Μπορεί ένα όργανο της πέψης να επηρεάζει παράλληλα τη διάθεση, την ενέργεια, το ανοσοποιητικό, αλλά και τον εγκέφαλό μας; Η απάντηση είναι ναι - και αυτό το όργανο είναι το έντερο. Γνωστό και ως "δεύτερος εγκέφαλος", το έντερο φιλοξενεί ένα από τα πιο πολύπλοκα και κρίσιμα οικοσυστήματα του ανθρώπινου σώματος: το εντερικό μικροβίωμα.

Αυτοί οι τρισεκατομμύρια μικροοργανισμοί δεν είναι απλοί επισκέπτες. Μέσα από αυτόν τον εντερικό μικρόκοσμο, το σώμα μας ρυθμίζει βασικές λειτουργίες που επηρεάζουν άμεσα τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική μας ισορροπία. Όταν το μικροβίωμα διαταράσσεται (από άγχος, φτωχή διατροφή, υπερβολική χρήση φαρμάκων), ενεργοποιούνται μηχανισμοί χρόνιας, χαμηλού βαθμού φλεγμονής. Αυτή η φλεγμονή δεν περιορίζεται στο έντερο: εκτός από το ανοσοποιητικό μας επηρεάζει επίσης τον εγκέφαλο και την παραγωγή κρίσιμων νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη. Το αποτέλεσμα; Συμπτώματα άγχους, έντασης, διαταραχής του ύπνου ή ακόμα και κατάθλιψης.
Η σύνδεση ανάμεσα στο έντερο, τη φλεγμονή και την ψυχική υγεία δεν είναι πια θεωρητική, είναι αποδεδειγμένη και μετρήσιμη. Σε πρόσφατες κλινικές μελέτες, έχει αρχίσει να αξιολογείται η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα συγκεκριμένων πολυδύναμων προβιοτικών σκευασμάτων στην υποστήριξη ατόμων με κατάθλιψη. Αν και τα αποτελέσματα είναι ακόμη προκαταρκτικά, δείχνουν ότι η ρύθμιση του μικροβιώματος μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα άγχους ή θλίψης, χωρίς παρενέργειες, όταν λειτουργεί ως συμπληρωματική παρέμβαση. Σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις, η εξατομίκευση της προσέγγισης βάσει του μικροβιακού προφίλ και του τρόπου ζωής είναι κρίσιμη για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία.

Όταν η φλεγμονή ξεκινά από το έντερο
Η φλεγμονή δεν είναι πάντα κάτι οξύ ή επώδυνο. Συχνά είναι σιωπηλή και παρατεταμένη, λειτουργώντας σαν χαμηλής έντασης βλαβερός παράγοντας που υποσκάπτει την ισορροπία του οργανισμού. Στο επίπεδο του εντέρου, αυτή η κατάσταση συνδέεται κυρίως με τη δυσβίωση (δηλαδή την διαταραχή της ισορροπίας του μικροβιώματος) και με την αυξημένη διαπερατότητα του εντερικού φραγμού, το λεγόμενο “leaky gut”. Όταν ο φραγμός αυτός εξασθενεί, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται διαρκώς, απελευθερώνοντας φλεγμονώδεις ουσίες όπως κυτοκίνες, που επηρεάζουν και τον εγκέφαλο.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι αφηρημένο. Μπορεί να εκδηλώνεται μέσω λειτουργικών συμπτωμάτων όπως: χρόνια κόπωση, προβλήματα ύπνου, δυσκολία συγκέντρωσης, “brain fog”, ευερεθιστότητα, πεπτικές ενοχλήσεις ή ακόμα και ανεξήγητο άγχος. Δεν πρόκειται για καθαρά ψυχολογικά συμπτώματα, αλλά για σωματικές εκφράσεις μιας βιολογικής ανισορροπίας, που έχει ως πυρήνα της το εντερικό μικροβίωμα και τον φλεγμονώδη άξονα.

Η λειτουργική προσέγγιση: από το σύμπτωμα στη ρίζα
Η λειτουργική ιατρική συμπληρώνει τη συμβατική προσέγγιση, εστιάζοντας όχι μόνο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, αλλά και στη διερεύνηση των βαθύτερων αιτιών που μπορεί να διαταράσσουν τη φυσιολογική ισορροπία του οργανισμού. Δεν αντιμετωπίζει το σώμα ως άθροισμα ξεχωριστών συστημάτων, αλλά ως ένα δυναμικό, αλληλεξαρτώμενο σύνολο, όπου το νευρικό, το ορμονικό, το ανοσοποιητικό και το πεπτικό σύστημα επικοινωνούν συνεχώς, τόσο μεταξύ τους όσο και με το μικροβίωμα.
Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για χρόνιο άγχος, κόπωση, διαταραχές ύπνου ή ανεξήγητες πεπτικές ενοχλήσεις, η διερεύνηση ξεκινά συχνά από το έντερο. Με σύγχρονες διαγνωστικές μεθόδους, μπορούμε να αξιολογήσουμε δείκτες που αντανακλούν:

• Τη σύσταση του μικροβιώματος, εξετάζοντας παράλληλα τα επίπεδα της ποικιλομορφίας και την πιθανή παρουσία παθογόνων ή δυνητικά παθογόνων μικροοργανισμών.
• Τα επίπεδα της φλεγμονής, με δείκτες όπως η CRP, η IL-6 , ο TNF-α και οι κυτοκίνες.
• Την παραγωγή ορμονών και νευροδιαβιβαστών που επηρεάζονται από το μικροβίωμα, όπως είναι η σεροτονίνη, η κορτιζόλη, η DHEA και η ντοπαμίνη.

Με αυτού του είδους την προσέγγιση εξετάζεται η εντερική υγεία και η ισορροπία του μικροβιώματος, αλλά και η επίδραση αυτών στον νευροενδοκρινικό και ανοσοποιητικό άξονα. Η πλήρης εικόνα που προκύπτει δεν βασίζεται σε εικασίες ή γενικεύσεις, αλλά σε μετρήσιμα δεδομένα που αποτυπώνουν τη μοναδική βιοχημική "υπογραφή" κάθε οργανισμού. Με αυτόν τον τρόπο, η παρέμβαση γίνεται στοχευμένα και εξατομικευμένα, αποσκοπώντας όχι μόνο στην καταστολή των συμπτωμάτων, αλλά στην ολιστική αποκατάσταση της ρύθμισης και της εσωτερικής ισορροπίας του σώματος.

Ρυθμίζοντας τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου: επιστροφή στην ισορροπία
Η αποκατάσταση της υγείας του εντέρου και της εσωτερικής ισορροπίας δεν γίνεται με μια «μαγική λύση». Είναι όμως εφικτή, όταν βασίζεται στη σωστή διάγνωση και σε μια εξατομικευμένη παρέμβαση που αντιμετωπίζει το σώμα μας ως ένα ενιαίο οικοσύστημα.
Η διατροφή αποτελεί το πρώτο και ίσως πιο ισχυρό εργαλείο στην αποκατάσταση της εντερικής και ορμονικής ισορροπίας. Ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφών (όπως πρόσθετα, κατεργασμένα σάκχαρα, τεχνητά γλυκαντικά) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της εντερικής δυσβίωσης και της φλεγμονής. Παράλληλα, η ενίσχυση της πρόσληψης φυτικών ινών, από ποικιλία λαχανικών, οσπρίων, φρούτων και τροφών ολικής άλεσης, τρέφει τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου, προάγοντας την αποκατάσταση του εντερικού φραγμού. Για την αύξηση της ποικιλομορφίας του μκροβιώματος είναι επίσης χρήσιμη η προτίμηση τροφών πλούσιων σε πρεβιοτικά (π.χ. αγκινάρες, πράσα, πράσινες μπανάνες), καθώς και η ενσωμάτωση προϊόντων που έχουν υποστεί φυσική ζύμωση (όπως το κεφίρ, το γιαούρτι, το ξινολάχανο ή το miso). Η σταδιακή αποκατάσταση του μικροβιακού προφίλ μπορεί να υποστηριχθεί επιπλέον με φυσικά ή εξειδικευμένα προβιοτικά σκευάσματα, πάντα με βάση την εξατομικευμένη εκτίμηση.
Ταυτόχρονα με τη διατροφή, σημαντική επίδραση στο μικροβίωμά μας έχουν και η ρύθμιση του ύπνου, η διαχείριση του στρες, η φυσική δραστηριότητα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η στοχευμένη ενίσχυση του οργανισμού με μικροθρεπτικά συστατικά. Η αυτοφροντίδα μας σε ολοκληρωμένο επίπεδο είναι ένα κρίσιμο μέσο επικοινωνίας με το μικροβίωμά μας, και κατ’ επέκταση καθοριστικός ρυθμιστής της φλεγμονής, της διάθεσης και της ποιότητας του ύπνου. Παρ’ όλα αυτά, στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα επιμένουν, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη λειτουργική ιατρική, η οποία μας δίνει τα μέσα για να σταματήσουμε να “αποφεύγουμε” το άγχος και να κατανοήσουμε τι το προκαλεί εκ των έσω.

