Ο Denham Harman ήταν ο πρώτος που διατύπωσε την υπόθεση ότι οι ρίζες οξυγόνου μπορεί να παράγονται in vivo ως παραπροϊόντα των βιολογικών αντιδράσεων. Περιέγραψε τις δραστικές ρίζες ως το περιεχόμενο του κουτιού της Πανδώρας, υπεύθυνο για κυτταρικές βλάβες, μεταλλάξεις, καρκίνο, εκφυλισμό και γήρανση.^[3,4]

Σήμερα κάθε κύτταρο του οργανισμού μας βάλλεται από οξειδωτικούς παράγοντες. Η εισπνοή καυσαερίων και τοξικών ουσιών, η παρουσία ορμονών, εντομοκτόνων, συντηρητικών και ‘βελτιωτικών’ στις τροφές, η ραδιενέργεια, η υπεριώδης ακτινοβολία και κάθε είδους ακτινοβολία (όπως αυτή των κινητών τηλεφώνων) αυξάνουν την παρουσία ελευθέρων ριζών στον οργανισμό μας ενώ ταυτόχρονα δεν μπορούμε να παράγουμε ενδογενώς ικανοποιητικά ποσοστά αντιοξειδωτικών για να τις πολεμήσουμε.

Το οξειδωτικό στρες είναι εδώ και μας αφορά όλους^[3,4]

Η έκθεση των κυττάρων μας σε οξειδωτικούς παράγοντες με λόγια απλά σημαίνει ότι αρρωσταίνουμε, γερνάμε και καταστρέφουμε τα κύτταρά μας συνεχώς.

Ο καλύτερα μελετημένος μοριακός μηχανισμός οξείδωσης κυτταρικών συστατικών είναι αυτός της λιπιδικής υπεροξείδωσης. Πρόκειται για μια κυκλικά ανατροφοδοτούμενη αλυσιδωτή διαδικασία, η οποία, εάν αρχίσει και δεν ανασταλεί εγκαίρως το DNA μπορεί να υποστεί έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών οξειδωτικών βλαβών, ανάλογα με τους παράγοντες που τις προκαλούν. Μη επαρκής επιδιόρθωση του DNA έχει ως αποτέλεσμα την ενσωμάτωση μεταλλάξεων στο γενετικό υλικό, τον μετασχηματισμό και, τελικά, τον κυτταρικό θάνατο είτε με νέκρωση είτε με απόπτωση.^[6]

Ως οξειδωτικό στρες ορίζεται η διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ προοξειδωτικών και αντιοξειδωτικών και οφείλεται είτε σε αυξημένη παραγωγή ελευθέρων ριζών είτε σε ανεπάρκεια των αντιοξειδωτικών μηχανισμών. Το οξειδωτικό στρες ενοχοποιείται τόσο για την παθοφυσιολογία πολλών νοσημάτων όσο και για την γήρανση. Οι δραστικές μορφές οξυγόνου και αζώτου αποτελούν προϊόντα του φυσιολογικού κυτταρικού μεταβολισμού και σε χαμηλές έως μέτριες συγκεντρώσεις είναι απαραίτητες για σημαντικές βιολογικές λειτουργίες. Ωστόσο εαν η υπερβολική παραγωγή αυτών των δραστικών μορφών δε μπορεί να εξουδετερωθεί από την αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού, οι πλεονάζουσες ελεύθερες ρίζες μπορούν να βλάψουν διάφορα βιομόρια όπως λιπίδια, πρωτεΐνες και νουκλεϊνικά οξέα.^[1][2]

Ασθένειες που συνδέονται με την αυξημένη συγκέντρωση ελευθέρων ριζών και το ανεξέλεγτο οξειδωτικό στρες:

Αρτηριοσκλήρυνση, αυτοάνοσες διαταραχές, φλεγμονές, καρκίνος, γήρανση, καρδιοπάθειες, υπέρταση, Parkinson, Alzheimer, σκλήρυνση κατά πλάκας, δερματοπάθειες, ελκώδης κολίτιδα, καταρράκτης, χρόνια κόπωση, σακχαρώδης διαβήτης.^[5]

Το αντιοξειδωτικό στρες δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης καρκίνου

Το οξειδωτικό στρες συμμετέχει στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Επιγενετικές δράσεις στην έκφραση γονιδίων μπορούν να οδηγήσουν σε διέγερση του πολλαπλασιασμού αυτού. Οι δραστικές ρίζες οξυγόνου οδηγούν στην τροποποίηση της έκφρασης γονιδίων αναγκαίων για τον πολλαπλασιασμό. Οι δραστικές ρίζες επάγουν γενετικές αλλαγές όπως μεταλλάξεις και χρωμοσωμικούς ανασυνδυασμούς που παίζουν ρόλο στην έναρξη της καρκινογένεσης.^[7] Οι αντιοξειδωτικές ουσίες μπορούν να οδηγήσουν σε πρόληψη του καρκίνου με τους ακόλουθους μηχανισμούς: (α) διατήρηση της φυσιολογικής ρύθμισης του κυτταρικού κύκλου, (β) αναστολή του πολλαπλασιασμού και επαγωγή της απόπτωσης, (γ) αναστολή της διήθησης και της αγγειογένεσης, (δ) καταστολή της φλεγμονής.^[8]

Το οξειδωτικό στρες επιβαρύνει την καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα

Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα με ιδιοπαθή υπέρταση εμφανίζουν υψηλά επίπεδα ανιόντος υπεροξειδίου και υπεροξειδίου του υδρογόνου, καθώς και μειωμένα επίπεδα αντιοξειδωτικών. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Ε, γλουταθειόνης, SOD και η αυξημένη ενεργοποίηση της αγγειακής NADPH οξειδάσης, φαίνεται να ευθύνονται για το οξειδωτικό στρες που παρατηρείται στα υπερτασικά άτομα.^[1]

Η αθηροσκλήρωση αποτελεί βασικό παθοφυσιολογικό μηχανισμό της πλειοψηφίας των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Θεωρείται χρόνια φλεγμονώδης νόσος και συνδέεται με παράγοντες κινδύνου όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, το κάπνισμα, η ηλικία και η υπερλιπιδαιμία. Οι παράγοντες κινδύνου για αθηρoσκλήρωση όπως η υπερλιπιδαιμία, μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή ελευθέρων ριζών από τα αγγειακά ενδοθηλιακά κύτταρα αλλά και από τα λεία μυϊκά κύτταρα, αυξάνοντας έτσι το οξειδωτικό στρες στα αγγεία.^[10]

Το οξειδωτικό στρες πυροδοτεί τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις

Το οξειδωτικό στρες συνδέεται άμεσα με τις νευροεκφυλιστικές νόσους (π.χ. Alzheimer, Parkinson). Το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στις οξειδωτικές βλάβες λόγω της υψηλής χρήσης οξυγόνου, των υψηλών επιπέδων πολυακόρεστων λιπιδίων στις κυτταρικές μεμβράνες των νευρώνων, και του φτωχού αντιοξειδωτικού αμυντικού συστήματος των κυττάρων αυτών. Επιπρόσθετα οι νευρώνες με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύουν οξειδωτική βλάβη με αποτέλεσμα η βλάβη στη δομή και τη λειτουργία τους από το οξειδωτικό στρες να αυξάνεται όσο αυξάνεται η ηλικία και επομένως η εμφάνιση νευροεκφυλιστικών ασθενειών να συμβαίνει πιο συχνά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.^[11,12]

Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;

Ο οργανισμός διαθέτει ενδογενείς και εξωγενείς αμυντικούς μηχανισμούς κατά του οξειδωτικού στρες. Ενδογενείς μηχανισμοί είναι διάφορα ένζυμα και πρωτεΐνες ενώ οι εξωγενείς είναι τα αντιοξειδωτικά που προσλαμβάνονται με τη διατροφή ή με επιλεγμένα συμπληρώματα διατροφής

Αλλαγή επιζήμιων συνηθειών. Σταματάμε το κάπνισμα, αθλούμαστε, κινούμαστε, εξασφαλίζουμε καλή ποιότητα ύπνου, ρυθμίζουμε το άγχος, αποφεύγουμε το αλκοόλ.

