Τα άτομα με νόσο του Πάρκινσον θα πρέπει να αρχίσουν να τρώνε μούρα και να πίνουν κόκκινο κρασί καθώς τα φλαβονοειδή θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να ζήσουν περισσότερο.
Οι πάσχοντες που καταναλώνουν έως και 673mg φλαβονοειδών κάθε μέρα έχουν 70% περισσότερες πιθανότητες να είναι ζωντανοί σε σύγκριση με όσους δεν καταναλώνουν καμία από αυτές τις ουσίες.
Αν και η νόσος του Πάρκινσον είναι μια εκφυλιστική ασθένεια, που προκαλεί τρέμουλο και προβλήματα ισορροπίας, δεν είναι από μόνη της θανατηφόρα, αν και οι πάσχοντες είναι πιο πιθανό να πεθάνουν ως αποτέλεσμα ενός ή περισσότερων συμπτωμάτων.
Ερευνητές από το Penn State υποστηρίζουν ότι τα φλαβονοειδή φαίνεται να εξουδετερώνουν κάποιες από τις βλάβες που προκαλεί η νόσος. Καθώς τα φλαβονοειδή είναι αντιοξειδωτικά, μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της χρόνιας νευροφλεγμονής και να επιβραδύνουν την απώλεια νευρώνων, γεγονός που μπορεί να προστατεύσει από τη γνωστική παρακμή και την κατάθλιψη, σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Xinyuan Zhang. (Οι μεταβολίτες των φλαβονοειδών μπορούν να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν το οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή και τη σκλήρυνση των αρτηριών, γνωστή ως αθηροσκλήρωση.)
Οι ερευνητές παρακολούθησαν την υγεία 599 γυναικών και 652 ανδρών που είχαν πρόσφατα διαγνωστεί με Πάρκινσον και τους ρώτησαν πόσο συχνά κατανάλωναν τροφές και ποτά πλούσια σε φλαβονοειδή, όπως τσάι, μήλα, μούρα, πορτοκάλια και κόκκινο κρασί. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι όσοι κατανάλωναν περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε φλαβονοειδή είχαν 70% περισσότερες πιθανότητες να είναι ακόμη ζωντανοί.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα μούρα και το κόκκινο κρασί περιέχουν περισσότερα φλαβονοειδή από τα υπόλοιπα τρόφιμα και ποτά που εξετάστηκαν.
Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Πάρκινσον, όπου ο εγκέφαλος δεν παράγει αρκετή ντοπαμίνη, έναν σημαντικό νευροδιαβιβαστή.

Πηγή: Neurology, 2022; 10.1212/WNL.00000000000013275, Medical news Today

Ο βασιλικός πολτός έχει μπει τις τελευταίες δεκαετίες στο μικροσκόπιο επιστημόνων από διάφορες χώρες του κόσμου. Πρόσφατα, η διεθνής έρευνα έχει στραφεί στις θετικές του επιδράσεις σε νευρολογικές παθήσεις.

Στον τομέα αυτό οι Ιάπωνες επιστήμονες έχουν δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και πολλά υποσχόμενα. Πρόσφατα δημοσιεύτηκε έρευνα από τον Shoei Furukawa, Ph.D. στο Labolatory of Molecular Biology, Department of Biofunctional Evaluation, Gifu Pharmaceutical University τεκμηρίωσε και εξήγησε τη δράση του βασιλικού πολτού στην κατάθλιψη. 

