Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου συμπεριλαμβανομένης της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn επηρεάζουν περισσότερους από 2,5 εκατομμύρια Ευρωπαίους,^1,2 πάνω από 1,4 εκατομμύρια Αμερικανούς και κάποια εκατομμύρια ακόμα σε όλο τον κόσμο.³ Όπως υποδηλώνει το όνομα, αυτές οι ασθένειες είναι αποτέλεσμα φλεγμονής σε διαφορετικά μέρη του γαστρεντερικού σωλήνα, και έχουν ως αποτέλεσμα ενοχλητικά εντερικά έλκη, χρόνια διάρροια, πυρετό και μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, γεγονός που οδηγεί σε κόπωση, διαρροή εντέρου και απώλεια βάρους. Η διάγνωση δεν είναι ξεκάθαρη: μεταξύ περιπτώσεων κολίτιδας και νόσου του Crohn, έως και το 15% αυτών των περιπτώσεων είναι δύσκολο να διακριθούν. Ένα άλλο περίπου 15% έχει διάγνωση που αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.⁴

Δεν είναι απλώς μία ασθένεια του εντέρου
Αν και οι γιατροί αρχικά πίστευαν ότι η νόσος του εντέρου αποτελούσε αυστηρά γαστρεντερική διαταραχή, τώρα γνωρίζουν ότι συνδέεται με το ανοσοποιητικό σύστημα και ανέπτυξαν νέα διαγνωστικά τεστ για να ελεγχθούν δείκτες του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται κυτοκίνες και μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των παθήσεων.⁵
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πρόσφατα ότι η ισορροπία βακτηρίων, ιών και διαφόρων παράσιτων που κατοικούν στο έντερο (γνωστό ως μικροβίωμα του εντέρου) και βοηθούν στην πέψη των τροφών, στην παραγωγή θρεπτικών συστατικών και στην αποστολή σημάτων στο ανοσοποιητικό σύστημα, είναι επίσης βασικός  παράγοντας στην εμφάνιση της νόσου. Επειδή πρόκειται για συστημική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου σχετίζεται επίσης με πολλές άλλες ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, η στεφανιαία νόσος και η οστεοπόρωση. Και επειδή η πρώτη γραμμή θεραπείας των γιατρών για τα συμπτώματα της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου είναι τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και τα στεροειδή, οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο λοιμώξεων και λεμφώματος ως παρενέργειες της θεραπείας.
Όταν τα φάρμακα δεν λειτουργούν, οι γιατροί χρησιμοποιούν χειρουργική επέμβαση για να κόψουν τα άρρωστα τμήματα του εντερικού σωλήνα, αλλά αυτό συνεπάγεται πολλούς κινδύνους και τα αποτελέσματα δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά. Μία ανασκόπηση μελετών αναφέρει ότι η υποτροπή εμφανίζεται στο 70-90% των ασθενών μέσα σε μόλις μία εβδομάδα μετά τη χειρουργική επέμβαση και το 60% των ασθενών εμφανίζουν πάλι συμπτώματα μέσα σε 10 χρόνια. Το ένα τρίτο των ασθενών με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση θα χρειαστεί να υποβληθούν ξανά σε αυτήν.⁶

Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Παρόλο που οι πάσχοντες από φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου πιστεύεται ότι έχουν κάποια γενετική ευαισθησία στη νόσο, τα γονίδια δεν εξηγούν όλη την εικόνα. Δεδομένου ότι η ασθένεια δεν περιγράφηκε μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση και η νόσος του Crohn δεν καθορίστηκε μέχρι το 1932, πιστεύεται ότι νέοι περιβαλλοντικοί παράγοντες αποτελούν τη βάση της διαδικασίας της νόσου. Έχει εντοπιστεί ένα ευρύ φάσμα αυτών, από το κάπνισμα, τη φόρμουλα γάλακτος που δίνεται στα βρέφη και τις λοιμώξεις⁷ έως τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και αντιβιοτικά⁸ και ακόμη και εμβόλια, ειδικά αυτά που περιέχουν πρόσθετα αλουμινίου.⁹
Το κοινό σε όλους αυτούς τους παράγοντες είναι η ικανότητά τους να αλλάζουν τη σύνθεση των μικροβίων που ζουν στο έντερο. Πιστεύεται ότι αυτή η υποκείμενη «δυσβίωση»-ή ανισορροπία στη μικροχλωρίδα του εντέρου-είναι αυτό που επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα να βγει εκτός ελέγχου και να επικρατήσει φλεγμονή που σχετίζεται με την ασθένεια.
Μόλις πρόσφατα οι γιατροί άρχισαν να εξετάζουν σοβαρά τους διαιτητικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ινών¹⁰ και της πρόσληψης λίπους¹¹ ως υποκείμενους παράγοντες της νόσου - ή ως παράγοντες με δυνατότητα αλλαγής του μικροβιώματος ώστε να επέλθει ίαση.

