Για πρώτη φορά, ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ έχουν περιγράψει πώς συμβαίνει αυτό σε ποντίκια και έχουν εντοπίσει τον συγκεκριμένο πληθυσμό μικροβίων του εντέρου που ρυθμίζει τόσο την τοπική όσο και τη συστημική ανοσοαπόκριση για να αποκρούσει τους ιικούς εισβολείς.

Η εργασία, που δημοσιεύθηκε στις 18 Νοεμβρίου στο Cell, επισημαίνει μια ομάδα μικροβίων του εντέρου και ένα συγκεκριμένο είδος μέσα σε αυτή, που προκαλεί τα ανοσοκύτταρα να απελευθερώσουν χημικές ουσίες που απωθούν τον ιό γνωστές ως ιντερφερόνες τύπου 1. Οι ερευνητές εντόπισαν το ακριβές μόριο - που μοιράζονται πολλά βακτήρια του εντέρου σε αυτήν την ομάδα - που ξεκλειδώνει την ανοσο-προστασία. Αυτό το μόριο, σημείωσαν οι ερευνητές, δεν είναι δύσκολο να απομονωθεί και θα μπορούσε να γίνει η βάση για φάρμακα που ενισχύουν την αντιική ανοσία στον άνθρωπο.

Η ομάδα προειδοποιεί ότι τα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε περαιτέρω μελέτες σε ζώα και στη συνέχεια να αναπαραχθούν σε ανθρώπους, αλλά τα ευρήματα δείχνουν μια νέα στρατηγική που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενίσχυση της αντιικής προστασίας στους ανθρώπους.

"Δεδομένου του κρίσιμου ρόλου που διαδραματίζουν οι ιντερφερόνες στην ασθένεια και την υγεία, η ταυτοποίηση ενός βακτηριακού μορίου που μπορεί να προκαλέσει προστατευτική σηματοδότηση ιντερφερόνης δείχνει μια πολλά υποσχόμενη νέα προσέγγιση για την ανάπτυξη μιας θεραπευτικής ένωσης που θα μπορούσε να ενισχύσει την αντιιική ανοσία για να μειώσει τον κίνδυνο για ιογενείς λοιμώξεις", αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Dennis Kasper, καθηγητής ανοσολογίας στο Ινστιτούτο Blavatnik της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ.

Το ανθρώπινο σώμα, όπως και των άλλων θηλαστικών, αποικίζεται από τρισεκατομμύρια μικρόβια - βακτήρια, ιούς, μύκητες - που συλλογικά αναφέρονται ως μικροβιοκοινότητες. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι υπάρχουν περίπου τόσα βακτηριακά κύτταρα όσα τα ανθρώπινα κύτταρα στο ανθρώπινο σώμα και περίπου εκατό φορές περισσότερα βακτηριακά γονίδια από τα ανθρώπινα γονίδια, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων βρίσκεται στην κατώτερη γαστρεντερική οδό.

Η σηματοδότηση ιντερφερόνης σε χαμηλά επίπεδα, που προσφέρει προστασία κατά των ιών απουσία ενεργού λοίμωξης υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους λίγο μετά τη γέννηση, αλλά πού και πώς συμβαίνει αυτή η σηματοδότηση παρέμεινε ασαφής. Αυτή η εργασία παρέχει μια εξήγηση για αυτό το φαινόμενο, αποδεικνύοντας ότι αυτή η προστατευτική απόκριση προκύπτει από ανοσοκύτταρα που βρίσκονται στα τοιχώματα του παχέος εντέρου. Αυτά τα κύτταρα, σύμφωνα με την εργασία, απελευθερώνουν προστατευτικές ιντερφερόνες όταν διεγείρονται από ένα επιφανειακό μόριο που βρίσκεται πάνω στη μεμβράνη ενός συγκεκριμένου βακτήριου του εντέρου.

Σε μια σειρά πειραμάτων που διεξήχθησαν σε κύτταρα και σε ζώα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένα από αυτά τα μικρόβια, το Bacteroides fragilis, που υπάρχει στην πλειονότητα των ανθρώπινων εντέρων, ξεκινά έναν καταρράκτη σηματοδότησης που προκαλεί τα ανοσοκύτταρα στο έντερο να απελευθερώσουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ιντερφερόνη-βήτα, μια σημαντική ανοσολογική χημική ουσία που παρέχει προστασία κατά των ιών με δύο τρόπους: προκαλεί τα κύτταρα που έχουν μολυνθεί από ιούς να αυτοκαταστραφούν και επίσης διεγείρει άλλες κατηγορίες ανοσοκυττάρων να επιτεθούν στον ιό.

Συγκεκριμένα, τα πειράματα έδειξαν ότι ένα μόριο που βρίσκεται στην επιφάνεια του βακτηρίου ενεργοποιεί την απελευθέρωση ιντερφερόνης-βήτα ενεργοποιώντας την οδό σηματοδότησης που ονομάζεται TLR4-TRIF. Αυτό το βακτηριακό μόριο διεγείρει ένα μονοπάτι ανοσο-σηματοδότησης που ξεκινά από έναν από τους εννέα υποδοχείς (TLR) που αποτελούν μέρος του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος. Η οδός ενεργοποιείται όταν οι πρωτεΐνες στην επιφάνεια των ανοσοκυττάρων αναγνωρίζουν συγκεκριμένα μοριακά μοτίβα στην επιφάνεια διαφόρων μολυσματικών οργανισμών και επιστρατεύουν την ανοσολογική άμυνα έναντι αυτών των εισβολέων μέσω μιας από τις εννέα οδούς.

Πειράματα που διεξήχθησαν από την ομάδα του Dennis Kasper έδειξαν ότι το B. fragilis ξεκλειδώνει μία από αυτές τις οδούς σηματοδότησης όταν το επιφανειακό του μόριο επικοινωνεί με ανοσοκύτταρα του παχέος εντέρου μέσω των υποδοχέων TLR-4 TRIF για να εκκρίνουν ιντερφερόνη-βήτα που απωθούν τον ιό.

