Η κολπική μαρμαρυγή, ο πιο κοινός τύπος καρδιακής αρρυθμίας (ακανόνιστος καρδιακός παλμός), περιλαμβάνει τους δύο άνω θαλάμους (κόλπους) της καρδιάς. Αν και ορισμένα άτομα με κολπική μαρμαρυγή δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα, άλλα υποφέρουν από κόπωση, σύγχυση, δύσπνοια, πόνο στο στήθος και αίσθημα παλμών.

Αν και δεν απειλεί άμεσα τη ζωή, η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής ανεπάρκειας. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι πάσχοντες από την πάθηση έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο νόσου του Alzheimer και άλλων τύπων άνοιας (J Am Geriatr Soc, 2011 1 Αυγούστου · doi: 10.1111 / j.1532-5415.2011.03508.x).

Οι ανωμαλίες ή οι βλάβες στη δομή της καρδιάς είναι οι πιο συνηθισμένοι λόγοι της πάθησης. Άλλες πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακή προσβολή, συγγενή καρδιακά προβλήματα, χειρουργική επέμβαση, υπερδραστήρια θυρεοειδή αδένα, έκθεση σε διεγερτικά όπως φάρμακα, καφεΐνη ή καπνό και ιογενείς λοιμώξεις. Μερικά άτομα με κολπική μαρμαρυγή, ωστόσο, δεν έχουν καρδιακά προβλήματα ή βλάβη και η αιτία είναι συχνά ασαφής. Αυτό είναι γνωστό ως «μοναχική» κολπική μαρμαρυγή.

Η συμβατική θεραπεία ποικίλλει, ανάλογα με παράγοντες όπως η ηλικία, η σοβαρότητα των συμπτωμάτων και εάν υπάρχει μια υποκείμενη αιτία. Συνήθως, συνταγογραφείται ένας συνδυασμός αντι-αρρυθμικών και αντιπηκτικών φαρμάκων, αλλά αυτά συνοδεύονται από μια σειρά ανεπιθύμητων ενεργειών. Η κούραση, οι επώδυνες αρθρώσεις, η απώλεια γεύσης, το ξηρό δέρμα και τα ροζ ούρα είναι μερικά μόνο που έχουν αναφερθεί από τους ασθενείς.

Σε μία μελέτη που διακόπηκε πρόωρα, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής – ένα είδος ανώμαλου καρδιακού ρυθμού ή καρδιακής αρρυθμίας - έχει βρεθεί ότι διπλασιάζει τον κίνδυνο θανάτου, εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων σοβαρών συμβάντων που σχετίζονται με την καρδιά. Πρόκειται για το Multaq (δρονεδαρόνη), ένα φάρμακο που εγκρίθηκε το 2009 για χρήση σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και από τότε συνταγογραφείται ευρέως.

Οι γιατροί προειδοποιούνται να μην το συνταγογραφούν σε ασθενείς με μόνιμη κολπική μαρμαρυγή, αλλά ένα βασικό ερώτημα είναι αν και πώς ισχύουν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης σε ασθενείς που λαμβάνουν Multaq για τις εγκεκριμένες ενδείξεις (μη μόνιμη κολπική μαρμαρυγή).

«Οι ασθενείς που λαμβάνουν Multaq πρέπει να συζητήσουν με το γιατρό τους σχετικά με το εάν θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν Multaq για μη μόνιμη κολπική μαρμαρυγή», δήλωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) (https://www.fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/fda-drug-safety-communication-review-update-multaq-dronedarone-and-increased-risk-death-and-serious). Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έχει δώσει παρόμοιες συμβουλές και διεξάγει επί του παρόντος μια ανασκόπηση οφέλους-κινδύνου για το φάρμακο.

Δυστυχώς, δεν είναι η πρώτη φορά που το Multaq συνδέεται με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Μόλις πριν από λίγους μήνες, ο FDA εξέδωσε ανακοίνωση ασφαλείας που ειδοποιεί τους ανθρώπους για περιπτώσεις σπάνιων, αλλά σοβαρών, ηπατικών βλαβών σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με το φάρμακο. Αυτό περιλάμβανε δύο περιπτώσεις οξείας ηπατικής ανεπάρκειας που απαιτούσαν μεταμόσχευση ήπατος. Επιπλέον, ακόμη και πριν εγκριθεί το φάρμακο για χρήση, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine ανέφερε ότι το Multaq συσχετίστηκε με επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας και πρόωρο θάνατο σε ορισμένους ασθενείς (N Engl J Med, 2008; 358: 2678-87 ).

Παρά τα ευρήματα αυτά, το Multaq παραμένει στην αγορά, αν και διαθέτει έναν μακρύ κατάλογο προφυλάξεων και προειδοποιήσεων.

Εναλλακτικές λύσεις για την κολπική μαρμαρυγή

Ευτυχώς, υπάρχουν ασφαλέστεροι τρόποι αντιμετώπισης της κολπικής μαρμαρυγής, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων υποσχόμενων φυσικών λύσεων. Ωστόσο είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε πρώτα έναν έμπειρο γιατρό.

  • Ακολουθήστε μεσογειακή διατροφή. Αυτή η διατροφή - συνήθως υψηλή σε δημητριακά ολικής αλέσεως, ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά - θεωρείται μία από τις καλύτερες για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη για περιπτώσεις κολπικής μαρμαρυγής, τουλάχιστον σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Ιταλοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν μια μεσογειακή διατροφή ήταν λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν κολπική μαρμαρυγή. Η υψηλότερη πρόσληψη αντιοξειδωτικών – μέσα από φρούτα και λαχανικά - συνδέθηκε επίσης με μειωμένη συχνότητα εμφάνισης της πάθησης (Nutr Metab Cardiovasc Dis, 2011 Jul 26; Epub ahead of print).
  • Προσέξτε την πρόσληψη καφεΐνης. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν μια σχέση μεταξύ καφεΐνης και αρρυθμιών, ενώ άλλες δεν αναφέρουν καμία σχέση (Am Heart J, 1998; 136: 643-6; Am J Clin Nutr, 2010; 92: 509-14). Ίσως κάθε οργανισμός (άρα και κάθε καρδιά) να αντιδρά διαφορετικά στην καφεΐνη, οπότε ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε αν η καφεΐνη επηρεάζει την καρδιά σας είναι να σταματήσετε την λήψη της και να δείτε τι συμβαίνει.
  • Περιορίστε το αλκοόλ. Η έρευνα για το αλκοόλ και τους ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς είναι πιο συνεπής. Οι συχνοί πότες μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ έχουν έως και δύο φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κολπική μαρμαρυγή από εκείνους που πίνουν μέτρια ή καθόλου (Circulation, 2005; 112: 1736-42). Μία μελέτη διαπίστωσε υψηλότερο κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής ακόμη και σε άνδρες που κατανάλωναν κατά μέσο όρο δύο ποτά την ημέρα (Arch Intern Med, 2004; 164: 1993-8).
  • Κόψτε το κάπνισμα. Τα άτομα που καπνίζουν έχουν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν κολπική μαρμαρυγή, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Διαπιστώθηκε επίσης ότι τα άτομα που σταμάτησαν το κάπνισμα τείνουν να διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με εκείνα που συνεχίζουν να καπνίζουν (Heart Rhythm, 2011; 8: 1160-6).
  • Αποφύγετε την ασπαρτάμη και το MSG (γλουταμινικό μονονάτριο). Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στο The International Journal of Cardiology υποστηρίζει ότι το γλουταμινικό μονονάτριο (MSG) που χρησιμοποιείται ως ενισχυτικό γεύσης και η τεχνητή γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη μπορεί να παίζουν ρόλο στο πρόβλημα της κολπικής μαρμαρυγής. Η έκθεση περιγράφει την περίπτωση ενός 57χρονου γιατρού του οποίου η κολπική μαρμαρυγή αντιμετωπίστηκε μετά την εξάλειψη του MSG και όλων των τεχνητών γλυκαντικών από τη διατροφή του. Με την επανεισαγωγή του MSG και της ασπαρτάμης στη διατροφή του, η κολπική μαρμαρυγή επέστρεψε μέσα σε λίγες ώρες (Int J Cardiol, 2009; 137: 307-8). Αυτά τα στοιχεία υποστηρίζονται από μια έρευνα που ονομάζεται «έκθεση AFIB», ένα διαδικτυακό ενημερωτικό δελτίο και κέντρο ενημέρωσης για άτομα με κολπική μαρμαρυγή. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, το 10% των ασθενών που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή χαρακτηρίζουν το MSG ως έναυσμα για τις κρίσεις τους, ενώ το 4 τοις εκατό καταγράφει και την ασπαρτάμη (www.afibbers.org/faq. Htm # diet). Άλλοι πιθανοί διατροφικοί παράγοντες που προσδιορίζονται στην έκθεση περιλαμβάνουν το σιτάρι, τη γλουτένη, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τη ζάχαρη. Επομένως, κρατήστε ημερολόγιο τροφών για να δοκιμάσετε και να εντοπίσετε τυχόν τροφές, ποτά ή πρόσθετα που ενδέχεται να προκαλέσουν τις κρίσεις σας και, στη συνέχεια, δείτε αν βοηθάει η εξάλειψή τους από τη διατροφή σας.
  • Προσοχή στα παυσίπονα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο British Medical Journal διαπίστωσε συσχέτιση μεταξύ της χρήσης κοινών αντιφλεγμονωδών παυσίπονων και αυξημένου κινδύνου κολπικής μαρμαρυγής. Σε σύγκριση με τους μη χρήστες, οι νέοι χρήστες μη εκλεκτικών μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) είχαν 40% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής, ενώ εκείνοι που ξεκινούσαν θεραπεία με επιλεκτικούς αναστολείς COX-2, μια νεότερη γενιά αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, είχαν 70% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της διαταραχής (BMJ, 2011; 343: d3450).
  • Σκεφτείτε τον βελονισμό. Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή, αυτή η τεχνική παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής ήταν σχεδόν 20% πιο αποτελεσματική στον έλεγχο της κολπικής μαρμαρυγής από το αντιαρρυθμικό φάρμακο αμιωδαρόνη και δεν είχε δυσάρεστες παρενέργειες (Zhongguo Zhen Jiu, 2007; 27: 96- 8). Πιο πρόσφατα, ερευνητές στην Ιταλία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο βελονισμός εμποδίζει τους μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς από το να επιστρέψουν σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή που υποβάλλονται σε ηλεκτρική καρδιομετατροπή (Cardiovasc Electrophysiol, 2011; 22: 241-7). Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να σταματήσει αμέσως με βελόνα σε τρία σημεία: H-5 (Tongli). H-7 (Shenmen); και H-8 (Shaofu) (Shanghai College of Traditional Medicine. Acupuncture: A Comprehensive Text, translated by J. O’Connor and D. Bensky. Seattle, WA: Eastland Press, 1981: 252–4).
  • Δοκιμάστε τη γιόγκα. Το άγχος είναι μια πιθανή αιτία της κολπικής μαρμαρυγής σε ορισμένες περιπτώσεις, οπότε η ενσωμάτωση στη ζωή σας διαφόρων τεχνικών νου-σώματος όπως η γιόγκα που είναι γνωστή για την ανακούφιση από το άγχος, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετική. Πράγματι, σε μια μελέτη 49 ασθενών με κολπική μαρμαρυγή που παρουσιάστηκαν στην ετήσια συνάντηση του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας του 2011 στη Νέα Ορλεάνη, οι ερευνητές ανέφεραν ότι η τακτική άσκηση γιόγκα μείωσε τον αριθμό των επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής κατά το ήμισυ. Επίσης, τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης μειώθηκαν σημαντικά (www.medicalnewstoday. com/articles/221105.php).
  • Χρήσιμα βότανα. Παραδοσιακά έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές φυτικές θεραπείες για τις αρρυθμίες, αλλά, όπως συμβαίνει συχνά με τις παραδοσιακές θεραπείες, λείπουν οι επιστημονικές μελέτες. Το εκχύλισμα κράταιγου (Crataegus oxyacantha), για παράδειγμα, το οποία παραδοσιακά χρησιμοποιείται ως τονωτικό της καρδιάς, μείωσε σημαντικά τις αρρυθμίες σε πειραματόζωα, αν και αυτά τα αποτελέσματα ενδέχεται να μην ισχύουν με την ίδια ακρίβεια για τον άνθρωπο (Basic Res Cardiol, 1999; 94: 71-7). Ένας εξειδικευμένος βοτανολόγος μπορεί να προσφέρει συμβουλές για τα πιο κατάλληλα βότανα για εσάς.
  • Συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν.

      Μαγνήσιο: 1g ενδοφλεβίως αρχικά, ακολουθούμενο από 500mg δύο φορές ημερησίως από το στόμα, διόρθωσε την κολπική μαρμαρυγή εντός δύο ωρών σε μία περίπτωση και εξακολουθούσε να έχει αποτέλεσμα δύο χρόνια αργότερα (Townsend Lett Docs, 1991; July: 519). Η συμπλήρωση μαγνησίου σε ασθενείς με ανεπάρκεια σε αυτό το βασικό μέταλλο ενώ λαμβάνουν διγοξίνη για την αρρυθμία επέτρεψε τη μείωση των δόσεων του φαρμάκου κατά το ήμισυ (Am J Cardiol, 1986; 57: 956-9). Μπορεί ακόμη και να αποτρέψει και να διορθώσει αρρυθμίες σε άτομα που δεν έχουν έλλειψη μαγνησίου (Am J Cardiol, 1989; 63: 43G-6G).

      Η συμπλήρωση με συνένζυμο Q10, χαλκό, βιταμίνη C και Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC) (Tohoku J Exp Med, 1983; 141 Suppl: 453-63; Am J Clin Nutr, 1979; 32: 1184-5; Tex Heart Inst J , 2007; 34: 268-74; Eur Heart J, 2008; 29: 625-31) έχει αποδειχθεί χρήσιμη για ασθενείς με αρρυθμίες.

      Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να είναι ευεργετικά για σε περιπτώσεις κολπικής μαρμαρυγής, ενώ άλλες όχι (Curr Opin Clin Nutr Metab Care, 2008; 11: 94-9; JAMA, 2010; 304: 2363-72). Μπορεί να εξαρτάται από τον τύπο της κολπικής μαρμαρυγής, οπότε μιλήστε με το γιατρό σας και έναν έναν έμπειρο επαγγελματία διατροφής για συμβουλές.

      Βιταμίνη D: Μετά από χρόνια κολπικής μαρμαρυγής που ούτε η διγοξίνη ούτε η κινιδίνη μπορούσαν να αποτρέψουν και μετά από μια περίοδο νευραλγίας, μια 77χρονη γυναίκα άρχισε να παίρνει σταγόνες βιταμίνης D (για οστεοπόρωση). Η νευραλγία της ανακουφίστηκε σταδιακά, αλλά και ο φυσιολογικός της καρδιακός ρυθμός επανεμφανίστηκε αμέσως. Η βιταμίνη D μπορεί να παίζει ρόλο στη λειτουργία του κολποκοιλιακού κόμβου, διευκολύνοντας τη μεταφορά ασβεστίου (Geriatrics, 1990; 45: 83–5).

      Συνδυασμός φολικού οξές - νιασίνης. Τρεις ασθενείς, ηλικίας 70-76 ετών, με κολπική μαρμαρυγή θεράπευσαν την αρρυθμία τους, όταν τους δόθηκε συμπλήρωμα 15-40mg φολικού οξέος (βιταμίνη Β9) και 1,5-4,5g/ημέρα νιασίνης (βιταμίνη Β3) σε διαιρεμένες δόσεις (J Orthomol Psychiatry, 1994; 9: 205-21).

Κατηγορία Υγεία

(στο τέλος του άρθρου υπάρχουν προτάσεις για την ανακούφιση ή την αντιμετώπιση των παρενεργειών που προκαλούν τα EMFs. Επίσης παρατίθενται 171 έρευνες και μελέτες για κάθε είδος παρενέργειας).

Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι η ανεξέλεγκτη έκθεση στην ακτινοβολία ηλεκτρομαγνητικών πεδίων (EMF) και σε ραδιοσυχνότητες (RF) δεν είναι κάτι που θα πρέπει να μας ανησυχεί; Τότε σας προτείνω να δείτε το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «5G Apocalypse - The Extinction Event» της Sacha Stone. Επίσης πριν ξεκινήσετε να διαβάζετε αυτό το άρθρο θα ήταν καλό να έχετε ρίξει μια ματιά (πολύ σχολαστικά) στα εξής:

1. Στην αναφορά του επιστημονικού περιοδικού Scientific America: We have no reason to believe 5G is safe.

2. Την έρευνα-σοκ που επικαλέστηκε ο μηχανολόγος / ηλεκτρολόγος και μηχανικός Περιβάλλοντος Δρ Θεόδωρος Μέτσης: «Όπου εφαρμόζεται τεχνολογία πέμπτης γενιάς 5G ο covid-19 θερίζει». Μελετώντας με προσοχή την έρευνα του Ισπανού βιολόγου Bartomeu Payeras i Cifre, ο Δρ Μέτσης εξηγεί ότι «στις χώρες όπου εφαρμόζεται ήδη η τεχνολογία πέμπτης γενιάς παρουσιάζονται αυξημένα κρούσματα κορωνοϊού». Ο Ισπανός καθηγητής, θέλοντας να διαπιστώσει αν υπάρχει σχέση μεταξύ του Covid-19 και της τεχνολογίας 5G, έλαβε ένα μεγάλο στατιστικό δείγμα από την πληροφόρηση που δημοσιεύεται καθημερινά. Για να αποφύγει πλασματικά νούμερα, έκανε συσχέτιση των κρουσμάτων του Covid-19 σε σχέση πάντα με τον πληθυσμό αντί να λάβει απόλυτους αριθμούς και, βεβαίως, απέκλεισε αριθμούς από κράτη που ενδεχομένως αποκρύπτουν τα πραγματικά στοιχεία» σημειώνει ο Έλληνας επιστήμονας.
Στην πρώτη εικόνα που συμπεριλαμβάνεται στην έρευνα του Ισπανού καθηγητή Βιολογίας αναφέρονται κράτη με το μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης Covid-19, τα οποία λαμβάνουν και σήμα 5G από δορυφόρους.

Στη δεύτερη γίνεται αναφορά στη στατιστική των τεσσάρων μεσογειακών χωρών με τις ίδιες κλιματολογικές συνθήκες (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα), όπου οι διαφορές των κρουσμάτων του Covid-19 παρουσιάζουν πολύ μεγάλες αποκλίσεις αναλογικά με τον πληθυσμό τους.

3. Την αιτιολογική έκθεση του Αλκιβιάδη Κ. Κεφαλά, διδάκτορα Φυσικής του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ στη Βρετανία και διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών: «Θανάσιμη και όχι απλά επικίνδυνη αποβαίνει η έκθεση του ανθρώπινου οργανισμού στη μη ιονίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κεραιών κινητής τηλεφωνίας-«χτυπώντας» άμεσα το καμπανάκι και για τις επιπτώσεις από την ακτινοβολία του δικτύου 5G.» Σύμφωνα με τον καθηγητή, η αλληλεπίδραση των Μη Ιονιζουσών Ακτινοβολιών (ΜΙΑ) στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι ένα σχετικά παλαιό πρόβλημα, που πρωτοεμφανίστηκε στην ερευνητική δραστηριότητα της NASA ήδη από το τέλος της δεκαετίας του 1950. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα οι ερευνητές πίστευαν ότι η αλληλεπίδραση των ΜΙΑ ήταν μόνο θερμική και, συνεπώς, μπορεί να οριστεί ένα κατώτερο κατώφλι βλάβης. Όπως εξηγεί ο Έλληνας επιστήμονας, είναι γνωστό και τεκμηριωμένο με χιλιάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις σε διεθνή έγκριτα επιστημονικά περιοδικά ότι η μικροκυματική ακτινοβολία θραύει τους χημικούς δεσμούς του DNA/RNA.

4.Τo άρθρο του περιοδικού Nature : What 5G means for our health

Η έκθεση στα EMF έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία 100 χρόνια
Σκεφτείτε ότι σε προηγούμενες και λιγότερο έντονες γενιές ασύρματης τεχνολογίας (2G, 3G, 4G), είχε αποδειχθεί ότι τα EMF προκαλούν σοβαρή βλάβη (συσωρευτική, με τη πάροδο του χρόνου). Είναι πλέον προφανές ότι ο πρωταρχικός κίνδυνος των EMF, είναι η μιτοχονδριακή βλάβη που προκαλείται από τον υπεροξυνιτρίτη, έναν από τους πιο καταστροφικούς τύπους αντίδρασης Αζώτου.

Στις συσκευές που εκπέμπουν συνέχεια ακτινοβολία EMF (σε επίπεδα που προκαλούν βλάβη στα μιτοχόνδριά μας), περιλαμβάνονται τα κινητά τηλέφωνα, οι πύργοι κινητής τηλεφωνίας, οι δρομολογητές (router) και τα μόντεμ WiFi, τα baby monitors και οι smart συσκευές όλων των ειδών (συμπεριλαμβανομένων των smart meters).
Εάν γυρίσουμε πίσω στο τέλος του Α παγκόσμιου πολέμου, γύρω στο 1918, και χρησιμοποιήσουμε το συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο ως βάση για την έκθεση στα EMF στο ευρύ κοινό, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η έκθεση στα EMF έχει αυξηθεί περίπου ένα πεντάκις εκατομμύριο τα τελευταία 100 χρόνια.
Θα είναι παράλογο, αν όχι αφελές, να υποθέσουμε ότι μια τέτοια ριζική αύξηση (1 δισεκατομμύριο φορές πάνω) δεν θα μπορούσε να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και κατά συνέπεια στην υγεία της πανίδας και της χλωρίδας του πλανήτη (συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου). Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από εμάς, ως αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης, βιώνουμε βιολογικές επιπτώσεις, αλλά δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε τη κατάσταση παρά μόνο όταν πλέον είναι αργά. Αλλά ακόμη και τότε είναι πολύ δύσκολο να συνδέσουμε τα συμπτώματα ή την ασθένειά μας με την έκθεσή μας στα EMFs.

Κατανοώντας τον μηχανισμό που προκαλεί βλάβη
Σύμφωνα με τις έρευνες 1, 2, 3 & 4 η ακτινοβολία μικροκυμάτων υψηλής συχνότητας, όπως αυτή του κινητού τηλεφώνου & του ασύρματου δρομολογητή (router), ενεργοποιεί τις VGCCs [Voltage-Gated Calcium Channels ή τασο-ελεγχόμενοι προσυναπτικοί δίαυλοι Ca++] που βρίσκονται στην εξωτερική μεμβράνη των κυττάρων μας. Σύμφωνα με τις προαναφερθείσες μελέτες οι VGCCs είναι 7.2 εκατομμύρια φορές πιο ευαίσθητες στην ακτινοβολία μικροκυμάτων από τα φορτισμένα σωματίδια που βρίσκονται μέσα και έξω από τα κύτταρά μας, πράγμα που σημαίνει ότι τα πρότυπα ασφαλείας για την έκθεση αυτή ακυρώνονται κατά 7.2 εκατομμύρια φορές.
Η ακτινοβολία μικροκυμάτων υψηλής συχνότητας ανοίγει τις VGCC, επιτρέποντας έτσι μια ανώμαλη εισροή ιόντων ασβεστίου στο κύτταρο, το οποίο με τη σειρά του ενεργοποιεί το οξείδιο του αζώτου και το υπεροξείδιο που αντιδρούν σχεδόν στιγμιαία για να σχηματίσουν υπεροξυνιτρίτη. (5) Ο υπεροξυνιτρίτης καταλύει το τεράστιο οξειδωτικό στρες με τη δημιουργία ελευθέρων ριζών που σχετίζονται με το αυξημένο επίπεδο συστηματικής φλεγμονής και μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας και πιστεύεται ότι αποτελεί τη βασική αιτία για πολλές από τις σημερινές χρόνιες ασθένειες.
Για μια εις βάθος κατανόηση των υπεροξυνιτριτών και της βλάβης που προκαλούν, διαβάστε την σχετική έρευνα των Δρ. Pal Pacher, Joseph Beckman και Dr. Lucas Liaudet: Nitric Oxide and Peroxynitrite in Health and Disease. Μια έρευνα 140 σελίδων με 1.500 αναφορές.
Ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους του υπεροξυνιτρώδους είναι ότι καταστρέφει το DNA. Η ευρωπαϊκή μελέτη REFLEX που δημοσιεύθηκε το 2004 αποκάλυψε ότι οι μη θερμικές επιδράσεις της ακτινοβολίας 2G και 3G είναι στην πραγματικότητα εξαιρετικά παρόμοιες με τις επιδράσεις των ακτίνων Χ όσον αφορά τη γενετική βλάβη που προκαλούν. (6)
Το σώμα σας έχει την ικανότητα να επιδιορθώσει αυτή τη βλάβη μέσω μιας οικογένειας 17 διαφορετικών ενζύμων που ονομάζονται PARP [Poly ADP Ribose Polymerases]. Ωστόσο, ενώ τα PARP λειτουργούν καλά, απαιτούν NAD+ (Nicotinamide Adenine Dinucleotide ή Δινουκλεοτίδιο Αδενίνης-Νικοτιναμίδης, επίσης γνωστή ως η φυσική μορφή της βιταμίνης Β3) για καύσιμο, και όταν εξαντλούνται τα NAD+ σταματούν να επιδιορθώνουν το DNA μας, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο κυτταρικό θάνατο, καθώς χρειάζονται πάνω από 100 έως 150 μόρια NAD+ για την επιδιόρθωση κάθε διάσπασης στο νήμα του DNA.
Τα NAD+ παίζουν κεντρικό ρόλο για τη διατήρηση της κυτταρικής και μιτοχονδριακής υγείας, επομένως αποτελεί σημαντικό πρόβλημα το γεγονός ότι τα PARP καταναλώνουν NAD+ για την αντιμετώπιση της βλάβης από τα EMFs. Μπορούμε να βελτιώσουμε τα επίπεδα NAD+; Ναι, αλλά είναι ένα πολύπλοκο θέμα που απαιτεί πραγματικά ένα βιβλίο για να το εξηγήσει και να μας το αναλύσει προσεκτικά κάποιος ειδικός. Ωστόσο, το σίγουρο είναι ότι ως πρώτο βήμα θα πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση NAD+, κάτι που απαιτεί περιορισμό στην έκθεση σε EMFs.

Οι βλάβες συμβαίνουν σε βάθος χρόνου
Εάν τα αρνητικά αποτελέσματα των EMFs αναγνωρίζονταν αμέσως, τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο απλά και πιο εύκολα. Δυστυχώς όμως δεν λειτουργεί έτσι. Η ζημιά αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, συσσωρευτικά, παρόμοια με αυτή του καπνίσματος. Μπορεί για χρόνια να μην έχετε κανένα σύμπτωμα ή να μην αισθάνεστε κάποια δυσφορία αλλά εντελώς ξαφνικά μπορεί να νιώσετε άσχημα με εξουθενωτικά συμπτώματα.
Οι ερευνητές συμφωνούν γενικά ότι υπάρχει μια περίοδος καθυστέρησης περίπου 10 ετών ή περισσότερο πριν εμφανιστεί η ζημιά, η οποία θέτει τα παιδιά σε μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς η έκθεσή τους ξεκινά πολύ νωρίτερα (στις ημέρες μας η έκθεση του εμβρύου στην ακτινοβολία ξεκινάει από τη μήτρα) και παραμένει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, εκτός εάν ληφθούν μέτρα για την ελαχιστοποίηση της καθημερινή τους έκθεσης. (διαβάστε σχετικά το βιβλίο: Μεγαλώνοντας με υγεία σε έναν κόσμο ψηφιακών πολυμέσων).
Και ενώ η διαμάχη για τις παρενέργειες των EMFs επικεντρώθηκε στο κατά πόσον μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο, (ειδικά όγκους στον εγκέφαλο), τελικά αυτό ίσως δεν θα έπρεπε να αποτελεί τον κύριο λόγο ανησυχίας. Δεδομένου ότι η ζημιά συνδέεται στενά με την ενεργοποίηση των VGCC, είναι λογικό ότι περιοχές όπου οι VGCC είναι πυκνότερες, θα ήταν πιο ευάλωτες σε βλάβες.
Όπως γνωρίζουμε, η υψηλότερη πυκνότητα των VGCC βρίσκεται στο νευρικό σύστημα, στον εγκέφαλο, στην καρδιά και στους όρχεις. Ως αποτέλεσμα, τα EMFs είναι πιθανό να συμβάλλουν σε νευρολογικά, νευροψυχιατρικά, καρδιακά και αναπαραγωγικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά των καρδιακών αρρυθμιών, του άγχους, της κατάθλιψης, του αυτισμού, του Αλτσχάιμερ και της στειρότητας.