Συμβουλές για την υγεία του εντέρου:

1) Κόψτε τους υδατάνθρακες
Πολλοί άνθρωποι βιώνουν μεγάλη βελτίωση στα συμπτώματά τους όταν εξαλείφουν ουσίες όπως η γλουτένη από τη διατροφή τους. Αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή κόβουν επίσης δημητριακά όπως σιτάρι, σίκαλη και κριθάρι, μειώνοντας έτσι σημαντικά συνολικά τους υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες, ειδικά αυτοί που περιέχουν τα αμυλούχα και ζαχαρούχα τρόφιμα, ζυμώνονται και αποσυντίθενται στο έντερο όταν δεν μπορούν να αφομοιωθούν σωστά. Όταν υπάρχουν αιμορραγικές πληγές στο έντερο, όπως και στη φλεγμονώδη εντερική πάθηση, οι τοξίνες και τα άπεπτα σωματίδια διαρρέουν στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν ζημιά στο σώμα.
Οι σύνθετοι υδατάνθρακες τροφοδοτούν επίσης κακά βακτήρια και ζυμομύκητες, επιτρέποντάς τους να αυξηθούν υπερβολικά.

2) Κόψτε τις λεκτίνες
Οι λεκτίνες είναι πρωτεΐνες που βρίσκονται σε πολλά φυτικά τρόφιμα, ειδικά σε δημητριακά. Συνδέονται με μόρια υδατανθράκων μέσα στο έντερο, τα οποία μπορούν να βλάψουν τις κυτταρικές μεμβράνες και να ερεθίσουν την επένδυση του εντέρου. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αναπτύξει μηχανισμούς προστασίας από τις λεκτίνες, αλλά για άτομα με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου των οποίων η προστατευτική επένδυση του εντέρου είναι κατεστραμμένη, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λεκτίνες μπορούν να επιδεινώσουν το έλκος του εντέρου.
Καλύτερα να αποκλείσετε από τη διατροφή σας τα στρυχνοειδή (nightshades) που μεγαλώνουν νύχτα και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λεκτίνες, συμπεριλαμβανομένων των ωμών ντοματών και πιπεριών, καθώς και τα κάσιους, κινόα, πολλά όσπρια και γαλακτοκομικά από αγελάδες που τρέφονται με καλαμπόκι και σόγια.

3) Αποφύγετε τον καφέ
Συχνά συνιστάται στους πάσχοντες από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου να αποφεύγουν τον καφέ επειδή μπορεί να βλάψει την πεπτική οδό και να εξαντλήσει τα θρεπτικά συστατικά.

4) Επιλέξτε τα λίπη που θα καταναλώνετε
Σύμφωνα με έρευνες, η υψηλή πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στη διατροφή συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο ελκώδους κολίτιδας, ενώ οι δίαιτες πλούσιες σε τρανς λιπαρά συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο φλεγμονώδους νόσου.¹¹
Τα τρανς λιπαρά είναι λίπη που έχουν υδρογονωθεί ή εν μέρει υδρογονωθεί μέσω επεξεργασίας ή μαγειρέματος και προστίθενται στα τρόφιμα ως γαλακτωματοποιητές - ένας πιθανός λόγος για τον οποίο οι γαλακτωματοποιητές έχουν συνδεθεί με την αύξηση της νόσου του Crohn και άλλων πεπτικών ασθενειών¹² - και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά βρίσκονται στα καρύδια, τους ηλιόσπορους και τους σπόρους λιναριού και στα ψάρια, συμπεριλαμβανομένου του σολομού, του σκουμπριού, της ρέγγας και της πέστροφας.
Μην αγνοείτε τα καλά κορεσμένα λίπη, τα οποία έχουν βοηθήσει να θεραπεύσουν πολλούς πάσχοντες από Crohn και κολίτιδα. Το λάδι καρύδας είναι ένα κορεσμένο λίπος φυτικής προέλευσης πλούσιο σε λιπαρά οξέα μέσης αλυσίδας, λαυρικό οξύ και δεκανοϊκό οξύ (επίσης καπρικό οξύ), τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι έχουν αντιιικά, αντιβακτηριακά και ιδιαίτερα αντιμυκητιακά αποτελέσματα, βοηθώντας στον έλεγχο της λοίμωξης από τον μύκητα Candida.
Σε μελέτες σε ζώα (οι οποίες φυσικά δεν ισχύουν απαραίτητα και για τους ανθρώπους), οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Case Western Reserve διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια με νόσο του Crohn που τρέφονταν με λάδι καρύδας και βούτυρο κακάο είχαν μετρήσιμη μεταβολή στη σύνθεση των μικροβιωμάτων τους. Τα επίπεδα των βακτηρίων που σχετίζονται με τη νόσο μειώθηκαν έως και 30% στα ποντίκια και επίσης μετριάστηκαν τα συμπτώματα της ασθένειάς τους. Ακόμη και τα ποντίκια που έλαβαν χαμηλές συγκεντρώσεις ελαίου καρύδας ή βουτύρου κακάο είχαν βελτίωση στη φλεγμονή του λεπτού εντέρου τους.¹³
«Το εύρημα είναι σημαντικό γιατί δείχνει ότι ένας ασθενής με Crohn θα μπορούσε να έχει ευεργετική επίδραση στα βακτήρια του εντέρου και στη φλεγμονή μόνο με την αλλαγή του τύπου λίπους στη διατροφή του. Οι ασθενείς θα πρέπει μόνο να αντικαταστήσουν ένα «κακό» λίπος με ένα «καλό» λίπος και να τρώνε φυσιολογικές ποσότητες», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Alexander Rodriguez-Palacios.
Τα βασικά λιπαρά οξέα έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις και είναι σημαντικά για τη λειτουργία του νευρικού και ενδοκρινικού συστήματος και την αποκατάσταση του ιστού του εντέρου. Αλλά είναι γενικά δύσκολο να αφομοιωθούν από τα τρόφιμα, οπότε η συμπλήρωσή τους σε περίπτωση φλεγμονώδους πάθησης του εντέρου είναι πραγματικά σημαντική.

