Τα τσάγια βοτάνων δεν έχουν μόνο ωραία γεύση - έχουν επίσης σημαντικά οφέλη για την υγεία, ειδικά για τις γυναίκες.
Ερευνητές πραγματοποίησαν τεστ για τρία αφεψήματα βοτάνων για να ανακαλύψουν ότι βοηθούν τις γυναίκες να κοιμούνται καλύτερα μετά τον τοκετό, μειώνουν τους πόνους του προεμμηνοροϊκού συνδρόμου, το στρες και το άγχος και βοηθούν στον έλεγχο του μεταβολισμού, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Οι άνδρες με οστεοαρθρίτιδα είχαν επίσης μειωμένο πόνο μετά την κατανάλωση του τσαγιού.
Η ερευνήτρια Gill Jenkins εξέτασε εννέα μελέτες που είχαν εξετάσει τα οφέλη για την υγεία του αφεψήματος γερμανικού χαμομηλιού, καρπών αγριοτριαντάφυλλου (rose hip) και δυόσμου. Το χαμομήλι ήταν το πιο αποτελεσματικό, βοηθώντας τις γυναίκες να κοιμηθούν καλύτερα μετά τον τοκετό- επίσης ανακούφισε τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και μείωσε τον πόνο της περιόδου, το στρες και το άγχος. Σε μια άλλη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες, το τσάι βελτίωσε τον μεταβολισμό, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της γλυκόζης και της ινσουλίνης.
Οι καρποί αγριοτριανταφυλλιάς επίσης ανακούφισαν τον πόνο της εμμήνου ρύσεως και το τσάι δυόσμου βελτίωσε τον έλεγχο των ορμονών. Ο δυόσμος βοήθησε επίσης και τα δύο φύλα να διαχειριστούν τον πόνο και τη δυσκαμψία που προκαλεί η οστεοαρθρίτιδα.

(Πηγή: J Nurs Women's Health, 2022; 6: 178)

Το τσάι είναι το δεύτερο πιο διαδεδομένο ρόφημα μετά το νερό, με κατανάλωση 120 mL/ημέρα/άτομο. Παράγεται από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis και λόγω της χαρακτηριστικής γεύσης του και των θετικών επιδράσεών του στην υγεία, η κατανάλωση και η καλλιέργεια τσαγιού έχει εξαπλωθεί σε όλον τον κόσμο.

Τα διάφορα είδη τσαγιού προέρχονται από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis και το διαφορετικό χρώμα τους, καθώς και οι διαφορετικές ιδιότητές τους, οφείλονται στην επεξεργασία που υφίστανται. Μόνο το κόκκινο τσάι προέρχεται από το νοτιοαφρικανικό φυτό Rooibos (Aspalathus linearis).

Το λευκό τσάι έχει υποστεί τη μικρότερη δυνατή επεξεργασία, γι’ αυτό και έχει τα υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών ουσιών.

Το πράσινο τσάι που είναι ελαφρώς πιο επεξεργασμένο από το λευκό, είναι εξαιρετικά πλούσιο σε αντιοξειδωτικά (περισσότερα από το μαύρο και το Oolong, αλλά λιγότερα από το λευκό), κυρίως κατεχίνες, με κυρίαρχη την επιγαλλοκατεχίνη. Γενικά, το συγκεκριμένο είδος τσαγιού έχει μελετηθεί εκτενώς και οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν τις ευεργετικές του ιδιότητες για την υγεία.

Τα φύλλα του μαύρου τσαγιού οξειδώνονται πλήρως κατά την επεξεργασία, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα τσάι με δυνατό άρωμα και υψηλά επίπεδα καφεΐνης. Αυτός ο τύπος τσαγιού περιέχει τη μικρότερη ποσότητα κατεχινών εξαιτίας της μεγάλης διάρκειας επεξεργασίας. Το μαύρο τσάι περιέχει μεταξύ άλλων θειαρουμπιγίνες, αντιοξειδωτικά που ανήκουν στην ομάδα των πολυφαινολών, τα οποία, βάσει μελετών, εκδηλώνουν αντιφλεγμονώδη δράση και μπορούν να συμβάλλουν στον έλεγχο της υπερλιπιδαιμίας.

