«Κάποτε οι πέντε κύριες ικανότητες της ανθρώπινης φύσης μας το μυαλό, η αναπνοή Prana, η ομιλία, η ακοή και η όραση, διαφωνούσαν για το ποια ήταν το πιο σημαντική. Για να επιλύσουν τη διαφωνία τους, αποφάσισαν ότι η καθεμία τους θα φύγει για λίγο από το σώμα για να αποδειχθεί ποια θα έλειπε περισσότερο. Πρώτη έφυγε η ομιλία, αλλά το σώμα συνέχισε να ανθίζει αν και ήταν σιωπηλό. Στη συνέχεια αναχώρησε η όραση, αλλά το σώμα άνθιζε και ας ήταν τυφλό. Στη συνέχεια έφυγε η ακοή, αλλά το σώμα συνέχιζε να ανθίζει αν και ήταν κωφό. Στο τέλος έφυγε και το μυαλό, αλλά ακόμα το σώμα παρέμεινε ζωντανό, αν και ήταν σαν αναίσθητο. Αλλά τη στιγμή που η Prana άρχισε να φεύγει, τότε το σώμα άρχισε να πεθαίνει. Τότε οι άλλες ανθρώπινες ικανότητες έχασαν γρήγορα τη ζωτική δύναμή τους, οπότε όλες μαζί έσπευσαν απεγνωσμένα στην Prana, παραδέχτηκαν την υπεροχή της και της ζήτησαν να μείνει».
Το παραμύθι αυτό των Βεδών υπάρχει σε διάφορες αρχαίες Ουπανισάδες (Upanishads). Το δίδαγμα της ιστορίας είναι να αντιληφθούμε πόσο σημαντική είναι η Prana σε σχέση με όλες τις άλλες ανθρώπινες ικανότητες, καθότι η Prana δίνει ενέργεια σε όλες και καμία από αυτές δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την ενέργειά της. Δίχως την Prana δεν υπάρχει ζωή. Το σημαντικό επίσης είναι ότι για να ελέγχει κάποιος αυτές τις ικανότητες χρειάζεται να ελέγχει την Prana.
Η Prana είναι η λεπτοφυής δύναμη που είναι υπεύθυνη για τις ενεργειακές διεργασίες που προηγούνται των φυσικών διεργασιών. Για παράδειγμα, κάθε βράδυ που πηγαίνουμε για ύπνο χωρίς να σκεφτούμε ή να δράσουμε με κάποιο τρόπο, υπάρχει κάτι που κρατά το αίμα και τα επίπεδα του pH μας σταθερά, καθώς και τη διαδικασία της αναπνοής, ώστε να ρέει αρμονικά εσωτερικά και εξωτερικά του σώματος. Κάθε δευτερόλεπτο που περνά στο σώμα συντελούνται εκατομμύρια χημικές διεργασίες που συμβαίνουν ανά δευτερόλεπτο τέλεια συντονισμένες και εναρμονισμένες μεταξύ τους, χωρίς καμία προσπάθεια είτε του μυαλού μας είτε μηχανική. Η δύναμη που είναι υπεύθυνη για αυτό το θαύμα είναι η Prana, μια ενεργειακή νοημοσύνη, ένα είδος λεπτοφυούς ηλεκτρικής ενέργειας, ή ένας θεϊκός αγγελιοφόρος, ο μαέστρος που κρατά την ορχήστρα του σώματος να ρέει ομαλά και να μας κρατά στη ζωή.
