Σύμφωνα με μια σημαντική νέα μελέτη, τα εμβόλια κατά του Covid ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Αν και τα εμβόλια φαίνεται να αυξάνουν τα ποσοστά καρκίνου γενικά, ο κίνδυνος φαίνεται να είναι μεγαλύτερος για έξι τύπους καρκίνου: θυρεοειδούς, γαστρικού, παχέος εντέρου, πνεύμονα, μαστού και προστάτη.
Οι καρκίνοι εμφανίζονται έως και ένα χρόνο μετά τον εμβολιασμό, και οι άνω των 65 ετών είναι πιο πιθανό να προσβληθούν, σύμφωνα με ερευνητές από τη Νότια Κορέα.
Αξιολόγησαν τον κίνδυνο μετά τη συλλογή δεδομένων από 8,4 εκατομμύρια Κορεάτες που παρακολουθήθηκαν για δύο χρόνια έως το 2023, και από τα 2,9 εκατομμύρια που είχαν εμβολιαστεί, 711.000 είχαν λάβει αναμνηστική δόση.
Οι άνδρες ήταν πιο επιρρεπείς σε καρκίνο του στομάχου και των πνευμόνων, ενώ οι γυναίκες αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του θυρεοειδούς και του παχέος εντέρου, ενώ ο καρκίνος του προστάτη ήταν πιο συχνός στους άνω των 75 ετών. Οι αναμνηστικές δόσεις αύξησαν τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου κατά περίπου 23% και υπερδιπλασίασαν τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος.

BMC Biomarker Research, 2025; 13: 114; doi: 10.1186/s40364-025-00831-w

Το Αλτσχάιμερ μπορεί να είναι μια διαφορετική ασθένεια για τους άνδρες και τις γυναίκες — και υπάρχει κάτι πολύ απλό που μπορούν να κάνουν όλες οι γυναίκες για να μειώσουν τον κίνδυνο.
Για τις γυναίκες, η ασθένεια φαίνεται να σχετίζεται με μια δραματική μείωση των ωμέγα λιπαρών οξέων, και αυτό υποδηλώνει επίσης ότι η λήψη συμπληρωμάτων ωμέγα-3 και η κατανάλωση πολλών λιπαρών ψαριών μπορεί να είναι σημαντικοί τρόποι πρόληψης.
Ωστόσο αυτό δεν ισχύει για τους άνδρες, σύμφωνα με ερευνητές του King’s College London, γεγονός που υποδηλώνει ότι η νόσος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά σε άνδρες και γυναίκες.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος από 841 γυναίκες με νόσο Αλτσχάιμερ και ήπια γνωστική δυσλειτουργία, τα οποία συγκρίθηκαν με δείγματα από υγιείς γυναίκες για σημάδια φλεγμονής και εγκεφαλικής βλάβης.
Οι γυναίκες με Αλτσχάιμερ παρουσίασαν δραματική απώλεια ακόρεστων λιπαρών μορίων σε σύγκριση με τις υγιείς γυναίκες. Το φαινόμενο αυτό δεν παρατηρήθηκε σε δείγματα που ελήφθησαν από άνδρες.
Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες άνω των 80 ετών, είναι επιτακτική ανάγκη να αρχίσουν να λαμβάνουν συμπληρώματα και να τρώνε περισσότερο ψάρι, λένε οι ερευνητές.

