Τα ωμέγα λιπαρά οξέα έχουν κερδίσει μεγάλο ενδιαφέρον, με τα ωμέγα 3 να θεωρούνται οι «ήρωες» της διατροφής και τα ωμέγα 6 να αντιμετωπίζονται συχνά σαν οι «κακοί». Όμως η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη και, κυρίως, πιο ενδιαφέρουσα.
Αρχικά, τόσο τα ωμέγα-3 όσο και τα ωμέγα-6 είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας. Δεν μπορούμε να τα παράγουμε μόνοι μας και γι’ αυτό πρέπει να τα λάβουμε μέσω της τροφής. Η δυτική διατροφή δίνει υπερβολική έμφαση στα ωμέγα-6, διαταράσσοντας την ιδανική ισορροπία με τα ωμέγα-3. Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση ότι τα ωμέγα 6 είναι «κακά» και δημιουργούν φλεγμονές, ενώ στην πραγματικότητα το πρόβλημα είναι αλλού: το γεγονός ότι τα λαμβάνουμε από κακής ποιότητας πηγές.

Φλεγμονές: ο ρόλος των ωμέγα λιπαρών
Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική και απαραίτητη άμυνα του οργανισμού μας, ώστε να καταπολεμήσουμε μικρόβια ή να επουλώσουμε τραύματα. Τα ωμέγα-3 και τα ωμέγα-6 είναι συνεργάτες και ανταγωνιστές ταυτόχρονα και συνεργάζονται για να ρυθμίσουν αυτόν τον μηχανισμό. Όταν υπάρχει ισορροπία, ο οργανισμός λειτουργεί σωστά, όταν όμως χάνεται εκατέρωθεν, η φλεγμονή τείνει να ξεφεύγει ή να φρενάρει.

Τα οφέλη των ωμέγα 3 και 6
Τα ωμέγα 3 είναι γνωστά για την υποστήριξη της καρδιαγγειακής υγείας, της λειτουργίας του ήπατος και του μεταβολισμού, της υγείας των ματιών και του δέρματος, ενώ συμβάλλουν στη γνωστική ανάπτυξη.
Τα ωμέγα 6, αν και λιγότερο «διαφημισμένα», έχουν εξίσου σημαντικό ρόλο: συμβάλλουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της πήξης, στην υγεία των οστών, στη λειτουργία του ανοσοποιητικού, στην ποιότητα δέρματος, νυχιών και μαλλιών, στον υγιή μεταβολισμό και ακόμη στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Με λίγα λόγια, χρειαζόμαστε και τα δύο.

Τοξικά και κατεστραμμένα ωμέγα 6
Τα περισσότερα ωμέγα 6 που καταναλώνουμε σήμερα προέρχονται από επεξεργασμένα φυτικά έλαια (σπορέλαια, έτοιμες σάλτσες, τηγανητά, πατατάκια, σνακς, κράκερ, μπισκότα, φόρμουλες για μωρά κ.ά.). Κατά την επεξεργασία τους σε υψηλές θερμοκρασίες, καταστρέφονται τα ευεργετικά τους συστατικά και παράγονται επιβλαβείς ενώσεις, όπως trans λιπαρά και ελεύθερες ρίζες. Παράλληλα, αφαιρούνται βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και πολυφαινόλες, μετατρέποντας τα λάδια αυτά σε «λάδια ζόμπι» – άγευστα, άοσμα, φτωχά σε θρεπτική αξία και γεμάτα βλαβερές ουσίες για ελκυστικότητα, εμπορικότητα και κερδοφορία.
Επιπρόσθετα, η έκθεση σε θερμότητα των οικονομικών φυτικών ελαίων που χρησιμοποιούνται για το τηγάνισμα, μετά από την ήδη επιβαρυντική βιομηχανική επεξεργασία που έχουν υποστεί, καταστρέφει ολοκληρωτικά τα λιπαρά οξέα.
Έτσι, ενώ νομίζουμε ότι προσλαμβάνουμε επαρκή ποσότητα ωμέγα 6, στην πραγματικότητα παίρνουμε κατεστραμμένα λιπαρά που όχι μόνο δεν ωφελούν, αλλά επιβαρύνουν την υγεία μας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα ωμέγα 3, αν προέρχονται από επεξεργασμένες ή οξειδωμένες πηγές.

Πώς να τα λάβουμε σωστά
Η λύση δεν είναι να απορρίψουμε τα ωμέγα 6, αλλά να επιλέγουμε τις σωστές μορφές τους. Τα ανεπεξέργαστα έλαια (π.χ. βιολογικό έλαιο λιναρόσπορου, καρύδια, σησαμέλαιο ψυχρής έκθλιψης), οι ξηροί καρποί και οι σπόροι που διατηρούνται σε ψυγείο και απουσία φωτός, αποτελούν πολύ καλύτερες επιλογές από τα βιομηχανικά σπορέλαια. Παράλληλα, η κατανάλωση λιπαρών ψαριών, αυγών ελευθέρας βοσκής και λαχανικών πλούσιων σε ωμέγα 3, συμβάλλει στην αποκατάσταση της ισορροπίας.

Συμπέρασμα
Τα ωμέγα 6 δεν είναι ο εχθρός. Είναι απαραίτητα, όπως και τα ωμέγα 3. Ο πραγματικός κίνδυνος προέρχεται από την υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένων και κατεστραμμένων πηγών τους. Αν επιλέξουμε ανεπεξέργαστα τρόφιμα και διατηρήσουμε ισορροπία, τότε τα ωμέγα λιπαρά μπορούν να γίνουν πολύτιμοι σύμμαχοι της υγείας μας.

Στο άρθρο αυτό θα αναφερθούμε στα σημαντικότερα συμπληρώματα διατροφής που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2.