Το Pranamaya kosha το σώμα της Prana ρυθμίζει τη ζωτικότητα ενός ανθρώπου, την Υγεία και το βαθμό ενεργητικότητας και ευεξίας, αντλώντας ζωτική ενέργεια από το περιβάλλον. Οι φωτογραφίες Κίρλιαν μπορούν να αποτυπώσουν εκτός από την αιθερική ενέργεια και αυτή την ακτινοβολία που εκπέμπει η ζωτικότητα της Prana την ζωτική αυτή φωτιά, την Οργόνη ή Βιοενέργεια. Το σώμα της Prana συνυπάρχει με όλα τα σώματα κυρίως όμως με το σώμα του Manomaya kosha, το τρίτο στη σειρά από το Φυσικό σώμα. Πρόκειται για το εξωτερικό ή χαμηλότερο επίπεδο του Νου, που εμπεριέχει τα πέντε είδη αισθητηριακών εντυπώσεων.
Το σώμα της Prana είναι δομημένο πάνω στο Φυσικό σώμα. Αυτό σημαίνει ότι το φαγητό που τρώμε επηρεάζει την Prana και το σώμα της το Pranamaya kosha. Οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας επηρεάζουν παρομοίως την Prana. Και η ενέργειά μας η Prana με τη σειρά της, επηρεάζει το πώς αισθανόμαστε. Οι άνθρωποι είμαστε σαν μια μεγάλη κούκλα babouska που η πιο μεγάλη εμπεριέχει μέσα της τις μικρότερες. Κάθε σώμα επηρεάζει το επόμενο και όλα μαζί συνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται. Οι yogis αντιλαμβανόμενοι μέσα από το βίωμα την αίσθηση που δίνει το σώμα της Prana, κατάλαβαν ότι ήταν δύσκολο να τιθασεύσουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους. Βέβαια η φιλοσοφία της Yoga σε πηγαίνει προς αυτή την κατεύθυνση μέσα από την ηθική διδασκαλία της. Ασκήσεις πνευματικές και σωματικές πρακτικές δυναμώνοντας τις αρετές της θέλησης και της επιμονής, είναι απαραίτητες για να τιθασευτεί η δύναμη της φωτιάς. Τα πάθη και οι επιθυμίες της ψυχής από κοινού είναι σαν ένα ατίθασο άγριο άλογο, που χρειάζονται δυναμική προσπάθεια υποταγής και επιμονή για να μην μας υποτάξουν αυτά και μας οδηγήσουν στην καταστροφή.
Η άσκηση βοηθάει επίσης για να καεί ή να ανακατανεμηθεί η ενέργεια της Prana. Έτσι μέσα από την πρακτική της Hatha Yoga αυτό μπορεί να επιτευχθεί και μάλιστα γρήγορα, μέσω πρακτικών όπως της dharana-συγκέντρωσης, της εστιασμένης asana και της pranayama-αναπνοής.
Όταν αισθάνεστε ότι η ενέργεια επεκτείνεται στην καρδιά ή το κεφάλι σας κατά τη διάρκεια του διαλογισμού ή της πρακτικής http://www.yogajournal.com/category/poses/της Hatha Yoga, ή όταν κύματα θερμότητας πλημυρίζουν το σώμα σας, τότε είστε σε επαφή με το σώμα ζωτικής ενέργειας ή Pranamaya kosha. Όταν αισθάνεστε το άδειασμα της ενέργειας και την ενεργειακή κούραση του σώματός σας, με αποτέλεσμα την υπνηλία, τότε είναι η στιγμή της ελαχιστοποίησης της ζωτικής δύναμης Prana από το φυσικό σώμα.
Οι αρχαίοι yogis ήξεραν ότι η Prana είναι ο μεγάλος διαλύτης. Έχει την ικανότητα να διαλύει τους παλιούς πόνους και να ελευθερώνει την καρδιά. Διασπά το σκοτάδι στο σώμα. Μπορεί να θεραπεύσει παλιές ή και εγγενείς αναμνήσεις που έχουν αποθηκευτεί μέσα μας, απελευθερώνοντας τον ασυνείδητο έλεγχό τους πάνω μας. Στην ουσία, η σύνδεση αυτού του υπέροχου διαλύτη ελευθερώνει τα εσωτερικά μας ενεργειακά μπλοκαρίσματα, αφαιρεί το σκοτεινό πέπλο της συνείδησης και αναδεικνύει το πνευματικό μας φως. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αισθανόμαστε πιο αφυπνισμένοι και πιο απελευθερωμένοι από τα πάθη και τις επιθυμίες μας.