5) Πιείτε ζωμό από κόκαλα
Ο ζωμός οστών από κοτόπουλο, βόειο κρέας, αρνί ή ψάρι είναι πολύ θρεπτικός για το έντερο και επίσης εύκολα απορροφήσιμος. Είναι μια πλούσια πηγή των δομικών στοιχείων της επένδυσης του εντέρου, που συμπεριλαμβάνουν κολλαγόνο, αμινοξέα όπως αργινίνη, γλουταμίνη και γλυκίνη και μέταλλα όπως μαγνήσιο, φώσφορο, πυρίτιο και θείο.
Το μαγείρεμα κολλαγόνου παράγει ζελατίνη, η οποία βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών και καταπραΰνει το βλεννογόνο του εντέρου. Δεν είναι μόνο χρήσιμη για τη θεραπεία του συνδρόμου διαρρέοντος εντέρου αλλά και για την τόνωση των γαστρικών υγρών και την επιδιόρθωση του βλεννογόνου (βλέπε συνταγή ζωμού οστών).

6) Φτιάξτε το δικό σας λάχανο τουρσί (sauerkraut)
Παρόλο που είναι καλή ιδέα να δοκιμάσετε προβιοτικά για να ενισχύσετε τη χλωρίδα του εντέρου σας με νέα μικρόβια, τα παραδοσιακά ζυμωμένα τρόφιμα όπως το λάχανο τουρσί περιέχουν πολύ περισσότερα προβιοτικά - ή "καλά" μικρόβια του εντέρου που εξισορροπούν το μικροβίωμα - από οποιαδήποτε κάψουλα που μπορείτε να αγοράσετε. Εάν έχετε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή φλεγμονώδη διαταραχή του εντέρου, μπορεί να είναι δύσκολο να τρώτε ζυμωμένα τρόφιμα όπως το ξινολάχανο στην αρχή, είτε επειδή είναι ερεθιστικά για το βλεννογόνο του εντέρου είτε επειδή ο τεράστιος αριθμός βακτηρίων που εισάγονται προκαλούν «εξάλειψη» των «κακών» μικροβίων, τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν στην απελευθέρωση πολλών τοξινών που μπορούν να διαρρεύσουν μέσω του μη θεραπευμένου τοιχώματος του εντέρου στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν νέα συμπτώματα. Πολλοί επαγγελματίες υγείας συνιστούν την εισαγωγή τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση πολύ αργά, ξεκινώντας με ένα κουταλάκι του γλυκού χυμό ξινολάχανο που προστίθεται σε ένα φλιτζάνι ζωμό (όχι πολύ ζεστό γιατί θα σκοτώσει τα προβιοτικά) και στη συνέχεια αυξάνοντας σταδιακά την ποσότητα που καταναλώνεται κάθε φορά.

7) Κοιμηθείτε αρκετά
Η σωστή ανάπαυση και ο ποιοτικός ύπνος είναι το κλειδί για να επιτραπεί στο σώμα να θεραπευτεί. Ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα είναι δύο φορές πιο αποτελεσματικός από τον ύπνο μετά. Τότε είναι που η μελατονίνη μας είναι υψηλότερη και έχουμε την υψηλότερη ποσότητα REM ύπνου (στάδιο βαθύ ύπνου)».