Επειδή το συγκεκριμένο επιφανειακό μόριο που ξεκλειδώνει αυτόν τον καταρράκτη δεν είναι μοναδικό για το B. fragilis και υπάρχει επίσης σε πολλά άλλα βακτήρια του εντέρου της ίδιας οικογένειας, οι ερευνητές εξέτασαν εάν παρόμοια ανοσολογική σηματοδότηση θα μπορούσε να προκληθεί από άλλα βακτηριακά είδη που φέρουν αυτό το μόριο. Έτσι επιπλέον πειράματα σε μια ομάδα ποντικών απέδειξε ότι μεμβράνες που περιέχουν αυτό το μόριο που βρέθηκαν σε πολλά άλλα είδη της βακτηριακής οικογένειας Bacteroides θα μπορούσαν να ξεκινήσουν με επιτυχία παρόμοια σηματοδότηση - ένα εύρημα που δείχνει μια ευρύτερη ανοσο-προστατευτική σηματοδότηση κοινή σε ένα ευρύ φάσμα βακτηρίων του εντέρου.

Για να προσδιορίσουν εάν το B. fragilis θα μπορούσε να προστατεύσει τα ζώα από μολύνσεις, οι ερευνητές δοκίμασαν δύο ομάδες ποντικών, μια που έλαβε αντιβιοτικά για να μειώσει το μικροβίωμα του εντέρου τους και μία ομάδα όπου είχαν κανονικό μικροβίωμα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέθεσαν τα ζώα των δύο ομάδων σε ιό φυσαλιδώδους στοματίτιδας (VSV), έναν ιό που μολύνει σχεδόν όλα τα θηλαστικά αλλά οδηγεί σε μεγάλο βαθμό σε ασυμπτωματικές μολύνσεις στον άνθρωπο. Σε σύγκριση με ποντίκια που δεν έλαβαν αντιβιοτικά και είχαν ακέραιο εντερικό μικροβίωμα, τα ζώα που έλαβαν αντιβιοτικά και είχαν μειωμένο εντερικό μικροβίωμα, είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ενεργές λοιμώξεις μετά την έκθεση στον ιό και επίσης είχαν σοβαρότερη ασθένεια όταν μολύνθηκαν. Τα αποτελέσματα έδειξαν το ρόλο των μικροβίων του εντέρου στην πρόκληση προστατευτικής σηματοδότησης ιντερφερόνης-β και στην ενίσχυση της φυσικής αντοχής σε ιογενείς λοιμώξεις. Είναι ενδιαφέρον ότι δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των ποντικών που δεν είχαν υποδοχείς για ιντερφερόνη-βήτα, ανεξάρτητα από το εάν είχε εξαντληθεί το μικροβίωμα του εντέρου τους. Οι παρατηρήσεις επιβεβαίωσαν ότι ακριβώς μέσω της σηματοδότησης της ιντερφερόνης-βήτα το μικροβίωμα ασκεί τα προστατευτικά του αποτελέσματα.

Τέλος, για να διερευνήσουν εάν το επιφανειακό μόριο του B. fragilis που ενεργοποιεί τη σηματοδότηση ιντερφερόνης στα κύτταρα θα μπορούσε επίσης να ρυθμίσει τον τρόπο με τον οποίο τα ζώα ανταποκρίνονται σε μια ιογενή λοίμωξη, οι ερευνητές έδωσαν σε ζώα με μειωμένο μικροβίωμα μια καθαρή μορφή του μορίου στο πόσιμο νερό τους. Όταν, λίγες μέρες αργότερα, τα ζώα εκτέθηκαν σε VSV, αυτά στα οποία είχε δοθεί το μόριο είχαν αξιοσημείωτα ηπιότερες λοιμώξεις και πανομοιότυπη επιβίωση σε σχέση με τα ποντίκια με ακέραιο εντερικό μικροβίωμα και άθικτη ανοσολογική άμυνα.

Τα ευρήματα έδειξαν ότι η συμπλήρωση με αυτό το κοινό μικροβιακό μόριο είναι επαρκής για την αποκατάσταση των προστατευτικών αποτελεσμάτων όλου του μικροβιώματος σε ζώα με μειωμένο εντερικό μικροβίωμα.

---

Πηγές: Harvard Medical School , Journal Article

Τα αντιβιοτικά ενέχουν νέους κινδύνους που δεν αναγνωρίζονταν στο παρελθόν!

Όταν η Κ.Σ. άρχισε να παίρνει τα αντιβιοτικά που της συνταγογράφησε ο γιατρός της για μια μικρή μολυσμένη κύστη στον ώμο της, ένιωσε τη χειρότερη καούρα και δυσπεψία που είχε ποτέ στη ζωή της. Αυτό όμως δεν απέτρεψε τη συνταξιούχο δασκάλα από το να ακολουθήσει τις εντολές του γιατρού της. "Απλώς έπινα πολύ νερό, έκανα υπομονή και συνέχισα. Εξάλλου, ήταν μόνο για μια εβδομάδα."

Δύο εβδομάδες αργότερα, ωστόσο, η αντιβίωση είχε τελειώσει, αλλά τα ασαφή συμπτώματα της Κ.Σ. στο έντερο συνεχίζονταν σταθερά. Κάποια στιγμή αγνόησε τη ναυτία και τον πόνο στο στομάχι και πήγε με τον σύζυγό της να δειπνήσει με φίλους, αλλά καθώς περνούσε η μέρα, ένιωθε χειρότερα. Δεν μπορούσε να τελειώσει το γεύμα της και αργότερα ανακάλυψε με ανησυχία ότι τα ούρα της είχαν πολύ σκούρο καφέ χρώμα. Έψαξε το ένθετο της συσκευασίας της φλουκλοξακιλλίνης που είχε κρατήσει λόγω των προηγούμενων συμπτωμάτων της και βρήκε μία προειδοποίηση σχετικά με την «σπάνια» παρενέργεια της ηπατικής βλάβης που θα μπορούσε να είναι θανατηφόρα σε άτομα άνω των 50 ετών.

Έδωσε δείγμα ούρων της την επόμενη μέρα για εξέταση, όμως ο γιατρός της απέρριψε την πιθανότητα να είχε ηπατική βλάβη. Ήταν σίγουρος ότι είχε κάποια μόλυνση στο ουροποιητικό σύστημα. Εκείνη επέμεινε να ελέγξει το συκώτι της, ωστόσο, και όταν βγήκαν τα αποτελέσματα, κλήθηκε στο νοσοκομείο για υπερηχογράφημα για να εκτιμηθεί η ζημιά και ξεκίνησαν εξετάσεις αίματος που θα συνεχιζόταν για μήνες.

