Ανθοϊάματα για προστασία και εξυγίανση του ψυχισμού: Βία και ψυχοσεξουαλικό τραύμα
Η βία στις ανθρώπινες σχέσεις και η έκφρασή της και στη σφαίρα της σεξουαλικότητας δεν είναι βέβαια κάτι νέο. Οι συνθήκες όμως που παρακολουθούμε να εξελίσσονται και να παίρνουν μεγάλη έκταση μέσα από την πληροφόρηση και τη δημοσιότητα αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής όλων, επηρεάζοντας και τραυματίζοντας σε συνειδητό ή υποσυνείδητο επίπεδο το σύνολο του κοινωνικού σώματος -και αυτό είναι κάτι μάλλον πρωτόγνωρο. Επιπλέον, στα πλαίσια νέων πραγματικοτήτων που δημιουργούνται μέσα από τη χρήση της τεχνολογίας, πολλά νέα παιδιά, ακόμη και της παιδικής ηλικίας, καλούνται να μυηθούν στον κόσμο των στενών διαπροσωπικών σχέσεων με οδηγό αποτροπιαστικές ειδήσεις, αλλά και παραστάσεις πορνογραφίας, συμπεριφορών bullying στα σχολεία, εκφοβισμών και εκβιασμών κ.α. Η κοινωνία εμφανίζεται αρκετά ευαισθητοποιημένη στο να τιμωρούνται οι παραβιάσεις αφού συμβούν, υπάρχει όμως λίγη έως καθόλου μέριμνα πρόληψης και ψυχικής αγωγής μέσα από την παροχή θετικών προτύπων που θα προστατεύουν από ψυχοπαθητικές (αντικοινωνικές, psychopathic) εκδηλώσεις και θα προάγουν μια υγιή ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη και συμπεριφορά. Αθέατη είναι επίσης η μεγάλη ζημιά που γίνεται στην ψυχή, τόσο μέσα από τα βιώματα, σε όσους αυτά έχουν συμβεί, όσο και μέσα από το γενικότερο βαθύτατα αρρωστημένο κλίμα μέσα στο οποίο καλούνται τα νεαρά άτομα να αναπτυχθούν και να δομήσουν την ταυτότητά τους και τις προσδοκίες τους από τη ζωή.
Από πλευράς ανθοϊαμάτων υπάρχουν ευτυχώς αρκετά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να απαλυνθεί ή και να επουλωθεί αυτού του είδους το τραύμα και να διατηρηθεί υγιής και ανέπαφος ο ιερός αυτός χώρος της ψυχής. Στην συλλογή της Flower Essence Society συμπεριλαμβάνονται πολλές προτάσεις για την ψυχική προστασία και θεραπεία προβλημάτων που απορρέουν από ακατάλληλα ψυχοσεξουαλικά βιώματα και τραυματικές συμπεριφορές. Το ανθοΐαμα HIBISCUS (Hibiscus moscheutos red), ένα ανθοΐαμα με διαχρονική χρησιμότητα, εμφανίζεται εντελώς επίκαιρο στην ιδιαίτερα απαιτητική στον τομέα αυτόν εποχή που ζούμε. Σαν συνέπεια της εκμετάλλευσης και της εμπορευματοποίησης της σεξουαλικότητας, κατεξοχήν της γυναικείας -αν και στις σημερινές συνθήκες όχι μόνον- αλλά και γενικότερα του αρνητικού και χυδαίου γενικά τρόπου με τον οποίο οι κοινωνίες μας αναφέρονται τόσο συχνά στη σεξουαλικότητα, η ψυχή πληγώνεται βαθιά και συχνά δημιουργείται εντός του ατόμου ένα ψυχικό ‘διαζύγιο’ ανάμεσα στη σεξουαλικότητά του και στα βαθύτερα συναισθήματα αγάπης και ψυχικής ζεστασιάς που προέρχονται από την καρδιά. Το συναίσθημα παγώνει, το σώμα ‘αυτονομείται’ και αποσύρεται και η επαφή ανάμεσα στο σώμα και την ψυχή στον τομέα αυτόν διακόπτεται, ως ο μόνος τρόπος για να διασώσουν υποσυνείδητα πολλές γυναίκες κάποια ίχνη της πληγωμένης τους ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το ανθοΐαμα βοηθά στην κάθαρση και την απελευθέρωση από τις επιδράσεις των αρρωστημένων προτύπων και στην αποκατάσταση της αυτονομίας της σεξουαλικότητας σαν κάτι που πηγάζει πρωτογενώς από το εσωτερικό του ανθρώπου σε αρμονία με την πραγματική του φύση και όχι σαν κάτι που υπακούει και διαμορφώνεται από παραβιαστικές εξωτερικές συνθήκες. Βοηθητικό για τις γυναίκες που έχουν βιώσει σεξουαλικό τραύμα αλλά και για όλες όσες νοιώθουν να πληγώνονται και να αποσύρονται λόγω της βίας, της παραμόρφωσης και του διασυρμού της γυναικείας σεξουαλικότητας, όπου αυτή εκδηλώνεται.