Σωστή διατροφή. Ενισχύουμε την διατροφή μας με τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά. Καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά, αποφεύγουμε την ζάχαρη και τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Καταναλώνουμε ελαιόλαδο, και ωμούς σπόρους, αποφεύγουμε το κόκκινο κρέας. Προσθέτουμε στο φαγητό αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και καρυκεύματα, σκόρδο, κρεμμύδι και λεμόνι που είναι πλούσιες πηγές αντιοξειδωτικών. Επιλέγουμε ήπιο τρόπο μαγειρέματος εξασφαλίζοντας τη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών.^[9]

Εξασφάλιση επάρκειας σε αντιοξειδωτικά

Ως αντιοξειδωτικό μπορεί να χαρακτηριστεί οποιαδήποτε ουσία καθυστερεί ή αναστέλλει την οξείδωση των κυττάρων. Ο φυσιολογικός ρόλος των αντιοξειδωτικών είναι η αποφυγή της βλάβης των κυτταρικών συστατικών και η διατήρηση της οξειδοαναγωγικής ομοιόστασης.

Συμπέρασμα

Το οξειδωτικό στρες αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την υγεία μας όμως μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με σωστή διατροφή, άσκηση και ένταξη των αντιοξειδωτικών στην καθημερινότητά μας.

Βιβλιογραφία
1.E. Yiannakopoulou. (2009). Oxidative stress‐antioxidand mechanisms: Clinical implications. Archive of Hellenic Medicine 26(1): 23‐25
2. Amitava Dasgupta, Kimberly Klein, (2014). Antioxidants in Food, Vitamins and Supplements, Prevention and Treatment of Disease. Elsevier e‐book. Book chapter 1,2,7,8,9,10,12,15,16
3.Gandhi, S., & Abramov, A. Y. (2012). Mechanism of oxidative stress in neurodegeneration. Oxid Med Cell Longev, 2012, 428010. doi: 10.1155/2012/428010
4. Upritchard, J. E., Sutherland, W. H., & Mann, J. I. (2000). Effect of supplementation with tomato juice, vitamin E, and vitamin C on LDL oxidation and products of inflammatory activity in type 2 diabetes. Diabetes Care, 23(6), 733‐738.  
5. www.iatronet.gr
6. https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5118/1/06_chapter_5.pdf
7. 4. VALKO M, IZAKOVIC M, MAZUR M, RHODES CJ, TELSER J. Role of oxygen radicals in DNA damage and cancer incidence. Mol Cell Biochem 2004, 266:37–56
8. 9. VALKO M, LEIBFRITZ D, MONCOL J, CRONIN M, MAZUR M, TELSER J. Free radicals and antioxidants in normal physiological functions and human disease. Int J Biochem Cell Biol 2007, 39:44– 84
9. Η ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΒΙΟΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ
10. Vogiatzi, G., Tousoulis, D., & Stefanadis, C. (2009). The role of oxidative stress in atherosclerosis. Hellenic J Cardiol, 50(5), 402‐409
11. Gandhi, S., & Abramov, A. Y. (2012). Mechanism of oxidative stress in neurodegeneration. Oxid Med Cell Longev, 2012, 428010. doi: 10.1155/2012/428010
12. Upritchard, J. E., Sutherland, W. H., & Mann, J. I. (2000). Effect of supplementation with tomato juice, vitamin E, and vitamin C on LDL oxidation and products of inflammatory activity in type 2 diabetes. Diabetes Care, 23(6), 733‐738.  

Το τσάι είναι το δεύτερο πιο διαδεδομένο ρόφημα μετά το νερό, με κατανάλωση 120 mL/ημέρα/άτομο. Παράγεται από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis και λόγω της χαρακτηριστικής γεύσης του και των θετικών επιδράσεών του στην υγεία, η κατανάλωση και η καλλιέργεια τσαγιού έχει εξαπλωθεί σε όλον τον κόσμο.

Τα διάφορα είδη τσαγιού προέρχονται από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis και το διαφορετικό χρώμα τους, καθώς και οι διαφορετικές ιδιότητές τους, οφείλονται στην επεξεργασία που υφίστανται. Μόνο το κόκκινο τσάι προέρχεται από το νοτιοαφρικανικό φυτό Rooibos (Aspalathus linearis).

Το λευκό τσάι έχει υποστεί τη μικρότερη δυνατή επεξεργασία, γι’ αυτό και έχει τα υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών ουσιών.

Το πράσινο τσάι που είναι ελαφρώς πιο επεξεργασμένο από το λευκό, είναι εξαιρετικά πλούσιο σε αντιοξειδωτικά (περισσότερα από το μαύρο και το Oolong, αλλά λιγότερα από το λευκό), κυρίως κατεχίνες, με κυρίαρχη την επιγαλλοκατεχίνη. Γενικά, το συγκεκριμένο είδος τσαγιού έχει μελετηθεί εκτενώς και οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν τις ευεργετικές του ιδιότητες για την υγεία.

Τα φύλλα του μαύρου τσαγιού οξειδώνονται πλήρως κατά την επεξεργασία, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα τσάι με δυνατό άρωμα και υψηλά επίπεδα καφεΐνης. Αυτός ο τύπος τσαγιού περιέχει τη μικρότερη ποσότητα κατεχινών εξαιτίας της μεγάλης διάρκειας επεξεργασίας. Το μαύρο τσάι περιέχει μεταξύ άλλων θειαρουμπιγίνες, αντιοξειδωτικά που ανήκουν στην ομάδα των πολυφαινολών, τα οποία, βάσει μελετών, εκδηλώνουν αντιφλεγμονώδη δράση και μπορούν να συμβάλλουν στον έλεγχο της υπερλιπιδαιμίας.

Το τσάι Oolong προκύπτει από μερική ζύμωση όπου τα φύλλα του είναι μερικώς οξειδωμένα κατά την επεξεργασία. Ο χρόνος επεξεργασίας του είναι ανάμεσα στους χρόνους του μαύρου και του πράσινου τσαγιού και ανάλογες είναι και οι ιδιότητές του για την υγεία μας.

Το κόκκινο τσάι προέρχεται από το φυτό Rooibos. Μπορεί να αντικαταστήσει επάξια τον καφέ, αφού τονώνει το νευρικό σύστημα χωρίς να περιέχει καφεΐνη. Φαίνεται πως μπορεί να έχει ευεργετική δράση σε περιπτώσεις αλλεργιών και πεπτικών προβλημάτων. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι η γλυκιά του γεύση.

Υπάρχουν περισσότεροι λόγοι από όσους ίσως γνωρίζετε, για να αρχίσετε να πίνετε τσάι. Ακολουθούν 6 από αυτούς…

