Γράφει o Σπύρος Τουλιάτος - Εκπαιδευτής Kung Fu

Η λειτουργία του ύπνου σχετίζεται με το Άνω Ταν Τιεν: το ενεργειακό πεδίο που εδρεύει στο κεφάλι και αφορά στην ‘ενέργεια της πληροφορίας’. Η λειτουργία του ύπνου εξυπηρετεί διάφορες ανάγκες (μυϊκή χαλάρωση, νευρική χαλάρωση, κ.α.), στο συγκεκριμένο άρθρο όμως μας αφορά η σχέση του με το νευρικό σύστημα – κυρίως δε με τον εγκέφαλο. Κάθε λειτουργία του ανθρώπου (κίνηση, αισθήσεις, συναισθήματα, σκέψεις) έχει την αντιστοιχία της μέσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Εκείνα τα οποία αφορούν δράση διεξάγονται από τα ‘κέντρα δράσης’, αυτά που αφορούν αίσθηση διεξάγονται από αντίστοιχα κέντρα. Υπάρχει και μία λειτουργία που είναι καθεαυτή νοητική – που αφορά και διαχειρίζεται μόνο πληροφορίες. Δηλαδή, αυτή που ακόμα και τις κινήσεις, αισθήσεις και συναισθήματα τις αντιμετωπίζει μόνον ως πληροφορίες. Αυτή η λειτουργία – που αποκαλείται κοινώς ‘σκέψη’ – αντιστοιχεί στο Άνω Ταν Τιεν.

ενεργητικότητά του, η ισχύς του, κτλ., είναι υπό αυτήν την έννοια ‘ενέργεια σκέψης’.

Κάθε ημέρα, διαμέσου της δραστηριότητάς μας ως ζωντανοί οργανισμοί, καθιστάμεθα το κέντρο διέλευσης πλήθους πληροφοριών. Κάποιες είναι κατεξοχήν έννοιες, άλλες είναι συναισθηματικής φύσης, άλλες είναι αισθητηριακής φύσης, κ.ο.κ. Κάθε τέτοιο είδος αποδίδει και ένα ‘πληροφοριακό ανάλογο’ στο ‘πεδίο της σκέψης’. Υπό αυτήν την έννοια μπορούμε να πούμε ότι καθημερινά μετέχουμε σε μία επικοινωνία πλήθους πληροφοριών νοητικών, συναισθηματικών, αισθητηριακών, κ.α.

Για τον ταοϊστικό τρόπο θέασης της ζωής, η πληροφορία είναι μορφή ‘τροφής’. Είναι η τροφή του νου – της σκέψης. Όπως στην υλική τροφή μπορεί να υπάρχουν χρήσιμα και ωφέλιμα όπως και άχρηστα και επιβλαβή στοιχεία, κατ’ αναλογία και στην πληροφορία μπορεί κανείς να αναγνωρίσει στοιχεία ‘θρεπτικά’ και στοιχεία ‘βλαβερά’.

Κάθε ημέρα, και κυρίως κατά τον ύπνο, ο νους διαχειρίζεται — στο μέτρο της ικανότητάς του — και αξιολογεί την ‘τροφή’ του: επιχειρεί να τη διασπάσει (ανάλυση) και να την αφομοιώσει (κατανόηση) και να απεκκρίνει τα άχρηστα και τα παράγωγα της χώνεψης. Έτσι, οργανώνει και ταξιθετεί την πληροφορία — πάντοτε στο μέτρο της ικανότητάς του.

Όταν κάποιος τρέφεται άψογα, τότε η γεύση απολαμβάνει, η χώνεψη διεξάγεται ομαλά και ήπια, το στομάχι είναι ελαφρύ, η αφομοίωση είναι ιδανική, η απέκκριση είναι εύκολη και ανώδυνη και η θρέψη είναι της βέλτιστης ποιότητας, με όλα τα ευεργετήματα που αυτό συνεπάγεται για την υγεία και την φυσική μας κατάσταση. Αν τώρα πάρει κανείς αυτό το πρότυπο και το εφαρμόσει αναλογικά στη ‘νοητική διατροφή’ θα έχει μία καλή ιδέα του τι συμβαίνει στο επίπεδο της πληροφορίας – στο επίπεδο της σκέψης. Κακή ‘νοητική διατροφή’ θα συνεπιφέρει κορεσμό στην ‘γεύση’ ή και αηδία, ‘δυσπεψία’, βαρύ ‘στομάχι’, ελλιπή ή και κακή ‘αφομοίωση’, ‘τοξίνωση’, ‘δυσκοιλιότητα’ / ‘διάρροια’ και εν γένει άστοχη ή και βλαβερή ‘θρέψη’, με όλα τα συνεπακόλουθα στη διάθεση, την ψυχική ευρωστία και υγεία.

Όπως όταν πέσει κάποιος να κοιμηθεί με βαρύ στομάχι ή/και υπό την επήρεια αλκοόλ, έχει αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα του ύπνου και επομένως στην ποιότητα και τον βαθμό της ανάπαυσης, κατά ανάλογο τρόπο όταν κάποιος ‘πέσει για ύπνο’ με βαρύ κεφάλι ή/και υπό την επήρεια ‘νοητικής τοξίνωσης’, η ποιότητα του ‘ύπνου’ και της συνεπακόλουθης ‘ανάπαυσης’ θα υποστεί ζημία.

Μείζον, κατά συνέπεια, ζήτημα για την αναβάθμιση της ποιότητας του ύπνου — που για το νοητικό μας συνιστά ιδιαιτέρως την λειτουργία του της ‘πέψης’ -‘αφομοίωσης’ - ‘απέκκρισης’ — είναι η έλλογη διαχείριση της νοητικής μας διατροφής: με άλλα λόγια, της πληροφορίας.

Είναι λοιπόν χρήσιμο και αναγκαίο να αποκτήσουμε την ικανότητα πρόσληψης ‘θρεπτικών’ – ‘υγιεινών’ πληροφοριών, καθώς και να αποκαταστήσουμε τις νοητικές μας ικανότητες για ‘πέψη’ – ‘αφομοίωση’ – ‘απέκκριση’ στην κανονική τους προδιαγραφή.

Αυτό θα έχει ως συνέπεια την αύξηση σε ποιότητα και ποσότητα της ενέργειας του Άνω Ταν Τιεν, που με την σειρά του επιφέρει, μεταξύ άλλων, αναβάθμιση στην ποιότητα του ύπνου και της ανάπαυσής μας. Το κλειδί της ανάπαυσης είναι το ‘καθαρό – ελαφρύ κεφάλι’.

Εδώ αναδεικνύεται και μία σημαντική χρησιμότητα του διαλογισμού. Ο ορθά και αποτελεσματικά διεξαγόμενος διαλογισμός αναβαθμίζει την ενέργεια του Άνω Ταν Τιεν: είτε παθητικός διαλογισμός, όπου ανασκοπούνται ήδη προσληφθείσες πληροφορίες, είτε ενεργητικός διαλογισμός, όπου τίθενται υπό έλλογη παρατήρηση οι ανά στιγμή — στο παρόν — εισερχόμενες/παρουσιαζόμενες πληροφορίες. Ένα πολύ χρήσιμο κλειδί για την αναβάθμιση και ενδυνάμωση του Άνω Ταν Τιεν είναι ότι τα τρία Ταν Τιεν λειτουργούν ως ένα ενιαίο σύστημα. Χρειάζεται επομένως να νοιαστεί κάποιος για το συνολικό σύστημα και όχι για το μεμονωμένο τμήμα του. Αυτό είναι πολύ βοηθητικό καθώς μεγάλο μέρος του προβλήματος σε ένα τμήμα του συστήματος οφείλεται σε προβληματική ροή στο όλο σύστημα και όχι στο τμήμα καθεαυτό. Έτσι, η ενδυνάμωση του Κάτω Ταν Τιεν συμβάλλει αποφασιστικά στο σύνολο.

Το Κάτω Ταντιεν έχει ευκολότερο τρόπο ενδυνάμωσης από το Άνω. Επίσης, και ακόμη σημαντικότερο, η ενδυνάμωση του Μέσου Ταν Τιεν είναι σε θέση να αναβαθμίσει το σύνολο δραστικά, καθώς είναι αυτό που συνδέει και συνέχει τα δύο ακριανά. Έτσι, η συγκινησιακή αποφόρτιση είναι ικανή να αναβαθμίσει δραστικά το συνολικό ενεργειακό μας δίκτυο. Αυτό επίσης είναι σχετικά ευκολότερο να γίνει από ότι η άμεση εργασία επί του Άνω Ταν Τιεν. Η κατάλληλη άσκηση και αναπνοή μπορούν σε έναν βαθμό να υποστηρίξουν αυτό το εγχείρημα.

Με την μικρότερη ή μεγαλύτερη αποκατάσταση των δύο χαμηλότερων Ταν Τιεν και την συνεπαγόμενη αναβάθμιση του συνολικού ενεργειακού δικτύου, έχουμε ήδη προπαρασκευαστεί για την εργασία στο Άνω Ταν Τιέν καθεαυτό. Έτσι, ένα ακόμη χρήσιμο συμπέρασμα που αφορά στο διαλογισμό είναι ότι αυτός δεν μπορεί παρά ελάχιστα να συμβάλλει στην λύση του προβλήματος διότι είναι ακριβώς η φύση του προβλήματος που δεν του επιτρέπει να συμβεί. Όταν η ενέργεια του Άνω Ταν τιεν αναβαθμιστεί, τότε ξεκινά κανείς πραγματικά να μπορεί να εργαστεί σε διαλογισμό. Ένα παραδοσιακό ρητό μας λέει: είναι μάλλον ο καλός ύπνος που στηρίζει τον διαλογισμό παρά το αντίθετο.

Άσκηση Εγκεφαλικής Αναπνοής

1.         Καθίστε σε μία άνετη θέση και τοποθετείστε τα χέρια σας πάνω στα γόνατά σας, με τα μάτια σας κλειστά. Χαλαρώστε το σώμα και το νου σας, παίρνοντας αρκετές βαθιές αναπνοές. Νοιώστε το ρεύμα της ενέργειας να κινείται από την κορυφή του κεφαλιού σας, κάτω προς το στήθος σας και μετά στην χαμηλότερη κοιλιακή χώρα.

2.         Συγκεντρωθείτε στο σημείο της κορυφής του κεφαλιού σας (Bai Hui).

3.         Καθώς εισπνέετε από την μύτη, φανταστείτε ένα ρεύμα ενέργειας να εισέρχεται μέσω της κορυφής της κεφαλής, να κυκλοφορεί γύρω στο κεφάλι σας και να καθαρίζει τον εγκέφαλό σας από την στάσιμη ή αρνητική ενέργεια.

4.         Εκπνεύστε δια του στόματός σας με έναν απαλό ήχο «Χουουουου...», καθώς φαντάζεστε τη στάσιμη, αρνητική ενέργεια να αποβάλλεται από το σώμα σας.

5.         Εισπνέετε και εκπνέετε αργά καθώς φαντάζεστε φρέσκια ενέργεια να εισέρχεται και στάσιμη ενέργεια να εξέρχεται. Συνεχίστε για όσο χρόνο νοιώθετε ότι χρειάζεστε.

6.         Εισπνεύστε και εκπνεύστε τρεις φορές και ανοίξτε τα μάτια σας.

7.         Τρίψτε τις παλάμες σας μεταξύ τους μέχρι να ζεσταθούν πολύ και κάντε απαλό μασάζ στο κεφάλι και το πρόσωπό σας.