Η τεχνολογία 5G συνδέεται με σημαντικά προβλήματα στην υγεία μας 
Ένα από τα κύρια προβλήματα με το 5G είναι ότι βασίζεται κυρίως στο εύρος ζώνης των Millimetre Waves (MMW ή EHF: Extremely High Frequency), το οποίο κυμαίνεται κυρίως μεταξύ 30 gigahertz (GHz) και 300GHz, (7) και είναι γνωστό ότι διεισδύει 1 έως 2 χιλιοστά μέσα στον ανθρώπινο δερματικό ιστό. (8,9). Η ικανότητά του να διεισδύει στον ιστό και να προκαλεί μια αίσθηση καψίματος, είναι και ο λόγος που το MMW επιλέχθηκε για χρήση σε όπλα ελέγχου πλήθους από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ.(10). Μερικές έρευνες δείχνουν ότι οι ιδρωτοποιοί αδένες στο ανθρώπινο δέρμα, λειτουργούν ως κεραίες όταν έρχονται σε επαφή με τα MMWs, (11) που βοηθούν στην εξήγηση του οδυνηρού αποτελέσματος. Το MMW έχει επίσης συνδεθεί με πολλά προβλήματα υγείας: (11,12,13,14)

- προβλήματα στα μάτια, όπως η αδιαφάνεια των φακών σε αρουραίος, η οποία συνδέεται με τη παραγωγή καταρράκτη (15) και τη βλάβη στα μάτια σε κουνέλια (16, 17)

- μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού, δείκτης στρες, σε αρουραίους (18,19) και μεταβολές του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες) σε βατράχους (20)

- πόνος (21)

- καταστολή ανοσολογικής λειτουργίας (22)

- ανάπτυξη κατάθλιψης και αυξημένη αντίσταση στα αντιβιοτικά (23)

Το 2015, πάνω από 230 επιστήμονες που συμμετείχαν στην μελέτη για τις βιολογικές παρενέργειες (που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου) που προκαλούνται από τη χρήση Μη Ιονιζουσών EMFs, σε 41 έθνη, υπέγραψαν μια διεθνή έκκληση προς τα Ηνωμένα Έθνη, ζητώντας προστασία από μη ιονίζουσα έκθεση σε EMFs, λόγω ενδείξεων για παρενέργειες στην υγεία, ακόμη και σε μικρό βαθμό. 24 Δύο χρόνια αργότερα, πάνω από 180 ιατροί και επιστήμονες από 35 χώρες, υπέγραψαν μια αναφορά 25 για την επιβολή moratorium σχετικά με την ανάπτυξη του 5G, λόγω των πιθανών κινδύνων για την άγρια ζωή και την ανθρώπινη υγεία, επικαλούμενοι έρευνα που δείχνει αυξημένο κίνδυνο για τα εξής:
• καρκίνο
• κυτταρικό στρες και αύξηση των επιβλαβών ελευθέρων ριζών
• γενετική βλάβη
• αναπαραγωγικά προβλήματα 26,27,28
• νευρολογικές διαταραχές

Λειτουργούμε με Βιοηλεκτρισμό
Η τάση στο σώμα σας φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο για την υγεία και τις ασθένειες που αναπτύσσουμε. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας του σώματος, επιτρέπει στα κύτταρα να επικοινωνούν και να εκτελούν βασικές βιολογικές λειτουργίες, απαραίτητες για την επιβίωσή μας.

Ωστόσο, το σώμα μας έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί σε συγκεκριμένα επίπεδα και συχνότητες, και περιβάλλεται από ανθρωπογενή EMFs που είναι τέσσερεις φορές υψηλότερα από εκείνα τα EMFs που υπάρχουν στο φυσικό περιβάλλον της Γης. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε βιολογική βλάβη, φθορά ή καταστροφή. Όπως σημειώνεται στο ντοκιμαντέρ «5G Apocalypse», που αναφέρω στην αρχή του άρθρου, η παρέμβαση στην ικανότητα του DNA να λαμβάνει και να μεταδίδει βιολογικά σήματα, αποτελεί μια μόνο από τις πιθανές παρενέργειες που προκαλεί η έκθεση σε EMFs.
Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχει επίσης και ο Δρ Dietrich Klinghardt, του οποίου η έρευνα δείχνει ότι οι γυναίκες που γέννησαν αυτιστικά παιδιά είχαν 8,4% υψηλότερα επίπεδα (σωματικής) τάσης σε σχέση με εκείνες που γέννησαν νευρολογικά υγιή παιδιά. Επίσης η έρευνα έδειξε ότι η θέση που κοιμούνται τα παιδιά παίζει σημαντικό ρόλο, αποδεικνύοντας ότι τα αυτιστικά παιδιά είχαν 8,5 φορές υψηλότερη (σωματική) τάση.
Συνολικά, το επίπεδο ακτινοβολίας RF στη θέση ύπνου των μητέρων των οποίων τα παιδιά ήταν αυτιστικά, ήταν 20,7 φορές υψηλότερο από αυτό των μητέρων των οποίων τα παιδιά δεν είχαν επηρεαστεί. Σύμφωνα με τον Δρ Klinghardt, μπορούμε πραγματικά να προβλέψουμε τον αυτισμό απλά μετρώντας τα επίπεδα έκθεσης των μητέρων, στην ακτινοβολία EMFs.

Τα EMFs εμποδίζουν την νευρολογική λειτουργία και την αντίληψη
Ήδη από το 1924, ο Rudolf Steiner, Ph.D., Αυστριακός μελετητής που ανέπτυξε τη Βιοδυναμική γεωργία, την Ανθρωποσοφική Ιατρική, την Ευρυθμία, την Ανθρωποσοφική φαρμακοποιία και πολλά άλλα, (έγραψε περισσότερα από 330 βιβλία για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων), μίλησε για τους κινδύνους της ηλεκτρικής ενέργειας και τον αντίκτυπό της στο ανθρώπινο σώμα, λέγοντας τα εξής: «Θα πρέπει να σκεφτούμε καθολικά τον ρόλο που διαδραματίζει η ηλεκτρική ενέργεια στη Φύση… [τα] ανθρώπινα όντα δεν μπορούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται με τον ίδιο τρόπο σε μια ατμόσφαιρα που διαπερνάται πανταχόθεν από ηλεκτρικά ρεύματα και ακτινοβολίες. Αυτό θα επηρεάσει ολόκληρη την ανάπτυξη του ανθρώπου… Η ζωή των ανθρώπων μέσα στην ηλεκτρική ενέργεια, (ιδίως της ακτινοβολίας της ηλεκτρικής ενέργειας), θα τους επηρεάσει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορούν πλέον να καταλαβαίνουν τις πληροφορίες που λαμβάνουν τόσο γρήγορα. Το αποτέλεσμα θα είναι η μείωση της νοημοσύνης και της αντίληψής τους. Σήμερα αυτά τα αποτελέσματα γίνονται ήδη φανερά. Ακόμα και σήμερα μπορείτε να παρατηρήσετε πώς οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τα πράγματα που τους προσεγγίζουν με πολύ μεγαλύτερη δυσκολία από ό, τι πριν από μερικές δεκαετίες.»
Σκεφτείτε ότι αυτό ειπώθηκε το 1924! Από το 1924 μέχρι σήμερα, η έκθεση σε EMFs έχει αυξηθεί εκθετικά και το 5G θα αυξήσει μαζικά αυτή την έκθεση ακόμη περισσότερο, καθώς θα προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα τεχνολογία και δεν θα την αντικαταστήσει απλά. Σήμερα οι ερευνητές επιβεβαιώνουν όλα όσα είπε ο Steiner το 1924. Τα EMFs (που σήμερα εκπέμπονται κυρίως από ασύρματες τεχνολογίες που δεν υπήρχαν καν την εποχή του Steiner) έχουν πράγματι νεύρο-ψυχιατρικές παρενέργειες, 29 προκαλώντας τα πάντα,.. από μη καθαρή σκέψη και πονοκεφάλους έως μαθησιακές δυσκολίες και άνοια.

Η ακτινοβολία μικροκυμάτων έχει ξεκάθαρα βιολογικές παρενέργειες
Παρακολουθώντας το ντοκιμαντέρ «5G Apocalypse», στα πρώτα 29 λεπτά, ο Dr Frank Springob μας εξηγεί τι συμβαίνει στα ανθρώπινα κύτταρα με μόνο 2 λεπτά έκθεσης σε ένα smart meter. Ζητήθηκε από τρία άτομα να σταθούν σε απόσταση ενός ποδιού από έναν smart meter, για δυο λεπτά. Λήφθηκαν δείγματα αίματος πριν και μετά την έκθεση. Μετά από αυτήν την εξαιρετικά περιορισμένη ποσότητα έκθεσης, μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα τον εκφυλισμό των κυτταρικών τοιχωμάτων και τη βλάβη στα κύτταρα του αίματος, που εμφανίζονται στα δείγματα. Με τη χρήση βάσεων "μικρών κυψελών "30 τοποθετημένων σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, τελικά κάθε γειτονιά θα «κολυμπά» σε ακόμη πιο ισχυρές συχνότητες από το 5G.

Το χειρότερο είναι ότι τον Σεπτέμβριο του 2018, η FCC (Federal Communications Commission) στις ΗΠΑ αναθεώρησε τους κανόνες της σχετικά με την ανάπτυξη της τεχνολογίας 5G, περιορίζοντας τα δικαιώματα των πόλεων να ελέγχουν την τοποθέτηση των κεραιών 5G.
Στην Ελλάδα την 1η Φεβρουαρίου 2019, το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης δήλωσε τα εξής: 31 
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την πρώτη τριμηνιαία έκθεσή της για την πρόοδο της ανάπτυξης δικτύων 5G στην Ευρώπη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ευρώπη προχωρά στην ανάπτυξη των δικτύων 5G με ταχείς ρυθμούς και παραμένει ανταγωνιστική σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Δοκιμαστικές υπηρεσίες έχουν ήδη ξεκινήσει σε 23 κράτη μέλη (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) και η μεγάλης κλίμακας υλοποίηση των δικτύων αναμένεται να ξεκινήσει το 2020, παράλληλα με τη διάθεση εμπορικών συσκευών 5G.
Η Ελλάδα παρουσιάζει πολύ υψηλό δείκτη ετοιμότητας για την ανάπτυξη των δικτύων 5G, καθώς έχουν ήδη ξεκινήσει οι προπαρασκευαστικές εργασίες και η υλοποίηση πιλοτικών δικτύων. Συγκεκριμένα, έχει ξεκινήσει η υλοποίηση πιλοτικών δικτύων 5G σε ελληνικές πόλεις, με τη συνεργασία των παρόχων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ενώ έχει δρομολογηθεί η διάθεση του απαιτούμενου φάσματος στη ζώνη 3.4-3.8GHz και έχει ήδη διατεθεί φάσμα για την πιλοτική λειτουργία των δικτύων. 
Επιπλέον, η Ελλάδα συμμετέχει στο δίκτυο των ευρωπαϊκών διαδρόμων αυτοματοποιημένης οδήγησης, με την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για την υλοποίηση του 5G διαδρόμου Ελλάδας-Βουλγαρίας Σερβίας.

Στη συνέχεια το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης τον Οκτώβριο του 2019 δήλωσε τα εξής: 32 Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της χώρας για τα δίκτυα 5G και με γνώμονα την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και την αποφυγή περιττής ταλαιπωρίας για τους πολίτες, η κυβέρνηση ανέλαβε νομοθετική πρωτοβουλία που ρυθμίζει τεχνικά θέματα για συχνότητες που σήμερα χρησιμοποιούνται από τα τηλεοπτικά δίκτυα. 
Συγκεκριμένα, η νομοθετική ρύθμιση αφορά συχνότητες της περιοχής των 700 MHz που θα αποδοθούν στους παρόχους κινητής τηλεφωνίας για ανάπτυξη υπηρεσιών 5G μέσω σχετικού διαγωνισμού εντός του 2021, σε συνέχεια αντίστοιχης διαδικασίας που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη του 2020 για τις συχνότητες των 3,5 GHz.
Και κάπως έτσι η χώρα μας συμμετέχοντας «δημοκρατικά» στο κυνήγι των γρήγορων δικτύων, στο τέλος του 2020 (το τελευταίο τρίμηνο) θα μπει στη διαδικασία δημοπράτησης για την εκχώρηση του βασικού φάσματος για τα δίκτυα 5G. Και έχουμε και τους μικροδορυφόρους! Όσον αφορά το έργο των μικροδορυφόρων, που είχε εξαγγελθεί από την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, ο φάκελός του επανεξετάζεται ως προς τις προδιαγραφές. Δεδομένου ότι το εν λόγω εγχείρημα είναι «white labeled» πρόγραμμα, που σημαίνει ότι θα υλοποιηθεί από τον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό (ESA) και όχι από το Ελληνικό Δημόσιο, (από την πλευρά του Υπουργείου αυτό που παρέχεται είναι οι προδιαγραφές). Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να πρόκειται και για διαφορετικούς συνδυασμούς, σε σχέση με τους 11 μικροδορυφόρους που είχαν ανακοινωθεί.