Αναρωτιέστε αν η ψυχική σας κόπωση, το χρόνιο άγχος και οι πεπτικές ενοχλήσεις έχουν ρίζα στο έντερο; Η Διαγνωστική Αθηνών προσφέρει εξειδικευμένες εξετάσεις λειτουργικής ιατρικής που σας βοηθούν να κατανοήσετε την προσωπική σας εντερική ισορροπία και να εντοπίσετε φλεγμονώδεις ή μικροβιακές διαταραχές που επηρεάζουν τη συνολική σας ευεξία. Μάθετε περισσότερα στο https://athenslab.gr/exetaseis-prolipsis 

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1. Husain MI, Giacobbe P. Innovations in the Treatment of Mood Disorders: Exploring Microbiome, Digital and Culturally Adapted Approaches. The Canadian Journal of Psychiatry. 2025;70(11):813-815. doi:10.1177/07067437251374600
2. Rosas-Sánchez GU, Muñoz-Carrillo JL, Soria-Fregozo C. Transforming mental health: The future of personalized psychobiotics in anxiety and depression therapy. Front Neurosci. 2025 Nov 26;19. doi:10.3389/fnins.2025.1711846
3. Zhong J, Liu X, Zhu H, Zhang C, Guan R. Gut Microbiota in the Treatment of Migraine with Acupuncture: A Review. Pain Ther. Published online November 10, 2025. doi:10.1007/s40122-025-00793-9
4. Wang Y, Xing J, Liang Y, Liang H, Niu X, Li J, Zhang K. The complex interplay between psoriasis and depression: From molecular mechanisms to holistic treatment approaches. Front Immunol. 2025 Nov 21;16. doi:10.3389/fimmu.2025.1659346
5. Massey WJ, Rafiqi SI. Editorial: Deciphering microbial metabolites: their impact on gastrointestinal and metabolic health. Front Nutr. 2025 Oct 20;12:1716777. doi: 10.3389/fnut.2025.1716777.

Για πρώτη φορά σε αυτό το επίπεδο, τα Ηνωμένα Έθνη αντιμετωπίζουν την ψυχική υγεία ως ισότιμο πυλώνα δημόσιας υγείας, δίπλα στα μεγάλα χρόνια νοσήματα όπως ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης. Η νέα πολιτική διακήρυξη, η οποία διαμορφώθηκε μέσα από πεντάμηνες διαπραγματεύσεις μεταξύ κρατών και συζητήθηκε σε συνεδρίαση υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στα τέλη Σεπτεμβρίου 2025, καλεί τις χώρες να πάψουν να αντιμετωπίζουν την ψυχική υγεία ως κάτι «ειδικό» ή περιθωριακό και να την εντάξουν στην κανονική πρωτοβάθμια περίθαλψη, δηλαδή στον γιατρό της πρώτης γραμμής, όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με την υπέρταση ή το ζάχαρο. [1][2] 
Η διακήρυξη δεν είναι θεωρητική. Θέτει συγκεκριμένους παγκόσμιους στόχους μέχρι το 2030, γνωστοί και ως «τρία φορές 150 εκατομμύρια»:

– 150 εκατομμύρια λιγότεροι άνθρωποι να χρησιμοποιούν καπνό,
– 150 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι να έχουν την υπέρτασή τους υπό έλεγχο,
– 150 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση σε φροντίδα ψυχικής υγείας. [1][3][4]

Αυτοί οι στόχοι εμφανίζονται στην πολιτική διακήρυξη που φέρει τον τίτλο «Ισότητα και Ενσωμάτωση: Μεταμορφώνοντας τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης μέσω ηγεσίας και δράσης για τα μη μεταδοτικά νοσήματα και την προαγωγή της ψυχικής υγείας και ευημερίας», και η οποία πρόκειται να τεθεί προς τελική έγκριση στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Οκτώβριο 2025. [1][2] Η διακήρυξη συνδέει για πρώτη φορά ρητά την ψυχική υγεία με τα μη μεταδοτικά νοσήματα (τα λεγόμενα NCDs), δηλαδή τις χρόνιες παθήσεις που σήμερα ευθύνονται για δεκάδες εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, μεταξύ αυτών καρκίνος, καρδιοπάθειες και διαβήτης. [1][5]
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) περιγράφει αυτή τη στροφή ως αλλαγή μοντέλου: η ψυχική υγεία δεν θα βρίσκεται «κάπου αλλού», απομονωμένη σε δευτεροβάθμιες ή ψυχιατρικές δομές, αλλά θα πρέπει να εκτιμάται και να υποστηρίζεται στην πρώτη επαφή με το σύστημα υγείας — στον ίδιο χώρο όπου σήμερα μετριέται η πίεση ή καταγράφεται ο κίνδυνος εμφράγματος. [1][4] Η λογική είναι απλή και σκληρή ταυτόχρονα: πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σήμερα με ψυχικές διαταραχές, αλλά λιγότερο από το 7% λαμβάνουν αποτελεσματική θεραπεία· οι λίστες αναμονής μετρώνται σε μήνες, κι αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι μένουν πρακτικά χωρίς φροντίδα. [2]
Οι κλινικοί που συμμετέχουν σε αυτή τη συζήτηση επισημαίνουν πως το πρόβλημα δεν είναι πια η «ευαισθητοποίηση». Η κοινωνία μιλάει πλέον ανοιχτά για την ψυχική υγεία. Το πρόβλημα είναι η πρόσβαση: αν φτάνεις σε έναν γιατρό μετά από τρεις ή τέσσερις μήνες αναμονής και σε δέκα λεπτά παίρνεις άλλη μία συνταγή, αυτό δεν μπορεί να θεωρείται επαρκής φροντίδα. Η πραγματικότητα αυτή βαραίνει όχι μόνο ψυχικά, αλλά και σωματικά: η κατάθλιψη και το χρόνιο στρες επηρεάζουν ύπνο, ανοσοποιητικό, ορμόνες στρες και ικανότητα αυτοφροντίδας, άρα επηρεάζουν άμεσα την πορεία νόσων όπως ο διαβήτης ή η καρδιοπάθεια. [2][5]
Εδώ όμως αρχίζει το κρίσιμο ερώτημα για τα επόμενα χρόνια — και είναι ερώτημα όχι μόνο ιατρικό, αλλά θεσμικό και συνταγματικό.
Αν η ψυχική υγεία γίνει επίσημα «πρωτοβάθμια φροντίδα», αυτό δεν αφορά μόνο το δικαίωμα του πολίτη να λαμβάνει βοήθεια πιο γρήγορα. Αφορά και το δικαίωμα του κράτους (ή του ασφαλιστικού ταμείου, ή του εργοδότη, ή του σχολείου) να ζητά αξιολόγηση της ψυχικής κατάστασης σε πολύ πιο πρώιμο και τακτικό στάδιο. Αυτό συνεπάγεται νέα πρωτόκολλα, νέες φόρμες καταγραφής, νέες νομικές εξουσιοδοτήσεις για τον «γιατρό της πρώτης γραμμής» να ανοίγει φάκελο ψυχικής υγείας, καινούρια εθνικά μητρώα δεδομένων και πιθανές κατευθυντήριες οδηγίες για το ποια παρέμβαση θεωρείται «αποδεκτή» και «ασφαλής» στην καθημερινότητα. [2][4][5]
Με άλλα λόγια: η αναγνώριση της ψυχικής υγείας ως ισότιμης με τον καρκίνο και τα καρδιαγγειακά είναι ένα τεράστιο βήμα προόδου σε ανθρωπιστικό επίπεδο — κανείς δεν μπορεί πια να πει «δεν είναι προτεραιότητα». [1][4] Όμως η ίδια αυτή κίνηση ανοίγει ένα νέο πεδίο όπου οι εθνικές νομοθεσίες θα χρειαστεί να συμβαδίσουν με μια παγκόσμια πολιτική γραμμή.
Και αυτό θέτει δύσκολα ερωτήματα κυριαρχίας και δικαιωμάτων:

– Ποιος ορίζει τι είναι «ψυχική διαταραχή» που απαιτεί παρέμβαση;
– Πώς θα προστατευθούν τα δεδομένα ψυχικής κατάστασης ώστε να μη γίνουν κριτήριο αποκλεισμού στην ασφάλιση, στην εργασία ή στην εκπαίδευση;
– Και πώς θα διασφαλιστεί ότι η «ενσωμάτωση στην πρωτοβάθμια φροντίδα» δεν θα καταλήξει σε νέες μορφές πίεσης συμμόρφωσης προς ψυχολογικά πρότυπα «κανονικότητας» που μπορεί να μην ταιριάζουν με τις ελευθερίες και τα συνταγματικά δικαιώματα κάθε χώρας; [2][4][5]

Σε ένα επίπεδο ουσίας, η νέα διακήρυξη του ΟΗΕ μπορεί να αποδειχθεί από τα πιο ανθρώπινα βήματα δημόσιας υγείας των τελευταίων ετών, προσφέροντας πραγματική φροντίδα εκεί όπου σήμερα υπάρχει σιωπή και αναμονή. Μπορεί όμως, αν δεν υπάρξει ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο προστασίας, να δημιουργήσει έναν καινούριο μηχανισμό κανονικοποίησης της εσωτερικής ζωής του ανθρώπου. Αυτό είναι το σημείο όπου πλέον οι κυβερνήσεις —και όχι μόνο οι γιατροί— θα κληθούν να απαντήσουν με πολύ μεγάλη υπευθυνότητα. [2][4][5]

Αναφορές

[1] World Health Organization. «World leaders show strong support for political declaration on noncommunicable diseases and mental health».
[2] World Health Organization. «Over a billion people living with mental health conditions – services require urgent scale-up».
[3] United Nations / Zero Draft of the Political Declaration on Noncommunicable Diseases and Mental Health (High-Level Meeting of the UN General Assembly).
[4] IASP / International Association for Suicide Prevention. «UN High-Level Meeting on NCDs and Mental Health».
[5] Health Policy Watch / The Guardian / Reuters coverage of the UN High-Level Meeting on NCDs and Mental Health.

H σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου είναι κάτι που ακούγεται όλο και πιο συχνά στις μέρες μας. Έρευνες δείχνουν ότι η υγεία του γαστρεντερικού συστήματος σχετίζεται με το μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο μπορεί να επηρεάσει άμεσα τη χημεία του εγκεφάλου και τη διάθεσή μας.
Μία από τις κύριες οδούς για την επικοινωνία εντέρου-εγκεφάλου είναι το πνευμονογαστρικό νεύρο, μέσω του οποίου ο εγκέφαλος στέλνει σήματα στο έντερο και το έντερο στέλνει σήματα στον εγκέφαλο. Μπορεί να φαίνεται παράξενο ότι το έντερο έχει τόση δύναμη στην ψυχική μας κατάσταση, αλλά όποιος έχει αισθανθεί πεταλούδες στο στομάχι όταν είναι ερωτευμένος ή ένα σφίξιμο πριν από μια ομιλία ή έχει νευρικό στομάχι μετά από ένα ξαφνικό σοκ, μπορεί να κατανοήσει αυτή τη σχέση.

Πώς το μικροβίωμα επηρεάζει τη ψυχική υγεία
Το μικροβίωμα του εντέρου είναι σημαντικό για διάφορους λόγους:

• Προστατεύει από μολύνσεις.
• Το 80% του ανοσοποιητικού δημιουργείται στο έντερο.
• Αφομοιώνει θρεπτικά συστατικά.
• Ρυθμίζει τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων.

Πώς όμως επηρεάζει όλη αυτή η αλληλεπίδραση την ψυχική μας υγεία; Το έντερο παράγει νευροδιαβιβαστές. Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικοί αγγελιοφόροι που αποστέλλονται και λαμβάνονται από έναν τύπο εγκεφαλικών κυττάρων (νευρώνες). Βοηθούν στη ρύθμιση του σώματος ποικιλότροπα, από την κίνηση μέχρι και τα συναισθήματα.
Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται την κατάθλιψη και το άγχος ως μια χημική ανισορροπία στον εγκέφαλο. Αλλά αυτές οι χημικές ουσίες ουσιαστικά δημιουργούνται στο έντερο και όχι στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, περισσότεροι από 30 διαφορετικοί νευροδιαβιβαστές και σχεδόν το 90% της σεροτονίνης (ορμόνη της χαράς), προέρχονται από το έντερο.
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Η ανισορροπία των νευροδιαβιβαστών μπορεί να μην βρίσκεται στον εγκέφαλό σας αλλά στο έντερο σας.

Πώς η ψυχική υγεία επηρεάζει το μικροβίωμα
Ας παρατηρήσουμε τί συμβαίνει κάθε φορά που μας απασχολεί κάτι και αγχωνόμαστε, για να κατανοήσουμε πώς επηρεάζεται και αντίστροφα το μικροβίωμα από την κατάσταση της ψυχικής μας υγείας. Η καρδιά μας, η οποία είναι το όργανο που έρχεται πρώτο σε επαφή με το συναίσθημα, αρχίζει να χτυπάει πιο γρήγορα και δίνει το ερέθισμα στον εγκέφαλο να ενεργοποιήσει την αντίδραση μάχης-φυγής ή παγώματος. Εκκρίνονται μία σειρά από ορμόνες όπως κορτιζόλη, αδρεναλίνη, ντοπαμίνη από τα επινεφρίδια, οι οποίες στέλνονται στο συκώτι το οποίο παράγει σάκχαρα, δηλαδή ενέργεια. Αυτή η ενέργεια πηγαίνει στους μύες για να μπορέσει ο άνθρωπος να διαχειριστεί τον υποτιθέμενο κίνδυνο. Και είναι μία πολύ λογική διαδικασία και πολύ αποτελεσματική εάν σε κυνηγάει κάποιο άγριο ζώο. Στη σημερινή εποχή όμως το άγχος δεν δημιουργείται από κάποιο άγριο ζώο αλλά από καταστάσεις που δεν γνωρίζουμε πώς να τις διαχειριστούμε. Αυτή η ενέργεια εάν δεν χρησιμοποιηθεί από τους μύες (με κάποιο περπάτημα ή με άσκηση) καταλήγει στην αμυγδαλή (κέντρο φόβου του εγκεφάλου) και τον ιππόκαμπο (κέντρο μνήμης, μάθησης, ελέγχου στρες). Οι παρατεταμένες καταστάσεις άγχους έχουν σαν συνέπεια το σώμα να σταματάει βασικές λειτουργίες όπως πέψη, δυνατότητα σκέψης και διαχείρισης καταστάσεων (λειτουργούμε με το ένστικτο) και το ανοσοποιητικό μας σταδιακά αποδυναμώνεται. Εκεί είναι που τα παθογόνα βακτήρια βρίσκουν την ευκαιρία να υπερνικήσουν τα φιλικά με αποτέλεσμα να ασθενήσει ο οργανισμός.

Καταστάσεις ψυχικής υγείας που συνδέονται με το μικροβίωμα του εντέρου
Μια ανισορροπία των βακτηρίων μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία του γαστρεντερικού συστήματος και την ψυχική υγεία αλλά και αντιστρόφως μία κακή ψυχική υγεία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στο μικροβίωμα. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομα με συγκεκριμένες πεπτικές διαταραχές είναι αυτοί που είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη και το άγχος. Τα άτομα με πεπτικές διαταραχές όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα - διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για παθήσεις ψυχικής υγείας.Εκτός από την κατάθλιψη και το άγχος όμως, υπάρχουν αρκετές ψυχικές διαταραχές που έχουν συνδεθεί με αλλαγές και ανισορροπίες στο μικροβίωμα:

• Η νόσος Αλτσχάιμερ
• Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής / υπερκινητικότητας
• Ο αυτισμός
• Η διπολική διαταραχή
• Η άνοια
• Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Η διαταραχή μετατραυματικού στρες
• Η σχιζοφρένεια

Πώς να χτίσω ένα υγιές μικροβίωμα
Σίγουρα το να τρώμε τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε προβιοτικά (στελέχη μικροοργανισμών) όπως το πρόβιο γιαούρτι, ο αρακάς, το ξινολάχανο, το κεφίρ, οι ελιές, και το μίσο και πρεβιοτικά (ουσίες που χρησιμεύουν ως τροφή των μικροοργανισμών) όπως το ραδίκι, η πρικαλίδα, οι αγκινάρες, το σκόρδο, το κρεμμύδι, το πράσο, η μπανάνα και η βρώμη, βοηθάνε το έντερό μας. Ο σύγχρονος όμως τρόπος ζωής και η ποιότητα των τροφών δεν αναπληρώνουν πάντα τις ανάγκες του οργανισμού και για αυτό υπάρχει η ανάγκη για τη χρήση πρε- και προβιοτικών σκευασμάτων.

Υπνοθεραπεία για ένα υγιές μικροβίωμα και καλή ψυχική υγεία
Η Υπνοθεραπεία είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος, η οποία είναι άμεση και πολύ αποτελεσματική, διότι διεισδύει στα ασυνείδητα μονοπάτια του μυαλού («η αποθήκη των τραυμάτων και συναισθημάτων»). Βοηθάει στη θεραπεία σωματικών ή ψυχικών ασθενειών και στην αντιμετώπιση ανθυγιεινών πεποιθήσεων. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άγχους, της κατάθλιψης, των καταναγκασμών και των διατροφικών διαταραχών. Οι εθισμοί (π.χ. κάπνισμα) και ο χρόνιος πόνος μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Τι είναι η εντερική Υπνοθεραπεία;
Η εντερική υπνοθεραπεία συνιστάται πλέον από τις εθνικές και διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Είναι η μόνη αιτιολογική θεραπεία που στοχεύει απευθείας στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου και διορθώνει τις ελαττωματικές συνδέσεις εκεί. Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους, η εντερική ύπνωση λαμβάνει επίσης υπόψη τις αιτίες και όχι μόνο τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.

Το 70% ανταποκρίνεται θετικά στη θεραπεία με υπνοθεραπεία
Η αποτελεσματικότητα της υπνοθεραπείας επιβεβαιώνεται και από μελέτη του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης, η οποία δημοσιεύτηκε στο εξειδικευμένο περιοδικό International Journal of Molecular Sciences. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, έως και 1.000 άτομα ανταποκρίθηκαν στην ψυχοσωματική ολιστική θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου μέσω υπνοθεραπείας στην οποία το 70% είχε θετικά αποτελέσματα.
Γίνεται κατανοητή λοιπόν η αμφίδρομη σχέση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας και ειδικότερα η σημαντική επίδραση του μικροβιώματος αλλά και η ανάγκη για φροντίδα τόσο του σώματος αλλά και των συναισθημάτων.

Η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια που επηρεάζει περισσότερο από το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους κάθε ηλικίας και φύλου, ακόμα και παιδιά.
Δεν μιλάμε για μια πεσμένη διάθεση, μια πρόσκαιρη συναισθηματική μελαγχολία, ή κυκλοθυμία. Μιλάμε για μια σοβαρή ασθένεια που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μορφές αυτοκαταστροφής ή ακόμα χειρότερα σε αυτοκτονία. Αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου των νέων μετά τα τροχαία ατυχήματα.
Δεν ξυπνάμε ένα ωραίο πρωί και η κατάθλιψη μας χτυπάει την πόρτα δυνατά για να την πάρουμε χαμπάρι. Έρχεται σιγά σιγά και πολλές φορές ύπουλα, κάτι σαν απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης, κάτι σαν έντονη και ανεξήγητη κούραση και άλλοτε κάπως πιο πολύπλοκα, με αισθήματα αναξιότητας και ενοχής. Αν επιμείνουν, αρχίζουν να καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο οι αρνητικές σκέψεις, η θλίψη και η μελαγχολία. Ίσως μετά να έρθει μια σταδιακή απόσυρση με το αίσθημα της ματαιότητας αγκαλιά. Το άτομο νιώθει αβοήθητο, μόνο, ή εγκαταλελειμμένο, νιώθει ότι βρίσκεται σε αδιέξοδο και βιώνει απελπισία.
Οι εξωτερικοί παράγοντες, το περιβάλλον, οι κρίσεις, οι ξαφνικές αλλαγές, οικονομικά προβλήματα, ένα κακό διαζύγιο, μπορούν να γίνουν αφορμές ή αιτίες για να βρεθεί κάποιος να θλίβεται βαθιά, αλλά δεν καταλήγουν όλοι στην κατάθλιψη. Ούτε και είναι κληρονομική.
Αν περνάς μια δύσκολη περίοδο και υποψιάζεσαι πως κάτι συμβαίνει που δεν σε αφήνει να ορθοποδήσεις, άσε τις ντροπές και τα ταμπού στην άκρη και ζήτα βοήθεια από έναν ειδικό που δεν θα σε ρίξει στα ψυχοφάρμακα. Αν περνάς απλά μια περίοδο στενάχωρη θα σε βοηθήσει πολύ:

• να καταλάβεις τι σε προβληματίζει,
• γιατί σε βαραίνει τόσο πολύ,
• να ανακαλύψεις τρόπους εσωτερικής ενδυνάμωσης,
• να μάθεις τεχνικές χαλάρωσης και
• πώς μπορείς να παρακινήσεις τον εαυτό σου να λάβει ξανά την χαρά.

Η χαρά είναι φάρμακο που σε μικρές ή μεγάλες δόσεις κάνει θαύματα, αλλά ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε βαθιά κατάθλιψη δεν μπορεί να εκτιμήσει τίποτα, ούτε να ανταποκριθεί. Όσο κι αν θέλουν οι φίλοι ή άλλοι οικείοι να βοηθήσουν, μόνο ένας ειδικός μπορεί να το καταφέρει. Φυσικά δεν λέμε να σηκώνουμε τα χέρια ψηλά όταν έχουμε κοντά μας έναν καταθλιπτικό άνθρωπο, αλλά να μην έχουμε υπερβολικές προσδοκίες από τις προσπάθειές μας. Ούτε να νιώθουμε ενοχές αν δεν καταφέρνουμε πράγματα μαζί του.
Το θέμα όμως είναι να μην φτάνουμε ποτέ να δούμε τον εαυτό μας να κατασπαράζεται από το τέρας της κατάθλιψης όπως περιγράφουν πολλοί. Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει:

1. Να αναγνωρίζουμε έγκαιρα τις αδυναμίες μας, αυτές που μας εμποδίζουν να σηκωθούμε με ψηλά το κεφάλι και με κέφι για την ζωή.
2. Να μην ντρεπόμαστε να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον, αρκεί να τον εμπιστευόμαστε.
3. Να κάνουμε ευγενική αυτοκριτική και αυτογνωσία χωρίς να αυτομαστιγωνόμαστε όταν τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά.
4. Να έχουμε θετική εστίαση προς τα πράγματα, την ζωή τον εαυτό μας.
5. Να ψάχνουμε και να βρίσκουμε λόγους να αγαπάμε την ζωή, την φύση και τους άλλους
6. Να βρίσκουμε τρόπους να ξεφεύγουμε για λίγο από το όποιο πρόβλημα, μέσα από ευχάριστες και απολαυστικές δράσεις για να βρίσκουμε ανακούφιση.
7. Να επιδιώκουμε να χαιρόμαστε και να δημιουργούμε πηγές χαράς, όχι μόνο για τον εαυτό μας αλλά και τους άλλους.
8. Να κάνουμε ταξίδια μικρά ή μεγάλα αλλάζοντας παραστάσεις, γνωρίζοντας άλλους ανθρώπους και κουλτούρες.
9. Να έχουμε ένα όμορφο χόμπι που να αγαπάμε να κάνουμε τακτικά.
10. Να βγαίνουμε περιπάτους στην φύση. Ειδικά τα μπάνια στην θάλασσα είναι άκρως θεραπευτικά και χαλαρωτικά.
11. Ο ήλιος είναι μέγας θεραπευτής κατά της κατάθλιψης, αλλά σε ισορροπημένες δόσεις χωρίς γυαλιά και αντιηλιακό.
12. Να μην τρώμε καθημερινά κρέας. Να βάζουμε ξηρούς καρπούς στην διατροφή μας και ωραία φρούτα εποχής.
13. Να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας με όλα τα υπέροχα και με όλα τα αδύναμα του χαρακτήρα μας ή του σώματός μας. Μπορεί να γίνει ο καλύτερος εχθρός αν δεν τον φροντίσουμε, αλλά και ο καλύτερος και πιο πιστός μας φίλος αν του φερθούμε με τρυφερότητα και ευγένεια.
14. Να μπαίνουμε ως επί τούτου και συχνά σε κατάσταση ευγνωμοσύνης για όσα ήδη έχουμε, για όσα μας δίνονται, για όσα θαυμαστά βιώνουμε. Και πιστέψτε με, είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα νομίζετε.

Ξέρω πως η εποχή μας ευνοεί τα δυσάρεστα συναισθήματα και κάνει πόλεμο στα θετικά, αλλά εκεί βρίσκεται η δική μας «μαγκιά» και δύναμη. Στα εύκολα και στα ωραία όλοι είμαστε καλοί, χαρούμενοι, και φαινόμαστε δυνατοί, αλλά στα δύσκολα είναι που δοκιμάζονται οι αντοχές μας σε όλα τα επίπεδα. Δοκιμάζεται ο αληθινός εαυτός μας, τα πραγματικά μας εφόδια. Και τότε όλα βγαίνουν στην επιφάνεια.
Κρατάτε το τιμόνι της ζωής σταθερό ακόμα και στις φουρτούνες, έχοντας ενισχύσει με πολλούς τρόπους τον εαυτό σας. Τα σκαμπανεβάσματα στα κύματα θα είναι γνώση και εμπειρία, θα είναι προστιθέμενη δύναμη και όχι λόγος για να εγκαταλείψετε το σκάφος. Σας αξίζει να είστε ένας υπέροχος και δυνατός καπετάνιος γεμάτος σοφία και χαρά για τα ταξίδια της ζωής. Και είμαι σίγουρη πως το μπορείτε αν το θελήσετε πραγματικά!

 Δείτε την εκπομπή στο κανάλι μας Holistic Life TV

Η Νάνσυ Φωτοπούλου ξεκίνησε να ασχολείτε με τις εναλλακτικές θεραπείες στην Ταϊλάνδη όπου διδάχθηκε στην σχολή Old Medicine Hospital την αρχαία γνώση των χειροπρακτικών και στην Ελλάδα τις ενεργειακές θεραπείες. Εκπαιδεύτηκε στο N.L.P. (Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός) και το συνδυάζει με το ThetaHealing® στο οποίο πήρε έξι (6) τομείς-εκπαιδεύσεις και που αγαπά πολύ να δουλεύει συνδυαστικά. Για 5 χρόνια φοίτησε παράλληλα σε ιδιωτικές ακαδημίες και σεμινάρια μεθόδων αυτοβελτίωσης και προσωπικής ανάπτυξης. Για 2 έτη συμμετείχε σε ομάδα αυτογνωσίας και 2 έτη σε θεραπευτική ομάδα ψυχοδράματος. H Νάνσυ Φωτοπούλου είναι απόφοιτη: Tου επιμορφωτικού τμήματος Λογοθεραπείας και Συμβουλευτικής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - Tου ανοιχτού Πανεπιστημίου Αιγαίου στο τμήμα Ψυχικής & Κοινοτικής Υγείας - Του Life & Executive Coaching του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε συνεργασία με το Μητροπολιτικό Κολλέγιο Αθηνών. Την εμπνέει η ζωή και η φύση, όπως και οι άνθρωποι που ξέρουν να κατανοούν, να χαμογελούν, να αγαπούν και να δίνουν.