Ο αριθμός των ατόμων της τρίτης ηλικίας έχει αυξηθεί σε όλο τον κόσμο και έχει παρατηρηθεί μια παράλληλη αύξηση στον αριθμό ασθενών που πάσχουν από την νόσο του Alzheimer ή του Parkinson. Σήμερα η νόσος του Alzheimer έχει επίπτωση σε 600.000 ανθρώπους μόνο στην Ιαπωνία. Επιπλέον, ο αριθμός ασθενών με Parkinson έχει αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Η αιτιολογία αυτών των ασθενειών είναι ακόμη αβέβαιη, ενώ δεν υπάρχει ουσιαστικά 100% αποτελεσματική θεραπευτική αγωγή. Παράλληλα, υπάρχει αύξηση στον αριθμό των ασθενών που πάσχουν από κατάθλιψη λόγω των διάφορων πιέσεων από την παρατεταμένη οικονομική ύφεση, τον έντονο ανταγωνισμό στην σύγχρονη κοινωνία κ.λ.π με άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση των αυτοκτονιών Αν και οι σοβαρές διαταραχές του εγκεφάλου, όπως το Alzheimer, το Parkinson και η κατάθλιψη, προκαλούνται από διαφορετικά αίτια, κοινό χαρακτηριστικό είναι η απώλεια ανώτερων λειτουργιών του εγκεφάλου. Αφού το Alzheimer και το Parkinson επιφέρουν προοδευτικό νευρωνικό θάνατο συγκεκριμένων τμημάτων του εγκεφάλου, συμπεραίνουμε ότι η ανανέωση των νευρικών κυττάρων του ενήλικου εγκεφάλου, θα βοηθήσει στην ανάκτηση των εγκεφαλικών λειτουργιών που είχαν χαθεί εξαιτίας αυτών των ασθενειών. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια είναι ξεκάθαρο ότι η νευρογένεση (η ανάπτυξη νευρικού ιστού) στην οδοντωτή έλικα του ιππόκαμπου σχετίζεται με την αιτία της κατάθλιψης. Δηλαδή, όταν τα συμπτώματα της κατάθλιψης βελτιώνονται από την αντικαταθλιπτική θεραπεία, παρατηρείται αύξηση νευρωνικής παραγωγής στον ιππόκαμπο. Έτσι, η νευρωνική παραγωγή στον ιππόκαμπο θεωρείται το κλειδί για την εξαφάνιση ή μείωση του βαθμού των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.

Σε αυτό το άρθρο θα σας περιγράψω τα αποτελέσματα της έρευνας του Shoei Furukawa, Ph.D. στο Labolatory of Molecular Biology, Department of Biofunctional Evaluation, Gifu Pharmaceutical University που δείχνουν ότι ο Βασιλικός Πολτός και τα συστατικά του, προωθούν την παραγωγή νευρικών και νευρογλοιακών κυττάρων από καλλιεργημένα αρχέγονα νευρικά κύτταρα (Neural Stem Cells, NSCs), καταδεικνύοντας έτσι τον Βασιλικό Πολτό ως υγιεινή τροφή που προλαμβάνει ορισμένες νευρολογικές διαταραχές, όπως το Alzheimer, το Parkinson και την κατάθλιψη.

Κατάθλιψη και νευρογένεση στον ιππόκαμπο
Τα αρχέγονα νευρικά κύτταρα υπάρχουν στην υποκοκκιώδη ζώνη στην οδοντωτή έλικα του ιππόκαμπου και την προ-κοιλιακή ζώνη που ενώνει τις πλάγιες κοιλίες στον ώριμο εγκέφαλο των θηλαστικών συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, και έχει αποδειχθεί ότι παράγουν τους λειτουργικούς νευρώνες.
Στα τρωκτικά, περίπου 9000 νευρώνες δημιουργούνται σε μια ημέρα, και ο χρόνος ημιζωής τους είναι περίπου 28 ημέρες. Η νευρογένεση στον ιππόκαμπο συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό στα γηραιότερα απ’ ότι στα νεαρότερα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των πιθήκων. Είναι μια πρόσφατη διαπίστωση ότι η μειωμένη νευρογένεση στον ιππόκαμπο μπορεί να συνδέεται με την κατάθλιψη. Το άγχος προκαλεί την παραγωγή γλυκοκορτικοειδών από τα επινεφρίδια μέσω της υποκίνησης από την φλοιοεπινεφριδοτρόπο ορμόνη (ACTH) από την υπόφυση, και η μακροχρόνια έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή μειώνει τη νευρογένεση και προκαλεί τη συρρίκνωση του ιππόκαμπου. Η κατάθλιψη είναι μια νόσος στην οποία η φαρμακευτική θεραπεία φέρνει αποτέλεσμα και η βελτίωση των συμπτωμάτων παρατηρείται συνήθως μετά από τη χορήγηση των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, αν και παίρνει συνήθως έναν μακρό χρονικό διάστημα.
Η βελτίωση των συμπτωμάτων συσχετίζεται με την αποκατάσταση της νευρογένεσης στον ιππόκαμπο.

Ο βασιλικός Πολτός ως διεγερτικός παράγοντας γένεσης των νευρικών κυττάρων
Δύο από τα συστατικά του Βασιλικού πολτού, το μεσαίας αλυσίδας λιπαρό οξύ HDEA και το ΑΜΡ-ανάλογο οξείδιο του ΑΜΡΝ1, έχουν επιπτώσεις στις σειρές των καλλιεργημένων αρχέγονων νευρικών κυττάρων κατά τρόπο διαφορετικό. Το HDEA ενεργοποιεί την παραγωγή των νευρώνων, ενώ το οξείδιο του ΑΜΡΝ1 προωθεί την παραγωγή των αστροκυττάρων από καλλιεργημένα αρχέγονα νευρικά κύτταρα. Το HDEA κρίνοντας από τη χημική του σύνθεση μπορεί να διαπεράσει το αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να προωθήσει την παραγωγή νευρώνων στον ιππόκαμπο του ώριμου εγκεφάλου. Επιπλέον, ολόκληρος ο Βασιλικός Πολτός έχει τη σημαντική ιδιότητα να ενεργοποιεί τη δημιουργία και των 3 ειδών κυττάρων του εγκεφάλου από τα αρχέγονα νευρικά κύτταρα. Ο Βασιλικός Πολτός μπορεί να επιταχύνει τη διαφοροποίηση τόσο των πρόδρομων νευρικών κυττάρων όσο και των πρόδρομων νευρογλοιακών κυττάρων από αρχέγονα νευρικά κύτταρα εμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό κυττάρων τους, διότι ο Βασιλικός πολτός θα μπορούσε να διευκολύνει την παραγωγή και των 3 τύπων εγκεφαλικών κυττάρων. Το HDEA προτιμά τη νευρωνική επιλογή των αρχέγονων νευρικών κυττάρων καταστέλλοντας την νευρογλοιακή επιλογή τους. Το οξείδιο του ΑΜΡΝ1 μπορεί να ενισχύσει τη διαφοροποίηση των αστροκυττάρων χωρίς να επηρεάσει την επιλογή μεταξύ αστροκυττάρων και ολιγοδενδροκυττάρων, επειδή το οξείδιο του ΑΜΡΝ1 ενεργοποίησε τον παράγοντα μεταγραφής STAT3, ο οποίος οδηγεί στην διαφοροποίηση σε αστροκύτταρα.
Τα αποτελέσματά αυτά βοηθούν για να κατανοηθούν οι ποικίλες βιολογικές δράσεις του Βασιλικού Πολτού στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα σε μοριακό επίπεδο, και παρέχουν μια νέα στρατηγική για κλινικές εφαρμογές.
Ο Βασιλικός Πολτός είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την προστασία και τη θεραπεία ενάντια σε δύσκολες νευρολογικές διαταραχές.

Στη δυτική βοτανοθεραπεία η κατάθλιψη αντιμετωπίζεται ολιστικά. Τα βότανα επιλέγονται με βάση τις προσωπικές ανάγκες, ανάλογα δηλαδή με τα διαφορετικά συμπτώματα του θεραπευόμενου και φυσικά ανάλογα με τους παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην κατάθλιψη. Η βοτανοθεραπεία μπορεί να χρησιμεύσει στην αντιμετώπιση ειδικά της ήπιας κατάθλιψης, καλύπτοντας τις ανάγκες μεγάλου εύρους κοινού, που θα προτιμούσε μια φυσική, ήπια θεραπευτική αντιμετώπιση.

Έχω συχνά ερωτηθεί αν τα βότανα δρουν με την ίδια ταχύτητα και ισχύ όπως τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν τον οργανισμό, κάνοντας άμεσα διαθέσιμους κάποιους νευροδιαβιβαστές, που επιδρούν στη διάθεση. Παράλληλα με την ψυχιατρική αγωγή προτείνεται ψυχοθεραπεία, εφόσον τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν αντιμετωπίζουν την αιτία του προβλήματος, αλλά βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Ομοίως και στη βοτανοθεραπεία, χρειάζεται να γίνεται παράλληλη διαχείριση των προβλημάτων που έχουν οδηγήσει στην κατάθλιψη. Τα βότανα της δυτικής βοτανοθεραπείας μπορεί να δρουν με ηπιότερο τρόπο από τα αντίστοιχα φάρμακα, αλλά σπανίως έχουν παρενέργειες και ανεπιθύμητα συμπτώματα.
Υπάρχουν διαφορετικά είδη και επίπεδα κατάθλιψης, που όλα σχετίζονται τουλάχιστον με κάποια ή όλα από τα παρακάτω συμπτώματα: θλίψη, ανηδονία, αδράνεια, δυσκολία συγκέντρωσης, αφαγία ή υπερφαγία, διαταραχές ύπνου, αισθήσεις δυσφορίας και συναισθήματα απόγνωσης, σκέψεις ή και απόπειρες αυτοκτονίας, που συνήθως επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργικότητα. Υπάρχουν πολλαπλά διαγνωστικά κριτήρια για να είναι εύστοχη η διάγνωση, όπως η συχνότητα, η ένταση και η διάρκεια των επεισοδίων. Η διάγνωση χρειάζεται να γίνει από ειδικό επαγγελματία ψυχικής υγείας, ειδάλλως θεωρείται ανακριβής.
Η κατάθλιψη μπορεί να είναι επικίνδυνη πάθηση που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποβεί μέχρι και μοιραία.

Τα περισσότερα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν ενδείκνυνται για την ήπια κατάθλιψη, αλλά κυρίως για την μέτρια και τη σοβαρή κατάθλιψη.
Αντιθέτως, τα βότανα μπορεί, ειδικά μακροπρόθεσμα, να έχουν θεαματικά αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της ήπιας κατάθλιψης και να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα κατά τη διαδικασία διαχείρισης του πένθους ή κάποιας έντονης αλλαγής που μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση.

Γνωρίζατε ότι

Η προσέγγιση της Βοτανοθεραπείας στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης έγκειται στη χρήση βοτάνων που μπορεί να έχουν μία ή παραπάνω από τις παρακάτω θεραπευτικές δράσεις. Παραδείγματα βοτάνων που αντιστοιχούν στις δράσεις αναγράφονται στον πίνακα.

• Τονωτικά του νευρικού συστήματος
  Πρόκειται για βότανα που έχουν θεραπευτική επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, στηρίζοντας τις λειτουργίες του. Τονώνουν, χωρίς να διεγείρουν το νευρικό σύστημα και ονομάζονται επίσης “θρεπτικά” ή “επουλωτικά” των νευρικών ιστών. Χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του στρες, της αγχώδους διαταραχής, της αϋπνίας και της κατάθλιψης.

• Χαλαρωτικά
  Βότανα με χαλαρωτική δράση, που βοηθούν στην αντιμετώπιση της υπερέντασης και της υπερδιέγερσης, που συχνά σχετίζεται με την κατάθλιψη και το άγχος.

• Διεγερτικά του νευρικού συστήματος
  Γενικά τα διεγερτικά επιταχύνουν και κινητοποιούν τις φυσιολογικές λειτουργίες και το μεταβολισμό. Δεν προτείνονται για την κατάθλιψη που σχετίζεται με την πιθανή εξάντληση του νευρικού συστήματος λόγω έντονου στρες, αλλά μπορεί να φανούν χρήσιμα σε κάποιες περιπτώσεις έντονης κατάπτωσης ή αδράνειας, επειδή δίνουν προσωρινά ενέργεια. Πολλά περιέχουν αλκαλοειδή, που μπορεί να χρειάζονται προσοχή στην κατανάλωση.

• Πικρά
  Τα πικρά συστατικά των φυτών έχουν πολλαπλά οφέλη στο πεπτικό σύστημα και κατά προέκταση επηρεάζουν τη νοητική λειτουργία και τη διάθεση. Χρησιμοποιούνται ειδικά για την κατάθλιψη και τη νευρική ατονία. Έχουν πολλές αντενδείξεις, μεταξύ των οποίων στην εγκυμοσύνη και σε πολλά προβλήματα του πεπτικού.

• Προσαρμογόνα
  Βοηθούν τον οργανισμό να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα το στρες, μειώνοντας την αντίδραση στρες του οργανισμού και εμποδίζοντας ή καθυστερώντας την εξάντληση του οργανισμού και του νευρικού συστήματος.

• Αποτοξινωτικά του ήπατος
  Το ήπαρ είναι υπεύθυνο για την αποβολή της περίσσειας αδρεναλίνης που παράγεται κατά την αντίδραση στρες. Όταν παράγονται υπερβολικά μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης συσσωρεύονται, επιβαρύνοντας τη λειτουργία του ήπατος και προκαλώντας συναισθηματική ανισορροπία. Τα αποτοξινωτικά του ήπατος είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την αντιμετώπιση των παρενεργειών ψυχιατρικών φαρμάκων ή άλλων ουσιών. Υποστηρίζουν γενικά το μεταβολισμό προκαλώντας αίσθηση ευφορίας και ζωντάνιας.

*** όλα τα βότανα ενδέχεται να έχουν παρενέργειες, αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις και όλα έχουν συγκεκριμένες προτάσεις για θεραπευτικές δοσολογίες. Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό πριν αποφασίσετε να καταναλώσετε βότανα, ειδικά εάν έχετε χρόνια ή σοβαρά προβλήματα υγείας, αν είστε έγκυος ή θηλάζουσα.
* Έμαθα για τις αντικαταθλιπτικές δράσεις της Ακακίας από την αγαπητή φίλη και Ανθοθεραπεύτρια Έλενα Γκόγκου, που την ευχαριστώ.

Η Κωνσταντίνα Λίτσα σπούδασε Βοτανοθεραπεία στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας του Πανεπιστημίου Napier στο Εδιμβούργο,στη Σκωτία. Έπειτα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη "Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Δημόσια Υγεία" και εκπαιδεύτηκε στη Συμβουλευτική (Solution Focused Counselling και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική). Από το 2007 εργάστηκε ως Φυτοθεραπεύτρια στη Βρετανία, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και σε κοινοτικά προγράμματα σχεδιασμένα για ευάλωτες ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Για 3 χρόνια ήταν μέλος της ομάδας Αγωγής Υγείας του Δήμου του Εδιμβούργου,όπου εργαζόταν με εφήβους σε Γυμνάσια και έλαβε μέρος σε Βρετανικά προγράμματα εκπαίδευσης που αφορούσαν στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης και περιβαλλοντολογικής συνείδησης σε σχολεία. Συμμετείχε για 7 χρόνια στην ομάδα Herbal Scotland, όπου προσέφερε Πρώτες Βοήθειες με Βότανα σε Διεθνή Φεστιβάλ. Από τον Αύγουστο του 2011, ζει στην Ελλάδα, όπου εργάζεται ως Βοτανοθεραπεύτρια και προωθεί τις αρχές της Αειφόρου Καλλιέργειας (Permaculture).Έχει συνεργαστεί με πολλές τοπικές ομάδες και παραδίδει σεμινάρια αυτάρκειας και πρακτικά εργαστήρια με στόχο την εκπαίδευση για την αυτοδιαχείριση της υγείας και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.

Στην παγκόσμια αγορά βοτάνων υπάρχουν εκατοντάδες σκευάσματα που πωλούνται ως ενισχυτικά της άμυνας του οργανισμού. Μπορεί να περιέχουν εξωτικά ή και σπάνια φυτά ή κοινά φυτά, που φύονται και στην ελληνική ύπαιθρο. Ίσως έχετε ακούσει ότι η εχινάκεια, το ριγανέλαιο, το βάμμα πρόπολης ή τα φύλλα της ελιάς ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού. Πράγματι, βάσει ερευνών, όλα τα παραπάνω σκευάσματα έχουν δραστικά συστατικά που μπορούν να συμβάλλουν στην αποφυγή μολύνσεων ή λοιμώξεων. Αν ακολουθήσουμε, ωστόσο, το μοντέλο της σύγχρονης ολιστικής βοτανοθεραπείας, υπάρχει μία προτεινόμενη διαδικασία που μπορεί να μας οδηγήσει σε συγκεκριμένη επιλογή βοτάνων, μια διαδικασία βασισμένη στις εξατομικευμένες ανάγκες της υγείας το καθενός.

Στην ολιστική βοτανοθεραπεία προσπαθούμε να στηρίξουμε ολόκληρο τον οργανισμό ώστε να λειτουργήσει καλύτερα και το ανοσοποιητικό σύστημα.

Είναι εξάλλου εξαιρετικά πολύπλοκο και αλληλένδετο με τα υπόλοιπα συστήματα. Τα κυριότερα όργανα και ιστοί που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό είναι το δέρμα, το έντερο, ο μυελός των οστών, ο σπλήνας, οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (τα κρεατάκια), οι αμυγδαλές, ο θύμος αδένας και οι υπόλοιποι αδένες του λεμφικού συστήματος, ο βλεννογόνος του αναπνευστικού, του πεπτικού, του ουροποιητικού και του αναπαραγωγικού. Διαφορετικά κύτταρα, που κυκλοφορούν μέσω του λεμφικού συστήματος και του αίματος σε ολόκληρο το σώμα, είναι υπεύθυνα για την άμυνα του οργανισμού έναντι εξωγενών και ενδογενών παραγόντων. Ένας από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι το στρες (σωματικό ή ψυχολογικό). Η επιστήμη της ψυχονευροανοσολογίας, για παράδειγμα, μελετά το συσχετισμό μεταξύ της ψυχολογίας, του νευρικού συστήματος και του ανοσοποιητικού.

Κάποια από τα σημάδια ότι η άμυνα του οργανισμού υπολειτουργεί μπορεί να είναι οι αλλεπάλληλες ή επίμονες λοιμώξεις, οπουδήποτε στο σώμα, όπως οι μολύνσεις στο δέρμα, οι αναπνευστικές λοιμώξεις, η γρίπη και τα κρυολογήματα, τα γαστρεντερικά προβλήματα, οι ουρολοιμώξεις ή οι κυστίτιδες και άλλα συμπτώματα, όπως η έντονη κόπωση, η αργή επούλωση πληγών, οι άφθες και η συχνή επανεμφάνιση έρπη.

Στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της δυτικής βοτανοθεραπείας λαμβάνονται υπόψη όλοι οι παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού. Εξετάζουμε λοιπόν τα συμπτώματα αλλά και την αιτία των συμπτωμάτων, ώστε να καταλήξουμε στα κατάλληλα βότανα, ανάλογα με τις δράσεις τους.

Μπορούμε να υποστηρίξουμε το ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως επιλέγοντας βότανα με τις παρακάτω δράσεις (δείτε αναλυτικά στον πίνακα):

• Αντισηπτικά (αντιμικροβιακά και αντιβακτηριακά) αντιμυκητιασικά και αντιικά. Σε περίπτωση προσβολής από κάποιο παθογόνο, μύκητα, ιό ή μικρόβιο, μπορούμε να υποστηρίξουμε το ανοσοποιητικό με βότανα που έχουν αυτές τις δράσεις.
• Αποτοξινωτικά. Στηρίζοντας τη λειτουργία της “αποτοξίνωσης”* με βότανα ανακουφίζουμε τον οργανισμό από το στρες των “τοξινών”* ή περιττών ουσιών, που μπορεί να επιβαρύνει και να επιβραδύνει το ανοσοποιητικό. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση τα βότανα που δρουν ως αποχρεμπτικά, αποτοξινωτικά του ήπατος, υπακτικά, τονωτικά της κυκλοφορίας και εφιδρωτικά ή διουρητικά, συμβάλλουν στην αποτοξίνωση.
• Χαλαρωτικά, τονωτικά του νευρικού συστήματος και προσαρμογόνα (βότανα που βοηθούν τον οργανισμό να προσαρμοστεί στο στρες). Τα βότανα που επιδρούν στο νευρικό σύστημα, όπως τα επουλωτικά των νευρώνων, τα χαλαρωτικά, τα αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά, σε συνδυασμό με ένα πλάνο υγείας που συμπεριλαμβάνει τη Διαχείριση Στρες, στηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ανακουφίζοντας τον οργανισμό από τους παράγοντες που το εξαντλούν.
• Λεμφαγωγά (τονωτικά της κυκλοφορίας της λέμφου). Είναι η πρώτιστη δράση που αναζητούμε όταν θέλουμε να επιδράσουμε άμεσα, με ήπιο τρόπο στο ανοσοποιητικό σύστημα. Τονώνοντας την κυκλοφορία της λέμφου επιτρέπουμε στις ουσίες που αποβάλλονται δια μέσου της λέμφου να αποβληθούν γρηγορότερα, αλλά και στα λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού να κυκλοφορήσουν πιο άμεσα στον οργανισμό.

Εξίσου σημαντική στην προσέγγιση της βοτανοθεραπείας είναι η στήριξη του πεπτικού συστήματος. Αναλόγως με τα συμπτώματα και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ανθρώπου, είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε πως γίνεται η κατάλληλη απορρόφηση ή λήψη πολύτιμων συστατικών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων που επιδρούν στο ανοσοποιητικό. Για παράδειγμα, όταν η χλωρίδα του εντέρου δεν είναι σε ισορροπία (π.χ. στους καπνιστές ή σε όσους καταναλώνουν αλκοόλ, ζάχαρη ή καυτερά σε υπερβολή) ή αν υπάρχει φλεγμονή στο έντερο (π.χ. αν υπάρχει διατροφική ευαισθησία ή δυσανεξία) μπορεί να χρειαστούμε βότανα αντιφλεγμονώδη, επουλωτικά ή μαλακτικά και τονωτικά του πεπτικού. Η χρόνια (συχνά ασυμπτωματική) φλεγμονή του πεπτικού συστήματος, που μπορεί να οφείλεται σε υπερευαισθησία σε συγκεκριμένες τροφές, εικάζεται πως σχετίζεται με την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων.

Μία από τις αρχές της ολιστικής βοτανοθεραπείας είναι πως προσπαθούμε να λειτουργούμε ήπια και μη παρεμβατικά, κυρίως υποστηρίζοντας τον οργανισμό στη διαδικασία της αυτοΐασης. Για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού προτεραιότητα στη θεραπευτική διαδικασία είναι να δουλέψουμε με τις δράσεις που προαναφέρθηκαν, πριν χρειαστεί να καταλήξουμε σε βότανα που επηρεάζουν πιο έντονα το ανοσοποιητικό, αναλόγως, φυσικά, με την περίσταση. Ένας από τους λόγους που επιλέγουμε ήπια βότανα είναι ότι υπάρχει έντονη επιστημονική αντιγνωμία, που ακόμη δεν έχει επιλυθεί, σχετικά με το αν και κατά πόσο κάποια βότανα που επηρεάζουν άμεσα το ανοσοποιητικό σύστημα, μπορεί να περιπλέξουν την εξέλιξη αυτοάνοσων ή άλλων παθήσεων του ανοσοποιητικού.

Υπάρχουν, ωστόσο, βότανα και μύκητες που θεωρούνται προσαρμογόνα, τα οποία χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για εκατοντάδες χρόνια και σύμφωνα με έρευνες, επιδρούν απευθείας στο ανοσοποιητικό σύστημα. Πολλά είναι Ασιατικής προέλευσης, και φαίνεται πως έχουν διερευνηθεί περισσότερο σε σχέση με άλλα Ευρωπαϊκά βότανα, ίσως λόγω του ότι η βοτανοθεραπεία, για παράδειγμα, στην Ινδία και στην Κίνα, είναι εδραιωμένη επιστήμη, ενταγμένη στο μοντέλο παραδοσιακής ιατρικής, που ανήκει στο εθνικό σύστημα υγείας. Παραδείγματα αυτών των βοτάνων είναι τα εξής: Astragalus membranaceus, Codonopsis, Ganoderma lucidum (Μανιτάρι Ρέισι), Lentinus edodes (Μανιτάρι Σιτάκε), Ligustrum lucidum, Schisandra chinensis.

Οι παθήσεις που σχετίζονται άμεσα με το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως κάποιες αλλεργίες ή ατοπικές παθήσεις, κάποιες αυτοάνοσες παθήσεις και το AIDS, θέλουν συγκεκριμένη, ειδική μεταχείριση και σε κάποιες περιπτώσεις σε απόλυτη συνεργασία με τους θεράποντες ιατρούς, με πολλή προσοχή, ώστε τα βότανα να μην αλληλεπιδρούν με την φαρμακευτική αγωγή. Αντίστοιχα, ασθενείς με διαφορετικά είδη καρκίνου ή ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ή/και χρειάζονται ανοσοκατασταλτική αγωγή, χρειάζεται να συμβουλευτούν τον γιατρό τους και επαγγελματία ειδικό, πριν αποφασίσουν να ακολουθήσουν τη βοτανοθεραπεία.**

*Ο τεχνικός ορισμός της λέξης τοξίνη στη βιολογία είναι διαφορετικός από αυτόν που της αποδίδει η ολιστική ιατρική. Στην ολιστική ιατρική τοξίνη θεωρείται οποιαδήποτε περιττή για τον οργανισμό ουσία, που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα υγείας.

**Οι παραπάνω προτάσεις και το παρόν άρθρο, σκοπό έχουν την ενημέρωση και δεν αντικαθιστούν την θεραπεία. Εφόσον θέλετε να χρησιμοποιήσετε βότανα θεραπευτικά, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή ειδικό επαγγελματία Βοτανοθεραπευτή.

Η Κωνσταντίνα Λίτσα σπούδασε Βοτανοθεραπεία στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας του Πανεπιστημίου Napier στο Εδιμβούργο,στη Σκωτία. Έπειτα έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη "Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Δημόσια Υγεία" και εκπαιδεύτηκε στη Συμβουλευτική (Solution Focused Counselling και Προσωποκεντρική Συμβουλευτική). Από το 2007 εργάστηκε ως Φυτοθεραπεύτρια στη Βρετανία, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και σε κοινοτικά προγράμματα σχεδιασμένα για ευάλωτες ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Για 3 χρόνια ήταν μέλος της ομάδας Αγωγής Υγείας του Δήμου του Εδιμβούργου,όπου εργαζόταν με εφήβους σε Γυμνάσια και έλαβε μέρος σε Βρετανικά προγράμματα εκπαίδευσης που αφορούσαν στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης και περιβαλλοντολογικής συνείδησης σε σχολεία. Συμμετείχε για 7 χρόνια στην ομάδα Herbal Scotland, όπου προσέφερε Πρώτες Βοήθειες με Βότανα σε Διεθνή Φεστιβάλ. Από τον Αύγουστο του 2011, ζει στην Ελλάδα, όπου εργάζεται ως Βοτανοθεραπεύτρια και προωθεί τις αρχές της Αειφόρου Καλλιέργειας (Permaculture).Έχει συνεργαστεί με πολλές τοπικές ομάδες και παραδίδει σεμινάρια αυτάρκειας και πρακτικά εργαστήρια με στόχο την εκπαίδευση για την αυτοδιαχείριση της υγείας και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.