Εισαγωγή στην ιατρική της Hildegard
Πριν από 900 χρόνια, η μοναχή Hildegard von Bingen, σημαντική μορφή του 12ου αιώνα, εισήγαγε μια εντελώς πρωτοποριακή σκέψη στην ιατρική της εποχής της: ίαση σημαίνει να θεραπεύσουμε όχι το σύμπτωμα αλλά την αιτία μιας ασθένειας. Ο άνθρωπος είναι ο κύριος υπεύθυνος της υγείας του. Αυτός τη διαμορφώνει. Αυτός αποφασίζει αν θα παραμείνει υγιής ή όχι. Η φύση και κυρίως το φυτικό βασίλειο τού προσφέρουν φάρμακα που όχι μόνο καταπραΰνουν τον πόνο και τις ενοχλήσεις αλλά, προπαντός, μπορούν να τον θεραπεύσουν οριστικά. Αυτό επιτυγχάνεται σε συνδυασμό με έναν υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής. Ο συγκεκριμένος τρόπος σκέψης ταιριάζει απόλυτα στην εποχή μας και θίγει ένα βασικό πρόβλημα της σημερινής ιατρικής πρακτικής: ότι συχνά αντιμετωπίζεται μόνο το σύμπτωμα.
Η Hildegard von Bingen αντιλαμβανόταν την ίαση ως μια διαδικασία άρσης των αιτίων μιας ασθένειας. Όταν έκανε λόγο για θεραπεία εννοούσε ότι ο ασθενής δεν θα εκδήλωνε καμία υποτροπή. Κατά συνέπεια, οι χρόνιες παθήσεις σήμαιναν για εκείνη αποτυχία της θεραπευτικής διαδικασίας, αποτυχία που οφειλόταν στο γεγονός ότι είχε χαθεί η κατάλληλη στιγμή και ότι η ασθένεια δεν είχε αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
Η φυτοθεραπεία σε συνδυασμό με μια υγιεινή διατροφή προσέφεραν το φυσικό οπλοστάσιο για την αποκατάσταση της υγείας. Έτσι, η Hildegard μάς παρέδωσε περισσότερες από 2.500 συνταγές για την αντιμετώπιση πλήθους ασθενειών. Για κάθε παθολογία θα βρούμε στο έργο της δεκάδες φυσικά φάρμακα. Ανάλογα με την αιτία της ασθένειας, ωστόσο, προτείνεται πάντα ένα συγκεκριμένο.
Η Hildegard περιέγραψε ασθένειες, τη ρίζα τους και τη θεραπεία τους χρησιμοποιώντας μια μεσαιωνική γλώσσα. Για κάποιον που δεν είναι εξοικειωμένος με αυτήν τη γλώσσα δεν είναι εύκολο να κατανοήσει τη θεραπευτική θεωρία και μέθοδο της Hildegard. Όμως, στο έργο της περιγράφει όγκους, αυτοάνοσα νοσήματα, αλλεργίες και πολλές άλλες εξαιρετικά επίκαιρες σήμερα παθολογίες και, δεδομένων των συνθηκών του 12ου αιώνα, δίνει εξαιρετικά ακριβείς πληροφορίες για την παρασκευή των φυσικών σκευασμάτων.
Αυτή η ακρίβεια της Hildegard ήταν που έκανε εντύπωση στον Alexander Rochira και τον παρακίνησε να ασχοληθεί με το έργο της. Το ερώτημα που τον απασχόλησε αρχικά ήταν ποιες δραστικές ουσίες ποιου φυτού επεξεργαζόμαστε και πώς. Εκείνο που αποκόμισε τελικά από τη μελέτη των κειμένων της Hildegard ήταν κάποιες εντελώς νέες γνώσεις στη φαρμακολογία.
Εφοδιασμένος με αυτές και έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Χημεία, ίδρυσε τα Εργαστήρια Ratioars στην Ελβετία και ξεκίνησε έτσι με την ακριβή βιοχημική ανάλυση των σκευασμάτων της Hildegard. Η έρευνα αυτή συνεχίζεται εδώ και 24 χρόνια.
Η ίδια η Hildegard επέμενε στην ποιότητα των θεραπευτικών φυτών. Ο τρόπος καλλιέργειας και συλλογής τους επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό το ποιες δραστικές ουσίες περιέχουν και πόσες από αυτές θα υπάρχουν τελικά στο κάθε φάρμακο. Η Hildegard μάς παρέδωσε επίσης μία πολύ σημαντική αρχή της φυτοθεραπείας, τη θεωρία της βιοδιαθεσιμότητας. Τον 12ο αιώνα δεν είχαμε ακόμα επιστημονικές γνώσεις για τις δραστικές ουσίες των φυτών. Παρ’ όλα αυτά, η Hildegard κατάλαβε ότι οι αναλογίες των δραστικών ουσιών είναι καθοριστικής σημασίας για το πώς θα δράσει το φυτό μέσα στο φάρμακο.
Άρα σημαντική δεν είναι μόνο η κάθε δραστική ουσία και η περιεκτικότητά της. Αυτό που μας δίνει τη θεραπευτική δράση είναι το σύνολο των δραστικών ουσιών και οι αναλογίες μεταξύ τους. Πράγμα που σημαίνει ότι η καλλιέργεια του θεραπευτικού φυτού, το είδος και ο τρόπος της συλλογής του και, τέλος, η επεξεργασία του παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.
Επίσης, κάτι που ήταν πολύ σημαντικό για την Hildegard ήταν η ανάπτυξη καινούργιων σκευασμάτων. Η ίδια δεν μπορούσε να περιγράψει όλα τα θεραπευτικά φυτά, γι’ αυτό και παρακινούσε τις επόμενες γενιές να συνεχίσουν την έρευνα. Η θεωρία της βιοδιαθεσιμότητας είναι το θεμέλιο αυτής της ερευνητικής εργασίας.
Όλα αυτά τα χρόνια, η Ratioars μελετά την ιατρική θεωρία της Hildegard von Bingen χρησιμοποιώντας σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους. Ο συνδυασμός της επιστημονικής-αναλυτικής εργασίας και των έργων της Hildegard είναι το κλειδί για την κατανόηση και την επιτυχή θεραπεία ασθενειών, αντιμετωπίζοντας τα αίτια και όχι απλώς τα συμπτώματά τους. Έτσι, προέκυψαν εκατοντάδες νέα σκευάσματα για διάφορες ασθένειες στα Εργαστήρια της Ratioars.
Οι έρευνες της Ratioars συνεχίζονται με αμείωτο ενδιαφέρον μέχρι σήμερα. Αναγνωρίζοντας τη σημασία του τρόπου καλλιέργειας, διατηρούν ένα δικό τους αγρόκτημα θεραπευτικών βοτάνων σε μια παρθένα περιοχή της Νότιας Αμερικής με μεσογειακό κλίμα. Το βιοδυναμικό αυτό αγρόκτημα, είναι εντελώς απομονωμένο από οποιαδήποτε αγροτική δραστηριότητα, και δεν υπάρχει καμία ανθρώπινη παρέμβαση σε μια εμβέλεια 70 χιλιομέτρων.
Κάθε παρτίδα βοτάνων ελέγχεται στα Εργαστήρια Ratioars στην Ελβετία ως προς την περιεκτικότητα των δραστικών ουσιών, ώστε να επιτευχθεί η υψηλότερη αποτελεσματικότητα των φυτών που χρησιμοποιούνται στα φυτοθεραπευτικά προϊόντα. Κι αυτό θέτει νέα πρότυπα. Η παραγωγή όλων των σκευασμάτων γίνεται στη Ratioars Europe GmbH στη Γερμανία, την οποία επίσης διευθύνει ο A. Rochira.
Παράλληλα με την έρευνα που διεξάγει ο ίδιος, επιδιώκει να μεταδώσει τις γνώσεις του μέσω εκδόσεων, διαλέξεων και μαθημάτων για την κατάρτιση ειδικών. Ειδικά για την Ελλάδα, η Ratioars σε συνεργασία με το Ευ Ζην έχει ξεκινήσει μια εκδοτική σειρά του A. Rochira που μας εισάγει στο θέμα, φωτίζοντας τόσο την πρακτική εφαρμογή όσο και το θεωρητικό υπόβαθρο της ιατρικής της Hildegard. Το πρώτο τεύχος της σειράς του A. Rochira «Βοτάνων Γνώση» είναι ήδη διαθέσιμο και αποτελεί μια πρώτη εισαγωγή τόσο για τον ερασιτέχνη όσο και για εκείνον που θέλει να εμβαθύνει στη γνώση αυτή. Το δεύτερο τεύχος –από τα 10 που θα εκδοθούν συνολικά– θα εστιάζει σε συγκεκριμένα θέματα και θα είναι εκτενέστερο. Τέλος, θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά ένα πρακτικό εγχειρίδιο με πολλά φυσικά φάρμακα όπως και όλες τις βασικές θεωρίες και το ιστορικό πλαίσιο της ιατρικής της Hildegard.
Στα πλαίσια της συνεργασίας με την Ratioars και τον A. Rochira, το Ευ Ζην έχει προγραμματίσει κύκλους μαθημάτων για την εκπαίδευση ειδικών στην μέθοδο θεραπείας της Hildegard. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν μέσω του info@efzyn.gr και στο τηλ. 210 7520106.