Καφές - καφεΐνη: φίλος ή εχθρός;
Οτιδήποτε καταναλώνεις, το φαγητό που τρως, τα βότανα που απολαμβάνεις στο τσάι σου, τα φάρμακα που παίρνεις, επιδρούν απάνω σου και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργείς, σκέφτεσαι και νιώθεις. Αυτές οι ουσίες και συστατικά στη διατροφή σου είναι απλώς “χημικά μόρια” και η δράση τους είναι αυτή που μπορεί να επιθυμείς ή να θέλεις να αποφύγεις. Το σώμα και οι λειτουργίες του είναι τόσο περίπλοκες και λόγω του ότι οι ουσίες που καταναλώνουμε μέσω της τροφή μας αλληλεπιδρούν σε πολλά και διαφορετικά συστήματα, είναι δύσκολο να χαρακτηριστεί μια ουσία που γενικά χρησιμοποιούμε ως καλή ή κακή.
Τα αποτελέσματα και οι δράσεις, σε γενικές γραμμές, εξαρτώνται από την ποσότητα της ουσίας που καταναλώνεις. Συνήθως, μεγαλύτερες δόσεις παράγουν εντονότερα αποτελέσματα, αν και σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να παράξουν εντελώς αντίθετα αποτελέσματα οι υψηλές από τις χαμηλές δόσεις.
Η δράση μιας ουσίας επηρεάζεται από τα γονίδια σου, την επιγονιδιακή πληροφορία και το περιβάλλον, το πόσο εξοικειωμένο είναι το σώμα σου με το συγκεκριμένο συστατικό και ακόμα τις πεποιθήσεις και τις προσδοκίες που έχεις για την ουσία αυτή.
Καφεΐνη
Η καφεΐνη είναι πιθανώς η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη ψυχοενεργή ουσία στον κόσμο. Αν και βρίσκεται σε παραπάνω από 60 είδη φυτών, πάνω από το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσής της προέρχεται από τον σπόρο του καφέ και από τα φύλλα του φυτού του τσαγιού. Περιέχεται και σε πολλά άλλα κοινά ποτά, όπως στο τσάι μάτε, στη γκουαρανά, στα λεγόμενα energy drinks και στα αναψυκτικά τύπου κόλα.
Λόγω της ευρύτατης χρήσης της η επιστημονική κοινότητα έχει ενδιαφερθεί για το ρόλο της καφεΐνης και τις πιθανές αρνητικές ή και θετικές της αλληλεπιδράσεις στην υγεία του ανθρώπου. Η καφεΐνη δραστηριοποιεί το νευρικό σύστημα και ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζει διαφορετικούς οργανισμούς είναι εξαρτώμενος από το πώς μεταβολίζεται, από την αλληλεπίδραση με άλλες ουσίες και τροφές, από πιθανά φάρμακα που χρησιμοποιούνται, από την επάρκεια βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων, από διάφορες ορμόνες κι από άλλους εξωγενείς και ενδογενείς παράγοντες.
Τα αρνητικά
Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να δημιουργήσει αισθήσεις άγχους, τρεμούλες, ιδρώτες, αδυναμία συγκέντρωσης, αποσταθεροποίηση της ενέργειάς σου, κρύα άκρα, συχνοουρία, δυσκολία στον ύπνο ή και αϋπνία και γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, κυρίως με την απουσία ικανοποιητικής ποσότητας τροφής, μιμείται και δραστηριοποιεί ορμόνες στρες και μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση των επινεφριδίων. Σε προϋπάρχουσες καρδιακές δυσλειτουργίες και παθήσεις η καφεΐνη μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη, κυρίως σε παιδιά που μπορεί να μην έχουν διαγνωστεί.
Η καφεΐνη επίσης μπορεί να γίνει εθιστική και κάποιοι άνθρωποι βιώνουν συμπτώματα στέρησης αν χάσουν την καθημερινή τους δόση. Και γι’ αυτό, η υπερδοσολογία και τα στερητικά συμπτώματα της, συμπεριλαμβάνονται στην τελευταία έκδοση του DMS-5.
Λόγω της εν δυνάμει τοξικότητας της καφεΐνης, ο καφές έχει χαρακτηριστεί, εσφαλμένα, ως κακή ουσία και η κατανάλωσή του έχει θεωρηθεί από ουδέτερη ως αρνητική συνήθεια και σχεδόν ποτέ ως θετική. Μερικές σχολές του λεγόμενου εναλλακτικού χώρου έχουν δαιμονοποιήσει τον καφέ και την καφεΐνη και απαγορεύουν την κατανάλωση τους.
