Η Virabhadrasana-I, στην Αγγλική γλώσσα Warrior-I και στα Ελληνικά Πολεμιστής-1, είναι μια δυναμική και δύσκολη στάση, που απαιτεί από τον ασκούμενο να ξεπεράσει τους σωματικούς, διανοητικούς και συναισθηματικούς περιορισμούς του, για να μπορέσει να φθάσει σε μια βαθύτερη έκφραση της asana. Είναι επίσης μια ευκαιρία, να εστιάσει και να εξασκηθεί στην τόλμη και στην αποφασιστικότητα, αλλά και στην εξισορρόπηση που χρειάζεται ο πολεμιστής της καθημερινής ζωής.

Εκ πρώτης όψεως ακούγεται περίεργο μία στάση γιόγκα, να έχει το όνομα ενός πολεμιστή. Αν και οι γιόγκις είναι γνωστοί για τη μη βίαιη φύση τους (ahimsa-μη βία, είναι το πρώτο yamas στη φιλοσοφία του Patantzali), αξίζει να θυμηθούμε ότι ένα από τα πιο «ιερά» κείμενα της Yoga, η Bhagavad Gita, είναι ο διάλογος μεταξύ δύο μυθικών και διάσημων πολεμιστών, του Θεού αρματηλάτη Κρίσνα και του ήρωα τοξότη Άρτζουνα, που εκτυλίσσεται σε ένα πεδίο μάχης μεταξύ δύο μεγάλων στρατών, που προετοιμάζονται για έναν εμφύλιο και επικό πόλεμο.

Εννοιολογικά, αυτό που πιο εσωτερικά υφίσταται στην καθαρά πολεμική στάση αυτής της θέσης, είναι ο «πνευματικός πολεμιστής», ο οποίος μάχεται γενναία με τον παγκόσμιο εχθρό των ανθρώπων, την άγνοια του εαυτού (avidya), δηλαδή την απόλυτη πηγή όλων των παθών μας.

Αλλά και ο Virabhadra υπήρξε ένας μυθικός πολεμιστής και ήρωας της Ινδικής μυθολογίας, που αποτέλεσε μία από τις ενσαρκώσεις του Θεού Shiva.

Ο Virabhadrasana-I είναι μία δύσκολη σχετικά θέση λόγω της δυσκαμψίας της λεκάνης και των ώμων που έχουμε οι δυτικοί άνθρωποι, σε σχέση με τους ανατολίτες. Στη στάση απαιτούνται αρκετές και δύσκολες ευθυγραμμίσεις, που όταν ολοκληρωθούν προσφέρουν μια ξεχωριστή «πολεμική» εμπειρία του σώματος.

Οι δυσκολίες της θέσης
Η Virabhadrasana-Ι είναι μία απαιτητική στάση που δεν είναι εύκολη για αρχάριους. Χρειάζεται προσπάθεια για να την κατακτήσει ο ασκούμενος. Π.χ. όταν προσπαθείς να γειώσεις το πίσω πόδι, χάνεται η ανύψωση του θώρακα, ή όταν προσπαθείς να ανυψώσεις τα χέρια, χάνεται η ευθυγράμμιση του μπροστινού γονάτου. Έτσι προσπαθώντας να φτιάξεις ένα κομμάτι, χάνεις την ευθυγράμμιση σε ένα άλλο και εκεί εντοπίζεται η δυσκολία της θέσης.
Αλλά αυτή είναι και η ομορφιά της Yoga. Κάθε εμπόδιο και δυσκολία είναι μία πρόκληση για κατάκτηση και συνειδητότητα. Το καθήκον ενός γιόγκι σε οποιαδήποτε στάση, είναι να παρατηρήσει την σχέση μεταξύ όλων των μερών του σώματος, αρχικά ως σημείο και συνέχεια ως όλον. Το κάθε μέρος του σώματος χρειάζεται να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με κάθε άλλο.
Έτσι, στη Virabhadrasana-I, η γείωση του πίσω ποδιού μπορεί να γίνει μια συνειδητή προσπάθεια για τη μη κατάρρευση του πίσω γονάτου και για ανύψωση του θώρακα. Το ευρύ άνοιγμα των χεριών προς τα πάνω, θα δημιουργήσει χώρο στη λεκάνη για να επιμηκυνθεί ο κορμός.
Έτσι κάθε μέρος μαθαίνει να συνεργάζεται με τα άλλα μέρη μέσα από μία γραμμή συνείδησης και όταν όλα τα μέρη πλέον επικοινωνήσουν μεταξύ τους επιτυγχάνεται η ολότητα, συνειδησιακά αλλά και σωματικά.
Μέσα απ’ τη Virabhadrasana-I, θα διατείνετε τους αστραγάλους και τις γάμπες, θα δυναμώσετε τον τετρακέφαλο και την πλάτη, θα επιμηκύνετε την κίνηση της λεκάνης και των ισχίων και θα τεντώσετε το πάνω μέρος του σώματος και τα χέρια σας. Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα μέρος του σώματος, που να μην αποκομίζει τα οφέλη του μέσα από τη θέση αυτή.

Τα οφέλη της θέσης
Διατείνει το στήθος.

  • Διευρύνει τους πνεύμονες.
  • Ανοίγει τους ώμους και το λαιμό.
  • Τεντώνει τους μύες της κοιλιάς και τον λαγονοψοΐτη.
  • Ανοίγει τη βουβωνική χώρα και τα ισχία.
  • Ενισχύει τους ώμους, τα χέρια και τους μυς της πλάτης.
  • Τεντώνει τις γάμπες, τους αστραγάλους και τους μηρούς.
  • Δυναμώνει τους τετρακεφάλους μυς.

Virabhadrasana-I. Οδηγίες βήμα προς βήμα
Από τη θέση του κάτω σκύλου (Adho Mukha Svanasana), φέρε το δεξί σου πόδι προς τα εμπρός, ανάμεσα στα χέρια σου. Γύρισε και πάτησε το πίσω πέλμα σου στο πλάι, με τα δάχτυλα να κοιτούν λοξά και μπροστά. Οι φτέρνες σου να είναι σε μία ευθεία σε σχέση με το ματ. Λύγισε το μπροστινό σου γόνατο 90ο μοίρες (ή λίγο λιγότερο). Το μπροστινό γόνατό σου χρειάζεται να βρίσκεται σε ευθεία με το δεύτερο δάχτυλο του πέλματός σου και το πίσω πέλμα σου να πατά καλά στο πάτωμα.
Με μία βαθιά εισπνοή σήκωσε τα χέρια σου ψηλά, στρέφοντας τον κορμό μπροστά. Ταυτόχρονα σήκωσε τα χέρια σου ψηλά σε ανάταση, διευρύνοντάς τα προς τα πάνω και κράτησέ τα παράλληλα μεταξύ τους, με τις παλάμες σου αντικριστά. Ξεκινώντας την ευθυγράμμιση απ’ τα θεμέλιά σου (τα πόδια σου), πάτησε καλά στο πάτωμα την έξω μεριά του πίσω και αριστερού πέλματός σου, τραβώντας το αριστερό μηριαίο σου οστό προς τα πίσω, έτσι ώστε το πίσω γόνατο να είναι ίσιο και να μην καταρρέει.
Ενώ συνεχίζεις να κρατάς το πίσω πέλμα σου καλά γειωμένο στο ματ, ταυτόχρονα ενεργοποιείς τη mula bandha και το κέντρο σου, τραβώντας την ουρά σου προς το έδαφος. Αυτή η ενεργοποίηση θα σου δώσει την ασφάλεια στη μέση σου και θα ανυψώσει κι άλλο τον κορμό σου διευρύνοντάς τον. Τράβηξε τώρα μαλακά το κάτω μέρος της κοιλιάς σου προς τα πίσω και προς τα πάνω μακριά από τον δεξιό μηρό σου, για να δημιουργήσεις χώρο στη λεκάνη σου.
Κρατώντας αυτές τις ευθυγραμμίσεις, άφησε τις ωμοπλάτες σου να ανοίξουν προς τα πίσω και πάνω προς τις εξωτερικές μασχάλες σου, μακραίνοντας τη σπονδυλική σου στήλη. Κάνε έξω στροφή στους δικέφαλους μυς των χεριών σου, τραβώντας τα προς τα πίσω, για ν’ ανοίξει κι άλλο ο θώρακάς σου. Κράτα τα χέρια σου τεντωμένα και σε παράλληλη θέση και με τις παλάμες σου να κοιτούν η μία την άλλη. Ενεργοποίησε τα χέρια σου πιέζοντάς τα προς τα μέσα, με την αίσθηση ότι κρατάς μία μπάλα. Αν έχεις ανοιχτό θώρακα και ώμους, μπορείς να ενώσεις τις παλάμες σου μαζί και να κοιτάξεις ψηλά προς τους αντίχειρές σου.
Άφησε την μυϊκή ενέργεια που ανεβαίνει αρχικά από τα πόδια σου στο κέντρο του σώματός σου να ρέει προς τα πάνω και κατά μήκος της σπονδυλικής σου στήλης, διευρύνοντάς σε προς τον ουρανό, μέσα από το στέμμα του κεφαλιού σου και το 7ο chakra.
Κράτησε τη θέση δυναμικά έχοντας την αίσθηση της ανοδικής ροής της ενέργειάς σου, ταυτόχρονα με σταθερή γείωση των ποδιών σου, αναπνέοντας βαθιά για 5–10 αναπνοές.
Τελειώνοντας και με την εκπνοή, κατεβάζεις τα χέρια σου στο πάτωμα και επιστρέφεις στον κάτω σκύλο (Adho Mukha Svanasana). Επαναλαμβάνεις την ίδια διαδικασία και από την άλλη πλευρά.
Οι συμβουλές αυτές για καλύτερη ευθυγράμμιση της asana, θα σε βοηθήσουν να προστατευτείς από τραυματισμούς, βοηθώντας να έχεις και μία καλύτερη και πιο δυναμική εμπειρία. 

Συμβουλές για αρχάριους, παραλλαγές
Όσοι δεν έχουν προχωρήσει σε θέματα ευλυγισίας στη Hatha yoga, θα δυσκολευτούν λίγο με την Virabhadrasana-I. Συγκεκριμένα οι αρχάριοι, όταν λυγίζουν το μπροστινό γόνατο, έχουν την τάση να γέρνουν τη λεκάνη τους προς τα εμπρός και κάτω, μαζί με τον κορμό. Έτσι η ισορροπία της θέσης χαλάει, με το σώμα να γέρνει μπροστά, κλείνοντας έτσι το εύρος της λεκάνης και συμπιέζοντας το κάτω μέρος της πλάτης.
Επίσης θα δυσκολευτούν να κρατήσουν την πίσω φτέρνα γειωμένη, το πίσω γόνατο χωρίς να καταρρέει και το κάτω μέρος της πλάτης επιμηκυμένο, σε αυτή τη στάση. Εδώ ως παραλλαγή θα χρειαστεί τα πέλματά τους να έχουν απόσταση μεταξύ τους, τοποθετώντας τα στις δύο άκρες του ματ, για να μην είναι σε ευθεία οι φτέρνες τους. Αυτό θα δώσει χώρο στη λεκάνη και θα αποσυμφορήσει τη μέση τους, βοηθώντας τους ταυτόχρονα να ανασηκώσουν τον κορμό πιο εύκολα, χωρίς να καταρρέει το πίσω γόνατο.
Τέλος ενδέχεται οι αρχάριοι μαθητές με προβλήματα δυσκαμψίας στους ώμους, να δυσκολευτούν να ανοίξουν τα χέρια τους προς τα πάνω και πίσω. Εδώ πιο εύκολη επιλογή είναι τα χέρια τους να τα κρατούν παράλληλα μεταξύ τους (ή ελαφρώς πιο φαρδιά από παράλληλα), αντί να ενώσουν τις παλάμες τους μαζί. Εναλλακτικά, τα χέρια μπορεί να είναι σε θέση προσευχής στο ύψος της καρδιάς. 

Αντενδείξεις

  • Πόνος στο γόνατο
  • Υψηλή πίεση του αίματος
  • Πολύ αρχάριοι μαθητές
  • Προβλήματα μέσης

Προπαρασκευαστικές στάσεις

Tadasana (θέση του βουνού)
Adho Mukha Svanasana (κάτω σκύλος)
Anjaneyasana (θέση του μισοφέγγαρου)
High Lunge (προβολή)
Parsvottanasana (θέση της πυραμίδας)
Virabhadrasana II (πολεμιστής-II)

Παρατηρώντας την asana
Παρατηρώντας τον πολεμιστή Virabhadra-I από μπροστά, θα δεις μία μικρή στενή λωρίδα σώματος, όπως συμβαίνει και με τον Virabhadra-II. Αυτό εξασφαλίζει στον πολεμιστή μικρό μέγεθος προσβολής του σώματός του, απ’ τον αντίπαλο. Η δε θέση του σε πλήρη ανάπτυξη, υποδεικνύει έναν πολεμιστή που έχει σηκώσει το σπαθί του και ετοιμάζεται να κόψει χτυπώντας αποφασιστικά, με στόχευση και με έλεγχο του σώματός του.
Πραότητα και αφοβία είναι τα δύο βασικά συναισθήματα ενός σοφού πολεμιστή. Αυτό άλλωστε αντιπροσωπεύει και το σπαθί. Εδώ μπαίνει η ιδέα ότι η γιόγκα, δεν είναι μόνο ειρήνη και μη βία. Άλλωστε για να έχεις ειρήνη, χρειάζεται να είσαι πάντοτε έτοιμος για πόλεμο, όπως ο μεγάλος μυθικός ήρωας Virabhadra…

Επίλογος
Η Virabhadrasana-I, επιτρέπει στον γιόγκι μια ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ της δυναμικής των χεριών, των ποδιών, της πλάτης και του έλεγχου του νου. Εξασκώντας τη σταθερότητα και την ισορροπία ανάμεσα στις αντίθετες δυνάμεις που ασκούνται στον Πολεμιστή-1, μπορείς κάποιος να αποκομίσει τα βαθύτερα οφέλη της θέσης, που είναι η αυτοπεποίθηση και το θάρρος, ώστε να αντιμετωπίσει τις δύσκολες καταστάσεις που θα συναντήσει στη ζωή του. Ο πολεμιστής εδώ ζωντανεύει μέσα απ’ τη θέση ως ένα ζωντανό και σοφό ον, όπου μέσα από την αστείρευτη ψυχική του δύναμη, θα οδηγήσει την δική του εξαγνισμένη prana, να ενωθεί ταυτόχρονα με τη γη και τον ουρανό.


Βασίλης Μαυρομμάτης
Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασικής Ομοιοπαθητικής
Bachelor of Health Science (Naturopathy) στο Warnborough College Ireland
e-mail: 
bmavromatis@gmail.com
Facebook: @greekmedicine

Κατηγορία Yoga