Με το άνοιγμα των σχολείων, πολλά είναι τα παιδάκια που αφήνουν για πρώτη ή για μια ακόμη φορά μακριά το κλειστό, προστατευμένο οικογενειακό περιβάλλον για να βρεθούν μέσα στον ευρύτερο κόσμο του σχολείου, των συμμαθητών και των δασκάλων. Τα περισσότερα το περιμένουν αυτό με ευχαρίστηση ή και ενθουσιασμό, χαρούμενα που βρίσκονται ανάμεσα στις παρέες τους από τις προηγούμενες χρονιές ή στις καινούριες που καλούνται να φτιάξουν. Για κάποια παιδιά όμως, το σχολείο, οι εξωσχολικές και λοιπές κοινωνικές δραστηριότητες και γενικότερα η παρουσία τους ανάμεσα σε κόσμο, αποτελούν μια πραγματική δοκιμασία.

Είναι τα παιδιά που είναι ‘ντροπαλά’ και συνεσταλμένα. Κρατιούνται μακριά από τους άλλους όταν και όσο μπορούν, σαν να φοβούνται, αν και θα ήθελαν πολύ να είναι και αυτά μέρος της παρέας. Η καρδούλα τους χτυπάει δυνατά όποτε πρέπει να γίνουν το επίκεντρο της προσοχής. Όταν χρειαστεί να μιλήσουν, μπορεί να κοκκινίζουν, η φωνή τους να τρέμει ή να ακούγεται αλλοιωμένη από την αγωνία και το τρακ. Είναι πολύ ήσυχα και πειθαρχημένα και η δασκάλα λέει στους γονείς ότι ‘δεν κινούνται’ στην τάξη, δεν συμμετέχουν στο μάθημα, δεν σηκώνουν το χέρι να ρωτήσουν ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις. Όταν όμως ερωτηθούν, τελικά απαντούν σωστά. Γενικά έχουν την τάση να είναι ‘αόρατα’, να περνούν απαρατήρητα. Τα παιδάκια αυτά δεν ζηλεύουν ούτε νοιώθουν ανταγωνιστικά προς τους συμμαθητές τους που είναι θαρραλέοι, δημοφιλείς, διεκδικητικοί, και που διακρίνονται για την αξία και τις επιδόσεις τους. Αντίθετα, τους θαυμάζουν και θα ήθελαν πολύ να ήταν και αυτά όπως εκείνοι, πιστεύουν όμως ότι δεν μπορούν. Ο φόβος της αποτυχίας και της πιθανής γελοιοποίησης τα τρομάζει υπερβολικά. Συνήθως έχουν έναν μεγάλο φόβο ‘για τον δάσκαλο’, από τον οποίο κατά βάθος περιμένουν τιμωρίες και απόρριψη για το παραμικρό. Αυτή η χαμηλή τους αυτοπεποίθηση και ο συνεχής φόβος, τα εμποδίζει να είναι χαρούμενα και ευτυχισμένα και δυσχεραίνει την ψυχολογική τους εξέλιξη και ωρίμανση μέσα από τις σχέσεις με τους συνομήλικούς τους, σχέσεις τις οποίες τείνουν να αποφεύγουν λόγω της μεγάλης τους ευαισθησίας. Ο φόβος, η χαμηλή αυτοπεποίθηση και η απροθυμία τους να προβάλουν τα επιτεύγματα και τις ικανότητές τους μπορεί επίσης να υπονομεύουν την πρόοδό τους στο παρόν και την κοινωνική και επαγγελματική τους εξέλιξη στο μέλλον.

Το παιδί που αντιμετωπίζει προβλήματα όπως αυτά μπορεί να αντλήσει τεράστια βοήθεια από τα ανθοϊάματα, η οποία βοήθεια μάλιστα, εφόσον παρασχεθεί στη μικρή αυτή ηλικία, θα επηρεάσει θετικά τη ζωή του παιδιού μέσα από τη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Ολόκληρη η πορεία των βιωμάτων της ζωής, αν φροντιστεί σε εκείνη τη μικρή ηλικία, θα είναι πολύ περισσότερο θετική, πολύ διαφορετική από ότι αν το παιδί είχε αφεθεί στην τύχη του, οπότε και θα είχε βιώσει αρκετά σοβαρά ψυχικά τραύματα, από τα οποία θα προσπαθεί αργότερα στη ζωή με αρκετή δυσκολία να απαλλαγεί. Ακόμη και αν τα καταφέρει, θα είναι και πάλι αδύνατον να γυρίσει πίσω το χρόνο, να αλλάξει τα βιώματα και να ανακτήσει τις ευκαιρίες που έχασε μέχρι τότε. Η παιδική ηλικία είναι μια εξαιρετική περίοδος της ζωής κατά την οποία μπορεί να συμβεί πρόληψη και να αναπληρωθούν και να αναπτυχθούν ικανότητες και δεξιότητες που διάφοροι παράγοντες και προβλήματα εμποδίζουν.

