Χάνετε τα μαλλιά σας;  Φταίει ένα μόριο που μάλλον δεν έχετε ακούσει ποτέ. Το μόριο, MCL-1, συμβάλλει στη διατήρηση των μαλλιών μας. Αλλά αν το χάσετε, χάνετε τα μαλλιά σας, λένε οι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής Duke-NUS στη Σιγκαπούρη.
Σε πειράματα με ποντίκια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ του MCL-1 και της πρωτεΐνης p53, γνωστής και ως «φύλακα του γονιδιώματος». Οι πρωτεΐνη p53 καταστέλλει την ανάπτυξη του καρκίνου ρυθμίζοντας και πυροδοτώντας την απόπτωση, δηλαδή τον κυτταρικό θάνατο.
Υπάρχει μια κρίσιμη ισορροπία μεταξύ των δύο πρωτεϊνών, και ενώ είναι πολύ νωρίς, οι ερευνητές λένε ότι η μία θα μπορούσε να αναγεννήσει την άλλη: με άλλα λόγια, εκμεταλλευτείτε τις πρωτεΐνες p53 για να ενθαρρύνετε περισσότερες πρωτεΐνες MCL-1, και τα μαλλιά αρχίζουν να ξαναφυτρώνουν.

Πηγή: Nature Communications, 2025; 16: 2829

Η διαλειμματική νηστεία -όπου τρώτε πολύ λιγότερες θερμίδες μερικές ημέρες την εβδομάδα- μπορεί να οδεύει προς το τέλος. Αντ' αυτού, η νέα σχολή σκέψης για τη διατροφή και την απώλεια βάρους είναι πολύ πιο απλή: απλά μειώστε τους υδατάνθρακες.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ δοκίμασαν τρεις τύπους διατροφής σε μια ομάδα εθελοντών που ήταν παχύσαρκοι ή υπέρβαροι. Είτε έτρωγαν μια κανονική δίαιτα υδατανθράκων, είτε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων με ισορροπημένη πρόσληψη θερμίδων, είτε μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων με σημαντικό περιορισμό θερμίδων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και οι δύο δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, ανεξάρτητα από τη μείωση των θερμίδων, οδήγησαν σε βελτιώσεις στους μεταβολικούς δείκτες των συμμετεχόντων οι οποίοι μπορούσαν τώρα να επεξεργαστούν καλύτερα ένα γεύμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, συμπεριλαμβανομένων των μειωμένων επιπέδων τριγλυκεριδίων, ενός τύπου λίπους στο αίμα που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις, και της καύσης λίπους για ενέργεια.
Αυτές οι αλλαγές παρατηρήθηκαν σε μία μόνο ημέρα. Παρόλο που οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι ένιωθαν πιο πεινασμένοι τις ημέρες με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, δεν αισθάνθηκαν ότι έπρεπε να τρώνε περισσότερες θερμίδες για να αντισταθμίσουν.

Ο Δρ Άνταμ Κόλινς, ένας από τους ερευνητές, δήλωσε: «Διαπιστώσαμε ότι με τον απλό περιορισμό των υδατανθράκων, χωρίς να υποστούμε ακραίο περιορισμό των θερμίδων, μπορούμε να αποκομίσουμε τις μεταβολικές επιδράσεις που σχετίζονται με τη βραχυπρόθεσμη νηστεία. Αυτό δείχνει ότι η περιοδική μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων θα μπορούσε να είναι ένας πιο προσιτός και βιώσιμος τρόπος για τους ανθρώπους να διαχειριστούν και να βελτιώσουν τη μεταβολική τους υγεία».
Θα μπορούσε επίσης να είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2, των καρδιακών παθήσεων και της παχυσαρκίας, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Πηγή: European Journal of Nutrition, 2025; 64 (3) DOI: 10.1007/s00394-025-03646-5

Εξετάζουμε τις κυριότερες μορφές μαγνησίου που χρησιμοποιούνται στα συμπληρώματα διατροφής, ξεκινώντας από την λιγότερο απορροφήσιμη και τελειώνοντας με την καλύτερα απορροφήσιμη μορφή.

Οξείδιο του μαγνησίου (Magnesium oxide)
Πρόκειται για ένα άλας που αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες μορφές μαγνησίου που βρίσκονται στα συμπληρώματα, καθώς είναι φθηνό στην παραγωγή. Ωστόσο, απορροφάται πολύ φτωχά – μόνο το 4% απορροφάται πραγματικά από το σώμα μας.
Παρά τη περιορισμένη απορρόφησή του, το οξείδιο του μαγνησίου είναι αποτελεσματικό στην ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα, την καούρα και τη δυσπεψία και στην αύξηση της περιεκτικότητας των οστών σε ανόργανα άλατα (1).

Θειικό μαγνήσιο (Magnesium sulfate)
Το θειικό μαγνήσιο είναι ευρύτερα γνωστό ως άλατα Epsom. Το θειικό μαγνήσιο δεν χρησιμοποιείται για συμπλήρωση μαγνησίου, αλλά πιο συχνά σε καθαρτικές προετοιμασίες του εντέρου ή προστίθεται σε ζεστό μπάνιο για πονεμένους μύες και πέλματα. Το ποσοστό απορρόφησής του είναι περίπου 10%. Σε ασθενείς με μέτρια στεφανιαία νόσο, η από του στόματος χορήγηση θειικού μαγνησίου βελτίωσε το λιπιδαιμικό προφίλ και μείωσε τα επίπεδα οξειδωμένης LDL (2).

Χλωριούχο μαγνήσιο (Magnesium chloride) 
Αυτή η μορφή μαγνησίου χρησιμοποιείται τοπικά σε σκευάσματα για το δέρμα και για χρήση σε λουτρά, αλλά και από το στόμα. Το χλωριούχο μαγνήσιο έχει ποσοστό απορρόφησης περίπου 9-11%. Το χλωριούχο μαγνήσιο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη μυϊκή σύσπαση και τη νευρική μετάδοση. Σε μια μελέτη με 126 συμμετέχοντες, οι ερευνητές εξέτασαν πώς το χλωριούχο μαγνήσιο θα μπορούσε να βοηθήσει άτομα με ήπια έως μέτρια κατάθλιψη (3). Σε μια μελέτη με ασθενείς που έπασχαν από ινομυαλγία, οι ασθενείς που έπαιρναν χλωριούχο μαγνήσιο ανέφεραν βελτίωση στα επίπεδα άγχους και λιγότερο πόνο σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν το εικονικό φάρμακο (4).

Οροτικό μαγνήσιο (Magnesium orotate)
Το οροτικό μαγνήσιο είναι μαγνήσιο συνδυασμένο με οροτικό οξύ. Το οροτικό μαγνήσιο προστατεύει την καρδιά και είναι ευεργετικό σε καταστάσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας, και στην πρόληψη και θεραπεία των καρδιακών αρρυθμιών και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης (5-6). Επίσης θεωρείται ότι βελτιώνει την αντοχή κατά τη διάρκεια της άσκησης, γι’ αυτό και είναι δημοφιλές συμπλήρωμα μεταξύ αθλητών. Η απορρόφησή του φτάνει περίπου έως και το 15%.

Ταυρικό μαγνήσιο (Magnesium taurate)
Το ταυρικό μαγνήσιο είναι ένας συνδυασμός μαγνησίου με ταυρίνη. Το ταυρικό μαγνήσιο έχει βρεθεί ότι βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης (7), στην πρόληψη των αρρυθμιών και σε μελέτες σε αρουραίους έχει αποδειχθεί η καρδιοπροστατευτική δράση του. Έχει βρεθεί ότι μειώνει το σάκχαρο στο αίμα και ρυθμίζει την ευαισθησία στην ινσουλίνη (8). Έχει ποσοστό απορρόφησης περίπου 20%.

Γαλακτικό μαγνήσιο (Magnesium lactate)
Το γαλακτικό μαγνήσιο έχει ποσοστό απορρόφησης 25% και είναι πιο ήπιο για το γαστρεντερικό σύστημα – δεν έχει τόσο έντονη καθαρτική δράση. Υποστηρίζει την καρδιαγγειακή υγεία (9), μειώνει την αρτηριακή πίεση (10) και μπορεί να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση.

Κιτρικό μαγνήσιο (Magnesium citrate)
Το κιτρικό μαγνήσιο είναι μία από τις πιο συχνές μορφές μαγνησίου που βρίσκονται σε συμπληρώματα. Πρόκειται για μαγνήσιο συνδυασμένο με κιτρικό οξύ. Το κιτρικό μαγνήσιο τραβάει νερό στο έντερο και προκαλεί ήπια καθαρτική επίδραση. Είναι μια πολύ καλή μορφή αν θέλετε να αυξήσετε τα επίπεδα μαγνησίου σας, ειδικά αν ταυτόχρονα υποφέρετε από δυσκοιλιότητα. Το κιτρικό μαγνήσιο έχει ποσοστό απορρόφησης περίπου 30%. Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των λίθων στα νεφρά. Είναι επίσης ευεργετικό για καρδιαγγειακά προβλήματα (11) και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στη βελτίωση του ελέγχου του σακχάρου του αίματος (12).

Μηλικό μαγνήσιο (Magnesium malate)
Το μηλικό μαγνήσιο είναι ένωση μαγνησίου με μηλικό οξύ. Μπορεί να υποστηρίξει την παραγωγή ενέργειας και τη μυϊκή λειτουργία λόγω της συμμετοχής του στη σύνθεση του ATP. Το μηλικό οξύ παίζει ρόλο στον κύκλο του Krebs, ο οποίος είναι απαραίτητος για την κυτταρική παραγωγή ενέργειας. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από την κόπωση και τη μυϊκή δυσφορία. Το μηλικό μαγνήσιο είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για καταστάσεις όπως η ινομυαλγία και το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (13). Αυτή η μορφή μαγνησίου μπορεί να έχει διεγερτική επίδραση, οπότε καλό είναι να μην λαμβάνεται κοντά στην ώρα του ύπνου. Το μηλικό μαγνήσιο έχει ποσοστό απορρόφησης περίπου 40%.

Θρεονικό μαγνήσιο (Magnesium threonate)
Το θρεονικό μαγνήσιο είναι μαγνήσιο συνδυασμένο με θρεονικό οξύ. Απορροφάται καλά και διαφέρει από τις άλλες μορφές μαγνησίου επειδή διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εισχωρήσει στα εγκεφαλικά κύτταρα. Αυτή η μορφή μαγνησίου είναι ιδανική για καταστάσεις που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, όπως η κατάθλιψη, οι πονοκέφαλοι, οι ημικρανίες, το άγχος, η αϋπνία, η νόσος Alzheimer και η απώλεια μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία (14-16). Το θρεονικό μαγνήσιο έχει ποσοστό απορρόφησης περίπου 75%, αλλά δεν έχει ιδιαίτερα καλή συστημική δράση – λειτουργεί κυρίως για τον εγκέφαλο.

Γλυκινικό μαγνήσιο/Δυσγλυκινικό μαγνήσιο (Magnesium glycinate/bisglycinate)
Το γλυκινικό μαγνήσιο είναι μια χηλική μορφή μαγνησίου, που συνδυάζει στοιχειακό μαγνήσιο με το αμινοξύ γλυκίνη. Το γλυκινικό μαγνήσιο είναι η πιο απορροφήσιμη μορφή μαγνησίου, με ποσοστό απορρόφησης που φτάνει το 80%. Είναι καλή επιλογή επειδή δεν προκαλεί καθαρτικές επιδράσεις, είναι ήπιο για το γαστρεντερικό σύστημα. Το γλυκινικό μαγνήσιο μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων άγχους και στην προώθηση καλύτερου ύπνου. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ανακούφιση από τις ημικρανίες, τις μυϊκές κράμπες, την αθλητική απόδοση και αποκατάσταση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. J Clin Endocrinol Metab. 2006 Dec;91(12):4866-72.
2. J Cardiovasc Pharmacol. 2020 Sep;76(3):321-328.
3. PLoS One. 2017;12(6):e0180067
4. Nutrients. 2022;14(10):2088.
5. Int J Cardiol. 2009 Jan 9;131(2):293-5.
6. Ter Arkh. 2015;87(6):88-97.
7. J Tradit Complement Med. 2018;9(2):119-123.
8. Food Chem (Oxf). 2022;4:100106.
9. Ann Noninvasive Electrocardiol. 2006 Apr;11(2):163-9.
10. Ann Pharmacother. 2009 Apr;43(4):569-76.
11. Trials. 2019 May 28;20(1):295.
12. Magnes Res. 2021;34(3):130-139.
13. J Rheumatol. 1995 May;22(5):953-8.
14. Neuron. 2010 Jan 28;65(2):165-77.
15. Sleep Med X. 2024 Aug 17;8:100121.
16. Neural Regen Res. 2024 Oct 1;19(10):2281-2289.

Τα τελευταία αρκετά χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μιας αυξανόμενης έντασης, θυμού, γενικευμένης αντιπαλότητας, καχυποψίας και έλλειψης διάθεσης κατανόησης και συνεργατικότητας στις ευρύτερες κοινωνικές διεργασίες, συζητήσεις και επαφές, που μοιραία εντείνεται, επεκτείνεται και απειλεί ακόμη και τις στενότερες και τις πιο οικείες ανθρώπινες σχέσεις. Ιδιαίτερα στους χώρους επικοινωνίας όπου συναντώνται άτομα με διαφορετικές αντιλήψεις και επιλογές, όπως είναι για παράδειγμα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το φαινόμενο φαίνεται να λαμβάνει μεγάλες και εξαιρετικά ανησυχητικές διαστάσεις. Είτε μέσω θυμού και μισαλλοδοξίας εκ μέρους ορισμένων ατόμων, είτε μέσω φανατισμού, είτε μέσω ελλιπούς πληροφόρησης πολλών, το μεγάλο δώρο της δυνατότητας επικοινωνίας και ανταλλαγής πληροφοριών, απόψεων, θέσεων και εμπειριών καθίσταται συχνά στην πράξη ένας βίαιος πόλεμος με στόχο την υπερίσχυση, τον εξευτελισμό και την κατατρόπωση του αντιπάλου. Πρόκειται για ένα φαινόμενο λυπηρό, που όλο και περισσότερο ‘κλείνει’ τις καρδιές και απομακρύνει από την κουλτούρα του σεβασμού, του έστω και για λόγους ‘κοινωνικής ευπρέπειας’ επιβαλλόμενου, γενικεύοντας ένα πνεύμα που διαποτίζει και απειλεί να συμπαρασύρει ακόμη και τους πιο συνεργατικούς και καλοπροαίρετους ανθρώπους.
Είναι ένα ‘τραχύ’ και δύσκολο θέμα σε μια δύσκολη ψυχικά και πνευματικά εποχή.
Τα ανθοϊάματα μπορούν ασφαλώς να κάνουν πολλά για να προστατέψουν τον ευαίσθητο ψυχικό μας χώρο από τέτοιες επιδράσεις και να συνδράμουν στη διατήρηση της συναισθηματικής μας ταυτότητας, των αξιών και της ψυχικής μας ακεραιότητας. Το ανθοΐαμα του Μπαχ HOLLY βεβαίως πρωταγωνιστεί σαν ανθοϊαματικός αρωγός αυτή την εποχή. Τα αισθήματα θυμού και οργής, αντιπαλότητας, καχυποψίας και δυσπιστίας, η αίσθηση ότι το άτομο περιβάλλεται από εχθρούς, εκούσιους ή ακούσιους, οι οποίοι απειλούν, φανερά ή συγκαλυμμένα, στοχευμένα ή λόγω άγνοιας, φανατισμού ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, να βλάψουν την υλική ή την ψυχική του υπόσταση, η πληθώρα των ψευδών πληροφοριών που διαδίδονται ταχύτατα και ανεξέλεγκτα, φαινόμενα βίας, ανθρώπινης απαξίωσης, ηλεκτρονικής ή άλλης εξαπάτησης, παραποιημένες ειδήσεις για λόγους εκμετάλλευσης, άμεσης ή μέσω δημιουργίας αρνητικών εντυπώσεων, κλπ., κάνουν τον άνθρωπο συχνά να μη ξέρει τι να πιστέψει και ποιον να εμπιστευτεί. Το ανθοΐαμα HOLLY θα μετριάσει και θα απαλύνει το θυμό και την οργή που προκαλεί στο άτομο η αίσθηση του ότι περιβάλλεται από κακόβουλους αντιπάλους και εχθρούς. Ο άνθρωπος θα νοιώσει πολύ καλύτερα, πιο ευχάριστα και γαλήνια και η αντίληψή του θα γίνει διαυγέστερη χωρίς ωστόσο να χάσει την ικανότητα να διακρίνει το τι συμβαίνει πραγματικά στη ζωή γύρω, με τις όποιες ‘κακοτοπιές’ της.
Το HOLLY βεβαίως θα επιδράσει ανάλογα και στα συναισθήματα αντιπαλότητας, καχυποψίας, εχθρότητας και δυσπιστίας στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις. Αν τα αρνητικά αυτά συναισθήματα είναι δικαιολογημένα και αποτελούν συνέπειες της στάσης του άλλου/των άλλων, η βοήθεια του HOLLY θα είναι καθοριστική και επαρκής και το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί πρακτικά στο σύνολό του. Αν η καχυποψία και το αίσθημα αντιπαλότητας οφείλονται σε μια ‘ενδογενή’ τάση του ατόμου να παρεξηγεί και να παρερμηνεύει τη στάση των άλλων χωρίς λόγο, η επίδραση του ανθοϊάματος δεν είναι συνήθως αρκετή στο να αναστρέψει πλήρως την κατάσταση, θα βοηθήσει όμως και πάλι και θα ανακουφίσει το άτομο αρκετά.
Το ανθοΐαμα Μπαχ WILLOW αποτελεί έναν καλό συνεργάτη του HOLLY στις συνθήκες αυτές, επειδή μας απαλλάσσει από την πικρία και το θυμό που προκαλεί η αγανάκτηση και η αίσθηση ότι είμαστε θύματα των καταστάσεων. Το WILLOW αποδεικνύεται και αυτό ένας από τους ‘πρωταγωνιστές’ των ανθοϊαμάτων που απαιτούνται στις συνθήκες του παρόντος. Σταδιακά θα αναστρέψει την ‘κακή διάθεση’ και τον αρνητισμό που κάνει τα πάντα να φαίνονται ‘μαύρα’, ώστε να διαφυλάξουμε μέσα μας τη διάθεση να παραμείνουμε στη φωτεινή πλευρά της ζωής και να μη ‘βουλιάξουμε’ στη μιζέρια, στην αγανάκτηση και στον αρνητισμό.
Το WILD ROSE του Μπαχ θα μας στηρίξει αποφασιστικά αν νοιώθουμε τη διάθεση να ‘τα παρατήσουμε’ και να βυθιστούμε στην απάθεια, μη βλέποντας κατά βάθος το λόγο να θέλουμε να ζούμε σε συνθήκες που μας φαίνονται ανούσιες και αδιάφορες. Το WILD ROSE επαναφέρει τη φυσιολογική διάθεση για ζωή και για απόλαυσή της στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό που οι συνθήκες επιτρέπουν.
Το ανθοΐαμα GENTIAN του Μπαχ θα μας κάνει να νοιώθουμε πιο αισιόδοξοι για το ότι τα πράγματα μπορούν να ‘πάνε καλά τελικά’ και επίσης στο να ανακαλύπτουμε θετικά και ευχάριστα στοιχεία στην καθημερινότητά μας έτσι όπως είναι.
Το WALNUT του Μπαχ όπως και η σειρά των YARROWS της FES και του Pegasus μπορεί να χρειάζονται όταν νοιώθουμε ότι επηρεαζόμαστε αρνητικά από τις ιδέες και την ενέργεια του περιβάλλοντος. Πολύτιμο όπως πάντα το CERATO (Μπαχ), όταν κανείς αισθάνεται τελικά μπερδεμένος και σε σύγχυση, μη ξέροντας τι να πιστέψει και τι να σκεφθεί, αμφιβάλλοντας για την ικανότητά του να κρίνει σωστά.
Ανθοϊάματα όπως το BEECH (Μπαχ) θα απαλύνει τα αισθήματα απόρριψης προς τους άλλους λόγω του θυμού που μπορεί να μας προκαλεί η συμπεριφορά τους, ενώ η CALENDULA (FES) και το YELLOW STAR TULIP (FES) θα μας βοηθήσουν να εκφραζόμαστε με γλυκύτητα και ευγένεια και με ένα πνεύμα σεβασμού προς τον συνάνθρωπο, κάτι τόσο απαραίτητο στις συνθήκες αυτές.

Η Μαρίνα Αγγελή είναι ιατρός με ειδίκευση στην ψυχιατρική, εκπαίδευση στην Συστημική Ψυχοθεραπεία και πολυετή ενασχόληση με εναλλακτικές θεραπείες και κυρίως με τη μέθοδο των Ανθοϊαμάτων και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους στην αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Έχει γράψει πολλά άρθρα και εργασίες για τα Ανθοϊάματα καθώς και το βιβλίο 'Ανθοθεραπεία με τα Ιάματα Μπαχ'.