Όπως αναφέρω στο βιβλίο μου «Ολιστική ιατρική και καρκίνος. Από την αρχαιότητα έως σήμερα», στην αρχαία Ελλάδα εφαρμοζόταν η ολιστική ιατρική και ο Ιπποκράτης ήταν ο πατέρας της φυσικοπαθητικής. Οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί που ακολουθούσαν την ιπποκρατική παράδοση αντιμετώπιζαν όλες τις ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, με βάση τις αρχές της ολιστικής ιατρικής, δίνοντας έμφαση στη διατροφή, στα βότανα και βλέποντας τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική οντότητα.
Η λέξη καρκίνος εμφανίζεται για πρώτη φορά, όπως μπορούμε τουλάχιστον να συνάγουμε από τη διασωθείσα αρχαία γραμματεία, στα κείμενα του Ιπποκράτη. Στους «Αφορισμούς» του (1) αναφέρεται σε «κρυφούς καρκίνους», ενώ στο βιβλίο του «Επιδημίαι» συναντάμε και τη λέξη καρκίνωμα (2).
Πολλοί θα βρεθούν προ εκπλήξεως, αν μάθουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί όχι απλώς διεγίγνωσκαν ορθώς τον καρκίνο, αλλά και ότι θεράπευαν πολλές περιπτώσεις καρκίνου με εξαίρετη επιτυχία. Το παρακάτω απόσπασμα από το έργο του Γαληνού (3) αποδεικνύει του λόγου το αληθές και δεν επιδέχεται αμφισβήτηση: «Τα δια τούτων συγκείμενα φάρμακα μπορούν σε μεγάλο βαθμό να θεραπεύσουν τους καρκίνους σε αρχικό στάδιο ταυτόχρονα με την κάθαρση˙ τους προχωρημένους επίσης καρκίνους είναι ικανά να εμποδίσουν να αυξηθούν». Στα φάρμακα αυτά συμπεριλαμβάνονταν και βότανα.
Κατά τον Γαληνό υπάρχουν δύο τρόποι θεραπείας του καρκίνου, η κοινή και η ιδία και η παρεμπόδιση της συσσώρευσης στον οργανισμό αυτού του καρκινογόνου χυμού, του λεγόμενου μελαγχολικού ή μελαίνης χολής, δια της κατάλληλης αποκάθαρσης του οργανισμού, που επιτυγχάνεται με τη χορήγηση ειδικού φαρμάκου, του επιθύμου (παράσιτο του θυμού).

ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ 1 ADV

Είναι εκπληκτικό ότι την παρωχημένη εκείνη εποχή ο Γαληνός είχε διαπιστώσει ότι ο καρκίνος οφείλεται στην μελαγχολική κακοχυμία και στην μελαγχολική διάθεση του ασθενούς. Αξιοσημείωτο είναι ότι όπως συνάγεται από τα κείμενα του Γαληνού, ο ευφυής αυτός ιατρός πίστευε ότι ο καρκίνος δεν εμφανίζεται εν μία νυκτί, αλλά είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας δράσης του μελαγχολικού χυμού. Γι’ αυτό και συνιστούσε την αποφυγή όλων των καταθλιπτικών καταστάσεων, δια των οποίων αυξάνεται η κακοχυμία του οργανισμού.
Αλλά ο Γαληνός δεν περιορίζεται μόνο στον ρόλο των συναισθημάτων˙ θεωρεί ότι και η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην εκδήλωση του καρκίνου, κάτι που η σύγχρονη επιστήμη άρχισε να δέχεται μόλις κατά τα μέσα του 20ου αιώνα μ.Χ. 18 αιώνες όμως πριν ο Γαληνός απέτρεπε ανθρώπους να τρέφονται με τροφές που προκαλούν αύξηση της μελαγχολικής κακοχυμίας. Συνιστούσε δε στους καρκινοπαθείς την αποφυγή των καρυκευμάτων, της φακής, του σφοδρού οίνου κ.λπ. Εντυπωσιακό είναι ότι θεωρούσε πως και οι ιαθέντες από καρκίνο θα έπρεπε να προσέχουν την διατροφή τους, για να μην επανεκδηλωθεί ο καρκίνος.

