Δεδομένων των κινδύνων που μπορούν να επηρεάσουν τόσο τις μητέρες όσο και τα μωρά τους που γεννήθηκαν με τεχνική υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αξίζει να σκεφτούμε κάποιους πιο φυσικούς τρόπους διόρθωσης της υπογονιμότητας
Από την JoannaEvans
Σύμφωνα με μια ανησυχητική μελέτη από τη Γαλλία, τα μωρά που γεννιούνται ως αποτέλεσμα τεχνητής γονιμοποίησης είναι έως και δύο φορές πιο πιθανό να έχουν γενετικές ανωμαλίες, συγκριτικά με εκείνα που γεννήθηκαν φυσιολογικά.
Η μελέτη, η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα, εξέτασε περισσότερα από 15.000 παιδιά που είχαν συλληφθεί με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η οποία περιλαμβάνει την εξωσωματική γονιμοποίηση και την μικρογονιμοποίηση (ενδοκυτοπλασμική έγχυση σπέρματος). Με επικεφαλής την DrGéraldineViot, μια κλινική γενετίστρια σε νοσοκομείο στο Παρίσι, ανακάλυψαν μια σημαντική συγγενή δυσπλασία στο 4,24 τοις εκατό των παιδιών έναντι του 2-3 τοις εκατό που αναφέρθηκε στο γενικό πληθυσμό.
Το υψηλότερο ποσοστό των γενετικών ανωμαλιών οφειλόταν εν μέρει σε ένα μεγάλο αριθμό καρδιακών παθήσεων και δυσπλασιών που αφορούν το ουροποιητικό σύστημα και τα όργανα αναπαραγωγής. Επίσης, μεταξύ των ήσσονος σημασίας δυσπλασιών, υπήρχε πενταπλάσιο ποσοστό από αγγειώματα, καλοήθεις όγκους που αποτελούνται από μικρά αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται πάνω ή κοντά στην επιφάνεια του δέρματος (Πρακτικά του Ετήσιου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Γενετικής, 12-15 Ιουνίου του 2010, Gothenburg, Sweden; Abstractno. 313).
Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι θεραπείες υπογονιμότητας έχουν συνδεθεί με γενετικές ανωμαλίες. Προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει ένα ποσοστό μειζόνων δυσπλασιών περίπου 11 τοις εκατό. Ωστόσο, σύμφωνα με τη Δρ Viot, τα ζευγάρια που σκέφτονται την τεχνητή γονιμοποίηση συχνά έχουν άγνοια σχετικά με τους σχετιζόμενους κινδύνους. Προτρέπει τις κλινικές γονιμότητας να προειδοποιούν τους μελλοντικούς γονείς για τους κινδύνους, ανεξάρτητα από το εάν ή όχι ζητούνται τέτοιου είδους στοιχεία.
Μια έκθεση από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα. Μετά την ανάλυση των δεδομένων από την μελέτη NationalBirthDefectsPrevention, τα μωρά που συλλαμβάνονται με τεχνητή γονιμοποίηση βρέθηκαν να έχουν δύο έως τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν γενετικές ανωμαλίες σε σχέση με τα μωρά που γεννιούνται με φυσικό τρόπο. Στις κυήσεις που προκύπτει γέννηση, η τεχνητή γονιμοποίηση συνδέθηκε με διπλάσιο κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων, περισσότερο από διπλάσιο κίνδυνο για λαγώχειλο, με ή χωρίς λυκόστομα, και περισσότερο από τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο γαστρεντερικών προβλημάτων.
Το αν αυτές οι δυσπλασίες προκαλούνται από την τεχνητή γονιμοποίηση ή από την ίδια την υπογονιμότητα δεν είναι σαφές. Σε κάθε περίπτωση, πιστεύεται ότι είναι σημαντικό τα ζευγάρια που σκέφτονται την τεχνητή γονιμοποίηση, να ενημερώνονται για όλους τους δυνητικούς κινδύνους και τα οφέλη (HumReprod 2009; 24: 360 - 6).
Άλλοι κίνδυνοι από τις μεθόδους τεχνητής γονιμοποίησης
Δυστυχώς, δεν συνδέονται μόνο γενετικές ανωμαλίες με την τεχνητή γονιμοποίηση. Μια μελέτη που παρουσιάστηκε στη Διεθνή Συνάντηση Έρευνας για τον Αυτισμό στη Φιλαδέλφεια, έδειξε ότι τα παιδιά που γεννιούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.
Τα ευρήματα, που βασίζονται σε 564 παιδιά σε ένα κέντρο αυτισμού στο Ισραήλ, έδειξαν ότι το 10,2 τοις εκατό των παιδιών με αυτισμό είχαν συλληφθεί με εξωσωματική γονιμοποίηση, ένα σημαντικά υψηλότερο ποσοστό από ό,τι το 3,5 τοις εκατό που παρατηρήθηκε στο γενικό πληθυσμό του Ισραήλ (Πρακτικά της 9ης Ετήσιας Διεθνούς Συνάντησης για την Έρευνα για τον Αυτισμό, 20-22 Μαΐου 2010, Philadelphia, Abstractν 103.004).
Αν και είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα, ο Δρ DitzaZachor, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, αναφέρει ότι οι «αποτυπώσεις» θα μπορούσαν να εξηγήσουν τα ευρήματά τους. Αυτό αναφέρεται σε μια βιοχημική διαδικασία που λαμβάνει χώρα κατά την κυτταρική διαίρεση και καθορίζει τα γονίδια που επιλέγονται ή «εκφράζονται» στο έμβρυο. Επιγενετικές μελέτες- μεταβολών στη γονιδιακή έκφραση που συμβαίνουν χωρίς να αλλάζει η αλληλουχία DNA- δείχνουν ότι οι δυσπλασίες μπορεί να προκαλούνται από ανωμαλίες αποτύπωσης που εισάγονται μέσα στο έμβρυο ενώ είναι στο δοκιμαστικό σωλήνα, λέει ο Δρ Zachor. Μια τέτοια διαταραχή που συνδέεται με την εξωσωματική γονιμοποίηση είναι το σύνδρομο Angelman, που χαρακτηρίζεται από σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες, σπασμούς και σπασμωδικές κινήσεις. Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβαίνει με τον αυτισμό.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος με την τεχνητή γονιμοποίηση είναι οι πολλαπλές γεννήσεις, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες των θνησιγενών, νεογνικών θανάτων και της αναπηρίας στα παιδιά που γεννιούνται. Η Βρετανική Αρχή Ανθρώπινης Γονιμοποίησης και Εμβρυολογίας (βλ.www. Hfea.gov.uk) αναφέρει ότι, κατά μέσο όρο, μία στις τέσσερις εγκυμοσύνες με εξωσωματική γονιμοποίηση είναι πολύδυμη κύηση σε σύγκριση με μία στις 80 γυναίκες που συλλαμβάνουν με φυσικό τρόπο.
Τα μωρά έχουν επίσης περισσότερες πιθανότητες να γεννηθούν πρόωρα και, έτσι, να είναι ελιποβαρή κατά τη γέννηση (EurJObstetGynecolReprodBiol, 2009; 146: 138-48). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, όπως προβλήματα όρασης και εγκεφαλική παράλυση. Πράγματι, τα παιδιά που γεννιούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση είναι περίπου δύο φορές πιο πιθανό να έχουν εγκεφαλική παράλυση (ArchPediatrAdolescMed, 2009; 163: 72-83).
Υπάρχουν επίσης κίνδυνοι για τη μητέρα, όπως η έκτοπη κύηση και το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών, μία δυνητικά επικίνδυνη υπερβολική αντίδραση σε φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διέγερση της παραγωγής ωαρίων. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι η τεχνητή γονιμοποίηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (IntJFertilWomensMed, 2005; 50: 259-66).
Τι να κάνετε αντί για αυτό
Ενώ πολλά ζευγάρια μπορεί να πιστεύουν ότι η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι η μόνη επιλογή τους για τη σύλληψη, στην πραγματικότητα, υπάρχουν μια σειρά από φυσικούς τρόπους για να ενισχύσουν τη γονιμότητα και να αυξήσουν τις πιθανότητες για εγκυμοσύνη.
