Ο μύκητας Aspergillus flavus είναι γνωστός. Συνδέθηκε με την «κατάρα του Τουταγχαμών» τη δεκαετία του 1920, όταν μια σειρά ανεξήγητων θανάτων μεταξύ αρχαιολόγων τροφοδότησε τον μύθο ότι τα σπόριά του προκαλούσαν θανατηφόρες μολύνσεις. Το ίδιο συνέβη και στη δεκαετία του 1970, όταν επιστήμονες που μπήκαν στον τάφο του Καζίμιρ Δ΄ στην Πολωνία βρέθηκαν αντιμέτωποι με τον θάνατο – και τότε εντοπίστηκε ξανά ο Aspergillus flavus.
Σήμερα, όμως, αυτός ο θανατηφόρος μύκητας αποκαλύπτει μια άλλη, εντελώς διαφορετική όψη: γίνεται πηγή ενός νέου, πολλά υποσχόμενου φαρμάκου κατά της λευχαιμίας. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια [1] εντόπισαν στον μύκητα μια νέα κατηγορία πεπτιδίων, τα λεγόμενα RiPPs (Ribosomally synthesized and post-translationally modified peptides), τα οποία μέχρι τώρα τα συναντούσαμε κυρίως σε βακτήρια.
Από την έρευνα απομονώθηκαν τέσσερις νέες ενώσεις με μοναδική δακτυλιοειδή δομή, που ονομάστηκαν ασπεριγκιμικίνες. Δύο από αυτές έδειξαν ισχυρή δράση έναντι λευχαιμικών κυττάρων, ενώ μια τρίτη —με προσθήκη λιπιδίου παρόμοιου με αυτό που υπάρχει στον βασιλικό πολτό— φάνηκε να δρα εξίσου αποτελεσματικά με την κυταραβίνη και τη δαουνορουβικίνη, τα συνήθη φάρμακα θεραπειών λευχαιμίας εδώ και δεκαετίες.
Το εντυπωσιακό είναι ότι οι ασπεριγκιμικίνες φαίνεται να στοχεύουν συγκεκριμένα λευχαιμικά κύτταρα, χωρίς να επηρεάζουν άλλους τύπους καρκινικών κυττάρων, όπως του μαστού ή του ήπατος. Αυτό το στοιχείο τις καθιστά ιδιαίτερα ελπιδοφόρες για μελλοντική κλινική εφαρμογή.
Οι ερευνητές έχουν ήδη εντοπίσει παρόμοιες γονιδιακές ομάδες και σε άλλους μύκητες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η «φαρμακοποιία της φύσης» παραμένει εν πολλοίς ανεξερεύνητη. Το επόμενο βήμα είναι δοκιμές σε ζωικά μοντέλα και, αργότερα, σε ανθρώπινες κλινικές μελέτες.
Από έναν μύθο φόβου και θανάτου, ο Aspergillus flavus μπορεί να μετατραπεί σε φορέα ζωής. Το μήνυμα είναι σαφές: οι μεγαλύτερες απειλές της φύσης μπορούν να γίνουν και οι πιο πολύτιμοι σύμμαχοί μας στην ιατρική, αν τις προσεγγίσουμε με γνώση και δημιουργικότητα.

Πηγή: Η μελέτη έχει δημοσιευθεί στο περιοδικό Nature Chemical Biology το 2025, με τίτλο "A class of benzofuranoindoline‑bearing heptacyclic fungal RiPPs with anticancer activities"

Μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση βασισμένη σε 15 μελέτες που αφορούσαν ενήλικες ασθενείς μετά από χειρουργικές επεμβάσεις κατέληξε σε εντυπωσιακά αποτελέσματα για την εισπνοή αιθέριου ελαίου λεβάντας. Η μείωση του πόνου ήταν στατιστικά σημαντική σε διαφορετικούς χρόνους μέτρησης, όπως 5′, 30′ και 60′ μετά την επέμβαση, δείχνοντας συνεπή ανακούφιση συγκριτικά με ομάδες ελέγχου.
Η ανασκόπηση κάλυψε μελέτες που κυρίως αναφέρονται σε καρδιακές και κοιλιακές επεμβάσεις, με ενδείξεις ότι σε τρεις περιπτώσεις μειώθηκε και η χρήση αναλγητικών (αν και σε άλλες τρεις δεν παρατηρήθηκε αλλαγή) . Το συμπέρασμα αναφέρει ότι, παρότι η λεβάντα μειώνει αξιόλογα τον πόνο, τα στοιχεία για μείωση στη χρήση φαρμάκων εμφανίζονται λιγότερο σταθερά, και γι’ αυτό απαιτούνται νέες, πιο μεγάλου μεγέθους τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (RCTs) με υψηλότερες μεθοδολογικές απαιτήσεις.
Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την εισπνοή λεβάντας ως μια απλή, ασφαλή και χαμηλού κόστους συμπληρωματική θεραπεία με επιστημονικό έρεισμα.