Βερβερίνη
Η βερβερίνη είναι μια βιοδραστική ένωση που απαντάται σε διάφορα φυτά, όπως το Phellodendron amurense, το Hydrastis canadensis (Goldenseal), καθώς και σε αρκετούς θάμνους του γένους Berberis.
Αρκετές μελέτες σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 έδειξαν ότι η λήψη 600–2.700 mg βερβερίνης ημερησίως μπορεί να μειώσει τη γλυκόζη νηστείας και τα μακροχρόνια επίπεδα σακχάρου (HbA1c) έως και 20% και 12% αντίστοιχα, ιδιαίτερα όταν χορηγείται παράλληλα με αντιδιαβητικά φάρμακα (1-2).
Αντίστοιχα, μια ανασκόπηση μελετών κατέληξε ότι η βερβερίνη μείωσε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και φάνηκε να είναι εξίσου αποτελεσματική με κοινά αντιδιαβητικά φάρμακα, όπως η μετφορμίνη (3)
Επιπλέον, η έρευνα υποδηλώνει ότι η βερβερίνη μπορεί να ενισχύσει τα υπογλυκαιμικά αποτελέσματα άλλων φαρμάκων για τον διαβήτη όταν χορηγείται ταυτόχρονα με αυτά (4).
Συνεπώς, η βερβερίνη φαίνεται να αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη φυσική προσέγγιση για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της ή σε συνδυασμό με αντιδιαβητικά φάρμακα (5-9).

Χρώμιο
Αυτό το ιχνοστοιχείο είναι απαραίτητο για να βοηθήσει την ινσουλίνη να δράσει κατάλληλα στο σώμα σας. Αν έχετε χαμηλά επίπεδα χρωμίου, όπως έχουν πολλοί άνθρωποι, αυτό μπορεί να επιδεινώσει το σάκχαρο του αίματός σας. Με τον ίδιο τρόπο, η αύξηση των επιπέδων του χρωμίου στο σώμα σας μπορεί να βελτιώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Το χρώμιο δρα μαζί με την ινσουλίνη ως μέρος του φυσικού μηχανισμού σας για τον έλεγχο του σακχάρου του αίματος. Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι πώς ακριβώς, αλλά οφείλεται προφανώς λόγω του ότι το σώμα σας χρειάζεται χρώμιο για να παράγετε τον παράγοντα ανοχής της γλυκόζης (GTF), ένα συστατικό που βοηθά στη ρύθμιση της ινσουλίνης. Ο GTF διατηρεί το σάκχαρο του αίματός σας σταθερό και μπορεί επίσης να αυξήσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, να χαμηλώσει το σάκχαρο του αίματος και να ελέγχει την όρεξή σας (10).
Ένας αριθμός μελετών υποστηρίζει τη χρήση συμπληρώματος χρωμίου για ανθρώπους με προδιαβήτη και διαβήτη (11-12).

Κανέλα
Η κανέλα μπορεί να βοηθήσει τους διαβητικούς τύπου 2 στον έλεγχο του σακχάρου του αίματος. Η κανέλα μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη, βοηθώντας αυτή την ορμόνη να κάνει τη δουλειά της (13-14). Βοηθώντας την ινσουλίνη να κάνει τη δουλειά της, η κανέλα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.
Εκτός από τις ευεργετικές του επιδράσεις στην αντίσταση στην ινσουλίνη, η κανέλα μπορεί να μειώσει το σάκχαρο με διάφορους άλλους μηχανισμούς. Πρώτον, η κανέλα έχει φανεί ότι μειώνει την ποσότητα της γλυκόζης που μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος μετά από ένα γεύμα. Αυτό το κάνει αναμειγνυόμενο με πολυάριθμα πεπτικά ένζυμα τα οποία καθυστερούν τη διάσπαση των υδατανθράκων στον πεπτικό σωλήνα (15-16). Δεύτερον, ένα συστατικό στην κανέλα δρα στα κύτταρα μιμούμενο την ινσουλίνη (17-18). Αυτό βελτιώνει σημαντικά την πρόσληψη της γλυκόζης από τα κύτταρα, αν και δρα πολύ πιο αργά από ό, τι η ινσουλίνη. Πολυάριθμες ανθρώπινες κλινικές δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει τις αντι-διαβητικές επιδράσεις της κανέλας, δείχνοντας ότι μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου του αίματος νηστείας σε ποσοστό 10-29%. (19-21).
Μελέτες που χορηγούσαν σε διαβητικούς τύπου 2 και σε υγιή άτομα 1-6 γραμμάρια κανέλας ανέφεραν χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης νηστείας, γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1C) και μεταγευματικής γλυκόζης, και συγκεντρώσεων ινσουλίνης, καθώς και βελτιώσεις στην ευαισθησία στην ινσουλίνη. Αυτές οι επιδράσεις έχουν καταδειχθεί ακόμη και σε εκείνους που ήδη λαμβάνουν φάρμακα μείωσης της γλυκόζης (22-25).
Σε μια μελέτη σε διαβητικούς τύπου 2, ένα υδατοδιαλυτό εκχύλισμα κανέλας που χορηγήθηκε σε δόση 360 mg ημερησίως μείωσε την HbA1C (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη) από 8,9% σε 8,0%. Οι αντιδιαβητικές επιδράσεις των εκχυλισμάτων κανέλας οφείλονται εν μέρει στην ενεργοποίηση υποδοχέων ενεργοποιημένων από πολλαπλασιαστή υπεροξειδάσης, και σε βασικούς ρυθμιστές του μεταβολισμού της γλυκόζης και του λίπους (26-27).

Πικρό πεπόνι (Mormodica charantia)
Η στοματική χορήγηση παρασκευασμάτων πικρού πεπονιού έχουν δείξει καλά αποτελέσματα σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 . Σε μια μελέτη, ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος βελτιώθηκε στο 43% των διαβητικών τύπου 2 που λάμβαναν χυμό πικρού πεπονιού (28). Σε μια άλλη μελέτη, 15 γραμμάρια εκχυλίσματος πικρού πεπονιού προκάλεσαν 54% μείωση στα επίπεδα σακχάρου του αίματος μετά το γεύμα και 17% μείωση στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη σε έξι ασθενείς (29).