1. Αντιοξειδωτική δράση. Το τσάι περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά που καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες που επιτίθενται στα κύτταρα και ενοχοποιούνται για συμμετοχή στην παθολογία διάφορων χρόνιων ασθενειών, όπως η αρθρίτιδα, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Επιπλέον, τα φυσικά αντιοξειδωτικά έχουν αντιβακτηριακή, αντιϊκή, αντιμεταλλαξιογόνα και αντιαλλεργική δράση. Τα δραστικά αντιοξειδωτικά στα φύλλα τσαγιού ανήκουν στην οικογένεια των πολυφαινολών. Οι κυρίαρχες πολυφαινόλες του τσαγιού είναι τα φλαβονοειδή που φαίνεται ότι είναι «υπεύθυνα» για πολλά από τα οφέλη του τσαγιού, λόγω των μοναδικών βιολογικών τους ιδιοτήτων. Φλαβονοειδή υπάρχουν σε όλα τα είδη τσαγιού, αλλά λόγω της διαφορετικής ζύμωσης στην οποία υπόκεινται, το μαύρο και το πράσινο τσάι περιέχουν διαφορετικά είδη φλαβονοειδών. Συγκεκριμένα, το μαύρο τσάι έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σύνθετα φλαβονοειδή, όπως η θειορουβικίνη και η θειοφλαβίνη, ενώ στο πράσινο τσάι περιέχονται κυρίως απλά φλαβονοειδή, όπως οι κατεχίνες. Έχει φανεί ότι οι γαλλικοί εστέρες επιγαλλοκατεχίνης κι επικατεχίνης που περιέχονται στο τσάι, είναι τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά.
2. Στοματική υγεία. Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Applied Oral Science, οι επιστήμονες εξέτασαν τα αποτελέσματα της επιγαλλοκατεχίνης κατά των βακτηρίων που βρίσκονται στο στόμα και διαπίστωσαν πως είναι αποτελεσματική και έχει ανασταλτική δράση. Άλλη έρευνα στο Archives of Oral Biology, επιβεβαιώνει την αντιβακτηριδιακή δράση κατά των επιβλαβών οδοντικών βακτηρίων.
3. Υγεία της καρδιάς. Το τσάι εμποδίζει τη συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες και βοηθά στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Biological Chemistry, η επιγαλλοκατεχίνη (EGCG) που βρίσκεται στο τσάι βοηθά στην πρόληψη συσσώρευσης λίπους στα τοιχώματα των αρτηριών. Ορισμένα συστατικά του πράσινου τσαγιού αποτρέπουν την πύκνωση του αίματος, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες αρτηριακής σκλήρυνσης, θρόμβωσης, καθώς και καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων. Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από την American Heart Association στη Νέα Ορλεάνη, οι άνθρωποι που καταναλώνουν μαύρο τσάι μπορούν να μειώσουν τα κακά επίπεδα χοληστερόλης τους που ευθύνονται για καρδιακά εγκεφαλικά επεισόδια και θανατηφόρες επιθέσεις. Έχει βρεθεί επίσης ότι οι άνθρωποι που πίνουν 3 έως 4 φλιτζάνια μαύρο τσάι κάθε μέρα είναι σε χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακά προβλήματα από όσους καταναλώνουν ελάχιστες ποσότητες ή καθόλου.
4. Αντιγήρανση. Οι ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται στο σώμα είναι υπεύθυνες για την διάβρωση του οργανισμού με διάφορους τρόπους, ένας από αυτούς είναι τα σημάδια γήρανσης. Το τσάι εμποδίζει την πρόκληση βλαβών στο δέρμα και τις ρυτίδες. Η επιγαλλοκατεχίνη φαίνεται να είναι 200 φορές πιο ισχυρή από τη βιταμίνη Ε, στο να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούν προβλήματα στο δέρμα. Οι ελεύθερες ρίζες αντιδρούν με τα υγιή κύτταρα του σώματος, προκαλώντας ζημία και επομένως, μειώνοντας τον αριθμό τους, μειώνονται οι ρυτίδες, αλλά και άλλα σημάδια γήρανσης. Επίσης, τα τσάι βοηθά στην προστασία του δέρματος από τις βλάβες που επιφέρει η υπεριώδης ακτινοβολία, σύμφωνα με έρευνα στο περιοδικό Pharmaceutical Development and Technology.
5. Αντι-καρκινική δράση. Το τσάι είτε μαύρο είτε πράσινο, βοηθά τις γυναίκες στην πρόληψη της καρκινικής ανάπτυξης στους μαστούς, ιδιαίτερα στις γυναίκες που βρίσκονται στην προ-εμμηνοπαυσιακή φάση. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Experimental Cell Research, διαπίστωσε ότι η επιγαλλοκατεχίνη ανέστειλε τον μεταβολισμό των καρκινικών κυττάρων σε όγκους του μαστού. Οι κατεχίνες που υπάρχουν στο τσάι εξουδετερώνουν αυτές τις ελεύθερες ρίζες, αποτρέπουν το σχηματισμό καρκινογόνων ουσιών όπως οι νιτροζαμίνες και μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου για άτομα που καταναλώνουν τακτικά τσάι, ειδικά τις πράσινες ποικιλίες. Σε μια μελέτη του 2010, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer Prevention Research, βρέθηκε ότι η επιγαλλοκατεχίνη καταστέλλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στον πνεύμονα. Επίσης, σε πολλές μελέτες αναφέρεται πως η επιγαλλοκατεχίνη εμποδίζει και αναστέλλει τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Σύμφωνα με τις έρευνες, φαίνεται πως το πράσινο τσάι καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη. Μια μελέτη του 2010 στο Cancer Science, έδειξε ότι η επιγαλλοκατεχίνη βοηθά το σώμα να καταστρέφει τα συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα.
6. Μεταβολισμός/ αδυνάτισμα. Το τσάι, και ιδιαίτερα το πράσινο τσάι βοηθά τους ανθρώπους να χάσουν βάρος ενισχύοντας το ρυθμό μεταβολισμού. Το πράσινο τσάι διασπά το λίπος και η επιγαλλοκατεχίνη αυξάνει το ρυθμό με τον οποίο το λίπος «καίγεται» στο σώμα μας. Έρευνα στο Πανεπιστήμιο Tufts δείχνει ότι η επιγαλλοκατεχίνη στο πράσινο τσάι, όπως και οι άλλες κατεχίνες, ενεργοποιούν τα γονίδια καύσης του λίπους της κοιλίας και επιταχύνουν την απώλεια βάρους κατά 77%.
7. Διαβήτης. Το τσάι εξισορροπεί επίσης τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Η επιγαλλοκατεχίνη βελτιώνει την χρήση της ινσουλίνης στο σώμα για την αποτροπή αύξησης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, που μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, ευερεθιστότητα και επιθυμία για ανθυγιεινά τρόφιμα.