Μπαίνοντας στο σώμα και βιώνοντας την Prana
Το πρώτο βήμα για τη σύνδεση με το σώμα της Prana είναι να μάθουμε πώς να το βρίσκουμε. Είναι εύκολο να νιώσουμε το Φυσικό σώμα μας, ειδικά όταν μας ενοχλεί ή μας πονάει. Παρομοίως όλοι γνωρίζουμε πώς αισθάνεται η ψυχική μας υπόσταση που εμπεριέχεται στα δύο αυτά σώματα στο Pranamaya kosha και στο Manomaya kosha, ειδικά όταν αισθανόμαστε συναισθηματικά θλιμμένοι, σοκαρισμένοι, θυμωμένοι, ή ζηλεύουμε. Όμως δεν είναι πάντα τόσο εύκολο να νιώσεις την καθαρή ενέργεια της  Prana, τουλάχιστον αρχικά.
Για να μπείτε στο σώμα της Prana, χρειάζεται να επιστρέψετε σε κάποια από τα κείμενα των αρχαίων guru και σε κάποιες ενδείξεις που μας υποδεικνύουν για το πώς να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτό. Η Yoga μας λέει ότι η prana shakti εκδηλώνεται στη συνειδητότητά μας όπως η spanda ο παλμός, ή όπως μία δόνηση, ή όπως ένα ελαφρύ τράνταγμα. Εάν κλείσετε τα μάτια σας και αισθανθείτε το λεπτό σφυγμό σας, ή δείτε κάποιο εσωτερικό χρώμα ή φως, τότε είναι μία καλή αρχή ώστε να έχετε πρόσβαση στο σώμα της Prana σας. Ακούγεται πολύ απλό, αλλά είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό.
Εάν δεν βλέπετε λεπτό φως ή δεν αισθάνεστε παλμούς, μην ανησυχείτε. Όπου εστιάζετε η Prana πηγαίνει. Τελικά μέσα από την πρακτική θα αισθανθείτε κάποια στιγμή τη λεπτή παρουσία της ενέργειας Prana, σαν να ακούτε ένα συνεχόμενο βόμβο ή ένα λεπτό βουητό, απλώς ησυχάζοντας το μυαλό και εστιάζοντας σε μια συγκεκριμένη περιοχή του σώματός σας, ή σε κάποιο σταθερό υποθετικό σημείο για λίγα λεπτά. Επίσης το σώμα κατακλύζεται από την Prana όταν είμαστε σε εγρήγορση, όταν είμαστε συγκεντρωμένοι και εστιασμένοι σε κάτι που το κάνουμε δυναμικά και αποφασιστικά, ή όταν ασκούμαστε. Τότε απλά είμαστε συνδεδεμένοι με το σώμα της Prana.

Hatha Yoga και Prana
Η πρακτική της Hatha Yoga είναι κάτι παραπάνω από ευελιξία, αντοχή και δύναμη που αποκτά κάποια-ος μέσα από τις asanas. Είναι μία πολύ αποτελεσματική διαχείρισης της Prana. Μέσω της βαθιάς και ισορροπημένης αναπνοής-Pranayama (σημαίνει τον έλεγχο της ενέργειας Prana μέσω της αναπνοής), μπορούμε να ενισχύσουμε και να κατευθύνουμε τη ροή της Prana, αναζωογονώντας το σώμα και το πνεύμα. Η Pranayama αυξάνει και επεκτείνει τη ζωτική δύναμη της Prana και μαζί με τις τεχνικές καθαρισμού (γνωστές ως shat kriyas ή έξι δράσεις), καθαρίζει τα nadis ή τα κανάλια της ροής της Prana. Επίσης μέσα από αυτές τις πρακτικές μπορούμε να αναπτύξουμε μια διευρυμένη εσωτερική αντίληψη και να ανοίξουμε τις πύλες της συνείδησης σε υψηλότερες καταστάσεις πνευματικότητας.
