Ο διάσημος ψυχίατρος Ivor Browne, μιλώντας στο δημοσιογράφο της Independent υποστηρίζει ότι δεν θα δώσει ποτέ σε κανέναν αντικαταθλιπτικά φάρμακα, καθώς είναι «αναποτελεσματικά». Άλλοι συνάδερφοί του λένε ότι η συμβουλή αυτή είναι παραπλανητική ή ακόμη και «επικίνδυνη». Με αφορμή το φιλμ που γυρίστηκε εξηγώντας τις μεθόδους του, διερευνώνται αυτές οι απόψεις.

Για δεκαετίες, ο Ivor Browne είναι ένας από τους πιο γνωστούς Ιρλανδούς ψυχιάτρους. Ο αποκαλούμενος από τους θαυμαστές μυστικιστικός γκουρού, είναι ο υπεύθυνος για την καταστροφή των τειχών των ψυχιατρικών νοσοκομείων της χώρας του και την απελευθέρωση πολλών ασθενών από τη ιδρυματοποίηση.

Ως λαμπρός ογδοντάχρονος ψυχίατρος που διαλογίζεται δύο φορές την ημέρα και ζει σε ένα σπίτι που ονόμασε Gandalf - προς τιμήν του ομώνυμου χαρακτήρα του έργου του JRR Tolkien, ο Άρχοντας των δακτυλιδιών, δεν είναι ένας συνηθισμένος γιατρός.

Ένας επισκέπτης στο σπίτι του στο Νότιο Δουβλίνο είπε ότι η λευκή γενειοφόρος φιγούρα φαινόταν σαν να είχε βγει κατευθείαν από τις σελίδες της Βίβλου.

Ο συγγραφέας Colm Tóibín, ο οποίος παρακολούθησε τις θεραπευτικές συνεδρίες του, είπε κάποτε: "Υπάρχει μια αύρα γύρω του που είναι σχεδόν άγια". Ο ψυχίατρος ώθησε τον Tóibin να απελευθερώσει τον «άπειρο» πόνο για το θάνατο του πατέρα του όταν ήταν στην ηλικία των 12 ετών. Ο Tóibín περιέγραφε το πώς βρέθηκε ξαπλωμένος σε ένα στρώμα και ούρλιαζε με θλίψη, έχοντάς καταπιέσει τον πόνο του για πολλά χρόνια.

Ως ψυχίατρος, ο Browne λέγεται ότι είναι βοήθησε στην «απεξάρτηση» του Ronnie Drew των Dubliners και πολλοί διάσημοι δεν διστάζουν να τον υποστηρίξουν.

Λίγη αμφιβάλουν ότι βοήθησε να αναδιαρθρωθεί ο κόσμος της ιρλανδικής ψυχιατρικής κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και να ρίξει φως σε ένα κρυμμένο κόσμο ψυχικής αγωνίας. Ωστόσο οι απόψεις του που αντιτίθενται στη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων είναι επίσης εξαιρετικά αμφιλεγόμενες και αμφισβητούνται έντονα από πολλούς άλλους ψυχίατρους που εργάζονται στην Ιρλανδία σήμερα.

Ο ψυχίατρος είναι και πάλι στο προσκήνιο ως θέμα ενός ντοκιμαντέρ, που προβάλλεται στο Ιρλανδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου του Δουβλίνου. Δεν αναφέρει μόνο την ιστορία της ζωής του Browne, αλλά και εξερευνά τη στάση μας απέναντι στην ψυχική υγεία και την κατάθλιψη. Ο Browne λέει πως όταν ξεκίνησε ως φοιτητής ιατρικής, οι γιατροί έκαναν λοβοτομές στους ασθενείς των νοσοκομειακών κλινικών. Θυμάται πώς βοήθησε στις εγχειρήσεις, όπου με τρυπάνι άνοιγαν τρύπες στα κεφάλια των ασθενών και στη συνέχεια έκοβαν τους μετωπικούς λοβούς του εγκεφάλου.

Ο Browne προσπάθησε να κλείσει τα συχνά απάνθρωπα ιδρύματα που φιλοξενούν ανθρώπους με ψυχικές ασθένειες και ήθελε να ενσωματώσει τους ασθενείς στην κοινότητα.

Αναγνώρισε ότι αυτό ήταν μόνο εν μέρει επιτυχία και πιστεύει ότι πολλοί άνθρωποι στην κοινότητα είναι πλέον ιδρυματοποιημένοι από βαριά φάρμακα.