Ιχθυέλαιο
Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη σε υπέρβαρους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, η χορήγηση του ωμέγα-3 λιπαρού οξέος εικοσαπενταενοϊκού οξέος (EPA) μείωσε σημαντικά την ινσουλίνη στον ορό, τη γλυκόζη νηστείας, την HbA1C (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη) και την αντίσταση στην ινσουλίνη (30). Μια άλλη δοκιμή που χορηγούσε 2,3 γραμμάρια ωμέγα-3 λιπαρά εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) και δοκοσαχεξανοϊκό οξύ (DHA) σε 84 άτομα με διαβήτη τύπου 2 βρήκε σημαντική μείωση στους φλεγμονώδεις βιοδείκτες του ορού (31). Μια δοκιμή οκτώ εβδομάδων σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο ή πρώιμο διαβήτη τύπου 2 βρήκε ότι το ιχθυέλαιο μείωσε τα τριγλυκερίδια και την HbA1C (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη) και αύξησε την HDL (32). Μια άλλη δοκιμή σε 44 διαβητικούς τύπου 2 βρήκε ότι η χορήγηση συμπληρωμάτων ωμέγα-3 για 10 εβδομάδες βελτίωσε την ευαισθησία στην ινσουλίνη (33).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Zhang Y, Li X, Zou D, Liu W, Yang J, Zhu N, Huo L, Wang M, Hong J, Wu P, Ren G, Ning G. Treatment of type 2 diabetes and dyslipidemia with the natural plant alkaloid berberine. J Clin Endocrinol Metab. 2008 Jul;93(7):2559-65.
2. Lan J, Zhao Y, Dong F, Yan Z, Zheng W, Fan J, Sun G. Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus, hyperlipemia and hypertension. J Ethnopharmacol. 2015 Feb 23;161:69-81.
3. Dong H, Wang N, Zhao L, Lu F. Berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus: a systemic review and meta-analysis. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:591654.
4. Yin J, Xing H, Ye J. Efficacy of berberine in patients with type 2 diabetes mellitus. Metabolism. 2008 May;57(5):712-7.
5. Wang J, Bi C, Xi H, Wei F. Effects of administering berberine alone or in combination on type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Front Pharmacol. 2024;15:1455534.
6. Guo J, Chen H, Zhang X, et al. The effect of berberine on metabolic profiles in type 2 diabetic patients: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Oxid Med Cell Longev 2021;2021:2074610.
7. Pérez-Rubio KG, González-Ortiz M, Martínez-Abundis E, Robles-Cervantes JA, Espinel-Bermúdez MC. Effect of berberine administration on metabolic syndrome, insulin sensitivity, and insulin secretion. Metab Syndr Relat Disord 2013;11:366-9.
8. Moon JM, Ratliff KM, Hagele AM, Stecker RA, Mumford PW, Kerksick CM. Absorption kinetics of berberine and dihydroberberine and their impact on glycemia: a randomized, controlled, crossover pilot trial. Nutrients 2021;14:124.
9. Ming J, Yu X, Xu X, et al. Effectiveness and safety of Bifidobacterium and berberine in human hyperglycemia and their regulatory effect on the gut microbiota: a multi-center, double-blind, randomized, parallel-controlled study. Genome Med 2021;13:125.
10. Ducros V. Chromium metabolism. A literature review. Biol Trace Elem Res. 1992 Jan-Mar;32:65-77.
11. Anderson RA, Cheng N, Bryden NA, Polansky MM, Cheng N, Chi J, Feng J. Elevated intakes of supplemental chromium improve glucose and insulin variables in individuals with type 2 diabetes. Diabetes. 1997 Nov;46(11):1786-91.
12. Anderson RA. Chromium, glucose intolerance and diabetes. J Am Coll Nutr. 1998 Dec;17(6):548-55.
13. Qin B, Panickar KS, Anderson RA. Cinnamon: potential role in the prevention of insulin resistance, metabolic syndrome, and type 2 diabetes. J Diabetes Sci Technol. 2010 May 1;4(3):685-93.
14. Anderson RA. Chromium and polyphenols from cinnamon improve insulin sensitivity. Proc Nutr Soc. 2008 Feb;67(1):48-53.
15. Adisakwattana S, Lerdsuwankij O, Poputtachai U, Minipun A, Suparpprom C. Inhibitory activity of cinnamon bark species and their combination effect with acarbose against intestinal α-glucosidase and pancreatic α-amylase. Plant Foods Hum Nutr. 2011 Jun;66(2):143-8.
16. Mohamed Sham Shihabudeen H, Hansi Priscilla D, Thirumurugan K. Cinnamon extract inhibits α-glucosidase activity and dampens postprandial glucose excursion in diabetic rats. Nutr Metab (Lond). 2011 Jun 29;8(1):46.
17. Jarvill-Taylor KJ, Anderson RA, Graves DJ. A hydroxychalcone derived from cinnamon functions as a mimetic for insulin in 3T3-L1 adipocytes. J Am Coll Nutr. 2001 Aug;20(4):327-36.
18. Imparl-Radosevich J, Deas S, Polansky MM, Baedke DA, Ingebritsen TS, Anderson RA, Graves DJ. Regulation of PTP-1 and insulin receptor kinase by fractions from cinnamon: implications for cinnamon regulation of insulin signalling. Horm Res. 1998 Sep;50(3):177-82.
19. Kirkham S, Akilen R, Sharma S, Tsiami A. The potential of cinnamon to reduce blood glucose levels in patients with type 2 diabetes and insulin resistance. Diabetes Obes Metab. 2009 Dec;11(12):1100-13.
20. Pham AQ, Kourlas H, Pham DQ. Cinnamon supplementation in patients with type 2 diabetes mellitus. Pharmacotherapy. 2007 Apr;27(4):595-9.
21. Mang B, Wolters M, Schmitt B, Kelb K, Lichtinghagen R, Stichtenoth DO, Hahn A. Effects of a cinnamon extract on plasma glucose, HbA, and serum lipids in diabetes mellitus type 2. Eur J Clin Invest. 2006 May;36(5):340-4.
22. Lu T, Sheng H, Wu J, et al. Cinnamon extract improves fasting blood glucose and glycosylated hemoglobin in Chinese patients with type 2 diabetes. Nutr Res. 2012;32(6):408-12.
23. Davis PA, Yokoyama W. Cinnamon intake lowers fasting blood glucose: meta-analysis. J Med Food. 2011;14(9):884-9.
24. Magistrelli A, Chezem JC. Effect of ground cinnamon on postprandial blood glucose concentration in normal-weight and obese adults. J Acad Nutr Diet. 2012;112:1806-1809.
25. Hoehn AN, Stockert AL. The Effects of Cinnamomum Cassia on Blood Glucose Values are Greater than those of Dietary Changes Alone. Nutr Metab Insights. 2012;5:77-83.
26. Sheng X, Zhang Y, Gong Z, et al. Improved insulin resistance and lipid metabolism by cinnamon extract through activation of peroxisome proliferator-activated receptors. PPAR Res. 2008;2008:581348.
27. Ferre’ P. The biology of peroxisome proliferator-activated receptors: relationship with lipid metabolism and insulin sensitivity. Diabetes. 2004;53(suppl 1):S43-S50.
28. Welihinda J, Karunanayake EH, Sheriff MH, Jayasinghe KS. Effect of Momordica charantia on the glucose tolerance in maturity onset diabetes. J Ethnopharmacol. 1986 Sep;17(3):277-82.
29. Srivastava Y., et al., Antidiabetic and adaptogenic properties of Mormodica charantia extract: An experimental and clinical evaluation, Phytotherapy Res, 1993. 7:285-89.
30. Sarbolouki S, Javanbakht MH, Derakhshanian H, et al. Eicosapentaenoic acid improves insulin sensitivity in overweight type 2 diabetes mellitus patients: a double-blind randomized clinical trial. Singapore Med J. 2013;54(7):387-90.
31. Malekshahi Moghadam A, Saedisomeolia A, Djalali M, Djazayery A, Pooya S, Sojoudi F. Efficacy of omega-3 fatty acid supplementation on serum levels of tumour necrosis factor-alpha, C-reactive protein and interleukin-2 in type 2 diabetes mellitus patients. Singapore medical journal. Sep 2012;53(9):615-619.
32. Lee TC, Ivester P, Hester AG, Sergeant S, Case LD, Morgan T, Kouba EO, Chilton FH. The impact of polyunsaturated fatty acid-based dietary supplements on disease biomarkers in a metabolic syndrome/diabetes population. Lipids Health Dis. 2014 Dec 16;13:196.
33. Farsi PF, Djazayery A, Eshraghian MR, et al. Effects of supplementation with omega-3 on insulin sensitivity and non-esterified free fatty acid (NEFA) in type 2 diabetic patients. Arq Bras Endocrinol Metabol. 2014 Jun;58(4):335-40.