Καρκίνος και σύγχρονη εποχή. Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία
Σύμφωνα με τις ιπποκρατικές αρχές η πρόληψη είναι σημαντικότερη από τη θεραπεία, και αυτό έχει την ισχύ του και στον καρκίνο. Στο βιβλίο μου «Ολιστική ιατρική και καρκίνος. Από την αρχαιότητα έως σήμερα» αποδεικνύω ότι τα αντιοξειδωτικά που λαμβάνονται σε μικρές δόσεις από τη διατροφή ή από διατροφικά συμπληρώματα προλαμβάνουν τον καρκίνο, ενώ κάποια από αυτά τα αντιοξειδωτικά, όπως το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) σε υψηλές δόσεις δρουν ως οξειδωτικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του καρκίνου.
Εκτός από το οξειδωτικό στρες, μια άλλη αιτία καρκίνου είναι η χρόνια φλεγμονή. Ενώ η οξεία φλεγμονή είναι ευεργετική, η χρόνια συστηματική φλεγμονή προκαλεί συνεχιζόμενη βλάβη των ιστών και σχετίζεται με πολλές χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου (4). Η ελαχιστοποίηση της συστηματικής φλεγμονής είναι ένας σημαντικός στόχος των θεραπειών για την αντιμετώπιση των χρόνιων εκφυλιστικών ασθενειών γενικά, και του καρκίνου ειδικότερα (5-6). Η επίτευξη αυτού του στόχου είναι ιδιαίτερα δύσκολη στους ασθενείς με καρκίνο και τους επιζώντες, επειδή οι συμβατικές θεραπείες καρκίνου συχνά προάγουν τη φλεγμονή. Το πρόβλημα με τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα είναι ότι αυξάνουν τη φλεγμονή, κάτι που συμβάλλει σε αποτυχία της θεραπείας και προάγει τη μετάσταση (7).