Alzheimer's, 2025; 21 (8); doi:10.1002/alz.70512

Ένα δυναμικό ξεκίνημα: Σωματική και γνωστική ανάπτυξη
Αναγνωρίζουμε εύκολα τον ρόλο του παιχνιδιού στην κινητική ανάπτυξη. Είτε σκαρφαλώνουν, είτε χτίζουν, είτε ισορροπούν, τα παιδιά ενισχύουν τις λεπτές και τις αδρές κινητικές τους δεξιότητες μέσα από την κίνηση.
Αλλά το παιχνίδι αναπτύσσει και τον εγκέφαλο. Ένας αυξανόμενος αριθμός ερευνών δείχνει ότι εκτελεστικές λειτουργίες όπως η λειτουργική μνήμη, η γνωστική ευελιξία και ο έλεγχος των παρορμήσεων αναπτύσσονται όλες μέσω της δραστηριότητας του παιχνιδιού. Η επίλυση προβλημάτων, η δημιουργικότητα, ο σχεδιασμός και η συμβολική σκέψη καλλιεργούνται πιο αποτελεσματικά μέσω της πρακτικής, ανοιχτής συμμετοχής.
Μια σημαντική μελέτη, μια συστηματική ανασκόπηση του 2025 στο Journal of Intelligence, ανέλυσε 25 εμπειρικές μελέτες και διαπίστωσε ότι το παιχνίδι με αποσπώμενα εξαρτήματα (LPP), που περιλαμβάνει υλικά ανοιχτού τύπου, βελτιώνει σημαντικά την επίλυση προβλημάτων, τη διασταυρούμενη σκέψη και την ακαδημαϊκή ετοιμότητα.
Επιπλέον, μια ανασκόπηση του 2024 στο περιοδικό Frontiers επιβεβαιώνει ότι το σωματικό παιχνίδι συμβάλλει καθοριστικά στην πρώιμη κινητική συντονιστικότητα, ενώ το παιχνίδι με προσποίηση επιτρέπει στα παιδιά να εξερευνήσουν τις συνέπειες, να ενσωματώσουν νέες γνώσεις και να προσομοιώσουν πραγματικές καταστάσεις. Διαπίστωσε επίσης ότι τόσο το δομημένο όσο και το μη δομημένο παιχνίδι στην προσχολική ηλικία βελτίωσε σημαντικά τις κινητικές και γνωστικές δεξιότητες, ειδικά όταν τα προγράμματα ξεπέρασαν τα 3.000 λεπτά.

Ο εγκέφαλος στο παιχνίδι
Για να μελετήσουν πιο προσεκτικά τις εσωτερικές λειτουργίες του εγκεφάλου, οι ερευνητές συχνά στρέφονται σε ζωικά μοντέλα. Μια μελέτη του 2018 που δημοσιεύτηκε στο Science Direct και αφορούσε νεαρά ποντίκια έδειξε ότι το κοινωνικό παιχνίδι είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των ανασταλτικών συνάψεων στον μεσαίο προμετωπιαίο φλοιό, ο οποίος είναι βασικός για τη λήψη αποφάσεων και τον έλεγχο των παρορμήσεων. Τα ποντίκια που στερήθηκαν το κοινωνικό παιχνίδι παρουσίασαν μόνιμες ελλείψεις στη γνωστική ευελιξία, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα της πρώιμης, μη δομημένης αλληλεπίδρασης.
Αυτά τα ευρήματα επιβεβαιώνονται και σε μελέτες σε ανθρώπους. Μια μακροχρόνια αυστραλιανή μελέτη (Science Direct, 2022) παρακολούθησε παιδιά ηλικίας 2 έως 7 ετών και διαπίστωσε ότι 1-5 ώρες ενεργού, μη δομημένου παιχνιδιού την ημέρα είχαν ως αποτέλεσμα σημαντικά ισχυρότερη αυτορρύθμιση, ανεξάρτητα από τα προηγούμενα γνωστικά επίπεδα. 

Εσωτερική κινητοποίηση και δια βίου μάθηση
Πέρα από τη γνωστική και κοινωνική ανάπτυξη, το παιχνίδι καλλιεργεί κάτι βαθύτερο: την εσωτερική κινητοποίηση. Τα παιδιά παίζουν για το ίδιο το παιχνίδι, για τη χαρά της ανακάλυψης, της κατάκτησης και της έκφρασης, όχι για εξωτερικές ανταμοιβές. Αυτός ο εσωτερικός κινητήριος μοχλός είναι το κλειδί για τη δια βίου μάθηση.
Η έρευνα το επιβεβαιώνει. Η μακροχρόνια μελέτη Free Play Predicts Self-Regulation Years Later, δείχνει μια σαφή σχέση μεταξύ του ελεύθερου παιχνιδιού και της μακροπρόθεσμης αυτονομίας και δημιουργικής σκέψης. Η Εγκυκλοπαίδεια της Πρώιμης Παιδικής Ανάπτυξης (2023) επιβεβαιώνει επίσης ότι το εξερευνητικό παιχνίδι καλλιεργεί τη φαντασία, την ανεξαρτησία και την αγάπη για τη μάθηση.