• Να τρώτε καλά. Για να αυξήσετε τα επίπεδα των ορμονών γονιμότητας, ακολουθείστε μια ποικίλη διατροφή με το σύνολο των τροφίμων, με υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες, και πολλά φρέσκα λαχανικά και φρούτα, και φροντίστε να πίνετε μόνο φιλτραρισμένο ή εμφιαλωμένο νερό, σε γυάλινο δοχείο.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Το υπερβολικά πολύ ή υπερβολικά λίγο βάρος μπορεί να συμβάλλει στην υπογονιμότητα (FertilSteril, 1988; 50: 721-6).
• Σταματήστε το κάπνισμα. Μια βρετανική μελέτη σε περισσότερες από 17.000 γυναίκες, διαπίστωσε ότι όσο περισσότερα τσιγάρα καπνίζει μια γυναίκα την ημέρα, το λιγότερο πιθανό είναι να συλλάβει (BrMedJ (ClinResEd), 1985; 290: 1697-700). Το κάπνισμα έχει μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις στην ανδρική γονιμότητα (ActaMedPort, 2009; 22: 753-8).
• Αποφύγετε το αλκοόλ. Ακόμη και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (πέντε ή λιγότερα ποτά την εβδομάδα) μπορεί να συμβάλει στην στειρότητα στις γυναίκες (BMJ, 1998; 317: 505-10). Επίσης, ο κίνδυνος ενδομητρίωσης, μιας κοινής αιτίας υπογονιμότητας, ήταν περίπου 50 τοις εκατό υψηλότερος στις γυναίκες με οποιοδήποτε ποσό πρόσληψης αλκοόλ σε σύγκριση με όσες δεν έπιναν (AmJPublicHealth, 1994; 84: 1429-1432).
• Περιορίστε την καφεΐνη. Σε 104 υγιείς γυναίκες που προσπαθούσαν για μωρό, εκείνες που κατανάλωναν ένα φλιτζάνι καφέ ή περισσότερο την ημέρα είχαν τις μισές πιθανότητες να μείνουν έγκυες, σε σύγκριση με γυναίκες που έπιναν λιγότερο (Lancet, 1988; 2: 1453-6). Πράγματι, όσο περισσότερη καφεΐνη, από οποιαδήποτε πηγή (τσάι, ποτά τύπου κόλα, σοκολάτα) -τόσο μειώνονται οι πιθανότητες εγκυμοσύνης (ReprodToxicol, 1998q 12: 289-95). Η καφεΐνη φαίνεται επίσης να ενισχύει τις αρνητικές επιδράσεις του αλκοόλ (FertilSteril, 1998; 70: 632-7).
• Εξετάστε πιθανές αλλεργίες. Τροφικές αλλεργίες, όπως η κοιλιοκάκη μπορεί επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην υπογονιμότητα (JReprodMed, 2010; 55: 3-8). Μια περιπτωσιολογική μελέτη ήταν μια γυναίκα με πρωτογενή υπογονιμότητα και κοιλιοκάκη. Οκτώ μήνες μετά την υποβολή της σε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη, συνέλαβε. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι "η κοιλιοκάκη θα πρέπει να ελέγχεται σε άγονους ασθενείς ανεξήγητης αιτιολογίας με αναιμία, καθώς απλώς αλλάζοντας τη διατροφή τους μπορούν να λύσουν το πρόβλημα της υπογονιμότητάς τους". (FertilSteril, 2010 May25, Epub)
• Εξετάστε διατροφικές ελλείψεις. Μια μελέτη από τον Δρ StephenDavies, της Ιατρικής Βιοεργαστηριακής Μονάδας στο Λονδίνο, έδειξε ότι η ανεπάρκεια μαγνησίου συνδέεται με γυναικεία υπογονιμότητα, αυξημένη συχνότητα αποβολών, και αυξημένη συχνότητα πρόωρων και ελιποβαρών μωρών. Συμπληρώματα μαγνησίου δόθηκαν σε έξι γυναίκες με ανεπάρκεια μαγνησίου που είχαν ανεξήγητη υπογονιμότητα. Μετά από τέσσερις μήνες θεραπείας, οι έξι συνέλαβαν εντός των επόμενων οκτώ μηνών, και γέννησαν φυσιολογικά υγιή μωρά.
Έξι άλλες γυναίκες με ανεξήγητη υπογονιμότητα, των οποίων τα επίπεδα μαγνησίου δεν ομαλοποιήθηκαν μετά από τέσσερις μήνες θεραπείας, το πέτυχαν μετά από άλλους δύο μήνες χορήγησης συμπληρωμάτων μαγνησίου και σεληνίου. Αυτές οι γυναίκες επίσης συνέλαβαν, εντός των επόμενων οκτώ μηνών και όλες γέννησαν φυσιολογικά υγιή μωρά (MagnesRes, 1994; 7: 49-57). Στους άνδρες, τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου έχουν συνδεθεί με κακή ποιότητα σπέρματος και στειρότητα (NutrRes, 2009; 29: 82-8).
•Ελέγξτε για λοιμώξεις. Η λοίμωξη στα γεννητικά όργανα είναι μια σημαντική αιτία υπογονιμότητας σε όλο τον κόσμο (EnfermInfeccMicrobiolClin, 2001; 19: 261-6). Οι λοιμώξεις από χλαμύδια (Chlamydiatrachomatis) είναι η πιο κοινές, και η συχνότητά τους αυξάνεται κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών. Όταν αφεθούν χωρίς θεραπεία, τα χλαμύδια οδηγούν σε ένα μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων σε σαλπιγγίτιδα (φλεγμονή των σαλπίγγων), έκτοπη κύηση και στειρότητα (ClinMicrobiolInfect, 2009; 15: 4-10).
• Διαχειριστείτε το άγχος. Τα υπογόνιμα ζευγάρια τείνουν να είναι περισσότερο αγχωμένα από ό, τι τα γόνιμα ζευγάρια, γεγονός που υποδηλώνει ότι το άγχος μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αναπαραγωγική υγεία (IntJFertil, 1986; 31: 153-9). Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός και η γιόγκα, μπορεί επίσης να είναι ευεργετικές (FertilSteril, 2003; 80 Suppl 4: 46-51).
• Αποφύγετε τις περιβαλλοντικές τοξίνες. Στειρότητα μπορεί να προκαλείται και από ρυπαντές που βρίσκονται συνήθως στο περιβάλλον. Σήμερα, όλοι βομβαρδιζόμαστε από ένα συνεχώς αυξανόμενο φάσμα τοξικών χημικών ουσιών, πολλές από τις οποίες είναι μιμητές ορμονών ή ορμονικοί διαταράκτες. Οι κύριες χημικές ουσίες που προκαλούν ανησυχία για τις γυναίκες περιλαμβάνουν:
- Υπερφθοριωμένες χημικές ουσίες (PFCs), που χρησιμοποιούνται σε διάφορα καταναλωτικά αγαθά-από αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη (Teflon) και χαλιά μέχρι φυτοφάρμακα και είδη προσωπικής φροντίδας. Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με υψηλά επίπεδα στο αίμα δύο τύπων PFCsχρειάστηκαν σημαντικά περισσότερο χρόνο να μείνουν έγκυες και είχαν περισσότερες πιθανότητες να είναι στείρες (HumReprod 2009; 24: 1200-5).
- Δισφαινόλη Α (BPA), μια χημική ουσία στα πλαστικά, που μπορεί να εκλυθεί από δοχεία τροφίμων και ποτών μέσα στο φαγητό που τρώμε. Τα επίπεδα στο αίμα της BPA σε γυναίκες έχουν συνδεθεί με επαναλαμβανόμενες αποβολές, ενδομητριώσεις με υπερπλασία (όπου η επένδυση της μήτρας γίνεται ασυνήθιστα παχιά) και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μια από τις πιο κοινές αιτίες γυναικείας υπογονιμότητας (HumReprod, 2005 ? 20: 2325 – 9; EndocrJ, 2004; 51: 595-600; EndocrJ, 2004? 51: 165 - 9).
- Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες (CHCs), μια κατηγορία περιβαλλοντικών τοξινών, όπως οι διοξίνες, τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCBs) και τα οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με ινομυώματα της μήτρας, ενδομητρίωση, αποβολές, επίμονη στειρότητα και ορμονικές διαταραχές είχαν υψηλότερες συγκεντρώσεις CHCs στο αίμα τους από το συνηθισμένο (EnvironRes, 1999; 80: 299-310).
Παρά το γεγονός ότι είναι αδύνατο να αποφευχθούν όλες αυτές τις επικίνδυνες χημικές ουσίες, υπάρχουν τρόποι για να ελαχιστοποιήσετε την έκθεσή σας και να αποτοξινώσετε το σώμα σας.
Πιθανές θεραπείες για τις γυναίκες
• Πρόπολη. Σε μια προκαταρκτική μελέτη γυναικών με στειρότητα και ήπια ενδομητρίωση, τα συμπληρώματα με πρόπολη μελισσών (500 mg δύο φορές την ημέρα για εννέα μήνες) συνδέθηκαν με ποσοστό εγκυμοσύνης 60 τοις εκατό σε σύγκριση με μόνο 20 τοις εκατό σε εκείνες που έλαβαν εικονικό φάρμακο (FertilSteril, 2003q 80 Suppl 3: 32).
• Η βιταμίνη Cμπορεί να είναι χρήσιμη για γυναίκες με ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης (LPD), μια ορμονική ανωμαλία που συχνά οδηγεί σε στειρότητα. Σε υπογόνιμες γυναίκες με LPD, 750mg/ημέρα βιταμίνης C για διάστημα έως έξι μήνες οδήγησε σε ποσοστό εγκυμοσύνης από 25 τοις εκατό σε σύγκριση με 11 τοις εκατό στην ομάδα ελέγχου (FertilSteril, 2003;80: 459-61).
• Πολυβιταμίνες. Η λήψη μιας απλής πολυβιταμίνης, βρέθηκε ότι αυξάνει τη γυναικεία γονιμότητα, σε μία δοκιμή. Σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, εκείνες που έλαβαν ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα χρειάστηκαν 5-τοις-εκατό λιγότερο χρόνο να συλλάβουν (IntJNutrVitamRes, 1996; 66: 55-8).
•L-αργινίνη (16g/ημέρα), μπορεί να βελτιώσει τα ποσοστά γονιμοποίησης σε γυναίκες με ιστορικό αποτυχημένων προσπαθειών εξωσωματικής γονιμοποίησης (HumReprod, 1999; 14: 1690 έως 7). Το αμινοξύ μπορεί επίσης να βελτιώσει τα σπερματικά νούμερα και την κινητικότητα του σπέρματος σε άνδρες, όπως επίσης η καρνιτίνη, ο ψευδάργυρος, το σελήνιο και η βιταμίνη Β12 (AlternMedRev, 2000; 5: 28-38).
• Agnuscastus. Σε μία διπλή-τυφλή μελέτη, περισσότερες υπογόνιμες γυναίκες έμειναν έγκυες μετά από τη λήψη ενός προϊόντος που περιέχει το βότανο (30 σταγόνες δύο φορές την ημέρα για τρεις μήνες) από ό, τι εκείνες που έλαβαν εικονικό φάρμακο (ForschKomplementärmed, 1998; 5: 272-8).
• Βελονισμός. Σε 104 γυναίκες με ανεξήγητη υπογονιμότητα, ένα 60-τοις-εκατό ποσοστό εγκυμοσύνης παρατηρείται σε όσες υποβλήθηκαν σε έξι μήνες θεραπείας με ένα πρότυπο θεραπευτικό πακέτο βελονισμού με μοξα και φυτικό φάρμακο που αναπτύχθηκε σε ένα νοσοκομείο στη Σεούλ. (JAlternComplementMed, 2010; 16: 193–8).