Παρ’ όλες τις έρευνες και τα αποδεικτικά στοιχεία για τις παρενέργειες, ο αντιπρόεδρος της ΕΕΤΤ, Δ. Βαρουτάς δήλωσε:
«…πρέπει να υπάρχει μία ενημέρωση του κοινού, γιατί υπάρχει μία τεχνοφοβία. Το βλέπουμε στο θέμα των κεραιών. Φοβόμαστε την τεχνολογία. Οπότε, είναι πολύ βασικό να υπάρχει μία ενημέρωση στα θέματα 5ης γενιάς. Αυτό αφορά και την επικινδυνότητα. H δική μου άποψη, διδάσκοντας και στο πανεπιστήμιο για τις κεραίες, είναι ότι όσο πιο «πυκνή» είναι η κεραία, τόσο μικρότερη ακτινοβολία θα έχει και αυτό θα πρέπει να το έχουμε στο μυαλό μας. Σημειώνω εδώ, ότι θα πρέπει να κοινοποιήσουμε περισσότερο αυτή τη λογική στο ευρύ κοινό, στον καταναλωτή»
Και ενώ ο κύριος Βαρουτάς μας κατηγορεί ότι οι Έλληνες είναι τεχνοφοβικοί, οι ειδικοί όπως ο δρ Martin Pall λένε ότι: «Η τοποθέτηση δεκάδων εκατομμυρίων κεραιών 5G χωρίς ένα βιολογικό τεστ ασφάλειας πρέπει να αποτελεί την πιο ανόητη ιδέα που είχε ποτέ κανείς στην ιστορία του κόσμου».
Πράγματι, βλέποντας πόσοι αγωνίζονται ήδη με την ηλεκτρομαγνητική υπερευαισθησία, ο κορεσμός με ακτινοβολία MMW στις πόλεις και στις προαστιακές περιοχές, αναμφίβολα θα χειροτερέψει το πρόβλημα και θα κάνει τη ζωή αφόρητη για όσους ήδη αισθάνονται τις παρενέργειες της ασύρματης ακτινοβολίας.

Όπως τόνισε η Dr Yael Stein - η οποία έχει μελετήσει την τεχνολογία 5G MMW και την αλληλεπίδρασή της με το ανθρώπινο σώμα (33) - σε επιστολή της το 2016 προς την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών: (34)
«Οι προσομοιώσεις σε υπολογιστές έχουν δείξει ότι οι ιδρωτοποιοί αδένες συγκεντρώνουν τα κύματα sub-terahertz στο ανθρώπινο δέρμα. Οι άνθρωποι αισθάνονται αυτά τα κύματα ως θερμότητα. Η χρήση της τεχνολογίας επικοινωνιών sub-terahertz (MMW) (κινητά τηλέφωνα, Wi-Fi, κεραίες) θα μπορούσε να προκαλέσει στον άνθρωπο σωματικό πόνο μέσω των άλγοϋποδοχέων.
Ενδεχομένως, εάν το G5 Wi-Fi εξαπλωθεί στο δημόσιο τομέα, ενδέχεται να αναμένουμε περισσότερες επιπτώσεις στην υγεία που εμφανίζονται σήμερα με τις συχνότητες μικροκυμάτων RF, συμπεριλαμβανομένων πολλών ακόμη περιπτώσεων υπερευαισθησίας (EHS), καθώς και πολλών νέων περιπτώσεων με σωματικό πόνο καθώς και μια άγνωστη και αχαρτογράφητη ποικιλία νευρολογικών διαταραχών. "

Συμβουλές για την ανακούφιση από τα EMFs κατά τη διάρκεια της νύχτας
1. Χρησιμοποιήστε συσκευές (σταθεροποιητές τάσης) για τον περιορισμό αιχμών τάσης (TVSS - Transient Voltage Surge Supression) (35) και χρησιμοποιήστε μετρητές ακτινοβολίας χαμηλών συχνοτήτων για να επιβεβαιώσετε ότι βρίσκονται σε ασφαλή εμβέλεια.

2. Χρησιμοποιήστε ένα ξυπνητήρι με μπαταρία, ιδανικά ένα χωρίς φως.
3. Εξετάστε το ενδεχόμενο να μετακινήσετε το κρεβάτι του μωρού σας στο δωμάτιό σας, αντί να χρησιμοποιήσετε ένα ασύρματο baby monitor. Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε ένα ενσύρματο. Εάν δεν μπορεί να γίνει αυτό χρησιμοποιήστε ένα κουτί θωράκισης baby monitor.
4. Εάν πρέπει να χρησιμοποιήσετε Wi-Fi, κλείστε το όταν δεν το χρησιμοποιείτε, ειδικά τη νύχτα όταν κοιμάστε. Ιδανικά, προσανατολιστείτε προς την καλωδίωση του σπιτιού σας, ώστε να μπορείτε να απομακρύνετε εντελώς το Wi-Fi. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσετε ότι εάν έχετε δρομολογητή Wi-Fi, στην ουσία έχετε έναν μικρό πύργο κινητού τηλεφώνου μέσα στο σπίτι σας.
Ιδανικά, εξαφανίστε το Wi-Fi και απλώς χρησιμοποιήστε μια ενσύρματη σύνδεση. Εάν πρέπει οπωσδήποτε να έχετε δρομολογητή (router), μπορείτε να τον τοποθετήσετε σε ένα θωρακισμένο κουτί για WiFi. Μπορείτε να βρείτε θωρακισμένα αντικείμενα στο διαδίκτυο ή να φτιάξετε τα δικά σας χρησιμοποιώντας ύφασμα Swiss Shield. Εάν έχετε φορητό υπολογιστή χωρίς θύρες Ethernet, ένας προσαρμογέας USB Ethernet θα σας επιτρέψει να συνδεθείτε στο διαδίκτυο με ενσύρματη σύνδεση.
5. Για μια πιο εκτεταμένη θωράκιση, μπορείτε να βάψετε τους τοίχους και την οροφή του υπνοδωματίου σας με ειδικό χρώμα θωράκισης, το οποίο θα εμποδίσει τα RF από εξωτερικές πηγές, όπως πύργους κυψελών κινητής τηλεφωνίας, έξυπνους μετρητές ρεύματος (smart meters) και πύργους ραδιοφώνου / τηλεόρασης. Τα παράθυρα μπορούν να καλυφθούν με φιλμ ή μεμβράνη θωράκισης τζαμιών. Για το κρεβάτι σας, σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε κάποια προϊόντα ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης.

Συμβουλές για την ανακούφιση από τα EMFs κατά τη διάρκεια της ημέρας
1. Για να μειώσετε την έκθεση στα EMFs κατά τη διάρκεια της ημέρας, εξετάστε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε φίλτρα Stetzer για να μειώσετε το επίπεδο της «βρώμικης» ηλεκτρικής ενέργειας ή των ηλεκτρομαγνητικών παρεμβολών που δημιουργούνται. Επίσης μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον ρυθμιστή ΝΑ7 (electrosmog ELF ακτινοβολίας ρεύματος ΔΕΗ) που θα σας προστατέψει από τα φαινόμενα ηλεκτρομαγνητικής ρύπανσης που δημιουργεί το ηλεκτρικό ρεύμα στα καλώδια (δείτε το σχετικό video). Αυτή μπορεί να είναι μια καλύτερη στρατηγική για τη μείωση της βλάβης από την έκθεση στα EMFs, καθώς φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργείται από τις συχνότητες που αφαιρούν τα φίλτρα.

2. Συνδέστε τον υπολογιστή σας στο Διαδίκτυο μέσω ενσύρματης σύνδεσης Ethernet. Αποφύγετε επίσης ασύρματα πληκτρολόγια, trackball, ποντίκια, εκτυπωτές και φορητά οικιακά τηλέφωνα. Επιλέξτε τις ενσύρματες εκδόσεις τους.
3. Αποφύγετε να μεταφέρετε το κινητό σας τηλέφωνο έχοντας επαφή με το σώμα σας, (εκτός εάν βρίσκεται σε λειτουργία αεροπλάνου) και μην κοιμάστε ποτέ έχοντας το κοντά σας ή πάνω σας, εκτός εάν βρίσκεται σε λειτουργία αεροπλάνου. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και σε λειτουργία αεροπλάνου μπορεί να εκπέμπει σήματα, γι' αυτό εναλλακτικά μπορείτε να βάλετε μια πλάτη θωράκισης
4. Όταν χρησιμοποιείτε το κινητό σας τηλέφωνο, χρησιμοποιήστε το ηχείο και κρατήστε το τηλέφωνο σε μεγάλη απόσταση. Προσπαθήστε να μειώσετε ριζικά το χρόνο που καταναλώνετε στο κινητό. Μια εναλλακτική λύση είναι τα τηλέφωνα λογισμικού VoIP που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ενώ είστε συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο μέσω ενσύρματης σύνδεσης, ή ακόμη καλύτερα, χρησιμοποιήστε ένα σταθερό τηλέφωνο.

5. Για να διαπιστώσετε εάν έχετε κοντά σας (και να ελέγχετε περιοδικά) κεραίες βάσης κινητής τηλεφωνίας και WiFi router από γειτονικά διαμερίσματα, τα οποία εκπέμπουν ιδιαίτερα ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία, μπορείτε να αγοράσετε κάποιον μετρητή ακτινοβολίας υψηλών συχνοτήτων. Εναλλακτικά μπορείτε να νοικιάσετε μετρητή με ιδιαίτερα χαμηλό κόστος. 

Γενικές συμβουλές για την μείωση της ακτινοβολίας στο σπίτι
1. Εάν εξακολουθείτε να χρησιμοποιείτε φούρνο μικροκυμάτων, σκεφτείτε να τον αντικαταστήσετε με φούρνο ατμού, ο οποίος θα θερμαίνει το φαγητό σας το ίδιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ασφάλεια.
2. Εφόσον αυτό είναι εφικτό, αποφύγετε τη χρήση «έξυπνων» συσκευών και θερμοστατών που εξαρτώνται από την ασύρματη σύνδεση. Αυτό περιλαμβάνει όλες τις νέες «έξυπνες» τηλεοράσεις. Ονομάζονται έξυπνες επειδή εκπέμπουν σήματα Wi-Fi και, σε αντίθεση με τον υπολογιστή σας, δεν μπορείτε να απενεργοποιήσετε το σήμα Wi-Fi. Εξετάστε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε αντί τηλεόρασης μια μεγάλη οθόνη υπολογιστή, καθώς δεν εκπέμπει σήματα Wi-Fi.

3. Αντικαταστήστε τους λαμπτήρες CFL με λαμπτήρες πυρακτώσεως. Αφαιρέστε ιδανικά όλα τα φώτα φθορισμού από το σπίτι σας. Όχι μόνο εκπέμπουν ανθυγιεινό φως, αλλά το πιο σημαντικό, μεταφέρουν το ρεύμα στο σώμα σας όταν είστε κοντά στους λαμπτήρες.
4. Οι διακόπτες Dimmer αποτελούν πηγή «βρώμικου» ηλεκτρικού ρεύματος, οπότε εξετάστε το ενδεχόμενο εγκατάστασης διακοπτών on / off αντί για διακόπτες dimmer.
5. Όσο αυτό είναι εφικτό μην χρησιμοποιείτε τους έξυπνους μετρητές ή προσθέστε μια ασπίδα σε έναν υπάρχοντα έξυπνο μετρητή, μερικές από τις οποίες έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την ακτινοβολία κατά 98 έως 99%.
6. Εάν διατηρείτε ομοιοπαθητικά ή άλλα σκευάσματα (δυναμοποιημένης μορφής) προστατέψτε τα με μια θήκη προστασίας από EMF/EMR


Αναφορές και πηγές που χρησιμοποιήθηκαν
Rev Environ Health. 2015;30(2):99-116

International Journal of Innovative Research in Engineering and Management, September 2015; 2(5)
J Cell Mol Med. 2013 Aug;17(8):958-65
Current Chemical Biology 2016; 10(1): 74-82
American Journal of Physiology 1996 Nov;271(5 Pt 1):C1424-37
Physiol Rev. 2007 Jan; 87(1): 315–424
JRS.BV EU Reflex Study Shows DNA Damage
Electric Sense May 12, 2017
Environmental Health Trust, Letter to the FCC From Dr. Yael Stein MD in Opposition to 5G Spectrum Frontiers
Telecom Power Grab, 5G Fact Sheet
Environmental Health Trust 20 Facts About 5G Wireless
Phys Med Biol. 2011 Mar 7;56(5):1329-39
Eluxemagazine, Frightening Frequencies
ElectricSense, The Dangers of 5G, May 30, 2018 (PDF)
Dr. Mercola_A film about the impending 5G Apocalypse
A 5G Wireless Future by Dr. Cindy Russell (PDF)
References List to A 5G Wireless Future by Dr. Cindy Russell (PDF)
Klin Oczna. 1994 Aug-Sep;96(8-9):257-9
Health Phys. 2009 Sep;97(3):212-8
Zhonghua Lao Dong Wei Sheng Zhi Ye Bing Za Zhi. 2003 Oct;21(5):346-9
Fiziol Zh SSSR Im I M Sechenova. 1992 Jan;78(1):35-41
Biofizika. 2002 Jan-Feb;47(1):71-7
Applied Microbiology and Biotechnology June 2016; 100(11): 4761-4771
EMFScientist.org International Appeal to the UN May 11, 2015, updated January 1, 2019
Scientists Warn of Potential Serious Health Effects of 5G, September 13, 2017
Environ Int. 2014 Sep; 70C:106-112
Central European Journal of Urology 2014; 67(1): 65–71
Fertility and Sterility January 2012; 97(1): 39-45.e2
Youtube.com 5G Apocalypse — The Extinction Event Documentary March 23, 2019
Journal of Chemical Neuroanatomy September 2016; 75 Part B: 43-51
Governing.com January 15, 2019
Environmental Health Trust, 5G Fact Sheet (PDF)
Environmental Health Trust, Published Scientific Research on 5G, Small Cells and Health
Createhealthyhomes.com, Healthy Wiring Practices (PDF)
The Global Healing Center November 13, 2014


Παρακάτω παρατίθενται σχετικές έρευνες (ανά παρενέργεια) που δείχνουν πώς συνδέεται η συχνότητα μικροκυμάτων μη θερμικών ηλεκτρομαγνητικών πεδίων (EMFs) με σημαντικές παρενέργειες στην υγεία μας.