8) Διατηρήστε μια θετική στάση
Η αντιμετώπιση του άγχους είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία και είναι σημαντική η καλλιέργεια θετικής ενέργειας στην καθημερινότητα. Η ασθένεια που καταστρέφει την υγεία και τη ζωή μας μπορεί να είναι το καλύτερο πράγμα που μας συνέβη ποτέ, γιατί ρόκειται για το να βιώνουμε την υψηλότερη εκδοχή του εαυτού μας, να βιώνουμε το υψηλότερο επίπεδο της ζωής… Είναι δύσκολο να μη γίνουμε πιο θετικοί από αυτό.

Άλλα συμπληρώματα που πρέπει να λάβετε υπόψη

Προβιοτικά
Το μικροβίωμά μας είναι σημαντικό για την υγεία του εντέρου, αλλά η επιστήμη του προσδιορισμού του ποια καλά βακτήρια λείπουν ή ποια κακά είναι σε υπερβολή στο σύστημά μας, είναι στα σπάργανα. Ενδεχομένως η οικολογία του μικροβιώματος να διαφέρει σε κάθε άτομο με πεπτικές διαταραχές και δεν υπάρχει ένα μόνο συνταγογραφούμενο προβιοτικό που να λειτουργεί για όλους με τα ίδια συμπτώματα.
Επιπλέον, διαφορετικές παρτίδες του ίδιου τύπου μπορούν να περιέχουν διαφορετικά στελέχη του ίδιου είδους και να παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα.
Όταν επιλέγετε ένα προβιοτικό, αναζητήστε αυτό που περιέχει ποικιλία και μεγάλο αριθμό φιλικών βακτηρίων. Βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνει τα βακτήρια Lactobacillus acidophilus. Μελέτες έχουν δείξει όφελος για το L. acidophilus στην πρόληψη και θεραπεία επιπλοκών της χειρουργικής επέμβασης της ελκώδους κολίτιδας.

Σκόνη ρίζας Αστράγαλου
Ένα φυτικό συστατικό της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, ο αστράγαλος αποτελεί ένα προσαρμογόνο του ανοσοποιητικού συστήματος που ενισχύει την ανοσία, ηρεμεί τις αντιδράσεις των επινεφριδίων στο στρες και έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Η δοσολογία εξαρτάται από το αν το παίρνετε ως βάμμα, σε σκόνη ή χάπι ή ως τσάι. Ακολουθήστε τις οδηγίες της συσκευασίας ή συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία.

Κουρκουμάς
Αυτό το παραδοσιακό ινδικό μπαχαρικό περιέχει κουρκουμίνη και άλλα εξαιρετικά αντιφλεγμονώδη μόρια. Μια μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι η κουρκουμίνη θα μπορούσε να αποτρέψει τη βλάβη στα κύτταρα που καλύπτουν το έντερο, και μια μελέτη του 2015 ανέφερε ότι η κουρκουμίνη προστατεύει την επένδυση του εντέρου από βακτηριακή εισβολή.

Σκόνη ρίζας Maca
Αυτή η ρίζα της Νότιας Αμερικής έχει χρησιμοποιηθεί για χιλιετίες ως ρυθμιστής ορμονών που ενισχύει τη λίμπιντο και τη γονιμότητα. Επίσης ενισχύει τη διάθεση και τονώνει, καθώς περιέχει βιταμίνες Β1, Β2, C και Ε, αμινοξέα, λιπαρά οξέα ελεύθερης μορφής, ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό, ψευδάργυρο, μαγγάνιο, φώσφορο, σελήνιο, θείο, νάτριο και σίδηρο.
Προσθέστε ½ κουταλιά της σούπας ρίζα maca σε ένα ρόφημα ή smoothie.

Πηγές:

1 Front Pharmacol, 2017;8:505

2 World J Gastroenterol, 2017;23:4735-43

3 Nutrients, 2017 Jun 6;9(6). pii: E578. doi: 10.3390/nu9060578

4 Nutr Res Pract, 2015; 9: 117-22

Βιβιογραφικές αναφορές

1 Nature, 2011;474:307-17

2 https://www.crohnsandcolitis.org.uk/about-inflammatory-bowel-disease

3 Gastroenterology, 2004;126:1504-17

4 World J Gastroenterol, 2015;21:21-46

5 J Crohns Colitis, 2013;7:622-30

6 Gastroenterol Hepatol (N Y), 2010;6:587-96

7 Urology, 2015 Feb 7. pii: S0090-4295(14)01380-6

8 Inflamm Bowel Dis, 2013;19:445-56

9 Clin Gastroenterol Hepatol, 2015;13:1405-15.e1

10  Gastroenterology, 2013;145:970-7

11  Gut, 2014;63:776-84

12  J Crohns Colitis, 2013;7:338-41

13  Digestive Disease Week annual conference, June 2017; Chicago, Illinois.

Το νέο Φθινοπωρινό τεύχος (105) του Holistic Life κυκλοφόρησε.
Η έντυπη έκδοση κυκλοφορεί δωρεάν σε 650 σημεία διανομής πανελλαδικά.
Για να γίνεις συνδρομητής συμπλήρωσε τη φόρμα συνδρομής.
Εδώ κατεβάστε το νέο τεύχος.

