Ο όρος αλωπεκία αναφέρεται στην τριχόπτωση ανεξαρτήτου αιτιολογίας και σχετίζεται με την απώλεια τριχών, όχι αποκλειστικά από το τριχωτό της κεφαλής, αλλά από οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Ο κύκλος ζωής της τρίχας αποτελείται από τρεις φάσεις: την αναγενή φάση, κατά την οποία η τρίχα αναπτύσσεται και μεγαλώνει, την καταγενή φάση που είναι μία σταθερή φάση ηρεμίας κατά την οποία η τρίχα παραμένει στο τριχωτό χωρίς να μεταβάλλεται και την τελογενή φάση κατά την οποία η τρίχα απομακρύνεται. Όταν τα μαλλιά πέφτουν, η τελογενής φάση ολοκληρώνεται και οι τρίχες ξεκινούν εκ νέου τον κύκλο ζωής τους. Η αλωπεκία μπορεί να διαχωριστεί σε δύο τύπους: την ουλωτική αλωπεκία και τη μη ουλωτική αλωπεκία.

Η μη ουλωτική αλωπεκία χωρίζεται σε έξι μεγάλες υποκατηγορίες:

1. Γυροειδής αλωπεκία (alopecia areata): τριχόπτωση που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος συμπεριλαμβανομένης της κεφαλής, του προσώπου και των άκρων. Όταν αφορά μία εκτεταμένη περιοχή αναφέρεται ως ολική αλωπεκία (totalis) και όταν εμφανίζεται σε ολόκληρο το σώμα ορίζεται ως καθολική αλωπεκία (universalis). Εμφανίζεται εξίσου σε άντρες και γυναίκες σε ποσοστό της τάξεως του 0,2%. Η αιτιολογία της είναι ακόμα άγνωστη, αν και θεωρείται πως οφείλεται σε αυτοάνοσες αντιδράσεις που σχετίζονται με τα Τ-λεμφοκύτταρα.
2. Ανδρογενετική αλωπεκία (androgenetic alopecia): ένα μοτίβο τριχόπτωσης που επηρεάζεται από γονίδια και ορμόνες. Εμφανίζεται κατά 50% στους άντρες και κατά 15% στις γυναίκες, κυρίως μετά την εμμηνόπαυση.
3. Διάχυτη αλωπεκία (telogen effluvium): η μεταπήδηση της τρίχας από την αναγενή φάση του κύκλου ζωής της στην τελογενή φάση. Μπορεί να είναι αποτέλεσμα ασθένειας όπως οι διαταραχές του θυρεοειδή. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά από έντονο στρες όπως μετά από μία χειρουργική επέμβαση ή να οφείλεται σε φαρμακευτικές αγωγές ή κακή διατροφή.
4. Τραυματική αλωπεκία (traumatic alopecia): απώλεια τριχών λόγω έντονης τριβής του τριχωτού. Συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά.
5. Δερματοφυτία του τριχωτού (tinea capitis): τριχόπτωση που οφείλεται σε μυκητίαση από δερματόφυτα. Συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά.
6. Δυστροφική αλωπεκία (anagen effluvium): εμφανίζεται σε καρκινοπαθείς κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας.

Η ουλωτική αλωπεκία διακρίνεται σε 3 μεγάλες κατηγορίες:
1. Φλεγμονώδης δερματοφυτία του τριχωτού (tinea capitis).
2. Βλεννώδης αλωπεκία (alopecia mucosa).
3. Νεοπλαστική αλωπεκία (alopecia neoplastica).

Η συμβατική αντιμετώπιση εξαρτάται από την αιτιολογία και τον τύπο της αλωπεκίας. Στην αλωπεκία ανδρογενετικού τύπου, αντιανδρογόνα όπως η φιναστερίδη σε συνδυασμό με τοπική αγωγή με μινοξιδίλη μπορούν να βοηθήσουν, αν και στο τέλος ο ασθενής πιθανώς να χρειαστεί μεταμόσχευση μαλλιών. Στη γυροειδή αλωπεκία η αγωγή περιλαμβάνει στεροειδή μέτριας ισχύος, μινοξιδίλη και τοπικούς ανοσορρυθμιστικούς παράγοντες όπως τον tacrolimus. Για την αντιμετώπιση της δερματοφυτίας χρησιμοποιούνται κατά κόρον αντιμυκητιασικά φάρμακα. 