[1]. Βλάβη κυτταρικού DNA: Διασπάσεις μονού και διπλού κλώνου στο κυτταρικό DNA και οξειδωμένες βάσεις στο κυτταρικό DNA, οδηγώντας σε χρωμοσομικές και άλλες μεταλλακτικές αλλαγές:
1. Glaser ZR, PhD. 1971 Naval Medical Research Institute Research Report, June 1971. Bibliography of Reported Biological Phenomena (“Effects”) and Clinical Manifestations Attributed to Microwave and Radio-Frequency Radiation. Report No. 2 Revised. https://scholar.google.com/scholar?q=Glaser+naval+medical+microwave+radio-frequency+1972&btnG=&hl=en&as_sdt=0%2C38 (Accessed Sept. 9, 2017)

2. Goldsmith JR. 1997 Epidemiologic evidence relevant to radar (microwave) effects. Environ Health Perspect 105(Suppl 6):1579-1587.
3. Yakymenko IL, Sidorik EP, Tsybulin AS. 1999 [Metabolic changes in cells under electromagnetic radiation of mobile communication systems]. Ukr Biokhim Zh (1999), 2011 Mar-Apr:20-28.
4. Aitken RJ, De Iuliis GN. 2007 Origins and consequences of DNA damage in male germ cells. Reprod Biomed Online 14:727-733.
5. Hardell, L., Sage, C. 2008. Biological effects from electromagnetic field exposure and public exposure standards. Biomed. Pharmacother. 62, 104-109.
6. Hazout A, Menezo Y, Madelenat P, Yazbeck C, Selva J, Cohen-Bacrie P. 2008 [Causes and clinical implications of sperm DNA damages]. Gynecol Obstet Fertil ;36:1109-1117.
7. Phillips JL, Singh NP, Lai H. 2009 Electromagnetic fields and DNA damage. Pathophysiology 16:79-88.
8. Ruediger HW. 2009 Genotoxic effects of radiofrequency electromagnetic fields. Pathophysiology. 16:89-102.
9. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
10. Yakymenko I, Sidorik E. 2010 Risks of carcinogenesis from electromagnetic radiation and mobile telephony devices. Exp Oncol 32:729-736.
11. Yakimenko IL, Sidorik EP, Tsybulin AS. 2011 [Metabolic changes in cells under electromagnetic radiation of mobile communication systems]. Ukr Biokhim Zh (1999). 2011 Mar-Apr;83(2):20-28.
12. Gye MC, Park CJ. 2012 Effect of electromagnetic field exposure on the reproductive system. Clin Exp Reprod Med 39:1-9. doi.org/10.5653/cerm.2012.39.1.1
13. Pall, ML. 2013. Electromagnetic fields act via activation of voltage-gated calcium channels to produce beneficial or adverse effects. J Cell Mol Med 17:958-965. doi: 10.1111/jcmm.12088.
14. Pall, M. L. 2015 Scientific evidence contradicts findings and assumptions of Canadian Safety Panel 6: microwaves act through voltage-gated calcium channel activation to induce biological impacts at non-thermal levels, supporting a paradigm shift for microwave/lower frequency electromagnetic field action. Rev. Environ. Health 3, 99-116. doi: 10.1515/reveh-2015-0001.
15. Hensinger P, Wilke E. 2016. Mobilfunk-Studienergebnisse bestätigen Risiken Studienrecherche 2016-4 veröffentlicht. Umwelt Medizin Gesellshaft 29:3/2016.
16. Houston BJ, Nixon B, King BV, De Iuliis GN, Aitken RJ. 2016 The effects of radiofrequency electromagnetic radiation on sperm function. Reproduction 152:R263-R276.
17. Batista Napotnik T, Reberšek M, Vernier PT, Mali B, Miklavčič D. 2016 Effects of high voltage nanosecond electric pulses on eukaryotic cells (in vitro): A systematic review. Bioelectrochemistry. 2016 Aug;110:1-12. doi: 10.1016/j.bioelechem.2016.02.011.
18. Asghari A, Khaki AA, Rajabzadeh A, Khaki A. 2016 A review on Electromagnetic fields (EMFs) and the reproductive system. Electron Physician. 2016 Jul 25;8(7):2655-2662. doi: 10.19082/2655.
19. Pall ML. 2018 How cancer can be caused by microwave frequency electromagnetic field (EMF) exposures: EMF activation of voltage-gated calcium channels (VGCCs) can cause cancer including tumor promotion, tissue invasion and metastasis via 15 mechanisms. Chapter 7 in Mobile Communications and Public Health, Marko Markov, Ed., CRC press, pp 163-184.
20. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.
21. Wilke I. 2018 Biological and pathological effects of 2.45 GHz on cells, fertility, brain and behavior. Umwelt Medizin Gesselshaft 2018 Feb 31 (1).

[2]. Μειωμένη γονιμότητα, (συμπεριλαμβανομένων αλλαγών αναδιαμόρφωσης ιστών στους όρχεις), μειωμένος αριθμός σπερματοζωαρίων και ποιότητα σπέρματος, μειωμένη γονιμότητα των γυναικών (συμπεριλαμβανομένης της αναδιαμόρφωσης των ωοθηκών), απώλεια ωαρίων (ωοθυλακίων), μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων, προγεστερόνης και τεστοστερόνης (δηλαδή επιπέδων ορμονών του φύλου), αυξημένη συχνότητα εμφάνισης αποβολών, μείωση της λίμπιντο: 
1. Glaser ZR, PhD. 1971 Naval Medical Research Institute Research Report, June 1971. Bibliography of Reported Biological Phenomena (“Effects”) and Clinical Manifestations Attributed to Microwave and Radio-Frequency Radiation. Report No. 2 Revised. https://scholar.google. com/scholar?q=Glaser+naval+medical+microwave+radio- frequency+1972&btnG=&hl=en&as_sdt=0%2C38 (Accessed Sept. 9, 2017)
2. Tolgskaya MS, Gordon ZV. 1973. Pathological Effects of Radio Waves, Translated from Russian by B Haigh. Consultants Bureau, New York/London, 146 pages.
3. Goldsmith JR. 1997 Epidemiological evidence relevant to radar (microwave) effects. Environ Health Perspect 105(Suppl 6):1579-1587.
4. Aitken RJ, De Iuliis GN. 2007 Origins and consequences of DNA damage in male germ cells. Reprod Biomed Online 14:727-733.
5. Hazout A, Menezo Y, Madelenat P, Yazbeck C, Selva J, Cohen-Bacrie P. 2008 [Causes and clinical implications of sperm DNA damages]. Gynecol Obstet Fertil ;36:1109-1117.
6. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
7. Kang N, Shang XJ, Huang YF. 2010 [Impact of cell phone radiation on male reproduction]. Zhonghua Nan Ke Xue 16:1027-1030.
8. Gye MC, Park CJ. 2012 Effect of electromagnetic field exposure on the reproductive system. Clin Exp Reprod Med 39:1-9. doi.org/10.5653/cerm.2012.39.1.1
9. La Vignera S, Condorelli RA, Vicari E, D’Agata R, Calogero AE. 2012 Effects of the exposure to mobile phones on male reproduction: a review of the literature. J Androl 33:350-356.
10. Carpenter DO. 2013 Human disease resulting from exposure to electromagnetic fields. Rev Environ Health 2013;28:159-172.
11. Nazıroğlu M, Yüksel M, Köse SA, Özkaya MO. 2013 Recent reports of Wi-Fi and mobile phoneinduced radiation on oxidative stress and reproductive signaling pathways in females and males. J Membr Biol 246:869-875.
12. Adams JA, Galloway TS, Mondal D, Esteves SC, Mathews F. 2014 Effect of mobile telephones on sperm quality: a systematic review and meta-analysis. Environ Int 70:106-112.
13. Liu K, Li Y, Zhang G, Liu J, Cao J, Ao L, Zhang S. 2014 Association between mobile phone use and semen quality: a systematic review and meta-analysis. Andrology 2:491-501.
14. K Sri N. 2015 Mobile phone radiation: physiological & pathophysiological considerations. Indian J Physiol Pharmacol 59:125-135.
15. Hensinger P, Wilke E. 2016. Mobilfunk-Studienergebnisse bestätigen Risiken Studienrecherche 2016-4 veröffentlicht. Umwelt Medizin Gesellshaft 29:3/2016.
16. Houston BJ, Nixon B, King BV, De Iuliis GN, Aitken RJ. 2016 The effects of radiofrequency electromagnetic radiation on sperm function. Reproduction 152:R263-R276
17. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.
18. Wilke I. 2018 Biological and pathological effects of 2.45 GHz on cells, fertility, brain and behavior. Umwelt Medizin Gesselshaft 2018 Feb 31 (1).

[3]. Νευρολογικές και νεύρο-ψυχιατρικές παρενέργειες 
1. Marha K. 1966 Biological Effects of High-Frequency Electromagnetic Fields (Translation). ATD Report 66-92. July 13, 1966 (ATD Work Assignment No. 78, Task 11). http://www.dtic.mil/docs/citations/AD0642029 (accessed March 12, 2018)
2. Glaser ZR, PhD. 1971 Naval Medical Research Institute Research Report, June 1971. Bibliography of Reported Biological Phenomena (“Effects”) and Clinical Manifestations Attributed to Microwave and Radio-Frequency Radiation. Report No. 2 Revised. https://scholar.google.com/scholar?q=Glaser+naval+medical+microwave+radio-frequency+1972&btnG=&hl=en&as_sdt=0%2C38 (Accessed Sept. 9, 2017)
3. Tolgskaya MS, Gordon ZV. 1973. Pathological Effects of Radio Waves, Translated from Russian by Haigh. Consultants Bureau, New York/London, 146 pages.
4. Bise W. 1978 Low power radio-frequency and microwave effects on human electroencephalogram and behavior. Physiol Chem Phys 10:387-398.
5. Raines, J. K. 1981. Electromagnetic Field Interactions with the Human Body: Observed Effects and Theories. Greenbelt, Maryland: National Aeronautics and Space Administration 1981; 116 p.
6. Frey AH. 1993 Electromagnetic field interactions with biological systems. FASEB J 7:272-281.
7. Lai H. 1994 Neurological effects of radiofrequency electromagnetic radiation. In: Advances inElectromagnetic Fields in Living Systems, Vol. 1, J.C. Lin, Ed., Plenum Press, New York, pp. 27-88.
8. Grigor’ev IuG. 1996 [Role of modulation in biological effects of electromagnetic radiation]. Radiats Biol Radioecol 36:659-670.
9. Lai, H 1998 Neurological effects of radiofrequency electromagnetic radiation. https://mapcruzin.com/radiofrequency/henry_lai2.htm.
10. Aitken RJ, De Iuliis GN. 2007 Origins and consequences of DNA damage in male germ cells. Reprod Biomed Online 14:727-733.
11. Hardell, L., Sage, C. 2008. Biological effects from electromagnetic field exposure and public exposure standards. Biomed. Pharmacother. 62, 104-109.
12. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
13. Khurana VG, Hardell L, Everaert J, Bortkiewicz A, Carlberg M, Ahonen M. 2010 Epidemiological evidence for a health risk from mobile phone base stations. Int J Occup Environ Health 16:263-267.
14. Levitt, B. B., Lai, H. 2010. Biological effects from exposure to electromagnetic radiation emitted by cell tower base stations and other antenna arrays. Environ. Rev. 18, 369-395. doi.org/10.1139/A10-018

15. Carpenter DO. 2013 Human disease resulting from exposure to electromagnetic fields. Rev Environ Health 2013;28:159-172.
16. Politański P, Bortkiewicz A, Zmyślony M. 2016 [Effects of radio- and microwaves emitted by wireless communication devices on the functions of the nervous system selected elements]. Med Pr 67:411-421.
17. Hensinger P, Wilke E. 2016. Mobilfunk-Studienergebnisse bestätigen Risiken Studienrecherche 2016-4 veröffentlicht. Umwelt Medizin Gesellshaft 29:3/2016.
18. Pall ML. 2016 Microwave frequency electromagnetic fields (EMFs) produce widespread neuropsychiatric effects including depression. J Chem Neuroanat 75(Pt B):43-51. doi:10.1016/j.jchemneu.2015.08.001.

19. Hecht, Karl. 2016 Health Implications of Long-Term Exposures to Electrosmog. Brochure 6 of A Brochure Series of the Competence Initiative for the Protection of Humanity, the Environment and Democracy. http://kompetenzinitiative.net/KIT/wp-content/uploads/2016/07/KI_Brochure-6_K_Hecht_web.pdf (accessed Feb. 11, 2018)
20. Sangün Ö, Dündar B, Çömlekçi S, Büyükgebiz A. 2016 The Effects of Electromagnetic Field on the Endocrine System in Children and Adolescents. Pediatr Endocrinol Rev 13:531-545.
21. Belyaev I, Dean A, Eger H, Hubmann G, Jandrisovits R, Kern M, Kundi M, Moshammer H, Lercher P, Müller K, Oberfeld G, Ohnsorge P, Pelzmann P, Scheingraber C, Thill R. 2016 EUROPAEM EMF Guideline 2016 for the prevention, diagnosis and treatment of EMF-related health problems and illnesses. Rev Environ Health DOI 10.1515/reveh-2016-0011.
22. Zhang J, Sumich A, Wang GY. 2017 Acute effects of radiofrequency electromagnetic field emitted by mobile phone on brain function. Bioelectromagnetics 38:329-338. doi: 10.1002/bem.22052.
23. Lai H. 2018. A Summary of Recent Literature (2007–2017) on Neurological Effects of Radio Frequency Radiation. Chapter 8 in Mobile Communications and Public Health, Marko Markov, Ed., CRC press, pp 185-220.
24. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.
25. Wilke I. 2018 Biological and pathological effects of 2.45 GHz on cells, fertility, brain and behavior. Umwelt Medizin Gesselshaft 2018 Feb 31 (1).