Το ανθοΐαμα BABY BLUE EYES (Nemophila menziesii, της FES) καλείται να βοηθήσει στην επανεύρεση και την αποκατάσταση της χαμένης αθωότητας στον ψυχισμό του ατόμου. Τα άμεσα ή και έμμεσα τραυματικά βιώματα στην περίπτωση αυτή έχουν στερήσει από το άτομο τη δυνατότητα να εμπιστεύεται, να επιθυμεί την κοντινότητα και να περιμένει από τους ανθρώπους που εμφανίζονται στη ζωή του αλλά και από τον κόσμο γενικότερα να είναι καλοί, να φέρονται όμορφα, να δίνουν, να σέβονται, να μην το εκμεταλλεύονται και να μην το απογοητεύουν. Το ανθοΐαμα θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμο στις περιπτώσεις όπου από τη ζωή του ατόμου απουσιάζει μια υγιής σχέση με τον πατέρα ή με ένα πατρικό πρότυπο που έχει αποτελέσει πηγή προστασίας και καθοδήγησης στα παιδικά χρόνια αλλά και σε όλες τις περιπτώσεις όπου τραυματικά και απογοητευτικά βιώματα στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις έχουν κλονίσει και πρακτικά εξαφανίσει μέσα στην ψυχή του ατόμου την πίστη στους άλλους και την ελπίδα ότι θα μπορέσει να εμπιστευτεί, να πιστέψει και να αγαπήσει ξανά. Το ανθοΐαμα έχει την θαυμαστή ικανότητα να απαλείφει από την ψυχή την έντονη αρνητική προσδοκία και να επιτρέπει την επανεμφάνιση της ελπίδας και της πίστης στον άλλο άνθρωπο, έτσι ώστε το άτομο να θελήσει να ελπίσει και να δοκιμάσει ξανά, και να δώσει ευκαιρίες όταν η ζωή φέρει τη δυνατότητα για μια νέα αρχή, ιδιαίτερα μάλιστα στον ευαίσθητο τομέα των στενών διαπροσωπικών σχέσεων και των ερωτικών επαφών.
Ο μεγάλος διχασμός που ενυπάρχει εσωτερικά σε πολλούς ανθρώπους σχετικά με το κατά πόσον η σεξουαλικότητα είναι κάτι ‘βρώμικο’, ‘κατώτερο’ και ‘ταπεινό’ οδηγεί αρκετά συχνά σε μια εσωτερική διάσπαση, όπου η προσωπικότητα διχάζεται, με το ένα μέρος της να παραμένει ‘συνεπές’ προς μια ‘ανώτερη θεώρηση’ και συμπεριφορά (‘ενάρετος, καθωσπρέπει άνθρωπος’) και το άλλο να αφήνεται έρμαιο ισχυρών ενστικτωδών παρορμήσεων οι οποίες βρίσκουν τρόπο να εκφραστούν μόνον μέσα από κρυφές σεξουαλικές φαντασιώσεις ή και παραβατικές συμπεριφορές. Είναι η λυπηρή πραγματικότητα που ευθύνεται για πολλές περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης, σωματικής και ψυχικής. Το ανθοΐαμα BASIL (Ocimum basilicum) της FES βοηθά τον άνθρωπο που επιθυμεί να απελευθερωθεί από τη φαινομενικά αδιέξοδη αυτή συνθήκη, να συμφιλιωθεί ουσιαστικά με τη σεξουαλικότητά του διαποτίζοντας με ψυχή το ενστικτώδες στοιχείο, αποκαθιστώντας μια σχέση μεταξύ νοοτροπίας και υγιούς σεξουαλικά ψυχισμού και υποβοηθώντας τελικά μια ενοποίηση μέσα από την οποία το άτομο δεν αισθάνεται την ανάγκη να διχάζεται ή και να παρεκτρέπεται.
