Σύμφωνα με την Ελληνική Ιατρική τέχνη, το ανθρώπινο σώμα κυβερνάται, διευθύνεται και αυτοθεραπεύεται, από μία εγγενή ενεργειακή δύναμη, που είναι κομμάτι της ψυχής και κατονομάζεται ως Φύσα κατά τον Ιπποκράτη, Πνεύμα κατά τον Γαληνό, ή Ζωτική Δύναμη. Στο φιλοσοφικό σύστημα της Yoga η δύναμη αυτή ονομάζεται Prana, ενώ στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, Qi.
Αναφέρει ο Ιπποκράτης γι' αυτή τη δύναμη:
«Το ανθρώπινο σώμα αλλά και των λοιπών όντων τρέφεται με τρία είδη τροφών: με τα φαγητά, τα ποτά και τα πνεύματα. Το πνεύμα όταν είναι μέσα στο σώμα λέγεται φύσα και όταν είναι έξω από το σώμα λέγεται αέρας.» (Ιπποκράτης «Περί Φυσών» παρ.3).
Εδώ ο Ιπποκράτης μας εξηγεί ότι το πνεύμα-φύσα ή ενέργεια είναι μία βασική τροφή για τους ανθρώπους.
Επίσης, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η λέξη «Φύσις» όπως την εννοούσαν οι πρόγονοί μας δεν σχετίζεται με την σύγχρονη έννοια, καθώς σήμερα Φύση σημαίνει αόριστα το περιβάλλον και τα όντα του.
Τότε η λέξη «Φύσις» είχε την έννοια της ενέργειας που ρέει μέσα στο περιβάλλον και όχι το ίδιο το περιβάλλον. Αυτό που σήμερα οι επιστήμονες κατέληξαν να ονομάζουν ως «σκοτεινή ενέργεια» και «σκοτεινή ύλη».
Επομένως, όπως λέει ο Ιπποκράτης, η Φύσα-ενέργεια του περιβάλλοντος είναι η τροφή αυτή η οποία εισέρχεται συνεχώς μέσα μας μέσω της αναπνοής και η οποία ενισχύει και αναζωογονεί την ήδη υπάρχουσα ενεργειακή μας υπόσταση.
Η ευφυής αυτή και βαθιά κατανόηση της πραγματικότητας απ’ τους Ασκληπιάδες ιατροφιλοσόφους, υιοθετήθηκε κατά τον Μεσαίωνα, απ' τους Αλχημιστές και τους φιλοσόφους Βιταλιστές, οι οποίοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την ζωή μέσα από την έννοια αυτή.
Ο όρος που προέρχεται εκ της Λατινικής λέξης «vita»=ζωή, είναι μια φιλοσοφική θεωρία που υιοθετήθηκε απ' τις νεώτερες Εναλλακτικές θεραπείες, η οποία υποστηρίζει την ύπαρξη μιας ζωτικής αρχής ή Ζωτικής Δύναμης, ένα είδος ενεργειακής νοημοσύνης της «vis vitalis», η οποία ζωογονεί, δημιουργεί, κατευθύνει και μπορεί να θεραπεύσει μέσω των ζωτικών λειτουργιών, όλα τα έμβια όντα και τους ζώντες οργανισμούς.
Σ’ αυτή την φιλοσοφική θεώρηση του Βιταλισμού ανήκουν όλες οι παραδοσιακές εναλλακτικές φυσικές θεραπείες (η Φυσικοπαθητική, η Αγιουρβέδα, η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, η Ομοιοπαθητική, η Χειροπρακτική κ.ά.).
Η διορατικότητα του Ιπποκράτη, τον οδήγησε να ενοποιήσει την άποψη των προκατόχων του φιλοσόφων, ότι ο άνθρωπος είναι μια ψυχοσωματική ολότητα, ένα εν δυνάμει βιοενεργειακό ον. Κι αυτή η έννοια της Ζωτικής Δύναμης, προϋποθέτει την ύπαρξη της ψυχής, καθώς η ίδια αποτελεί μία ιδιότητά της.
Αυτό το κενό γνώσης και μνήμης, έχει δημιουργηθεί απ’ την σύγχρονη "επιστήμη" και την δυτική Ιατρική, οι οποίες μιλούν για έναν κόσμο αποκλειστικά βιοχημικό, υλιστικό και μηχανιστικό, με αποτέλεσμα οι ίδιοι και όλοι σχεδόν οι άνθρωποι, να μην γνωρίζουν την αληθινή Φύση τους.
Κι ενώ η κύρια ανθρώπινη υπόστασή μας είναι η πνευματική, ο σημερινός άνθρωπος είναι ταυτισμένος με τα ενδύματα της ψυχής του, δηλαδή το σώμα, τα συναισθήματά του και τον κατώτερο νου του. Έχει δηλαδή ξεχάσει την πραγματική του φύση, τον αθάνατο ανώτερό του Εαυτό.
Στην σύγχρονη εποχή μας αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον φόβο του θανάτου, όπου συνυπάρχει η εξαφάνιση και ο μηδενισμός της ανθρώπινης ύπαρξης. Η λανθασμένη αυτή αντίληψη οδηγεί τον άνθρωπο στην μελαγχολία, την απελπισία και τον αυτομηδενισμό του, με αποτέλεσμα την αρρώστια, την γήρανση και τον θάνατο.
Η σύγχρονη Ιατρική έχει αποκλείσει τελείως αυτή τη γνώση, γι' αυτό βρίσκεται και σε ένα τέτοιο βαθύ αδιέξοδο. Ας δούμε όμως τι λέει ο ίδιος Ιπποκράτης για την ύπαρξη της ψυχής, την ενέργειά της και την λειτουργία της:
«Όταν το σώμα βρίσκεται σε εγρήγορση, η ψυχή δεν ανήκει στον εαυτό της, αλλά είναι κατανεμημένη σε όλα τα μέρη του σώματος όπου τα υπηρετεί για να λειτουργούν, την ακοή, την όραση, την αφή, ακόμη στην οδοιπορία και σε όλες τις λοιπές ενέργειες του σώματος. Σ' αυτή την περίπτωση η ψυχή δεν ασχολείται με τον εαυτό της. Όταν όμως το σώμα ηρεμήσει (κοιμηθεί), η ψυχή κινείται και συρόμενη εξέρχεται απ' τα μέρη του σώματος, διοικεί τον δικό της οίκο και επιτελεί μόνη της όλες τις πράξεις του σώματος. Όποιος λοιπόν γνωρίζει να τα κρίνει αυτά σωστά, τότε κατέχει μεγάλο μέρος της σοφίας...» (Ιπποκράτης "Περί Διαίτης Α', παρ. 28).
Επομένως, για τον μέγιστο εκείνο ιατροφιλόσοφο, που όλοι οι σύγχρονοι δυτικοί γιατροί ορκίζονται στο όνομά του, κατέχει μέρος της σοφίας όποιος όχι μόνο γνωρίζει για την ύπαρξη της ψυχής, αλλά μπορεί να κρίνει τις λειτουργίες της σωστά.
Στην Unani Tibb (Ιατρική των Ιώνων-Ελλήνων) θεωρούμε ότι αυτή η ενέργεια της ψυχής, διέπει την ικανότητά μας να διατηρούμε ισορροπία στο σώμα μας σε φυσικό, συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο. Η ενέργεια είναι άυλη σε κάποιο βαθμό στο ότι δεν μπορούμε να τη δούμε, αλλά ξέρουμε ότι υπάρχει και ότι μπορεί να μετρηθεί με σύγχρονα μηχανήματα. Ήδη εδώ και πολλά χρόνια η μέθοδος φωτογράφησης Kirlian, μας δείχνει την αύρα που εκπέμπουν όλα τα όντα και αποτελεί το φως της ψυχής τους.
Η Ζωτική Δύναμη ή η αόρατη αυτή ενέργεια, κατευθύνει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Προσαρμόζεται στο περιβάλλον, ζωντανεύει τη συναισθηματική μας ζωή, παρέχει σκέψεις και δημιουργικότητα και διευκολύνει την πνευματική μας έμπνευση.
Αυτή η ενέργεια η Ζωτική Δύναμη είναι ο βασικός παράγοντας της θεραπείας. «Φύσις, νούσων ιητρός» μας λέει ο Ιπποκράτης, δηλαδή η φύσα ή Ζωτική Δύναμη είναι αυτή που θεραπεύει και όχι ο ιατρός και τα φάρμακα.
Το οποιοδήποτε φάρμακο ή η όποια θεραπεία χρειάζεται να στοχεύει στην ενίσχυση της «Ζωτικής Δύναμης» με σκοπό να την βοηθήσει να επιδιορθώσει την όποια ανισορροπία και όχι να καταστείλει τα συμπτώματα που εκείνη προκαλεί, αυτό δηλαδή που κάνουν τα φάρμακα και οι θεραπείες της δυτικής Ιατρικής.
Ας δούμε τώρα μερικές από τις βασικές ιδέες και αρχές της Ζωτικής Δύναμης, όπως εφαρμόζονται στην Unani Tibb. Υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ ενός ζωντανού και ενός μη ζωντανού σώματος. Ο ζωντανός οργανισμός είναι προικισμένος με αισθήσεις και λειτουργίες και τις δυνάμεις αυτοσυντήρησης και αναπαραγωγής.
Σε υγιή κατάσταση ένα άτομο είναι ήρεμο και γαλήνιο όσον αφορά στις αισθήσεις που νιώθει και τις λειτουργίες που εκτελεί σαν σώμα. Οι καρδιακοί παλμοί, οι πνεύμονες διαστέλλονται και ξεφουσκώνουν, τα έντερα κάνουν περισταλτικές κινήσεις, χωρίς να επηρεάζουν τη συνείδηση. Η διαδικασίας της πέψης, της αφομοίωσης των χυμών, της απέκκρισης, της αιμοποίησης και τόσες άλλες, γίνονται με ένα τέλεια συντονισμένο και μαγικό τρόπο.
Για την ακρίβεια για κάθε ένα δευτερόλεπτο που περνά, 1,5 εκατομμύριο σωματικές λειτουργίες γίνονται τέλεια εκτελεσμένες και συντονισμένες μεταξύ τους, για είμαστε σε υγιή κατάσταση. Πραγματικά ασύλληπτο!
Ποιος είναι λοιπόν αυτός ο παράγων, ο μαέστρος, ο οποίος συντονίζει αυτή την μαγική ορχήστρα που λέγεται σώμα και ανθρώπινος οργανισμός και την κρατά σε Ομοιόσταση; Μα φυσικά η Φύσα, Πνεύμα ή Ζωτική Δύναμη.
Σε περίπτωση ασθένειας τώρα, μόλις αισθανθεί κάποιος την ύπαρξη μίας δυσαρμονίας ή μιας δυσλειτουργίας με κάποιο τρόπο, η σωματική ισορροπία της Ομοιόστασης διαταράσσεται και ο άνθρωπος αρχίζει να υποφέρει, μέσω αλλοιωμένων αισθήσεων και λειτουργιών που ονομάζουμε συμπτώματα.
Αυτή είναι ή προσβολή ενός ασυνήθιστου φυσικού στρες, ή μιας κατάστασης ασθένειας. Η Ζωτική Δύναμη που κυβερνά τον οργανισμό, τώρα καλείται για βοήθεια, καθώς μη φυσιολογικές αισθήσεις, πόνοι, αύξηση της θερμοκρασίας, δυσφορία, εμετός κ.ά. συμπτώματα, εμφανίζονται έτσι ώστε να προειδοποιηθεί ο άνθρωπος την αρρώστια που του έχει προκύψει.
Η διαφορά κατανόησης ενός εναλλακτικού θεραπευτή και ενός δυτικού ιατρού είναι χαοτική. Στην Unani Tibb τα συμπτώματα αυτά τα δημιουργεί η ίδια η Ζωτική Δύναμη, ώστε να δημιουργήσει την λεγόμενη θεραπευτική κρίση. Επομένως ο πυρετός, ο εμετός, η διάρροια, οι πόνοι, το έκζεμα και όποιο άλλο σύμπτωμα, γίνεται για να επανέλθει η Ομοιόσταση.
Η δυτική Ιατρική αντιδρώντας στα συμπτώματα αυτά τα καταστέλλει με κάθε μέσο, φάρμακα, χειρουργείο, ακτίνες κ.ά. Έτσι καταστέλλεται και η Ζωτική Δύναμη. Αντίθετα, στις Εναλλακτικές θεραπείες ο θεραπευτής δεν την καταστέλλει αλλά βοηθά τη Ζωτική Δύναμη, ώστε να επιφέρει βαθιά ίαση και θεραπεία.
Συνοψίζοντας: Η Φύσα, Πνεύμα, ή Ζωτική Δύναμη, είναι η εγγενής θεϊκή ενέργεια της ψυχής μας που κατέχουμε απ' την στιγμή της γέννησής μας, που δρα με απεριόριστη νοημοσύνη και σοφία σε κάθε περίπτωση και μας κρατά σε Ομοιόσταση και Υγεία.