Η διαλειμματική νηστεία -όπου τρώτε πολύ λιγότερες θερμίδες μερικές ημέρες την εβδομάδα- μπορεί να οδεύει προς το τέλος. Αντ' αυτού, η νέα σχολή σκέψης για τη διατροφή και την απώλεια βάρους είναι πολύ πιο απλή: απλά μειώστε τους υδατάνθρακες.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ δοκίμασαν τρεις τύπους διατροφής σε μια ομάδα εθελοντών που ήταν παχύσαρκοι ή υπέρβαροι. Είτε έτρωγαν μια κανονική δίαιτα υδατανθράκων, είτε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων με ισορροπημένη πρόσληψη θερμίδων, είτε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων με σημαντικό περιορισμό θερμίδων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και οι δύο δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, ανεξάρτητα από τη μείωση των θερμίδων, οδήγησαν σε βελτιώσεις στους μεταβολικούς δείκτες των συμμετεχόντων οι οποίοι μπορούσαν τώρα να επεξεργαστούν καλύτερα ένα γεύμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, συμπεριλαμβανομένων των μειωμένων επιπέδων τριγλυκεριδίων, ενός τύπου λίπους στο αίμα που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις, και της καύσης λίπους για ενέργεια.
Αυτές οι αλλαγές παρατηρήθηκαν σε μία μόνο ημέρα. Παρόλο που οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι ένιωθαν πιο πεινασμένοι τις ημέρες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, δεν αισθάνθηκαν ότι έπρεπε να τρώνε περισσότερες θερμίδες για να αντισταθμίσουν.

Ο Δρ Άνταμ Κόλινς, ένας από τους ερευνητές, δήλωσε: «Διαπιστώσαμε ότι με τον απλό περιορισμό των υδατανθράκων, χωρίς να υποστούμε ακραίο περιορισμό των θερμίδων, μπορούμε να αποκομίσουμε τις μεταβολικές επιδράσεις που σχετίζονται με τη βραχυπρόθεσμη νηστεία. Αυτό δείχνει ότι η περιοδική μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων θα μπορούσε να είναι ένας πιο προσιτός και βιώσιμος τρόπος για τους ανθρώπους να διαχειριστούν και να βελτιώσουν τη μεταβολική τους υγεία».
Θα μπορούσε επίσης να είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2, των καρδιακών παθήσεων και της παχυσαρκίας, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Πηγή: European Journal of Nutrition, 2025; 64 (3) DOI: 10.1007/s00394-025-03646-5

Ο θυρεοειδής είναι ένας από τους πιο σημαντικούς και συχνά κακοδιαχειριζόμενους αδένες του σώματος. Βρισκόμενος στο μπροστινό μέρος του λαιμού, αυτός ο αδένας σε σχήμα πεταλούδας εκκρίνει ορμόνες που ελέγχουν σημαντικές λειτουργίες, όπως η διαχείριση του βάρους, η χρήση ενέργειας, ο μεταβολισμός των τροφών, ακόμη και ο ύπνος.
Οι γυναικείες ορμόνες μπορούν να μετατοπιστούν από την ισορροπία τους κατά τη διάρκεια της τεκνοποίησης, της εμμηνόπαυσης, αλλά και λόγω χρόνιου στρες. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες έχουν υψηλότερο ποσοστό παθήσεων του θυρεοειδούς από τους άνδρες και μπορεί να τις επηρεάσει σε πολλά στάδια της ζωής τους. Ακούμε καθημερινά για τα προβλήματα του θυρεοειδούς, καθώς οι γυναίκες θέλουν να κατανοήσουν τα συμπτώματα που υποδεικνύουν ελαττωματική λειτουργία του θυρεοειδούς.
Οι επαγγελματίες υγείας συχνά βασίζονται αποκλειστικά σε εξετάσεις αίματος και δεν επεξεργάζονται τη λεπτή γκρίζα ζώνη μεταξύ του «Τα εργαστηριακά σας αποτελέσματα είναι μια χαρά» και του «Ας δοκιμάσουμε συνταγογραφούμενη ορμονοθεραπεία». Αλλά λαμβάνοντας υπόψη μόνο αυτά τα δύο αντίθετα άκρα του φάσματος αφήνουν τις γυναίκες σε κίνδυνο να έχουν διαρκώς ανισορροπία στον θυρεοειδή και ενδεχομένως πιο σοβαρές, ακόμη και μη αναστρέψιμες, παθήσεις του θυρεοειδούς.
Πριν αρχίσετε να ανησυχείτε υπερβολικά, επιτρέψτε μου να σας καθησυχάσω ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να υποστηρίξετε την υγεία του θυρεοειδούς εύκολα και φυσικά. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εύκολα προσβάσιμες τροφές και θρεπτικά συστατικά για να ενθαρρύνουμε τη σωστή λειτουργία.
Ο τρόπος που τρώμε μπορεί πραγματικά να βοηθήσει ή να βλάψει τον θυρεοειδή αδένα. Με τις σωστές πληροφορίες, μπορείτε να κάνετε επιλογές που θα βελτιώσουν την υγεία του θυρεοειδούς σας.
Η δίαιτα του θυρεοειδούς περιλαμβάνει απλές διατροφικές αλλαγές για να βοηθήσετε τον θυρεοειδή σας να θεραπευτεί με φυσικό τρόπο από τυχόν προβλήματα. Πρώτον, πρέπει να γνωρίζετε τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για έναν υγιή θυρεοειδή. Στη συνέχεια, μπορείτε να προσδιορίσετε τις τροφές που πρέπει να συμπεριλάβετε στη διατροφή σας για να τα λάβετε. 