Συμπληρωματική και εναλλακτική αντιμετώπιση
1. Αμινοξέα: Η κυστεΐνη παίζει κεντρικό ρόλο στην υγεία των μαλλιών αφού παρέχει δύναμη και στήριξη στις αλυσίδες της κερατίνης. Η κυστεΐνη σχηματίζει διμερή τα οποία οξειδώνονται για να παράξουν κυστίνη και προτιμάται έναντι της κυστίνης καθώς είναι πιο απορροφήσιμη (ιδίως η Ν-ακέτυλο-κυστεΐνη). Η κυστεΐνη, μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μαγγάνιο, πυρίτιο και ψευδάργυρο, φαίνεται να ενισχύει την αναγενή φάση της τρίχας. Η λυσίνη είναι ένα αμινοξύ που παίζει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση του σιδήρου και φαίνεται να βοηθά σε περιπτώσεις που η τριχόπτωση οφείλεται σε αναιμία. Άλλα αμινοξέα όπως η μεθειονίνη και η αργινίνη έχουν εμφανίσει θετικά αποτελέσματα σε εργαστηριακό περιβάλλον αλλά δεν έχουν αξιολογηθεί ακόμα κλινικά.
2. Θαλάσσιες πρωτεΐνες: Περιλαμβάνουν συστατικά του εξωκυττάριου στρώματος που προέρχονται από καρχαρίες και μαλάκια. Τα συστατικά αυτά, που περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, λιπίδια και γλυκοζαμινογλυκάνες φαίνεται πως μειώνουν την απώλεια μαλλιών, ενισχύουν την αναγενή φάση και αυξάνουν τη διάμετρο του άξονα της τρίχας. Τα βέλτιστα αποτελέσματα εμφανίζονται μετά από το πρώτο εξάμηνο χρήσης.
3. Προκυανιδίνες: Αποτελούν μία τάξη φλαβονοειδών που εντοπίζονται κυρίως στα φυτά και έχουν αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμυκητιασικές ιδιότητες. Μελέτες δείχνουν πως οι προκυανιδίνες έχουν θετικά αποτελέσματα όταν χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της ανδρογενετικής αλωπεκίας.
4. Saw palmetto (Serenoa repens): Τα μούρα του φυτού saw palmetto είναι πλούσια σε φυτοστερόλες (β-σιτοστερόλη), λιπαρά οξέα, β-καροτένιο και πολυσακχαρίτες. Μελέτες δείχνουν πως μπορεί να αναστείλει τη δραστηριότητα της 5α-ρεντουκτάσης, του ενζύμου που είναι υπεύθυνο για την μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη, παράγοντα υπεύθυνου για την τριχόπτωση στην ανδρογενή αλωπεκία.
5. Βιταμίνη Β7 (Βιοτίνη): Μία βιταμίνη του συμπλέγματος Β απαραίτητη για τη σύνθεση λιπαρών οξέων, τον καταβολισμό αμινοξέων, τη γλυκονεογένεση και τη λειτουργία των μιτοχονδρίων στα κύτταρα της ρίζας της τρίχας. Η βιοτίνη μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις που η τριχόπτωση οφείλεται σε έλλειψη βιοτίνης από τον οργανισμό είτε πρωτογενούς είτε δευτερογενούς (δηλαδή που οφείλεται σε φαρμακευτικές αγωγές όπως αντιεπιληπτικούς παράγοντες, ισοτρετινοΐνη, αντιβιοτικά ή σε γαστρεντερικές παθήσεις που επηρεάζουν αρνητικά τη χλωρίδα του εντέρου). Σε περιπτώσεις αλωπεκίας η βιοτίνη δεν έχει αξιολογηθεί κλινικά.
6. Βελονισμός: Μελέτες δείχνουν πως η τεχνική βελονισμού plum-blossom που περιλαμβάνει την τοποθέτηση επτά βελονών σε σχήμα λουλουδιού μπορεί να βελτιώσει τη μικροκυκλοφορία, να μειώσει τη φλεγμονή και να οδηγήσει σε ανάπτυξη νέας τρίχας.

Η αλωπεκία είναι μία κατάσταση που επηρεάζει όχι μόνο το τριχωτό αλλά και την ψυχολογία των ασθενών οι οποίοι πολλές φορές αδυνατούν να βρουν λύση στο πρόβλημά τους. Είναι σημαντικό να είμαστε σε θέση να διακρίνουμε τις εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες που έχουν αξιολογηθεί κλινικά και να τις διαχωρίζουμε από εκείνες που κατά καιρούς προβάλλονται ως πανάκεια. Συμβουλευτείτε έναν επιστήμονα υγείας για την επιλογή του καταλληλότερου για εσάς συμπληρώματος διατροφής, στη σωστή δοσολογία και με τις ελάχιστες δυνατές ανεπιθύμητες ενέργειες και αλληλεπιδράσεις.

Κατηγορία Υγεία