Σύμφωνα με τον Paramahansa Yogananda το αρχαίο κείμενο «The Yoga Sutras of Patanjali», περιέχει περιγραφή της Kriya Yoga στο δεύτερο κεφάλαιο (II.49) όπου αναφέρει: «Η απελευθέρωση μπορεί να επιτευχθεί μέσω της Pranayama, η οποία κατορθώνεται με την αποσύνδεση της ροής της εισπνοής και της εκπνοής».
Το σύστημα της Kriya Yoga διαμορφώνεται από δύο τεχνικές: μία αυτοσυγκέντρωσης και μία διαλογισμού μέσω Pranayama που είναι ο έλεγχος της ζωτικής ενέργειας της Prana κυρίως και λιγότερο της αναπνοής και κάποιες moudras που είναι κάποιες σωματικές στάσεις σε συνδυασμό με χειρονομίες, που τελούνται μετά την εκτέλεση της Kriya, βασισμένες σε τεχνικές που έχουν ως στόχο την επιτάχυνση της πνευματικής ανάπτυξης επιτυγχάνοντας μια βαθιά κατάσταση ηρεμίας και επικοινωνίας με την πνευματική μας Φύση. Όλη αυτή η πρακτική ξεκινά από τη Raja Yoga του Patanjali και από την Bhagavad Gita.
Η Kriya Yoga αναφέρεται δύο φορές από τον Κρίσνα, τον μυθικό θεάνθρωπο της Ινδίας, στην Bhagavad Gita: «Προσφέροντας την εισπνεόμενη ανάσα στην εκπνεόμενη ανάσα και προσφέροντας την εκπνεόμενη ανάσα στην εισπνεόμενη ανάσα, ο γιόγκι εξουδετερώνει και τις δύο ανάσες, έτσι απελευθερώνει την prana από την καρδιά και θέτει υπό τον έλεγχό του τη ζωική δύναμη» (Bhagavad Gita IV:29). Ένας άλλος στίχος της Bhagavad Gita (V:27-28) δηλώνει: «Αιώνια ελεύθερος γίνεται ο άριστος στο διαλογισμό, ο οποίος, αναζητώντας τον υπέρτατο στόχο, μπορεί να αποσύρεται από εξωτερικά φαινόμενα, εστιάζοντας το βλέμμα του στο σημείο ανάμεσα στα φρύδια, εξουδετερώνοντας τα ίσα ρεύματα της prana και της apana που ρέουν μέσα στα ρουθούνια και στους πνεύμονες και να ελέγχει έτσι τον αισθητήριο νου και τη διάνοια, για να εξαφανίζει την επιθυμία, τον φόβο και τον θυμό».
Η παράδοση της Yoga περιγράφει πέντε δράσεις ή λειτουργίες της Prana γνωστές ως Vayus «άνεμοι». Αυτές είναι: Prana Vayu, Apana Vayu, Samana Vayu, Udana Vayu, και Vyana Vayu . Αυτές οι πέντε δράσεις διέπουν διαφορετικές περιοχές του σώματος και διαφορετικές φυσικές και λεπτές δραστηριότητες. Όταν λειτουργούν αρμονικά, διασφαλίζουν την Υγεία και τη ζωτικότητα του σώματος και του νου, επιτρέποντάς μας να απολαύσουμε τα μοναδικά ταλέντα μας και να ζήσουμε τη ζωή με νόημα και σκοπό.