Το αστείο
Σε άρθρα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και σε μερικά “εναλλακτικά” περιοδικά που καταδικάζουν την καφεΐνη προτείνουν ως εναλλακτικό ρόφημα το πράσινο τσάι γιατί περιέχει τεΐνη που την θεωρούν οk. Μάλλον δεν έχουν ανοίξει βιβλίο από τις αρχές του 19ου αιώνα που δεν ήξεραν ακόμα ότι το κύριο αλκαλοειδές που περιέχεται στα φύλλα του τσαγιού και που το είχαν ονομάσει τεΐνη, δεν είναι άλλο από την καφεΐνη. Το ίδιο ισχύει για την γκουαρανίνη, την ματεΐνη, την μεθυλθεοβρωμίνη, την 1,3,7-τριμεθυλξανθίνη και κάποια άλλα μόρια. ΟΛΑ αυτά είναι άλλα ονόματα της καφεΐνης. Απλώς γραμμάριο προς γραμμάριο κάποια από αυτά τα φυτά μπορεί να περιέχουν μέχρι και 400% παραπάνω καφεΐνη από τον καφέ…
Η δόση κάνει την διαφορά
“Μόνο η δόση κάνει ένα πράγμα να μην είναι δηλητήριο” σοφά είχε πει ο Παράκελσος, γιατί ακόμη και το νερό σε κατάλληλη δόση είναι τοξικό. Και η έρευνα έχει δείξει ότι η καφεΐνη σε δόσεις (σε ενήλικες άντρες) μέχρι και 400mg την ημέρα δε σχετίζεται με αρνητικά αποτελέσματα όποιας τοξικότητας, ούτε επηρεάζει αρνητικά το καρδιαγγειακό σύστημα, τα οστά, ούτε σχετίζεται αρνητικά με την ανάπτυξη καρκίνων και επίσης δεν επηρεάζει αρνητικά την ανδρική γονιμότητα. Αυτή η ποσότητα περιέχεται σε περίπου πέντε φλιτζάνια γαλλικό καφέ. Σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας κατανάλωση μέχρι 300mg καφεΐνης θεωρείται ασφαλής.
Τα θετικά
Παρακάτω θα ασχοληθώ σχεδόν αποκλειστικά με τον καφέ.
Ο καφές περιέχει πολλά βιολογικά ενεργά συστατικά, εκτός από καφεΐνη και είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες.
Η καφεΐνη φαίνεται να επιδρά θετικά στον εγκέφαλο. Αυξάνει την εγρήγορση, βελτιώνει την αίσθηση ευεξίας, βοηθάει στην συγκέντρωση και την εστίαση, βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει κάποια χαρακτηριστικά της κατάθλιψης. Η χρήση του καφέ μπορεί να αυξήσει την αίσθηση της ηρεμίας, κι ακόμα και να σταθεροποιήσει την ενέργειά σου.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η χρόνια κατανάλωση καφέ/ καφεΐνης έχει συσχετιστεί με την πρόληψη της μείωσης των διανοητικών ικανοτήτων, με την μείωση του ρίσκου εγκεφαλικών επεισοδίων και φαίνεται να προστατεύει από τη νόσο του Πάρκινσον και τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Σε μια έρευνα του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ εμφανίζεται μείωση 43% του ρίσκου θάνατο από καρδιά σε αυτούς που πίνουν καφέ.
Πρόσφατες έρευνες απέδειξαν τον προστατευτικό ρόλο της καφεΐνης σε κάποιες μορφές καρκίνου του εγκεφάλου και μετα-αναλύσεις ερευνών υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η κατανάλωση καφέ σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του στήθους σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Κάποιοι είχαν υποθέσει ότι τα άλλα συστατικά στον καφέ ή στο τσάι είναι τα ωφέλιμα και όχι καφεΐνη, αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι η δραστικότητα σε κάποιες περιοχές της υγείας μειώνεται δραστικά ή εξαφανίζεται με την απομάκρυνση της καφεΐνης.
Συμπέρασμα
Τι συμπεράσματα λοιπόν μπορείς να βγάλεις από τις παραπάνω πληροφορίες; Είναι ο καφές φίλος ή εχθρός σου;
Ο καφές είναι απλώς καφές…
Η κατάλληλη ή η ακατάλληλη χρήση μιας ουσίας την κάνει φίλο ή εχθρό.
