Ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ηλικιωμένοι που καταναλώνουν περισσότερες από δύο μερίδες μανιταριών εβδομαδιαίως μπορεί να μειώσουν κατά 50% την πιθανότητα ήπιας γνωστικής εξασθένησης.

Μια εξαετής μελέτη, με επικεφαλής τον βοηθό καθηγητή Lei Feng από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, διαπίστωσε ότι οι ηλικιωμένοι που έτρωγαν περισσότερο από 300 γραμμάρια μαγειρεμένων μανιταριών εβδομαδιαίως ήταν λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν ήπια γνωστική εξασθένηση. Ο Δρ Irwin Cheah είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Μια ομάδα από το Τμήμα Ψυχιατρικής και το Τμήμα Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής του Yong Loo Lin στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης (NUS) διαπίστωσε ότι οι ηλικιωμένοι που καταναλώνουν περισσότερες από δύο συνήθεις μερίδες μανιταριών εβδομαδιαίως μπορεί να έχουν κατά 50% μειωμένες πιθανότητες να αποκτήσουν ήπια γνωστική εξασθένηση (MCI).

Μία μερίδα ορίζεται ως τα τρία τέταρτα ενός φλιτζανιού μαγειρεμένων μανιταριών με μέσο βάρος περίπου 150 γραμμάρια, οπότε δύο μερίδες ισοδυναμούν με περίπου μισό πιάτο. Ενώ τα μεγέθη των μερίδων λειτουργούν ως κατευθυντήρια γραμμή, αποδείχθηκε ότι ακόμη και μια μικρή μερίδα μανιταριών την εβδομάδα μπορεί ακόμα να είναι επωφελής για να μειωθούν οι πιθανότητες γνωστικής εξασθένησης.

"Αυτή η συσχέτιση είναι εκπληκτική και ενθαρρυντική. Φαίνεται ότι ένα συνηθισμένο συστατικό θα μπορούσε να έχει δραματική επίδραση στη μείωση της γνωστικής εξασθένησης", δήλωσε ο βοηθός καθηγητής Lei Feng, από το Τμήμα Ψυχιατρικής του NUS και κύριος συγγραφέας αυτής της εργασίας.

Η εξαετής μελέτη, η οποία διεξήχθη από το 2011 έως το 2017, συγκέντρωσε στοιχεία από περισσότερους από 600 ηλικιωμένους Κινέζους άνω των 60 ετών που ζούσαν στη Σιγκαπούρη. Η έρευνα διεξήχθη με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Επιστημών Ζωής και του Επιστημονικού Κέντρου Mind Science στο NUS, καθώς και του Εθνικού Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας του Υπουργείου Υγείας της Σιγκαπούρης. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Journal of Alzheimer Disease στις 12 Μαρτίου 2019.

Προσδιορισμός της ήπιας γνωστικής εξασθένησης στους ηλικιωμένους

Η ήπια γνωστική εξασθένηση θεωρείται συνήθως ως το στάδιο μεταξύ της γνωστικής μείωσης της φυσιολογικής γήρανσης και της πιο σοβαρής μείωσης της άνοιας. Οι ηλικιωμένοι που πάσχουν από ήπια γνωστική εξασθένηση εμφανίζουν συχνά κάποια μορφή απώλειας μνήμης και μπορεί επίσης να παρουσιάζουν μειωμένες άλλες γνωστικές λειτουργίες όπως η γλώσσα, η προσοχή και οι οπτικοακουστικές ικανότητες. Ωστόσο, οι αλλαγές μπορεί να είναι λεπτές, καθώς δεν αντιμετωπίζουν μειονεκτικές γνωστικές ελλείψεις που επηρεάζουν τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, κάτι που είναι χαρακτηριστικό της μορφής της άνοιας του Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας.

"Τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση εξακολουθούν να είναι σε θέση να διεκπεραιώνουν τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητές τους. Έτσι, αυτό που έπρεπε να καθοριστεί σε αυτή τη μελέτη είναι εάν αυτοί οι ηλικιωμένοι είχαν χειρότερη απόδοση σε τυπικές δοκιμές νευροψυχολόγων από ό, τι άλλοι άνθρωποι της ίδιας ηλικίας και εκπαίδευσης», εξηγεί ο Feng. "Οι νευροψυχολογικοί έλεγχοι είναι ειδικά σχεδιασμένες εργασίες που μπορούν να μετρήσουν διάφορες πτυχές των γνωστικών ικανοτήτων ενός ατόμου."