πηγή: Inhalation Aromatherapy With Lavender for Postoperative Pain Management: A Systematic Review of Randomized Controlled Trials

Αρχίζετε να ξεχνάτε πράγματα; Ίσως οι κυψέλες ενέργειας του σώματός σας χρειάζονται λίγο περισσότερη δύναμη.
Τα πρώτα σημάδια νευροεκφύλισης — ξεχνάμε πράγματα ή χάνουμε απλές γνωστικές δεξιότητες — μπορεί να προκαλούνται από απώλεια ενέργειας στα μιτοχόνδρια, τα οποία συχνά περιγράφονται ως οι «μηχανές» των κυττάρων μας.
Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει μια άμεση σχέση μεταξύ της μείωσης των μιτοχονδρίων και της νευροεκφύλισης — και έχουν αντιστρέψει την απώλεια μνήμης ενισχύοντας αυτές τις «μηχανές».
Μέχρι στιγμής, αυτό έχει παρατηρηθεί μόνο σε ποντίκια και σε υπολογιστικά μοντέλα, αλλά οι ερευνητές του Inserm πιστεύουν ότι η ανακάλυψή τους κρατά το κλειδί για την αναστροφή της γνωστικής έκπτωσης στους ανθρώπους.
Αυτό είναι λογικό. Ο εγκέφαλός μας καταναλώνει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που παράγει το σώμα μας, και έτσι τα μιτοχόνδρια που δεν λειτουργούν σωστά είναι πιθανό να επηρεάσουν πρώτα τις γνωστικές λειτουργίες, στερώντας από τους νευρώνες μας το καύσιμο που χρειάζονται, ένα πρόβλημα που μπορεί να εξελιχθεί σε άνοια και νόσο του Αλτσχάιμερ.
Υπάρχουν πολλές αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να ενισχύσουν τη δραστηριότητα των μιτοχονδρίων. Οι βιταμίνες Β παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως και τα μούρα και τα φυλλώδη λαχανικά, ενώ τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα από τα ψάρια, το λιναρόσπορο και τα καρύδια επίσης ενεργοποιούν τα ενεργειακά μας κύτταρα. Η μαύρη σοκολάτα, ο καλός ύπνος και η άσκηση μπορούν επίσης να βοηθήσουν.

Πηγή: Nature Neuroscience, August 11, 2025; doi: 10.1038/s41593-025-02032-y

Μια πρόσφατη πιλοτική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο 2025 στο Contemporary Clinical Trials Communications αξιολογεί την εφικτότητα και την κλινική επίπτωση του συνδυασμού χειροπρακτικής φροντίδας (MCC) και Tai Chi σε ενήλικες με χρόνιο μη ειδικό πόνο στον αυχένα (CNP)
Η μελέτη σχεδιάστηκε ως πιλοτική RCT με 48 συμμετέχοντες ηλικίας 18–65 ετών, οι οποίοι εμφάνιζαν πόνο τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα για τρεις ή περισσότερους μήνες, με ένταση ≥3 στην κλίμακα πόνου (Numeric Rating Scale) και δείκτη αναπηρίας αυχένα ≥5 στο Neck Disability Index. Οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες: MCC σε συνδυασμό με Tai Chi και ενισχυμένη συνήθη φροντίδα (EUC), μόνο MCC μαζί με EUC, ή μόνο EUC.
Το κύριο ερώτημα αφορούσε την εφικτότητα της μελέτης—δηλαδή τη δυνατότητα προσέλκυσης συμμετεχόντων και τη διατήρηση του πρωτόκολλου. Δευτερεύοντες στόχοι ήταν η αξιολόγηση της έντασης πόνου, της λειτουργικής αναπηρίας, της ποιότητας ζωής, της ψυχοκοινωνικής κατάστασης και της φυσικής λειτουργίας, με αξιολογήσεις στην έναρξη, μετά από 16 εβδομάδες παρεμβάσεων και σε follow‑up στις 24 εβδομάδες. Παράλληλα, συλλέχθηκαν δεδομένα από ποιοτικές συνεντεύξεις για την καλύτερη κατανόηση της εμπειρίας των συμμετεχόντων.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα σημειώνουν ότι το πρόγραμμα ήταν εφικτό με ικανοποιητικά ποσοστά προσέλκυσης και διατήρησης του πρωτοκόλλου. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν υποσχόμενες βελτιώσεις στον πόνο και τη λειτουργική αναπηρία, ενώ οι συνεντεύξεις αποκάλυψαν σημαντικά συναισθήματα στήριξης, μεγαλύτερη επίγνωση του σώματος, χαλάρωση και βελτιωμένη στάση. Ωστόσο, αναδείχθηκε ότι οι προκλήσεις του προγραμματισμού ήταν βασικό εμπόδιο για κάποιους συμμετέχοντες.
Η μελέτη καθοδηγεί τη μελλοντική έρευνα στην ολιστική διαχείριση του πόνου στον αυχένα, προτείνοντας ένα ολοκληρωμένο πρωτόκολλο που συνδυάζει τη χειροπρακτική φροντίδα με τη δυναμική των κινήσεων (φόρμες) Tai Chi. Τα απαραίτητα βήματα, όπως η εκτενέστερη RCT, γίνονται πλέον εφικτά χάρη στα δεδομένα εφικτότητας και την καλή αποδοχή από τους συμμετέχοντες.
Τα δείγματα ανήκουν σε ενεργούς ενήλικες με χρόνιο πόνο χωρίς συγκεκριμένη παθολογία, γεγονός που ενισχύει την γενίκευση των αποτελεσμάτων. Αυτή η προσέγγιση, λοιπόν, προσφέρει μια υποσχόμενη επιλογή σε εναλλακτικές και συμπληρωματικές θεραπείες, με έμφαση στη φυσική λειτουργία και στην ψυχοσωματική ισορροπία.

Πηγή: Combined chiropractic care and Tai Chi for chronic neck pain: A protocol for a pilot randomized trial