Εκτεταμένη αρθρογραφία:

- Νικήστε την Ημικρανία με φυσικούς τρόπους.
- Βιοφυσική θεραπεία για την κεφαλαλγία.
- 8 τρόπου αποκατάστασης της υγείας του εντέρου.
- Ολιστική οδοντιατρική: Φυσικά αντιβιοτικά.
- Παιδική διατροφή: Απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
- Συμβουλές για την επανεκκίνηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Τα μυστικά του σαλιγκαριού στην ομορφιά του δέρματος.
- Βοτανοθεραπεία: Προστατέψτε τον προστάτη σας.
- Ανθοϊάματα… για καλύτερες σχέσεις.
- Οι φρουροί της υγείας από τον Covid-19. (έρευνα)
- Βασιλικός πολτός και η ρύθμιση του οργανισμού μας.
- Υγιεινές συνταγές για πρωινό.
- Κρίση Πανικού: Ακούγοντας τον εαυτό.
- Πώς το μουρουνέλαιο συμβάλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού.
- Η επιστήμη πίσω από την τροφή εγκεφάλου/σώματος.
- Χρόνιοι πόνοι: Άλυτο πρόβλημα; Ίσως όχι πια!
- Εμβόλια: Μαθήματα από το παρελθόν.
- Yoga Nidra: Η γιόγκα του ύπνου.

Μέχρι το επόμενο τεύχος να θυμάστε να αναζητάτε πάντα εναλλακτικές λύσεις σε προβλήματα που φαίνονται αδιέξοδα. Explore the Alternative !
www.holisticlife.gr | Facebook: holisticlifegr | Holistic life TV

Η Δυτική Βοτανοθεραπεία ή Φυτοθεραπεία, είναι μια θεραπευτική πρακτική, στην οποία χρησιμοποιούνται ολόκληρα φυτά, όσο πιο κοντά γίνεται στη φυσική τους μορφή, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της υγείας. Συνδυάζει παραδοσιακές χρήσεις των βοτάνων διαφορετικών πολιτισμών, διαπιστευμένες από τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα και στηρίζεται στις αρχές της ολιστικής και της προσωποκεντρικής θεραπείας. Αρχικά επιλέγονται βότανα που θα υποστηρίξουν τις φυσικές λειτουργίες του οργανισμού, ώστε να ενισχυθεί η διαδικασία της αυτοθεραπείας, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των ζωντανών οργανισμών.
Με τη βοτανοθεραπεία υποστηρίζονται οι λειτουργίες της απορρόφησης, της αφομοίωσης και της αποβολής, για τις οποίες το έντερο παίζει σημαντικό ρόλο. Επίσης, πολλά από τα βότανα, τα οποία χρησιμοποιούνται για διάφορα συμπτώματα και παθήσεις του πεπτικού συστήματος, έχουν θετική επίδραση στη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Όταν σκέφτομαι το έντερο, έρχεται μια φράση στο μυαλό μου: “Δεν είμαστε ποτέ μόνοι”... Τα βακτήρια και άλλα μικρόβια που «συμβιώνουν» με τον οργανισμό μας είναι 100 τρισεκατομμύρια, δηλαδή δέκα φορές περισσότερα από τα κύτταρά μας. Αυτό το σύνθετο και ευαίσθητο, συμβιωτικό οικοσύστημα που φέρουμε κατά το 90% στο έντερό μας, ένα ολόκληρο σύμπαν από μικροοργανισμούς, το οποίο αποκαλούμε εντερικό μικροβίωμα ή χλωρίδα, έχει ως κύρια λειτουργία τη φροντίδα της υγείας μας και είναι διαφορετικό στον καθένα μας.
Ο πεπτικός σωλήνας θεωρείται “εξωτερικό” περιβάλλον, και η βλέννα που τον προστατεύει φιλοξενεί ένα οικοσύστημα, γεμάτο αρχαίας προέλευσης μικροοργανισμούς, που έχουν την ικανότητα να μεταβολίζουν την τροφή μας, να μας προστατεύουν από ξενιστές, να ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να διατηρούν τη δομή του φράγματος του βλεννογόνου. Χωρίς αυτούς τους μικροοργανισμούς, με τους οποίους συμβιώνουμε από την απαρχή της ύπαρξής μας, οι πιθανότητες επιβίωσής μας θα ήταν κατά πολύ μικρότερες. Η ανισορροπία της βιοποικιλότητας του μικροβιώματος μπορεί να οδηγήσει σε αγχώδη διαταραχή και κατάθλιψη, σε εκφυλιστικές ή αυτοάνοσες παθήσεις και στην ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Τα βακτήρια του εντέρου καταστρέφονται με το κάπνισμα, το αλκοόλ, το έντονο στρες και ειδικά με τα αντιβιοτικά.
Το έντερο θεωρείται ο “δεύτερος εγκέφαλος”, λειτουργεί ως αισθητήριο όργανο, που λαμβάνει αλλά και αποθηκεύει πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον και εμφανίζει πολλά κοινά με το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου. Με τη βοήθεια του μικροβιώματος, στο έντερο, κυρίως, απορροφώνται ουσίες, γνωστές ως πεπτίδια, που ρυθμίζουν τη νοητική και συναισθηματική ισορροπία, τη σωματική ενέργεια, την άμυνα του οργανισμού και άλλες (σωματικές) λειτουργίες. 
Η χλωρίδα του εντέρου συγγενεύει γενετικά περισσότερο με τα φυτά παρά με τον άνθρωπο. Οι μηχανισμοί της αλληλεπίδρασης των φυτών με το μικροβίωμα είναι ένα καινούργιο πεδίο έρευνας για την επιστήμη. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι πολλά βότανα φαίνεται να ρυθμίζουν την ισορροπία στη χλωρίδα του εντέρου. Κάποια από τα βότανα που έχουν ερευνηθεί περιέχουν δραστικά συστατικά τα οποία λειτουργούν ως αντιμικροβιακά, αντισηπτικά, στηπτικά, αποτοξινωτικά του ήπατος, μαλακτικά ή τονωτικά της κυκλοφορίας του εντέρου. Πλέον γνωρίζουμε πως επίσης περιορίζουν την ανάπτυξη των βλαβερών μικροβίων της χλωρίδας και ενισχύουν την ανάπτυξη των ωφέλιμων.
Μπορείτε να φροντίσετε τη μικροχλωρίδα του εντέρου σας με τα παρακάτω κοινά φυτά:

Σκόρδο (Allium sativum)
Το σκόρδο φημίζεται για τις αντιμικροβιακές και αντιμυκητιασικές του ιδιότητες. Μεταξύ άλλων, είναι επίσης τονωτικό της περιφερικής κυκλοφορίας, χολαγωγό, αποχρεμπτικό και σπασμολυτικό. Επιδρά στο μικροβίωμα μειώνοντας τους πληθυσμούς βλαβερών μικροοργανισμών και προτείνεται ειδικά για τη συστημική καντιντίαση. Ιδανικά χρησιμοποιείται ωμό, για να ληφθούν όλα τα οφέλη του αιθέριου ελαίου. Βέβαια είναι ωφέλιμο και μαγειρεμένο. Μπορεί κάποιος να φτιάξει έγχυμα σκόρδου, να το πάρει σε βάμμα ή σε κάψουλα.

Τζίντζερ ή πιπερόριζα (Zingiber officinale)
Το τζίντζερ χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως αρωματικό τονωτικό της πέψης. Έχει επιπλέον αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, διεγερτικές και σπασμολυτικές ιδιότητες, τονώνει την περιφερική κυκλοφορία και λειτουργεί ως εμμηναγωγό. Παραδοσιακά λαμβάνεται ως έγχυμα ή αφέψημα, μόνο του, με λεμόνι ή με άλλα βότανα και μπαχαρικά, φρέσκο ή αποξηραμένο. Βοηθά επίσης στη λειτουργία της βιοαπορρόφησης άλλων δραστικών ουσιών.

Πιπέρι (Μαύρο - Piper nigrum & Μακρυπίπερο - Piper longum)
Το πιπέρι εξισορροπεί τους πληθυσμούς των βλαβερών μικροοργανισμών της χλωρίδας. Χρησιμοποιείται θεραπευτικά ως αντιφλεγμονώδες, αποχρεμπτικό, αναλγητικό, χημειοπροστατευτικό και ανθελμινθικό (για τα σκουλήκια του εντέρου). Είναι επίσης τονωτικό της περιφερικής κυκλοφορίας και αυξάνει τη βιοδιαθεσιμότητα πολλών τροφών, φαρμάκων και φυτοχημικών.