Επουλωτικά για την ψυχική εμπειρία του τραύματος δρα η ARNICA (Arnica mollis) της FES, βοηθώντας τα μουδιασμένα και ‘αποκομμένα’ τμήματα της ψυχής να επουλώσουν τις πληγές τους και να ξαναγίνουν μέρος της συνολικής έκφρασης και εμπειρίας του ατόμου. Η τραυματική εμπειρία ‘μεταβολίζεται’ εσωτερικά ώστε το άτομο να μπορεί να επανακτήσει σε σημαντικό βαθμό την υγεία, την αυθεντικότητα και τον αυθορμητισμό που σαν αποτέλεσμα της κακοποίησης και του τραύματος είχε στερηθεί.
Η Rosa Damascena Bifera (Autumn Damask, pink) της Pegasus φαίνεται να βοηθά σημαντικά στο ξεπέρασμα των εξαρτητικών τάσεων στην προσωπικότητα. Είναι γνωστό ότι πολλά από τα άσχημα συμβαίνοντα στις κακοποιητικές σχέσεις και στις βίαιες συμπεριφορές που μπορεί να τις συνοδεύουν απορρέουν από μια έντονη ψυχολογική εξάρτηση των ατόμων μεταξύ τους (το να θεωρούν ότι ο άλλος ‘τους ανήκει’, ότι ‘δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς αυτόν/ήν’ κλπ). Το ανθοΐαμα αυτό, το οποίο έχει προφανώς ευρύτερες ενδείξεις όσον αφορά τις εξαρτήσεις, βοηθά την προσωπικότητα να έχει και να εμπεδώσει το βίωμα του να ‘στέκεται στα πόδια της’ χωρίς την ακραία ψυχολογική προσκόλληση σε σχέσεις ή σε υποκατάστατά τους.
Η WISTERIA (Wisteria sinensis) των Australian Bush Flower Essences συστήνεται για προβλήματα στην γυναικεία σεξουαλική συμπεριφορά που αποτελούν συνέπεια ακαταλληλότητας στη διαπαιδαγώγηση ή και κακοποίησης. Βοηθητικό επίσης και στην αντρική ‘macho’ στάση ζωής που αρνείται να αντιληφθεί, να αναγνωρίσει και να συνδεθεί με τις πιο ευαίσθητες και συναισθηματικές όψεις της ανθρώπινης φύσης, που σε μια υγιή πραγματικότητα αποτελούν μέρος και του αντρικού ψυχισμού.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'.
Ανθοϊάματα: Βία και Ψυχική προστασία
Ζούμε σε μια ιδιότυπη εποχή. Από τη μια πλευρά υπάρχουν οι σχετικά άνετες και προστατευμένες σε σχέση με παρελθούσες εποχές συνθήκες ζωής, η γονεϊκή υπερπροστασία των νέων, η διευρυμένη κοινωνικότητα και επικοινωνία μέσω του διαδικτύου, τα θεάματα και τα "παιγνίδια" μέσω της τεχνολογίας και η σχεδόν απόλυτη ελευθερία επιλογών στο πεδίο του στυλ ζωής και των συναναστροφών. Από την άλλη, πυκνά και διάσπαρτα μέσα σε αυτές τις συνθήκες πνευματικού εφησυχασμού και έλλειψης ψυχικής προστασίας, φαινόμενα ακραίας βίας, που προβάλλονται ανελέητα στο κοινό με διαταρακτική συχνότητα και με λεπτομέρειες που εύκολα αποδιοργανώνουν τον ψυχισμό του μέσου ανθρώπου. Το αποτέλεσμα συχνά είναι το να αισθάνεται κανείς μια ακαθόριστη αλλά πολύ δυσάρεστη αίσθηση ψυχικής "αδιαθεσίας", μια εσωτερική επιπέδωση, μια φαινομενικά ανεξήγητη ψυχική δυσφορία και ένα αίσθημα κοινωνικής αδιαφορίας, απόσπασης από τα κοινά και ουσιαστικής απομάκρυνσης από τους άλλους, πλην ίσως ενός μικρού κύκλου γνωστών. Χωρίς να το συνειδητοποιούμε συχνά, η εμπιστοσύνη και η αγάπη μας για τους άλλους μειώνεται και η ψυχή μας "παγώνει" στην προσπάθειά της να προστατευτεί από τις ψυχικές αλλά και σωματικές επιπτώσεις της αγριότητας που εκδηλώνεται στο ευρύτερο περιβάλλον και των συνεχών, επαναλαμβανόμενων σοκ.