Επίλογος
Η Yoga η φιλοσοφία της και οι πρακτικές της μας δίνουν τη δυνατότητα να ελέγχουμε την ζωτική δύναμη Prana που ρέει μέσα μας και βρίσκεται παντού γύρω μας, διαποτίζοντας τα πάντα μέσα στην ενέργεια της ζωής. Η Yoga είναι εδώ για να μας κρατά υγιείς, νέους και δυνατούς, να μας αφυπνίσει, να μας λύσει τους γρίφους και τα αναπάντητα ερωτήματα της ζωής και να μας δείξει το δρόμο προς τη Φώτιση.

Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine

«Ό,τι υπάρχει στους τρεις κόσμους βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο της prana. Όπως η μητέρα προστατεύει τα παιδιά της. Ω! prana, προστάτεψέ μας και δώσε μας την λαμπρότητα και την σοφία σου» (Prashna Upanishad 2.13).

Όλοι οι κόσμοι, όλα τα όντα, τα φυτά και τα ορυκτά, τα μόρια και τα άτομα και ό,τι υπάρχει μέσα στο σύμπαν, όλα πλέουν μέσα σε έναν ωκεανό αιώνιας και άπειρης φωτιάς που δεν ελαττώνεται ποτέ και δεν εξαντλείται. Κάθε οντότητα είτε πρόκειται για μόριο είτε για το ίδιο το σύμπαν λειτουργεί σαν ένα σφουγγάρι, ενσωματώνοντας ένα μέρος αυτής της φωτιάς στη Φύση του. Επομένως κάθε ον περιέχει μέσα του μία σπίθα του ωκεανού της φωτιάς αυτής. Στην Ανατολή και στη Γιόγκα η ζωτική αυτή φωτιά ή ενέργεια ονομάζεται Prana ή «ανάσα της ζωής».
Η Prana αντικατοπτρίζει πολλά νοήματα, από τη φυσική αναπνοή έως την ίδια την ενέργεια της συνείδησης. Η Prana δεν είναι μόνο η βασική ζωτική δύναμη της ζωής, αλλά είναι η αρχική δημιουργική δύναμη του σύμπαντος κόσμου μας. Είναι η κύρια μορφή της ενέργειας που λειτουργεί σε κάθε επίπεδο της ύπαρξής μας. Ολόκληρο το σύμπαν είναι μια εκδήλωση της Prana. Ακόμα και η kundalini shakti, η γήινη δύναμη του φιδιού που κοιμάται κουλουριασμένη στο 1^ο chakra, η εσωτερική αυτή ενέργεια που όταν αφυπνιστεί και ανέλθει διαπερνώντας όλα τα chakras, μεταμορφώνοντας τη συνείδησή μας και ο άνθρωπος φωτιστεί, τροφοδοτείται ενεργειακά από την Prana.
Σε κοσμικό επίπεδο υπάρχουν δύο πτυχές της Prana. Η πρώτη είναι άδηλη, η ενέργεια της καθαρής συνείδησης, η οποία ξεπερνά όλη τη δημιουργία. Η δεύτερη ή προφανής Prana, είναι η εκδήλωση της δημιουργίας. Ο Purusha, το Απόλυτο Εν η Θεότητα, μπορεί να ειπωθεί ότι είναι η άδηλη Prana, η ίδια η ενέργεια της συνείδησης, που ονομάζεται Devatma Shakti ή Chiti Shakti. Από την άδηλη Prana της καθαρής συνείδησης προέρχεται η προφανής Prana της δημιουργίας, μέσω της οποίας δημιουργείται ολόκληρο το σύμπαν σε όλες τις διαστάσεις του.
Στις φιλοσοφικές θεωρήσεις όλων των λαών και κυρίως των αρχαίων Ελλήνων η Prana αναφέρεται ως η κινητήρια δύναμη της Φύσης απ’ όπου ξεκίνησε η δημιουργία και η ζωή: «Αυτόν τον κόσμο τον κοινό για όλους δεν τον έπλασε κανένας θεός ή άνθρωπος, παρά υπήρχε πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει ως ένα αιώνιο κι αθάνατο πυρ, που ανάβει και σβήνει με μέτρο» (Ηράκλειτος «Περί Φύσεως» απ.53). Το αιώνιο και αθάνατο «Πυρ» του Ηρακλείτου που ανάβει και σβήνει-αυξομειώνεται με μέτρο είναι η Prana. Ο Ιπποκράτης την ίδια ενέργεια την αποκαλεί «Φύσα» εκ της λέξης φύση.