Βατομουριά (Rubus fruticosus & Rubus occidentalis)
Παραδοσιακά χρησιμοποιούνται θεραπευτικά κυρίως τα φύλλα και η ρίζα της βατομουριάς για τις στυπτικές, επουλωτικές και αντιμικροβιακές τους ιδιότητες. Τα φρούτα παρασκευάζονται συχνά σε μορφή μαρμελάδας ή σιροπιού, το οποίο στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείται για την επούλωση αφθών.
Έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση των βατόμουρων μειώνει σημαντικά τους πληθυσμούς βλαβερών βακτηρίων στο έντερο, συμπεριλαμβανομένου του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και της σαλμονέλας. Όταν έρθει η εποχή τους, μπορείτε να συλλέξετε αρκετά ώστε να τα καταψύξετε και να τα εντάξετε στη διατροφή σας, ή να φτιάξετε με αυτά βάμμα από μηλόξυδο*, το οποίο μπορείτε να καταναλώνετε ως ξύδι στις σαλάτες, αλλά και να το προσθέσετε σε λίγο νερό για να κάνετε γαργάρες, αν ποτέ πάσχετε από φλεγμονές του λαιμού ή του στόματος.

Μήλο (Pyrus malus)
Η πηκτίνη που περιέχουν τα μήλα ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα, τη δυσπεψία και τη δυσεντερία. Η στυπτική τους δράση βοηθάει επίσης και στην αντιμετώπιση της διάρροιας. Τα μήλα αυξάνουν τους πληθυσμούς των προβιοτικών του εντέρου. Μπορείτε να εντάξετε στη διατροφή σας ”ένα μήλο την ημέρα” ή να απολαύσετε τη φλούδα του μήλου, φρέσκια ή αποξηραμένη, ως αφέψημα, με λίγη κανέλα, όπως πίνεται παραδοσιακά ως ρόφημα στην Τουρκία.

Κανέλα (Cinnamomum verum)
Η κανέλα έχει αντιβακτηριακές και αντιμυκητιασικές ιδιότητες και μειώνει σημαντικά τους πληθυσμούς του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Είναι επίσης στυπτική και τονωτική της κυκλοφορίας. Παρότι χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση της διάρροιας, με τη θερμαντική της δράση ενεργοποιεί την κινητικότητα του εντέρου. Ενδείκνυται δηλαδή και στις δύο περιπτώσεις. Είναι χρήσιμη για όσους πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 επειδή ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης.

Γλυκόριζα (Glycyrrhiza glabra)
Η γλυκόριζα είναι από τα πιο σημαντικά αντιφλεγμονώδη βότανα για το πεπτικό σύστημα. Έχει επίσης μαλακτικές, σπασμολυτικές και αντιηπατοτοξικές ιδιότητες και λειτουργεί ως ήπιο καθαρτικό. Βοηθάει τον οργανισμό να προσαρμοστεί στο στρες, όταν εξαντλείται από την υπερπαραγωγή αδρεναλίνης. Είναι καταπληκτικός εξισορροπιστής της χλωρίδας του εντέρου. Θέλει προσοχή στη χρήση και αντενδείκνυται για όσους πάσχουν από υπέρταση ή καρδιοπάθεια.

Ρόδι (Punica granatum)
Άλλο ένα φρούτο που βοηθά στην αύξηση των πληθυσμών των λακτοβάκιλων στο έντερο, μειώνοντας παράλληλα τους πληθυσμούς της σαλμονέλας και των κολοβακτηριοειδών. Το ρόδι είναι κατεξοχήν στυπτικός καρπός, που χρησιμοποιείται ανά την υφήλιο για ως αντιφλεγμονώδες, αντιβακτηριακό, αντιμυκητιασικό, επουλωτικό, ρυθμιστικό του ανοσοποιητικού.
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα βότανα με τα οποία μπορείτε να φροντίσετε το πολύτιμο για την υγεία σας οικοσύστημα. Τα βότανα και οι μικροχλωρίδα αλληλεπιδρούν με ιδιαίτερα ωφέλιμους για εμάς τρόπους. Έχουμε μια σχέση αλληλεξάρτησης με τους μικροοργανισμούς του εντέρου μας, που μπορεί να μας διδάξει σε πολύ προσωπικό επίπεδο τη συνύπαρξη και τη συνεργασία μεταξύ των όντων της φύσης. Τα φυτά μπορούν να μας βοηθήσουν να εξυγιάνουμε αυτή τη σχέση.

* Συνταγή: Μηλόξυδο με Βατόμουρα.
Υλικά: 1 κιλό φρέσκα βατόμουρα, καθαρισμένα. 600ml μηλόξυδο. Τοποθετήστε τα βατόμουρα σε ένα βάζο και έπειτα προσθέστε το ξύδι. Αφήνετε το μείγμα αεροστεγώς κλεισμένο, σε σκιά, για 2-3 εβδομάδες, ανακινώντας κάθε λίγες μέρες. Στραγγίζετε σε μουσελίνα και τοποθετείτε σε μπουκάλια.
(Η συνταγή είναι εμπνευσμένη από το βιβλίο της Anne McIntyre, “Θεραπευτικοί Χυμοί”)

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή κάποιον ειδικό, πριν πάρετε βότανα, σχετικά με το αν ενδείκνυνται για εσάς, αν προκαλούν παρενέργειες, αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα που ίσως παίρνετε και ποια είναι η ιδανική δοσολογία και τρόπος λήψης.