Κάθε είδος τσαγιού διαθέτει εξαιρετικά οφέλη για την υγεία. Επιλέξτε την ποικιλία τσαγιού που σας ταιριάζει, κατά προτίμηση βιολογικής καλλιέργειας ώστε να επωφεληθείτε στο μέγιστο των μοναδικών ιδιοτήτων τους, και απολαύστε το κάθε εποχή του χρόνου!

Η λήψη αντιβιοτικών τον μήνα πριν από την έναρξη της ανοσοθεραπείας μειώνει δραματικά τις πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς με καρκίνο, σύμφωνα με μια μικρή αλλά πρωτοποριακή μελέτη.

Οι επιστήμονες στο Imperial College του Λονδίνου πιστεύουν ότι τα αντιβιοτικά καταστρέφουν τα βακτήρια στο έντερο, γεγονός που αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό φαίνεται να καθιστά λιγότερο πιθανό τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα να ενισχύσουν την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τον καρκίνο.

Στη μελέτη τους σε περίπου 200 ασθενείς με καρκίνο σε δύο νοσοκομεία του NHS, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτοί που είχαν πάρει αντιβιοτικά ευρέος φάσματος για μικρό χρονικό διάστημα, συνήθως για κοινά προβλήματα όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, επέζησαν για ένα μέσο διάστημα δύο μηνών μετά την ανοσοθεραπεία, σε σύγκριση με τους 26 μήνες που επέζησαν όσοι δεν είχαν πάρει αντιβιοτικά.