Οι ερευνητές διεξήγαγαν εκτεταμένες συνεντεύξεις και ελέγχους στους ηλικιωμένους για να προσδιορίσουν μια ακριβή διάγνωση. "Η συνέντευξη λαμβάνει υπόψη τις δημογραφικές πληροφορίες, το ιατρικό ιστορικό, τους ψυχολογικούς παράγοντες και τις διατροφικές συνήθειες. Μετράμε την αρτηριακή πίεση, το βάρος, το ύψος και την ταχύτητα βάδισης. Επίσης πραγματοποιείται ένα απλό τεστ για τη γνωστική λειτουργία, την κατάθλιψη, το άγχος , "δήλωσε ο Feng.

Μετά από αυτό, διεξήχθη δύο ώρες πρότυπης νευροψυχολογικής εκτίμησης, μαζί με βαθμολογία άνοιας. Τα συνολικά αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων συζητήθηκαν σε βάθος με ειδικούς ψυχιάτρους που συμμετείχαν στη μελέτη.

Μανιτάρια και γνωστική εξασθένηση

Στη μελέτη αναφέρθηκαν έξι είδη μανιταριών (golden, oyster, shiitake, κοινά λευκά, καθώς και αποξηραμένα και κονσερβοποιημένα μανιτάρια). Ωστόσο, είναι πιθανό ότι και άλλα μανιτάρια που δεν αναφέρονται θα έχουν επίσης ευεργετικά αποτελέσματα.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η αιτία για τη μειωμένη συχνότητα της ήπιας γνωστικής εξασθένησης στους καταναλωτές μανιταριών μπορεί να είναι μία πολύ ενδιαφέρονται ένωση που ονομάζεται εργοθεϊονίνη (ΕΤ)", δήλωσε ο Δρ Irwin Cheah, στο Τμήμα Βιοχημείας του NUS. "Η ET είναι ένα μοναδικό αντιοξειδωτικό και αντιφλεγμονώδες, το οποίο οι άνθρωποι δεν μπορούν να συνθέσουν από μόνοι τους, αλλά μπορούν να το λάβουν από διατροφικές πηγές, που μία από τις κυριότερες είναι τα μανιτάρια".

Μία προηγούμενη μελέτη της ομάδας αποκάλυψε ότι τα επίπεδα πλάσματος της ET σε συμμετέχοντες με ήπια γνωστική εξασθένηση ήταν σημαντικά χαμηλότερα από τα ηλικιωμένα υγιή άτομα. Η εργασία, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Biochemical and Biophysical Research Communications το 2016, οδήγησε στην πεποίθηση ότι η ανεπάρκεια σε ΕΤ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου για τον νευροεκφυλισμό και η αύξηση της πρόσληψης ΕΤ μέσω της κατανάλωσης μανιταριών θα μπορούσε ενδεχομένως να προάγει τη γνωστική υγεία.

Άλλες ενώσεις που περιέχονται σε μανιτάρια μπορούν επίσης να είναι ωφέλιμες για τη μείωση του κινδύνου της γνωσιακής εξασθένησης. Ορισμένες ερικενόνες, ερινασίνες, σαμπρονίνες και δικτυοφορίνες μπορούν να προάγουν τη σύνθεση παραγόντων ανάπτυξης νεύρων. Οι βιοδραστικές ενώσεις στα μανιτάρια μπορούν επίσης να προστατεύσουν τον εγκέφαλο από νευροεκφυλισμό, αναστέλλοντας την παραγωγή του βήτα αμυλοειδούς και φωσφορυλιωμένου ταυ και της ακετυλοχολινεστεράσης.

Το πιθανό επόμενο στάδιο της έρευνας για την ομάδα είναι η πραγματοποίηση μιας τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής με καθαρή εργοθειονίνη και άλλα φυτικά συστατικά όπως η L-θεανίνη και οι κατεχίνες από τα φύλλα τσαγιού για να προσδιοριστεί η αποτελεσματικότητα τέτοιων φυτοθρεπτικών συστατικών στην καθυστέρηση των γνωστικής εξασθένησης. Επιπλέον, ο βοηθός καθηγητής Feng και η ομάδα του ελπίζουν να εντοπίσουν άλλους διατροφικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να συσχετιστούν με την υγιή γήρανση του εγκεφάλου και τον μειωμένο κίνδυνο παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία.

Βιβλιογραφική αναφορά

Lei Feng, Irwin Kee-Mun Cheah, Maisie Mei-Xi Ng, Jialiang Li, Sue Mei Chan, Su Lin Lim, Rathi Mahendran, Ee-Heok Kua, Barry Halliwell. The Association between Mushroom Consumption and Mild Cognitive Impairment: A Community-Based Cross-Sectional Study in Singapore. Journal of Alzheimer's Disease, 2019; 1 DOI: 10.3233/JAD-180959

(Πηγή: Sciencedaily, March 12, 2019; https://tinyurl.com/y5xceu7d)