Άρχισε να διαβάζει πληροφορίες για πώς να θεραπεύσει κανείς το συκώτι του με αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Η υπερβολική ποσότητα χολής που χύθηκε από το στρεσαρισμένο συκώτι της στην κυκλοφορία του αίματος έκανε το δέρμα της να φαίνεται κίτρινο. Το λευκό των ματιών της άρχισε επίσης να κιτρινίζει. Τα ούρα της παρέμειναν σκούρα καφέ και φαινόταν να έχει θέμα και με το έντερό της.

"Στο δέρμα μου ένιωθα τρομερό κνησμό. Ξυπνούσα τη νύχτα γδέρνοντας το δέρμα μου από το πολύ ξύσιμο, οπότε έπρεπε να κοιμάμαι φορώντας μεταξωτά γάντια. Υπάρχουν άνθρωποι που αυτοκτόνησαν λόγω τέτοιου κνησμού."

Περίπου το 10% των ατόμων με ίκτερο που προκαλείται από φάρμακα πεθαίνουν ή χρειάζονται μεταμόσχευση ήπατος. Ένα άλλο 20% από αυτούς έχουν χρόνια ηπατική βλάβη περισσότερο από έξι μήνες μετά τη διακοπή των φαρμάκων.¹

Ευτυχώς, η Κ.Σ. ανέκαμψε μέσα σε λίγους μήνες. Αλλά γιατί δεν προειδοποιήθηκε; Και γιατί ο γιατρός της δεν αναγνώρισε τα συμπτώματά της αμέσως;

Δεκάδες μελέτες στην ιατρική βιβλιογραφία περιγράφουν την ηπατική βλάβη που προκαλείται από φάρμακα ως πιθανή παρενέργεια των αντιβιοτικών τουλάχιστον ήδη από το 1985 - περισσότερο από ένα τέταρτο αιώνα πριν χορηγηθούν στη Κ.Σ. Σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα, μια μελέτη του Ηνωμένου Βασιλείου είχε προτείνει σε όλους τους ασθενείς να προειδοποιούνται για τον κίνδυνο ηπατικής βλάβης από τη φλουκλοξακιλλίνη και να χρησιμοποιούνται πρώτα εναλλακτικές λύσεις.²

Η περίπτωση της Κ.Σ. αποκαλύπτει ένα σύστημα γεμάτο κενά που αφήνουν τους ασθενείς ευάλωτους σε γνωστές βλάβες - όχι μόνο από τη φλουκλοξακιλλίνη, αλλά από τα αντιβιοτικά γενικά.

Είναι από τα πιο συνταγογραφούμενα φάρμακα στον πλανήτη. Στις ΗΠΑ, οι γιατροί γράφουν 270 εκατομμύρια συνταγές αντιβιοτικών - ισοδύναμες με 84 συνταγές αντιβιοτικών ανά 100 άτομα - κάθε χρόνο. Και χώρες όπως η Μογγολία, η Τουρκία και η Ελλάδα καταναλώνουν πολύ υψηλότερες ποσότητες ανά άτομο.³

Πόσο σπάνιες είναι οι «σπάνιες ανεπιθύμητες παρενέργειες»;

Έχουν υπάρξει χιλιάδες μετα-αναλύσεις μελετών σχετικά με τις παρενέργειες των αντιβιοτικών, όπως επίσης και πάρα πολλές αναφορές περιπτώσεων ατόμων που εμφάνισαν ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας λοίμωξης από "superbug" Clostridium difficile που προκαλεί πόνο στο έντερο και απειλητική για τη ζωή διάρροια, δερματικά εξανθήματα που εξελίσσονται σε επικίνδυνες φουσκάλες σε όλο το σώμα, φλεγμονή του εγκεφάλου και ξαφνικές καρδιακές προσβολές.⁴

Μια μελέτη του 2017 από ερευνητές του CDC που εξέτασε τα ιατρικά αρχεία 1.488 ενήλικων ασθενών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη, οι οποίοι έπαιρναν συστηματικά αντιβιοτικά για τουλάχιστον 24 ώρες διαπίστωσαν ότι το 20% από αυτούς εμφάνισαν κάποια παρενέργεια που ο γιατρός τους αποδίδει στα φάρμακα.⁵

Δεδομένου ότι γράφονται εκατοντάδες εκατομμύρια συνταγές αντιβιοτικών, αυτό μεταφράζεται σε δεκάδες εκατομμύρια ανεπιθύμητες ενέργειες και εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο.

Παρενέργειες από φθοροκινολόνες

Μία κατηγορία αντιβιοτικών που ονομάζονται φθοροκινολόνες, όπως η σιπροφλοξασίνη, η μοξιφλοξασίνη και η λεβοφλοξασίνη, έχουν γίνει γνωστές στο κοινό λόγω καταγγελιών από ανθρώπους που περιγράφουν μια ιδιαίτερα τρομακτική λίστα σοβαρών παρενεργειών.

Χιλιάδες προηγουμένως υγιείς άνθρωποι στους οποίους είχαν συνταγογραφηθεί τα φάρμακα αυτά για ήπιες λοιμώξεις της ρινικής οδού, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και βήχα ανέπτυξαν καταστάσεις που περιλάμβαναν συμπτώματα όπως ισχυρή κόπωση, διαταραχές διάθεσης και αισθητηριακές διαταραχές, προβλήματα σε μύες, τένοντες και νεύρα που συνεχίστηκαν πολύ μετά τη διακοπή του φαρμάκου.

Υπό την πίεση του κοινού, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αναγνώρισε την κατάσταση αυτή το 2015, αποκαλούμενη ως αναπηρία που σχετίζεται με φθοροκινολόνη. Σε ειδικές ακροάσεις επιτροπών για τα φάρμακα, ο οργανισμός περιέγραψε πώς από 1.122 τέτοιες περιπτώσεις, 178 άτομα, ή 16 τοις εκατό, είχαν καταστάσεις που επηρεάζουν τουλάχιστον δύο διαφορετικά συστήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς και του κεντρικού νευρικού συστήματος, που κράτησαν εννέα χρόνια.⁶

Η Τ.A., συνήγορος ασθενούς που κατέθεσε κατά τις ακροάσεις, είπε ότι ανέπτυξε σοβαρά προβλήματα μετά από αρκετές συνταγές φλοξακιλλίνης και η ζωή της καταστράφηκε από υπερβολική κόπωση και πόνο στα νεύρα. "Έχασα τη δουλειά μου. Άλλαξε εντελώς η ζωή μου. Και δεν είμαι η μόνη. Υπάρχουν χιλιάδες άλλοι σαν κι εμένα. Μερικοί από αυτούς είναι παιδιά".

