Τι είναι η ADE.
H ADE είναι η ενίσχυση της νόσου από προϋπάρχοντα αντισώματα που έχουν πάψει να είναι εξουδετερωτικά. Όταν αυτό συμβαίνει από αντισώματα που δημιουργούνται από εμβόλια, το φαινόμενο ονομάζεται VADE (Vaccine Associated Disease Enhancement, συνδεδεμένη με εμβόλια ενίσχυση νόσου).
Μηχανισμοί VADE:
Υπάρχουν τρεις μηχανισμοί VADE που μπορεί να υπάρχουν ξεχωριστά ή και να συνυπάρχουν και όλοι τους συνδέονται με μη εξουδετερωτικά αντισώματα ή πολύ χαμηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων. Για να καταλάβουμε τι είναι το εξουδετερωτικό αντίσωμα, θα επικαλεστούμε τον μηχανισμό κλειδιού ή κλειδαριάς. Ας υποθέσουμε ότι οι ιοί είναι διαρρήκτες που παραβιάζουν το σώμα μας, έχοντας φτιάξει αντικλείδια για την κεντρική του είσοδο. Τα εξουδετερωτικά αντισώματα λειτουργούν μπλοκάροντας το αντικλείδι σαν μια πλαστική θήκη, κι έτσι αυτό δεν μπορεί πια να μπει στην κλειδαριά.
Καθώς όμως μέσω της εξέλιξης, οι διαρρήκτες-ιοί τροποποιούν ελαφρώς τα αντικλείδια τους, κάποιες από τις παλιές θήκες, όχι απλά δεν μπλοκάρουν τα νέα αντικλείδια, αλλά κάνουν την είσοδο τους πιο εύκολη. Έτσι, οι ιοί μπορούν να μολύνουν ακόμη και κύτταρα του ανοσοποιητικού και να αναπαράγονται μέσω αυτού, όπως συμβαίνει με το AIDS, να δημιουργούν υπεραντίδραση, την λεγόμενη καταιγίδα κυτοκινών όπως συμβαίνει στη σοβαρή Covid αλλά και σε άλλους ιούς του αναπνευστικού, ή απλά να γίνονται ακόμη πιο μολυσματικοί, όπως συμβαίνει με την Δέλτα ή άλλες ιώσεις.
Όλα τα προηγούμενα, μου επιτρέπουν να εκφράσω μια εικασία που έκανα από νωρίς στην εξέλιξη της πανδημίας, ότι ένα κομμάτι δηλαδή της σοβαρής νόσου Covid, γιατί η ήπια μας είναι πραγματικά παντελώς αδιάφορη, μπορεί να είναι ADE από αντισώματα που έχουμε σε προγενέστερους κορονοϊούς που κυκλοφορούν άφθονα στο μείγμα των εποχιακών ιώσεων, με κάποια από αυτά να μας προστατεύουν έναντι και του SARS-COV2 αλλά με κάποια άλλα να ενισχύουν την νόσο σε κάποια προφίλ υγείας.
Παραδείγματα VADE.
Ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα ενίσχυσης της νόσου από το εμβόλιο (VADE), είναι αυτό του δάγκειου πυρετού. Εμείς όμως θα ασχοληθούμε τους ιούς του αναπνευστικού για να έχουμε μια εικόνα που να είναι πλησιέστερη στο επίμαχο της πανδημίας.
Ήδη αναφέραμε ενίσχυση νόσου σε προηγούμενα εμβόλια κορονοϊών.
Το 1965, ξεκινούν οι κλινικές δοκιμές για το πρώτο εμβόλιο κατά του RSV, του Αναπνευστικού Συγκυτιακού Ιού σε βρέφη, που καταλήγουν σε τραγωδία. Αρχικά, το εμβόλιο φάνηκε καλώς ανεκτό, προκαλώντας και ανοσολογική απάντηση.
Όταν όμως τα 20 βρέφη ήρθαν σε επαφή με τον ιό, τα 16 από αυτά χρειάστηκαν νοσοκομείο και τα δύο από αυτά πέθαιναν, σε αντίθεση με την ομάδα ελέγχου, όπου από τα 21 βρέφη που πήραν placebo (εικονικό εμβόλιο), μόνο το ένα χρειάστηκε νοσοκομείο. Είδαμε λοιπόν, μια δραματική ενίσχυση της νόσου από το εμβόλιο.
Ενίσχυση νόσου (VADE) έχουμε δει και πιο πρόσφατα, σε εμβόλια κατά των συγγενών του τωρινού κορονοϊούς, στους SARS και MERS όπου και τα εμβόλια κάναν τον ιό πιο μεταδοτικό.
Ας πάμε λοιπόν σε κάτι που μας είναι τόσο γνωστό που είμαστε παντελώς εξοικειωμένοι μαζί του: Στους ιούς της γρίπης και στα εμβόλιά τους.