Το τσάι Oolong προκύπτει από μερική ζύμωση όπου τα φύλλα του είναι μερικώς οξειδωμένα κατά την επεξεργασία. Ο χρόνος επεξεργασίας του είναι ανάμεσα στους χρόνους του μαύρου και του πράσινου τσαγιού και ανάλογες είναι και οι ιδιότητές του για την υγεία μας.

Το κόκκινο τσάι προέρχεται από το φυτό Rooibos. Μπορεί να αντικαταστήσει επάξια τον καφέ, αφού τονώνει το νευρικό σύστημα χωρίς να περιέχει καφεΐνη. Φαίνεται πως μπορεί να έχει ευεργετική δράση σε περιπτώσεις αλλεργιών και πεπτικών προβλημάτων. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι η γλυκιά του γεύση.

Υπάρχουν περισσότεροι λόγοι από όσους ίσως γνωρίζετε, για να αρχίσετε να πίνετε τσάι. Ακολουθούν 6 από αυτούς…

1. Αντιοξειδωτική δράση. Το τσάι περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά που καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες που επιτίθενται στα κύτταρα και ενοχοποιούνται για συμμετοχή στην παθολογία διάφορων χρόνιων ασθενειών, όπως η αρθρίτιδα, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Επιπλέον, τα φυσικά αντιοξειδωτικά έχουν αντιβακτηριακή, αντιϊκή, αντιμεταλλαξιογόνα και αντιαλλεργική δράση. Τα δραστικά αντιοξειδωτικά στα φύλλα τσαγιού ανήκουν στην οικογένεια των πολυφαινολών. Οι κυρίαρχες πολυφαινόλες του τσαγιού είναι τα φλαβονοειδή που φαίνεται ότι είναι «υπεύθυνα» για πολλά από τα οφέλη του τσαγιού, λόγω των μοναδικών βιολογικών τους ιδιοτήτων. Φλαβονοειδή υπάρχουν σε όλα τα είδη τσαγιού, αλλά λόγω της διαφορετικής ζύμωσης στην οποία υπόκεινται, το μαύρο και το πράσινο τσάι περιέχουν διαφορετικά είδη φλαβονοειδών. Συγκεκριμένα, το μαύρο τσάι έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σύνθετα φλαβονοειδή, όπως η θειορουβικίνη και η θειοφλαβίνη, ενώ στο πράσινο τσάι περιέχονται κυρίως απλά φλαβονοειδή, όπως οι κατεχίνες. Έχει φανεί ότι οι γαλλικοί εστέρες επιγαλλοκατεχίνης κι επικατεχίνης που περιέχονται στο τσάι, είναι τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά.
2. Στοματική υγεία. Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Applied Oral Science, οι επιστήμονες εξέτασαν τα αποτελέσματα της επιγαλλοκατεχίνης κατά των βακτηρίων που βρίσκονται στο στόμα και διαπίστωσαν πως είναι αποτελεσματική και έχει ανασταλτική δράση. Άλλη έρευνα στο Archives of Oral Biology, επιβεβαιώνει την αντιβακτηριδιακή δράση κατά των επιβλαβών οδοντικών βακτηρίων.
3. Υγεία της καρδιάς. Το τσάι εμποδίζει τη συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες και βοηθά στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Biological Chemistry, η επιγαλλοκατεχίνη (EGCG) που βρίσκεται στο τσάι βοηθά στην πρόληψη συσσώρευσης λίπους στα τοιχώματα των αρτηριών. Ορισμένα συστατικά του πράσινου τσαγιού αποτρέπουν την πύκνωση του αίματος, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες αρτηριακής σκλήρυνσης, θρόμβωσης, καθώς και καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων. Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από την American Heart Association στη Νέα Ορλεάνη, οι άνθρωποι που καταναλώνουν μαύρο τσάι μπορούν να μειώσουν τα κακά επίπεδα χοληστερόλης τους που ευθύνονται για καρδιακά εγκεφαλικά επεισόδια και θανατηφόρες επιθέσεις. Έχει βρεθεί επίσης ότι οι άνθρωποι που πίνουν 3 έως 4 φλιτζάνια μαύρο τσάι κάθε μέρα είναι σε χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακά προβλήματα από όσους καταναλώνουν ελάχιστες ποσότητες ή καθόλου.
4. Αντιγήρανση. Οι ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται στο σώμα είναι υπεύθυνες για την διάβρωση του οργανισμού με διάφορους τρόπους, ένας από αυτούς είναι τα σημάδια γήρανσης. Το τσάι εμποδίζει την πρόκληση βλαβών στο δέρμα και τις ρυτίδες. Η επιγαλλοκατεχίνη φαίνεται να είναι 200 φορές πιο ισχυρή από τη βιταμίνη Ε, στο να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούν προβλήματα στο δέρμα. Οι ελεύθερες ρίζες αντιδρούν με τα υγιή κύτταρα του σώματος, προκαλώντας ζημία και επομένως, μειώνοντας τον αριθμό τους, μειώνονται οι ρυτίδες, αλλά και άλλα σημάδια γήρανσης. Επίσης, τα τσάι βοηθά στην προστασία του δέρματος από τις βλάβες που επιφέρει η υπεριώδης ακτινοβολία, σύμφωνα με έρευνα στο περιοδικό Pharmaceutical Development and Technology.
5. Αντι-καρκινική δράση. Το τσάι είτε μαύρο είτε πράσινο, βοηθά τις γυναίκες στην πρόληψη της καρκινικής ανάπτυξης στους μαστούς, ιδιαίτερα στις γυναίκες που βρίσκονται στην προ-εμμηνοπαυσιακή φάση. Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Experimental Cell Research, διαπίστωσε ότι η επιγαλλοκατεχίνη ανέστειλε τον μεταβολισμό των καρκινικών κυττάρων σε όγκους του μαστού. Οι κατεχίνες που υπάρχουν στο τσάι εξουδετερώνουν αυτές τις ελεύθερες ρίζες, αποτρέπουν το σχηματισμό καρκινογόνων ουσιών όπως οι νιτροζαμίνες και μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου για άτομα που καταναλώνουν τακτικά τσάι, ειδικά τις πράσινες ποικιλίες. Σε μια μελέτη του 2010, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer Prevention Research, βρέθηκε ότι η επιγαλλοκατεχίνη καταστέλλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων στον πνεύμονα. Επίσης, σε πολλές μελέτες αναφέρεται πως η επιγαλλοκατεχίνη εμποδίζει και αναστέλλει τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Σύμφωνα με τις έρευνες, φαίνεται πως το πράσινο τσάι καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη. Μια μελέτη του 2010 στο Cancer Science, έδειξε ότι η επιγαλλοκατεχίνη βοηθά το σώμα να καταστρέφει τα συγκεκριμένα καρκινικά κύτταρα.
6. Μεταβολισμός/ αδυνάτισμα. Το τσάι, και ιδιαίτερα το πράσινο τσάι βοηθά τους ανθρώπους να χάσουν βάρος ενισχύοντας το ρυθμό μεταβολισμού. Το πράσινο τσάι διασπά το λίπος και η επιγαλλοκατεχίνη αυξάνει το ρυθμό με τον οποίο το λίπος «καίγεται» στο σώμα μας. Έρευνα στο Πανεπιστήμιο Tufts δείχνει ότι η επιγαλλοκατεχίνη στο πράσινο τσάι, όπως και οι άλλες κατεχίνες, ενεργοποιούν τα γονίδια καύσης του λίπους της κοιλίας και επιταχύνουν την απώλεια βάρους κατά 77%.
7. Διαβήτης. Το τσάι εξισορροπεί επίσης τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Η επιγαλλοκατεχίνη βελτιώνει την χρήση της ινσουλίνης στο σώμα για την αποτροπή αύξησης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, που μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, ευερεθιστότητα και επιθυμία για ανθυγιεινά τρόφιμα.

Κάθε είδος τσαγιού διαθέτει εξαιρετικά οφέλη για την υγεία. Επιλέξτε την ποικιλία τσαγιού που σας ταιριάζει, κατά προτίμηση βιολογικής καλλιέργειας ώστε να επωφεληθείτε στο μέγιστο των μοναδικών ιδιοτήτων τους, και απολαύστε το κάθε εποχή του χρόνου!

Αν θέλετε να αποφύγετε τα χημικά φάρμακα, στη συνέχεια ακολουθούν κάποιοι φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης της γρίπης

Βιταμίνη D

Τα χαμηλά επίπεδα αυτής της βιταμίνης στο αίμα – κάτι πολύ συνηθισμένο σε ανθρώπους που δεν εκτίθενται καθόλου στον ήλιο – έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων του αναπνευστικού σε ενήλικες, παιδιά και βρέφη.¹

Πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν επίσης συνδεθεί με πιο σοβαρά οξέα επεισόδια λοιμώξεων των πνευμόνων σε παιδιά,² καθώς και σοβαρών πνευμονιών σε ενήλικες.³ Αυτό οφείλεται στο σημαντικό ρόλο της βιταμίνης D στην απόκριση του ανοσοποιητικού μας συστήματος στις λοιμώξεις.

Για να διατηρήσετε τη βιταμίνη D σε υγιή επίπεδα (50.1-220nmol/l), ζητήστε από το γιατρό σας να σας γράψει μία εξέταση αίματος για τον έλεγχο της βιταμίνης. Αν και οι περισσότεροι ερευνητές αναφέρουν πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα με τη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής για την κάλυψη των αναγκών σε βιταμίνη D,⁴ πιστεύεται ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες σε μεγαλύτερους πληθυσμούς.⁵

Βιταμίνη C

Η βιταμίνη C αποτελεί ένα σημαντικό αντιοξειδωτικό και είναι γνωστή για το ζωτικό ρόλο της στο ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, εδώ και δεκαετίες χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της γρίπης και του κρυολογήματος.⁶

Πρόσφατα, μία μελέτη σε νέους πολωνούς αθλητές στους οποίους δόθηκε βιταμίνη C κατά τη διάρκεια 10ημερης προπόνησης, έδειξε ότι τα επίπεδα των δύο γονιδίων που σχετίζονται με το κυτταρικό στρες και την καταστροφή πρωτεϊνών ήταν σημαντικά χαμηλά στα άτομα που είχαν λάβει συμπληρώματα βιταμίνης C κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και των αθλητικών αγώνων.⁷

Γαργάρες με τσάι

Μία γιαπωνέζικη μετα-ανάλυση μελετών που περιλάμβανε 1890 συμμετέχοντες ανακάλυψε ότι εκείνοι που έκαναν γαργάρες με τσάι (είτε αυτό ήταν μαύρο ή πράσινο) είχαν 30 τοις εκατό μικρότερο κίνδυνο να μολυνθούν από ιό της γρίπης, σε σχέση με τους συμμετέχοντες που έκαναν γαργάρες είτε με placebo είτε με νερό ή δεν έκαναν καθόλου γαργάρες.⁸

Andrographis ή νεροϊτιά

Αυτό το πικρό βότανο, που χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική (Chuan Xin Lian) αποτελεί ένα σημαντικό όπλο πρόληψης και αντιμετώπισης της γρίπης καθώς έχει δείξει αντιφλεγμονώδεις και αντι-ιικές ιδιότητες.⁹

Σκόρδο

Ως ένα φυσικό αντιβακτηριακό και αντι-ιικό μέσο, το σκόρδο αποτελεί μία επιλογή που αξίζει να δοκιμάσετε για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος και της γρίπης. Σε μία μελέτη 12 εβδομάδων, οι 146 εθελοντές που λάμβαναν συμπληρώματα διατροφής με σκόρδο είχαν σημαντικά λιγότερα κρυολογήματα, λιγότερες μέρες ασθένειας και μικρότερης διάρκειας κρυολογήματα σε σχέση με τους συμμετέχοντες που λάμβαναν κάποιο εικονικό συμπλήρωμα διατροφής (placebo).¹⁰

Άσκηση

Οι ενήλικες που είναι πιο ενεργοί και ασκούνται κατά τη διάρκεια των φθινοπωρινών και χειμερινών μηνών έχουν πολύ λιγότερες μέρες ασθένειας από κρυολόγημα ή γρίπη σε σχέση με εκείνους που δεν ασκούνται. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι όσοι ασκούνται τακτικά τείνουν να έχουν ηπιότερα συμπτώματα όταν αρρωσταίνουν.¹¹

Βιβλιογραφικές αναφορές

1. BrJNutr,2011;106:1433-40; EurJClinNutr,2004;58:563-7; Pediatrics,2011;e1513-20
2. PediatrInt,2011;53:199-201
3. Respirology,2011;16:611-6
4. PLosOne,2016;11:e0162996
5. AdvNutr,2012;3:517-25
6. AmJClinNutr,1980;33:71-6
7. JIntSocSportsNutr,2015;12:9
8. BMCPblicHealth,2016;16:396
9. Evid-BasedComplementAlternatMed,2013;2013:846740
10. AdvTher,2001;18:189-93
11. BrJSportsMed,2011;45:987-92.