Αναφέρθηκαν 6.480 καταγραφές στις ακροάσεις, ατόμων που υπέστησαν βλάβες από αντιβιοτικά φθοροκινολόνης.

"Θα είσαι μια χαρά"

Ορισμένοι ασθενείς κατέθεσαν στην επιτροπή FDA το πώς τους είχαν διώξει οι γιατροί. Ο Χ.Τ., πρώην πυροσβέστης στη νότια Καλιφόρνια, είπε στις ακροάσεις ότι του είχε συνταγογραφηθεί λανθασμένα σιπροφλοξασίνη για κάτι που αποδείχθηκε ότι δεν ήταν μόλυνση, αλλά ένας μικρός τραυματισμός.

"Μετά από δύο εβδομάδες με έστειλαν σε ουρολόγο και του είπα για τον πόνο στα πόδια μου και για τις χιλιάδες ιστορίες που έχω διαβάσει στο διαδίκτυο ανθρώπων που βλάπτονται από αυτό το φάρμακο", δήλωσε ο Χ. στην ακρόαση. "Με επέκρινε και μου είπε να μείνω μακριά από το διαδίκτυο, ότι ήμουν νέος και υγιής και να συνεχίσω να παίρνω το αντιβιοτικό. Θα είμαι καλά." Αλλά ο Χ. δεν ήταν καλά. «Από εκεί που έπαιζα ποδόσφαιρο σε ομάδα και δούλευα σε μια σωματικά απαιτητική δουλειά, έφτασα στο σημείο να μην μπορώ να περπατήσω μέχρι το γραμματοκιβώτιό μου."

Για δεκαετίες, οι περισσότεροι γιατροί και ρυθμιστικοί οργανισμοί δεν ήθελαν να πιστέψουν ότι μια σύντομη πορεία αντιβιοτικών θα μπορούσε να έχει τόσο καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή. Αλλά είναι σαφές τώρα ότι τα αντιβιοτικά μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη καταστροφή.

Καταστροφή του μικροβιώματος

Τα αντιβιοτικά είναι πολύ αποτελεσματικοί δολοφόνοι, αλλά δεν κάνουν διακρίσεις. Είναι σαν μία βόμβα ναπάλμ στο μικροβίωμά μας. Οι ερευνητές εντόπισαν πρόσφατα 1.952 νέα βακτηριακά είδη στο ανθρώπινο έντερο.⁷ Η προσπάθεια να καταλάβουμε τον ρόλο καθενός από αυτά στη διατήρηση ή διαταραχή της υγείας μας μόλις ξεκίνησε.

Γνωρίζουμε ότι η οικολογία αυτών των μικροβίων είναι κρίσιμη για την ευημερία μας και αποτελούν το 70 έως 80 τοις εκατό του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Δεν γνωρίζουμε ποια κρίσιμα μικρόβια μπορεί να εξαλείφουμε με κάθε δόση αντιβιοτικού, αλλά γενικά, όσο μεγαλύτερη ποικιλία μικροβίων έχουμε, τόσο καλύτερες είναι οι πιθανότητες καλής υγείας μας.

Μπορεί η έλλειψη μικροβίων να εξηγεί γιατί, για παράδειγμα, η χρήση αντιβιοτικών έχει αποδειχθεί εδώ και χρόνια ότι αυξάνει τον κίνδυνο φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.⁸ Και γιατί μια μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι τα παιδιά που έλαβαν αντιβιοτικά τα πρώτα τρία χρόνια της ζωής τους διπλασιάστε τις πιθανότητες εμφάνισης άσθματος.⁹

Κατεστραμμένα μιτοχόνδρια

Οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να υποθέτουν ότι τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να βλάψουν τα κύτταρά μας, όμως αυτό μπορεί να είναι τελικά ευσεβής πόθος. Αποδεικνύεται ότι τα μιτοχόνδρια - οι μικροσκοπικές μηχανές δομημένες όπως τα απλά βακτήρια ώστε να τροφοδοτούν με ενέργεια κάθε ανθρώπινο κύτταρο - μπορεί να είναι τυχαία θύματα των αντιβιοτικών.

Μια μελέτη του 2010 από ερευνητές της φαρμακευτικής εταιρείας Pfizer διαπίστωσε ότι ορισμένα αντιβιοτικά επηρεάζουν τα μιτοχόνδρια. Συγκεκριμένα, κάθε φάρμακο φθοροκινολόνης που εξέτασαν προκάλεσε ζημιά στα μιτοχόνδρια σε ανθρώπινα ηπατικά κύτταρα.

"Τα αντιβιοτικά διαταράσσουν επίσης τα κύτταρά μας, και με αρκετά βαρύ τρόπο", δήλωσε στο περιοδικό Nature το 2018 ο Τζέιμς Κόλινς, ιατρός στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης στο Cambridge, ΜΑ. Το 2013, η ομάδα του ανέφερε ότι αρκετές κατηγορίες αντιβιοτικών ανέστειλαν τη μιτοχονδριακή λειτουργία σε μια σειρά κυττάρων θηλαστικών.