Ο ημι-συνταξιοδοτημένος πρώην καθηγητής ψυχιατρικής στο UCD πρόσφατα επιβεβαίωσε την άποψή του ότι υπάρχει τεράστια υπερχρήση αντικαταθλιπτικών.

Ο διάλογος για τα αντικαταθλιπτικά προκαλεί ανησυχία σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Ο οργανισμός υποστήριξης για την ψυχική υγεία εκτιμά ότι 450.000 άνθρωποι επηρεάζονται από την κατάθλιψη μόνο στην Ιρλανδία, που ισοδυναμεί με έναν στους δέκα.

Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η ποσότητα του αριθμός συνταγογρταφήσεων για αντικαταθλιπτικά χάπια κάθε χρόνο, αλλά ο Browne λέει ότι αν συνταγογραφούσε σήμερα δεν θα σκεφτόταν να δώσει αντικαταθλιπτικά φάρμακα σε κάποιον από τους ασθενείς του. Ισχυρίζεται ότι είναι "εξαιρετικά εθιστικά και δύσκολο να διακοπούν".

"Νομίζω ότι είναι αναποτελεσματικά, μπορούν να δώσουν προσωρινή ανακούφιση, αλλά δεν επιτυγχάνουν ευρύτατα αποτελέσματα", αναφέρει. Είναι μια άποψη που κάνει αναπόφευκτα τον Browne στόχο κριτικής και σε σύγκρουση με το ψυχιατρικό κατεστημένο, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι ασθενείς μπορεί να είναι αυτοκτονικοί.

Ο Browne, ο ίδιος πρώην επικεφαλής ψυχίατρος στο Eastern Health Board, υπογραμμίζει ότι δεν αντιτίθεται εντελώς στη χρήση φαρμάκων κατά τη θεραπεία ασθενών. Λέει ότι θα συνταγογραφούσε αντιψυχωτική φαρμακευτική αγωγή σε περιπτώσεις οξείας ψύχωσης.

Αυτό είναι όπου ο ασθενής χάνει την πραγματικότητα και μπορεί να υποστεί σοβαρές παραισθήσεις ή αυταπάτες. Όπως αναφέρει ο Browne: "Είναι αυτός που θα λέγαμε στην καθομιλουμένη «παρανοϊκός», αλλιώς δεν θα συνταγογραφούσα φαρμακευτική αγωγή γιατί πιστεύω ότι είναι καλύτερο να δουλεύεις με τις δυσκολίες των ανθρώπων, να τους βοηθήσεις να ανακαλύψουν την πηγή των προβλημάτων τους. Από την εμπειρία μου, η φαρμακευτική αγωγή καθιστά πιο δύσκολη την αντιμετώπιση των υποκείμενων λόγων για την κατάθλιψη».

Έτσι, αν τα φάρμακα δεν λειτουργούν, σύμφωνα με την άποψή του, τι θα συνέστηνε ως την καλύτερη θεραπεία για την κατάθλιψη;

"Θα μπορούσα να πω, σε γενικές γραμμές, την αποτελεσματική ψυχοθεραπεία. Εάν μπορείτε να εργαστείτε στην ιστορία της ζωής του ατόμου και πιο συγκεκριμένα να αντιμετωπίσετε τυχόν τραύματα που υπέφερε από τη μήτρα με τη γέννηση ή αργότερα, θα σημειώσετε μεγαλύτερη πρόοδο".

Ο Browne λέει ότι το βαθύτερο τραύμα όλων είναι η απόρριψη ή η μη αποδοχή από τη μητέρα ή τον πατέρα ή και τους δύο.

Ο ψυχίατρος συχνά αναφέρεαι στη σύνθετη σχέση του με τον πατέρα του και σε μια μορφή απόρριψης από τη στιγμή της γέννησής του. Μεγάλωσε στο Sandycove στη νότια άκρη του κόλπου του Δουβλίνου, ακούγοντας συχνά τον πατέρα του να λέει: «Φοβάμαι ότι ο Ivor ήταν ένα λάθος, δεν ξέρω αν θα μπορώ ποτέ να τον εκπαιδεύσω».

Έχει πει πώς οι γονείς του, που επιθυμούσαν να έχουν μόνο δύο παιδιά, χρησιμοποιούσαν μια ανορθόδοξη μορφή ελέγχου γεννήσεων, στην οποία η μητέρα του κρατούσε την πόρτα του υπνοδωματίου κλειδωμένη. Αλλά ο Ivor, το τρίτο παιδί, προέκυψε όταν ο πατέρας του μπήκε μέσα από το παράθυρο.

"Ήμουν αντιληπτός ως ένα πρόβλημα."

Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι η κατάθλιψη δεν οφείλεται πάντοτε σε τραύμα που μπορεί να αποκαλυφθεί με τη μελέτη του παρελθόντος. Επικαλούνται περιστατικά ανθρώπων που υποφέρουν από την πάθηση χωρίς περιστατικά βίας, απόρριψης, κρυμμένη θλίψη ή παραμέληση.

«Συμφωνώ ότι η κατάθλιψη δεν οφείλεται πάντα σε κάποιο τραύμα», λέει ο Browne. "Η διπολική διαταραχή (γνωστή ως μανιακή κατάθλιψη), για παράδειγμα, αναγνωρίστηκε από την ψυχιατρική ότι περιλαμβάνει ένα γενετικό στοιχείο αλλά επίσης και την ιστορία της ζωής του ατόμου".

Λέει ότι ορισμένοι άνθρωποι έχουν μια φυσική τάση σε τέτοιες διαταραχές, αλλά πριν αρχίσει η χρήση φαρμάκων, η συχνότητα εμφάνισης αυτών ήταν σπάνια.

"Θα έλεγα ότι δίνεται μεγάλη έμφαση στην παροχή φαρμάκων πριν εξερευνήσουμε την ιστορία της ζωής του ατόμου και τυχόν τραυματικά γεγονότα ως μέρος αυτής".

Ενώ όσοι έχουν θεραπευτεί από τον Browne τον επαινούν, είναι πραγματικά διαθέσιμη μια τέτοια θεραπεία για όλους τους ασθενείς σε όλη τη χώρα που υποφέρουν από σοβαρή θλίψη; Δεν έχουν όλοι πρόσβαση σε θεραπευτή του διαμετρήματός του.

Ο Browne εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι σχεδόν ο καθένας μπορεί να τεθεί ως ψυχοθεραπευτής, αλλά πιστεύει ότι ο τομέας είναι πλέον πιο ρυθμισμένος τώρα, ειδικά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τονίζει ότι θεραπείες όπως η θεραπεία αναδρομής, όπου οι ασθενείς επιστρέφουν μέσω της υποσυνείδητης μνήμης για να προσπαθήσουν να έρθουν αντιμέτωποι και να αντιμετωπίσουν ξεχασμένα περιστατικά ή τραύματα της παιδικής ηλικίας, απαιτούν εξειδικευμένες ικανότητες.

"Οι 'talking therapies’ (ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες που δίνουν στην χρήση του λόγου, τον διάλογο και την σκέψη) δεν είναι αποτελεσματικές όταν ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει την κατάλληλη εκπαίδευση", αναφέρει.

Ο Browne ήταν συχνά έτοιμος να ξεπερνά τα όρια κατά τη διάρκεια της καριέρας του και ως εκ τούτου προσέλκυε διαμάχες. Στη δεκαετία του 1990, αφού ανακαλύφθηκε ότι μία ασθενής του είχε παιδί με κάποιον γνωστό ιερέα, ο Browne μίλησε δημοσίως με τη συγκατάθεσή της για να επιβεβαιώσει την ιστορία της. Κατηγορήθηκε από το ιατρικό συμβούλιο της Ιρλανδίας για παραβίαση της εμπιστευτικότητας, αλλά το συμβούλιο απέρριψε την κατηγορία ότι δεν είχε ενεργήσει προς το συμφέρον του ασθενούς του.

Ήταν σημάδι μιας μεταβαλλόμενης χώρας το γεγονός ότι το συμβούλιο προσέλκυσε τόση μεγάλη κριτική για την κρίση του όπως ο ίδιος ο Browne.

Ο Browne αποδίδει τώρα την αυξανόμενη δυσαρέσκεια και την κατάθλιψη στην μεταβαλλόμενη φύση της κοινωνίας μας και ανέφερε ότι δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι δυσαρεστημένοι όταν περνούν οκτώ ώρες μπροστά σε μία οθόνη υπολογιστή και δύο ώρες οδήγησης σε μια μέρα.

Του αρέσει να παραθέτει τον Ινδό φιλόσοφο Jiddu Krishnamurti, ο οποίος είχε πει: «Δεν είναι μέτρο υγείας η καλή προσαρμοστικότητα σε μια βαθιά άρρωστη κοινωνία».

Πηγή: independent

Κατηγορία Info