Δεν έχουμε συνηθίσει είναι αλήθεια να φροντίζουμε, ούτε καν να αντιλαμβανόμαστε ενσυνείδητα το τι συμβαίνει στα επίπεδα της ψυχής. Πλένουμε και καθαρίζουμε το σώμα μας, το χώρο μας, τα πράγματά μας και οτιδήποτε μας αφορά στο πεδίο των υλικών πραγμάτων. Αλλά δεν έχουμε ευαισθητοποιηθεί να κάνουμε κάτι ανάλογο για το επίπεδο της ψυχής και των συναισθημάτων μας, παρόλο που τίποτε δεν παίζει σημαντικότερο ρόλο για την ευτυχία μας, για την ποιότητα ζωής μας και για την υγεία μας από το ψυχικό επίπεδο. Το να ασκήσουμε τον εαυτό μας στην συνειδητή βίωση, παρατήρηση και καταγραφή των επιδράσεων που έχει η εξωτερική πραγματικότητα στον ψυχισμό μας την κάθε στιγμή είναι από τις πιο χρήσιμες αλλά και τις πιο συναρπαστικές εμπειρίες ζωής που μπορεί κανείς να διανοηθεί. Είναι κάτι που στο υποσυνείδητό μας συμβαίνει ούτως ή άλλως, το νοιώθουμε, το βιώνουμε, αλλά δεν το παρατηρούμε, δεν το αντιλαμβανόμαστε συνειδητά, κι έτσι δεν ξέρουμε ούτε τι μας συμβαίνει ούτε πώς να πορευτούμε προς αυτά που θέλουμε και να προστατευτούμε από αυτά που δεν θέλουμε.
Είναι αρκετά αυτά που μπορούμε να κάνουμε για να ‘καθαρίζουμε’ τον ψυχισμό μας από αθέλητες και φθοροποιές επιδράσεις, μηνύματα, πληροφορίες και εικόνες εφόσον συνειδητοποιούμε το αν και πότε έχουμε επηρεαστεί. Μέθοδοι όπως η Emotional Freedom Technique (EFT), η Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) κ.α. μπορούν άμεσα και πολύ αποτελεσματικά να συμβάλουν προς αυτό το σκοπό. Η προσφυγή βεβαίως στον πνευματικό χώρο για προστασία προσφέρει βοήθεια πανίσχυρη για τους τυχερούς που την αντιλαμβάνονται και την επιδιώκουν. Βρίσκεται όμως εκτός των ορίων και των αρμοδιοτήτων άρθρων όπως αυτό η εκτεταμένη αναφορά στην πνευματική προστασία, καθώς είναι κάτι που δεν ανήκει άμεσα στις επιστημονικές/ψυχολογικές θεραπευτικές πρακτικές αλλά αποτελεί πεδίο άλλων αρμόδιων.
Τα γνωστά σε πολλούς ανθοϊάματα μπορούν φυσικά να δώσουν τεράστια βοήθεια στο θέμα της ‘αποτοξίνωσης’ και της προστασίας του ψυχισμού από τα καθημερινά διαταρακτικά φαινόμενα άμεσης ή έμμεσης βίας, φόβου και απειλής για τον μέσο άνθρωπο. Ενδεικτικά ας αναφέρουμε το ανθοΐαμα Chaparral της FES, που θα ηρεμήσει και θα καθαρίσει το υποσυνείδητο του ανθρώπου που έχει υπερ-εκτεθεί είτε σε πραγματική βία είτε σε διαταρακτικές εικόνες μέσα από τα μέσα ενημέρωσης, κοινωνικής δικτύωσης κλπ -κάτι που συχνά έχει επίδραση στη ζωή του και ιδιαίτερα στην ποιότητα του ύπνου και των ονείρων του.
Το Dill (FES) θα ενδυναμώσει τον αισθητηριακά καταπονημένο άνθρωπο, που κουρασμένος από τα συνεχή, έντονα και δυσαρμονικά αισθητηριακά ερεθίσματα που τον ‘σφυροκοπούν’ ακατάπαυστα, θα ήθελε να αποσυρθεί σε μεγαλύτερη ηρεμία και ησυχία αλλά είναι παρόλαυτα υποχρεωμένος από τις συνθήκες της ζωής του να διαβιεί στους έντονους αυτούς ρυθμούς. Με τη βοήθεια του ανθοϊάματος αυτού το άτομο θα μπορεί να ‘μεταβολίζει’, συμβολικά και κυριολεκτικά, με μεγαλύτερη ευκολία τα αισθητηριακά βιώματα χωρίς να καταπονείται και χωρίς επίσης να περιορίζει και να υποβαθμίζει αυτόματα και μη-συνειδητά την αισθητηριακή ποιότητα με την οποία αντιλαμβάνεται το περιβάλλον προκειμένου να το αντέχει.