Οι ιοί της γρίπης έχουν τόσα πολλά στελέχη που για τα εμβόλια της κάθε χρονιάς κάνουμε μια μαντεψιά με βάση προκαταρκτικά δεδομένα για τα ποια στελέχη θα επικρατήσουν ώστε να φτιάξουμε τα αντίστοιχα εμβόλια. Αυτός είναι από τους πολλούς λόγους που τα εμβόλια της γρίπης δεν έχουν καλή αποτελεσματικότητα, φτάνοντας μεσοσταθμικά στο 50%, ενώ υπάρχουν χρονιές που αστοχούν εντελώς, φτάνοντας ακόμη και κάτω από το 20%, παρότι είναι τριδύναμα, περιέχουν δηλαδή τρία διαφορετικά στελέχη γρίπης. Ένας άλλος λόγος, είναι πως, όπως τα εμβόλια κατά του Covid, τα εμβόλια της γρίπης δεν είναι αποστειρωτικά, δεν μπορούν δηλαδή να αποτρέψουν την μετάδοση, με τα εμβόλια μάλιστα του Covid, να είναι, μάλλον απρόσμενα, για κάποιο περιορισμένο χρονικό διάστημα, πιο αποτελεσματικά στην αποτροπή της μετάδοσης από αυτά της γρίπης, μια προστασία που είναι όμως βραχύβια.
Τι θα λέγατε όμως αν κάνατε ένα εμβόλιο που όχι μόνο δεν αποτρέπει αλλά ενισχύει την μετάδοση; Γιατί αυτό ακριβώς συμβαίνει σε ένα ποσοστό των εμβολιασμών κατά της γρίπης. Μελέτη του 2018, έδειξε ότι κάποιοι από τους εμβολιασμένους είχαν έξι φορές παραπάνω ιικό φορτίο στα αερολύματά τους από τους ανεμβολίαστους.
ADE παρατηρήθηκε και στην γρίπη των χοίρων, όπου η ύπαρξη μη εξουδετερωτικών αντισωμάτων συνδέθηκε με σοβαρότερη νόσο.
Τι συμβαίνει όμως με τις επαναλαμβανόμενες δόσεις που θα χρειαστούν στην τρέχουσα πανδημία για να αντιμετωπιστεί το ότι η εμβολιαστική ανοσία φθίνει με αργούς ρυθμούς και ως προς την αποτελεσματικότητα προς την νόσηση;
Παρότι μιλάμε για διαφορετικούς ιούς και πολύ διαφορετικά εμβόλιο, αν τυχόν, τα δεδομένα που έχουμε για την γρίπη ισχύουν και για την Covid, τα πράγματα δεν είναι καθόλου ευοίωνα. Χωρίς να έχουμε καταληκτικά και οριστικά αποτελέσματα και παρότι οι σχετικές μελέτες είναι μικρές σε μέγεθος, τα δεδομένα μέχρι τώρα μας λένε ότι οι επαναλαμβανόμενοι εμβολιασμοί γρίπης, μειώνουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων αντί να την αυξάνουν. Άτομα που εμβολιάστηκαν και το 2015 και το 2016 και το 2017 για παράδειγμα είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να κολλήσουν γρίπη, απ’ ότι άτομα που εμβολιάστηκαν μόνο το 2017. Ακόμη χειρότερα, ανοσολογική μελέτη έδειξε πως οι επαναλαμβανόμενοι εμβολιασμοί μειώνουν τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων, κάτι που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το πολύ επικίνδυνο φαινόμενο που λέγεται ADE.
Τι έχουμε δει μέχρι τώρα από τα εμβόλια Covid; Έχουμε δει ADE από την νόσο σε κυτταρικές καλλιέργειες. Κι έχουμε δει τα εξουδετερωτικά αντισώματα από τον εμβολιασμό να είναι πολύ λιγότερα από ότι από την φυσική νόσηση. Καθώς λοιπόν η Covid θα τείνει να γίνει γρίπη, με όλα και περισσότερες μεταλλάξεις της να κυκλοφορούν, αυτές που θα σπάνε την εμβολιαστική ανοσία και σε μικρότερο βαθμό και την φυσική, θέτουν υποψηφιότητα όχι μόνο να γίνουν ακόμη πιο μεταδοτικές λόγω ενίσχυσης της νόσου από εμβόλια που δεν παράγουν πλέον αρκετά εξουδετερωτικά αντισώματα, αλλά και πιο επικίνδυνες.
Λένε πως τα εμβόλια για Covid είναι ασφαλή γιατί δοκιμάστηκαν σε πρωτόγνωρο αριθμό ανθρώπων. Το δεύτερο αναντίρρητα ισχύει. Όμως, οι μελέτες για μορφές ADE στην γρίπη είναι του 2018-2020 και παρότι έχουμε εμπειρία 80 ετών από τα εμβόλια της γρίπης, είχαμε λοιπόν, πρόσφατα αναπάντεχα ευρήματα.
(Ο Πέτρος Αργυρίου είναι ένας ξεχωριστός λογοτέχνης κι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αναλυτές, ιδιαιτέρως στο πεδίο του παρασκηνίου των παγκόσμιων πολιτικών δημόσιας υγείας. Είναι επίσης μέλος της ένωσης δημοσιογραφίας της επιστήμης Science View και μόνιμος συνεργάτης του Holistic Life. Από τις εκδόσεις ETRA κυκλοφορούν τα σχετικά βιβλία του: "Τι δεν σας λένε οι γιατροί", 2009, "Θανάσιμες Θεραπείες", 2011, "Παρά Φύση", 2014 και "Χωρίς Ανάσα", 2020 , όλα τους μοναδικά στο είδος τους στην ελληνική εκδοτική πραγματικότητα και όχι μόνο. Το προσωπικό του blog είναι το agriazwa.blogspot.com).