Η κατανάλωση καφέ αυξάνει την μεταβολική σου ικανότητα, το οποίο είναι πολύ καλό ΕΑΝ έχεις και άλλα πράγματα τα οποία υποστηρίζουν αυτή την μεταβολική αύξηση, κυρίως ικανοποιητική ποσότητα γλυκόζης στο αίμα σου. Το πιο κοινό αρνητικό σύμπτωμα είναι οι αισθήσεις άγχους και εσωτερικού τρέμουλου το οποίο προκαλεί η υπογλυκαιμία που μπορεί να προκαλέσει η καφεΐνη.
Όταν πίνεις καφέ, η γλυκόζη στο αίμα σου χρησιμοποιείται και αν δεν έχεις αρκετή διαθέσιμη ενέργεια, το σώμα σου χτυπάει καμπανάκια μέσω ορμονών στρες με σκοπό να ξανανέβουν τα επίπεδα ζαχάρου στο αίμα σου.
Το να χρησιμοποιείς λοιπόν μόνο καφέ σκέτο ή με λίγο ζάχαρη ή κάτι άλλο που περιέχει καφεΐνη πρωί-πρωί χωρίς να φας πρωινό ή/και κάποια στιγμή αργότερα για να “τραβήξει η μέρα” σου λίγο περισσότερο, αντί να φας κάτι ισορροπημένο και θρεπτικό, βασίζεσαι μόνο στους μηχανισμούς στρες του οργανισμού σου, υπερδραστηριοποιείς το σύστημα σου και αυτό θα σε οδηγήσει σε σύντομη κατάρρευση, την οποία κατά πάσα πιθανότητα θα προσπαθήσεις να την ελέγξεις πίνοντας ακόμα κάτι καφεϊνούχο…
Τα οφέλη της καφεΐνης φαίνεται να βελτιστοποιούνται όταν πίνεις καφέ μαζί με το φαγητό σου. Οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες και το λίπος του φαγητού σου λειτουργούν ως μηχανισμός χρονοκαθυστέρησης της απορρόφησης καφεΐνης.
Ο τρόπος με τον οποίον το σώμα σου μεταβολίζει καφεΐνη μπορεί να διαφέρει πάρα πολύ από κάποιο άλλο άτομο ακόμα και μέσα στην οικογένειά σου. Αν θέλεις να χρησιμοποιήσεις καφέ χρειάζεται να βρεις την κατάλληλη ποσότητα και μετά από ποιο χρόνο μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο σου. Δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες όπου πολλοί άνθρωποι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορούν να τους ακολουθήσουν.
Η υπερβολική σου αντίδραση στον καφέ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βαρόμετρο για τα επίπεδα του στρες σου, για την ικανότητα του συκωτιού σου να αποθηκεύει γλυκογόνο, για την ανάγκη σου για ξεκούραση. Άτομα με υποθυρεοειδισμό τείνουν να είναι πιο ευάλωτα στις αρνητικές επιπτώσεις της καφεΐνης λόγω της σχέσης των ορμονών του θυρεοειδούς με το συκώτι.
Σε μια διατροφή η οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, με μειωμένες τις ουσίες οι οποίες εμποδίζουν την απορρόφησή τους, με μια στάση ζωής όπου η κίνηση, η επαφή με το σώμα σου, με τη φύση, τον ήλιο και τα στοιχεία ενθαρρύνεται, η χρήση καφέ και καφεΐνης γενικότερα μπορεί να γίνει και χρήσιμη και ωφέλιμη!
Ο Ευθύμης Λαζάρου έχει διδάξει βιοχημεία, διατροφή, εφαρμοσμένες μεθόδους φυσικής θεραπευτικής και οστεοπαθητικής στο BCOM (Un. Westminster) και έχει διατελέσει επιμελητής της πανεπιστημιακής κλινικής του BCOΜ. Δημιουργός της Ροϊκότητας, μιας μεθόδου ψυχοσωματικής ανάπτυξης. Διδάσκει σε διάφορα μέρη στο κόσμο και η βασική αρχή της δουλειάς του είναι η ενότητα του ψυχοδιανοητικού, σωματικού και πνευματικού εαυτού και η δυνατότητα της αυθεντικής έκφρασης του κάθε ατόμου.
Η τηλεοπτική εκπομπή Holistic Life και η κυκλοφορία του νέου τεύχους
Σε αυτό το τεύχος θα βρείτε το 8σέλιδο ένθετο, με θέμα «Αλλεργίες" και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέματα για το ανοσοποιητικό σύστημα, την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, φυσικά αντιμικροβιακά κ.α.
Παράλληλα θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε οτι για το επόμενο 15ήμερο θα προβληθεί ο πρώτος κύκλος εκπομπών της Holistic Life στο κανάλι Epsilon TV.
Ζέα: μυθοπλασία και πραγματικότητα!
Κατά καιρούς διάφορες πληροφορίες έρχονται και φεύγουν. Πριν μερικά χρόνια είχε γίνει μεγάλος ντόρος για έναν μυστικό ή μαγικό σπόρο που κάποιοι είχαν βρει, ο οποίος ήταν χαμένος και με πολύ κόπο και προσπάθεια κατάφερναν να τον ξανα-καλλιεργήσουν κι αυτός ο σπόρος είναι η αρχαία ελληνική ζέα ή ζεια.
Στις διάφορες μυθοπλασίες που κυκλοφόρησαν στο ίντερνετ σύντομα μπλέχτηκε και μια υποτιθέμενη απαγόρευση από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1928, που ΔΕΝ έγινε ποτέ, μαζί με την αντιεπιστημονική αντίληψη για την καθολική βλάβη που προκαλεί η γλουτένη σε όλους τους ανθρώπους και σε μερικές περιπτώσεις έχουν μπλέξει και αρκετές συνωμοσιολογικές θεωρίες, εθνικισμούς, αντισημιτισμό και πολλά άλλα.
Και γιατί όλα αυτά;
Πριν μερικά χρόνια είχα γράψει πάλι για το θέμα και αποφάσισα να ξαναγράψω διότι οι ισχυρισμοί έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται πάλι.
Το τελευταίο καιρό γίνεται λόγος για την υποτιθέμενη αντικαρκινική δράση αυτού του αλευριού και κυρίως έχει ξεκινήσει να πουλιέται εκτεταμένα ως άλευρο κατάλληλο για ανθρώπους που πάσχουν από κοιλιοκάκη, μία πάθηση η οποία σχετίζεται με την προβληματική ανταπόκριση του οργανισμού κάποιων ανθρώπων στις γλουτένες.
Επίσης το ψωμί από δίκοκκο σιτάρι “ζέας”, έχει γίνει ένα εμπορικό προϊόν και μεγάλες εταιρίες χρησιμοποιούν αυτό το νέο κόλπο για να πουλήσουν ως “καλύτερο” ψωμί ένα μείγμα από άλευρα, χημικά βελτιωτικά και “σαν-τροφές” (Με τον όρο σαν-τροφές εννοώ σκευάσματα ή προϊόντα τα οποία ενώ η φαινομενική τους σύσταση σε σχέση με τις πρωτεΐνες, τους υδατάνθρακες και τα λίπη φαίνονται καλές ή και ιδανικές, στη πραγματικότητα είναι σύνθετα συστατικά από πολύ χαμηλής ποιότητας πρώτες ύλες και απογυμνωμένα από μέταλλα, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά συστατικά.)
Και ξέρεις;
Είναι διαφορετικό να αγοράζουν οι άνθρωποι ένα ακριβότερο ψωμί για να τρέφουν άλλες, εκτός από τις διατροφικές τους, ανάγκες, για να τρέφουν την φαντασία τους και να νιώθουν καλύτερα και πολύ διαφορετικό να διαταράσσουν την υγεία τους από αβάσιμους ισχυρισμούς…
Επειδή οι αστικοί μύθοι πολλαπλασιάζονται και ταξιδεύουν γρηγορότερα από την ταχύτητα φωτός, δεν μπορώ να γνωρίζω αν το παραμύθι αυτό προέκυψε από ανθρώπους που ξεκίνησαν να καλλιεργούν συστηματικότερα το δίκοκκο ΣΙΤΑΡΙ, που για εμπορικούς λόγους το ονόμασαν Ζέα κι ούτε φυσικά ισχυρίζομαι κάτι τέτοιο.
Χωρίς να μπω σε ιδιαίτερες λεπτομέρειες, η ΖΩΟΤΡΟΦΗ που οι αρχαίοι έλληνες ονόμαζαν ζέα, δεν είναι γνωστό σε ποιο σπόρο αναφέρεται. Κάποια στιγμή μερικές πηγές θεώρησαν ότι η ζέα είναι το ιταλικό αλεύρι φάρρο. Ο συσχετισμός με το φάρρο, όχι μόνο δεν λύνει τα προβλήματα αλλά τα περιπλέκει ακόμα περισσότερο διότι με το όνομα αυτό οι γείτονες περιγράφουν τρεις διαφορετικούς τύπους σταριού.
Ο ισχυρισμός βέβαια είναι ότι η ζέα των αρχαίων Ελλήνων είναι το δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccum) και για αυτό, με αυτόν το σπόρο θα ασχοληθούμε περισσότερο. Άλλα του ονόματα είναι το emmer ή το arras αν και σε μερικές περιπτώσεις το ονομάζουν λανθασμένα dinkel, spelt και einkorn και το πουλούν ως δίκοκκο.
Βγάλε άκρη όσο βγάζουν φράγκα….
Το δίκοκκο στάρι είχε καλλιεργηθεί γύρω στα 9000 χρόνια πριν και γύρω στα 5000 χρόνια πριν η καλλιέργεια του μειώθηκε πολύ γιατί είναι πολύ ευκολότερο να καθαρίσεις το σπόρο του κοινού σιταριού σε σχέση με το δίκοκκο σιτάρι. Λόγω του ότι το δίκοκκο προσαρμόζεται εύκολα σε φτωχά και ασθενή εδάφη εξακολουθεί να καλλιεργείται σε περιοχές της Ευρώπης, στην Αφρική, στη μέση Ανατολή, στην Ινδία και σε άλλες περιοχές όπου το κοινό σιτάρι δεν μπορεί να αναπτυχθεί αποτελεσματικά. Άρα το δίκοκκο στάρι, ΔΕΝ είχε χαθεί ποτέ και ούτε χρειαζόταν κάποιος να το ξαναβρεί σε κιούπια από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου…
Στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Cereal Science, (τόμος 65 και σελίδες 236-243, τον Σεπτέμβριο του 2015) παρουσιάστηκε μια έρευνα για διάφορες αρχαίες ποικιλίες σταριού και τα βιολογικά ενεργά συστατικά τους και βρέθηκε ότι υπάρχει ελάχιστη διαφορά σε σχέση με το σύγχρονο στάρι εκτός από κάποιες καροτίνες σε κάποια μόνο είδη.
https://www.sciencedirect.com/…/artic…/pii/S073352101530045X
Ο ισχυρισμός λοιπόν για τις δεκάδες, εκατοντάδες ή χιλιάδες φορές συγκέντρωσης βιολογικά ενεργών συστατικών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων απλώς είναι λάθος, εκτός αν υπάρχουν και αυτές οι έρευνες κρυμμένες στα υπόγεια του Βατικανού που κάποιος γνωστός, κάποιου γνωστού της έχει διαβάσει…
Πάμε στην γλουτένη τώρα.
Το δίκοκκο σιτάρι αντιπροσωπεύει ετερογενή είδη με εξαιρετικά μεγάλη διαφοροποίηση και στη σύνθεση της προλαμίνης, πού είναι μία πρωτεΐνη που σχετίζεται στενά με την γλουτένη και στην αντίδραση κάποιων κυττάρων του αμυντικού μας συστήματος. Σε μια έρευνα η οποία παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition, (τόμος 28, τεύχος 3, τον Ιούνιο του 2009), βρέθηκε ότι ανάμεσα σε εννέα ποικιλίες δίκοκκου σταριού που μελέτησαν, κάποιες έδωσαν σχεδόν μηδενικές αντιδράσεις σε κύτταρα, κάποιες το ίδιο και κάποιες πιο τοξικές αντιδράσεις από το κοινό σιτάρι.
Λόγω λοιπόν του ότι δεν είναι ξεκαθαρισμένο το πόσο γλουτένη και πόσο τοξικές είναι οι γλουτένες που περιέχονται στην λεγόμενη ζέα, το δίκοκκο σιτάρι, το ίδρυμα για ανθρώπους που πάσχουν από κοιλιοκάκη CDF (Celiac Disease Fondation) έχει εκδώσει καταλόγους όπου απαγορεύει τη χρήση του δίκοκκου σιταριού λόγω της περιεκτικότητας του σε γλουτένη.
https://celiac.org/live-g…/glutenfreediet/sources-of-gluten/
Και για να ξεκαθαρίσουμε το θέμα με τη γλουτένη, είναι γεγονός ότι για κάποιους ανθρώπους η συγκεκριμένη πρωτεΐνη είναι ιδιαιτέρως βλαπτική και θα πρέπει να την αποφεύγουν και ουσιαστικά να μην χρησιμοποιούν καθόλου.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μια προβληματική αντίδραση του αμυντικού συστήματος σε κάποιους ανθρώπους είναι κανόνας για όλους τους άλλους. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι είναι αλλεργικοί στη φράουλα, δεν κάνει τις φράουλες κακές για όλους τους ανθρώπους του πλανήτη.
Άρα, αν με ρωτήσεις, να φάω ή να μη φάω ψωμί ζέας; Είναι καλό ή κακό για μένα;
Πρώτα απ' όλα, βεβαιώσου ότι το ψωμί που θα φας είναι όντως φτιαγμένο από δίκοκκο σιτάρι κι όχι απλώς μία «σαν-τροφή» που έχουν πασπαλίσει πάνω της και λίγο μαγικό αλεύρι.
Αν επιλέξεις να το φας, γνωρίζοντας ότι περιέχει γλουτένη, επειδή σου αρέσει η γεύση του, επειδή θέλεις να ακολουθήσεις την μόδα, επειδή γουστάρεις να τρως αρχαιότερους σπόρους σταριού ή ό,τι άλλο, σαφώς και να το κάνεις.
Αν όμως θεωρείς ότι είναι μαγικά καλύτερο, παρ’ όλες τις αποδείξεις για το αντίθετο, τότε καλό είναι να ελέγξεις τις πεποιθήσεις σου και για ποιο λόγο χρειάζεσαι να τις πιστεύεις και να τις ακολουθείς.
Τέλος, αν έχεις διαγνωστεί με κοιλιοκάκη ή με πραγματική αλλεργία στην γλουτένη τότε είναι σημαντικό να μην το πλησιάσεις, διότι μπορεί να βλάψει σημαντικά την υγεία σου.
ΜΑΘΕ για την υγεία σου, μάθε για την διατροφή σου, μάθε για το τι ΟΝΤΩΣ σε τρέφει!
Ο Ευθύμης Λαζάρου έχει διδάξει βιοχημεία, διατροφή, εφαρμοσμένες μεθόδους φυσικής θεραπευτικής και οστεοπαθητικής στο BCOM (Un. Westminster) και έχει διατελέσει επιμελητής της πανεπιστημιακής κλινικής του BCOΜ. Δημιουργός της Ροϊκότητας, μιας μεθόδου ψυχοσωματικής ανάπτυξης. Διδάσκει σε διάφορα μέρη στο κόσμο και η βασική αρχή της δουλειάς του είναι η ενότητα του ψυχοδιανοητικού, σωματικού και πνευματικού εαυτού και η δυνατότητα της αυθεντικής έκφρασης του κάθε ατόμου.
Πώς να προλάβετε ένα καρδιακό επεισόδιο
Ακόμα κι αν έχετε ήδη υποστεί καρδιακή προσβολή, αυτές οι απλές συμβουλές για την καθημερινότητά σας μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητές σας να το ξαναπάθετε.
Διατροφή
- Προτιμήστε μη επεξεργασμένες, βιολογικές τροφές ολικής, οι οποίες καλλιεργούνται τοπικά και ανάλογα με την εποχή.
- Μια μεσογειακή διατροφή - πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια, ξηρούς καρπούς και ελαιόλαδο, με μικρή ποσότητα κρέατος - μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων κατά 30%1 και όλους τους θανάτους που σχετίζονται με την καρδιά κατά περισσότερο από 70%, σε σύγκριση με τη συνηθισμένη "συνετή διατροφή" για καρδιακούς ασθενείς.2
- Μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή μετά από έξι μήνες.3 Η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και λιγότερο χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, είναι πιο προστατευτική για την καρδιά,4 έτσι καλό είναι να αποφεύγετε τους λευκούς υδατάνθρακες: τρόφιμα υψηλού γλυκαιμικoύ δείκτη (GI), φρέσκα ζυμαρικά, μπισκότα και κέικ.
- Τρώτε ψάρια, αλλά αποφύγετε εκείνα από τη Βόρεια Θάλασσα ή τα ψάρια βαθέων υδάτων, τα οποία είναι υψηλά σε ρύπους, όπως ο υδράργυρος και οι διοξίνες, καθώς και τα εκτρεφόμενα ψάρια, τα οποία τρέφονται ακατάλληλα με σπόρους.
- Προτιμήστε βιολογικά αβγά, καθώς περιέχουν οκτώ φορές περισσότερο από το ένζυμο ακυλοτρανσφεράση της λεκιθίνης-χοληστερόλης (LCAT), που μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.5
- Οι ξηροί καρποί ωφελούν την καρδιακή λειτουργία. Η κατανάλωση ξηρών καρπών τρεις φορές την εβδομάδα μπορεί να μειώσει κατά το ήμισυ την πιθανότητα να πεθάνετε από καρδιακές παθήσεις,6 και τα έλαια από ξηρούς καρπούς όπως τα καρύδια βοηθούν στη διατήρηση ισχυρών αιμοφόρων αγγείων.7 Τα πεκάν, υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Ε, μειώνουν τη χοληστερόλη LDL, βελτιώνουν την αρτηριακή υγεία και μειώνουν τη φλεγμονή.8 Τα αμύγδαλα μειώνουν την αρτηριακή πίεση και βελτιώνουν τη ροή του αίματος.9
- Τα όσπρια, όπως οι φακές και τα φασόλια, όταν καταναλώνονται σε τουλάχιστον τέσσερις μερίδες την εβδομάδα μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.10
- Ένα με δύο πλακίδια μαύρης σοκολάτας ημερησίως, μειώνει τον κίνδυνο μελλοντικής καρδιακής προσβολής.11
- Επιλέξτε να νηστέψετε μία ολόκληρη μέρα, καταναλώνοντας μόνο νερό. Αυξάνονται έτσι τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης, μιας πρωτεΐνης που διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και μειώνει τη φλεγμονή.12
- Το πράσινο τσάι - μέχρι επτά φλιτζάνια την ημέρα φαίνεται να μειώνει τη χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση και να προλαμβάνει τους θρόμβους του αίματος.13
- Πιείτε καφέ, με μέτρο. Σε μια μελέτη κατά την οποία έπιναν τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια καφέ ημερησίως, ο κίνδυνος καρδιακών ρυθμικών διαταραχών μειώθηκε κατά ένα πέμπτο.14
- Πιείτε κόκκινο κρασί, με μέτρο. Ένα ή δύο ποτηράκια κόκκινου κρασιού ημερησίως μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακή προσβολή αυξάνοντας τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης, καθώς το κόκκινο κρασί περιέχει ρεσβερατρόλη που έχει αντιφλεγμονώδη δράση.16
- Αποφύγετε τα ομογενοποιημένα ή τα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας.17
Άσκηση – χαλάρωση - απόλαυση
- Απολαύστε τη ζωή σας. Αλλάξτε τη δουλειά σας ή οποιοδήποτε άλλο κομμάτι της ζωής σας που δεν σας αρέσει.
- Ασκηθείτε, ιδανικά για 20 λεπτά την ημέρα. Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο, η οποία συνέκρινε καρδιακά φάρμακα κατά της κανονικής άσκησης σε 57 διαφορετικές δοκιμές, με εξαίρεση τα διουρητικά χάπια, η άσκηση βοηθά τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια να ζουν περισσότερο από ό, τι θα ζούσαν μόνο με τις φαρμακευτικές αγωγές.25
- Συμμετέχετε σε οποιαδήποτε τακτική άσκηση χαλάρωσης που αποδεδειγμένα μειώνει την αρτηριακή πίεση και χαλαρώνει την καρδιά, όπως ο υπερβατικός διαλογισμός, η βιοανάδραση και ο διαλογισμός.
- Σταματείστε να απομονώνεστε από τα δικά σας συναισθήματα, από άλλους ανθρώπους ή από μια μεγαλύτερη δύναμη. Κάντε φίλους, φροντίστε ένα κατοικίδιο ζώο, προσευχηθείτε ή αναπτύξτε τη δική σας πνευματικότητα.
- Εκφραστείτε. Η καταπίεση των συναισθημάτων σας είναι επίσης θανατηφόρα για την καρδιά σας.
- Αγαπήστε και αγαπηθείτε - είναι το καλύτερο φάρμακο για την καρδιά σας.
Τρόπος ζωής
- Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος. Αγνοήστε τις συστάσεις για να υπολογίσετε το ιδανικό σας βάρος χρησιμοποιώντας το δείκτη μάζας σώματος (BMI), μια αδέξια μέθοδο υπολογισμού της κατάστασης βάρους σας χωρίς καμία σχέση με την υγεία της καρδιάς.
- Μην καπνίζετε.
- Αποφύγετε τη ζάχαρη, τις υδρογονωμένες μαργαρίνες και όλα τα άλλα υδρογονωμένα έλαια και τα trans-λιπαρά, αλλά όχι τα κορεσμένα λίπη.
- Κοιμηθείτε επτά ώρες το βράδυ - το βέλτιστο ποσό για την υγεία της καρδιάς.
- Αφήστε ακάλυπτο το δέρμα σας στον ήλιο, χωρίς αντηλιακό για περίπου 15 λεπτά νωρίς την ημέρα.
Χρησιμοποιείστε συμπληρώματα διατροφής
- Επιλέξτε ένα υψηλής ποιότητας πολυβιταμινούχο / ανόργανο συμπλήρωμα.
- Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (1.000-1.500mg/ημέρα ως ιχθυέλαια) είναι γνωστό ότι προστατεύουν την καρδιά μειώνοντας σημαντικά την «κακή» χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, αυξάνοντας παράλληλα την «καλή» HDL χοληστερόλη.18
- Είναι επίσης ωφέλιμες οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες όπως Α (έως και 25.000IU / ημέρα ως βήτα-καροτίνη ή 10.000IU / ημέρα ως ρετινόλη), C (1-3g / ημέρα και άνω) και E (1-3g / ημέρα ή έως 600IU / ημέρα ως τοκοτριενόλες, καθώς και ο ψευδάργυρο (10-50mg / ημέρα) και το σελήνιο (200mcg / ημέρα).
- Το συνένζυμο Q10 (600-100mg / ημερησίως ή περισσότερο με την συμβουλή γιατρού), βοηθά να αποτρέπονται οι ανωμαλίες του καρδιακού παλμού και οι βλάβες των κυττάρων και των ιστών που παρατηρούνται συνήθως μετά από καρδιακή προσβολή.19 Προτιμήστε συμπλήρωμα που περιέχει ubiquinol, που απορροφάται πιο εύκολα από το σώμα.
- Η L-καρνιτίνη (250-750mg / ημέρα), παρασκευάζεται στο σώμα από αμινοξέα. Οι υψηλές δόσεις που χορηγούνται ενδοφλεβίως μπορούν να μειώσουν τις κοιλιακές αρρυθμίες μετά από καρδιακή προσβολή,20 και οι από του στόματος δόσεις μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητα άσκησης και να διατηρήσουν τη λειτουργία της καρδιάς.21
- Είναι επίσης ωφέλιμο ένα υψηλής ποιότητας προβιοτικό συμπλήρωμα.
- Η βιταμίνη D (600-1.000 IU / ημέρα) είναι απαραίτητη εάν δεν μπορείτε να έχετε καθημερινή έκθεση σε ηλιοφάνεια.
- Το χρώμιο (100mcg / ημέρα) και το μαγνήσιο (200-600 mg / ημέρα) μειώνονται με την ηλικία, αλλά είναι απαραίτητα για την υγεία της καρδιάς. Το μαγνήσιο μειώνει επίσης την αρτηριακή πίεση.22
- Οι βιταμίνες Β, ιδιαίτερα η B6 (100mg / ημέρα), η B1 (50mg / ημέρα) και η B3 (50 mg / ημέρα) προστατεύουν την καρδιά σας από περαιτέρω βλάβες. Τα συμπληρώματα θειαμίνης (Β1) που λαμβάνονται απεριόριστα μετά από καρδιακή προσβολή (ίδιες δοσολογίες όπως παραπάνω) μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία της κοιλίας (άντλησης).
- Το μαγνήσιο σε ενδοφλέβιες εγχύσεις λίγο μετά από καρδιακή προσβολή μπορεί να λειτουργήσει όπως και η θεραπεία θρομβόλυσης ή η θεραπεία αντιαιμοπεταλίων.24
Βιβλιογραφικές αναφορές
1 N Engl J Med, 2013; 368: 1279-90
2 Am J Clin Nutr, 1995; 61 (6 Suppl): 1360S-7S
3 Ann Med, 2014; 46: 182-7
4 JAMA, 2007; 297: 969-77
5 Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes, 2009; 16: 163-71
6 BMC Med, 2013; 11: 164
7 J Nutr, 2013; 143: 788-94
8 J Nutr, 2011; 141: 56-62
9 Free Radic Res, 2014; 48: 599-606
10 Arch Intern Med, 2001; 161: 2573-8
11 J Intern Med, 2009; 266: 248-57
12 Br J Diabetes Vasc Dis, 2013; 13: 68-72; Br J Pharmacol, 2012; 165: 574-90
13 Arch Latinoam Nutr, 2004; 54: 380-94
14 Perm J, 2011; 15: 19-25
15 Popul Res Policy Rev, 2013; 32: 325-52
16 FASEB J, 2009; 23: 2412-24
17 Eur J Endocrinol, 2009; 160: 25-31
18 Am J Cardiol, 1995; 76: 459-62
19 Tohoku J Exp Med, 1983; 141 Suppl: 453-63; J Clin Pharmacol, 1990; 30: 596-608
20 Eur Heart J, 1989; 10: 502-8
21 Ann N Y Acad Sci, 2004; 1033: 79-91
22 Eur J Clin Nutr, 2012; 66: 411-8
23 Am J Med, 1995; 98: 485-90
24 Cardiology, 2003; 99: 205-10
25 BMJ, 2013; 347: f5577