Το ανθοΐαμα της Echinacea (FES) είναι εξαιρετικό για τις περιπτώσεις -και είναι πολλές- που ο άνθρωπος αισθάνεται μέσα του ‘κατακερματισμένος’ και σαν να μην είναι πραγματικά ‘μέσα στο σώμα του’ λόγω της έντασης των εμπειριών.
Το Green Rose (FES Range of Light) θα επιδιορθώσει την κλονισμένη διάθεση εμπιστοσύνης και καλοπροαίρετης προσέγγισης του συνανθρώπου και η Calendula (FES) θα προσδώσει μειλιχιότητα και γλυκύτητα στο λόγο και την επικοινωνία μέσα στις συνθήκες έντονης λεκτικής επιθετικότητας που ζούμε που συχνά μας παρασύρουν ενώ δεν το θέλουμε.
Το Indian Pink (FES) θα βοηθήσει στο να επιτευχθεί μια κατάσταση βαθιάς εσωτερικής ησυχίας και ικανότητας για επικέντρωση στο όποιο επιλεγμένο αντικείμενο της δράσης μας, προστατεύοντάς μας από την πολυδιάσπαση και την εσωτερική αναστάτωση που προκαλούν τα έντονα, συνεχή και άσχετα μεταξύ τους ερεθίσματα που δεχόμαστε από το περιβάλλον.
Το Red Clover (FES) θα βοηθήσει στο να μη ταυτίζεται κανείς με την ‘ψυχολογία της μάζας’ αλλά να παραμένει σταθερός και ανεπηρέαστος από ‘το ρεύμα’.
Και φυσικά, βασικοί μας σύμμαχοι και εδώ τα πολύ γνωστά ανθοϊάματα Μπαχ Crab Apple (καθαριστής), Star of Bethlehem (απάλυνση και θεραπεία του σοκ) και Walnut (προστασία από επιρροές και ιδέες).

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'.
Ενδοοικογενειακή βία: Πώς τα ανθοϊάματα μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείρισή της
Ο πρόσφατος υποχρεωτικός εγκλεισμός στον στενό ενδοοικογενειακό χώρο λόγω της επιδημίας έφερε στο προσκήνιο ένα μεγάλο αλλά συχνά αποσιωπούμενο ζήτημα: το πρόβλημα της βίας στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις, στο ζευγάρι και στην οικογένεια. Οι συνθήκες αυτοπεριορισμού στον οικιακό χώρο στέρησαν από πολλούς τις συνήθεις ‘οδούς διαφυγής’ που παρέχει η δυνατότητα φυσικής απομάκρυνσης προκειμένου κάποιος να μπορέσει να ηρεμήσει, να ‘ξεδώσει’ και να αποφορτιστεί, να φύγει προσωρινά μακριά από αυτούς που γίνονται αιτία ή αφορμή στο να νοιώθει ένταση και να ‘παρηγορηθεί’ με την συντροφιά φίλων και γενικά άλλων ανθρώπων με τους οποίους δεν τον συνδέει μια τόση κοντινή σχέση ή ‘τον καταλαβαίνουν καλύτερα’. Με αυτόν τον τρόπο, πολλές καταστάσεις προϋπάρχουσας ενδοοικογενειακής βίας εκδηλώθηκαν εντονότερα και άλλες, λανθάνουσας προβληματικής έντασης και έντονης δυσφορίας, ήρθαν εκρηκτικά στο προσκήνιο.
Η βία μπορεί να είναι σωματική, συνηθέστερα λεκτική και ψυχολογική και πολλές φορές και τα δύο. Παραδοσιακά, συχνότερα ασκούν σωματική βία μέσα στο σπίτι οι άνδρες. Από την πλευρά τους οι γυναίκες διοχετεύουν συχνότερα την έντασή τους μέσα από λεκτική-ψυχολογική βία. Αν και η σωματική βία εμφανίζεται συνήθως περισσότερο απειλητική για τον αποδέκτη της, για τον προφανή λόγο του κινδύνου της ζωής ή του τραυματισμού μέσω της σωματικής απειλής, και οι δύο μορφές είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για την ψυχική υγεία, συχνά μάλιστα η κάθε μία από αυτές προκαλεί την εμφάνιση ή την επιδείνωση της άλλης.
Ο φόβος της βίας, κυρίως μάλιστα της σωματικής, είναι ασφαλώς από τους μεγαλύτερους και είναι γνωστό ότι είναι ικανός να παραλύει τις αντιδράσεις του απειλούμενου ατόμου και να το εμποδίζει από του να αντισταθεί σ’ αυτήν, να αναζητήσει βοήθεια κλπ. Ένα πολύ κατάλληλο, άμεσα αποτελεσματικό ανθοΐαμα εδώ είναι το BLACK COHOSH (FES), που απευθύνεται ειδικά στο φόβο της βίας. Δίνει τεράστιο κουράγιο και συγχρόνως επιτυγχάνει μια άμεση ‘απομυθοποίηση’ της δύναμης του βίαιου ατόμου στα μάτια του αποδέκτη της βίας, έτσι ώστε ο αδύναμος αισθάνεται ότι η αντιμετώπιση της κατάστασης είναι πολύ ευκολότερη από ότι νόμιζε και σίγουρα απολύτως μέσα στα μέτρα των δυνατοτήτων του να αντιδράσει και να υπερασπιστεί τον εαυτό του ή/και να αναζητήσει βοήθεια. Aνθοϊάματα όπως το ROCK ROSE (Bach), WARATAH (Australian Bush) και γενικά ανθοϊάματα για τον τρόμο έχουν φυσικά ένδειξη εδώ. Το ανθοΐαμα CENTAURY (Bach) είναι αναντικατάστατο όταν το άτομο-αποδέκτης βίας αδυνατεί να αντισταθεί, να επιδείξει δυναμισμό και να απαιτήσει το σταμάτημα της βίας. Το CERATO (Bach) θα φέρει διαύγεια στην αντίληψη και την συχνά μπερδεμένη κρίση του φοβισμένου αυτού ατόμου ως προς το τι συμβαίνει πραγματικά, τι είναι σωστό και τι λάθος, αν έχει δίκιο ή άδικο κλπ. Το LARCH (Bach) και γενικά ανθοϊάματα για αύξηση της αυτοπεποίθησης είναι συχνά απαραίτητα για ενίσχυση του ατόμου που γίνεται αποδέκτης βίας και βελτίωση της αυτό-εικόνας του στην αντιμετώπιση των μακροχρόνιων ιδίως καταστάσεων βίας.
Σε μια προσπάθεια θεραπευτικής προσέγγισης του τεράστιου αυτού προβλήματος, σκόπιμο είναι να μας απασχολήσουν και οι βαθύτερες διαπροσωπικές δυσκολίες που συνιστούν το υπόβαθρο για την εμφάνιση του φαινομένου της βίας. Οι περισσότεροι θα συμφωνήσουμε καταρχήν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, η ενδοοικογενειακή βία και μάλιστα η σωματική δεν είναι σκόπιμη και συνειδητά ελεγχόμενη αλλά αποτελεί μάλλον ένα ξέσπασμα. Συχνά το άτομο που την ασκεί αισθάνεται άσχημα και πριν και κατά τη διάρκεια και μετά την έκφραση της βίας και ομολογεί ότι ‘δεν μπόρεσε να διατηρήσει τον αυτοέλεγχό του’. Όσοι γνωρίζουν έστω και λίγο τα ανθοϊάματα Bach, εύκολα θα αναγνωρίσουν εδώ την ανάγκη για CHERRY PLUM. Η ανάγκη για το ανθοΐαμα αυτό είναι άμεση και τεράστια και η βοήθειά του καθοριστική, θα είναι καλό όμως να χρησιμοποιηθεί συστηματικά από το άτομο με αυτού του είδους την ευαισθησία στο νευρικό του σύστημα και όχι μόνο περιστασιακά και ‘κατόπιν εορτής’.
Ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας στην επικοινωνία στις στενές προσωπικές και οικογενειακές σχέσεις είναι η ‘δυσανεξία’ που αναπτύσσεται απέναντι σε αυτό που βιώνουμε ως ελαττώματα του άλλου. Μια τέτοια στάση μπορεί να φορτίζει το βίαιο άτομο αλλά και το περιβάλλον του. Πολλοί άνθρωποι θυμώνουν και εκνευρίζονται αφόρητα με κάποιες συνήθειες ή συμπεριφορές του συντρόφου, των παιδιών, των γονιών ή πεθερικών τους κλπ. Το ανθοΐαμα BEECH (Bach) θα μαλακώσει τη διάθεση και θα μας κάνει να δούμε πιο ανάλαφρα και με πολύ περισσότερη επιείκεια και συγκαταβατικότητα τα ελαττώματα και τις αδυναμίες των άλλων, βελτιώνοντας θεαματικά την ψυχική ατμόσφαιρα που επικρατεί στο χώρο και εξασφαλίζοντας πολύ πιο πρόσφορες συνθήκες για την συζήτηση και την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων με καλοσύνη και θετική διάθεση από όλες τις πλευρές.
Το ανθοΐαμα WILLOW (Bach) και αντίστοιχα το DAGGER HAKEA (Australian Bush) μετασχηματίζουν τα εκρηκτικά συναισθήματα πικρίας και οργής που μπορεί να προκαλούν τα λάθη και η εν γένει συμπεριφορά των οικείων, έτσι ώστε η μεν ατμόσφαιρα μέσα στο σπίτι να αποφορτίζεται και να θετικοποιείται, το δε άτομο να απελευθερώνεται από τα φοβερά δεσμά και τον φαύλο κύκλο που δημιουργεί η αίσθηση ότι η κατάστασή μας, ψυχολογικά και πρακτικά, δεν μπορεί παρά να εξαρτάται από το πώς μας συμπεριφέρονται οι άλλοι.
Πολλοί άνθρωποι γίνονται βίαιοι επειδή αδυνατούν να εκφραστούν κατάλληλα λεκτικά. Στη συλλογή της Flower Essence Society (FES), το SNAPDRAGON αφορά την αγριότητα της λεκτικής έκφρασης και τα εχθρικά ξεσπάσματα που οφείλονται σε καταπιεσμένη ή μη-κατάλληλα διοχετευόμενη λίμπιντο (verbal aggression and hostility; repressed or misdirected libido). Για το άτομο όμως που καταπιέζεται και φοβάται ή δεν μπορεί να εκφραστεί, ‘καταπίνει το θυμό του’ ή έστω κάποια στιγμή δεν αντέχει άλλο και ξεσπά έντονα χωρίς παρόλαυτα να αισθανθεί ανακούφιση και ηρεμία μετά, το ανθοΐαμα SNAPDRAGON (Pegasus) είναι αυτό που θα βοηθήσει (προσοχή: παρότι έχουν το ίδιο όνομα, οι ενδείξεις και οι ιδιότητες των δύο αυτών ανθοϊαμάτων είναι τελείως διαφορετικές!). Με αυτό το Snapdragon ξεμπλοκάρει η ικανότητα έκφρασης του θυμού, τη στιγμή που πρέπει (τη στιγμή που προκαλείται και βιώνεται), στο βαθμό που αντιστοιχεί στην περίσταση και με τρόπο κατάλληλο, χωρίς το άτομο να γίνεται επιθετικό και λεκτικά βίαιο, και με τρόπο που μετά νοιώθει ανακούφιση και ηρεμία, χωρίς να υπάρχει πλέον ένταση και θυμός μέσα του. Ο συνδυασμός του Snapdragon της Pegasus με το gem elixir CALLAGANITE (Pegasus) είναι εξαιρετικός, καθώς το Callaganite διευκολύνει την έκφραση από καρδιάς, ώστε ο άνθρωπος να μπορεί να μεταδώσει πραγματικά το πώς αισθάνεται, το τι συμβαίνει στην καρδιά και στην ψυχή του, έτσι ώστε ο άλλος να τον ακούσει πραγματικά και να τον καταλάβει, ξεφεύγοντας από την αντιπαλότητα και την επιθετική-αμυντική στάση που τηρούσε ως τότε.
Η CALENDULA (FES) θα μετατρέψει την κακοποιητική λεκτική έκφραση (verbal abuse) σε ευγενικό, μελιστάλαχτο λόγο.
Μορφή συναισθηματικής βίας στις σχέσεις αποτελεί συχνά η ανάγκη ελέγχου των άλλων. Ο έλεγχος μπορεί να ασκείται είτε με τρόπο έμμεσα χειριστικό, π.χ. με υπερβολικές εκφράσεις αγάπης, συναισθηματικού πόνου και αίσθησης εγκατάλειψης αν ο σύντροφος ή τα παιδιά δεν κάνουν αυτό που το άτομο επιθυμεί, όπως στην περίπτωση του CHICORY (Bach) είτε με άμεση, ανοικτή δικτατορικότητα του τύπου ‘θα κάνεις αυτό που σου λέω, αλλιώς αλίμονό σου!’, που συναντάμε στην περίπτωση του VINE (Bach). Το ανθοΐαμα Chicory, ιδιαίτερα κατάλληλο στο να εξισορροπεί την πληγωμένη συναισθηματικότητα και την ανάγκη προσκόλλησης που καταλήγει σε εξάρτηση και -συνήθως μη-συνειδητό, ακούσιο πλην όμως αφόρητο για τους οικείους- έλεγχο είναι ικανό να μεταβάλλει σε σύντομο χρόνο πολλές ενδοοικογενειακές σχέσεις από πραγματική κόλαση σε παράδεισο.
Φαίνεται ότι οι περισσότεροι από τους ανθρώπους, κυρίως άνδρες, που καταλήγουν στο να γίνονται βίαιοι στις κοντινές τους σχέσεις, το κάνουν επειδή δεν έχουν αναπτύξει την ικανότητα του να εκφράζουν τα συναισθήματά τους με διαφορετικό τρόπο. Όταν πιεστούν και η εσωτερική πίεση ξεπεράσει κάποιο όριο, ξεσπούν με τον μόνο τρόπο που γνωρίζουν: με ένταση και σωματική βία. Ένα ανθοΐαμα ίσως εκ των ουκ άνευ στην περίπτωση αυτή είναι το ORANGE SPIKED PEA από την συλλογή Australian Living Essences (προσοχή και εδώ: πρόκειται για διαφορετική συλλογή από την γνωστή σε πολλούς Australian Bush Essences). Το Orange Spiked Pea θα εξοπλίσει το βίαιο άτομο με την αναγκαία εκφραστική ικανότητα ώστε να διοχετεύει την έντασή του μέσα από κατάλληλη λεκτική έκφραση και να επικοινωνεί αποτελεσματικά αντί του να επιτίθεται. Περιγράφεται ως κατάλληλο στο να ‘ενισχύσει πλήρη έκφραση, ικανότητα ανταπόκρισης (response) και ικανότητα για λεκτικοποίηση (articulation, ικανότητα να διατυπώσει κάποιος τα συναισθήματά του με λέξεις, με λόγο) χωρίς να εξαγριώνεται ή να ωθείται σε βία’. Πρόκειται για διαδικασία προφανώς ανεκτίμητη στην προσπάθεια μετασχηματισμού του συγκεκριμένου μηχανισμού αντίδρασης στο stress.
Το IMPATIENS (Bach) και γενικότερα ανθοϊάματα που προάγουν την υπομονή θα καταπραΰνουν το βίαιο άτομο προκειμένου να αντιδρά ηρεμότερα, με περισσότερη ψυχραιμία και χωρίς βιασύνη.
Πολύ συχνά, άτομα τα οποία γίνονται αποδέκτες βίας στις συντροφικές τους σχέσεις δεν είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται ικανοποιητικά τα μηνύματα και τις διαθέσεις που εκπέμπουν η στάση και η συμπεριφορά του άλλου. Μοιάζει σαν να μην κατανοούν το πότε είναι η στιγμή να νοιώσουν την αίσθηση του κινδύνου, το τι προδιαθέτει ή και προκαλεί το βίαιο ξέσπασμα του άλλου, επομένως δεν είναι σε θέση να αποφύγουν τη βία ή να πάρουν μέτρα αυτοπροστασίας. Γενικότερα, δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν τα συναισθήματα των άλλων και γενικά τους κανόνες της επικοινωνίας, πράγμα που δυσκολεύει τις διαπροσωπικές σχέσεις στη ζωή τους. Πολύ βοηθητικό για την σταδιακή ανάπτυξη αυτής της άκρως απαραίτητης κοινωνικής δεξιότητας είναι το ανθοΐαμα KANGAROO PAW (Australian Bush). Χρήσιμο επίσης θα αποδειχθεί το CHESTNUT BUD (Bach) στο να αντιληφθεί κανείς ‘τα κουμπιά’ του άλλου και τι να κάνει ώστε να αποφεύγει ανάλογα ξεσπάσματα.
Το HOLLY (Bach) θα βοηθήσει στις περιπτώσεις όπου η βία αποτελεί εκδήλωση ζηλοτυπίας ή και έλλειψης εμπιστοσύνης προς τον σύντροφο. Το RED CHESTNUT (Bach) θα βοηθήσει στις καταστάσεις μεγάλης συναισθηματικής εξάρτησης, προσκόλλησης και ανησυχίας για τους γονείς κλπ, κατάσταση πολύ συνηθισμένη στην ελληνική οικογένεια, που κάνει πολύ δύσκολη τη χάραξη ορίων στη ζωή και γίνεται συχνά αιτία μεγάλων τριβών και εντάσεων στο ζευγάρι. Τέλος το WALNUT (Bach) θα μειώσει την ευαλωτότητα στους επηρεασμούς από τρίτους ως προς αυτά που τα άτομα έχουν αποφασίσει και επιδιώκουν συνειδητά.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. Είναι ιδρυτικό μέλος και νυν πρόεδρος της Ελληνικής Ανθοϊαματικής Εταιρείας.