Για να επιτύχουμε θετικούς μετασχηματισμούς στο σώμα και το πνεύμα χρειάζεται να κατανοήσουμε την ενέργεια μέσω της οποίας λειτουργούν αυτά τα δύο επίπεδα της ύπαρξής μας. Prana στα Σανσκριτικά σημαίνει πρωτογενής ενέργεια, αν και μεταφράζεται και ως αναπνοή ή ζωτική ενέργεια, ή ανάσα της ζωής, όμως στην πραγματικότητα είναι κάτι πολύ περισσότερο. Οι διάφορες μορφές μέσω των οποίων εκφράζεται η Prana, σπάνια εξετάζονται σε βάθος στη δυτική βιβλιογραφία σε σχέση με τη Yoga, και για αυτό το λόγο η δύναμη της Prana, η οποία είναι τεράστια και βαθιά, σπάνια γίνεται κατανοητή.
Η ίδια η Φύση Prakriti αποτελείται από τα τρία Gunas ή ποιότητες: Η Sattva η αρμονική ισορροπία, δημιουργεί το πνεύμα. Η Rajas η δυναμική ενεργητικότητα, δημιουργεί την Prana και η Tamas η παθητική αδράνεια, δημιουργεί το φυσικό σώμα. Οι τρεις αυτές καταστάσεις ή ποιότητες υφίστανται στην καθημερινότητά μας εναλλάσσοντας την κυριαρχία τους. Η Φύση είναι μια ζωντανή rajasic, ενέργεια. Rajasic είναι η ημέρα, το καλοκαίρι, ο ήλιος, η πέψη. Ανταποκρινόμενη στη θέληση του ανώτερου Εαυτού, ή της καθαρής συνείδησης, αυτή η ενέργεια γίνεται sattvic εξελικτική και πνευματική. Με την αδράνεια της άγνοιας, αυτή η ίδια ενέργεια γίνεται tamasic. Tamasic ενέργεια είναι η νύχτα, η σελήνη, ο χειμώνας, ο ύπνος.
Σε σχέση με τη φυσική μας ύπαρξη, η Prana η ζωτική αυτή ενέργεια είναι μια τροποποίηση του στοιχείου του αέρα, που προέρχεται κυρίως από το οξυγόνο που αναπνέουμε. Σε λεπτοφυές επίπεδο, το στοιχείο του αέρα αντιστοιχεί στην αίσθηση της αφής. Μέσω της αφής αισθανόμαστε ζωντανοί και είμαστε σε θέση να μεταδώσουμε τη δύναμη της ζωής μας σε άλλους. Η Prana αποκαλείται και η «ανάσα της ζωής» για του yogis.
Στην Ελληνική Μυθολογία κατά την στιγμή της δημιουργίας του ανθρώπου από τον Προμηθέα πλάθοντας το σώμα του από πηλό αρχικά, ο καλοκάγαθος Τιτάνας ακολούθησε τη διαδικασία της εμφύσησης της πνοής ή της ανάσας της ζωής, ή ζωτικής δύναμης. Έτσι το ανθρώπινο σώμα απέκτησε ζωή. Η Ελληνική παράδοση αναφέρει ότι οι πρώτοι αυτοί άνθρωποι ανήκαν στο Χρυσό Γένος των ανθρώπων, ενώ η Ινδική την περίοδο αυτή την αποκαλεί Satya Yuga. Η Prana είναι η ζωτικότητα που ζωογονεί και εμψυχώνει κάθε οργανικό σώμα. Χωρίς την Prana δεν υπάρχει ζωή. Η Prana λειτουργεί ως ενεργειακή πλημμυρίδα που ρέει απρόσκοπτα μέσα στα ανθρώπινα σώματα και σε όλα τα όντα όπου τα ζωογονεί, τα διαπερνά και τα ενεργοποιεί σε όλο το μήκος και βάθος τους.