Θρεπτικά συστατικά του θυρεοειδούς
Ο θυρεοειδής αδένας χρειάζεται συγκεκριμένες βιταμίνες και μέταλλα για να κάνει σωστά τη δουλειά του. Δεδομένου ότι όλοι μας έχουμε μία μοναδική ορμονική λειτουργία, ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβετε τι χρειάζεται συγκεκριμένα το σώμα σας είναι να κάνετε μια πλήρη εξέταση του θυρεοειδούς για να εντοπίσετε πού μπορεί να είναι εκτός ισορροπίας τα επιμέρους επίπεδα.
Παρόλα αυτά, η έρευνα δείχνει ότι μερικά βασικά θρεπτικά συστατικά είναι πολύτιμα για όλους.

Ιώδιο
Αυτό είναι το πιο σημαντικό ιχνοστοιχείο που γνωρίζουμε για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Χωρίς ιώδιο, ο θυρεοειδής στερείται ενός βασικού δομικού στοιχείου που χρειάζεται για την παραγωγή ορμονών που υποστηρίζουν όλους τους ιστούς του σώματος.
Η θυροξίνη (Τ4) και η τριιωδοθυρονίνη (Τ3) είναι οι πιο βασικές, δραστικές ορμόνες που έχουμε, οι οποίες περιέχουν ιώδιο. Το 2012, μια έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έδειξε ότι οι γυναίκες ηλικίας 20-39 ετών στις ΗΠΑ είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα ιωδίου από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα.¹ Η Εθνική Έρευνα Δίαιτας και Διατροφής του Ηνωμένου Βασιλείου κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα.²
Αυτό είναι κάτι που μπορούμε εύκολα να βελτιώσουμε τρώγοντας περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε ιώδιο.

Σελήνιο
Αυτό το στοιχείο είναι απαραίτητο για τον θυρεοειδή μας με διάφορους τρόπους. Τα ένζυμα που περιέχουν σελήνιο προστατεύουν τον θυρεοειδή αδένα όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση στρες, λειτουργώντας σαν αποτοξίνωση για να βοηθήσουν στην απομάκρυνση του οξειδωτικού, του χημικού και ακόμη και του κοινωνικού στρες - τα οποία μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις στο σώμα.
Οι πρωτεΐνες με βάση το σελήνιο βοηθούν στη ρύθμιση της σύνθεσης των ορμονών, μετατρέποντας την Τ4 στην πιο προσιτή Τ3. Αυτές οι πρωτεΐνες και τα ένζυμα βοηθούν στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη διατήρηση της σωστής ποσότητας κάθε θυρεοειδικής ορμόνης στους ιστούς και στο αίμα, καθώς και σε όργανα όπως το ήπαρ, τα νεφρά και ο εγκέφαλος.
Το σελήνιο βοηθά επίσης στη ρύθμιση και ανακύκλωση των αποθεμάτων ιωδίου μας.

Ψευδάργυρος, σίδηρος και χαλκός
Αυτά τα τρία ιχνοστοιχεία είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου μπορούν να προκαλέσουν επίσης χαμηλά επίπεδα T4, T3 και θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH). Έρευνες δείχνουν ότι τόσο ο υπερθυρεοειδισμός (υπερδραστήριος θυρεοειδής) όσο και ο υποθυρεοειδισμός (υπολειτουργικός θυρεοειδής) μπορούν να δημιουργήσουν έλλειψη ψευδαργύρου, οδηγώντας σε χαμηλότερες θυρεοειδικές ορμόνες.³
Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδούς. Με την παρουσία ανεπάρκειας ιωδίου, τα συμπληρώματα σιδήρου μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της απορρόφησης του ιωδίου και στην αποκατάσταση της ανισορροπίας του θυρεοειδούς.⁴
Ο χαλκός είναι απαραίτητος για να βοηθήσει στην παραγωγή TSH και να διατηρήσει την παραγωγή T4. Η Τ4 συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων χοληστερόλης και έρευνες δείχνουν ακόμη ότι η έλλειψη χαλκού μπορεί να συμβάλει σε υψηλότερη χοληστερόλη και σε καρδιακά προβλήματα.⁵

Αντιοξειδωτικά και βιταμίνες Β
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακούσει ότι τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στη μείωση του οξειδωτικού στρες, καταπολεμούν τις εκφυλιστικές ασθένειες και επιβραδύνουν τη διαδικασία γήρανσης. Οι βιταμίνες Α, C και Ε, μαζί με το ιώδιο και το σελήνιο, βοηθούν τον θυρεοειδή αδένα να μετριάσει το οξειδωτικό στρες σε μια συνεχή καθημερινή διαδικασία.
Το οξειδωτικό στρες τείνει να είναι υψηλότερο με τη νόσο του Graves, την πιο κοινή μορφή υπερθυρεοειδισμού. Σε αυτή την κατάσταση, ο υπερδραστήριος θυρεοειδής χρησιμοποιεί περισσότερο οξυγόνο, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση οξυγονωμένων ενώσεων που μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα.
Τα αντιοξειδωτικά συνιστώνται για να βοηθήσουν να σταματήσει το οξειδωτικό στρες πριν γίνει ντόμινο. Επιπλέον, οι βιταμίνες Β, ιδίως οι Β2, Β3 και Β6, βοηθούν τον θυρεοειδή να παράγει Τ4. Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί συνδέονται μεταξύ τους, γι' αυτό και είναι πολύ σημαντική η λήψη των κατάλληλων μικροθρεπτικών συστατικών.

Τι πρέπει να τρώτε (και να αποφεύγετε) για έναν υγιή θυρεοειδή
Ανατρέξτε στην ενότητα «Τροφές για έναν υγιή θυρεοειδή», παρακάτω, για τις πηγές διατροφής που περιέχουν τις απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα για να διατηρείτε τον θυρεοειδή σας υγιή και να λειτουργεί σωστά.
Από την άλλη πλευρά, οι τροφές που αναφέρονται παρακάτω μπορεί να διαταράξουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς σας.

Σόγια
Μελέτες δείχνουν ότι οι ισοφλαβόνες της σόγιας μπορούν να αναστείλουν το ένζυμο που προσθέτει ιώδιο στη θυρεοειδική ορμόνη, γνωστό ως θυρεοειδική υπεροξειδάση (TPO).⁶ Οι μελέτες αυτές δείχνουν ότι η ισοφλαβόνη της σόγιας μπορεί να συνδεθεί με το ιώδιο που έχουμε, μειώνοντας το απόθεμα για την παραγωγή του θυρεοειδούς.
Το ζήτημα έγκειται στα επίπεδα ιωδίου που διαθέτουμε. Εάν τα επίπεδα είναι επαρκή, η κατανάλωση φυσικής σόγιας δεν θα πρέπει να αποτελεί πρόβλημα.⁷ Η σόγια αποτελεί τεράστια βοήθεια για πολλές γυναίκες στη ρύθμιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και άλλων θεμάτων,⁸ οπότε πρόκειται για ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που πρέπει να λάβετε υπόψη σας.

Λαχανικά κράμβες
Αυτή η ομάδα, που μερικές φορές αναφέρεται ως σταυρανθή λαχανικά, περιλαμβάνει τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι, το μπρόκολο και το λάχανο. Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι μπορούν να μειώσουν τις θυρεοειδικές ορμόνες με παρόμοιο τρόπο με τη σόγια. Αυτό το κάνουν παρεμβαίνοντας στην ικανότητα του θυρεοειδούς να προσλαμβάνει το ιώδιο. Ένας θυρεοειδής που προσπαθεί να απορροφά περισσότερο ιώδιο διογκώνεται και αυτό το πρήξιμο ονομάζεται βρογχοκήλη.
Οι ενώσεις που παρεμποδίζουν την πρόσληψη ιωδίου, τα λεγόμενα βρογχοτρόπα, απαντώνται σε μικρές ποσότητες και σε πολλά άλλα τρόφιμα, όπως το σπανάκι, τα φιστίκια και οι φράουλες.
Καταναλωμένα σε φυσιολογικές ποσότητες, όπως μερικές μερίδες την εβδομάδα, τα τρόφιμα αυτά δεν είναι πιθανό να προκαλέσουν προβλήματα στον άνθρωπο. Αλλά η κατανάλωση πολλών από αυτά ωμά σε σύντομο χρονικό διάστημα θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόβλημα.⁹ Και όπως μπορείτε να δείτε στη λίστα με τις τροφές για την υγεία του θυρεοειδούς που ακολουθεί, αυτές οι τροφές περιέχουν επίσης ζωτικά θρεπτικά συστατικά για την υγεία του θυρεοειδούς.
Κρατώντας την κατανάλωσή τους σε λογικές ποσότητες και συνδυάζοντάς τα με τροφές πλούσιες σε ιώδιο, μπορούμε να αντισταθμίσουμε τη μείωση ιωδίου. Το μαγείρεμα αυτών των λαχανικών βοηθά επίσης στη διάσπαση των βρογχογόνων ενώσεων.

Τροφές που περιέχουν γλουτένη
Υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ της δυσανεξίας στη γλουτένη, της κοιλιοκάκης και των αυτοάνοσων προβλημάτων του θυρεοειδούς.¹⁰ Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να αποφεύγετε τη γλουτένη -που περιέχεται στο σιτάρι και σε άλλα δημητριακά- εάν έχετε πρόβλημα με τον θυρεοειδή. Η γλουτένη βρίσκεται σε πολλές τροφές και μπορεί να προκαλέσει μια ολόκληρη σειρά από πεπτικά προβλήματα και ορμονικές ανισορροπίες.
Είχα πολλούς ασθενείς των οποίων η λειτουργία του θυρεοειδούς βελτιώθηκε όταν διαπιστώσαμε ότι είχαν ευαισθησία στη γλουτένη και αφαιρέσαμε τη γλουτένη από τη διατροφή τους. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ένιωθαν και καλύτερα.

Βρείτε την ισορροπία σας
Όταν μαθαίνετε να υποστηρίζετε τον θυρεοειδή σας με φυσικό τρόπο, μπορείτε να βελτιώσετε τον τρόπο που αισθάνεστε σε πολλά επίπεδα. Μόλις μάθετε ποιες τροφές βοηθούν ή εμποδίζουν τον θυρεοειδή σας και τα μικροθρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε, αυτό θα γίνει δεύτερη φύση σας.
Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε.

Ελεχθείτε. Κάντε μια πλήρη εξέταση θυρεοειδούς και ελέγξτε τα επίπεδα ιωδίου, σεληνίου και βιταμίνης D. Τα συνδυασμένα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων μπορούν να σας βοηθήσουν να βρείτε τυχόν υποκείμενες παθήσεις και τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής τους.

Τρώτε πλήρεις τροφές και εξετάστε το ενδεχόμενο χορήγησης συμπληρωμάτων. Η υποστήριξη του θυρεοειδούς σας με την κατανάλωση υγιεινών τροφών πλούσιων στα σωστά μικροθρεπτικά συστατικά είναι ιδανική. Αλλά δεν είναι πάντα δυνατό να λαμβάνετε όλα όσα χρειάζεστε από τα τρόφιμα.
Η λήψη ενός υψηλής ποιότητας πολυβιταμινούχου και μεταλλικού συμπληρώματος μπορεί να βοηθήσει στη αντιμετώπιση των ελλείψεων όταν υπάρχει ανισορροπία του θυρεοειδούς. Δοκιμάστε αυτή την προσέγγιση πριν πάρετε μια συνθετική θυρεοειδική ορμόνη, καθώς αυτές οι συνταγές τείνουν να αυξάνουν την εξάρτηση του θυρεοειδούς από αυτές, καθιστώντας δυσκολότερη τη διακοπή τους αργότερα.

Χρησιμοποιήστε βότανα. Υπάρχουν πολλά βότανα που μπορούν να υποστηρίξουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς, όπως το χαμομήλι, το φασκόμηλο¹¹ και η ασβαγκάντα.¹² Μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι το Bacopa monnieri και το Coleus forskohlii μπορούν να βοηθήσουν.¹³
Σε συνδυασμό με το ιώδιο και το σελήνιο, αυτά τα βότανα μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της ενέργειας και στην υποστήριξη του υγιούς μεταβολισμού. Ωστόσο, μπορεί να έχουν ισχυρές επιδράσεις, γι' αυτό είναι σημαντικό να τα χρησιμοποιείτε προσεκτικά. Ένας επαγγελματίας υγείας ειδικός στα βότανα μπορεί να σας βοηθήσει με τη φόρμουλα και τη δοσολογία με βάση τις ατομικές σας ανάγκες.

Διαχειριστείτε το άγχος. Το χρόνιο στρες οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της κύριας ορμόνης του στρες. Με την πάροδο του χρόνου η υψηλή κορτιζόλη μπορεί να υπερλειτουργήσει τις θυρεοειδικές ορμόνες, οδηγώντας τελικά σε υποθυρεοειδισμό.
Ένας καλός τρόπος για να ελαχιστοποιήσετε το σωματικό στρες είναι να τρώτε πιο συχνά. Τρία ισορροπημένα γεύματα και δύο υγιεινά σνακ κάθε μέρα μπορούν να διατηρήσουν την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς σας.
Η ελαχιστοποίηση του συναισθηματικού στρες είναι επίσης σημαντική. Η άσκηση, ο άφθονος ύπνος και οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως η γιόγκα και ο διαλογισμός, μπορούν να βοηθήσουν στην ισορροπία των ορμονών και της λειτουργίας του θυρεοειδούς σας.

Καθίστε και απολαύστε τα γεύματά σας. Στη σύγχρονη δυτική κουλτούρα, η χαλάρωση βρίσκεται συχνά στο τέλος της λίστας με τις υποχρεώσεις μας. Όταν τρέχουμε και βιαζόμαστε να φάμε, ή τρώμε όρθιοι στον πάγκο της κουζίνας, στο αυτοκίνητο ή στο γραφείο μας, το πεπτικό σύστημα δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο όταν είμαστε χαλαροί και άνετοι ενώ τρώμε.

Το να καθόμαστε και να απολαμβάνουμε τα γεύματα όχι μόνο βοηθάει στη θρέψη του σώματός μας, αλλά βοηθάει και τον θυρεοειδή μειώνοντας το άγχος που σχετίζεται με τη βιασύνη. Καθίστε με τους φίλους και την οικογένεια, μιλήστε, γελάστε, χαλαρώστε και απολαύστε το διάλειμμα. Θα παρατηρήσετε μια διαφορά στο πώς αισθάνεστε, και ο θυρεοειδής σας θα το κάνει επίσης.

Τροφές για έναν υγιή θυρεοειδή
Συμπεριλάβετε τις παρακάτω τροφές στη διατροφή σας για να λαμβάνετε τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε για την υγιή λειτουργία του θυρεοειδούς.

Ιώδιο
Πρωτογενείς πηγές: Kelp, nori, kombu, dulse, arame, wakame, hijiki, μπακαλιάρος, μύδια, σολομός, γαρίδες, στρείδια, σαρδέλες, ιωδιούχο θαλασσινό αλάτι.
Δευτερογενείς πηγές: Αβγά, σπανάκι, σκόρδο, σπαράγγια, σέσκουλα, μανιτάρια, καλοκαιρινά κολοκύθια, σουσάμι, φασόλια lima.

Σελήνιο
Τόνος, μανιτάρια, βοδινό κρέας, ηλιόσποροι, καρύδια Βραζιλίας, κρέατα που περιλαμβάνουν σπλάχνα, παλαμίδα, σόγια.

Ψευδάργυρος
Μοσχάρι, γαλοπούλα, αρνί, φρέσκα στρείδια, σαρδέλες, σόγια, καρύδια, ηλιόσποροι, καρύδια Βραζιλίας, πεκάν, αμύγδαλα, αρακάς, τζίντζερ, δημητριακά ολικής αλέσεως, σιρόπι σφενδάμου.

Χαλκός
Καβουρμάς, στρείδια, αστακός, μοσχάρι, ξηροί καρποί, ηλιόσποροι, φασόλια (λευκά φασόλια, ρεβίθια, σόγια), μανιτάρια shiitake, πάστα ντομάτας, μαύρη σοκολάτα.

Σίδηρος
Βιολογικά κρέατα, στρείδια, μύδια, σπανάκι, φακές, σόγια, λευκά φασόλια, κολοκυθόσποροι, μελάσα.

Βιταμίνη Α
Μπρόκολο, σπαράγγια, μαρούλι, λάχανο, καρότα, σπανάκι, γλυκοπατάτες, συκώτι, χειμερινή κολοκύθα, κολοκύθα, πεπόνι.

Βιταμίνη C
Μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, κουνουπίδι, χόρτα (μουστάρδα, λάχανο, γογγύλια), μαϊντανός, πιπεριές (τσίλι, καμπάνα, γλυκές), φράουλες, γκουάβα, παπάγια, εσπεριδοειδή, ακτινίδια.