[4]. Απόπτωση / κυτταρικός θάνατος (μια σημαντική διαδικασία για την παραγωγή νεύρο-εκφυλιστικών ασθενειών οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην στειρότητα).
1. Glaser ZR, PhD. 1971 Naval Medical Research Institute Research Report, June 1971. Bibliography of Reported Biological Phenomena (“Effects”) and Clinical Manifestations Attributed to Microwave and Radio-Frequency Radiation. Report No. 2 Revised. https://scholar.google.com/scholar?q=Glaser+naval+medical+microwave+radio-frequency+1972&btnG=&hl=en&as_sdt=0%2C38 (Accessed Sept. 9, 2017)
2. Tolgskaya MS, Gordon ZV. 1973. Pathological Effects of Radio Waves, Translated from Russian by B Haigh. Consultants Bureau, New York/London, 146 pages.
3. Raines, J. K. 1981. Electromagnetic Field Interactions with the Human Body: Observed Effects and Theories. Greenbelt, Maryland: National Aeronautics and Space Administration 1981; 116 p.
4. Hardell L, Sage C. 2008. Biological effects from electromagnetic field exposure and public exposure standards. Biomed. Pharmacother. 62:104-109. doi: 10.1016/j.biopha.2007.12.004.
5. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
6. Levitt, B. B., Lai, H. 2010. Biological effects from exposure to electromagnetic radiation emitted by cell tower base stations and other antenna arrays. Environ. Rev. 18, 369-395. doi.org/10.1139/A10-018
7. Yakymenko I, Sidorik E. 2010 Risks of carcinogenesis from electromagnetic radiation and mobile telephony devices. Exp Oncol 32:729-736.
8. Yakimenko IL, Sidorik EP, Tsybulin AS. 2011 [Metabolic changes in cells under electromagnetic radiation of mobile communication systems]. Ukr Biokhim Zh (1999). 2011 Mar-Apr;83(2):20-28.
9. Pall, ML. 2013. Electromagnetic fields act via activation of voltage-gated calcium channels to produce beneficial or adverse effects. J Cell Mol Med 17:958-965. doi: 10.1111/jcmm.12088.
10. Pall ML. 2016 Microwave frequency electromagnetic fields (EMFs) produce widespread neuropsychiatric effects including depression. J Chem Neuroanat 75(Pt B):43-51. doi:10.1016/j.jchemneu.2015.08.001.

11. Batista Napotnik T, Reberšek M, Vernier PT, Mali B, Miklavčič D. 2016 Effects of high voltage nanosecond electric pulses on eukaryotic cells (in vitro): A systematic review. Bioelectrochemistry. 2016 Aug;110:1-12. doi: 10.1016/j.bioelechem.2016.02.011.
12. Asghari A, Khaki AA, Rajabzadeh A, Khaki A. 2016 A review on Electromagnetic fields (EMFs) and the reproductive system. Electron Physician. 2016 Jul 25;8(7):2655-2662. doi: 10.19082/2655.
13. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.

[5]. Οξειδωτικό στρες / βλάβη ελεύθερων ριζών (σχεδόν σε όλες τις χρόνιες ασθένειες εμπλέκονται σημαντικοί μηχανισμοί. Άμεση βλάβη του κυτταρικού DNA) 
1. Raines, J. K. 1981. Electromagnetic Field Interactions with the Human Body: Observed Effects and Theories. Greenbelt, Maryland: National Aeronautics and Space Administration 1981; 116 p.
2. Hardell, L., Sage, C. 2008. Biological effects from electromagnetic field exposure and public exposure standards. Biomed. Pharmacother. 62, 104-109.
3. Hazout A, Menezo Y, Madelenat P, Yazbeck C, Selva J, Cohen-Bacrie P. 2008 [Causes and clinical implications of sperm DNA damages]. Gynecol Obstet Fertil ;36:1109-1117
4. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
5. Desai NR, Kesari KK, Agarwal A. 2009 Pathophysiology of cell phone radiation: oxidative stress and carcinogenesis with focus on the male reproductive system. Reproduct Biol Endocrinol 7:114.
6. Yakymenko I, Sidorik E. 2010 Risks of carcinogenesis from electromagnetic radiation and mobile telephony devices. Exp Oncol 32:729-736.
7. Yakimenko IL, Sidorik EP, Tsybulin AS. 2011 [Metabolic changes in cells under electromagnetic radiation of mobile communication systems]. Ukr Biokhim Zh (1999). 2011 Mar-Apr;83(2):20-28.
8. Consales, C., Merla, C., Marino, C., et al. 2012. Electromagnetic fields, oxidative stress, and neurodegeneration. Int. J. Cell Biol. 2012: 683897.
9. LaVignera et al 2012 La Vignera S, Condorelli RA, Vicari E, D’Agata R, Calogero AE. 2012 Effects of the exposure to mobile phones on male reproduction: a review of the literature. J Androl 33:350-356.
10. Pall, ML. 2013. Electromagnetic fields act via activation of voltage-gated calcium channels to produce beneficial or adverse effects. J Cell Mol Med 17:958-965. doi: 10.1111/jcmm.12088.
11. Nazıroğlu M, Yüksel M, Köse SA, Özkaya MO. 2013 Recent reports of Wi-Fi and mobile phoneinduced radiation on oxidative stress and reproductive signaling pathways in females and males. J Membr Biol 246:869-875.
12. Pall, M. L. 2015. Scientific evidence contradicts findings and assumptions of Canadian Safety Panel 6: microwaves act through voltage-gated calcium channel activation to induce biological impacts at non-thermal levels, supporting a paradigm shift for microwave/lower frequency electromagnetic field action. Rev. Environ. Health 3, 99-116.

13. Yakymenko I, Tsybulin O, Sidorik E, Henshel D, Kyrylenko O, Kysylenko S. 2015 Oxidative mechanisms of biological activity of low-intensity radiofrequency radiation. Electromagnetic Biol Med: Early Online 1-16. ISSN: 1536-8378.
14. Hensinger P, Wilke E. 2016. Mobilfunk-Studienergebnisse bestätigen Risiken Studienrecherche 2016-4 veröffentlicht. Umwelt Medizin Gesellshaft 29:3/2016.
15. Houston BJ, Nixon B, King BV, De Iuliis GN, Aitken RJ. 2016 The effects of radiofrequency electromagnetic radiation on sperm function. Reproduction 152:R263-R276.
16. Dasdag S, Akdag MZ. 2016 The link between radio frequencies emitted from wireless technologies and oxidative stress. J Chem Neuroanat 75(Pt B):85-93.
17. Wang H, Zhang X. 2017 Magnetic fields and reactive oxygen species. Int J Mol Sci. 2017 Oct 18;18(10). pii: E2175. doi: 10.3390/ijms18102175.
18. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.
19. Wilke I. 2018 Biological and pathological effects of 2.45 GHz on cells, fertility, brain and behaviour. Umwelt Medizin Gesselshaft 2018 Feb 31 (1).

[6]. Ορμονικές παρενέργειες (ενδοκρινικό σύστημα
1. Glaser ZR, PhD. 1971 Naval Medical Research Institute Research Report, June 1971. Bibliography of Reported Biological Phenomena (“Effects”) and Clinical Manifestations Attributed to Microwave and Radio-Frequency Radiation. Report No. 2 Revised. https://scholar.google.com/scholar?q=Glaser+naval+medical+microwave+radio-frequency+1972&btnG=&hl=en&as_sdt=0%2C38 (Accessed Sept. 9, 2017)
2. Tolgskaya MS, Gordon ZV. 1973. Pathological Effects of Radio Waves, Translated from Russian by B Haigh. Consultants Bureau, New York/London, 146 pages.
3. Raines, J. K. 1981. Electromagnetic Field Interactions with the Human Body: Observed Effects and Theories. Greenbelt, Maryland: National Aeronautics and Space Administration 1981; 116 p.
4. Hardell, L., Sage, C. 2008. Biological effects from electromagnetic field exposure and public exposure standards. Biomed. Pharmacother. 62, 104-109.
5. Makker K, Varghese A, Desai NR, Mouradi R, Agarwal A. 2009 Cell phones: modern man’s nemesis? Reprod Biomed Online 18:148-157.
6. Gye MC, Park CJ. 2012 Effect of electromagnetic field exposure on the reproductive system. Clin Exp Reprod Med 39:1-9. doi.org/10.5653/cerm.2012.39.1.1
7. Pall, M. L. 2015. Scientific evidence contradicts findings and assumptions of Canadian Safety Panel 6: microwaves act through voltage-gated calcium channel activation to induce biological impacts at non-thermal levels, supporting a paradigm shift for microwave/lower frequency electromagnetic field action. Rev. Environ. Health 3, 99-116
8. Sangün Ö, Dündar B, Çömlekçi S, Büyükgebiz A. 2016 The Effects of Electromagnetic Field on the Endocrine System in Children and Adolescents. Pediatr Endocrinol Rev 13:531-545.
9. Hecht, Karl. 2016 Health Implications of Long-Term Exposures to Electrosmog. Brochure 6 of A Brochure Series of the Competence Initiative for the Protection of Humanity, the Environment and Democracy. http://kompetenzinitiative.net/KIT/wp-content/uploads/2016/07/KI_Brochure-6_K_Hecht_web.pdf (accessed Feb. 11, 2018)
10. Asghari A, Khaki AA, Rajabzadeh A, Khaki A. 2016 A review on Electromagnetic fields (EMFs) and the reproductive system. Electron Physician. 2016 Jul 25;8(7):2655-2662. doi: 10.19082/2655.
11. Pall ML. 2018 Wi-Fi is an important threat to human health. Environ Res 164:404-416.
12. Wilke I. 2018 Biological and pathological effects of 2.45 GHz on cells, fertility, brain and behaviour. Umwelt Medizin Gesselshaft 2018 Feb 31 (1).

[7]. Αυξημένο ενδοκυτταρικό ασβέστιο: το ενδοκυτταρικό ασβέστιο διατηρείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (συνήθως περίπου 2 Χ 10-9 Μ) εκτός από μικρές αυξήσεις που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρυθμιστικών αντιδράσεων, έτσι ώστε η συνεχής αύξηση των επιπέδων ενδοκυτταρικού ασβεστίου να παράγει πολλές παθο-φυσιολογικές (νοσογενείς) αντιδράσεις 
1. Adey WR. 1988 Cell membranes: the electromagnetic environment and cancer promotion. Neurochem Res.13:671-677.

2. Walleczek, J. 1992. Electromagnetic field effects on cells of the immune system: the role of calcium signalling. FASEB J. 6, 3177-3185.
3. Adey, WR. 1993 Biological effects of electromagnetic fields. J Cell Biochem 51:410-416.
4. Frey AH. 1993 Electromagnetic field interactions with biological systems. FASEB J 7:272-281.
5. Funk RHW, Monsees T, Özkucur N. 2009 Electromagnetic effects—Form cell biology to medicine. Prog Histochem Cytochem 43:177-264.
6. Yakymenko IL, Sidorik EP, Tsybulin AS. 1999 [Metabolic changes in cells under electromagnetic radiation of mobile communication systems]. Ukr Biokhim Zh (1999), 2011 Mar-Apr:20-28.
7. Gye MC, Park CJ. 2012 Effect of electromagnetic field exposure on the reproductive system. Clin Exp Reprod Med 39:1-9. doi.org/10.5653/cerm.2012.39.1.1
8. Pall, ML. 2013. Electromagnetic fields act via activation of voltage-gated calcium channels to produce beneficial or adverse effects. J Cell Mol Med 17:958-965. doi: 10.1111/jcmm.12088.
9. Pall ML. 2014 Electromagnetic field activation of voltage-gated calcium channels: role in therapeutic effects. Electromagn Biol Med. 2014 Apr 8 doi: 10.3109/15368378.2014.906447.

10. Pall ML. 2015 How to approach the challenge of minimizing non-thermal health effects of microwave radiation from electrical devices. International Journal of Innovative Research in Engineering & Management (IJIREM) ISSN: 2350-0557, Volume-2, Issue -5, September 2015; 71-76.
11. Pall, M. L. 2015 Scientific evidence contradicts findings and assumptions of Canadian Safety Panel 6: microwaves act through voltage-gated calcium channel activation to induce biological impacts at non-thermal levels, supporting a paradigm shift for microwave/lower frequency electromagnetic field action. Rev. Environ. Health 3, 99-116. doi: 10.1515/reveh-2015-0001.

12. Pall ML. 2016 Electromagnetic fields act similarly in plants as in animals: Probable activation of calcium channels via their voltage sensor. Curr Chem Biol 10: 74-82.
13. Pall ML. 2016 Microwave frequency electromagnetic fields (EMFs) produce widespread neuropsychiatric effects including depression. J Chem Neuroanat 75(Pt B):43-51. doi:10.1016/j.jchemneu.2015.08.001.

14. Batista Napotnik T, Reberšek M, Vernier PT, Mali B, Miklavčič D. 2016 Effects of high voltage nanosecond electric pulses on eukaryotic cells (in vitro): A systematic review. Bioelectrochemistry. 2016 Aug;110:1-12. doi: 10.1016/j.bioelechem.2016.02.011.
15. Asghari A, Khaki AA, Rajabzadeh A, Khaki A. 2016 A review on electromagnetic fields (EMFs) and the reproductive system. Electron Physician. 2016 Jul 25;8(7):2655-2662. doi: 10.19082/2655. 

[8]. Αιτία Καρκίνου από έκθεση σε EMFs 
1. Dwyer, M. J., Leeper, D. B. 1978 A Current Literature Report on the Carcinogenic Properties of Ionizing and Nonionizing Radiation. DHEW Publication (NIOSH) 78-134, March 1978.
2. Marino AA, Morris DH. 1985 Chronic electromagnetic stressors in the environment. A risk factor in human cancer. J environ sci health C3:189-219.
3. Adey WR. 1988 Cell membranes: the electromagnetic environment and cancer promotion.Neurochem Res.13:671-677.