Η Κωνσταντίνα Λίτσα σπούδασε Βοτανοθεραπεία στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας του Πανεπιστημίου Napier στο Εδιμβούργο,στη Σκωτία. Έπειτα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη "Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Δημόσια Υγεία" και εκπαιδεύτηκε στη Συμβουλευτική (Solution Focused Counselling και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική). Από το 2007 εργάστηκε ως Φυτοθεραπεύτρια στη Βρετανία, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και σε κοινοτικά προγράμματα σχεδιασμένα για ευάλωτες ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Για 3 χρόνια ήταν μέλος της ομάδας Αγωγής Υγείας του Δήμου του Εδιμβούργου,όπου εργαζόταν με εφήβους σε Γυμνάσια και έλαβε μέρος σε Βρετανικά προγράμματα εκπαίδευσης που αφορούσαν στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης και περιβαλλοντολογικής συνείδησης σε σχολεία. Συμμετείχε για 7 χρόνια στην ομάδα Herbal Scotland, όπου προσέφερε Πρώτες Βοήθειες με Βότανα σε Διεθνή Φεστιβάλ. Από τον Αύγουστο του 2011, ζει στην Ελλάδα, όπου εργάζεται ως Βοτανοθεραπεύτρια και προωθεί τις αρχές της Αειφόρου Καλλιέργειας (Permaculture).Έχει συνεργαστεί με πολλές τοπικές ομάδες και παραδίδει σεμινάρια αυτάρκειας και πρακτικά εργαστήρια με στόχο την εκπαίδευση για την αυτοδιαχείριση της υγείας και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.

Το νέο τεύχος (103) του Holistic Life κυκλοφόρησε σε μια περίοδο που βλέπουμε τους επόμενους μήνες με αισιοδοξία! Το καλοκαίρι είναι «προ των πυλών» και η επίμονη διάθεση μας να βλέπουμε τα πράγματα με ελπίδα και ανανέωση συνεχίζεται! Σε αυτές τις στιγμές ο ενημερωμένος πολίτης παραμένει στο κέντρο της προσοχής μας και έτσι σε αυτό το τεύχος του Holistic Life μπορείτε να διαβάσετε για τα εξής θέματα:

Εκτεταμένη αρθρογραφία για την ολιστική προσέγγιση στην αντιμετώπιση:

• της κολπικής μαρμαρυγής
• της Ροδόχρου ακμής
• της τερηδόνας με την ομοιοπαθητική 
• των συναισθηματικών αντιδράσεων που σχετίζονται με τον εμβολιασμό με ανθοϊάματα
• του άγχους, της κακής διάθεσης και της κατάθλιψης (από την πανδημία covid 19)
• των προβλημάτων του ουροποιητικού

Πρόσφατες έρευνες :

• Οδηγός για καθαρό και υγιές δέρμα
• Οδηγός για την καλή υγεία του εντέρου (special report)
• Το έντερο: ένα όργανο με πολλά πρόσωπα
• BACOPA MONNIERI BACOPA MONNIERI: Γιατί το βότανο αυτό αποτελεί μία από τις καλύτερες επιλογές για τον εγκέφαλο;
• HYPERICUM PERFORATUM L HYPERICUM PERFORATUM L: Το ομοιοπαθητικό φάρμακο και η μίκρο-νάνο σωματιδιακή του σύνθεση.

Αρθρογραφία σχετικά με:

• Το εξπρές του διαιτολόγου
• Η Φιλοσοφία της Yoga – Prana η δύναμη της ζωής
• Τον ρόλο της πρωτεΐνης στη διατροφή
• Evidence based medicine (ή ο μεγάλος αδερφός της σύγχρονης επιστήμης; )
• Τα οφέλη του μουρουνέλαιου και του ιχθυέλαιού στην υγεία
• Επίλυση οικογενειακών διαφορών
• Τη κρίση την πανδημία ως ευκαιρία προσωπικής μεταμόρφωσης
• Τον μεταβολισμό και τη ρύθμιση βάρους
• Τις ενέργειες που καθορίζουν τον Αγιουρβεδικό μας τύπου.
• Τη φροντίδα της εντερικής χλωρίδας με βότανα

Όλη η παραπάνω αρθρογραφία υποστηρίζεται από προτάσεις συμπληρωμάτων διατροφής και φυσικά ένα επίκαιρο ρεπορτάζ αγοράς. Μέχρι το επόμενο τεύχος να θυμάστε να αναζητάτε πάντα εναλλακτικές λύσεις σε προβλήματα που φαίνονται αδιέξοδα. Explore the Alternative !

ΕΔΩ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 103

Facebook: holisticlifegr | You tube: Holistic life TV