Βιταμίνη Ε
Φιστίκια, αμύγδαλα, ηλιόσποροι, φασόλια και σόγια, σπαράγγια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, συκώτι.

Βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη)
Κρόκοι αβγών, κρέατα με όργανα, άγριο ρύζι, φύτρο σιταριού, μαγιά μπύρας, μανιτάρια, αμύγδαλα

Βιταμίνη Β3 (νιασίνη)
Πουλερικά (λευκό κρέας), φιστίκια (με τη φλούδα), πίτουρο σιταριού, πίτουρο ρυζιού, συκώτι, μαγιά μπύρας.

Βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη)
Ψάρια (τόνος, πέστροφα, σολομός), συκώτι, μπανάνες, καστανό ρύζι, φύτρα σιταριού, ηλιόσποροι, καρύδια, φασόλια (ναυτικά φασόλια, φασόλια pinto, σόγια, φασόλια lima), μαγιά μπύρας.

Υπερθυρεοειδισμός - Υποθυρεοειδισμός
Το σώμα σας μπορεί να υποφέρει με πολλούς τρόπους όταν οι θυρεοειδικές ορμόνες δεν είναι σωστά ισορροπημένες. Ακολουθούν τα σημάδια και τα συμπτώματα των δύο κύριων τύπων θυρεοειδικής νόσου.

Υπερθυρεοειδισμός
Όταν ο θυρεοειδής αδένας σας είναι υπερδραστήριος, παράγοντας υπερβολική ποσότητα Τ3 και Τ4, είναι γνωστός ως υπερθυρεοειδισμός. Ενώ αυτή η κατάσταση είναι σχετικά σπάνια, όταν δεν αναγνωρίζεται, τα συμπτώματα μπορεί να είναι αρκετά δυσάρεστα.
Αυτά είναι μερικά σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να έχετε να κάνετε με υπερδραστήριο θυρεοειδή:

Ανησυχία

Ευερεθιστότητα

Κακός ύπνος

Τρέμουλο των χεριών

Απώλεια βάρους ακόμα και αν τρώτε περισσότερο.

Αίσθημα παλμών της καρδιάς.

Ιδρώτας.

Αυξημένη δίψα.

Διάρροια.

Δύσπνοια.

Αλλαγές στην έμμηνο ρύση.

Αλλαγές στο δέρμα και τα μαλλιά.

Κόπωση.

Μυϊκή αδυναμία.

Πρησμένος θυρεοειδής αδένας.

Προβλήματα στα μάτια.

Συνήθως, τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό δεν παρουσιάζουν όλα αυτά τα συμπτώματα, αλλά συχνά έχουν τουλάχιστον δύο. Τα συμπτώματα σπάνια εμφανίζονται από τη μια μέρα στην άλλη- αντίθετα, αναπτύσσονται σε διάστημα αρκετών εβδομάδων. Γι' αυτό είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε ακόμη και τα ήπια συμπτώματα και να τα διερευνάτε προτού η κατάσταση γίνει πολύ σοβαρή.

Αν δεν αντιμετωπιστεί, ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων, επιπλοκών κατά την εγκυμοσύνη και οστεοπόρωσης.

Υποθυρεοειδισμός
Πολύ πιο συχνός, υποθυρεοειδισμός ονομάζεται όταν ο θυρεοειδής αδένας σας υπολειτουργεί, με αποτέλεσμα τα επίπεδα των Τ3 και Τ4 να είναι πολύ χαμηλά. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από ενοχλητικά έως αρκετά σοβαρά, ανάλογα με το επίπεδο της ανεπάρκειας, και εμφανίζονται αργά-συχνά με την πάροδο αρκετών ετών.
Είναι εύκολο να αποδώσετε κάποια από τα σημάδια, όπως η κόπωση και η αύξηση του βάρους, στη γήρανση μέχρι να αναπτύξετε πιο εμφανή συμπτώματα. Αυτά είναι μερικά κοινά σημάδια υποθυρεοειδισμού:

Δυσκοιλιότητα.

Ξηρό δέρμα.

Πρήξιμο στο πρόσωπο.

Αυξημένη ευαισθησία στο κρύο.

Βραχνάδα.

Υψηλή χοληστερόλη.

Πονόλαιμοι ή αδύναμοι μύες.

Πόνος και πρήξιμο στις αρθρώσεις.

Αραίωση μαλλιών.

Ακανόνιστες ή βαριές περίοδοι.

Προβλήματα μνήμης.

Κατάθλιψη.

Επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού.

Αν δεν αντιμετωπιστεί, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να γίνει πιο σοβαρός και να περιλαμβάνει βρογχοκήλη (διογκωμένος θυρεοειδής) και αυξημένη γνωστική εξασθένιση.
Αν και σπάνιος, ο προχωρημένος υποθυρεοειδισμός είναι πολύ σοβαρός και μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή. Τα συμπτώματα αυτής της κατάστασης περιλαμβάνουν χαμηλή αρτηριακή πίεση, πτώση της θερμοκρασίας του σώματος, μειωμένη αναπνοή και κώμα.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1. CDC, Second National Report on Biochemical Indicators of Diet and Nutrition in the US Population, 2012, cdc.gov
2. Public Health England, “NDNS: Results from Years 9 to 11 (Combined)—Statistical Summary,” Dec 11, 2020, gov.uk
3. Int J Trichology, 2013; 5(1): 40–42
4. Thyroid, 2002; 12(10): 867–78
5. Open Heart, 2018; 5(2): e000784
6. Biochem Pharmacol, 1997; 54(10): 1087–96; Chem Res Toxicol, 1996; 9(1): 16–23
7. J Med Food, 2003; 6: 309–316
8. J Bone Miner Res, 2017; 32(1): 157–164; J Clin Endocrinol Metab, 2011; 96(5): 1442–9
9. Int J Mol Sci, 2024; 25(7): 3988
10. Dig Dis Sci, 2001; 46(12): 2631–5; Eur J Gastroenterol Hepatol, 1998; 10(11): 927–31
11. Eur J Public Health, 2015; 25(6): 1001–5
12. J Altern Complement Med, 2018; 24(3): 243–248
13. J Ethnopharmacol, 2002; 81(2): 281–5; FEBS Lett, 1984; 170(2): 273–6.