Εάν παίρνετε αντικαταθλιπτικά για περισσότερα από δύο χρόνια, μπορεί να έχετε εθιστεί σε αυτά - επειδή τα συμπτώματα στέρησης είναι πολύ άσχημα.
Αλλά αν δεν παίρνετε τα φάρμακα αυτά για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί κάλλιστα να υποφέρετε μόνο από ήπιες επιπτώσεις όταν προσπαθήσετε να τα κόψετε, λένε ερευνητές του University College του Λονδίνου.
Οι άνθρωποι που παίρνουν αντικαταθλιπτικά περισσότερο από δύο χρόνια μπορεί να βρεθούν εθισμένοι σε αυτά, επειδή τα συμπτώματα στέρησης είναι τόσο άσχημα - και αυτό ισχύει για τους περισσότερους χρήστες στις ΗΠΑ, οι οποίοι κατά μέσο όρο παίρνουν τα φάρμακα αυτά για πολύ περισσότερο καιρό.
Οι ερευνητές έκαναν έρευνα σε 310 Βρετανούς που είχαν κάποια στιγμή επιχειρήσει να σταματήσουν να παίρνουν το αντικαταθλιπτικό που τους είχε συνταγογραφηθεί. Από αυτούς, το 79% ανέφερε τουλάχιστον ένα σύμπτωμα στέρησης και το 45% εμφάνισε συμπτώματα που χαρακτήρισαν ως μέτρια ή σοβαρά.
Σε ολόκληρη την ομάδα, το 38% δήλωσε ότι δεν ήταν σε θέση να σταματήσει τις θεραπείες λόγω των στερητικών συμπτωμάτων, και αυτό αυξήθηκε σε 79% μεταξύ εκείνων που έπαιρναν αντικαταθλιπτικά για δύο χρόνια ή περισσότερο.
Τα συμπτώματα απόσυρσης περιλάμβαναν άγχος, επιδείνωση της διάθεσης, διέγερση και κόπωση, μαζί με συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. 76% των συμμετεχόντων ανέφεραν επίσης σωματικές αντιδράσεις όπως ζάλη, πονοκέφαλο, ίλιγγο ή ναυτία.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πιθανότητες εμφάνισης οποιουδήποτε στερητικού αποτελέσματος ήταν 10 φορές μεγαλύτερες για όσους έπαιρναν αντικαταθλιπτικά για περισσότερα από δύο χρόνια, σε σύγκριση με όσους τα έπαιρναν για λιγότερο από δύο χρόνια.
Τα συμπτώματα στέρησης διήρκεσαν περίπου τρεις μήνες, αλλά περίπου το 10% των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι εξακολουθούσαν να υποφέρουν από αυτά ένα χρόνο αργότερα.

Psychiatry Research, 2025; 116497 DOI: 10.1016/j.psychres.2025.116497

Μια εντελώς νέα κατάσταση στην καθημερινότητά μας καλούμαστε όλο και περισσότερο να αντιμετωπίσουμε σαν κοινωνία και σαν άτομα, αυτήν της επίδρασης του διαδικτύου στον τρόπου που ζούμε, που επικοινωνούμε και που ενεργούμε. Είναι γνωστές οι εικόνες των ανθρώπων, νέων, ηλικιωμένων και παιδιών, με το βλέμμα βυθισμένο στις οθόνες των κινητών, οπουδήποτε και αν βρίσκονται. Η ξαφνική ή αναγκαστική απομάκρυνση από την οθόνη, ανεξάρτητα από το πόσο πραγματικά ενδιαφέρον ή σημαντικό μπορεί να είναι αυτό που προβάλλεται εκεί, προκαλεί δυσφορία, εκνευρισμό και ένα αίσθημα στέρησης, πολύ παρόμοιο με αυτό που προκαλείται από την οποιαδήποτε μορφή εθισμού. Πολλοί άνθρωποι επίσης αρχίζουν να διαπιστώνουν το πόσο δύσκολο είναι το να ελέγξουν το χρόνο που αφιερώνουν στο διαδίκτυο, είτε με τη μορφή ενημέρωσης (ειδήσεις και διαφημίσεις που η μία μέσω της άλλης οδηγούν σε ατελείωτα νέες και με ενδιαφέρον υλικό ιστοσελίδες κλπ) είτε επικοινωνίας μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα των Facebook, Χ, Instagram, TikTok κλπ, είτε μέσω παιγνιδιών (video games), διαφημίσεων, διαδικτυακών αγορών, ταινιών κ.α. Το internet έχει εξελιχθεί σε έναν παράλληλο κόσμο στον οποίο καλούμαστε να ζήσουμε ταυτόχρονα με τον ‘πραγματικό’ χωρίς να είναι πάντοτε εύκολο να ξεχωρίζουμε τα όρια μεταξύ των δύο αυτών κόσμων και κυρίως χωρίς να μπορούμε να αποφασίζουμε συνειδητά και με ευχέρεια το πότε και για πόσο χρόνο κάθε φορά θα ‘ζούμε’ στον κυβερνοχώρο του διαδικτύου. Η φύση επίσης των εικόνων, των ερεθισμάτων και των πληροφοριών είναι τέτοια που συνήθως δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε το πόσο δύσκολο είναι πραγματικά το να επιλέγουμε σε τι ακριβώς θα επενδύσουμε την προσοχή μας, το πόσο χρόνο θα αφιερώσουμε σε αυτό και αν και πόσο θα επηρεαστούμε από την τυχαία, αδιάκοπη και γοητευτική εναλλαγή του υλικού που μέσα από το διαδίκτυο θα επηρεάσει την ψυχολογία, την αισθητική, την κρίση, τις διαθέσεις και τις άμεσες ή και μακροπρόθεσμες επιλογές μας.

Χαρακτηριστικά το εθισμού στο διαδίκτυο, εμφανέστατα συχνά στους μικρούς μαθητές και στους νεότερους ανθρώπους, είναι η πτώση στην παραγωγικότητα, η αδυναμία συγκέντρωσης, η αδιαφορία για τα μαθήματα ή την εργασία τους (γίνεται μια δυσάρεστη ‘αγγαρεία’), η αδυναμία ελέγχου του χρόνου που αφιερώνεται στο διαδίκτυο (ο χρόνος που δαπανάται είναι συχνά πολλαπλάσιος αυτού που ήταν στην πρόθεση του ατόμου, και μάλιστα χωρίς αυτό να γίνεται έγκαιρα αντιληπτό καθώς η πλοήγηση στον κυβερνοχώρο συνεπιφέρει απώλεια της αίσθησης του χρόνου), δυσφορία που προκαλείται από την συνειδητή ή επιβαλλόμενη ανάγκη διακοπής της χρήσης του, μειωμένη ικανότητα στοχοπροσήλωσης και συγκέντρωσης της προσοχής στο αντικείμενο της εργασίας καθώς και ένα αίσθημα κενού και αδιαφορίας για τα πράγματα που κανονικά κινητοποιούσαν και ενδιέφεραν το άτομο πριν την ‘εισβολή’ των πειρασμών που απορρέουν από την ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου.

Συζητιέται και γράφεται ότι η κατάταξη του εθισμού στο διαδίκτυο σαν μορφής ψυχοπαθολογίας με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά είναι θέμα χρόνου ως προς το διαγνωστικό σύστημα DSM ενώ ήδη συμπεριλαμβάνεται στο ICD-11. Είναι βέβαιο και προφανές ότι όλες οι περιπτώσεις δεν πληρούν απόλυτα τα κριτήρια ενός κλασσικού εθισμού, είναι επίσης βέβαιο όμως έχουν πολλά από τα χαρακτηριστικά του, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Υπάρχει όμως εδώ και μια ιδιαιτερότητα: στους ‘κλασσικούς’ εθισμούς, η απεξάρτηση και η θεραπεία είναι ξεκάθαρη και συγκεκριμένη: η πλήρης αποφυγή του αντικειμένου της εξάρτησης προκειμένου η ‘ικανοποίηση’ που παρέχει αυτό να εξασθενίσει και σταδιακά να ‘ξεχαστεί’ και να χάσει την επιρροή και την έλξη που ασκεί στο άτομο. Το άτομο που θέλει να απαλλαγεί από τον εθισμό γνωρίζει ακριβώς τι πρέπει να κάνει, όσο και αν ενδεχομένως τον δυσκολεύει αυτό. Αυτός που παίρνει ναρκωτικά καλείται να αποφύγει αυτές τις ουσίες απολύτως, το ίδιο και αυτός που είναι εξαρτημένος από αλκοόλ κλπ. Ο καπνιστής που επιθυμεί να κόψει το κάπνισμα γνωρίζει ότι πρέπει να το αποφύγει εντελώς για να μη ‘ξανακυλήσει’ και το ξαναρχίσει. Ο εθισμένος στο internet όμως δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο, επειδή συνεχώς είναι υποχρεωμένος να το χρησιμοποιεί για ‘καλούς λόγους’, που μπορεί να περιλαμβάνουν την τηλεργασία, την τηλεκπαίδευση, διάφορες αγορές ή συναλλαγές και σε έναν απαραίτητο και υγιή βαθμό την δημιουργική εργασία, την επικοινωνία και την ενημέρωση. Ο βαθμός εγρήγορσης και αυτοελέγχου που απαιτείται εδώ είναι τεράστιος και οι τρόποι για την απόκτησή τους πρέπει να εφευρεθούν από τον ενδιαφερόμενο καθώς το πρόβλημα είναι σε κοινωνικό επίπεδο καινούριο και δεν υπάρχει προηγούμενη συλλογική εμπειρία για στηριχτεί κάποιος σ’ αυτήν και να βοηθηθεί.

Τα ανθοϊάματα μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά σημαντική και αναντικατάστατη βοήθεια σε αυτή την προσπάθεια αυτεπίγνωσης, αυτοελέγχου και αυτοπρογραμματισμού. Αφού η μη-επαφή με το εθιστικό στοιχείο είναι αδύνατη, όλα θα πρέπει να στηριχτούν στην ενδυνάμωση της βούλησης, στην καλλιέργεια της κατάλληλης διάθεσης εντός του ατόμου. Η ευχαρίστηση και οι συγκινήσεις που παρέχονται μέσω της παθητικής συμμετοχής στα προβαλλόμενα και τεκταινόμενα μέσα στους ωκεανούς της σχετικής ή άσχετης εικόνας και πληροφορίας του διαδικτύου θα πρέπει να αντικατασταθεί από την ακόμα ισχυρότερη συγκίνηση και το ενδιαφέρον που εξασφαλίζει η ‘αυτοκινούμενη’ βούληση και η δημιουργική δράση που εκπηγάζει από το εσωτερικό του ατόμου και που του χαρίζει τη μεθυστική εμπειρία της συνειδητά επιλεγμένης έκφρασης και της αυτοπραγμάτωσης. Η υπέρβαση, όσον αφορά την αντίσταση σε μια ισχυρή συγκίνηση, μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα από μια ακόμη ισχυρότερη συγκίνηση –και δεν υπάρχει ισχυρότερη συγκίνηση από την πλήρη, συνειδητή και ενθουσιώδη έκφραση της ψυχής και της προσωπικότητας του ανθρώπου μέσα από έναν στόχο που νηφάλια και με αυτοσυνείδηση επιλέγει σαν σημαντικό στόχο και σαν προορισμό ζωής γι’ αυτόν. 

Το Wild Oat, της συλλογής των ανθοϊαμάτων Μπαχ, το σημαντικότερο ίσως ανθοΐαμα σε αυτή την περίπτωση, έχει αυτήν ακριβώς την ιδιότητα: το να ωθεί το άτομο να επιλέξει -ή να ξαναθυμηθεί, έμπρακτα- τους στόχους του και να θελήσει, να επιθυμήσει το να προσηλωθεί σ’ αυτούς, αντλώντας ικανοποίηση μέσα από αυτήν την αφοσίωση, αντιστεκόμενο με απόλυτη ευκολία και επιτυχία στους περισπασμούς και διεκπεραιώνοντας τους σκοπούς του παρόλες τις αντιτιθέμενες επιρροές και συνθήκες. Η ‘πτώση της παραγωγικότητας’, το ‘αίσθημα του εσωτερικού κενού’ και οι λοιπές σχετικές εκδηλώσεις του συγκεκριμένου εθισμού θα εξαφανιστούν γρήγορα και χωρίς αντιστάσεις. Ένα αίσθημα εσωτερικής λύτρωσης συνοδεύει συνήθως την επίτευξη της στοχοπροσήλωσης αυτής, ιδιαίτερα μάλιστα αν η απαλλαγή από τους συγκεκριμένους περισπασμούς του διαδικτύου αποτελεί γνήσια εσωτερική επιθυμία του ατόμου, την οποία απλά δεν δύναται μέχρι τότε να επιτύχει.

Το Agrimony (Bach), ένα ανθοΐαμα με κλασσική ένδειξη στους κάθε είδους εθισμούς, θα βοηθήσει απαλύνοντας την ανάγκη της άμεσης αποφυγής του στρες μέσω της καταφυγής σε ‘ευχάριστες’ και απολαυστικές εμπειρίες ή/και ατασθαλίες.

Το Chestnut Bud (Bach) θα βοηθήσει στο να καλλιεργήσουμε και να ενισχύσουμε το είδος της εγρήγορσης και της αυτοπαρατήρησης που μας κάνει ικανούς να αποφεύγουμε το να κάνουμε τα ίδια λάθη (“πάλι δεν κατάλαβα πότε ξεχάστηκα και πέρασε τόση ώρα! Πάλι δεν πρόσεξα πότε ξέφυγα σε άσχετες σελίδες και θέματα” κλπ.)

Το Water Violet (Bach) θα ξυπνήσει μέσα μας την ανάγκη για ανθρώπινη συναναστροφή, την ‘δια ζώσης’ και με φυσική παρουσία συνάντηση με ανθρώπους, μια ανάγκη που πλήττεται συχνά και που σε μεγάλο βαθμό περιορίζεται μέχρις εξαφανίσεως μέσα από την απορρόφηση στο διαδίκτυο και στις συχνά απόμακρες, μονομερείς ή και απρόσωπες διαδικτυακές σχέσεις.

Το Wild Rose (Bach) θα επαναφέρει και θα φρεσκάρει το ενδιαφέρον για τη ζωή και για την πλήρη συμμετοχή σ’ αυτήν, την επαναδραστηριοποίηση και την επανάκτηση των προσωπικών ενδιαφερόντων και της χαράς που αυτό συνεπάγεται.

Η ‘χρυσή τριάδα’ (όπως προσωπικά την αποκαλώ) της υλοποίησης και της διεκπεραίωσης, των Borage, California Wild Rose και Rabbitbrush (της FES) θα κάνει να φαίνεται και να είναι εύκολη έως και ενδιαφέρουσα η εργασία που απαιτούν τα διάφορα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις, ώστε να πάψουν αυτά να αποτελούν αιτία δυσφορίας, αντίστασης και διάθεσης αποφυγής με συνεπακόλουθο τον κίνδυνο ‘παράδοσης’ στους περισπασμούς του διαδικτύου.  

Το Infinite Patience της συλλογής Spirit in Nature θα καλλιεργήσει το είδος της υπομονής που απαιτείται προκειμένου να μπορούμε να αναβάλλουμε, με άνεση και χωρίς δυσφορία, την άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών  και εν προκειμένω της ελκυστικής πλοήγησης στο διαδίκτυο. Είναι έτσι σε θέση κανείς να ακολουθεί με ησυχία το πρόγραμμά του, μεταθέτοντας στην κατάλληλη στιγμή την ικανοποίηση των παρορμήσεών του, χωρίς να πιέζεται ή να ‘αφήνει για αργότερα’ τις εργασίες του κλπ.

Συχνά ο εθισμός στο διαδίκτυο φαίνεται ότι αναπτύσσεται σε έδαφος άλλων ψυχολογικών προβλημάτων, όπως πχ η κοινωνική φοβία, η ψυχαναγκαστική διαταραχή κ.α. Εκεί βεβαίως, η υποκείμενη δυσλειτουργία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί παράλληλα και με κατάλληλους τρόπους.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'.

Εάν περνάτε τις μέρες σας κυνηγώντας "like" με το κεφάλι σκυμμένο στο smartphone, η δομή του εγκεφάλου σας μπορεί να είναι ελαφρώς διαφορετική σε σχέση με εκείνων που διατηρούν τη χρήση τεχνολογίας στο ελάχιστο.

Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία διαπίστωσαν ότι ο "εθισμός στα smartophones" συνδέεται με λιγότερη γκρίζα ύλη σε ορισμένα μέρη του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του κεντρικού λοβού (insula) και του κροταφικού φλοιού. Τα άτομα με δυσλειτουργική χρήση των κινητών νέας τεχνολογίας (smartphone) παρουσίασαν επίσης μειωμένη δραστηριότητα στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου, μια περιοχή που εμπλέκεται σε ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών και γνωστικών διεργασιών.

Η insula ή νήσος του εγκεφάλου είναι μια μικρή περιοχή που βρίσκεται βαθιά στον εγκέφαλο και σχετίζεται με την αυτογνωσία, την αλληλεπίδραση, την επεξεργασία του πόνου και τον εθισμό, ενώ ο κροταφικός φλοιός συνδέεται με την ακουστική γλώσσα και την κατανόηση της ομιλίας.

«Δεδομένης της ευρείας χρήσης τους και της αυξανόμενης δημοτικότητάς τους, η παρούσα μελέτη αμφισβητεί την ακινδυνότητα των smartphones, τουλάχιστον σε άτομα που ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν εθιστικές συμπεριφορές σχετιζόμενες με τη χρήση των κινητών νέας τεχνολογίας», γράφουν οι ερευνητές στο περιοδικό Addictive Behaviors.

Για τη μελέτη αυτή, η ομάδα έκανε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου σε 22 άτομα που έπασχαν από εθισμό στα κινητά νέας τεχνολογίας και σε 26 άτομα χωρίς τον συγκεκριμένο εθισμό. Όλοι οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας μία κλίμακα εθισμού, την Smartphone Addiction Scale που αναπτύχθηκε το 2015. Ήταν δεξιόχειρες ηλικίας μεταξύ 18 και 30 ετών και δεν είχαν ιστορικό νευρολογικών παθήσεων, σοβαρών ιατρικών καταστάσεων ή ψυχικών διαταραχών. Οι εξετάσεις στόχευαν ειδικά να ανιχνεύσουν διαφορές στον όγκο της γκρίζας ύλης σε εκείνους με "εθισμό στα smartphones" σε σχέση με εκείνους που δεν είναι εθισμένοι.

Ωστόσο, είναι ασαφές αν πρόκειται για αιτία ή συσχετισμό. Για παράδειγμα, οι αλλαγές στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων ίσως να οφείλονταν στην υπερβολική χρήση των smartphones ή οι διαφορετικοί όγκοι γκρίζας ύλης τους καθιστούσαν πιο επιρρεπείς σε υπερβολική χρήση smartphones. Οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν επίσης ότι «δεν μπορούν να αποκλείσουν πλήρως την πιθανότητα άλλων συνθηκών ψυχικής υγείας που μπορεί να έχουν αντίκτυπο» στα συμπεράσματά τους.

Ο "εθισμός στις συσκευές smartphone" είναι ένας αμφιλεγόμενος όρος και κάποιοι ερευνητές και κλινικοί γιατροί προτιμούν τους όρους "προβληματική χρήση smartphone" ή "υπερχρήση smartphone". Εξάλλου, είναι δίκαιο να πούμε ότι πολλοί άνθρωποι στον 21ο αιώνα χρησιμοποιούν τα smartphones τους για μεγάλο μέρος της δουλειάς, του παιχνιδιού και της καθημερινής τους ζωής. Ο μέσος άνθρωπος στις ΗΠΑ ξοδεύει περίπου 5,4 ώρες την ημέρα στο τηλέφωνό του, σύμφωνα με ανάλυση από έναν πάροχο smartphone. Ωστόσο, είναι δύσκολο να επισημάνουμε πότε αυτή η χρήση γίνεται προβληματική.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, ένας αυξανόμενος όγκος αποδεικτικών στοιχείων δείχνει ότι τα smartphones και τα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης αναμφίβολα επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας και το μυαλό μας.

Πηγή: iflscience

Κυκλοφόρησε το νέο ανανεωμένο τεύχος του περιοδικού Holistic Life, σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή!

Σε αυτό το τεύχος θα βρείτε το 12σέλιδο ένθετο με θέμα «Γονείς & Παιδί», με την μοναδική προσέγγιση του περιοδικού Holistic Life.

Μερικά από τα θέματα αυτού του τεύχους:

• Η συμβολή της Ομοιοπαθητικής στην ανάπτυξη και ανατροφή του παιδιού.
• Βελονισμός: Εγκυμοσύνη και το πρώτο διάστημα με το μωρό.
• Γιόγκα και διαχείριση του καρκίνου
• Πως να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα του θυρεοειδή
• Αποτοξίνωση με τη νέα χρονιά
• Ανθοϊάματα και αντιμετώπιση της ψυχαναγκαστικής προσωπικότητας.
• Η εξάρτηση από το internet στην παιδική ηλικία
• Πως να προλάβετε ένα καρδιακό επεισόδιο

Διανέμεται δωρεάν σε έντυπη μορφή σε φαρμακεία, βιολογικά καταστήματα, ιατρεία, θεραπευτήρια κ.λ.π .

Αναζητήστε το σε πάνω από 700 σημεία διανομής σε όλη την Ελλάδα.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο Facebook και κοινοποιήστε!