει να ζουν σε δροσερό και κατάλληλα αεριζόμενο με φρέσκο αέρα περιβάλλον.
Φαγητό & νερό: Θα πρέπει να αποφεύγουν το αλάτι, τα αλμυρά τρόφιμα, τα λίπη, τα τηγανητά, το ξύδι, τα όξινα ή τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση και τα υπερβολικά καυτά μπαχαρικά, τις καυτερές πιπεριές, το υπερβολικό βόειο κρέας και το κόκκινο κρέας και πρέπει να περιλαμβάνουν γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα όπως και παγωμένα ποτά στη διατροφή τους.
Φυσική Δραστηριότητα: Πρέπει να αποφεύγουν την υπερβολική κίνηση και την έντονη άσκηση, η ώρα της άσκησης πρέπει να είναι νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ.
Ύπνος & εγρήγορση: Ένας καλός νυχτερινός ύπνος για 6-8 ώρες είναι απαραίτητος για τέτοιου είδους ιδιοσυγκρασία καθώς έχουν δυσκολίες στον ύπνο, σαράντα πέντε λεπτά ξεκούρασης μετά το μεσημεριανό γεύμα είναι επίσης ευεργετικό.
Συναισθήματα: Τα ακραία συναισθήματα θυμού, ευερεθιστότητας, υπερβολικής ομιλητικότητας και καταστολής του θυμού είναι συναισθηματικά ακραίες καταστάσεις για αυτό το είδος ιδιοσυγκρασίας και δεν τους ευνοούν.
Κατακράτηση υγρών & εκκένωση των αποβλήτων: Κατανάλωση άφθονου νερού για την αποβολή της περίσσειας θερμότητας και των τοξινών. Τα καθαρτικά είναι επίσης ευεργετικά. Η ανισορροπία τους προδιαθέτει σε πυρετούς, λοιμώξεις, εξανθήματα, κνίδωση, υπεροξύτητα, πονοκεφάλους, ημικρανίες, καταπόνηση των ματιών, υπέρταση, στρες και καρδιαγγειακές διαταραχές.

3. ΦΛΕΓΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΣΥΣΤΑΣΙΑ (ΨΥΧΡΗ & ΥΓΡΗ)

Αναγνώριση :
Έχουν στρογγυλό πρόσωπο με γεμάτα μάγουλα, μεγάλα υγρά μάτια, έχουν μεσαίο προς μεγάλο κορμό, περισσότερο λιπώδη ιστό από μυϊκό ιστό, τα οστά τους είναι καλά καλυμμένα από τη σάρκα τους, οι φλέβες είναι λιγότερο ορατές. Είναι συνήθως προς το παχουλό, πλαδαρό και έχουν λεπτό απαλό δέρμα. Είναι ήρεμοι, έχουν συναισθηματική και υποκειμενική σκέψη, είναι ευαίσθητοι, τείνουν να είναι θρησκευόμενοι και το μυαλό τους είναι ομιχλώδες και αργό.
Για να παραμείνουν υγιείς, θα πρέπει να υιοθετήσουν τους ακόλουθους παράγοντες τρόπου ζωής:
Αέρας: Ο κρύος αέρας τους επηρεάζει αρνητικά, επομένως τα κλιματιστικά και το κρύο και υγρό περιβάλλον πρέπει να αποφεύγονται.
Τρόφιμα & ποτά: Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, τυρί, ραφιναρισμένη ζάχαρη και άμυλα, τρόφιμα με γλουτένη όπως σιτάρι και αλεύρι, κρύα τρόφιμα, παγωμένα τρόφιμα και ποτά, φαγητά πλούσια σε κρεμώδη υφή πρέπει να αποφεύγονται. Μπορούν όμως να χωνέψουν εύκολα το κρέας, τα ζεστά και πικάντικα φαγητά ακόμη και σε περίσσεια.
Φυσική Δραστηριότητα: Η έλλειψη άσκησης και η περιττή ανάπαυση κατά τη διάρκεια της ημέρας, ειδικά μία ώρα πριν τη δύση του ηλίου πρέπει να αποφεύγονται. Θα πρέπει να επιδίδονται σε έντονη άσκηση για μεγαλύτερη διάρκεια. Η αεροβική ή η προπόνηση με βάρη είναι ευεργετική γι' αυτές τις ιδιοσυγκρασίες.
 Ύπνος και εγρήγορση: Ένας ύπνος για 6-7 ώρες είναι αρκετός, περισσότερο από αυτό θα τους βλάψει. Θα πρέπει να ξυπνούν νωρίς το πρωί και να αποφεύγουν τον ύπνο μετά την ανατολή του ηλίου.
Συναισθήματα: Ο φόβος, η ντροπαλότητα, η κατάθλιψη είναι οι συναισθηματικές υπερβολές για αυτήν την ιδιοσυγκρασία που πρέπει να διαχειρίζονται ανάλογα.
Κατακράτηση υγρών & εκκένωση αποβλήτων: Η εφίδρωση είναι ευεργετική, δεν πρέπει ποτέ να καταστέλλεται και τα καθαρτικά είναι επίσης ευεργετικά. Η ανισορροπία τους προδιαθέτει σε συμφόρηση φλέγματος, κατακράτηση νερού, οίδημα, αργή πέψη, αύξηση βάρους, παχυσαρκία, διαβήτη, κακή φλεβική κυκλοφορία και τάση για κατάθλιψη.

4. ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΗ ΙΔΙΟΣΥΣΤΑΣΙΑ (ΨΥΧΡΗ & ΞΗΡΗ)

Αναγνώριση:
Έχουν ορθογώνιο πρόσωπο ή κεφάλι, μικρά σφαιροειδή μάτια με βυθισμένα κούφια μάγουλα, είναι αδύνατα και λεπτά άτομα, έχουν προεξέχοντα οστά, αρθρώσεις και φλέβες, τρίχες σκούρες, χοντρές και ίσιες. Έχουν λιγότερη τριχοφυΐα στο σώμα και το πρόσωπου. Η αφή τους είναι στεγνή και δροσερή. Η όρεξή τους είναι μεταβλητή ή φτωχή. Δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν. Είναι αναλυτικοί, προσανατολισμένοι στη λεπτομέρεια, η συγκρατητική ικανότητα του μυαλού είναι καλά ανεπτυγμένη. Αυτοθυσιάζονται τείνουν να είναι τελειομανείς και είναι πρακτικά αποτελεσματικοί και αξιόπιστοι.
Για να παραμείνουν υγιείς, θα πρέπει να υιοθετήσουν τους ακόλουθους παράγοντες τρόπου ζωής:
Αέρας: Ο ξηρός αέρας τους επηρεάζει αρνητικά. Θα πρέπει να αποφεύγουν να μένουν σε κρύες και ξηρές συνθήκες περιβάλλοντος για πολύ. Πρέπει να προστατεύονται σε ξηρές καιρικές συνθήκες. Οι ακτές και οι παράκτιες περιοχές είναι ευεργετικές για την υγεία τους.
Φαγητό & ποτό: Τα μελαγχολικά άτομα πρέπει να αποφεύγουν τα παλιά, ξηρά και μπαγιάτικα τρόφιμα, ξηρά τροφή (παξιμάδια), την υπερβολική κατανάλωση οσπρίων ειδικά φακής, τα στυπτικά τρόφιμα, τα φιστίκια, τους ξηρούς καρπούς, τις ντομάτες, τις μελιτζάνες, τα ταγγισμένα λίπη, τα τηγανητά είναι επιβλαβή για αυτούς ακόμη και σε μικρές ποσότητες. Ο καφές, το τσάι και ροφήματα με τεχνητά αρώματα πρέπει να αποφεύγονται.
Φυσική Δραστηριότητα: Η μέτρια και ελαφριά άσκηση για μικρή διάρκεια είναι η καλύτερη και καταλληλότερη άσκηση για τέτοιες ιδιοσυγκρασίες, ειδικά περπάτημα για 15 λεπτά μετά το δείπνο.
Ύπνος & εγρήγορση: Πρέπει να κοιμούνται νωρίς για 6-8 ώρες νυχτερινό ύπνο. Είναι πιο επιρρεπείς στην αϋπνία. 10-15 λεπτά διάλειμμα μετά το μεσημεριανό γεύμα είναι ευεργετικό.
Συναισθήματα: Το αίσθημα μοναξιάς, κατάθλιψης και θλίψης/πένθους μπορεί να έχει πολύ πιο αρνητική επίδραση, ειδικά εάν είναι παρατεταμένο ή υπερβολικό.
Κατακράτηση υγρών & εκκένωση αποβλήτων: Θα πρέπει να αποφεύγουν την υπερβολική ξηρότητα εφαρμόζοντας συχνά ενυδατικές κρέμες στο δέρμα τους. Να πίνουν τουλάχιστον 2-3 λίτρα νερό την ημέρα. Τα σωματικά απόβλητα όπως τα ούρα και τα κόπρανα δεν πρέπει ποτέ να καταστέλλονται. Η ανισορροπία μπορεί να προκαλέσει ανορεξία, κακή όρεξη, δυσκοιλιότητα, παθήσεις που σχετίζονται με το έντερο και αέρια, ευερέθιστο έντερο, απώλεια βάρους, νευρική ανορεξία, αδυνάτισμα & αφυδάτωση, αρθρίτιδα, νευρομυϊκές διαταραχές και άγχος.

Η Αρχαία Ελληνική Ιατρική (Unani Medicine) από την εμφάνισή της έως σήμερα αναγνωρίζει ότι η γνώση της ατομικής ιδιοσυγκρασιακής φύσης του ασθενή είναι το πρωταρχικό βήμα προς την πορεία της υγείας και της θεραπείας, καθοδηγεί τον θεραπευτή στη σωστή συνταγολόγηση και συμβάλει στην αποφυγή της ασθένειας και την προώθηση της υγείας.

*Το άρθρο αυτό έχει ενημερωτικό χαρακτήρα, δεν συνίσταται για αυτοσυνταγολόγηση και δεν αντικαθιστά τις συμβουλές του επαγγελματία υγείας.
Μέρος του άρθρου αυτού παρουσιάστηκε στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Παραδοσιακής Ελληνικής Λαϊκής Ιατρικής 25-3-2022. https://www.youtube.com/watch?v=yA2ODiYOF5g

Η Αναστασία Χρήστου είναι πτυχιούχος Κλασική Ομοιοπαθητικός. Αποφοίτησε από το Xημικό τμήμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με εξειδίκευση στην Οργανική Χημεία και Βιοχημεία και πτυχιακή εργασία στη Χημεία Τροφίμων. Σπούδασε Κλασική Ομοιοπαθητική για τέσσερα χρόνια στο Εδιμβούργο της Σκωτίας και αποφοίτησε από το London College of Classical Homeopathy (Edinburgh branch) το 2000. Το 2008 ολοκλήρωσε τριετή μεταπτυχιακή εκπαίδευση στην International Academy of Classical Homeopathy στο Λονδίνο. Είναι επίσης δασκάλα της Ομοιοπαθητικής με πέντε χρόνια εμπειρίας στο Edinburgh University Open Studies όπου δίδαξε το μάθημα ‘Εισαγωγή στην Κλασική Ομοιοπαθητική’ και το ‘Ολιστικές σπουδές υγείας’. Από το 2018 είναι η δημιουργός και καθηγήτρια του νέου αναβαθμισμένου τριετούς Προγράμματος Σπουδών Κλασικής Ομοιοπαθητικής βασισμένο σε Ευρωπαϊκά πρότυπα εκπαίδευσης για τη σχολή Ανθρωπιστικών και Εναλλακτικών σπουδών Natural Health Science, Athens. Έχει σπουδάσει και μελετήσει διάφορες άλλες εναλλακτικές θεραπείες με πιο πρόσφατη την Unani medicine, Paris Graduate School και εργάζεται για την αναβίωση της Αρχαίας Ελληνικής Ιατρικής στην σύγχρονη Ελλάδα. 

Ο θηλασμός δεν είναι καλός μόνο για το μωρό. Πρόσφατη μελέτη υποστηρίζει ότι η μητέρα ωφελείται επίσης καθώς μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού.
Οι γυναίκες που θήλασαν κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν 11% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο συγκριτικά με γυναίκες που δεν θήλασαν ποτέ και είχαν επίσης 12% χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο θηλασμός μειώνει επίσης τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου των ωοθηκών και του μαστού.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Ιατρικής του Ίνσμπρουκ στην Αυστρία εξέτασαν οκτώ μελέτες που είχαν παρακολουθήσει σχεδόν 1,2 εκατομμύρια γυναίκες, οι οποίες είχαν γεννήσει το πρώτο τους παιδί στα 25 τους κατά μέσο όρο. Μόνο το ένα τέταρτο των γυναικών ακολούθησαν τις οδηγίες υγείας δίνοντας στα μωρά τους αποκλειστικά μητρικό γάλα για τους πρώτους έξι μήνες, σημείωσαν οι ερευνητές. 