Τα παιδιά ανταποκρίνονται στα ανθοϊάματα άμεσα. Οι αλλαγές συμβαίνουν γρήγορα και είναι θεαματικές. Το κατεξοχήν ανθοΐαμα Bach που αναπτύσσει και ενισχύει την αυτοπεποίθηση ονομάζεται Larch. Με τη βοήθειά του το παιδί αρχίζει μέρα με την ημέρα όλο και περισσότερο να αισθάνεται ότι είναι το ίδιο καλό και ικανό με τα άλλα παιδιά, ότι αξίζει όσο αυτά και ότι μπορεί να αναλάβει και να καταφέρει πράγματα με εξίσου επιτυχημένο τρόπο. Η κοινωνική αυτοπεποίθηση επίσης αυξάνεται και το παιδί νοιώθει πιο άνετα να είναι μέλος της ομήγυρης των συμμαθητών και φίλων. Αντίστοιχα το ανθοΐαμα Bach Mimulus θα βοηθήσει εξαιρετικά στη ντροπαλότητα και στο φόβο, κάνοντας το παιδί πιο τολμηρό και άνετο στις συναναστροφές και στην όλη του συμπεριφορά. Αν μάλιστα συνδυαστεί με το ανθοΐαμα Violet της FES, θα δούμε το παιδάκι που πριν κοιτούσε φαινομενικά αδιάφορο και από απόσταση τα άλλα παιδιά να δημιουργούν παρέες, να μιλούν, να παίζουν στο σχολείο, στο διάλειμμα ή στα παιδικά πάρτi και στις γιορτές, λαχταρώντας μέσα του αλλά μη τολμώντας και μη νοιώθοντας άνετα να τα πλησιάσει, να αισθάνεται ξαφνικά άνετα να αναμειχθεί με τη συντροφιά των άλλων παιδιών και να αρχίσει να τα συναναστρέφεται.

Συχνά η ανασφάλεια και ο φόβος της γελοιοποίησης εξαιτίας ενός λάθους κάνουν το παιδί να σιωπά επειδή αμφιβάλλει για τις γνώσεις του ή δεν τολμά να πει τη γνώμη του από φόβο μήπως αποδειχθεί ότι δεν είναι σωστή. Το ανθοΐαμα Bach Cerato είναι σωτήριο στο να ενισχύσει αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ‘διανοητική αυτοπεποίθηση’, δηλαδή την εμπιστοσύνη στις γνώσεις μας, στην κρίση μας, στην άποψή μας και γενικά στην αντίληψή μας. Είναι ένα ανθοΐαμα θεμελιώδους σημασίας για την ανάπτυξη μιας υγιούς, ελεύθερης και συγκροτημένες προσωπικότητας, που γνωρίζει ‘πού πατά’ και ‘τι της γίνεται’.

Όταν ένα παιδί φοβάται και δεν νοιώθει αυτοπεποίθηση ανάμεσα στα άλλα, είναι πολύ συνηθισμένο να προσπαθεί να κρύψει την αγωνία του και την ταραχή που βιώνει. Ο τρόπος που το κάνει φυσικά είναι είτε με το να προσποιείται ότι είναι ήρεμο και αδιάφορο είτε και με το να προσπαθεί να φαίνεται ευδιάθετο, χαμογελαστό και χαρούμενο. Έτσι πιστεύει ότι θα είναι περισσότερο ‘αποδεκτό’ από τους άλλους και θα το θέλουν στην παρέα τους ή ότι τουλάχιστον δεν θα το απορρίπτουν και πολύ. Αυτή η εσωτερική καταπίεση και μεταμφίεση των πραγματικών συναισθημάτων και ο φόβος του να μην αποκαλυφθεί το πώς νοιώθει πραγματικά είναι πολύ βασανιστικά. Το Bach Agrimony θα βοηθήσει το παιδί να είναι ‘ο εαυτός του’ και να νοιώθει άνετα με αυτό, απελευθερώνοντάς το και βοηθώντας το να εκφράζεται με φυσικότητα και αυθορμητισμό.

Ένα ακόμη πολύ συνηθισμένο πρόβλημα στα ντροπαλά και με χαμηλή αυτοπεποίθηση παιδιά είναι το να μη τους αρέσει η εμφάνισή τους ή κάτι στον τρόπο που μιλούν, κινούνται, εκφράζονται κλπ. Νοιώθουν πραγματική απελπισία συγκρίνοντας τον εαυτό τους με άλλα, πιο ‘προικισμένα’ παιδιά, και αυτοαπορρίπτονται ή προσπαθούν μάταια να ‘διορθώσουν τις ατέλειές τους’, τις οποίες μάλιστα συχνά μεγαλοποιούν. Tα φαινόμενα bullying που δυστυχώς τόσο συχνά παρατηρούνται στις παιδικές κοινότητες, μπορεί να τραυματίζουν ψυχικά το παιδί που έχει μικρές ή μεγαλύτερες ‘ατέλειες’ στην εμφάνισή του, στην ομιλία του κλπ, το οποίο στη συνέχεια απορρίπτει τον εαυτό του και μεγαλοποιεί τα προβλήματά του, είτε υπαρκτά ή ίσως και ουσιαστικά ανύπαρκτα. Το Bach Crab Apple θα μεταβάλει γρήγορα την άσχημη εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους ως προς τέτοια θέματα και θα τα βοηθήσει να νοιώσουν όμορφα και άνετα με αυτό που είναι.

Το ντροπαλό και φοβισμένο παιδί γίνεται γενικά συχνά στόχος bullying, καθώς οι ‘δυνατοί’ συμμαθητές, που αντλούν αίσθηση αξίας και δύναμης μέσα από την κακοποίηση και την ταπείνωση των πιο ‘αδύναμων’ βρίσκουν σε αυτό ένα εύκολο θύμα. Το παιδί αυτό θα χρειαστεί Centaury (Bach) για να αποκτήσει δυναμισμό και αποφασιστικότητα προκειμένου να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να γίνει πιο δυνατό και υπολογίσιμο από τους άλλους, και ίσως και Rock Rose (Bach) για τον τρόμο που μπορεί να νοιώθει για τα άτομα αυτά. Το Mountain Pride (FES) θα βοηθήσει άμεσα το παιδί να εκφραστεί με σθένος και αξιοπρέπεια, υψώνοντας το ανάστημά του και υπερασπιζόμενο τα δίκαιά του.

Το παιδί που το πρόσωπό του είναι συχνά θλιμμένο χωρίς λόγο, θα βοηθηθεί από το Bach Mustard.

Το υποβόλιμο παιδί, που ταυτίζεται με το πώς το βλέπουν οι άλλοι και καταλήγει να νοιώθει έτσι παρόλο που μέσα του γνωρίζει ότι αυτό δεν είναι αληθινό, θα βοηθηθεί από το FES Pink Yarrow. Η κατάσταση αυτή είναι πολύ συνηθισμένη, ιδιαίτερα ανάμεσα σε ευαίσθητα άτομα που το περιβάλλον τους, οικογενειακό, σχολικό κλπ, δεν αντιλαμβάνεται καθαρά τη φύση και την προσωπικότητά τους και αποδίδει σε αυτά χαρακτηριστικά και προβλήματα που δεν τα χαρακτηρίζουν πραγματικά (πχ. ‘είναι φοβιτσιάρης’, ‘είναι τεμπέλα’, ‘δεν έχει αντίληψη’ κλπ).

Φυσικά, πάρα πολλά ακόμη ανθοϊάματα μπορούν να είναι χρήσιμα ή και απολύτως απαραίτητα ανάλογα με τις ιδιαίτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί, και όπως πάντα είναι καλό να υπάρχει εξειδικευμένη αντιμετώπιση της κάθε ξεχωριστής περίπτωσης. Η βοήθεια όμως που θα προσφέρουν πάντα τα ‘κλασσικά’ αυτά για το θάρρος και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης ανθοϊάματα που αναφέρθηκαν, θα είναι καθοριστική.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Ο χειμώνας πλησιάζει και η ανάγκη για ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος είναι φυσικά στο προσκήνιο, πολύ δε περισσότερο λόγω των ειδικών συνθηκών των τελευταίων δύο ετών. Παρά την αποκλειστική έμφαση και την ολοκληρωτική εστίαση της προσοχής και των προσπαθειών στην παθητική ανοσοποίηση του οργανισμού, που κυριαρχεί στην σύγχρονη επιστημονική πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι που δεν είναι εντελώς αποξενωμένοι από την εσωτερική επαφή με το σώμα και τον οργανισμό τους γνωρίζουν ότι η ψυχική κατάσταση συνιστά βασικό παράγοντα διατήρησης της υγείας και της ικανότητας αντίστασης στους εξωτερικούς βλαπτικούς παράγοντες.
Στο χώρο της Ιατρικής, όπως είναι γνωστό, ο τομέας της μελέτης της αλληλεπίδρασης της νοητικής στάσης και των συναισθημάτων με τις σωματικές διεργασίες είναι το αντικείμενο της Ψυχοσωματικής Ιατρικής και του κλάδου της, της Νευρο-Ψυχο-Ανοσολογίας.
Το θέμα της αλληλεπίδρασης και της στενής λειτουργικής σχέσης ανάμεσα στο σώμα, το νου και τον ψυχισμό είναι βέβαια το θεμέλιο πάνω στο οποίο βασίζεται η ολιστική προσέγγιση στη υγεία και οι ολιστικές θεραπείες. Ας μη ξεχνάμε ότι η ομοιοπαθητική επιδρά καθοριστικά στην ψυχική σφαίρα και η σωστή ή μη συνταγογράφηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την σωστή αξιολόγηση και κατανόηση των ψυχολογικών και ιδιοσυγκρασιακών χαρακτηριστικών του ασθενή τη δεδομένη στιγμή. Αυτός ίσως είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που η επιστημονική έρευνα για την απόδειξη των αποτελεσμάτων της ομοιοπαθητικής συναντά τόση δυσκολία στο να τα αποτυπώσει: πρόκειται για ένα σύνολο επιδράσεων ασύγκριτα περισσότερο πολύπλευρων και εξατομικευμένων από ένα φάρμακο, χημικό ή και φυσικό, το οποίο χρειάζεται απλά να μελετηθεί ως προς τη σύσταση και τις επιδράσεις του στον οργανισμό.
Παρόμοια ισχύουν και για τα ανθοϊάματα, προσέγγιση αρκετά συγγενική με την ομοιοπαθητική, τα οποία βασίζονται και δρουν αποκλειστικά στον ψυχισμό, στα συναισθήματα, τις νοητικές τάσεις και τα σχήματα συμπεριφοράς – πεδία όπου, σε περιπτώσεις εύστοχης αξιολόγησης των αναγκών, η μεταμορφωτική επίδραση είναι μεγάλη.
Μέχρι πάντως η επιστήμη να καταλήξει στα ερευνητικά της συμπεράσματα, η κοινή εμπειρία αναγνωρίζει και επιβεβαιώνει την επίδραση της γενικότερης ψυχικής κατάστασης και στον τομέα της σωματικής υγείας.
Η έρευνα που απαιτείται για την αξιοποίηση και ανάδειξη των δυνατοτήτων των φυσικών θεραπειών ως μεθόδων που μπορούν να δίνουν βάσιμα και προβλέψιμα αποτελέσματα ώστε να επιβάλουν την παρουσία τους ως αναγνωρισμένες και αξιόπιστες εναλλακτικές προτάσεις θεραπείας είναι ακόμη αρκετή, με την προϋπόθεση βέβαια ότι υπάρχει η γενικότερη βούληση στο να επιδιωχθεί κάτι τέτοιο. Μέχρι τότε, είμαστε αναγκασμένοι να αρκούμαστε στο προσωπικό βίωμα και την εμπειρική έρευνα – η οποία βέβαια καθόλου δεν στερείται στοιχείων και αποτελεσμάτων.

Βελτιώνοντας την ψυχική μας κατάσταση
Η βελτίωση της ψυχικής κατάστασης, είτε αποδεχόμαστε το ρόλο της και στον τομέα της ενίσχυσης της αμυντικής δύναμης του οργανισμού είτε όχι, είτε είμαστε σε θέση να πετύχουμε μια εκτεταμένη, επαρκή και ουσιαστική βελτίωση της ψυχικής αυτής κατάστασής μας είτε πρέπει να αρκεστούμε σε μικρότερου βαθμού βελτιώσεις, είναι σίγουρο ότι μόνο καλό έχει να προσφέρει, στον τομέα του υποκειμενικού βιώματος, της ποιότητας ζωής και του ευ ζειν. Πολλοί παρατηρούν ότι η διαρκής ανησυχία, η κατάθλιψη και ο φόβος, εκτός του ότι αποτελούν ψυχικά βασανιστικά συναισθήματα, εξασθενούν γενικά το σώμα και κάμπτουν την ικανότητά του να λειτουργεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Τα συναισθήματα αυτά, καθώς και το σύνολο των συναισθημάτων που αποκαλούμε γενικά ‘αρνητικά συναισθήματα’ προέρχονται φυσικά είτε από χρόνιες, εγκατεστημένες στον ψυχισμό μας τάσεις και τραυματικά βιώματα της παιδικής ηλικίας αλλά και της μετέπειτα ζωής μας είτε από εξωτερικές, αντίξοες και απειλητικές για την υγεία και τη ζωή μας συνθήκες. Και από τα μεν πρώτα μπορούμε με την κατάλληλη θεραπεία να απαλλαγούμε, τα προκαλούμενα όμως από τους εξωτερικούς, αντικειμενικούς και άσχετους με την δική μας στάση επιβαρυντικούς παράγοντες, μπορούμε να τα μειώσουμε και να τα διαχειριστούμε πολύ καλύτερα – και πολύ ευκολότερα- αν κάνουμε χρήση των δυνατοτήτων των εναλλακτικών αυτών θεραπειών. Υπάρχει στη διάθεσή μας υλικό για ενημέρωση αλλά και για αυτοθεραπευτικές εφαρμογές, που μπορεί να αποβεί πολύ βοηθητικό.
Το θέμα είναι φυσικά τεράστιο για να καλυφθεί με γενικεύσεις, και απαιτεί επίσης εξατομικευμένη προσέγγιση και αντιμετώπιση. Θα πρέπει εδώ, ως θεράποντες, να αφουγκραστούμε ευρύτερα τον άνθρωπο, τα προβλήματά του, τις στεναχώριες, τους φόβους του, τις δυσκολίες του, και να διακρίνουμε τους τρόπους με τους οποίους αντιδρά σε αυτά. Να του παρασχεθεί σφαιρική, πολυεπίπεδη, ολιστική βοήθεια. Αυτή είναι φυσικά μια διαδικασία πολύ πιο περίπλοκη και απαιτητική από μια απλή ιατρική εξέταση που καταλήγει σε κάποιο φάρμακο βασισμένη στα αντικειμενικά σωματικά ευρήματα. Στην ολιστική προσέγγιση, η απουσία βοηθητικών εργαστηριακών και λοιπών εξετάσεων αντικαθίσταται από την ευρύτητα και την ευαισθησία της αντίληψης του θεραπευτή. Το πρόβλημα της πιθανής υποκειμενικότητας στις αξιολογήσεις είναι φυσικά πρόδηλο, ανάλογο όμως είναι και το μέγεθος των πλεονεκτημάτων που προκύπτουν όταν η κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία δίνεται και λαμβάνεται μέσα από την ανθρώπινη ψυχή: Η συνολική ποιότητα ζωής και η ικανότητα για ευτυχία αναβαθμίζονται και η βελτίωση της υγείας έρχεται σαν φυσικό συνεπακόλουθο μιας ζωής που αξίζει να την ζει κανείς.  

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'. 

Η ολιστική κτηνίατρος Anna Murphy μοιράζεται τις πολύτιμες προτάσεις της για τους σκύλους με άγχος αποχωρισμού

Ερώτηση: Ζω μόνος μου με το ενός έτους Yorkie μου, τον Rupert, και πρόσφατα επέστρεψα στην εργασία μετά από ασθένεια. Ήταν πάντα προσκολλημένο και τώρα παρουσιάζει κλασικά σημάδια άγχους αποχωρισμού. Γαβγίζει ασταμάτητα μόλις φύγω και αρχίζει να ξύνει τις ταπετσαρίες, τις πόρτες και τα έπιπλα. Δεν θέλω να καταφύγω σε φαρμακευτικά σκευάσματα αν μπορώ να ακολουθήσω πιο φυσικές λύσεις. Μπορείτε να με βοηθήσετε;

Απάντηση: Το άγχος αποχωρισμού περιλαμβάνει μια σειρά από προβλήματα συμπεριφοράς που εμφανίζονται όταν ο κηδεμόνας του κατοικίδιου απουσιάζει για λίγο ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Το πρόβλημα μπορεί να υπάρχει από μόνο του ή μπορεί να συμβαδίζει με άλλες συμπεριφορές άγχους όπως ο φόβος για νέες καταστάσεις, οι ξένοι ή οι δυνατοί θόρυβοι.

Δεδομένου ότι οι κατοικίδιοι σκύλοι θεωρούν την ανθρώπινη οικογένεια ως την αγέλη τους, μπορούν να συνδεθούν υπερβολικά με ορισμένα μέλη της οικογένειας και αυτή η υπερβολική προσκόλληση μπορεί να αποτελέσει αιτία διαταραχής σε μερικά σκυλιά όταν χρειάζεται να μείνουν μόνα. Μπορεί αυτό να σας κάνει να νιώθετε ξεχωριστοί επειδή το σκυλί σας σάς αγαπάει περισσότερο, όμως βεβαιωθείτε ότι αυτό δεν είναι υπερβολικό για το σκυλί σας. Δεν έχουν τεκμηριωθεί πολλά για αυτή την κατάσταση σε γάτες, αλλά είχα πολλούς ασθενείς αιλουροειδή που έδειχναν να εμφανίζουν και αυτά μια συμπεριφορά διαταραχής αποχωρισμού.

Οι φόβοι μπορούν να προκληθούν όχι μόνο με το να μείνει μόνο ένα κατοικίδιο, αλλά και λόγω ξαφνικών αλλαγών στο σπίτι ή στον τρόπο ζωής του κατοικίδιου ζώου. Ορισμένα κατοικίδια αναπτύσσουν ανασφάλειες όταν γεννιέται ένα νέο μωρό στην οικογένεια ή όταν ένας φίλος έρχεται να μείνει στον ίδιο χώρο. Αν ο ιδιοκτήτης επιστρέψει στην εργασία μετά από μια μακρά περίοδο παραμονής στο σπίτι, ή ακόμα και μόλις αρχίσει να πηγαίνει στο γυμναστήριο τακτικά, αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει ανησυχία σε ένα κατοικίδιο ζώο.

Συμπτώματα

Τα σκυλιά μπορεί να γαυγίζουν συνεχώς, να καταστρέφουν έπιπλα ή αντικείμενα, να ουρούν ή να λερώνουν με ακαθαρσίες παντού, και να γλείφουν ή να καθαρίζονται υπερβολικά. Οι γάτες μπορεί να δείξουν το άγχος τους γλείφοντας το τρίχωμά τους υπερβολικά σε σημείο να κάνουν κενά μπαλώματα στη γούνα τους. Ορισμένα κατοικίδια ζώα μπορεί να γρατσουνίσουν τα έπιπλα και να «μαρκάρουν» λερώνοντας το σπίτι, ενώ άλλα θα κρύβονται συνεχώς, ή θα γίνουν επιθετικά ή θα απομονώνονται.

Αντιμετώπιση

Δεν υπάρχουν γρήγορες διορθώσεις και δεν υπάρχουν εγγυήσεις όσον αφορά τη μη φυσιολογική συμπεριφορά των ζώων. Η συμπεριφορά των ζώων είναι σύνθετη και ακόμα και ο πιο έμπειρος συμπεριφοριστής κατοικίδιων μπορεί να θεραπεύσει εντελώς μόνο κάποιες από τις περιπτώσεις.

Ως κτηνίατρος, ασχολούμαι με κάθε κατοικίδιο εξατομικευμένα και στη συνέχεια δοκιμάζω ένα συνδυασμό φαρμάκων, διαχείρισης και στρατηγικών αντιμετώπισης. Δεδομένου ότι οι φοβίες και οι φόβοι μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία και την ευημερία ενός κατοικίδιου ζώου, πρέπει να δοθεί έμφαση στη θεραπεία και όχι μόνο στη διαχείριση.

Μόνο μετά την ολοκλήρωση μιας ολοκληρωμένης εξέτασης και τη διεξαγωγή των καθιερωμένων εξετάσεων αίματος για να διασφαλιστεί η κανονική λειτουργία των ζωτικών οργάνων, θα ξεκινήσω φαρμακευτική αγωγή για θέματα συμπεριφοράς - και αυτό μόνο όταν αποτύχουν όλες οι άλλες επιλογές. Τα φάρμακα όπως η υδροχλωρική κλομιπραμίνη ή η φλουοξετίνη χρησιμοποιούνται μερικές φορές, αλλά είναι απίθανο να παράσχουν μακροπρόθεσμα οφέλη από μόνα τους.

Ακολουθούν ορισμένες αποτελεσματικές λύσεις χωρίς φάρμακα.

Εκπαίδευση συμπεριφοράς

Η ενασχόληση με ένα κατοικίδιο ζώο που έχει άγχος αποχωρισμού δεν είναι πολύ διαφορετική από το να αφήνεις ένα μικρό παιδί στο σπίτι όταν γυρίζεις πίσω στη δουλειά ή να πηγαίνεις το παιδί σου στον παιδικό σταθμό κάποιες ώρες τη μέρα. Ένας τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος είναι να εξαλείψετε τα σημάδια αναχώρησής σας, μια τεχνική που υποστηρίζεται από πολλούς συμπεριφοριστές κατοικίδιων ζώων.

Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να προσπαθήσετε να φτιάξετε την τσάντα σας χωρίς να το παρατηρήσει το κατοικίδιό σας, να ντυθείτε με καθημερινά ρούχα και να αλλάξετε στη δουλειά ή να αποσπάσετε το κατοικίδιο σας με ένα παιχνίδι.

Με την πάροδο του χρόνου, ίσως χρειαστεί να προσποιηθείτε ότι φεύγετε από το σπίτι, αλλά στην πραγματικότητα να μην πάτε πουθενά. Ο στόχος εδώ είναι να διαχωριστούν τα σημάδια αναχώρησης από την πραγματική αναχώρηση. Προσπαθήστε να μην επιστρέφετε σπίτι κάνοντάς το να φαίνεται μεγάλη υπόθεση είτε προσπαθήστε να το κάνετε πολύ χαλαρά.

Επίσης, είναι σημαντικό να αυξήσετε την ανεξαρτησία του κατοικίδιου ζώου σας και να μειώσετε την υπερ-προσκόλλησή του. Θα πρέπει να αγνοήσετε τη συμπεριφορά του κατοικίδιου ζώου σας που αναζητάει προσοχή, όπως το να σας προκαλεί με την πατούσα του ή να τρίβεται πάνω σας για να του δώσετε σημασία, να γαβγίζει ή να γρυλίζει, αλλά δώστε του σημασία όταν είναι ήρεμο και ήσυχο. (Σημείωση: μην αγνοείτε το κατοικίδιο ζώο σας, αγνοείστε μόνο τη συμπεριφορά του που αναζητά την προσοχή.)

Μερικές φορές, μπορεί να είναι απαραίτητη η αποφυγή στενής επαφής με το κατοικίδιό σας για να μειωθεί η εξάρτησή του και η τάση του να «γαντζώνεται» πάνω σας. Προσπαθήστε να μην ενθαρρύνετε το κατοικίδιο ζώο σας να έρχεται και να κάθεται στην αγκαλιά σας όποτε το επιθυμεί. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να είστε εσείς που θα ξεκινάτε την επαφή κάθε φορά. Θα μπορούσατε να απλώσετε μια πετσέτα στην αγκαλιά σας ως ένα σύνθημα για το κατοικίδιο ζώο σας για να καθίσει εκεί, ή να καλέσετε το κατοικίδιο ζώο σας για να καθίσει δίπλα σας.

Η εκπαίδευση συμπεριφοράς μπορεί να πάρει χρόνο και απαιτεί υπομονή. Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με αυτές τις τεχνικές μόνοι σας, ίσως αξίζει να ζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό στη συμπεριφορά κατοικίδιων ζώων.

Άσκηση

Η αυξημένη άσκηση τείνει να κάνει τα κατοικίδια ζώα πιο ήρεμα και μειώνει το άγχος. Βεβαιωθείτε ότι το κατοικίδιό σας ασκείται αρκετά και προσπαθήστε να παίξετε μαζί του περισσότερο χρησιμοποιώντας διάφορα παιχνίδια και δραστηριότητες. Τα παιχνίδια στα οποία εγχύονται κατευναστικά - ηρεμιστικά βότανα (βλ. παρακάτω) μπορούν να σας βοηθήσουν ιδιαίτερα.

Διατροφή

Η σίτιση του κατοικίδιου σας με περισσότερους υδατάνθρακες μπορεί να ωφελήσει, καθώς αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης, αλλάζοντας τη διάθεσή του. Δοκιμάστε να του δώσετε ζυμαρικά ή ρύζι μισή ώρα μετά από ένα κύριο πλούσιο σε πρωτεΐνη γεύμα, λίγο πριν φύγετε από το σπίτι.

Οι μαγειρεμένη βρώμη είναι άλλη μια καλή επιλογή καθώς μπορεί να έχει ηρεμιστική επίδραση.

Το ζεστό γάλα μπορεί επίσης να βοηθήσει καθώς περιέχει τρυπτοφάνη, μια φυσική χημική ουσία που μπορεί να προάγει τον ύπνο. Τα σκυλιά (και οι γάτες) τείνουν να μην στρεσάρονται όταν έχουν υπνηλία.

Η διατροφή του κατοικίδιού σας λίγο πριν φύγετε μπορεί επίσης να βοηθήσει από μόνη της, αποσπώντας τον από την αναχώρησή σας. Όταν καταγράφεται με κάμερα η συμπεριφορά των κατοικίδιων προκειμένου να παρατηρηθεί πότε εμφανίζουν άγχος, τα περισσότερα προβλήματα εμφανίζονται μέσα σε μια ώρα από την αποχώρηση του ιδιοκτήτη. Συνεπώς, η απασχόληση των κατοικίδιων με τροφή ή ένα ασφαλές παιχνίδι ή μασάζ μπορεί να τα αποτρέψει από το να στρεσαριστούν.

Βότανα

Τα βότανα είναι ιδανική λύση για να ηρεμούν τα αγχωτικά κατοικίδια. Όχι μόνο είναι αποτελεσματικά, αλλά είναι επίσης απίθανο να προκαλέσουν στο κατοικίδιό σας «hangover» όπως κάνουν κάποια ηρεμιστικά φάρμακα, και επιπλέον δεν είναι εθιστικά. Θυμηθείτε, ωστόσο, ότι όλα τα ζώα δεν παρουσιάζουν την ίδια απόκριση στα ηρεμιστικά βότανα, γι' αυτό προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε διαφορετικά βότανα μέχρι να βρείτε αυτό που δουλεύει για το κατοικίδιό σας. Αυτά τα βότανα είναι τα αγαπημένα μου για την ηρεμία των ανήσυχων ζώων.

• Η βαλεριάνα είναι εξαιρετική για τη μείωση της υπερευαισθησίας και των υστερικών καταστάσεων. Διατίθεται σε βάμμα και κάψουλες, ενώ μπορείτε να αγοράσετε και παιχνίδια με βαλεριάνα για σκύλους.
• Το χαμομήλι και η λεβάντα είναι αποτελεσματικά ηρεμιστικά βότανα και ισχυρά ηρεμιστικά. Η εφαρμογή μερικών σταγόνων αιθέριου ελαίου λεβάντας πίσω από τα αυτιά του σκύλου σας μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει το γαύγισμα που σχετίζεται με το άγχος. Ή μπορείτε να κρεμάσετε το βαμβάκι αρωματισμένο με λεβάντα στο μέρος που κρύβεται ο σκύλος σας.

Ανθοθεραπεία

Ένας συνδυασμός από τα ανθοϊάματα Bach: aspen, mimulus and Rescue Remedy μπορεί να βοηθήσει το κατοικίδιό σας να ηρεμήσει πριν φύγετε. Οκτώ σταγόνες από κάθε ένα σε περίπου 30gr απεσταγμένου νερού μπορεί να κάνει θαύματα. Μπορείτε να τρίψετε δύο έως τέσσερις σταγόνες μεταξύ των χειλιών και των ούλων του μια ώρα πριν φύγετε. Μου αρέσει επίσης να χρησιμοποιώ ίαμα από άνθη βρώμης, το οποίο μπορεί να αποτελέσει ισχυρό αντίδοτο στις νευρικές συμπεριφορές.

Ηχητική θεραπεία

Τα περισσότερα κατοικίδια ζώα θα επωφεληθούν από την ηρεμιστική ηχοθεραπεία. Εάν παίζετε ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής όταν είστε στο σπίτι ή παρακολουθείτε μια συγκεκριμένη τηλεοπτική εκπομπή, ίσως είναι χρήσιμο να αφήσετε την ίδια αναπαραγωγή μουσικής ή το ίδιο τηλεοπτικό κανάλι όταν δεν είστε στο σπίτι. Γενικά, προτιμάται η κλασσική μουσική ή οποιαδήποτε μουσική με αργό ρυθμό.