 Ψυχική υγεία και συναισθηματική ανθεκτικότητα
Μεταξύ των πιο συναρπαστικών και συχνά παραβλεπόμενων οφελών του παιχνιδιού είναι αυτά που σχετίζονται με την ψυχική υγεία. Το παιχνίδι βοηθά στη ρύθμιση του στρες, ενισχύει την ανθεκτικότητα και προστατεύει από το άγχος και την κατάθλιψη.
Η πολιτική δήλωση της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής του 2018 με τίτλο «The Power of Play» (Η δύναμη του παιχνιδιού) συνιστά στους παιδίατρους να προωθούν το παιχνίδι όπως προωθούν τον ύπνο και τη διατροφή. Το παιχνίδι φαντασίας και το σωματικό παιχνίδι, όπως υποστηρίζουν, μειώνουν το τοξικό άγχος και προάγουν την συναισθηματική ευεξία.
Μια μελέτη του 2020 (National Library of Medicine) ενίσχυσε αυτό το συμπέρασμα, δείχνοντας μετρήσιμη αύξηση της ευχαρίστησης και της παιχνιδιάρικης διάθεσης των παιδιών μετά από παρεμβάσεις βασισμένες στο παιχνίδι.

Το συμπέρασμα για τους εκπαιδευτικούς και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής
Όσον αφορά στη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών, της παιδαγωγικής και της πολιτικής, η έρευνα είναι σαφής. Το παιχνίδι είναι απαραίτητο. Είναι το έργο της παιδικής ηλικίας και το θεμέλιο της εκτελεστικής λειτουργίας, της δημιουργικότητας, της κοινωνικής ευημερίας και της συναισθηματικής ανθεκτικότητας. Η μείωση ή η περιθωριοποίηση του χρόνου παιχνιδιού στο όνομα της «ακαδημαϊκής εστίασης» όχι μόνο έρχεται σε αντίθεση με την έρευνα, αλλά υπονομεύει τις ίδιες τις ικανότητες που χρειάζονται τα παιδιά για να πετύχουν στο σχολείο και στη ζωή.
Η εκπαίδευση Waldorf έχει από καιρό τοποθετήσει το παιχνίδι στο επίκεντρο της πρώιμης μάθησης. Ενσωματώνοντας το φανταστικό παιχνίδι, τις πλούσιες αισθητηριακές εμπειρίες και την αδόμητη εξερεύνηση, τα σχολεία Waldorf προσφέρουν στα παιδιά τα αναπτυξιακά θεμέλια που χρειάζονται για να εξελιχθούν σε ικανούς, ανθεκτικούς και χαρούμενους μαθητές.
Επενδύοντας σε περιβάλλοντα, πρακτικές και πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στο παιχνίδι, επενδύουμε όχι μόνο στα παιδιά, αλλά και σε πιο υγιείς, ικανούς και ευπροσάρμοστους ενήλικες.

Η ευτυχία δεν εξαρτάται μόνο από τις εξωτερικές συνθήκες ή τη θετική σκέψη. Πίσω από τη διάθεση, την ενέργεια και τη συναισθηματική μας ισορροπία, λειτουργούν πολύπλοκοι βιολογικοί μηχανισμοί, με τις ορμόνες να παίζουν κεντρικό ρόλο.
Ορμόνες όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη, η κορτιζόλη, οι θυρεοειδικές ορμόνες, τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη και η τεστοστερόνη επηρεάζουν καθοριστικά τη σωματική και ψυχική ευεξία. Όταν η ορμονική ισορροπία διαταράσσεται, εμφανίζονται συμπτώματα όπως άγχος, κατάθλιψη, χρόνια κόπωση ή διαταραχές ύπνου.

Η σχέση ορμονών & ψυχικής υγείας

Η επίδραση των ορμονών στην ψυχική υγεία είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη. Οι «ορμόνες της ευτυχίας», όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, ρυθμίζουν τη διάθεση και το αίσθημα ικανοποίησης. Αντίθετα, η υψηλή κορτιζόλη – η ορμόνη του στρες – μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική εξάντληση. Ο υποθυρεοειδισμός, οι ορμονικές διακυμάνσεις κατά την εμμηνόπαυση ή ανδροπαύση, καθώς και η μείωση οιστρογόνων ή τεστοστερόνης, συνδέονται άμεσα με ψυχοσωματικές μεταβολές.

Το συναισθηματικό τραύμα και η κυτταρική μνήμη επηρεάζουν επίσης την ευτυχία μας

Τα συναισθηματικά τραύματα – είτε πρόκειται για χρόνιο στρες, απώλεια, εγκατάλειψη ή σοκ – δεν περιορίζονται στο ψυχικό επίπεδο. Αυτές οι εμπειρίες αποθηκεύονται στο σώμα ως ενεργειακές εγγραφές σε κυτταρικό επίπεδο, γνωστές ως κυτταρική μνήμη.

Η κυτταρική μνήμη αποτελεί το ενεργειακό αποτύπωμα των εμπειριών μας σε ιστούς, όργανα και συστήματα. Αυτές οι "ενεργειακές υπογραφές" μπορούν να επηρεάσουν:

• τη λειτουργία του νευρικού συστήματος
• την παραγωγή ορμονών του στρες
• την ισορροπία των νευροδιαβιβαστών
• την ψυχική και συναισθηματική ανθεκτικότητα

Πώς Βοηθά η Κβαντική Βιοανάδραση;

Η Κβαντική Βιοανάδραση ανιχνεύει ασυνείδητες αντιδραστικότητες σε περιοχές του σώματος που φέρουν ενεργειακά φορτία από παλιές ή ανεπίλυτες εμπειρίες. Η συσκευή αποστέλλει στοχευμένες διορθωτικές συχνότητες που επιδιώκουν την αποφόρτιση αυτής της μνήμης — όλα σε κλάσματα του δευτερολέπτου (1/1000 του δευτερολέπτου).

Ενδυναμώνοντας το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα (χαλάρωση – αποκατάσταση), το σώμα μεταβαίνει από την κατάσταση «μάχης ή φυγής» σε κατάσταση αυτοΐασης και εσωτερικής αρμονίας, απελευθερώνοντας την κυτταρική μνήμη και απαλλάσσοντας το άτομο από επαναλαμβανόμενα μοτίβα πόνου ή φόβου.

Αυτό προσφέρει:

• ανακούφιση από σωματικά συμπτώματα που σχετίζονται με καταπιεσμένα συναισθήματα
• αποκατάσταση της ορμονικής και νευρολογικής ισορροπίας μέσω της εξισορρόπησης του ενεργειακού πεδίου
• απελευθέρωση από βαθιά ριζωμένες εντάσεις και εσωτερικά βάρη
• χώρο για εσωτερική γαλήνη, αυξημένη πνευματική διαύγεια και αυθεντική σύνδεση με τον εαυτό
• υποστήριξη της φυσικής ικανότητας του σώματος να αυτορρυθμίζεται και να αυτοθεραπεύεται.

Η Κβαντική Βιοανάδραση είναι μια καινοτόμος, μη επεμβατική, συμπληρωματική μέθοδος που χρησιμοποιεί τις ενεργειακές συχνότητες του σώματος για την αναγνώριση και τη διόρθωση ανισορροπιών, ενισχύοντας την αυτορρύθμιση και τη συνολική υγεία.

Περίληψη – Πώς Βοηθά η Κβαντική Βιοανάδραση στις Ορμονικές Δυσλειτουργίες:
1. Ρύθμιση του Άξονα HPA (Υποθάλαμος–Υπόφυση–Επινεφρίδια). Εξισορροπεί την απόκριση στο στρες και μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης, ενισχύοντας τη συναισθηματική σταθερότητα.
2. Ενίσχυση Νευροδιαβιβαστών. Ανιχνεύει ενεργειακές ανισορροπίες σε σεροτονίνη και ντοπαμίνη και στέλνει διορθωτικά σήματα για φυσική ενίσχυση της διάθεσης.
3. Υποστήριξη Ενδοκρινών Αδένων. Ενισχύει τη λειτουργία του θυρεοειδούς, των επινεφριδίων και της υπόφυσης, σταθεροποιώντας το ορμονικό προφίλ.
4. Βελτίωση Ύπνου & Μελατονίνης. Ενεργοποιεί ενεργειακά την επίφυση, βελτιώνοντας την παραγωγή μελατονίνης και την ποιότητα ύπνου.
5. Αυτορρύθμιση & Ενεργειακή Συνοχή. Ο τελικός στόχος είναι η επίτευξη ενεργειακής συνοχής, καλύτερης ορμονικής λειτουργίας και ενίσχυσης της συναισθηματικής ανθεκτικότητας.

Συμπέρασμα: Μια Νέα Προσέγγιση στην Ευεξία

Οι ορμονικές διαταραχές δεν επηρεάζουν μόνο το σώμα — αγγίζουν βαθιά την ψυχή, τη διάθεση και την ποιότητα ζωής. Η Κβαντική Βιοανάδραση, ως μέρος μιας ολιστικής θεραπευτικής στρατηγικής που περιλαμβάνει ιατρική παρακολούθηση, σωστή διατροφή, άσκηση και ψυχολογική υποστήριξη, μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη.