Οι εφαρμογές στα κινητά που παρακολουθούν τον εμμηνορροϊκό κύκλο παρουσιάστηκαν ως χρήσιμο εργαλείο για τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Από την οργάνωση της καθημερινότητας έως τον οικογενειακό προγραμματισμό, υπόσχονται διευκόλυνση και καλύτερη γνώση του σώματος. Ωστόσο, πίσω από αυτήν την εικόνα, μια νέα έκθεση του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ προειδοποιεί ότι οι εφαρμογές αυτές είναι «χρυσωρυχείο» για διαφημιστές και εταιρείες δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια και την ελευθερία των γυναικών.
Σύμφωνα με την έρευνα του Minderoo Centre for Technology and Democracy, οι εφαρμογές συγκεντρώνουν ένα τεράστιο εύρος δεδομένων: άσκηση, διατροφή, φαρμακευτική αγωγή, σεξουαλικές προτιμήσεις, επίπεδα ορμονών και χρήση αντισύλληψης. Οι χρήστες παραδίδουν έτσι σε κερδοσκοπικές εταιρείες εξαιρετικά προσωπικές λεπτομέρειες σε μια αγορά που στερείται ουσιαστικής ρύθμισης.
Ο κίνδυνος δεν είναι θεωρητικός. Σε λάθος χέρια, αυτά τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αποκλεισμούς σε εργασία, για διακρίσεις στην ασφάλιση υγείας, για παρακολούθηση στον χώρο εργασίας ή ακόμη και για περιορισμό πρόσβασης σε άμβλωση. Δεν είναι τυχαίο ότι στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί περιστατικά όπου τέτοιου είδους δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν εναντίον των γυναικών.
Η αγορά του λεγόμενου femtech γνωρίζει εκρηκτική ανάπτυξη. Μόνο οι τρεις πιο δημοφιλείς εφαρμογές είχαν μέχρι το 2024 πάνω από 250 εκατομμύρια λήψεις, ενώ η αξία των ψηφιακών προϊόντων που σχετίζονται με την υγεία των γυναικών αναμένεται να ξεπεράσει τα 60 δισ. δολάρια έως το 2027. Οι εφαρμογές παρακολούθησης του εμμηνορροϊκού κύκλου θα αποτελούν το μισό αυτής της αγοράς.
Η έκθεση ζητά αυστηρότερο πλαίσιο, ξεκάθαρες επιλογές συγκατάθεσης και δημόσιες εναλλακτικές εφαρμογές, που θα προστατεύουν τα προσωπικά δεδομένα. Παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει, οι πληροφορίες συνεχίζουν να διαρρέουν σε τρίτους: δίκτυα cloud, εξωτερικούς προγραμματιστές και εμπορικά δίκτυα.
Η αλήθεια είναι απλή: όσο οι γυναίκες εμπιστεύονται άκριτα αυτά τα εργαλεία, τόσο περισσότερο εκτίθενται σε ένα σύστημα που εμπορεύεται την πιο ιδιωτική πλευρά της ζωής τους. Οι επικοινωνιακές καμπάνιες που προβάλλουν τις εφαρμογές ως «απαραίτητο σύμμαχο υγείας» θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με κριτική στάση, ενημέρωση και υπεράσπιση του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα — προτού η τεχνολογία μετατραπεί σε μηχανισμό ελέγχου.
Πηγή: Η έκθεση τιτλοφορείται “The High Stakes of Tracking Menstruation” και έχει συνταχθεί από τη Δρ Stefanie Felsberger, στο Minderoo Centre for Technology and Democracy του Πανεπιστημίου του Cambridge