Η ουσιαστική διαφορά στην επιβίωση και οι σαφείς ενδείξεις από τις αξονικές τομογραφίες ότι οι όγκοι αναπτύσσονται πιο γρήγορα σε όσους έχουν πάρει αντιβιοτικά, οδήγησε τους ερευνητές να ζητήσουν επειγόντως να εργαστούν πάνω στο πώς θα καθοδηγήσουν τους γιατρούς.

«Τα αντιβιοτικά καταστρέφουν σαφώς ένα κομμάτι του μικροβιώματος του εντέρου», δήλωσε ο Dr David Pinato, από το τμήμα χειρουργικών επεμβάσεων και καρκίνου του ICL, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Jama Oncology. «Εάν έχετε καλό μικροβίωμα, έχετε περισσότερες πιθανότητες να έχετε εκπαιδεύσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα για να καταπολεμήσετε καλύτερα τον καρκίνο».

Τα αποτελέσματα ήταν τα ίδια ανεξάρτητα από το είδος των αντιβιοτικών που είχαν συνταγογραφηθεί στους ασθενείς ή τον τύπο καρκίνου από τον οποίο έπασχαν. Σε καρκίνο του πνεύμονα, όπου οι λοιμώξεις στο στήθος είναι πιο συχνές, η μέση επιβίωση ήταν 2,5 μήνες σε εκείνους που είχαν λάβει αντιβιοτικά πριν ξεκινήσουν τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα, γνωστά ως αναστολείς των σημείων ελέγχου, έναντι 26 μηνών σε εκείνους που δεν είχαν λάβει αντιβιοτικά. Στο μελάνωμα ήταν 3,9 έναντι 14 μηνών, και σε άλλους όγκους πέντε εβδομάδες έναντι 11 μηνών.

Οι ασθενείς που είχαν πάρει αντιβιοτικά δεν ήταν ιδιαίτερα άρρωστοι. Δεν είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο, αλλά συνήθως τα έλαβαν για πέντε έως επτά ημέρες ως εξωτερικοί ασθενείς. Είναι σημαντικό ότι τα αποτελέσματα και τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών που έλαβαν αντιβιοτικά ενώ ήταν σε ανοσοθεραπεία δεν επηρεάστηκαν.

Είναι ήδη γνωστό ότι κάποιοι άνθρωποι ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα στην ανοσοθεραπεία από άλλους. Σε περίπου 20% ο καρκίνος εξαφανίζεται εντελώς και μπορεί να υπάρξουν ελπίδες για θεραπεία, αλλά άλλοι δεν τα πάνε καλά. Οι επιστήμονες και οι εμπορικές εταιρείες ψάχνουν το αίτιο, εξετάζοντας τον τύπο του όγκου και τα μοριακά χαρακτηριστικά του.

Ο Pinato υποστηρίζει ότι η ισχυρή διαπίστωση στη μικρή τους μελέτη ήταν απροσδόκητη. Άλλες μελέτες είχαν προτείνει διαφορετικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να μειώσουν την επιβίωση, «αλλά αυτή η συσχέτιση φαίνεται να είναι αρκετά σταθερή», είπε.

Δεν είναι το μόνο αίτιο κακών αποτελεσμάτων ανοσοθεραπείας, αλλά οι συγγραφείς λένε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να διεξαχθεί περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί πόσο σημαντικός παράγοντας είναι.

«Είναι σημαντικό οι ασθενείς που χρειάζονται αντιβιοτικά για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων να λαμβάνουν τα φάρμακα που χρειάζονται», δήλωσε ο Pinato. «Αλλά αυτά τα ευρήματα απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για ορισμένους ασθενείς. Θέτει ερωτήματα σχετικά με το αν χρειαζόμαστε υψηλότερο όριο για τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών σε ασθενείς με καρκίνο που θα υποβληθούν σε ανοσοθεραπεία.»

Η υγειονομική υπηρεσία πιέζεται ήδη να χρησιμοποιεί αντιβιοτικά μόνο όταν είναι απαραίτητο, προκειμένου να διατηρηθεί η ισχύς τους στο να σκοτώνουν επικίνδυνα στελέχη βακτηριδίων, αποφεύγοντας την ανάπτυξη αντίστασης. «Αυτό πιθανώς προσθέτει ένα ακόμα επίπεδο πολυπλοκότητας στην ιδέα της διαχείρισης αντιβιοτικών», δήλωσε ο Pinato.

Τα ευρήματα προκαλούν επίσης ερωτήματα σχετικά με το αν η ενίσχυση του μικροβιώματος του εντέρου μπορεί να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τον καρκίνο, ένα ζήτημα που η ομάδα του ICL τώρα ελπίζει να διερευνήσει.

Πηγή: The guardian

Κανείς δεν έχει βρει μια θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα όμως επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο ιός του κρυολογήματος μπορεί να αντιστρέψει τον καρκίνο και θα μπορούσε κάποια μέρα να αντικαταστήσει τη χημειοθεραπεία.

Ο ιός έχει αναστρέψει 15 περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης σε μόλις μία εβδομάδα και οι ερευνητές πιστεύουν ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για την καταπολέμηση άλλων καρκίνων. Η ιογενής θεραπεία εξετάζεται σε άλλους καρκίνους, συμπεριλαμβανομένου του μαστού, του εντέρου, του πνεύμονα και του δέρματος.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Surrey του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίοι πραγματοποίησαν τη δοκιμή για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, εκτιμούν ότι η θεραπεία θα μπορούσε να διατεθεί γενικά εντός τριών ετών.

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε έναν καθετήρα για να στείλει ένα στέλεχος του κοινού ιού του κρυολογήματος, γνωστού ως ιού coxsackie (CVA21), απευθείας στην ασθενή κύστη 15 καρκινοπαθών. Μετά από μόλις μία εβδομάδα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα καρκινικά κύτταρα στις κύστεις και των 15 ασθενών είχαν καταστραφεί και σε μια περίπτωση είχαν εξαφανιστεί εντελώς.

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί επειδή οι όγκοι δεν αναπτύσσουν ανοσιακά κύτταρα. Όμως, σύμφωνα με τους ερευνητές, μια έγχυση του ιού έπληξε την κύστη και προκάλεσε μια ανοσοαπόκριση, η οποία σκότωσε τα καρκινικά κύτταρα.

Ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής Hardew Pandha δήλωσε: "Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι: ο ιός εισέρχεται στον καρκίνο και αναπαράγεται, σαν ένα μικρό εργοστάσιο ιού, θερμαίνει το περιβάλλον του όγκου και στοχεύει πολύ συγκεκριμένα στον καρκίνο, ενώ είχε την μικρότερη τοξικότητα που έχω δει εδώ και χρόνια."

Όταν η ομάδα του εξέτασε δείγματα ιστών από τους ασθενείς με καρκίνο της ουροδόχου κύστης, ανακάλυψαν ότι όλα τα υγιή κύτταρα ήταν ακόμα άθικτα, σε αντίθεση με τη χημειοθεραπεία που καταστρέφει όλα τα αναπτυσσόμενα κύτταρα, είτε είναι καρκινικά είτε υγιή.

Η ιολογική θεραπεία είναι σαν ένας «γενικός παράγοντας», αναφέρει ο καθηγητής Pandha και θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στη θεραπεία του καρκίνου.

Πηγή: Clinical Cancer Research, 2019, doi: 10.1158 / 1078-0432.CCR-18-4022