Ο NF-kappaB (πυρηνικός παράγοντας κάππα βήτα) είναι ένα πρωτεϊνικό σύμπλεγμα που επηρεάζει πολλές πτυχές της κυτταρικής δραστηριότητας ρυθμίζοντας περισσότερα από 150 γονίδια που εμπλέκονται στη φλεγμονή, την επιβίωση των κυττάρων και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Η χρόνια ενεργοποίηση ή απορρύθμιση της σηματοδότησης του NF-kappaB είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για τον καρκίνο (8-9). Η υπερενεργοποίηση του NF-kappaB εμπλέκεται στην εμφάνιση, την ανάπτυξη και τη μετάσταση του καρκίνου και συμβάλλει στην αντίσταση στη θεραπεία στα καρκινικά κύτταρα.
Ένα ευρύ φάσμα φυσικών ενώσεων έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη δραστηριότητα του NF-kappaB, όπως η κουρκουμίνη, η καψαϊκίνη, η κουερσετίνη, η πιπερίνη, το έλαιο από μαύρο κύμινο και το θυμάρι (10-15). Οι επιδράσεις αυτών των ενώσεων μπορεί να είναι ένας παράγοντας για τα πολύ χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου που παρατηρούνται σε ορισμένες χώρες όπου αυτά τα μπαχαρικά καταναλώνονται καθημερινά, όπως η Ινδία. Αυτό επιβεβαιώνεται από μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018 στο Journal of Translational Medicine (16). Μερικά άλλα παραδείγματα φυσικών παραγόντων που έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλουν τον NF-kappaB περιλαμβάνουν τη χρυσίνη, την αλόη, τη ρεσβερατρόλη και τη γαλλική επιγαλλοκατεχίνη (εκχύλισμα πράσινου τσαγιού, EGCG) (17-19).
Μια μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2006 στο περιοδικό Clinical Gastroenterology and Hepatology εξέτασε έναν συνδυασμό κουρκουμίνης και κουερσετίνης σε πέντε ασθενείς με οικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση, μια κληρονομική πάθηση που χαρακτηρίζεται από εκατοντάδες προκαρκινικούς πολύποδες του παχέος εντέρου. Μετά από έξι μήνες λήψης 480 mg κουρκουμίνης και 20 mg κουερσετίνης τρεις φορές την ημέρα, και οι πέντε συμμετέχοντες είχαν μείωση στον αριθμό και το μέγεθος των πολυπόδων στο παχύ έντερό τους. Συνολικά, ο μέσος αριθμός πολυπόδων μειώθηκε κατά 60,4% και το μέσο μέγεθος μειώθηκε κατά 50,9% (20).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Ιπποκράτης, Αφορισμοί, 6,38
2. Ιπποκράτης, Επιδημίαι, βιβλίο Ε, παρ. 101
3. Γαληνός, Χ 976, 979
4. Leonardi GC, Accardi G, Monastero R, Nicoletti F, Libra M. Ageing: from inflammation to cancer. Immun Ageing. 2018;15:1.
5. Castro AM, Macedo-de la Concha LE, Pantoja-Meléndez CA. Low-grade inflammation and its relation to obesity and chronic degenerative diseases [in Spanisih]. Rev Med Hosp Gen (Mex). 2017;80(2):101-105.
6. Franceschi C, Campisi J. Chronic inflammation (inflammaging) and its potential contribution to age-associated diseases. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2014;69(suppl 1):S4-S9.
7. Vyas D, Laput G, Vyas AK. Chemotherapy-enhanced inflammation may lead to the failure of therapy and metastasis. Onco Targets Ther. 2014;7:1015-1023.
8. Taniguchi K, Karin M. NF-kappaB, inflammation, immunity and cancer: coming of age. Nat Rev Immunol. 2018;18(5):309-324.
9. Panday A, Inda ME, Bagam P, et al. Transcription factor NF-kappaB: an update on intervention strategies. Arch Immunol Ther Exp (Warsz). 2016;64(6):463-483.
10. Comalada M, Camuesco D, Sierra S, et al. In vivo quercitrin anti-inflammatory effect involves release of quercetin, which inhibits inflammation through down-regulation of the NF-kappaB pathway. Eur J Immunol. 2005;35(2):584-592.
11. Samykutty A, Shetty AV, Dakshinamoorthy G, et al. Piperine, a bioactive component of pepper spice exerts therapeutic effects on androgen dependent and androgen independent prostate cancer cells. PLoS One. 2013;8(6):e65889.
12. Chopan M, Littenberg B. The association of hot red chili pepper consumption and mortality: a large population-based cohort study. PLoS One. 2017;12(1):e0169876.
13. Agbaria R, Gabarin A, Dahan A, Ben-Shabat S. Anticancer activity of Nigella sativa (black seed) and its relationship with the thermal processing and quinone composition of the seed. Drug Des Devel Ther. 2015;9:3119-3124.


Δημόπουλος Μάριος
Ο Μάριος Δημόπουλος γεννήθηκε το 1975 στον Πειραιά. Σπούδασε αρχικά φιλολογία με ειδικότητα στη γλωσσολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη συνέχεια λόγω του ενδιαφέροντός του στις φυσικές και εναλλακτικές θεραπείες σπούδασε στο εξωτερικό διατροφολογία και φυσικοπαθητική (naturopathy). Έχει ειδικευθεί στη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων και εστιάζει την έρευνά του στην πρόληψη των ασθενειών με σωστή διατροφή, με χορήγηση βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών ουσιών υπό μορφή διατροφικών συμπληρωμάτων και με χορήγηση φαρμακευτικών φυτών και βοτάνων. Είναι καθηγητής διατροφολογίας στη σχολή Natural Health Science (Ελλάδα), όπου διδάσκει για τα διατροφικά συμπληρώματα σε φαρμακοποιούς, διαιτολόγους, διατροφολόγους και εναλλακτικούς θεραπευτές. Ο Μάριος Δημόπουλος έχει γράψει 36 βιβλία για θέματα υγείας. Εδώ το πλήρες βιογραφικό του.

Κατηγορία Διατροφή