Πηγή: Journal of the American Heart Association, 2022; doi: 10.1161/JAHA.121.022746

Την τελευταία φορά που η A.Z. προσπάθησε να αυτοκτονήσει, βρισκόταν σε ψυχιατρική κλινική. Τα αντικαταθλιπτικά δεν έπιαναν, ούτε κανένα από τα ψυχιατρικά φάρμακα που έπαιρνε σε διάφορες δόσεις και συνδυασμούς για σχεδόν 25 χρόνια. Είχε διαγνωστεί με διατροφική διαταραχή λίγο μετά τα 20 χρόνια της, νοσηλεύτηκε για λίγες ημέρες και την έστειλαν στο σπίτι με την πρώτη της συνταγή, την οποία της είπαν ότι θα χρειαζόταν για όλη της τη ζωή.
Για την επόμενη δεκαετία, η ζωή της ήταν "ένας καθημερινός αγώνας" με την κατάθλιψη και το άγχος, καταπίνοντας κοκτέιλ χαπιών από μια σειρά γιατρών και έχοντας σκαμπανεβάσματα με υπερμανία και σκοτεινή κατάθλιψη, που τελικά διαγνώστηκε ως διπολική διαταραχή.
Ήταν μια κατάσταση που η A.Z. μόλις και μετά βίας επέζησε, μερικές φορές κλαίγοντας για ώρες ή μέρες κάθε φορά, πίνοντας κρασί στις 10:30 το πρωί για να "κατέβει" από την υπερδιεγερτική επίδραση των φαρμάκων της και σκαλίζοντας εμμονικά το δέρμα της μέχρι να αποκτήσει μια σοβαρή, βασανιστική μόλυνση. Οι ψυχωσικές της ρήξεις με την πραγματικότητα και οι απόπειρες αυτοκτονίας την έκαναν να μπαινοβγαίνει σε ψυχιατρικές πτέρυγες.
Σε αυτή την κατάσταση, 45 ετών και σκεπτόμενη ξανά την αυτοκτονία, η A.Z. βρέθηκε στο γραφείο της ψυχιάτρου Kelly Brogan στο Μανχάταν, συγγραφέα του βιβλίου "A Mind of Your Own" και μία από τις γιατρούς που δεν βλέπουν την ψυχική ασθένεια ως "χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο" ή μόνιμη εγκεφαλική διαταραχή, αλλά ως μια ασθένεια ολόκληρου του σώματος ή του συστήματος που χαρακτηρίζεται από μια έξαρση φλεγμονής.
Το "φλεγμονώδες μοντέλο της ψυχικής ασθένειας", όπως μερικές φορές αποκαλείται, υπάρχει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες, αλλά έχει γίνει πρόσφατα αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Πρόκειται για την ιδέα ότι οι ψυχικές ασθένειες, από την κατάθλιψη έως τη σχιζοφρένεια, συνδέονται με ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα που δουλεύει λάθος, οδηγώντας σε ψυχολογικά συμπτώματα αλλά και σε μυριάδες σωματικά προβλήματα που συνήθως απορρίπτονται ως "συμπτωματικά" ή άσχετα.
Το φλεγμονώδες μοντέλο των ψυχικών ασθενειών αναγνωρίζει ότι το εξάνθημα στο πρόσωπό σας, ή το ευερέθιστο έντερο ή η καρδιακή σας πάθηση, έχει όντως σχέση με τη διάθεση και την ψυχική σας σταθερότητα. Όλα αυτά τα συμπτώματα είναι ενδείξεις ενός ανοσοποιητικού συστήματος σε χρόνια κατάσταση υπερδραστηριότητας, το οποίο είτε αντιδρά σε κάποιο ερέθισμα είτε εμπλέκεται σε μια αυτοάνοση επίθεση στο σώμα, ή και στα δύο.
Η φλεγμονή είναι η φυσική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια σε εισβολείς όπως βακτήρια, ιοί, τοξίνες ή φάρμακα. Το ανοσοποιητικό σύστημα ξεκινά επίσης μια φλεγμονώδη αντίδραση όταν τραυματιζόμαστε - η ερυθρότητα, το πρήξιμο και η ζέστη που βιώνουμε είναι το αποτέλεσμα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που σπεύδουν να εξαλείψουν τις απειλές και να βοηθήσουν στην αποκατάσταση.
Ωστόσο, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα υπερδιεγείρεται, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Ως ένας πολύ εξελιγμένος αμυντικός μηχανισμός, ένα ανοσοποιητικό σύστημα που δεν λειτουργεί σωστά μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Η χρόνια φλεγμονή είναι βασικός παράγοντας πίσω από την αθηροσκλήρωση¹ και η κινητήρια δύναμη πίσω από αυτοάνοσα νοσήματα: από τον διαβήτη τύπου² έως την πολλαπλή σκλήρυνση.² Τα άτομα με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα όπως η κολίτιδα έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο μεταλλάξεων που προκαλούν καρκίνο. Μια μελέτη του 2015 από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης διαπίστωσε ότι η έκθεση σε χημικές ουσίες που βλάπτουν το DNA μετά από μια περίοδο φλεγμονής ενισχύει ακόμη περισσότερο τις μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο³.

Το ανοσοποιητικό σύστημα και ο εγκέφαλος
Ενώ η φλεγμονή είναι γνωστός ένοχος για άλλες ασθένειες, οι γιατροί χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να εξετάσουν το ρόλο της στην ψυχική υγεία, ωστόσο έχει αρχίσει να συγκεντρώνεται αρκετή έρευνα για αυτό το ζήτημα.
Μια ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε φέτος επιβεβαίωσε ότι βασικοί ρυθμιστές του ανοσοποιητικού συστήματος - πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες (ή κυτταροκίνες) και οδηγούν σε φλεγμονή - επηρεάζουν επίσης τη νευρολογική λειτουργία και μεταβάλλονται σε ασθενείς με κατάθλιψη.⁴
Παλαιότερες μελέτες διαπίστωσαν ότι σχεδόν οι μισοί από τους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με κυτταροκίνες για ηπατίτιδα εμφάνισαν επίσης κατάθλιψη.⁵ Και αυτές οι κυτταροκίνες αυξάνονται και μειώνονται ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάθλιψης.⁶
Μια άλλη ανασκόπηση του 2016 σε 114 μελέτες που εξέταζαν τη σχιζοφρένεια, τη διπολική διαταραχή και την κατάθλιψη διαπίστωσε ότι οι φλεγμονώδεις κυτταροκίνες ήταν παρόμοια διαταραγμένες σε όλες αυτές τις καταστάσεις.⁷
Και δύο πρόσφατες μελέτες συνέδεσαν επίσης την παιδική ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή με αυξημένα επίπεδα κυτταροκινών στο αίμα.⁸
Το 2017, ερευνητές του Νοσοκομείου Παίδων της Βοστώνης ανακάλυψαν πώς η φλεγμονή θα μπορούσε να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου όταν μελέτησαν μοντέλα ποντικιών με λύκο, στα οποία ο οργανισμός επιτίθεται λανθασμένα στα ίδια του τα όργανα. Αυτή η αυτοάνοση πάθηση έχει συμπτώματα κόπωσης, πόνους στις αρθρώσεις και τους μυς και δερματικά εξανθήματα - καθώς και νευροψυχιατρικά συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους, κατάθλιψη, άγχος και ακόμη και επιληπτικές κρίσεις σε περίπου τα τρία τέταρτα των πασχόντων.
Στον λύκο, τα λευκά αιμοσφαίρια απελευθερώνουν μια κυτταροκίνη που ονομάζεται ιντερφερόνη-άλφα, η οποία δρα σαν στρατηγός του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι ερευνητές της Βοστώνης ανακάλυψαν ότι η ιντερφερόνη-άλφα διέσχισε τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, όπου πυροδότησε τα μικρογλοία -τα κύτταρα άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος του νευρικού συστήματος- να επιτεθούν στις συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο.
"Βρήκαμε έναν μηχανισμό που συνδέει άμεσα τη φλεγμονή με την ψυχική ασθένεια", δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Michael Carroll. "Η ανακάλυψη αυτή έχει τεράστιες επιπτώσεις για μια σειρά ασθενειών του κεντρικού νευρικού συστήματος".⁹
Το πώς ακριβώς αυτοί οι μαχητές του ανοσοποιητικού συστήματος εισέρχονται στον εγκέφαλο δεν είναι ακόμη σαφές, αλλά το 2015, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια ανακάλυψαν ένα ολόκληρο δίκτυο άγνωστων μέχρι σήμερα αγγείων που συνδέουν τον εγκέφαλο με το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο θα μπορούσε να είναι ο αγωγός τους¹⁰.

Γιατί χρόνια φλεγμονή;
Η ιδέα ότι η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικές ασθένειες υπάρχει εδώ και πολύ καιρό. Ο Αμερικανός ψυχίατρος Henry Cotton ήταν τόσο πεπεισμένος γι' αυτό στις αρχές του 20ού αιώνα που αφαιρούσε τα μολυσμένα δόντια των ασθενών του ελπίζοντας να τους θεραπεύσει, και αν αυτό δεν λειτουργούσε, δοκίμασε να αφαιρέσει χειρουργικά άλλους πιθανούς ενόχους, όπως αμυγδαλές, ωοθήκες και όρχεις.
Αυτή η προσέγγιση έπαψε τελικά να είναι δημοφιλής, αλλά έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένες λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε νευρολογικές και φλεγμονώδεις καταστάσεις.
Οι λανθάνουσες ή χρόνιες λοιμώξεις μπορούν να διατηρήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα σε αναμμένα κάρβουνα και λοιμώξεις όπως ο ιός Epstein-Barr και ο κυτταρομεγαλοϊός έχουν ενοχοποιηθεί ως κρυφές αιτίες φλεγμονωδών νευρολογικών ασθενειών όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας.¹¹
Μια πρωτοποριακή μελέτη του 2017 από ερευνητές του University College του Λονδίνου και της Ιατρικής Σχολής του Λονδίνου διαπίστωσε ότι αντίθετα με την πεποίθηση ότι μόλις μια λοίμωξη "τελειώσει", το ανοσοποιητικό σύστημα επανέρχεται στην προηγούμενη κατάστασή του, στην πραγματικότητα, υγιείς εθελοντές που έκαναν ένεση με ένα θανατωμένο βακτήριο E. coli είχαν μεταβολές σε ορισμένους δείκτες του ανοσοποιητικού συστήματος εβδομάδες μετά την παρέλευση των συμπτωμάτων τους.¹²
Με άλλα λόγια, η ύπαρξη μιας λοίμωξης μεταβάλλει το ανοσοποιητικό σας σύστημα κατά τρόπο διαρκή που το προετοιμάζει για μια διαφορετική φλεγμονώδη αντίδραση σε κάθε περαιτέρω λοίμωξη.
Στην ερώτηση πώς διέφερε η πειραματική λοίμωξη από τον εμβολιασμό, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο David Gilroy, λέει: "Δεν διαφέρουν - είναι πανομοιότυπα".
Αυτό εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την κατανόησή μας για τις επιπτώσεις της επανειλημμένης παρακώλυσης του ανοσοποιητικού μας συστήματος με δεκάδες παιδικούς εμβολιασμούς, αναμνηστικούς εμβολιασμούς και ετήσια εμβόλια γρίπης.
Μια ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας του 2015 εξέτασε τα στοιχεία που συνδέουν τον εμβολιασμό με δυσμενή ψυχιατρικά συμπτώματα και περιέγραψε πολλούς μηχανισμούς με τους οποίους μπορεί να ενισχύσει τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις που συνδέονται με ψυχικές ασθένειες.¹³

Ο ρόλος της τροφής
Μια άλλη πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η συνήθης δυτική διατροφή μπορεί να προκαλέσει τη φλεγμονώδη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος ακριβώς όπως μια λοίμωξη, καθιστώντας το υπερ-αντιδραστικό στα ερεθίσματα φλεγμονής.
Η γερμανική ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι τα ποντίκια που τρέφονταν με ανθυγιεινή διατροφή εμφάνισαν οξεία φλεγμονώδη αντίδραση και ενεργοποίηση φλεγμονωδών γονιδίων. Επιπλέον, παρόλο που η φλεγμονή υποχώρησε όταν επανήλθαν στην κανονική τους διατροφή, η επιστροφή στην πιο υγιεινή διατροφή απέτυχε να αντιστρέψει τις αλλαγές στο έμφυτο ανοσοποιητικό τους σύστημα και πολλά από τα γονίδια που είχαν ενεργοποιηθεί παρέμειναν ενεργά.¹⁴

Εγκέφαλος με φωτιά
Οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, οι ενέσεις και οι μακροχρόνιες επιθέσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργούν σαν σπίρτο στο ξερό χορτάρι, που μόλις ενεργοποιηθεί, το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν κάνει διάκριση μεταξύ διαφορετικών ειδών στρεσογόνων παραγόντων για να συνεχίσει τη φλεγμονή. Οι περιβαλλοντικές τοξίνες, ορισμένες τροφές, η στέρηση ύπνου ή ακόμη και η σωματική κακοποίηση ή το τραύμα μπορούν να κρατήσουν την ανοσολογική αντίδραση να σιγοκαίει και να φουντώνει για εβδομάδες, μήνες ή χρόνια.
Ορισμένοι ασθενείς, όπως η Α.Ζ., περιγράφουν ακόμη και τα χειρότερα ψυχικά τους ξεσπάσματα με όρους κόλασης. "Ήταν σαν να είχε πάρει φωτιά ο εγκέφαλός μου", θυμάται. "Λιποθυμούσα από την απόλυτη εξάντληση. Ξυπνούσα στις τρεις, τέσσερις το πρωί, χωρίς να μπορώ να κοιμηθώ... αλλά μετά ο εγκέφαλός μου έπαιρνε φωτιά με το που θα άνοιγα τα μάτια μου".
Η Α.Ζ. και οι γιατροί της παρατήρησαν ότι τα συμπτώματά της αναζωπυρώνονταν καθώς πλησίαζε η έμμηνος ρύση της. "Ο εγκέφαλος είναι ο απόλυτος κυρίαρχος των κύκλων ορμονικής αντίδρασης και η σωματική φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει την αντιδραστικότητα του εγκεφάλου, οδηγώντας σε περαιτέρω ορμονική διαταραχή", λέει ο ψυχίατρος Brogan, γιατρός της Α.Ζ.
Η Α.Ζ. παρατήρησε επίσης ότι η ψυχική της κατάσταση επιδεινωνόταν μετά από ορισμένα τρόφιμα όπως πίτσα, ζυμαρικά ή ζαχαρούχα τρόφιμα. Η ζάχαρη μπορεί να προκαλέσει χάος στις ορμόνες, προκαλώντας αιχμές ινσουλίνης που ακολουθούνται από κατάρρευση - και αυτό, με τη σειρά του, επηρεάζει τον εγκέφαλο. Έτσι, η Brogan ενθάρρυνε την Α.Ζ. να ακολουθήσει μια αυστηρή αντιφλεγμονώδη δίαιτα, ξεκινώντας με την εξάλειψη κάθε ζάχαρης, γλουτένης και γαλακτοκομικών προϊόντων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδεις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού, μαζί με τα επεξεργασμένα τρόφιμα (τα οποία είναι σχεδόν πάντα γεμάτα με ταγγισμένα ή μερικώς υδρογονωμένα έλαια που προκαλούν φλεγμονές, όπως ηλιέλαια και άλλα φυτικά έλαια, χημικές ουσίες και κρυμμένα σάκχαρα).
"Συνιστώ μια διατροφή που ελέγχει τις διακυμάνσεις του γλυκαιμικού δείκτη μέσω της εξάλειψης των επεξεργασμένων υδατανθράκων και των δημητριακών και μέσω υψηλών επιπέδων φυσικών λιπών για να ωθήσει το σώμα να ξαναμάθει πώς να χρησιμοποιεί τα λίπη για καύσιμα", λέει η Brogan. "Αυτή είναι η προτιμώμενη πηγή ενέργειας του εγκεφάλου".
Μεγάλο μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος στεγάζεται στο έντερο, ειδικά στα μικρόβια του εντέρου, τα οποία "εκπαιδεύουν" το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθούν στην επαναφορά της ισορροπίας του, αν αυτό έχει βγει εκτός ελέγχου. Η κατανάλωση προβιοτικών τροφών, όπως το λάχανο τουρσί, το οποίο βρίθει από υγιή βακτήρια, μπορεί να αποκαταστήσει την οικολογία του εντέρου και να βοηθήσει στην εξισορρόπηση της περίπλοκης σχέσης μεταξύ ανοσοποιητικού συστήματος, εντέρου, ορμονών και εγκεφάλου.
Η Α.Ζ. αγκάλιασε ολόψυχα αυτή τη δίαιτα και έκανε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής που της συνέστησε η Brogan, συμπεριλαμβανομένου του ξηρού βουρτσίσματος του δέρματος για να ενθαρρύνει την αποχέτευση της λέμφου και των κλύσματος καφέ για να υποστηρίξει το συκώτι της. Ξεκίνησε καθημερινό διαλογισμό, ακούγοντας έναν 20λεπτο καθοδηγούμενο διαλογισμό. Οι θεραπείες νου και σώματος, όπως η γιόγκα, το τάι τσι, το τσιγκόνγκ ή ο διαλογισμός, έχει αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη γονιδιακή έκφραση αντιφλεγμονωδών γονιδίων και καταστέλλουν την έκφραση γονιδίων που συνδέονται με τη φλεγμονή.¹⁵
Η Α.Ζ. ξεκίνησε την πρακτική της kundalini yoga, την οποία βρήκε χρήσιμη για την ανακούφιση από τις κρίσεις πανικού. Χρησιμοποίησε επίσης την τεχνική της Συναισθηματικής Απελευθέρωσης (Emotional Freedom Technique) με χτυπήματα σε σημεία βελονισμού για να βοηθήσει στην αποδέσμευση παρελθοντικών δυσαρεσκειών και στον περιορισμό των κρίσεων πανικού.
Οι αλλαγές δεν ήταν άμεσες, αλλά μέσα σε λίγους μήνες ακολουθώντας μια αντιφλεγμονώδη διατροφή και έναν τρόπο ζωής, η Α.Ζ. παρατήρησε ότι ήταν όλο και πιο "επίπεδη", "γειωμένη" και "ειρηνική". Δεν χρειάζεται πλέον φάρμακα για να κοιμηθεί και είναι απαλλαγμένη και από όλα τα ψυχιατρικά φάρμακα.
Η Α.Ζ. κατάφερε επίσης να αλλάξει τη μοίρα της κόρης της, η οποία, σε ηλικία 20 ετών, της είχε συνταγογραφηθεί αγωγή για διπολική διαταραχή. Της δίδαξε τα ίδια εργαλεία που είχε χρησιμοποιήσει και η κόρη της μπόρεσε να θεραπευτεί χωρίς τα φάρμακα. "Έχουμε τη δυνατότητα όχι μόνο να θεραπεύσουμε τους εαυτούς μας αλλά και την επόμενη γενιά", λέει η Α.Ζ.. "Έχουμε τη δυνατότητα να τους πούμε: «Κοιτάξτε, υπάρχει ένας διαφορετικός τρόπος να το κάνετε αυτό»".

Για τα συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στην μείωση της φλεγμονής, διαβάστε το άρθρο στην έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή του περιοδικού Holistic Life (τεύχος 107, σελίδα 46-48)

Βιβλιογραφικές αναφορές

1 Circulation, 2002; 105: 1135-43
2 Ann N Y Acad Sci, 2018; 1413: 59-68
3 PLoS Genet, 2015; 11: e1004901
4 Mol Psychiatry, 2018; 23: 48-58
5 Psychosomatics. 2003;44:104-112
6 Psychoneuroendocrinology, 2014; 45: 77-86
7 Mol Psychiatry, 2016; 21: 1696-1709
8 Eur Child Adolesc Psychiatry, 2018 Jan 4; J Neuroinflammation, 2017; 14: 261
9 Nature, 2017; 546: 539-43
10  Nature, 2015; 523: 337-41
11  Clin Transl Immunology, 2014; 3: e27
12  PLoS One, 2017; 12: e0186964
13  Altern Ther Health Med, 2015; 21(suppl 3): 18-26
14  Cell, 2018; 172: 162-175.e14
15  Brain Behav Immun, 2016; 51: 1-11
16  Adv Mind Body Med, 2017; 31: 4-11  

Ο όρος «καλλυντικό» προέρχεται ετυμολογικά από τη λέξη κάλλος που σημαίνει «ομορφιά», άρρηκτα και αναμφισβήτητα συνδεδεμένη με την υγεία. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται παγκοσμίως μια αύξηση της ζήτησης των καλλυντικών και των προϊόντων περιποίησης από φυσικές πρώτες ύλες. Το γεγονός αυτό έχει ενθαρρύνει περαιτέρω την ανάπτυξη της παραγωγής φυσικών δερματικών και καλλωπιστικών προϊόντων καθώς και τις επενδύσεις στον τομέα αυτό. Το σύγχρονο καταναλωτικό κοινό διατηρεί επιφυλάξεις ή αρνείται την κοινή σύσταση των προϊόντων και το αποδεικνύουν μέσω των αγοραστικών τους επιλογών.

Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η στροφή μιας μεγάλης μερίδας καταναλωτών παγκοσμίως προς τα φυσικά ή τα λιγότερο «επιβαρυμένα» προϊόντα φροντίδας, πραγματοποιήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, σταδιακά, εξαιτίας της εκδήλωσης σωματικών αντιδράσεων και ασθενειών λόγω της συσσώρευσης των «επικίνδυνων» για την υγεία συστατικών των συμβατικών προϊόντων. Οι δυσχέρειες και οι μηνύσεις εξανάγκασαν τη βιομηχανία να τροποποιήσει τη σύσταση ορισμένων προϊόντων, ακόμα και να τα καταργήσει. Παράλληλα, η τάση για οικολογική ευσυνειδησία και η ανάγκη για βελτίωση της ποιότητας του περιεχομένου, κατηύθυναν την εδραίωση της φυσικής κοσμητολογίας. Επιπλέον, η δυνατότητα εκπαίδευσης και η ευκολία της παρασκευής φυσικών προϊόντων στο σπίτι έχουν καταστήσει την εναλλακτική ομορφιά προσβάσιμη και οικονομική.

Τί σημαίνει φυσική ομορφιά;
Τα φυσικά προϊόντα ομορφιάς και περιποίησης, εξ ορισμού, λαμβάνουν υπόψη την υγεία των ανθρώπων και τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας μη τοξικά στοιχεία ως βάση παρασκευής και φυτικά συστατικά για ενεργά αποτελέσματα.
Δυστυχώς υπάρχει μη ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο παγκοσμίως, με διαφοροποιήσεις ανά περιοχή, για τα συστατικά που χρησιμοποιούνται κι έτσι η κάθε εταιρεία μπορεί να περιγράφει τα προϊόντα της όπως θέλει, χωρίς απαραίτητα να υποστηρίζεται αντίστοιχα το περιεχόμενο του κάθε προϊόντος.

Oρισμοί
Φυσικά (natural): Περιέχουν φυτικά συστατικά, αλλά χρησιμοποιείται ο όρος όταν πρόκειται και για προϊόντα με ασφαλή συνθετικά συστατικά.
Οργανικά (οrganic): Aφορά στο ποσοστό των οργανικών συστατικών στο προϊόν.
Vegan: Περιγράφει συστατικά ή ίχνη αυτών μη ζωικής προέλευσης. Τα συμβατικά συστατικά πχ. μέλι, μελισσοκέρι, λανολίνη, κολλαγόνο κ.α. έχουν αντικατασταθεί από φυτικές ύλες ή μεταλλικά στοιχεία.
Βιώσιμα (sustainable): Τα φυσικά εκείνα προϊόντα που τα συστατικά τους προέρχονται από ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες.

Τί να αποφύγουμε
Parabens: Κύρια δράση η παρεμπόδιση της ανάπτυξης μικροοργανισμών και μούχλας στα προϊόντα. Χρησιμοποιούνται ευρέως στην κοσμητολογία. Συνδέονται με βλάβες στο αναπαραγωγικό σύστημα, διαταραχές του θυρεοειδούς και καρκίνους που συσχετίζονται με ορμονικές δυσλειτουργίες.
Φορμαλδεΰδη & FRPs: Εμπεριέχονται σε σαμπουάν, υγρά παιδικά καθαριστικά, προϊόντα κομμωτηρίου, βλεφαρίδων κ.α. αναστέλλοντας την ανάπτυξη μικροβίων και έχουν ενοχοποιηθεί για αλλεργικές αντιδράσεις και καρκίνους.
Αρώματα: Προσδίδουν μυρωδιά σε κρέμες, σαμπουάν, σαπούνια, αποσμητικά κ.α. Ενεργοποιούν αλλεργίες και κρίσεις άσθματος και μπορεί να προκαλέσουν καρκίνους, τοξικότητα και ευαισθησίες.
Φθαλικές ενώσεις: Δίνουν διάρκεια στα αρώματα και διατηρούν τις ύλες «εύκαμπτες». Βρίσκονται επίσης στις χρωστικές των καλλυντικών, σε προϊόντα σώματος, νυχιών και μαλλιών. Έχουν συνδεθεί με ορμονικές διαταραχές σε παιδιά και άνδρες, καρκίνο μαστού, διαβήτη II και καρδιαγγειακά.
Παράγοντες αιθοξυλίωσης: Τα θειϊκά στοιχεία (sulfates), π.χ. SLS/ sodium lauryl sulphate, αφροποιούν τα καθαριστικά προϊόντα, ενώ το υποπροϊόν του 1,4-dioxane, θεωρείται καρκινογόνο. Τα PEG χρησιμοποιούνται ως διογκωτικοί (thickeners) και μαλακτικοί παράγοντες σε προϊόντα μαλλιών κ.α. Έχουν ενοχοποιηθεί για καρκινογενέσεις.
Παράγωγα πετρελαίου: Mαλακτικοί- ενυδατικοί παράγοντες για τα χείλη και το δέρμα (lip balms, κρέμες, τζελ). Όταν ραφινάρονται κατάλληλα δεν έχει αποδειχθεί κάποιο μειονέκτημα για την υγεία. Σε αντίθετη περίπτωση (PAHs) προκαλούν καρκινογενέσεις.
Υδροκινόνη: Χρησιμοποιείται ως τοπικός λευκαντικός παράγοντας σε προϊόντα αισθητικής, κοντίσιονερ μαλλιών, “topcoat” νυχιών. Συνδέθηκε με περιστατικά καρκίνων, χαμηλή ανοσιακή αντίδραση, δυσλειτουργία των επινεφριδίων και ωχρόνωση (δερματοπάθεια).
Tαλκ: Κοινό συστατικό σε πούδρες, προϊόντα γυναικείας υγιεινής, μεικαπ, αποσμητικά. Κάποια μπορεί να περιέχουν τον καρκινογενή αμίαντο εκτός και αν αναγράφεται “asbestos-free”. Έχει συνδεθεί με ερεθισμό του δέρματος, τοξικότητα, καρκίνο των ωοθηκών και του υπεζωκότα (μεσοθηλίωμα).
Triclosan, triclocarban: Αντιμικροβιακοί-αντιβακτηριακοί παράγοντες σε σαπούνια, καθαριστικά, αντισηπτικά, προϊόντα ξυρίσματος κ.α. Προκαλούν ηπατική ίνωση, δερματικούς καρκίνους, ορμονικές διαταραχές και αντίσταση των βακτηρίων στα αντισηπτικά.
Βαρέα μέταλλα: Ο μόλυβδος, το αρσενικό, ο υδράργυρος, το χρώμιο, το νικέλιο κ.α. έχουν βρεθεί σε κραγιόν, eyeliners, ρουζ, πούδρες, σκιές ματιών, αντιηλιακά, λευκαντικές οδοντόκρεμες και βερνίκια νυχιών. Συνδέονται με τοξικότητα στο αναπαραγωγικό, στο νευρικό και στο ανοσοποιητικό σύστημα και καρκίνους.
Ενώσεις αλουμινίου: Εμπεριέχονται σε αποσμητικά, κραγιόν και οδοντόκρεμες. Έχουν συνδεθεί με καρκίνο των λεμφαδένων της περιοχής της μασχάλης και του στήθους, καρκίνο του μαστού, αλτσχάιμερ και οστεοπόρωση.
Διοξείδιο του τιτανίου: Χρησιμοποιείται σε αντιηλιακά, πούδρες, ρουζ, σκιές ματιών. Ειδικά στις πούδρες, σωματίδια των οποίων εισπνέονται μέσω του αέρα, μπορεί να αποδειχθεί καρκινογόνο.
Αιθανολαμίνες: Προστίθενται σε διάφορα καταναλωτικά προϊόντα, σαπούνια, σαμπουάν και κρέμες μαλλιών, καλλυντικά, μέικ απ, κεριά αποτρίχωσης, αρώματα, αντιηλιακά κ.α. και έχουν συνδεθεί με τοξικότητα στα όργανα και καρκίνους.

Αποτοξινώστε την ομορφιά σας

• Εξοικειωθείτε με τους κοσμητικούς όρους και τα συστατικά και διαβάστε τις ετικέτες προτού προβείτε σε αγορά.
• Ψάξτε για προϊόντα χωρίς τα προαναφερόμενα χημικά, καθώς και toluene, DBP, methanediol, triethanolamine, diethanolamine, petroleum, mineral oil, paraffin, oxybenzone, benzophenone, silica, DEA, TEA MEA, imidazolidinyl & diazolidinyl urea, PPD, lead acetate, DEP, DEHP, ΒΗΤ, ΒΗΑ.
• Προτιμήστε προϊόντα με μικρότερη διάρκεια ζωής (6-12 μήνες) ή που κάλλιστα διατηρούνται στο ψυγείο για λίγο διάστημα.
• Μη χρησιμοποιείτε ληγμένα προϊόντα ή αυτά που εκτίθενται στον ήλιο σε βιτρίνες και ράφια, καθότι αλλοιώνεται η σύστασή τους.
• Πριν επιλέξετε κάποιο προϊόν, φροντίστε να γνωρίζετε εκ των προτέρων τις απαγορευμένες ουσίες στην Ευρώπη που είναι και οι περισσότερες σε σχέση με άλλες χώρες.
• Συνειδητοποιήστε τον αντίκτυπο της αγοράς σας. Η ζήτηση είναι αυτή που θα καθορίσει αυτό που θα παράξουν οι εταιρείες.
• Δοκιμάστε εναλλακτικά να παρασκευάσετε τα δικά σας προϊόντα από φυσικές πρώτες ύλες των οποίων την προέλευση μπορείτε να γνωρίζετε.

Πηγές:
https://cosmeticseurope.eu/
https://eu.usatoday.com/
https://www.harpersbazaar.com/

Η Δήμητρα Τσαντίδου είναι η δημιουργός του Bee Elixir. Ξεκίνησε τις σπουδές της ως στέλεχος Εμπορικής Διοίκησης σε ελληνο-αγγλικό κολλέγιο. Για δώδεκα χρόνια προσέφερε, εξελίχθηκε και απέκτησε εμπειρία στους τομείς των πωλήσεων, του marketing, του λογιστηρίου και της εξυπηρέτησης πελατών σε διάφορες εταιρείες. Το 2011 αποτέλεσε σταθμός, όπου η αναζήτηση προσωπικού σκοπού την οδήγησε στην αλλαγή επαγγελματικής πορείας, επιλέγοντας τον δρόμο της ανθρωποκεντρικής αισθητικής. Κατέχει το διεθνές δίπλωμα αισθητικής Cidesco, ενώ ειδικεύεται στη μελισσοθεραπεία και την εναλλακτική ολιστική αντιγήρανση. Γνωρίζει αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ισπανικά. Έχει παρακολουθήσει πολλές εκπαιδεύσεις και συνέδρια στους τομείς της αισθητικής, της υγείας και της ευεξίας (αισθητική, σπα, εναλλακτικές θεραπείες, παρασκευή φυσικών καλλυντικών, διατροφή, ιατρική, ιατρική αισθητική), καθώς και του management και της διοίκησης επιχειρήσεων. Έχει υπάρξει εισηγήτρια σε πέντε συνέδρια αισθητικής και υγείας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ταξιδεύει συχνά στα πλαίσια της συνεχούς κατάρτισης και ενημέρωσης και είναι μέλος ελληνικών και ξένων φορέων ομορφιάς και υγείας. Παράλληλα αρθρογραφεί στο περιοδικό Μελίαμα του Επιστημο - νικού Κέντρου Μελισσοθεραπείας (συνέχεια του βιογραφικού)

Η ημικρανία είναι η κύρια αιτία σωματικής ανικανότητας παγκοσμίως και μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου 86 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες κάθε χρόνο χάνονται λόγω της πάθησης.¹
Εκτός από τους έντονους πονοκεφάλους, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν επίσης ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και αυξημένη ευαισθησία στο φως και τον θόρυβο. Συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως η μεθυσεργίδη, η σουματριπτάνη και η εργοταμίνη μπορούν να βοηθήσουν, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσουν μια σειρά παρενεργειών που κυμαίνονται από πόνους μέχρι ίνωση, όπου ουλώδης ιστός συσσωρεύεται στα όργανα.² Ευτυχώς, η φυσική ιατρική έχει πολλά να προσφέρει για την αντιμετώπιση της ημικρανίας. Η καλύτερη επιλογή είναι η συνεργασία με έναν έμπειρο φυσιοπαθητικό ο οποίος μπορεί να βοηθήσει στον προσδιορισμό του αίτιου που προκαλεί τις ημικρανίες και στη συνέχεια στον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου θεραπευτικού σχήματος. Παρακάτω, παρουσιάζεται ένας ολοκληρωμένος οδηγός για το τι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά. Συνήθως, ένας συνδυασμός αυτών των προσεγγίσεων βοηθά στην καταπολέμηση της πάθησης, χωρίς υποτροπές.

Τροφές που πυροδοτούν την ημικρανία
Ορισμένες τροφές και ποτά έχουν συνδεθεί με ημικρανίες, όπως για παράδειγμα το τυρί, το γάλα, η σοκολάτα, το κόκκινο κρασί και η μπύρα.³ Είναι συγκεκριμένες χημικές ουσίες στις τροφές, όπως η τυραμίνη, η φαινυλαιθυλαμίνη, η τυροσίνη, το γλουταμινικό μονονάτριο (MSG), η ασπαρτάμη, η καφεΐνη, τα θειώδη άλατα, τα νιτρικά άλατα και η ισταμίνη, που πιστεύεται ότι ευθύνονται για την πρόκληση κρίσεων ημικρανίας.⁴
Κρατώντας ημερολόγιο διατροφής μπορεί κάποιος να εντοπίσει πιθανούς παράγοντες ενεργοποίησης και στη συνέχεια να τους αφαιρέσει από τη διατροφή του για τουλάχιστον τρεις μήνες ώστε να δει αν παρατηρείται κάποια διαφορά. Σε μια δοκιμή παιδιών που έπασχαν από ημικρανία, μια δίαιτα εξάλειψης τέτοιων τροφών οδήγησε σε πλήρη ανάρρωση στο 93 % αυτών.⁵

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Τα παρακάτω συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ημικρανίας:

Μαγνήσιο. Η έλλειψη μαγνησίου έχει συνδεθεί με την ημικρανία,⁶ και η συμπλήρωση του μέταλλου αυτού μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των κρίσεων.⁷
Προτεινόμενη δοσολογία: 360-600 mg/ημέρα.

Συνένζυμο Q10 (CoQ10). Αυτό το αντιοξειδωτικό βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του σώματος, αλλά είναι συνήθως χαμηλό σε πάσχοντες από ημικρανία.⁸ Σύμφωνα με μια πρόσφατη ανασκόπηση έξι μελετών, η συμπλήρωση με CoQ10 μπορεί να μειώσει τόσο τη διάρκεια όσο και τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας.⁹
Προτεινόμενη δοσολογία: 100 mg, τρεις φορές/ημέρα.

Βιταμίνη Β2. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι αυτή η βιταμίνη, γνωστή και ως ριβοφλαβίνη, μπορεί να μειώσει τη συχνότητα και τη διάρκεια της ημικρανίας.¹⁰
Προτεινόμενη δοσολογία: 400 mg/ημέρα.

5-HTP. Αυτό το φυσικό αμινοξύ φαίνεται να είναι εξίσου αποτελεσματικό με το φάρμακο μεθυσεργίδης (methysergide) που συνταγογραφείται κατά της ημικρανίας. Σε μία μελέτη, και τα δύο επέφεραν την ίδια σημαντική βελτίωση στο 70% περίπου των πασχόντων. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι είναι πιο χρήσιμο για τη μείωση της έντασης και της διάρκειας των κρίσεων παρά για τη συχνότητά τους.¹¹
Προτεινόμενη δοσολογία: 200-600 mg/ημέρα.

Ωμέγα-3. Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτά τα ωφέλιμα λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο ιχθυέλαιο μπορούν να μειώσουν τη διάρκεια των κρίσεων ημικρανίας, αν και όχι τη συχνότητα ή τη σοβαρότητά τους.¹²
Προτεινόμενη δοσολογία: 2.000 mg ωμέγα 3 (EPA και DHA).

Η δράση της γιόγκα
Η γιόγκα έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική τόσο ως επικουρική θεραπεία για την ημικρανία όσο και ως αυτόνομη θεραπεία. Φαίνεται ότι μειώνει τη συχνότητα και την ένταση των κρίσεων και έχει το πλεονέκτημα ότι μειώνει επίσης το άγχος και την κατάθλιψη.¹³

Η συμβολή του διαλογισμού
Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας (mindfulness), που περιλαμβάνει ήσυχη στάση και εστίαση στις σκέψεις, την αναπνοή και τις αισθήσεις του σώματος, έχει βρεθεί ότι είναι χρήσιμος για άτομα που υποφέρουν από ημικρανίες και άλλους τύπους πονοκεφάλου.¹⁴ Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι μειώνει το άγχος που είναι γνωστό ότι πυροδοτεί τις ημικρανίες και μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στην αρχική εξέλιξη της πάθησης.¹⁵ Υπάρχουν πολλά δωρεάν βίντεο διαλογισμού ενσυνειδητότητας στο YouTube που καθοδηγούν στην τεχνική.

Κετογονική δίαιτα
Νεώτερα στοιχεία δείχνουν ότι μια κετογονική διατροφή (υψηλή σε λιπαρά, χαμηλή σε υδατάνθρακες) μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία για την πρόληψη των ημικρανιών, πιθανώς με την αποκατάσταση της εγκεφαλικής διέγερσης και του μεταβολισμού και την αντιμετώπιση της «νευροφλεγμονής».¹⁶
Σε μια δοκιμή υπέρβαρων πασχόντων από ημικρανία, μια κετογονική δίαιτα χαμηλών θερμίδων (σε σύγκριση με μια μη κετογονική δίαιτα χαμηλών θερμίδων) μείωσε τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας μετά από μόλις ένα μήνα.¹⁷

Διαλειμματική προπόνηση (HIIT)
Η άσκηση αποδεικνύεται ότι είναι μια χρήσιμη θεραπεία για την ημικρανία.¹⁸ Συγκεκριμένα, η διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT)-όπου εναλλάσσονται περίοδοι έντονης άσκησης με περιόδους λιγότερο ανάπαυσης ή ήπιας δραστηριότητας- πιθανώς να είναι η πιο αποτελεσματική. Όταν οι επιστήμονες συνέκριναν τα αποτελέσματα συνεδριών HIIT δύο φορές την εβδομάδα με μέτρια συνεχή άσκηση και παρέμβαση ελέγχου, το HIIT είχε τα καλύτερα αποτελέσματα, μειώνοντας σημαντικά τον αριθμό των ημερών ημικρανίας μεταξύ των πασχόντων.¹⁹
Υπάρχουν πολλές απλές προπονήσεις HIIT διαθέσιμες στο διαδίκτυο, ωστόσο λάβετε υπόψη ότι η άσκηση μπορεί για κάποιους ανθρώπους να αποτελεί έναυσμα ημικρανίας.

ΒΟΤΑΝΑ

Πετασίτης (Petasites hybridus). Ένα τυποποιημένο εκχύλισμα αυτού του βοτάνου μπορεί να μειώσει σημαντικά τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας.²⁰
Προτεινόμενη δοσολογία: 7 mg τυποποιημένου εκχυλίσματος χωρίς αλκαλοειδή, που περιέχει τουλάχιστον 15 τοις εκατό πετασίνες (το κύριο δραστικό συστατικό), δύο φορές την ημέρα.

Χρυσάνθεμο το παρθένιο (Tanacetum parthenium). Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι αυτό το βότανο είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο για την ημικρανία.²¹ Σε μία, μείωσε την ένταση του πόνου καθώς και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την ημικρανία, όπως έμετος, ναυτία και ευαισθησία στο θόρυβο και το φως ²²
Προτεινόμενη δοσολογία: 5-10 σταγόνες καθημερινά από ένα βάμμα 1: 3 σε λίγο νερό. Ή καταναλώστε μια κουταλιά της σούπας φρέσκο ψιλοκομμένο φύλλο καθημερινά.

Τζίντζερ. Όταν λαμβάνεται ως σκόνη, το τζίντζερ φαίνεται να είναι εξίσου αποτελεσματικό με το φάρμακο σουματριπτάνη για την ημικρανία στη μείωση της σοβαρότητας των πονοκεφάλων, αλλά έχει λιγότερες παρενέργειες.²³
Προτεινόμενη δοσολογία: ακολουθήστε τις οδηγίες της ετικέτας ή δείτε τη συνταγή για κατανάλωση φρέσκου τζίντζερ.

Τριμμένο τζίντζερ για την ημικρανία
Σύμφωνα με τον βοτανολόγο Meilyr James, ιδιοκτήτη της Herbal Clinic στο Swansea της Ουαλίας, το τζίντζερ είναι χρήσιμο όταν αρχίζετε να αισθάνεστε ημικρανία. Το βότανο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξέλιξής της καθώς είναι αντιφλεγμονώδες και χαλαρώνει την ένταση των αιμοφόρων αγγείων. (Η συστολή των αγγείων του εγκεφάλου πιστεύεται ότι συμβάλλει στον πόνο της ημικρανίας.) Έχει επίσης παυσίπονες ιδιότητες και μπορεί να βοηθήσει με οποιαδήποτε σχετιζόμενη ναυτία.

ΣΥΝΤΑΓΗ:

• Τρίψτε ένα κομμάτι φρέσκο τζίντζερ στο μεγέθος αντίχειρα (περίπου 10 g) και εγχύστε σε μισό λίτρο βραστό νερό για 20 λεπτά.
• Αν το τζίντζερ είναι βιολογικό, δεν χρειάζεται πρώτα να το ξεφλουδίσετε, απλά πλύνετε το καλά.
• Προσθέστε μέλι και πιείτε το όσο είναι ζεστό.
• Πίνετε ¾ του φλιτζανιού κάθε μισή ώρα μέχρι να υποχωρήσει ο πόνος.
• Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αποξηραμένο τζίντζερ (προσέξτε εάν έχετε ευαίσθητο στομάχι): χρησιμοποιήστε μια πρέζα, ανακατεμένη σε λίγο νερό και πιείτε έως και τρεις φορές την ημέρα.

 Ύπνος
Οι πάσχοντες από ημικρανία είναι πέντε φορές πιο πιθανό να έχουν σοβαρές διαταραχές στον ύπνο. Μελέτη διαπίστωσε ότι οι νυκτερινοί πονοκέφαλοι ή οι πονοκέφαλοι νωρίς το πρωί σχετίζονται με διαταραχές του ύπνου στο 55 τοις εκατό των ασθενών. Η θεραπεία διαταραχής του ύπνου ποικίλλει, αλλά τα αποτελέσματα έδειξαν βελτίωση των συμπτωμάτων κεφαλαλγίας στο 100 τοις εκατό των συμμετεχόντων, και πλήρη αντιμετώπιση στο 65 τοις εκατό των περιπτώσεων.^24.25 Αν υπάρχει υποκείμενη διαταραχή ύπνου, η αντιμετώπισή του μπορεί να σταματήσει τους πονοκεφάλους.²⁶

Βελονισμός
Ο βελονισμός, είναι μια καλή επιλογή για την πρόληψη των ημικρανιών. Είναι τουλάχιστον εξίσου αποτελεσματικός με τα κοινά φάρμακα για την ημικρανία.²⁷

Ομοιοπαθητική
Μια διετής μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία δείχνει ότι η ομοιοπαθητική μπορεί να είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση της ημικρανίας.28 Η ομοιοπαθητική θεραπεία είναι εξατομικευμένη και απαιτεί επίσκεψη σε έναν πιστοποιημένο επαγγελματία ομοιοπαθητικό που θα καθορίσει την κατάλληλη θεραπεία.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1    The Work Foundation, “Society’s Headache,” April 2018. www.lancaster.ac.uk/work-foundation/reports

2    Heart Surg Forum, 2006; 9: E792–3; Cephalalgia 2000; 20: 39–44

3    J Clin Med, 2020; 9: 3717; Headache, 1995; 35: 355–7

4    Pediatr Neurol, 2003; 28: 9–15

5    Lancet, 1983; 2: 865–9

6 Int Clin Psychopharmacol, 2016; 31: 287–92

7 Cephalalgia, 1996; 16: 257–63; Headache, 1991; 31: 298–301

8 Headache, 2007; 47: 73–80

9 BMJ Open, 2021; 11: e039358

10  Int J Vitam Nutr Res, 2015; 85: 79–87

11  Eur Neurol, 1986; 25: 327–9

12  Nutr Neurosci, 2018; 21: 614–23

13  Neurology, 2020; 94: e2203–12; Headache, 2007; 47: 654–61

14  Chin Med J (Engl), 2018; 131: 829–38

15  Headache, 2009; 49: 1378–86

16  Neurol Sci, 2017; 38: 111–5

17  Nutrients, 2019; 11: 1742

18  Curr Pain Headache Rep, 2021; 25: 14

19  Scand J Med Sci Sports, 2018; 28: 1103–12

20  Neurology, 2004; 63: 2240–4

21  Phytother Res, 1997; 11: 508–11

22  Cephalalgia, 2005; 25: 1031–41

23  Phytother Res, 2014; 28: 412–5

24  Aust Fam Physician, 2005; 34: 647-51

25  J Headache Pain, 2010, 11, 197–206

26  Arch Intern Med, 1997; 157: 1701–5

27  Cochrane Database Syst Rev, 2016; 2016: CD001218.

28 JAlternComplementMed, 2010; 16: 347–55. 

Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου συμπεριλαμβανομένης της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn επηρεάζουν περισσότερους από 2,5 εκατομμύρια Ευρωπαίους,^1,2 πάνω από 1,4 εκατομμύρια Αμερικανούς και κάποια εκατομμύρια ακόμα σε όλο τον κόσμο.³ Όπως υποδηλώνει το όνομα, αυτές οι ασθένειες είναι αποτέλεσμα φλεγμονής σε διαφορετικά μέρη του γαστρεντερικού σωλήνα, και έχουν ως αποτέλεσμα ενοχλητικά εντερικά έλκη, χρόνια διάρροια, πυρετό και μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, γεγονός που οδηγεί σε κόπωση, διαρροή εντέρου και απώλεια βάρους. Η διάγνωση δεν είναι ξεκάθαρη: μεταξύ περιπτώσεων κολίτιδας και νόσου του Crohn, έως και το 15% αυτών των περιπτώσεων είναι δύσκολο να διακριθούν. Ένα άλλο περίπου 15% έχει διάγνωση που αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.⁴

Δεν είναι απλώς μία ασθένεια του εντέρου
Αν και οι γιατροί αρχικά πίστευαν ότι η νόσος του εντέρου αποτελούσε αυστηρά γαστρεντερική διαταραχή, τώρα γνωρίζουν ότι συνδέεται με το ανοσοποιητικό σύστημα και ανέπτυξαν νέα διαγνωστικά τεστ για να ελεγχθούν δείκτες του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται κυτοκίνες και μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των παθήσεων.⁵
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πρόσφατα ότι η ισορροπία βακτηρίων, ιών και διαφόρων παράσιτων που κατοικούν στο έντερο (γνωστό ως μικροβίωμα του εντέρου) και βοηθούν στην πέψη των τροφών, στην παραγωγή θρεπτικών συστατικών και στην αποστολή σημάτων στο ανοσοποιητικό σύστημα, είναι επίσης βασικός  παράγοντας στην εμφάνιση της νόσου. Επειδή πρόκειται για συστημική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου σχετίζεται επίσης με πολλές άλλες ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, η στεφανιαία νόσος και η οστεοπόρωση. Και επειδή η πρώτη γραμμή θεραπείας των γιατρών για τα συμπτώματα της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου είναι τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και τα στεροειδή, οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο λοιμώξεων και λεμφώματος ως παρενέργειες της θεραπείας.
Όταν τα φάρμακα δεν λειτουργούν, οι γιατροί χρησιμοποιούν χειρουργική επέμβαση για να κόψουν τα άρρωστα τμήματα του εντερικού σωλήνα, αλλά αυτό συνεπάγεται πολλούς κινδύνους και τα αποτελέσματα δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά. Μία ανασκόπηση μελετών αναφέρει ότι η υποτροπή εμφανίζεται στο 70-90% των ασθενών μέσα σε μόλις μία εβδομάδα μετά τη χειρουργική επέμβαση και το 60% των ασθενών εμφανίζουν πάλι συμπτώματα μέσα σε 10 χρόνια. Το ένα τρίτο των ασθενών με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση θα χρειαστεί να υποβληθούν ξανά σε αυτήν.⁶

Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Παρόλο που οι πάσχοντες από φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου πιστεύεται ότι έχουν κάποια γενετική ευαισθησία στη νόσο, τα γονίδια δεν εξηγούν όλη την εικόνα. Δεδομένου ότι η ασθένεια δεν περιγράφηκε μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση και η νόσος του Crohn δεν καθορίστηκε μέχρι το 1932, πιστεύεται ότι νέοι περιβαλλοντικοί παράγοντες αποτελούν τη βάση της διαδικασίας της νόσου. Έχει εντοπιστεί ένα ευρύ φάσμα αυτών, από το κάπνισμα, τη φόρμουλα γάλακτος που δίνεται στα βρέφη και τις λοιμώξεις⁷ έως τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και αντιβιοτικά⁸ και ακόμη και εμβόλια, ειδικά αυτά που περιέχουν πρόσθετα αλουμινίου.⁹
Το κοινό σε όλους αυτούς τους παράγοντες είναι η ικανότητά τους να αλλάζουν τη σύνθεση των μικροβίων που ζουν στο έντερο. Πιστεύεται ότι αυτή η υποκείμενη «δυσβίωση»-ή ανισορροπία στη μικροχλωρίδα του εντέρου-είναι αυτό που επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα να βγει εκτός ελέγχου και να επικρατήσει φλεγμονή που σχετίζεται με την ασθένεια.
Μόλις πρόσφατα οι γιατροί άρχισαν να εξετάζουν σοβαρά τους διαιτητικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ινών¹⁰ και της πρόσληψης λίπους¹¹ ως υποκείμενους παράγοντες της νόσου - ή ως παράγοντες με δυνατότητα αλλαγής του μικροβιώματος ώστε να επέλθει ίαση.

Συμβουλές για την υγεία του εντέρου:

1) Κόψτε τους υδατάνθρακες
Πολλοί άνθρωποι βιώνουν μεγάλη βελτίωση στα συμπτώματά τους όταν εξαλείφουν ουσίες όπως η γλουτένη από τη διατροφή τους. Αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή κόβουν επίσης δημητριακά όπως σιτάρι, σίκαλη και κριθάρι, μειώνοντας έτσι σημαντικά συνολικά τους υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες, ειδικά αυτοί που περιέχουν τα αμυλούχα και ζαχαρούχα τρόφιμα, ζυμώνονται και αποσυντίθενται στο έντερο όταν δεν μπορούν να αφομοιωθούν σωστά. Όταν υπάρχουν αιμορραγικές πληγές στο έντερο, όπως και στη φλεγμονώδη εντερική πάθηση, οι τοξίνες και τα άπεπτα σωματίδια διαρρέουν στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν ζημιά στο σώμα.
Οι σύνθετοι υδατάνθρακες τροφοδοτούν επίσης κακά βακτήρια και ζυμομύκητες, επιτρέποντάς τους να αυξηθούν υπερβολικά.

2) Κόψτε τις λεκτίνες
Οι λεκτίνες είναι πρωτεΐνες που βρίσκονται σε πολλά φυτικά τρόφιμα, ειδικά σε δημητριακά. Συνδέονται με μόρια υδατανθράκων μέσα στο έντερο, τα οποία μπορούν να βλάψουν τις κυτταρικές μεμβράνες και να ερεθίσουν την επένδυση του εντέρου. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αναπτύξει μηχανισμούς προστασίας από τις λεκτίνες, αλλά για άτομα με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου των οποίων η προστατευτική επένδυση του εντέρου είναι κατεστραμμένη, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λεκτίνες μπορούν να επιδεινώσουν το έλκος του εντέρου.
Καλύτερα να αποκλείσετε από τη διατροφή σας τα στρυχνοειδή (nightshades) που μεγαλώνουν νύχτα και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λεκτίνες, συμπεριλαμβανομένων των ωμών ντοματών και πιπεριών, καθώς και τα κάσιους, κινόα, πολλά όσπρια και γαλακτοκομικά από αγελάδες που τρέφονται με καλαμπόκι και σόγια.

3) Αποφύγετε τον καφέ
Συχνά συνιστάται στους πάσχοντες από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου να αποφεύγουν τον καφέ επειδή μπορεί να βλάψει την πεπτική οδό και να εξαντλήσει τα θρεπτικά συστατικά.

4) Επιλέξτε τα λίπη που θα καταναλώνετε
Σύμφωνα με έρευνες, η υψηλή πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στη διατροφή συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο ελκώδους κολίτιδας, ενώ οι δίαιτες πλούσιες σε τρανς λιπαρά συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο φλεγμονώδους νόσου.¹¹
Τα τρανς λιπαρά είναι λίπη που έχουν υδρογονωθεί ή εν μέρει υδρογονωθεί μέσω επεξεργασίας ή μαγειρέματος και προστίθενται στα τρόφιμα ως γαλακτωματοποιητές - ένας πιθανός λόγος για τον οποίο οι γαλακτωματοποιητές έχουν συνδεθεί με την αύξηση της νόσου του Crohn και άλλων πεπτικών ασθενειών¹² - και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά βρίσκονται στα καρύδια, τους ηλιόσπορους και τους σπόρους λιναριού και στα ψάρια, συμπεριλαμβανομένου του σολομού, του σκουμπριού, της ρέγγας και της πέστροφας.
Μην αγνοείτε τα καλά κορεσμένα λίπη, τα οποία έχουν βοηθήσει να θεραπεύσουν πολλούς πάσχοντες από Crohn και κολίτιδα. Το λάδι καρύδας είναι ένα κορεσμένο λίπος φυτικής προέλευσης πλούσιο σε λιπαρά οξέα μέσης αλυσίδας, λαυρικό οξύ και δεκανοϊκό οξύ (επίσης καπρικό οξύ), τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι έχουν αντιιικά, αντιβακτηριακά και ιδιαίτερα αντιμυκητιακά αποτελέσματα, βοηθώντας στον έλεγχο της λοίμωξης από τον μύκητα Candida.
Σε μελέτες σε ζώα (οι οποίες φυσικά δεν ισχύουν απαραίτητα και για τους ανθρώπους), οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Case Western Reserve διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια με νόσο του Crohn που τρέφονταν με λάδι καρύδας και βούτυρο κακάο είχαν μετρήσιμη μεταβολή στη σύνθεση των μικροβιωμάτων τους. Τα επίπεδα των βακτηρίων που σχετίζονται με τη νόσο μειώθηκαν έως και 30% στα ποντίκια και επίσης μετριάστηκαν τα συμπτώματα της ασθένειάς τους. Ακόμη και τα ποντίκια που έλαβαν χαμηλές συγκεντρώσεις ελαίου καρύδας ή βουτύρου κακάο είχαν βελτίωση στη φλεγμονή του λεπτού εντέρου τους.¹³
«Το εύρημα είναι σημαντικό γιατί δείχνει ότι ένας ασθενής με Crohn θα μπορούσε να έχει ευεργετική επίδραση στα βακτήρια του εντέρου και στη φλεγμονή μόνο με την αλλαγή του τύπου λίπους στη διατροφή του. Οι ασθενείς θα πρέπει μόνο να αντικαταστήσουν ένα «κακό» λίπος με ένα «καλό» λίπος και να τρώνε φυσιολογικές ποσότητες», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Alexander Rodriguez-Palacios.
Τα βασικά λιπαρά οξέα έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις και είναι σημαντικά για τη λειτουργία του νευρικού και ενδοκρινικού συστήματος και την αποκατάσταση του ιστού του εντέρου. Αλλά είναι γενικά δύσκολο να αφομοιωθούν από τα τρόφιμα, οπότε η συμπλήρωσή τους σε περίπτωση φλεγμονώδους πάθησης του εντέρου είναι πραγματικά σημαντική.

5) Πιείτε ζωμό από κόκαλα
Ο ζωμός οστών από κοτόπουλο, βόειο κρέας, αρνί ή ψάρι είναι πολύ θρεπτικός για το έντερο και επίσης εύκολα απορροφήσιμος. Είναι μια πλούσια πηγή των δομικών στοιχείων της επένδυσης του εντέρου, που συμπεριλαμβάνουν κολλαγόνο, αμινοξέα όπως αργινίνη, γλουταμίνη και γλυκίνη και μέταλλα όπως μαγνήσιο, φώσφορο, πυρίτιο και θείο.
Το μαγείρεμα κολλαγόνου παράγει ζελατίνη, η οποία βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών και καταπραΰνει το βλεννογόνο του εντέρου. Δεν είναι μόνο χρήσιμη για τη θεραπεία του συνδρόμου διαρρέοντος εντέρου αλλά και για την τόνωση των γαστρικών υγρών και την επιδιόρθωση του βλεννογόνου (βλέπε συνταγή ζωμού οστών).

6) Φτιάξτε το δικό σας λάχανο τουρσί (sauerkraut)
Παρόλο που είναι καλή ιδέα να δοκιμάσετε προβιοτικά για να ενισχύσετε τη χλωρίδα του εντέρου σας με νέα μικρόβια, τα παραδοσιακά ζυμωμένα τρόφιμα όπως το λάχανο τουρσί περιέχουν πολύ περισσότερα προβιοτικά - ή "καλά" μικρόβια του εντέρου που εξισορροπούν το μικροβίωμα - από οποιαδήποτε κάψουλα που μπορείτε να αγοράσετε. Εάν έχετε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή φλεγμονώδη διαταραχή του εντέρου, μπορεί να είναι δύσκολο να τρώτε ζυμωμένα τρόφιμα όπως το ξινολάχανο στην αρχή, είτε επειδή είναι ερεθιστικά για το βλεννογόνο του εντέρου είτε επειδή ο τεράστιος αριθμός βακτηρίων που εισάγονται προκαλούν «εξάλειψη» των «κακών» μικροβίων, τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν στην απελευθέρωση πολλών τοξινών που μπορούν να διαρρεύσουν μέσω του μη θεραπευμένου τοιχώματος του εντέρου στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν νέα συμπτώματα. Πολλοί επαγγελματίες υγείας συνιστούν την εισαγωγή τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση πολύ αργά, ξεκινώντας με ένα κουταλάκι του γλυκού χυμό ξινολάχανο που προστίθεται σε ένα φλιτζάνι ζωμό (όχι πολύ ζεστό γιατί θα σκοτώσει τα προβιοτικά) και στη συνέχεια αυξάνοντας σταδιακά την ποσότητα που καταναλώνεται κάθε φορά.

7) Κοιμηθείτε αρκετά
Η σωστή ανάπαυση και ο ποιοτικός ύπνος είναι το κλειδί για να επιτραπεί στο σώμα να θεραπευτεί. Ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα είναι δύο φορές πιο αποτελεσματικός από τον ύπνο μετά. Τότε είναι που η μελατονίνη μας είναι υψηλότερη και έχουμε την υψηλότερη ποσότητα REM ύπνου (στάδιο βαθύ ύπνου)».

8) Διατηρήστε μια θετική στάση
Η αντιμετώπιση του άγχους είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία και είναι σημαντική η καλλιέργεια θετικής ενέργειας στην καθημερινότητα. Η ασθένεια που καταστρέφει την υγεία και τη ζωή μας μπορεί να είναι το καλύτερο πράγμα που μας συνέβη ποτέ, γιατί ρόκειται για το να βιώνουμε την υψηλότερη εκδοχή του εαυτού μας, να βιώνουμε το υψηλότερο επίπεδο της ζωής… Είναι δύσκολο να μη γίνουμε πιο θετικοί από αυτό.

Άλλα συμπληρώματα που πρέπει να λάβετε υπόψη

Προβιοτικά
Το μικροβίωμά μας είναι σημαντικό για την υγεία του εντέρου, αλλά η επιστήμη του προσδιορισμού του ποια καλά βακτήρια λείπουν ή ποια κακά είναι σε υπερβολή στο σύστημά μας, είναι στα σπάργανα. Ενδεχομένως η οικολογία του μικροβιώματος να διαφέρει σε κάθε άτομο με πεπτικές διαταραχές και δεν υπάρχει ένα μόνο συνταγογραφούμενο προβιοτικό που να λειτουργεί για όλους με τα ίδια συμπτώματα.
Επιπλέον, διαφορετικές παρτίδες του ίδιου τύπου μπορούν να περιέχουν διαφορετικά στελέχη του ίδιου είδους και να παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα.
Όταν επιλέγετε ένα προβιοτικό, αναζητήστε αυτό που περιέχει ποικιλία και μεγάλο αριθμό φιλικών βακτηρίων. Βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνει τα βακτήρια Lactobacillus acidophilus. Μελέτες έχουν δείξει όφελος για το L. acidophilus στην πρόληψη και θεραπεία επιπλοκών της χειρουργικής επέμβασης της ελκώδους κολίτιδας.

Σκόνη ρίζας Αστράγαλου
Ένα φυτικό συστατικό της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, ο αστράγαλος αποτελεί ένα προσαρμογόνο του ανοσοποιητικού συστήματος που ενισχύει την ανοσία, ηρεμεί τις αντιδράσεις των επινεφριδίων στο στρες και έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Η δοσολογία εξαρτάται από το αν το παίρνετε ως βάμμα, σε σκόνη ή χάπι ή ως τσάι. Ακολουθήστε τις οδηγίες της συσκευασίας ή συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία.

Κουρκουμάς
Αυτό το παραδοσιακό ινδικό μπαχαρικό περιέχει κουρκουμίνη και άλλα εξαιρετικά αντιφλεγμονώδη μόρια. Μια μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι η κουρκουμίνη θα μπορούσε να αποτρέψει τη βλάβη στα κύτταρα που καλύπτουν το έντερο, και μια μελέτη του 2015 ανέφερε ότι η κουρκουμίνη προστατεύει την επένδυση του εντέρου από βακτηριακή εισβολή.

Σκόνη ρίζας Maca
Αυτή η ρίζα της Νότιας Αμερικής έχει χρησιμοποιηθεί για χιλιετίες ως ρυθμιστής ορμονών που ενισχύει τη λίμπιντο και τη γονιμότητα. Επίσης ενισχύει τη διάθεση και τονώνει, καθώς περιέχει βιταμίνες Β1, Β2, C και Ε, αμινοξέα, λιπαρά οξέα ελεύθερης μορφής, ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό, ψευδάργυρο, μαγγάνιο, φώσφορο, σελήνιο, θείο, νάτριο και σίδηρο.
Προσθέστε ½ κουταλιά της σούπας ρίζα maca σε ένα ρόφημα ή smoothie.

Πηγές:

1 Front Pharmacol, 2017;8:505

2 World J Gastroenterol, 2017;23:4735-43

3 Nutrients, 2017 Jun 6;9(6). pii: E578. doi: 10.3390/nu9060578

4 Nutr Res Pract, 2015; 9: 117-22

Βιβιογραφικές αναφορές

1 Nature, 2011;474:307-17

2 https://www.crohnsandcolitis.org.uk/about-inflammatory-bowel-disease

3 Gastroenterology, 2004;126:1504-17

4 World J Gastroenterol, 2015;21:21-46

5 J Crohns Colitis, 2013;7:622-30

6 Gastroenterol Hepatol (N Y), 2010;6:587-96

7 Urology, 2015 Feb 7. pii: S0090-4295(14)01380-6

8 Inflamm Bowel Dis, 2013;19:445-56

9 Clin Gastroenterol Hepatol, 2015;13:1405-15.e1

10  Gastroenterology, 2013;145:970-7

11  Gut, 2014;63:776-84

12  J Crohns Colitis, 2013;7:338-41

13  Digestive Disease Week annual conference, June 2017; Chicago, Illinois.

Ο προστατευτικός ρόλος του δέρματος

Το δέρμα βάλλεται διαρκώς, από διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλοιώσεις της δερματικής ομοιόστασης (ρυθμιστική λειτουργία). Θεωρείται ιστός με ανοσιακές ιδιότητες, γι’ αυτό και καθίσταται ζωτικός ο ρόλος του στην προστασία από μολύνσεις και στον έλεγχο των κυτταρικών διαταραχών.
Η επιδερμίδα αποτελείται από διαφορετικά είδη κυττάρων, κυρίως από κερατινοκύτταρα, τα οποία δημιουργούν ένα προστατευτικό φραγμό, ενώ σε μικρότερη αναλογία υπάρχουν μελανοκύτταρα και κύτταρα Langerhans. Επιπλέον, τα μακροφάγα και τα μαστοκύτταρα στο χόριο παίζουν ρόλο-κλειδί στην άμυνα του δέρματος. Όλα τα είδη συμβάλλουν στην προστατευτική λειτουργία του.
Το δέρμα, επίσης, προστατεύει τον οργανισμό από τις μεταβολές της θερμοκρασίας, τα μηχανικά και χημικά τραύματα, τις λοιμώξεις, την ηλιακή ακτινοβολία, την αφυδάτωση και τη διείσδυση ουσιών και μικροαντικειμένων.
Εξωτερικοί παράγοντες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, η UV ακτινοβολία, η διατροφή, τα αλλεργιογόνα, οι χημικές ουσίες, διάφοροι τραυματισμοί κ.α., καθώς και εσωτερικοί όπως το στρες, οι ορμόνες και οι τοξίνες επηρεάζουν αρνητικά και τροποποιούν την ποιότητα του δέρματος, διαταράσσοντας την ισορροπία του μικροβιώματος της επιδερμίδας με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφόρων παθήσεων.
Οι διαταραχές αυτές μπορούν να ρυθμιστούν ή να προληφθούν μέσω της λήψης προβιοτικών και της εφαρμογής δερματικών σκευασμάτων με φιλικά βακτήρια.

Τα βακτήρια της υγείας του οργανισμού
Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από ένα πολύπλοκο οικοσύστημα μικροοργανισμών, ενώ η εντερική μικροχλωρίδα απαριθμεί αρκετά τρισεκατομμύρια βακτήρια, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό, σε φυσιολογική, υγιή κατάσταση, είναι «φιλικά», δηλαδή υποστηρίζουν την ανθρώπινη υγεία, συντελώντας στην αφομοίωση των τροφών, στη σύνθεση θρεπτικών συστατικών, καθώς και στην προστασία από επιβλαβείς παράγοντες.

Το μικροβίωμα του δέρματος
Όπως συμβαίνει και με το μικροβίωμα της εντερικής χλωρίδας, έτσι και το αντίστοιχο οικοσύστημα της επιδερμίδας αποτελείται από πολλούς μικροοργανισμούς, οι οποίοι παράγουν ουσίες που αλληλεπιδρούν με τα επιδερμικά κύτταρα και ελέγχουν τους πληθυσμούς πιθανών παθογόνων μικροοργανισμών, δημιουργώντας μια προστατευτική ασπίδα.

Tί είναι τα φιλικά βακτήρια (προβιοτικά);
Τα φιλικά βακτήρια ή προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια, τα οποία υποστηρίζουν την υγεία της μικροχλωρίδας του εντέρου, του δέρματος, αλλά και πολλές βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού, γι’ αυτό και αποκαλούνται και «καλά» βακτήρια.

Μερικά απ’ τα ευεργετικά βακτήρια που κατοικούν στο δέρμα είναι:

Bifidobacteria: Πρόκειται για φιλικά βακτήρια στην επιδερμίδα, τα οποία βελτιώνουν την ανοσιακή δράση της, προλαμβάνουν δερματικές διαταραχές, όπως το έκζεμα και καθυστερούν τη γήρανση.

Lactobacilli: Αποτελούν «καλά» βακτήρια που κατοικούν στην επιδερμίδα, τα οποία αντιμετωπίζουν απευθείας τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Επίσης, διαθέτουν ανοσορυθμιστική δράση που σχετίζεται με τη μείωση των φλεγμονών. Παράλληλα, ενισχύουν τη λειτουργία του φυσικού φραγμού του δέρματος. 

Η δράση των φιλικών βακτηρίων στην υγεία του δέρματος

• Ενισχύουν το δερματικό φραγμό με αποτέλεσμα την καλύτερη συγκράτηση της υγρασίας στο δέρμα.
• Αυξάνουν την αντίσταση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία, υποβοηθώντας τους μηχανισμούς φωτοπροστασίας και πρόληψης της φωτογήρανσης.
• Διατηρούν την ισορροπία στο μικροβίωμα του δέρματος. Έτσι το δέρμα θωρακίζεται ενάντια στους περιβαλλοντικούς εχθρούς.
• Συμβάλλουν στη θεραπεία της ακμής και της ροδόχρου ακμής, μειώνοντας τις φλεγμονές.
• Βελτιώνουν την ανοχή του ευαίσθητου και αντιδραστικού δέρματος.
• Βοηθούν στην καταπολέμηση της ξηρότητας.
• Καταπραΰνουν διαταραχές όπως το έκζεμα, την ατοπική δερματίτιδα και την ψωρίαση, λόγω της ρύθμισης της ομοιόστασης και της ανοσοποιητικής λειτουργίας του δέρματος.
• Συντελούν στην αποκατάσταση των τραυματισμένων ιστών.
• Η ρυθμισμένη ομοιόσταση, λόγω της επάρκειας των φιλικών βακτηρίων, αποτρέπει την πρόωρη γήρανση του δέρματος με την εμφάνιση ρυτίδων, κηλίδων και χαλάρωσης.
• Κλινικές έρευνες έδειξαν ότι μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη και θεραπεία της αλωπεκίας σε ορισμένες περιπτώσεις.

Πώς ενισχύουμε το μικροβίωμα της επιδερμίδας;

Τροφές και συμπληρώματα: Ακολουθήστε ένα υγιεινό μοντέλο διατροφής, βασισμένο στη λήψη φρούτων, λαχανικών, ξηρών καρπών, σπόρων και τροφών και ροφημάτων με πολυφαινόλες, π.χ. μαύρη σοκολάτα, πράσινο τσάι, κόκκινο κρασί που προάγουν την ανάπτυξη των ευεργετικών βακτηρίων. Εντάξτε στη διατροφή σας τροφές με πλούσια περιεκτικότητα σε φιλικά βακτήρια, όπως φυσικό γιαούρτι, κεφίρ, γάλα, ρόφημα σόγιας και ορισμένα μαλακά τυριά για να ενισχύσετε το μικροβίωμα. Αν για ιατρικούς ή άλλους λόγους δεν μπορείτε να συμπεριλάβετε τα τρόφιμα αυτά στη διατροφή σας, χρησιμοποιήστε συμπληρώματα προβιοτικών - ή και παράλληλα με τη διατροφή- τα οποία θα προσφέρουν την απαραίτητη ισορροπία στο μικροβίωμα.

Δερμοκαλλυντικά: Αναζητήστε προϊόντα δέρματος, όπως ορούς, κρέμες, μάσκες και καθαριστικά με προβιοτικά, τα οποία θα ενισχύσουν τη δομή της επιδερμίδας, θα κρατήσουν το δέρμα ενυδατωμένο και θα το θωρακίσουν ενάντια στους επιβλαβείς εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες.

Συμβουλές για τη διατήρηση του ευεργετικού μικροβιώματος της επιδερμίδας

• Μην χρησιμοποιείτε σκληρά, αλκαλικά καθαριστικά για το δέρμα γιατί μεταβάλλουν το pH της επιδερμίδας, γεγονός το οποίο την καθιστά φιλόξενη στην ανάπτυξη μολύνσεων.
• Ελαττώστε τη χρήση των αντισηπτικών που καταστρέφουν το φυσικό φραγμό και το μικροβίωμα του δέρματος, κάνοντάς το ξηρό και ευάλωτο στις φλεγμονές.
• Ενυδατώνετε συχνά το δέρμα σας και ειδικά τα μέρη που εκτίθενται και ταλαιπωρούνται, με προϊόντα με ενυδατικούς και αναπλαστικούς παράγοντες, καθώς και ενισχυμένα με φιλικά βακτήρια.
• Μην το παρακάνετε με την ηλιακή έκθεση το καλοκαίρι, προκαλώντας εγκαύματα στο δέρμα.
• Εάν πρόκειται για ακνεϊκό δέρμα συμβουλευτείτε το δερματολόγο για παράλληλη λήψη συμπληρωμάτων και κρεμών με προβιοτικά.
• Θωρακίστε την υγεία της εντερικής χλωρίδας με τη λήψη τροφίμων και συμπληρωμάτων με φιλικά βακτήρια. Υιοθετήστε την υγιεινή διατροφή και αποποιηθείτε τη ζάχαρη και τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Σε περίπτωση ασθένειας ή διαταραχής, συμβουλευτείτε το γιατρό σας και ακολουθήστε το εξατομικευμένο πρωτόκολλο θεραπείας για την αποκατάσταση της ισορροπίας του μικροβιώματος.

Πηγές: ncbi - biochemistry.org - Microbioma.it - Endodiabetes.gr

Η Δήμητρα Τσαντίδου είναι η δημιουργός του Bee Elixir. Ξεκίνησε τις σπουδές της ως στέλεχος Εμπορικής Διοίκησης σε ελληνο-αγγλικό κολλέγιο. Για δώδεκα χρόνια προσέφερε, εξελίχθηκε και απέκτησε εμπειρία στους τομείς των πωλήσεων, του marketing, του λογιστηρίου και της εξυπηρέτησης πελατών σε διάφορες εταιρείες. Το 2011 αποτέλεσε σταθμός, όπου η αναζήτηση προσωπικού σκοπού την οδήγησε στην αλλαγή επαγγελματικής πορείας, επιλέγοντας τον δρόμο της ανθρωποκεντρικής αισθητικής. Κατέχει το διεθνές δίπλωμα αισθητικής Cidesco, ενώ ειδικεύεται στη μελισσοθεραπεία και την εναλλακτική ολιστική αντιγήρανση. Γνωρίζει αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ισπανικά. Έχει παρακολουθήσει πολλές εκπαιδεύσεις και συνέδρια στους τομείς της αισθητικής, της υγείας και της ευεξίας (αισθητική, σπα, εναλλακτικές θεραπείες, παρασκευή φυσικών καλλυντικών, διατροφή, ιατρική, ιατρική αισθητική), καθώς και του management και της διοίκησης επιχειρήσεων. Έχει υπάρξει εισηγήτρια σε πέντε συνέδρια αισθητικής και υγείας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ταξιδεύει συχνά στα πλαίσια της συνεχούς κατάρτισης και ενημέρωσης και είναι μέλος ελληνικών και ξένων φορέων ομορφιάς και υγείας. Παράλληλα αρθρογραφεί στο περιοδικό Μελίαμα του Επιστημο - νικού Κέντρου Μελισσοθεραπείας (συνέχεια του βιογραφικού) 

Περίπου το 50% των γυναικών θα βιώσουν μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος στη διάρκεια της ζωής τους, με συμπτώματα όπως  επίμονη ανάγκη για ούρηση, η αίσθηση καύσου ή και πόνο κατά την ούρηση. Περίπου το 20-30% αυτών των γυναικών θα εμφανίσουν μία δεύτερη ουρολοίμωξη εντός έξι μηνών,¹ και το 6% θα υποφέρουν από τρεις ή περισσότερες ουρολοιμώξεις κατά τη διάρκεια του έτους.² 
Αυτές οι δυσάρεστες λοιμώξεις προκαλούνται συνήθως από βακτήρια που εισέρχονται στον ουροποιητικό σωλήνα μέσω της ουρήθρας και πολλαπλασιάζονται στην ουροδόχο κύστη. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες λόγω της ανατομίας τους – της εγγύτητας της ουρήθρας με τον πρωκτό και της μικρής απόσταση από το ουρηθρικό άνοιγμα προς την ουροδόχο κύστη.
Η συμβατική απάντηση τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία είναι τα αντιβιοτικά, αλλά αυτά μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες, από αναπνευστικά προβλήματα και ζημιά στο ήπαρ (που συνδέεται με τη νιτροφουραντοΐνη) έως μόνιμη νευρική βλάβη και αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς (παρενέργεια από τις φθοροκινολόνες).³
Υπάρχει επίσης το αυξανόμενο πρόβλημα της αντοχής στα αντιβιοτικά και η καταστροφή που προκαλείται από τα φάρμακα στο μικροβίωμα, το οποίο παίζει ζωτικό ρόλο στη συνολική υγεία.⁴
Αλλά υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις αντί για τα αντιβιοτικά που μπορείτε να δοκιμάσετε και που θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τις ουρολοιμώξεις.

Αυξήστε την πρόσληψη βιταμίνης D
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με αυξημένη πιθανότητα λοιμώξεων του ουροποιητικού.⁵ Είναι λογικό, επειδή η βιταμίνη D παίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην πρόληψη λοιμώξεων. Ελέγξτε τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό σας και ζητήστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας που μπορεί και να σας συμβουλέψει σχετικά με την κατάλληλη δόση βιταμίνης D που πιθανώς να χρειαστεί να πάρετε.

Πιείτε χυμό κράνμπερι
Ο χυμός κράνμπερι είναι μία δημοφιλής φυσική λύση για τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού, η οποία στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα. Αν και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία ότι μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά όταν υπάρχει ήδη μία οξεία φάση ουρολοίμωξης, η κατανάλωση χυμού κράνμπερι ή η λήψη δισκίων κράνμπερι ή σκόνης φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματική ως μέσο πρόληψης.
Σε μια συγκεντρωτική ανάλυση επτά δοκιμών, η λήψη κράνμπερι μείωσε τον κίνδυνο λοιμώξεων του ουροποιητικού περισσότερο από ένα τέταρτο.⁶ Φαίνεται να λειτουργεί εμποδίζοντας τα βακτήρια που προκαλούν ουρολοίμωξη από το να κολλήσουν στα τοιχώματα του ουροποιητικού συστήματος, οπότε είναι πιο πιθανό να αποβληθούν από το σώμα μέσω της ούρησης.⁷
(Προτεινόμενη δοσολογία: 300-500 mL / ημέρα χυμού κράνμπερι χωρίς ζάχαρη ή 400mg συμπυκνωμένου εκχυλίσματος κράνμπερι δύο φορές την ημέρα.)

Δοκιμάστε D-mannose
Η μαννόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που βρίσκεται στα φρούτα και φαίνεται να λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο με τα προϊόντα κράνμπερι - εμποδίζοντας τα βακτήρια να κολλήσουν στον ουροποιητικό σωλήνα.⁸ Μια πρόσφατη ανασκόπηση διαπίστωσε ότι παρέχει προστασία έναντι των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ουροποιητικού, με «πιθανώς παρόμοια αποτελεσματικότητα με τα αντιβιοτικά.»⁹
Τα συμπληρώματα D-μαννόζης διατίθενται ευρέως στο διαδίκτυο, συχνά σε συνδυασμό με εκχύλισμα κράνμπερι.
(Προτεινόμενη δοσολογία: ακολουθήστε τις οδηγίες της ετικέτας.)

Φάτε σκόρδο
Το σκόρδο είναι ένα ισχυρό αντιμικροβιακό και τα εργαστηριακά στοιχεία δείχνουν ότι τα εκχυλίσματα σκόρδου είναι αποτελεσματικά έναντι βακτηρίων που είναι ανθεκτικά σε πολλά φάρμακα που εμπλέκονται σε τις λοιμώξεις του ουροποιητικού.¹⁰
Δοκιμάστε να προσθέσετε ακατέργαστο σκόρδο στο φαγητό σας όσο το δυνατόν περισσότερο ή πάρτε το ως συμπλήρωμα διατροφής.
(Προτεινόμενη δοσολογία: 1.000 mg / ημέρα εκχύλισμα σκόρδου ψυχρής ωρίμανσης.)

Ακολουθήστε χορτοφαγική διατροφή
Σε μια πρόσφατη μελέτη Ταϊβανών Βουδιστών, η χορτοφαγική διατροφή συσχετίστηκε με 16% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ουρολοιμώξεων σε σύγκριση με την κατανάλωση κρέατος. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι το κρέας είναι μια σημαντική δεξαμενή για στελέχη βακτηρίων που συνήθως προκαλούν λοιμώξεις του ουροποιητικού, ανέφεραν οι ερευνητές. Ή μπορεί να έχει να κάνει περισσότερο με τις χορτοφαγικές δίαιτες που είναι πλούσιες σε φυτοχημικά που καταπολεμούν τα μικρόβια και μπορούν να αποτρέψουν τις ουρολοιμώξεις.¹¹
Απαιτείται περισσότερη έρευνα, αλλά θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να εγκαταλείψετε το κρέας για να δείτε αν αυτό κάνει τη διαφορά (απλώς φροντίστε να κάνετε την έρευνά σας εκ των προτέρων σχετικά με το πώς μπορείτε να ακολουθείτε μια υγιεινή, ποικίλη χορτοφαγική διατροφή). Ή απλώς μειώστε το κρέας και εστιάστε στην κατανάλωση περισσότερων φυτικών γευμάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας ευρείας ποικιλίας ωφέλιμων φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών.

Αποκτήστε καλά βακτήρια
Τα προβιοτικά που περιέχουν Lactobacillus φαίνεται να είναι χρήσιμα για την πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Οι λακτοβάκιλλοι είναι τα κυρίαρχα βακτήρια της κολπικής χλωρίδας και διαθέτουν αντιμικροβιακές ιδιότητες που βοηθούν στην αποφυγή των λοιμώξεων.¹² Σε μια μελέτη μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών που ήταν επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις, ένα προβιοτικό συμπλήρωμα που περιέχει Lactobacillus rhamnosus GR-1 και Lactobacillus reuteri RC-14 μείωσε τον αριθμό των υποτροπιάσεων πάνω από το μισό μέσα σε ένα χρόνο. Το συμπλήρωμα δεν ήταν τόσο αποτελεσματικό όσο τα αντιβιοτικά, αλλά είχε το πλεονέκτημα ότι δεν οδηγεί στην εμφάνιση ανθεκτικών στα φάρμακα βακτηρίων, ούτε βλάπτει την υγεία του πολύ σημαντικού μικροβιώματος.^4,13 Τα κολπικά υπόθετα με Lactobacillus φαίνεται επίσης να λειτουργούν καλά όσον αφορά στη μείωση των επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων.¹⁴
(Προτεινόμενη δοσολογία: επιλέξτε ένα συμπλήρωμα προβιοτικών υψηλής ποιότητας που περιέχει λακτοβάκιλλους και ακολουθήστε τις οδηγίες της ετικέτας, ή δοκιμάστε ένα κολπικό υπόθετο με προβιοτικά.)

Δοκιμάστε τον βελονισμό
Ο βελονισμός είναι ευεργετικός τόσο για τη θεραπεία όσο και για την πρόληψη επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων, σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση - και μπορεί να είναι ακόμη πιο αποτελεσματικός από τα αντιβιοτικά.¹⁵

Βοηθηθείτε από τον ιβίσκο
Ο ιβίσκος (Hibiscus sabdariffa), δείχνει να βοηθά στην πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού. Είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματικός κατά των βακτηρίων που προκαλούν ουρολοιμώξεις,¹⁸ και μια μελέτη σε άτομα σε κλινικές μακροχρόνιας φροντίδας στα οποία είχε τοποθετηθεί καθετήρας, διαπιστώθηκε ότι η λήψη ιβίσκου ως αφέψημα μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων.¹⁹
(Προτεινόμενη δοσολογία: φτιάξτε τσάι από τα αποξηραμένα άνθη και πίνετε τακτικά.)

Συμπληρώστε βιταμίνη C
Η βιταμίνη C μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και τη θεραπεία των ουρολοιμώξεων αλλάζοντας το pH στα ούρα, δημιουργώντας έτσι ένα εχθρικό περιβάλλον για βακτήρια που προκαλούν λοίμωξη.¹⁶ Σε μία μελέτη σε έγκυες – που είναι γενικά πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις του ουροποιητικού – εκείνες στις οποίες δίνοντας καθημερινά συμπληρώματα που περιλάμβαναν 100mg βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ) καθημερινά είχαν σημαντικά λιγότερες UTI από τις γυναίκες που λάμβαναν συμπληρώματα χωρίς τη συγκεκριμένη βιταμίνη.
(Προτεινόμενη δοσολογία: Από 100 έως 5.000mg/ημέρα ασκορβικό οξύ. Η ποσότητα που θα λάβετε εξαρτάται και από την ανοχή του εντέρου σας).

Δοκιμάστε ένα θεραπευτικό βοτανικό μείγμα σε αφέψημα
Για την αντιμετώπιση ενεργούς λοίμωξης, ο βοτανολόγος Meilyr James, ιδιοκτήτης της Βοτανικής Κλινικής στο Swansea της Ουαλίας προτείνει την παρασκευή συγκεκριμένου αφεψήματος με τα παρακάτω βότανα:
Ένα τσάι είναι ο καλύτερος τρόπος για να πάρετε τα βότανα, λέει ο James, καθώς το πρόσθετο υγρό βοηθά στην έκπλυση και τον καθαρισμό της ουροδόχου κύστης. Απλώς φροντίστε να δείτε έναν γιατρό εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιωθούν μετά από μερικές ημέρες ή αν επιδεινωθούν.

Ο αρκτοστάφυλλος (Uva-ursi) περιέχει την γλυκοσίδη αρμπουτίνη, η οποία έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες, και τανίνες, οι οποίες σφίγγουν και τονώνουν τις βλεννογόνες μεμβράνες του τοιχώματος της ουροδόχου κύστης, συμβάλλοντας στη μείωση της φλεγμονής και στην αποτροπή της προσκόλλησης των μικροοργανισμών.
Τα μουστάκια από το καλαμπόκι (Zea mays) που είναι ένα καταπραϋντικό, διουρητικό φυτό, περιέχουν μία θεραπευτική βλεννώδη ουσία που ηρεμεί τη φλεγμονή και βοηθά στην ανακούφιση της αίσθησης καψίματος κατά την ούρηση.
Το Buchu (Agathosma betulina) είναι ένα βότανο με αντισηπτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που ενθαρρύνει την αυξημένη ούρηση, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση των μικροοργανισμών.
Το Meadowsweet (Filipendula ulmaria) αποτελεί αντισηπτικό ούρων με ανοσοδιεγερτικές ιδιότητες, καθώς και ανακουφιστικά και αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα.

Οδηγίες:
• Συνδυάστε ίσα μέρη των αποξηραμένων βοτάνων.
• Προσθέστε 15g βοτάνων σε 1 λίτρο βραστό νερό και αφήστε το να εγχυθεί για μισή ώρα
• Πιείτε το αφέψημα κατά τη διάρκεια της ημέρας, λαμβάνοντας περίπου το ένα τρίτο κάθε φορά.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε τανίνες, αυτό το τσάι συνιστάται μόνο για βραχυπρόθεσμη χρήση (έως και ένα μήνα). Πιείτε το μόλις εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια ουρολοίμωξης. Για πρόληψη, καταναλώστε το meadowsweet (σπειραία) ως τσάι μόνο του.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1   Am J Public Health, 1990; 80: 331–3.
2   J R Coll Gen Pract, 1983; 33: 411–5.
3   Case Rep Med, 2014; 2014: 698758.
4   Arch Intern Med, 2012; 172: 712–4.
5   Ann Clin Lab Sci, 2019; 49: 134–42; Saudi J Biol Sci, 2020; 27: 2942–7.
6   J Nutr, 2017; 147: 2282–8.
7   Clinics (Sao Paulo), 2012; 67: 661–7.
8   Eur Urol Focus, 2020; S2405-4569(20)30263-7.
9   Am J Obstet Gynecol, 2020; 223: 265.e1–13.
10 Pertanika J Trop Agric Sci, 2015; 38: 271–8.
11 Sci Rep, 2020; 10: 906.
12 Clin Ther, 2008; 30: 453–68.
13 Arch Intern Med, 2012; 172: 704–12.
14 Clin Infect Dis, 2011; 52: 1212–7.
15 BJOG, 2020; 127: 1459–68.
16 Nitric Oxide, 2001; 5: 580–6.
17 Acta Obstet Gynecol Scand, 2007; 86: 783–7.
18 Asian Pac J Trop Dis, 2014; 4: 317–22.
19 J Ethnopharmacol, 2016; 194: 617–25.