"Ήμασταν έκπληκτοι για το πόσο ισχυρό ήταν το αποτέλεσμα και πόσο κοινό ήταν το αποτέλεσμα σε διαφορετικές κατηγορίες. Τα μεγαλύτερα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν στις κινολόνες. "¹⁰

Παράξενα αποτελέσματα

Πολλά συμπτώματα εξαιτίας των αντιβιοτικών όπως η αναπηρία που σχετίζεται με την φθοροκινολόνη ταιριάζουν στην εικόνα της μιτοχονδριακής τοξικότητας, ωστόσο άλλα είναι δύσκολο να εξηγηθούν, όπως η «καλοήθης» πυκνή ανάπτυξη μαύρων τριχών στη γλώσσα με τη χρήση μινοκυκλίνης.¹¹ Το ίδιο ισχύει και για τη «σπάνια» απειλητική για τη ζωή ασθένεια Σύνδρομο Stevens-Johnson / τοξική επιδερμική νεκρόλυση, η οποία εκτιμάται ότι επηρεάζει δύο έως επτά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως κάθε χρόνο.¹²

Σε έναν 38χρονο πατέρα από το Κολοράντο, δόθηκε συνταγή αντιβιοτικού για μόλυνση σταφυλλόκοκκου στη γνάθο του. Δύο εβδομάδες αργότερα, ο Τ.Ν. άρχισε να αισθάνεται έντονο κνησμό και κάψιμο με φουσκάλες που κάλυψαν γρήγορα το 90% του σώματός του, αναγκάζοντάς τον να τυφλωθεί για εβδομάδες. Το δέρμα του έπεσε, και οι μεμβράνες του στόματος έκαναν φουσκάλες, έτσι φαινόταν «σαν ζόμπι». Ιστός πλακούντα εμφυτεύτηκε χειρουργικά πάνω από τα μάτια του για να τα σώσει. Η κατάστασή του βελτιώθηκε σταδιακά, αλλά ήταν τυχερός που επέζησε.

Η Ρ.Μ. ήταν 36 ετών όταν ο γιατρός της τής έδωσε φθοροκινολόνη για να αντιμετωπίσει μία κολπίτιδα. Δύο εβδομάδες αργότερα, περπατούσε σε ένα πάρκινγκ όταν, έπεσε από τον πόνο, ο οποίος λέει ότι ήταν "χειρότερος από τις πέτρες στα νεφρά, που είχα." Ο αχίλλειος τένοντάς της είχε σπάσει. "Μπορούσα να δω στο ασθενοφόρο ότι η γάμπα μου είχε πρηστεί σε μέγεθος μπάλας του μπέιζμπολ". Αφαιρέθηκε ένας τένοντας στο μεγάλο δάχτυλό της για να επισκευάσει τον αχίλλειο, αλλά αυτή ήταν μόνο η πρώτη από τις 30 ρήξεις τένοντα που είχε η Ρ. στα επόμενα χρόνια από τότε που πήρε το φάρμακο.

Έκανε 24 χειρουργικές επεμβάσεις και δεν ξέρει εάν ή πότε θα χτυπήσει ξανά. Τα προβλήματα μνήμης, η ομίχλη του εγκεφάλου και οι κρίσεις που αντιμετώπιζε αρχικά έχουν υποχωρήσει.

Η τενοντίτιδα και η ρήξη τένοντα ήταν αναγνωρισμένες παρενέργειες των φθοροκινολονών πριν από την κυκλοφορία των φαρμάκων αυτών. Προστέθηκε μια αυστηρή προειδοποίηση στο φύλλο οδηγιών το 2008, δύο χρόνια μετά τη συνταγογράφηση της Ρ.

Ένας από τους χειρουργούς της συνέδεσε το πρόβλημά της με το αντιβιοτικό που της είχαν συνταγογραφήσει, αλλά ήταν πολύ αργά για να κάνει αγωγή. Και το χειρότερο από όλα ήταν ότι "Αποδείχθηκε ότι αρχικά δεν είχα ποτέ μόλυνση για να χρειαστεί αντιβιοτικό. Αν το είχα αφήσει, νομίζω ότι θα ένιωθα καλύτερα σε λίγες μέρες."

Πλήρης αποκάλυψη

Η φρικτή εμπειρία της Ρ. την οδήγησε να γίνει συνήγορος καταναλωτή / εκπρόσωπος ασθενών στις ακροάσεις του FDA. Είναι σαφές ότι κατανοεί καλύτερα τα θέματα των αντιβιοτικών από τους περισσότερους γιατρούς ή τους ρυθμιστές υγείας.

"Για τους αρχάριους", λέει, "το σύστημα αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών του FDA MedWatch είναι εθελοντικό και η υπηρεσία γνωρίζει ότι λιγότερο από το 10% των γιατρών αναφέρουν ανεπιθύμητα συμβάντα. Επιπλέον, οι υπηρεσίες υγείας δεν διασφαλίζουν ότι οι γιατροί ενημερώνονται ή χρησιμοποιούν την εξουσία τους για να σταματήσουν πλήρως τις επικίνδυνες πρακτικές συνταγογράφησης, όπως η χρήση φθοροκινολόνης για απλή ιγμορίτιδα", προσθέτει η Ρ.

Μέρος της αιτίας είναι η χρηματοδότησή τους. Για παράδειγμα, "Ο FDA λαμβάνει το 50% της χρηματοδότησής του από τη φαρμακοβιομηχανία", αναφέρει. Από το 1992, όταν εισήχθησαν τα τέλη έγκρισης φαρμάκων, οι εταιρείες φαρμάκων έχουν γίνει «πελάτες» του FDA, δίνοντας οδηγίες αντί να κατευθύνονται.

Πολύ λίγο, πολύ αργά

"Το ζήτημα των αντιβιοτικών παραλληλίζεται πραγματικά την κρίση με τα οπιοειδή", λέει ο Άλαν Κάσελς, ερευνητής πολιτικής για τα φάρμακα στο Πανεπιστήμιο της Βικτώρια στον Καναδά και συγγραφέας τριών βιβλίων, συμπεριλαμβανομένου του βιβλίου: Selling Sickness: How the World's Biggest Pharmaceutical Companies Are Turning Us All Into Patients (Nation Books, 2006) (Πουλώντας ασθένεια: πώς οι μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες του κόσμου μας μετατρέπουν όλους σε ασθενείς) "Παρόλο που υπήρξαν προειδοποιήσεις για στο χαρτί οδηγιών από την κυβέρνηση, τις περισσότερες φορές, είναι πολύ λίγο, πολύ αργά."

"Από την πλευρά τους, οι φαρμακευτικές εταιρείες εγκληματούν κατά συρροή, παραβιάζοντας το νόμο, πληρώνουν το πρόστιμο και στη συνέχεια παραβιάζουν τον νόμο ξανά", αναφέρει. "Τα μέσα ενημέρωσης δεν ασκούν την κριτική που θα έπρεπε και οι γιατροί δεν εξασφαλίζουν ότι τα φάρμακα αυτά θα συνταγογραφούνται σωστά".

Οι ασθενείς με εμπειρίες αντιβιοτικών όπως η Ρ.Μ. και η Κ.Σ. συμβουλεύουν τους ασθενείς να προσέχουν εκείνοι για τον εαυτό τους.

"Κρατώ μακριά από τους γιατρούς όσο περισσότερο μπορώ", λέει η Κ τώρα. "Αν πρέπει να τους συμβουλευτώ, θα καταστήσω σαφές ότι μπορούν να με συμβουλέψουν, αλλά θα λάβω εγώ τις αποφάσεις και θα αρνηθώ τα περισσότερα συνταγογραφούμενα φάρμακα."

"Ερευνήστε" πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο, συμβουλεύει η Ρ. "Εάν δεν έχετε όλες τις πληροφορίες, δεν μπορείτε να δώσετε συγκατάθεση. Διαβάστε το ένθετο φύλλο οδηγιών. Ψάξτε στο διαδίκτυο. Ξέρω ότι οι γιατροί δεν συμπαθούν το Google, αλλά λέω στους ανθρώπους, "Ψάξτε το στο Google. Και διαβάστε επιστημονικά περιοδικά."

Ασφαλέστερες εναλλακτικές προτάσεις

Η χρήση αντιβιοτικών για μολύνσεις συγκρίθηκε με τη χρήση όπλων για κυνήγι ελέφαντα όταν κάποιος θέλει να σκοτώσει ένα μυρμήγκι. Ακολουθούν ορισμένες ασφαλέστερες επιλογές που μπορείτε να δοκιμάσετε πρώτα, πριν καταφύγετε στην αντιβίωση.

Βιταμίνη C

Οι ισχυρισμοί του βραβευμένου με Νόμπελ Linus Pauling σχετικά με τη βιταμίνη C για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων επικυρώνονται από ένα αυξανόμενο σώμα επιστημονικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης του 2017 που δείχνει ότι η βιταμίνη C όταν χορηγείται ενδοφλεβίως (1,5 γραμμάρια κάθε 6 ώρες) σε ένα κοκτέιλ με θειαμίνη και υδροκορτιζόνη μείωσε το ποσοστό θανάτων σε νοσοκομείο από σήψη, μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη αίματος, από 40,4% σε 8,5%.¹³

Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας το 2017 διαπίστωσε 148 δημοσιευμένες μελέτες σε ζώα που δείχνουν την ικανότητα της βιταμίνης C να προλαμβάνει ή να περιορίζει μολύνσεις που προκαλούνται από βακτήρια, ιούς και πρωτόζωα.

Μεταξύ των μελετών σε ανθρώπους, πέντε διαφορετικές κλινικές δοκιμές έδειξαν ότι η λήψη βιταμίνης C μπορεί να μειώσει στο μισό τον αριθμό των κρυολογημάτων σε σωματικά δραστήρια άτομα και τρεις έχουν δείξει ότι αποτρέπει την πνευμονία. Μία ελεγχόμενη δοκιμή ανέφερε επίσης οφέλη για ασθενείς με τέτανο.¹⁴

Οδηγίες: Για να μειώσετε τα κρυολογήματα, πάρτε τουλάχιστον 6 έως 8 γραμμάρια την ημέρα σε διαιρεμένες δόσεις. Για πιο σοβαρές λοιμώξεις, 1 γραμμάριο ανά ώρα έως ότου επιτευχθεί ανοχή στο έντερο.

Σκόρδο

Έχοντας χρησιμοποιηθεί από τους αρχαίους Έλληνες, Ρωμαίους και Αιγύπτιους, το σκόρδο υπήρξε από καιρό ένα όπλο επιλογής κατά της λοίμωξης. Βρετανοί ερευνητές πρόσφατα έμειναν «έκπληκτοι» όταν αναπαρήγαγαν μια συνταγή του 9ου αιώνα με σκόρδο, κρεμμύδι και χολή αγελάδας για μολύνσεις των ματιών και διαπίστωσαν ότι καταστρέφει τον ανθεκτικό στη μεθικιλλίνη χρυσίζοντα σταφυλλόκοκκο (MRSA).¹⁵

Το δραστικό συστατικό στο σκόρδο, η αλικίνη, έχει αποδειχθεί ότι καταπολεμά ισχυρά τα βακτηρίδια, τους μύκητες και τους ιούς που προκαλούν μόλυνση.¹⁶

Οδηγίες: Καταπιείτε μία σκελίδα καθημερινά για να αποτρέψετε μία μόλυνση. Αφαιρέστε το λεπτό φλούδι γύρω από μια σκελίδα σκόρδο, συνθλίψτε εκ των προτέρων, καταπιείτε ολόκληρο τη σκελίδα και πιείτε κάτι μετά.

Για την ασφαλή θεραπεία της μόλυνσης σε αυτί σε παιδιά: Τρίψτε μια σκελίδα σκόρδο σε μια κουταλιά της σούπας λάδι. Αφήστε τη για 30 λεπτά για να απελευθερώσετε το δραστικό συστατικό, την αλικίνη, στραγγίξτε, ζεστάνετε απαλά το λάδι σε ένα φλιτζάνι σε ζεστό νερό και απλώστε μέσα στο προσβεβλημένο αυτί κάθε μία ώρα μέχρι να βελτιωθούν τα συμπτώματα.

Μέλι

Το μέλι χρησιμοποιείται από τους Βιβλικούς χρόνους για επούλωση πληγών και ως φάρμακο για την εξάλειψη μόλυνσης. Σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους, βρέθηκε ότι ένας χειρουργικός επίδεσμος καλυμμένος με μέλι μειώνει σημαντικά τις χειρουργικές ουλές.¹⁷

Ειδικά το μέλι Manuka  είναι γνωστό ότι έχει ιδιαίτερα ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες και έχει αποδειχθεί ότι σκοτώνει 60 διαφορετικά βακτήρια, συμπεριλαμβανομένων του ανθεκτικών στα αντιβιοτικά Staphylococcus aureus (MRSA),¹⁸ και για την καταπολέμηση του Pseudomonas aeruginosa, ενός βακτήριου που προκαλεί δύσκολα θεραπεύσιμες πνευμονικές λοιμώξεις, ειδικά σε άτομα με κυστική ίνωση. Όταν συγκρίθηκε με τρία ισχυρά αντιβιοτικά σε ένα εργαστηριακό μοντέλο μιας τέτοιας λοίμωξης, το μέλι manuka ανέστειλε τα βακτήρια εκεί όπου δεν μπορούσαν οι υψηλές συγκεντρώσεις των αντιβιοτικών.¹⁹

Οδηγίες: Βεβαιωθείτε ότι αγοράζετε καλής ποιότητας μέλι Manuka από αξιόπιστη εταιρεία ή παραγωγό. Επιπρόσθετα, θα ήταν καλό να υπάρχουν μετρήσεις για τα επίπεδα του γλυοξάλης ή αιθανοδιάλης, ενός φυσικό αντιμικροβιακού παράγοντα.

Ρίγανη

To έλαιο ρίγανης, το οποίο περιέχει τις ισχυρές αντιμικροβιακές ενώσεις καρβακρόλη και θυμόλη, έχει αποδειχθεί ότι έχει ανασταλτική δράση σε ένα πλήθος βακτηρίων.²⁰

Οδηγίες: Για να ανακουφίσετε τη ρινική συμφόρηση και να καταπολεμήσετε τις λοιμώξεις, τα κρυολογήματα και τις αλλεργίες, προσθέστε μερικές σταγόνες έλαιου ρίγανης σε μια μικρή κατσαρόλα με βραστό νερό. Προσέχοντας να μην καείτε από τον ατμό, τοποθετήστε το κεφάλι σας κάτω από μια πετσέτα πάνω από το δοχείο και αναπνέετε βαθιά. Μην το χρησιμοποιείτε εάν είστε αλλεργικοί σε άλλα βότανα της ίδιας οικογένειας φυτών όπως η λεβάντα, το φασκόμηλο, η μαντζουράνα και ο βασιλικός.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1 Scand J Gastroenterol, 2017; 52: 617-23
2 Eur J Gastroenterol Hepatol, 2007; 19: 15-20
3 World Health Organization, WHO Report on Surveillance of Antibiotic Consumption, 2018.
4 J AOAC Int, 2018; 101: 1119-26; Orphanet J Rare Dis, 2010; 5: 39; Arch Intern Med, 1999; 159: 1185-94; Expert Opin Drug Saf, 2015; 14: 295-303
5 JAMA Intern Med, 2017; 177: 1308-15
6 US Food and Drug Administration, Joint Meeting of the Antimicrobial Drugs Advisory Committee and the Drug Safety and Risk Management Advisory Committee, November 5, 2015.
7 Nature, 2019; 568: 499-504
8 Am J Gastroenterol, 2011; 106: 2133-42
9 Pediatr Allergy Immunol, 2017; 28: 430-7
10 Nature, 2018; 555: 431-3; Sci Transl Med, 2013; 5: 192ra85
11 N Engl J Med, 2018; 379: e16
12 StatPearls, Stevens Johnson Syndrome (Toxic Epidermal Necrolysis), 2018
13 Chest, 2017; 151: 1229-38
14 Nutrients, 2017; 9: 339
15 BBC News, March 30, 2015
16 Appl Microbiol Biotechnol, 2001; 57: 282-6
17 Forsch Komplementmed 2016; 23: 12-5
18 Asian Pac J Trop Biomed, 2011; 1: 154-60
19 Front Microbiol, 2019; 10: 869
20 J Sci Food Agric, 2013; 93: 2707-14; Int J Mol Sci, 2017; 18: 1283

Μεταξύ των συμμετεχόντων σε ψυχιατρικές και νευρολογικές μελέτες, δεν έχει εξεταστεί ποτέ αρκετά η πιθανή σχέση μεταξύ κεντρικού νευρικού συστήματος και μικροοργανισμών. Και αυτό, παρά τις πληροφορίες δεκαετιών, που περιλαμβάνουν μια πιθανή σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και των συμπεριφορών και των ασθενειών του εγκεφάλου. Όμως έρευνα που παρουσιάστηκε το 2018 στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης (Αmerican Association for the Advancement of Science -AAAS) μπορεί να βοηθήσει να αλλάξει αυτό.

Η Janet Jansson, διευθύντρια βιολογικών επιστημών στο Εθνικό Εργαστήριο Βορειοδυτικού Ειρηνικού και οι συνεργάτες της ανακάλυψαν ότι η μεταμόσχευση του Lactobacillus (ένα προβιοτικό βακτήριο που πιστεύεται ότι είναι ευεργετικό για τη γενική υγεία) σε ποντίκια χωρίς καθόλου μικροβίωμα, βελτίωσε τη λειτουργία της μνήμης τους. Σε σύγκριση με παρόμοια ποντίκια που είχαν εκτραφεί χωρίς μικρόβια, αυτά τα ζώα έδειξαν σημάδια ότι είχαν αναπτύξει "πολύ καλύτερη μνήμη". Επιπλέον, τα ποντίκια με ενισχυμένη μνήμη φάνηκαν επίσης να υποβάλλονται σε θετικές μεταβολικές αλλαγές που προκλήθηκαν από το Lactobacillus.

"Βρίσκουμε ισχυρές ενδείξεις συσχετίσεων μεταξύ του εγκεφάλου και του μικροβιώματος. Τώρα προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τους υπεύθυνους βιοχημικούς και γενετικούς παράγοντες. Έχουμε μερικά συναρπαστικά προκαταρκτικά ευρήματα, αλλά δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί", δήλωσε η Jansson στους Financial Times

Η υγεία του εντέρου και ο νους

Το έργο της Jansson υποστηρίζει προηγούμενη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από το 2014. Η πολύ-πολιτισμική διεθνής ομάδα πίσω από αυτή ανέφερε πολυάριθμες μελέτες όπου ζώα χωρίς μικροβίωμα έδειξαν ενισχυμένες συμπεριφορές σε απόκριση σε εξωτερικά ερεθίσματα. Η εργασία που προηγήθηκε όλων των άλλων, μια μελέτη του 2004 από την Ιαπωνία, έδειξε ότι αποκαθιστώντας την έλλειψη μικροβιώματος στις κοιλιές ποντικών, με ένα συγκεκριμένο είδος βακτηρίων (Bifidobacterium), μετριάστηκε σε μεγάλο βαθμό η «υπερβολική απόκριση του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων στον περιορισμό του άγχους». Έκτοτε, διάφορες άλλες έρευνες έχουν βρει ότι εκθέτοντας ποντίκια απαλλαγμένα από μικρόβια σε νέα και δυσάρεστα περιβάλλοντα, προκάλεσαν την εμφάνιση συμπεριφορών ενδεικτικών άγχους και στρες. Εντούτοις, η εισαγωγή βακτηρίων ή προβιοτικών εντέρου σε αυτά τα ζώα μείωσε ή και αντέστρεψε αυτές τις συμπεριφορές.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι μελέτες με ζωικά μοντέλα έχουν δείξει ότι τα Lactobacillus και Bifidobacterium επηρεάζουν θετικά τις συμπεριφορές που σχετίζονται με το άγχος και την κατάθλιψη. Αυτά συμπεριελάμβαναν συγκεκριμένα τα Bifidobacterium longum που ρυθμίζουν συμπεριφορές όμοιες με άγχος σε μοντέλα τρωκτικών και tο συνδυασμό Lactobacillus rhamnosus και Lactobacillus helveticus που αναστρέφει προβλήματα μνήμης που προκαλούνται από άγχος σε ποντικούς μολυσμένους με Citrobacter rodentium.

Όσον αφορά τις επιδράσεις του μικροβιώματος του εντέρου στους ανθρώπινους εγκεφάλους, υπήρξαν κάποιες μικρής κλίμακας μελέτες που υποδεικνύουν μια σύνδεση αλλά δεν την καθορίζουν πλήρως. Μια μελέτη του 2009 που επικεντρώθηκε σε ασθενείς που πάσχουν από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης παρατήρησε ότι η λήψη ενός προβιοτικού που περιέχει Lactobacillus θα μπορούσε να μειώσει το άγχος αλλά όχι την κατάθλιψη. Μια προηγούμενη μελέτη του 2007 που χρησιμοποίησε ένα παρόμοιο προβιοτικό βρήκε ότι αυτό το προβιοτικό δεν είχε σημαντική επιρροή στη συνολική διάθεση των συμμετεχόντων. Ωστόσο, υπήρξε μια μικρή αλλαγή στη διάθεση μεταξύ των υποκειμένων της μελέτης που βρίσκονταν στο χαμηλότερο επίπεδο ψυχικής κατάστασης. Αν και αυτές οι μελέτες υπονοούν τα προβιοτικά που ωφελούν τη διάθεση και συμπεριφορά στον άνθρωπο, θα ήταν αναγκαίες περισσότερες κλινικές δοκιμές σε μεγαλύτερους πληθυσμούς.

Μία πιο ξεκάθαρη σύνδεση είναι αυτή που έχει καθιερωθεί μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού. "Μεταβολές στην επικοινωνία μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων μεταβολών στη σύνθεση και τα μεταβολικά προϊόντα του μικροβιώματος του εντέρου, έχουν εμπλακεί στη σύνθετη παθοφυσιολογία της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού", ανέφεραν οι ερευνητές, σημειώνοντας ότι ποντίκια χωρίς μικροβίωμα έχει παρατηρηθεί ότι δείχνουν χαμηλότερη κοινωνικότητα και ελλείψεις στις ικανότητες κοινωνικής νοημοσύνης τους. Ενώ είναι απίθανο όλες οι περιπτώσεις διαταραχής του φάσματος του αυτισμού να αποδοθούν στην κακή υγεία του εντέρου, ωστόσο παραμένει μια ενδιαφέρουσα πιθανότητα.

---

 Πηγές: NCBI.NLM.NIH, AAAS.Confex, Financial Times

Είστε πραγματικά αυτό που τρώτε, όπως μαρτυρεί η ανακάλυψη του μικροβιώματος - των τρισεκατομμυρίων μικροβίων στο έντερό μας. Ένα ανθυγιεινό μικροβίωμα μπορεί να οδηγήσει σε κακή υγεία, ωστόσο αυτό μπορεί να αντιστραφεί γρήγορα, σύμφωνα με όσα ανακάλυψε ένα μοναδικό ερευνητικό πρόγραμμα.

Το μικροβίωμα αλλάζει καθώς μεταβάλλεται η διατροφή μας κατά τη διάρκεια της ζωής μας: από την κατανάλωση γάλακτος, στην κατανάλωση μαλακών τροφών και μετά στερεών τροφών, και τελικά λαχανικών και κρέατος.

Ωστόσο, μία κακή διατροφή δημιουργεί ένα δυσλειτουργικό μικροβίωμα, το οποίο επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό μας σύστημα ασχολείται με ιούς και μικρόβια.

Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να αλλάξουμε το μικροβίωμα μας βελτιώνοντας τη διατροφή μας. Αυτό ανακάλυψαν ερευνητές από τη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ όταν μελέτησαν τέσσερις κοινότητες που ζουν στα Ιμαλάια. Οι κοινότητες Raute και Raji ήταν καλλιεργητές τα τελευταία 40 χρόνια, η κοινότητα του Tharu για 300 χρόνια, ενώ του Chepang είναι ακόμα κυνηγοί-συλλέκτες.

Τα μικροβιώματα του εντέρου κάθε κοινότητας διέφεραν, αν και των Rautes και Rajis ήταν παρόμοια. Όπως δήλωσε ο ερευνητής Aashish Jha: "Τα ανθρώπινα μικροβιώματα μπορεί να έχουν αλλάξει σταδιακά καθώς αλλάζει ο τρόπος ζωής του ανθρώπου και αυτές οι αλλαγές μπορούν να συμβούν μέσα σε μια ανθρώπινη ζωή".

Η ανακάλυψη αντανακλά προηγούμενες μελέτες, οι οποίες σημείωσαν ότι τα μικροβιώματα των ιθαγενών πληθυσμών στην Αφρική και τη Νότια Αμερική διέφεραν από εκείνα των ανθρώπων στις βιομηχανικές δυτικές χώρες.

Επίσης, θέτει υπό αμφισβήτηση το τι μας κάνει να «αλλάζουμε». Το πρότυπο μοντέλο υποστηρίζει τη γενετική κωδικοποίηση του DNA μας, αλλά αυτές οι νέες ανακαλύψεις υποδηλώνουν ότι είμαστε περισσότερο «μικροβιακοί» και μεταβλητοί σε πολύ πιο σύντομες χρονικές περιόδους.

Πηγή: PLOS Biology, 2018; 16: e2005396