4. Adey WR. 1990 Joint actions of environmental nonionizing electromagnetic fields and chemical pollution in cancer promotion. Environ Health Perspect 86:297-305. 
5. Frey AH. 1993 Electromagnetic field interactions with biological systems. FASEB J 7:272-281.
6. Goldsmith JR. 1995 Epidemiological evidence of radiofrequency radiation (microwave) effects on health in military, broadcasting and occupational settings. Int J Occup Environ Health 1:47-57.
7. Goldsmith JR. 1997 Epidemiologic evidence relevant to radar (microwave) effects. Env Health Perspect 105(Suppl 6):1579-1587.
8. Kundi M, Mild K, Hardell L, Mattsson M. 2004 Mobile telephones and cancer – a review of the epidemiological evidence. J Toxicol Env Health, Part B 7:351-384.
9. Kundi M. 2004 Mobile phone use and cancer. Occup Env Med 61:560-570.
10. Behari J, Paulraj R. 2007 Biomarkers of induced electromagnetic field and cancer. Indian J Exp Biol 45:77-85.
11. Hardell L, Carlberg M, Soderqvist F, Hansson Mild K. 2008 Meta-analysis of long-term mobile phone use and the association with brain tumors. Int J Oncol 32:1097-1103.
12. Khurana VG, Teo C, Kundi M, Hardell L, Carlberg M. 2009 Cell phones and brain tumors: a review including the long-term epidemiologic data. Surg Neurol 72:205-214.
13. Desai NR, Kesari KK, Agarwal A. 2009 Pathophysiology of cell phone radiation: oxidative stress and carcinogenesis with focus on the male reproductive system. Reproduct Biol Endocrinol 7:114.
14. Davanipour Z, Sobel E. 2009 Long-term exposure to magnetic fields and the risks of Alzheimer’s disease and breast cancer: Further biological research. Pathophysiology 16:149-156.
15. Yakymenko I, Sidorik E. 2010 Risks of carcinogenesis from electromagnetic radiation and mobile telephony devices. Exp Oncol 32:729-736.
16. Carpenter DO. 2010 Electromagnetic fields and cancer: the cost of doing nothing. Rev Environ Health 25:75-80.
17. Giuliani L, Soffriti M (Eds). 2010 NON-THERMAL EFFECTS AND MECHANISMS OF INTERACTION BETWEEN ELECTROMAGNETIC FIELDS AND LIVING MATTER, RAMAZZINI INSTITUTE EUR. J. ONCOL. LIBRARY Volume 5, National Institute for the Study and Control of Cancer and Environmental Diseases “Bernardino Ramazzini” Bologna, Italy 2010, 400-page monograph.
18. Khurana, V. G., Hardell, L., Everaert, J., Bortkiewicz, A., Carlberg, M., Ahonen, M. 2010 Epidemiological evidence for a health risk from mobile phone base stations. Int. J. Occup. Environ. Health 16, 263-267.
19. Yakymenko, I., Sidorik, E., Kyrylenko, S., Chekhun, V. 2011. Long-term exposure to microwave radiation provokes cancer growth: evidences from radars and mobile communication systems. Exp. Oncol. 33(2), 62-70.
20. Biointiative Working Group, David Carpenter and Cindy Sage (eds). 2012 Bioinitiative 2012: A rationale for biologically-based exposure standards for electromagnetic radiation. http://www.bioinitiative.org/participants/why-we-care/
21. Ledoigt G, Belpomme D. 2013 Cancer induction molecular pathways and HF-EMF irradiation. Adv Biol Chem 3:177-186.
22. Hardell L, Carlberg M. 2013 Using the Hill viewpoints from 1965 for evaluating strengths of evidence of the risk for brain tumors associated with use of mobile and cordless phones. Rev Environ Health 28:97-106. doi: 10.1515/reveh-2013-0006.
23. Hardell L, Carlberg M, Hansson Mild K. 2013 Use of mobile phones and cordless phones is associated with increased risk for glioma and acoustic neuroma. Pathophysiology 2013;20(2):85-110.
24. Carpenter DO. 2013 Human disease resulting from exposure to electromagnetic fields. Rev Environ Health 2013;28:159-172.gj
25. Davis DL, Kesari S, Soskolne CL, Miller AB, Stein Y. 2013 Swedish review strengthens grounds for concluding that radiation from cellular and cordless phones is a probable human carcinogen. Pathophysiology 20:123-129.
26. Morgan LL, Miller AB, Sasco A, Davis DL. 2015 Mobile phone radiation causes brain tumors and should be classified as a probable human carcinogen (2A). Int J Oncol 46(5): 1865-1871.
27. Mahdavi M, Yekta R, Tackallou SH. 2015 Positive correlation between ELF and RF electromagnetic fields on cancer risk. J Paramed Sci 6(3), ISSN 2008-4978.
28. Carlberg M, Hardell L. 2017 Evaluation of Mobile Phone and Cordless Phone Use and Glioma Risk Using the Bradford Hill Viewpoints from 1965 on Association or Causation. BioMed Res Int 2017, Article ID 9218486, https://doi.org/10.1155/2017/9218486
29. Bortkiewicz A, Gadzicka E, Szymczak W. 2017 Mobile phone use and risk for intracranial tumors and salivary gland tumors - A meta-analysis. Int J Occup Med Environ Health 30:27-43.
30. Bielsa-Fernández P, Rodríguez-Martín B. 2017 [Association between radiation from mobile phones and tumour risk in adults]. Gac Sanit. 2017 Apr 12. pii: S0213-9111(17)30083-3. doi:10.1016/j.gaceta.2016.10.014. [Epub ahead of print]
31. Alegría-Loyola MA, Galnares-Olalde JA, Mercado M. 2017 [Tumors of the central nervous system]. Rev Med Inst Mex Seguro Soc 55:330-334.
32. Prasad M, Kathuria P, Nair P, Kumar A, Prasad K. 2017 Mobile phone use and risk of brain tumours: a systematic review of association between study quality, source of funding, and research outcomes. Neurol Sci. 2017 Feb 17. doi: 10.1007/s10072-017-2850-8. [Epub ahead of print].
33. Miller A. 2017 References on cell phone radiation and cancer. https://ehtrust.org/references-cellphone-radio-frequency-radiation-cancer/ (Accessed Sept. 9, 2017)
34. Hardell L. 2017 World Health Organization, radiofrequency radiation and health – a hard nut to crack (Review). Int J Oncol 51:405-413.
35. Pall ML. 2018 How cancer can be caused by microwave frequency electromagnetic field (EMF) exposures: EMF activation of voltage-gated calcium channels (VGCCs) can cause cancer including tumor promotion, tissue invasion and metastasis via 15 mechanisms. Chapter 7 in: Mobile Communications and Public Health, Marko Markov, Ed., CRC Press, pp 163-184.

[9]. Τα παλμικά EMFs στις περισσότερες περιπτώσεις δρουν σε βιολογικό επίπεδο συγκριτικά με τα μη-παλμικά
Αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο καθώς όλες οι συσκευές ασύρματης επικοινωνίας, επικοινωνούν μέσω παλμών, και όσο πιο «έξυπνες» είναι οι συσκευές τόσο περισσότερο δονούνται παλμικά (επειδή οι παλμοί μεταφέρουν τις πληροφορίες).

1. Osipov YuA, 1965 [Labor hygiene and the effect of radiofrequency electromagnetic fields on workers]. Leningrad Meditsina Publishing House, 220 pp.
2. Pollack H, Healer J. 1967 Review of Information on Hazards to Personnel from High-Frequency Electromagnetic Radiation. Institute for Defense Analyses; Research and Engineering Support Division. IDA/HQ 67-6211, Series B, May 1967.
3. Frey AH. 1974 Differential biologic effects of pulsed and continuous electromagnetic fields and mechanisms of effect. Ann N Y Acad Sci 238: 273-279.
4. Creighton MO, Larsen LE, Stewart-DeHaan PJ, Jacobi JH, Sanwal M, Baskerville JC, Bassen HE, Brown DO, Trevithick JR. 1987 In vitro studies of microwave-induced cataract. II. Comparison of damage observed for continuous wave and pulsed microwaves. Exp Eye Res 45:357-373.
5. Grigor’ev IuG. 1996 [Role of modulation in biological effects of electromagnetic radiation]. Radiats Biol Radioecol 36:659-670.
6. Belyaev I. 2005 Non-thermal biological effects of microwaves. Microwave Rev 11:13-29.
7. Belyaev I. 2005 Non-thermal biological effects of microwaves: current knowledge, further perspective and urgent needs. Electromagn Biol Med 24(3):375-403.
8. Markov MS. 2007 Pulsed electromagnetic field therapy: History, state of the art and future. The Environmentalist 27:465-475.
9. Van Boxem K, Huntoon M, Van Zundert J, Patijn J, van Kleef M, Joosten EA. 2014 Pulsed radiofrequency: a review of the basic science as applied to the pathophysiology of radicular pain: a call for clinical translation. Reg Anesth Pain Med. 2014 Mar-Apr;39(2):149-59.
10. Belyaev, I. 2015. Biophysical mechanisms for nonthermal microwave effects. In: Electromagnetic Fields in Biology and Medicine, Marko S. Markov, ed, CRC Press, New York, pp 49-67.
11. Pall, M. L. 2015 Scientific evidence contradicts findings and assumptions of Canadian Safety Panel 6: microwaves act through voltage-gated calcium channel activation to induce biological impacts at non-thermal levels, supporting a paradigm shift for microwave/lower frequency electromagnetic field action. Rev. Environ. Health 3, 99-116. doi: 10.1515/reveh-2015-0001.
12. Panagopoulos DJ, Johansson O, Carlo GL. 2015 Real versus simulated mobile phone exposures in experimental studies. BioMed. Res. Int. 2015, article ID 607053, 8 pages. doi:10.1155/2015/607053.
13. Batista Napotnik T, Reberšek M, Vernier PT, Mali B, Miklavčič D. 2016 Effects of high voltage nanosecond electric pulses on eukaryotic cells (in vitro): A systematic review. Bioelectrochemistry. 2016 Aug;110:1-12. doi: 10.1016/j.bioelechem.2016.02.011.

 

Κατηγορία Υγεία

Το παρατεταμένο στρες είναι γνωστό πως μειώνει την αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Η Κβαντική Βιοανάδραση κάνει εφικτή την αντιμετώπιση του στρες που προκαλεί ασθένεια και την ανακάλυψη των σωματικών, ψυχολογικών, περιβαλλοντικών ή βιοχημικών αιτιών που το δημιουργούν.

Πώς γίνεται αυτό; Στη συνεδρία Κβαντικής Βιοανάδρασης γίνονται: ανίχνευση μεταβλητότητας στη συχνότητα του εγκεφάλου (Brain Rate Variability) με Hλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG), ανίχνευση μεταβλητότητας καρδιακού ρυθμού (HRV Heart Rate Variability) με Hλεκτροκαρδιογράφημα (ECG) και σάρωση ηλεκτρομυογραφίας με Hλεκτρομυογράφημα (EMG). Αυτά επιτυγχάνονται με τη τεχνολογία της κλασικής βιοανάδρασης η οποία μετράει την φυσική αντίδραση του οργανισμού (Galvanic Skin Resistance [GSR]) ή αλλιώς την ηλεκτρο-δερματική απόκριση (Electrodermal Response [EDR]) με ηλεκτρικά σήματα μέσω ηλεκτροδερμικών αισθητήρων. Με την σωστή ερμηνεία των αποτελεσμάτων, την επάρκεια γνώσεων για την επιλογή των κατάλληλων προγραμμάτων της συσκευής και την παροχή συγκεκριμένων προτάσεων για τη μείωση των αιτιών πίσω από τα προβλήματα, γίνεται εφικτή η βελτίωση της υγείας σε ολιστικό επίπεδο.

Σχέση Στρες και Ανοσοποιητικού Συστήματος

Σύμφωνα με έρευνα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Stanford, από τον μοριακό βιολόγο Δρ Bruce Lipton, το άγχος φάνηκε να είναι η αιτία τουλάχιστον του 95% όλων των ασθενειών και των νόσων. Τα Κέντρα Ελέγχου Νόσων των Η.Π.Α αναφέρουν πως το στρες παίζει ρόλο σε τουλάχιστον 87% όλων των ασθενειών.

Σύμφωνες είναι οι Έρευνες από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των Η.Π.Α στη σχέση στρες και ανοσοποιητικού συστήματος. Συγκεκριμένα εξηγούν πως σε γενικές γραμμές, το ανοσοποιητικό σύστημα αποτελείται από κύτταρα, πρωτεΐνες, όργανα και ιστούς που συνεργάζονται για την προστασία από σωματικές ασθένειες και βλάβες. Κατά τη διάρκεια ολιγόλεπτης οξείας πίεσης- στρες, ορισμένα είδη κυττάρων κινητοποιούνται στην κυκλοφορία του αίματος, ενδεχομένως προετοιμάζοντας το σώμα για τραυματισμό ή μόλυνση. Το οξύ στρες αυξάνει επίσης τα επίπεδα των προ-φλεγμονωδών κυτοκινών στο αίμα. Η φλεγμονή είναι μια αναγκαία βραχυπρόθεσμη αντίδραση για την εξάλειψη των παθογόνων και την έναρξη της επούλωσης. Ωστόσο η χρόνια συστηματική φλεγμονή αντιπροσωπεύει την απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της αθηροσκλήρωσης. Άλλη συνέπεια του χρόνιου στρες είναι η ενεργοποίηση λανθάνων ιών. Αυτό μπορεί να αντικατοπτρίζει την απώλεια του ανοσολογικού ελέγχου του ιού και η συχνή ενεργοποίηση μπορεί να προκαλέσει φθορά στο ανοσοποιητικό σύστημα.

Κβαντική Βιοανάδραση και Στρες

Η Κβαντικής Βιοανάδραση μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση του καθημερινού στρες και να προγραμματίσει το νου να χειρίζεται καλύτερα τις στρεσογόνες καταστάσεις. Επίσης δουλεύει βαθιά στις αιτίες του στρες σε μόλις 2-3 συνεδρίες. Οι περισσότερες παρεμβάσεις της Κβαντικής Βιοανάδρασης σχεδιάζονται για να απελευθερώσουν τη ρίζα της πίεσης- στρες.

Στη πρώτη συνεδρία Κβαντικής Βιοανάδρασης γίνονται κατανοητές οι αιτίες που «κρύβονται» πίσω από τα συμπτώματα και το στρες. Γίνεται μια αξιολόγηση του οργανισμού και δίνεται μια έκθεση έκτασης 35 σελίδων για τα ειδικά στρεσογόνα του. Η αναφορά των 35 σελίδων είναι εκείνη που βοηθά στον εντοπισμό των προειδοποιητικών σημείων και των αιτιών του στρες, είτε πρόκειται για συμπεριφορικές, ψυχολογικές, βιολογικές ή περιβαλλοντικές αιτίες.

Μέσω της απόκρισης στη χαλάρωση, που επιτυγχάνεται με τη χρήση της Κβαντικής Βιοανάδρασης, το άτομο εισέρχεται σε μια κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης που είναι το πολικό αντίθετο της απόκρισης στο στρες. Σε αυτή την κατάσταση, σε οργανικό επίπεδο γίνονται τα εξής:

  • Ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται ή σταθεροποιείται
  • Η αναπνοή γίνεται πιο αργή και βαθύτερη
  • Η πίεση του αίματος σταθεροποιείται
  • Οι μύες χαλαρώνουν
  • Αυξάνεται η ροή αίματος στον εγκέφαλο

Εκτός από τις παραπάνω επιδράσεις, η Κβαντική Βιοανάδραση αυξάνει την ενέργεια και την εστίαση, συμβάλλει στην καταπολέμηση των ασθενειών, ανακουφίζει από τους πόνους, αυξάνει τις ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, ενισχύει τα κίνητρα και την παραγωγικότητα καθώς και βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.


 Η Βιολλέτα Αννίνου είναι καθηγήτρια στην κβαντική Ακαδημία του Beverly Hills στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α. Επίσης είναι εκπαιδεύτρια της κβαντικής βιοανάδρασης σε παγκόσμιο επίπεδο. Αριστούχος μοριακής βιολογίας (Delaware, USA). Είναι κάτοχος δύο διδακτορικών τίτλων: Αριστούχος Ολιστικής Διατροφολογίας (USA) και Κβαντικής Βιο-ανάδρασης (Medical Board Certified Biofeedback Doctorate Imune). Έχει μεταπτυχιακό στη Νευρο-Ανατομία, στη Νευροηλεκτρο-Φυσιολογία και στη Νευρολογία, Victor Babes University of Medicine and Pharmacy. Έχει βραβευτεί για τις έρευνές της στη Μοριακή Βιολογία από το Dupont, Delaware, U.S.A. (Dupont Ιατρικών Ερευνών). Είναι υποψήφια  Διδάκτωρ στην Κβαντική Ιατρική, U.S.A. Αναγνωρισμένη παγκοσμίως.

Ο πόνος είναι η κύρια αιτία αναπηρίας στη κοινωνία αλλά η ευαισθησία στον πόνο είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο. Είναι πλέον σαφές ότι ο πόνος είναι μια συναισθηματικοκινητική συνιστώσα. Η δυσάρεστη κατάσταση που προκαλεί προειδοποιεί το άτομο να λάβει μέτρα κατά των ασθενειών διεγείροντας τον ομοιοστατικό μηχανισμό για τις φυσιολογικές απαντήσεις που απαιτούνται για την επιβίωση του σώματος. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ανήκει στο περιφερικό νευρικό σύστημα που είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση σημαντικών ζωτικών λειτουργιών όπως η πίεση του αίματος, ο καρδιακός ρυθμός, η αναπνοή και η θερμοκρασία. Οι δύο κλάδοι αυτού του συστήματος (συμπαθητικός και παρασυμπαθητικός) έχουν ανταγωνιστικές επιρροές στις περισσότερες σωματικές λειτουργίες, συμβάλλοντας στην ομοιόσταση στο ανθρώπινο σώμα.

Ο χρόνιος πόνος οδηγεί σε αλλαγές στη δραστηριότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Η αυτόνομη ανισορροπία οφείλεται είτε σε αυξημένη συμπαθητική ή μειωμένη παρασυμπαθητική δραστηριότητα. Μαζί με διάφορους παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής ο πόνος αποτελεί αιτία μη φυσιολογικής λειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Αλλαγές στη φυσιολογική λειτουργία αυτού του συστήματος παρατηρούνται σε διάφορες παθήσεις όπως η ινομυαλγία, ισχιαλγία, αυχεναλγία και ωμαλγία.

Οι ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από ινομυαλγία έχουν σημάδια αυτόνομης δυσλειτουργίας. Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού μειώνεται και η αυτόνομη δραστηριότητα κυριαρχείται από συμπαθητική δραστηριότητα. Ομοίως τα ίδια σημάδια έχουν παρατηρηθεί σε ασθενείς με ισχιαλγία. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η παραγωγή των προφλεγμονωδών δεικτών εντός των σφαιροειδών σωμάτων μέσα στα κύτταρα που περιέχουν τα χρωμοσώματα μπορεί να είναι ένας σημαντικός μεσολαβητής στον πόνο εξαιτίας της δισκοκήλης. Επίσης αυξημένα επίπεδα ιντερλευκίνης-6 (IL-6) και (TNF-a) παρατηρήθηκαν σε ασθενείς με οσφυϊκή ριζοπάθεια. Η μειωμένη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας έχει συνδεθεί με αυξημένη IL-6. Επομένως η αυτόνομη δυσλειτουργία μπορεί να συσχετίζεται με αυξημένη παραγωγή κυτοκίνης από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα αποτελεί βασικό στρεσσογόνο σύστημα στο σώμα, συνθέτοντας μια γέφυρα μεταξύ της περιφέρειας που εμπλέκεται στενά στην αντίληψη του πόνου και την προσαρμογή σε διαφόρους φυσικούς και διανοητικούς παράγοντες. Με αυτό τον τρόπο εμπλέκεται τόσο στην ανάπτυξη όσο και στη συντήρηση χρονιών μυοσκελετικών παθήσεων. Αυτόνομη ανισορροπία με κυρίαρχη συμπαθητική νευρική ενεργοποίηση και μειωμένη παρασυμπαθητική λειτουργία κατά τη διάρκεια εργασίας – ελεύθερου χρόνου και ύπνου συνδέεται με ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από χρόνιο πόνο στον αυχένα και στον ώμο.

Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης της συμπαθητικής και παρασυμπαθητικής εναρμόνισης της καρδιάς. Γενικά μεγαλύτερη διακύμανση του καρδιακού ρυθμού αντικατοπτρίζει ένα υγιέστερο και πιο προσαρμοσμένο αυτόνομο νευρικό σύστημα ενώ μειωμένη μια αυτόνομη διαταραχή. Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού είναι ισχυρός δείκτης διαστρωμάτωσης καρδιαγγειακού κινδύνου. Αντικατοπτρίζει την κανονικότητα των καρδιακών παλμών με τη μεγαλύτερη να μειώνει τη διακύμανση του καρδιακού ρυθμού και αντίστροφα. Η κανονικότητα προέρχεται από τις χρονικές στιγμές που έχουν περάσει μεταξύ διαδοχικών καρδιακών παλμών. Ονομάζονται διαστήματα R-R και μετριούνται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου μετά από την λήψη ηλεκτροκαρδιογραφήματος σε ηρεμία. Ένας από τους βασικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσει τα διαστήματα αυτά είναι ο χρόνιος πόνος μυοσκελετικής αιτιολογίας.

Η φυσική αδράνεια, το άγχος, ο κακός ύπνος απόρροια του χρόνιου πόνου επηρεάζουν την διακύμανση του καρδιακού ρυθμού. Ιδιαίτερα η σωματική άσκηση ενισχύει τη μυοσκελετική υγεία και καρδιαγγειακή λειτουργία. Υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ αυξημένης φυσικής κατάστασης στον ελεύθερο χρόνο και βελτιωμένης παρασυμπαθητικής καρδιακής δραστηριότητας στην ανάπαυση. Η χαμηλή σωματική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής θνησιμότητας επιδεινώνοντας τα συμπτώματα σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Ο συνεχιζόμενος πόνος μπορεί να διαταράξει λειτουργικά αλληλοεξαρτώμενα καρδιαγγειακά κυκλώματα οδηγώντας σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης με κίνδυνο την δημιουργία υπέρτασης. Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού συσχετίζεται με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ινομυαλγία, χρόνιος πόνος στον αυχένα – ώμο – οσφύ, σύνδρομο Guillain-Barre, πολλαπλή σκλήρυνση, υπέρταση, νόσος στεφανιαίων αγγείων, καρδιακή ανεπάρκεια.

Ο τύπος άσκησης που θεωρείται ότι έχει τα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα στην αλλαγή της διακύμανσης του καρδιακού ρυθμού σε σχέση με άλλα είδη άσκησης είναι η αερόβια άσκηση. Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού έχει ισχυρή εξάρτηση από το επίπεδο αεροβικής ικανότητας του ατόμου ενώ είναι χαρακτηριστικό πως μειώνεται με την διακοπή της. Οι θετικές αλλαγές εμφανίζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα με μέτριας έντασης άσκηση (50% μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου διάρκειας 8 εβδομάδων) αλλά και με υψηλής έντασης άσκηση (75%-85% μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου διάρκειας 10 εβδομάδων). Η συχνότητα της άσκησης είναι 3-4 φορές την εβδομάδα μέγιστου χρόνου 40 λεπτών. Στην πραγματικότητα η ένταση της άσκησης παίζει καθοριστικό παράγοντα για καρδιαγγειακές προσαρμογές ενώ και ο τύπος της άσκησης είναι σημαντικός. Ενδεικτικά προτείνονται το περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, κολύμπι. Η αναπνοή ρυθμίζει την αυτόνομη ροή προς τη καρδιά, συμβάλλοντας στη διακύμανση του καρδιακού ρυθμού. Ο αυθόρμητος ρυθμός αναπνοής μπορεί να μειωθεί μέσω ασκήσεων βαθιάς αναπνοής δημιουργώντας αλλαγές στη διακύμανση του καρδιακού ρυθμού. Το πρωτόκολλο άσκησης περιλαμβάνει βαθιές αργές αναπνευστικές ασκήσεις 6 αναπνοών ανά λεπτό καθημερινά διάρκειας 30 λεπτών για 30 ημέρες. Κάθε κύκλος αναπνοής αποτελείται από 4 sec εισπνοής και 6 sec εκπνοής. Η θέση χαλάρωσης είναι καθιστή ή ύπτια. Η αύξηση της διακύμανσης του καρδιακού ρυθμού σχετίζεται με μια μείωση του αυθόρμητου ρυθμού αναπνοών που επιτυγχάνεται με τις ασκήσεις βαθιάς αργής αναπνοής.

Εν κατακλείδι η συστηματική ισόβια φυσική δραστηριότητα που εμπεριέχει αερόβια και αναπνευστική άσκηση συντελεί στη διατήρηση υγιούς αυτόνομου νευρικού συστήματος μειώνοντας τον πόνο μέσω αύξησης στη διακύμανση του καρδιακού ρυθμού σε ασθενείς με χρόνιο πόνο παρέχοντας ταυτόχρονα καρδιοπροστατευτική δράση. Η διακύμανση του καρδιακού ρυθμού φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στα σύνδρομα χρόνιου πόνου και οι πληροφορίες που παραθέτει θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους φυσικοθεραπευτές στην αποκατάσταση των ασθενών. Σε αυτές τις περιπτώσεις η φυσικοθεραπεία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την αυτόνομη δυσλειτουργία με θεραπευτική άσκηση (αερόβια-αναπνοές) χρησιμοποιώντας την διακύμανση του καρδιακού ρυθμού ως έκβαση φυσικοθεραπευτικής αξιολόγησης της προόδου του ασθενούς παρέχοντας βιοανάδραση.

Ο Συρόπουλος Στυλιανός αποφοίτησε από το τμήμα φυσικοθεραπείας του Τει Αθήνας το έτος 2003. Το 2006 άνοιξε το δικό του εργαστήριο φυσικοθεραπείας στην περιοχή όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Νέα Ιωνία Αττικής. Παράλληλα με την ενασχόλησή του ως εργαστηριούχος φυσικοθεραπευτής εργάστηκε στις μονάδες εντατικής θεραπείας σε δύο κρατικά νοσοκομεία το Αρεταίειο Νοσοκομείο και το Σισμανόγλειο νοσοκομείο με διάρκεια θητείας δύο έτη. Η κλινική εμπειρία πάνω στην αντιμετώπιση του επειγόντως περιστατικού χρονίως πασχόντων ασθενών τον οδήγησε στην απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου το 2014 στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση από την Ιατρική σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η συμμετοχή του σε παγκόσμια και πανευρωπαικά πρωταθλήματα κολύμβησης απο το 2011 έως σήμερα είναι συνεχής σε Κίνα, Αγγλία, Ιταλία, Τουρκία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ρωσία, Μάλτα. Οι γνωσεις του πάνω στην φυσιολογία της αερόβιας άσκησης λόγω της πολυετούς εμπειρίας του στην μαραθώνια Κολύμβηση αλλά και στην βασική-εξειδικευμένη υποστήριξη της ζωής έχοντας πιστοποίηση απο το ευρωπαικό συμβούλιο αναζωογόνησης και το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας εμπνέει ασφάλεια και εμπιστοσύνη στον ασθενή με καρδιοαναπνευστικές παθήσεις και τον καθιστά πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του θεράποντα ιατρού.

Κατηγορία Υγεία