Οι αρχαίοι yogis κατανοούσαν ότι είμαστε πολλά περισσότερα από αυτό το όμορφο φυσικό σώμα. Ένα σώμα που γεννιέται και αναπτύσσεται μέσα από την ομορφιά, την νεότητα και το σφρίγος, όπου από ένα σημείο και μετά θα συνεχίσει με τις οδύνες και τους πόνους, με τις ρυτίδες, τις ασθένειες, με τη φθορά του χρόνου και τη γήρανση. Το φυσικό μας σώμα είναι κάτι που η παράδοση και η ανθρώπινη κουλτούρα μάς ενθαρρύνει να ταυτιστούμε μαζί του, αλλά είναι και κάτι που στο τέλος της ζωής μας όλοι θα το χάσουμε.

Σύνδεση με κάτι διαχρονικό
Η μεθοδολογία της Yoga μας ενθαρρύνει να απελευθερωθούμε από το βάρος της υπερβολικής ταυτοποίησης με το φυσικό σώμα. Αν και η Yoga μάς μαθαίνει πώς να ασκούμαστε με το σώμα ώστε να έχουμε υγεία, ευεξία και μακροζωία, μας μαθαίνει ταυτόχρονα ότι υπάρχουν κι άλλα σώματα εκτός του υλικού μας σώματος, που κι αυτά χρειάζονται φροντίδα. Την ίδια ατραπό ακολουθούσαν και άλλα αρχαία παραδοσιακά συστήματα και πολιτισμοί, όπως ο Ρωμαϊκός, ο Κινεζικός, ο Αιγυπτιακός και άλλοι, με κύριο εκφραστή αυτών τον Ελληνικό πολιτισμό και την Ελληνική Φιλοσοφία. Σκοπός όλων αυτών των πολιτισμών ήταν ο φυσικός τρόπος ζωής, η παιδεία, η άσκηση, η γνώση, η αφύπνιση και στη συνέχεια η μύηση των ανθρώπων στην βαθύτερη εσωτερική γνώση.
Η Hatha Yoga μέσα από τη σύνθετη θεωρία και μεθοδολογία της μας μυεί ώστε να αισθανθούμε και να αντιληφτούμε ότι δεν είμαστε μόνο το φυσικό σώμα, ούτε μόνο οι σκέψεις και τα συναισθήματα που βιώνουμε καθημερινά, αλλά ένα σύνθετο ον φτιαγμένο από το πεπερασμένο και το άπειρο, κεντημένο στο ύφασμα πολλών σωμάτων της ύπαρξης. Οι yogis ονόμασαν αυτά τα σώματα koshas και τα οποία η Φιλοσοφία της Yoga αναφέρει ότι είναι πέντε.
Ένα από αυτά τα ενεργειακά σώματα, το δεύτερο στη σειρά μετά το φυσικό σώμα ονομάζεται Pranamaya kosha, ή σώμα της ζωτικής ενέργειας Prana. Πρόκειται για ένα μέρος του εαυτού μας που είναι εγγενώς έξυπνο. Το Pranamaya kosha διαχέει και διαπερνά το φυσικό σώμα και είναι πολύ μεγαλύτερο από το φυσικό. Το Pranamaya kosha διαπερνά ολόκληρο τον οργανισμό. Η Prana που το αποτελεί ρέει μέσω των nadis ή των ενεργειακών καναλιών στο σώμα. Η Ayurveda αναφέρει ότι υπάρχουν 72.000 nadis που αποτελούν το Pranamaya kosha σώμα.

Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine