Νέα μεγάλη μελέτη του Πανεπιστημίου McMaster δεν βρίσκει αυξημένο κίνδυνο καρκίνου στους κρεατοφάγους και υποδεικνύει πιθανή ήπια προστατευτική δράση του κρέατος.
Η σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση κρέατος και τον κίνδυνο καρκίνου αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα από τα πιο φορτισμένα πεδία της διατροφικής έρευνας. Η πρόσφατη μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου McMaster, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Applied Physiology, Nutrition and Metabolism, έρχεται να επανεξετάσει αυτή τη συζήτηση με δεδομένα μεγάλης κλίμακας και προσεκτική στατιστική ανάλυση. Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία σχεδόν 16.000 ενηλίκων, συνδυάζοντας λεπτομερή διατροφικά δεδομένα με μακροχρόνια παρακολούθηση της υγείας και της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του καρκίνου.
Το βασικό εύρημα της μελέτης είναι σαφές: ούτε η πρόσληψη ζωικών ούτε η πρόσληψη φυτικών πρωτεϊνών συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία. Αντιθέτως, η υψηλότερη κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών φάνηκε να σχετίζεται με μια ήπια, αλλά στατιστικά σημαντική μείωση της καρκινικής θνησιμότητας. Το εύρημα αυτό δεν επιτρέπει βέβαια απλουστευτικά συμπεράσματα του τύπου «το κρέας προστατεύει από τον καρκίνο», ωστόσο αμφισβητεί ξεκάθαρα την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι η κατανάλωση κρέατος αποτελεί από μόνη της παράγοντα αυξημένου κινδύνου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι οι ερευνητές δεν βρήκαν συσχέτιση ανάμεσα στα επίπεδα του IGF-1 (ενός αυξητικού παράγοντα που συχνά ενοχοποιείται για καρκινογένεση) και τη θνησιμότητα από καρκίνο. Επιπλέον, η μελέτη χρησιμοποίησε εξελιγμένες στατιστικές μεθόδους για την εκτίμηση της «συνήθους» μακροχρόνιας πρόσληψης πρωτεΐνης, μειώνοντας έτσι τις στρεβλώσεις που προκαλούν οι απλές ημερήσιες ανακλήσεις διατροφής.
Οι ίδιοι οι συγγραφείς υπογραμμίζουν ότι πρόκειται για παρατηρητική μελέτη και όχι για πειραματική παρέμβαση, ενώ δεν εξετάζονται διακριτά οι τύποι κρέατος ή ο βαθμός επεξεργασίας των τροφίμων. Παρ’ όλα αυτά, τα δεδομένα δείχνουν ότι η συζήτηση γύρω από το κρέας, τις πρωτεΐνες και τον καρκίνο χρειάζεται μεγαλύτερη επιστημονική νηφαλιότητα και λιγότερο διατροφικό δογματισμό. Η ποιότητα της διατροφής, το συνολικό πλαίσιο ζωής και η ισορροπία φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις απλουστευτικές κατηγοριοποιήσεις «καλό» ή «κακό» τρόφιμο.
Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 2025; 50: 1; doi:10.1139/apnm-2023-0594
